De Onnes Nijenrode-affaire
Prikkeldraad
De Koning der Belgen herdacht
de vierde zitting
B
DE K.E.M.A.-QUAESTIE
,Straperlo”-spel
gevonnist
Paar citaatjes
'n
-
WOENSDAG 21 FEBRUARI 1934
DE SMID VAN GRETNA GREEN OVERLEDEN
ftAl Capone” verhoord
De verduistering
Een kunstje
Mr. Kokosky vraagt acte
i
RS
NED. SCHOENINDUSTRIE
Kunstkennis
Unie van Werkgevers opgericht
Blesing in verhoor
Waar is Wit braad?
„DE SPAARNESTROOM”
TWEEDE KAMER
Meerderheid achter de
regeering
Een speciale N.V. opgericht
Interpellatie-Schoaten
-
DEFILE VAN CADETTEN
Beide exploitanten veroordeeld
wegens opzettelijk gelegen
heid geven tot hazardspel
De behandeling van de rechtzaak
tegen den •commandant
Hr. Kokosky is van oordeel, dat
de behandeling niet in het
openbaar geschiedt
De Regeering heeft zich bereid
verklaard verder te
onderhandelen
Reeds bij den verkoopprijs
verrekend
Vleesch in blik en
omzetbelasting
HULPDIENST LANGS
DEN WEG
VEILINGKWESTIE TE
BEVERWIJK
IG
L
S
SU
ker
len.
„DE ZEVEN PROVINCIËN»
Beslissing over faillissements
aanvrage weer uitgesteld
Het algemeen belang
De agenda
Niet geteekend
de
l
alles aan de verzekeringen terug te brengen.
i
een
I
1
Mees Gerritsen het
deel
8
Mr. C. GOSELING
I
J. SCHOUTEN
Precies heelt verklaard, zooals In de
■i
i
Zooals gemeld, Is op S5-jarigen leeftijd overleden Hugh Mackie, de beroemde
smid van Gretna Green, die de bevoegdheid had in zijn smederij huwelijken te
sluiten. Hierboven de bekende smederij
In de sitting van 8 Februari antwoordde
heer P. Moltmaker:
J de
Co.
AAR
1. Dat de deuren, toegang gevende tot de
Zittingszaal. gesloten zijn en daarop het bord
.gesloten is bevestigd;
1 dat den leden van de balie de vrije toe
gang tot de zittingzaal wordt geweigerd;
8. dat de persvertegenwoordigers de zitting
zaal niet mogen verlaten op straffe gedurende
die verdere zitting niet meer te mogen blj-
vonen.
De president wijdde den overleden monarch
van het nabuurland de volgende woorden:
De Haarlemsche rechtbank stelde Dinsdag op
verzoek van den verdediger, mr. Kokosky, den
kapitein van de „Spaarnestroom” in vrijheid.
„Onder
i ver-
heeft
vast-
B(j den aanvang der vergadering is Woensdag
aan de orde het wetsontwerp tot wijziging en
aanvulling der Ned.-Indische conversie-leening-
wet 19JL
Ir. Bongaerts was eenlgszins geprikkeld
door de schildering, die minister Marchant
gaf van de geweldige macht, waarover de
K.EM.A. is komen te beschikken. Stel u
voor, aldus de bewindsman, zij zou een vol
strekt monopolie voor de levering van be
paald materiaal kunnen verleenen, zelfs aan
een bultenlandsche fabriek I
In een rondschrijven aan de Gemeentebestu
ren heeft de Minister van Binnenlandsche Za
ken er de aandacht op gevestigd, dat in den
verkoopprijs van het rundvleesch in blik de
omzetbelasting begrepen is, zoodat die belasting
niet meen extra berekend mag worden boven
den verkoopprijs van 35 cent.
Uk
n!
He!
m!
Gerritsen,
het
De heer Bongaerts trok uit de drastische be
woordingen, waarin minister Marchant ook dit
deel van zijn betoog kleedde, blijkbaar de con
clusie, dat de minister aan mogelijke corruptie
in de toekomst dacht. Daartoe had het in alle
opzichten correcte verleden van de K.E.M.A.
allerminst aanleiding gegeven, zoo reageerde
hjj. Doch ook hier was naar onzen Indruk weder-
zjjdsch misverstand.
bijge-
bankje
DEN HAAG. 20 Februari 1934
Voorzitter RUTS DE BEERENBROUCK en
namens de Regeering de minister-president
DR. COLIJN, hebben bjj den aanvang van de
vergadering van heden, den zoo tragisch om
het leven gekomen Koning der Belgen her
dacht.
De Rechtbank heeft de verdachten schuldig
verklaard aan het opzettelijk geven van ge
legenheid tot hardspel en ieder van hen ver
oordeeld tot een boete van #.50 subs, één dag
hechtenis.
Er was nog een tweede doode te herdenken,
één, die bijna veertig Jaar geleefd heeft In het
parlementair milieu, de heer Steger, die direc
teur was van den stenograflschen dienst der
Staten Generaal. Reeds vele maanden had hl)
ontbroken in het vierkantje, waar de redevoe
ringen en de interrupties woordelijk worden
geboekstaafd. Na langdurig lijden is hij thans
bezweken. En woorden van sympathie heeft
President Ruys de Beerenbrouck ook aan zijne
nagedachtenis gewijd.
De Haagsche Rechtbank heeft Dinsdag von
nis gewezen in het proefproces tegëh de koop
lieden D. S. en P. P., exploitanten van net
Straperlospel in het Kurhaus te Schevenln-
gen en elders, tegen wie het O. M. een geld
boete van 2000 subs. 100 dagen hechtenis
had geélscht.
De rest van den middag is heengegaan aan
de Interpellatie van den antl-revolutionnalren
fractieleider SCHOUTEN, over het conflict
tusschen de Regeering en de N.V. K.E.M.A. te
Arnhem.
De Interpellatie verliep zonder indiening eener
motie. De regeering heeft gezegd, dat zij bereid
is verder te onderhandelen, al hebben volgens
minister Marchant sommige gedragingen bij de
tot nog toe gevoerde onderhandelingen, de noo-
dlge reserve noodzakelijk gemaakt. Misschien,
dat de interpellatie dit nut kan hebben, dat
thans van belde zijden wat soepeler gemanoeu
vreerd wordt. De KEMA. kan uit dit debat
in ieder geval de conclusie trekken, dat de
Kamer, wat de zaak zelf betreft, wel in meer
derheid achter de regeering staat. En de regee
ring, althans de minister van Onderwijs, die
via Delft in deze kwestie Is beland, kan er de
les uit putten, dat niet Al te zeer de allures
van den sterken man dienen te worden aange
nomen.
Over de verdiensten van de K.E.M.A. zijn ook
degenen, die thans regeeringsbemoellng voor
staan, overigens best te spreken. Zij erkennen
ten volle het zeer te waardeeren initiatief en
het bewonderenswaardlge werk, dat deze juri
disch merkwaardige N.V. verricht heeft. Maar
zij zijn van meening, dat de regeering gelijk
tijden een noode te missen beleidvol Staats
hoofd; een vorst die zoowel in dagen van het
hoogste gevaar, als In tijd van vrede, heeft
uitgeblonken door trouw en toewijding bij het
dienen* van de belangen van zijn volk.
Zijn trouw aan de Internationale verdragen
bij het uitbreken van den wereldoorlog In 1914,
zijne volharding, vier jaren lang, in het stand
houden op het laatste plekje grond, waar de
vaderlandsche vlag nog wapperde, roepen de
herinnering wakker aan de schoonste voor
beelden van hooge opvattingen en plichtsbe
trachting uit vroeger en later tijd.
Ook de Nederlandsche Regeering wenscht bij
deze doodsbaar, naast het uitspreken van haar
waardeering voor alles waardoor dit leven ge
sierd werd, ook getuigenis af te leggen van
haar hartelijke deelneming in het verlies, dat
het Belgische Koningshuis en de Belgische natie
heeft getroffen.”
terdg komt." Ik kon me niet begrijpen, dat daar buit terug naar Mees Gerritsen, met het doel
voor meer dan een ton Inzat.
Pres.: „Dus u hebt de planken met de mlnla-
Mees Gerritsen blijft cm thans terecht te staan
wegens verduistering van veertig miniaturen. De
President begint met hem uitvoerig te hooren.
Mees Gerritsen vertelt, dat de „jongens” hem
twee planken hadden gebracht, waarin de mi
niaturen zich, bevonden. Zij hadden tegen Mees
gezegd: „Zorg, dat die boel bU de verzekering
heeft, als zij thans in het algemeen belang In
grijpt, waarborgen scheppen wil en efficiency
bevorderen. De sociaal-democraat Ir. van der
Waerden, de katholieke afgevaardigde dr. Kor
tenhorst, de afgevaardigde van Nationaal Her
stel en de vrijzlnnig-democraat Ebels stonden
op dat standpunt. Gelijk de K.E.M.A., aldus dr.
Kortenhorst, Indertijd meer en meer de parti
culiere Industrie uitbande met het algemeen
belang als argument, heeft ook de regeering
alle recht, op grond van datzelfde algemeen be
lang aan de K.E.M.A. beperkingen op te leggen.
Ir. BONGAERTS en de sociaal-democraat
VAN BRAAMBEEK namen een eenlgszins ander
standpunt In. Zij betoogden vooral, dat er in den
Raad van Toezicht op de K.EM.A., die uit tien
leden bestaat, reeds twee regeeringsvertegen-
woordigers zaten.
MINISTER KALFT heeft daar later nog op
geantwoord, dat dit naar de meening der re
geering niet voldoende Is en dat zij haar con-
tróle tot nog toe niet ultbrelden kon, omdat
zij in de vennootschap niet participeerde.
.Mijnheer de voorzitter! Ik stel er prijs op,
naar aanleiding van hetgeen de heer Briët
gisterenavond heeft meegedeeld in verband
met het gebeurde, zooals hij dat heeft uit
eengezet, met de delegatie, die naar Indië is
getrokken, te zeggen, dat deze mededeellng
van den heer Briët eenvoudig een fabeltje is
te noemen."
De rechtbank heeft overwogen, dat het be
grip „spel" niet in abstracto gedacht, maar In
concrete gespeeld is.
Naar wij vernemen gaat mr. Blok, de ver
tegenwoordiger van het O. M. in hooger be
roep.
nen.
verschillende dingen verteld.”
Mr. Kokosky: „In t eerste deel wordt heele-
maal niet over Blesing gesproken, later in
t tweede deel wél....”
Get. Looman: „Och, dat is echt Mees, hij is
Eenigen tijd geleden heeft de N. V. „De Spaar-
nebank” te Haarlem bjj de Haarlemsche Recht
bank het faillissement aangevraagd van de
Groenten- en Fruitveilingen „Kennemerland” en
„Vrije Veiling.”
Het betrof een niet naar genoegen afgehan
delde regeling der indertijd aan de Bloembollen
veiling „Beverwijk" verleende credleten.
De Rechtbank verieende Dinsdag uitstel op de
faillissementsaanvrage, omdat de mogelijkheid
bestaat, dat partijen tot overeenstemming ge
raken.
Reeds was de uitspraak vier weken uitgesteld,
en Dinsdagmorgen zou dan de beslissing vallen.
Daar de onderhandelingen tusschen partijen
nog gaande zijn, verleende de Rechtbank op
nieuw 14 dagen uitstel.
Men kan Minister MARCHANT, die de in
terpellatie beantwoordde, bezwaarlijk ongelijk
geven, als hij op dit gebied, waarop monopolies
zijn ontstaan, die niet zonder bedenking kun
nen wezen, meerdere zeggenschap aan de cen
trale regeering noodzakelijk acht. De zaak is
echter door de eigenaardige wrijvingen tusschen
K.EM.A. en Regeering netelig geworden en de
weliswaar soms humoristische, maar toch ook
vrjj irriteerende wijze, waarop de bewindsman
haar behandelde, maakte het er niet beter op.
Dit was trouwens wel het kenmerk van dit
debat, dat men door het aansleepen van aller
lei bijzaken voortdurend de hoofdzaak uit het
oog verloor.
Wat er ter gelegen
heid van deze interpel
latie gezegd moest wor
den, werd eigenlijk het
scherpst door Mr. GO
SELING geformuleerd.
Zich over de zeer tech
nische kwestie zelf geen
oordeel aanmatigend,
stelde hij, dat naar zijn
meening de regeering
hier Inderdaad eene
zij het niet primaire
taak heeft. Hoe zij die
taak zal opvatten, dient
afgewacht en over 4e
mérite’# van de door
haar te ontwerpen oplossing kan later worden
beraadslaagd bij den begrootingspost, waarin
de deelneming in de N.V. K.EM.A. zal worden
belichaamd, of bij net ontwerp tot instelling
van het nieuwe lichaam. Maar thans reeds
waarschuwde mr. Geseling, dat het feit, dat wij
in een rechtsstaat leven, de regeering voor oogen
zal moeten staan en dat zij zal hebben te be
denken. dat al wat zij goed acht, nog maar niet
ook automatisch rechtvaardig is.
De vorige week is opgericht de N. V. Alge-
meene Telefonische en Medische Hulpdienst in
Nederland.
De Vennootschap stelt zich ten doel het
plaatsen van hulpposten langs Rijks-, Provin
ciale- en Gemeentewegen.
In deze hulpposten is aanwezig een telefoon
voor het aanvragen van medische en technische
hulp, een brancard en medische artikelen, die
noodig zijn om een door een verkeersongeval
getroffene medische hulp te verleenen.
De Naamlooze Vennootschap zal haar taak
beginnen met de volledige medewerking van de
autoriteiten en in samenwerking met de orga
nisaties op het gebied van hulpverleening.
Deze vennootschap, die een zeer eigenaardige
figuur is. want haar aandeelhouders zijn alle
maal publlekrechtelijke
lichamen, houdt zich
bezig met het keuren
van apparaten en ma
terialen op electrotech-
nisch en aanverwant
gebied en heeft gelei
delijk niet slechts een
geweldige vlucht geno
men, doch ook een zeer
groote macht verkregen,
doordat de K.E.M.A.
haar merk elscht niet
slechts voor de mate
rialen, door de electri-
sche centrales zelf ge
bruikt, maar ook voor
de materialen, die in gebruik zijn bjj de afne-
nemers van den electrischen stroom.
.Mijnheer de Voorzitter I
In aansluiting aan de treffende woorden
door U gewijd aan de nagedachtenis van den
op zoo tragische wijze overleden Belgischen
Koning. wenscht ook de Regeering haar diep
gevoelde belangstelling te toonen bij het ern
stig verlies, dat het naburige, bevriende en ten
deele stamverwante volk getroffen heeft.
HM Belgische volk verloor In deze moeilijke
dit niet verschijnen een vreemden indruk, doch
ik heb hem gisterenmiddag nog gesproken en ik
verzoek u Wltbraad b.v. vanmiddag te hooren
Mees Gerritsen moet dan nog op eenige vra
gen van den Officier antwoorden. Hij vertelt
dat hij samen met Blesing de situatie bU het
kasteel is gaan opnemen. „We duizelden er van
Edelachtbare, en ik had nog ruzie met Frits,
want we hadden eerst het verkeerde huis op t
oog, nou.... U begrijpt, dat zou complicaties
hebben gegeven....”
De President begrijpt het en schudt lachend
het hoofd.
,Jk zei nog tegen Frits, dat groote kasteel
kan het niet zijn, want daar ligt me „effe” een
gracht om, met een brug.... En zoon gracht
is er toch niet voor niets.
De President onderbreekt zijn woordenvloed en
vroeg hem welke flnancleele beloften hem ge
daan zijn.
t Kwam er op neer, dat er f 20.000 te ver-
deelen zou zijn. Het goud mochten de .Jon
gens" aanvankelijk houden. De rest moest terug.
Later moest alles ook het goud terug.”
Mees Gerrjtsen praat maar door, tot de Pre
sident zegt, dat het genoeg is.... De gecom
bineerde zaak tegen Mees Gerritsen en Blesing
wordt thans voor onbepaalden tijd geschorst.
Blesing verlaat de verdachtenbank en wordt
weer naar beneden gebracht.
Getuige Wltbraad moet dan voorkomen, zijn
naam wordt afgeroepen, doch tot aller verba
zing komt de deurwaarder terug met de mede
deellng, dat.... hij niet verschenen is.
Mr. Loeb (Wltbraad’# verdediger), springt
op en zegt, dat dit op een misverstand moet be
rusten. Inderdaad, meneer de President, maakt
Mees Gerritsen doet dan nog een verhaal over
de schilderijen, waarmee hij in de zaal veel suc
ces oogst. Samen met zijn compagnon had hy de
schilderijen bekeken en daarbij opgemerkt: „Is
dat nou van Rembrandt. X is niet eens goed,
kijk eens wat een dikke neus, dat is toch Rem
brandt niet!"
Mees kwam na deze kunstzinnige beschouwing
weer terug op den detective.
Johanknegt kon. aldus Mees, den boel zóö uit
m’n handen krijgen, maar een detective maakt
het je nu eenmaal niet zoo erg gemakkelijk, die
is er voor om op te sporen. Later had Van der
Dussen het schilderij van .Rembrandt” gezien
en gezegd, dat het geen Rembrandt was. Mees
had hieruit de conclusie getrokken: „zie je nu
wel. ze knoeien allemaal”.
De zitting is daarna geschorst tot 2 uur.
Na de pauze wordt het getuigenverhoor in
de zaak tegen Mees Gerritsen voortgezet. De
Woensdag 7 Februari heeft Mr. Briët in de
Eerste Kamer het volgende gezegd:
„Toen drie sociaal-democratlsche
„Toen drie sociaal-democratlsche heeren,
onder wie de heer Moltmaker, terugreisden
naar Holland na n studiereis naar Indië,
hadden de heeren als voorwaarde gesteld, dat
bij het afscheidsdiner het Wilhelmus niet ge
zongen of gespeeld mocht worden. De muziek
kapel de kapitein kan ik bijna niet veron
derstellen schijnt hieraan gehoor te heb
ben gegeven (nog wel op het schip „Marnlx
van St. Aldegonde")
Aan de lijst der aan de orde zijnde onder
werpen zijn toegevoegd: de wetsontwerpen be
treffende aankoop van een gezantschapsgebouw
te Londen (wijziging hoofdstuk III Rijksbegroo-
tlng 1933) en betreffende de begrooting van het
Zulderzeefonds voor 1934; alsmede de motle-
Van der Waerden betreffende voorbereiding der
oprlchtlng^ van een van gemeentewege te be-
heeren CentRUe Circulatiebank.
Verdachte houdt zijn lezing vol, hij heeft
*dfs geen aandeel in de belooning gehad.
Pres.: jeu u was nog wel de baas van de
Naar de „Telegraaf” uit Den Haag verneemt,
sullen de cadetten ter gelegenheid van den 25-
sten verjaardag van Prinses Juliana voor H.K.H.
defileeren.
Dr. Colün formuleerde daarop de deelneming
van de Nederlandsche Regeering als volgt:
Bij de behandeling van de zaak tegen kapi-
tein-lultenant ter see P. E„ op Donderdag as„
zal ter vervanging van den raadsheer vice-ad-
mlraal B. Schreuders, die als raad-commlssaria
het vooronderzoek heeft geleid, de gepenslon-
neerde schout bij nacht-titulalr E. Q. de Wijs
zitting nemen.
Verdediger van overste E. is mr. J. H. Rolan-*
dus Hagedoom. advocaat te ’s Gravenhage. Er
is één getuige gedagvaard. Men rekent er op.
dat de behandeling behalve Donderdag ook Vrij
dag kan duren.
Pres.: „Dat aardigheidje over de „bonje”
(ruzie) in de familie is noch voor de politie,
■och voor den rechter-commlssarls naar vo-
ren gekomen, daar zijn Jullie pas op de zittng
®ee voor den dag gekomen.”
MT. Kokosky vraagt het woord. .Deze zaak
aldus pl. speelt zich af in een entourage,
die wjj niet gewend zijn. Ik vraag mij af of de
zaak wel Inderdaad openbaar wordt behan
deld. Ik respecteer de motieven van meneer den
president, doch ik vraag mij af, of hier geen
precedent wordt geschapen. Op de deuren be
vindt zich een bord met het woord .gesloten”,
de leden der balie mogen slechts op een toe
gangskaart binnen en moeten dan binnen
blijven, wat velen onmogelijk is. Ook aan
de persvertegenwoordigers is verboden weg te
gaan tijdens de zitting en terug te komen, op
straffe van te worden buitengesloten. Over bet
precedent dat hierdoor geschapen wordt, zal
later ons hoogste rechtscollege, de Hooge
Raad, hebben te oordeelen. PL vraagt dan acte
van hetgeen hij aanvoerde.
President mr. de Vries: „Voor de getroffen
maatregelen ben ik zelf verantwoordelijk en ik
zal uw acte niet bestrijden.”
Mr. Kokosky somt dan de feiten op, waar
van hij acte verzoekt:
Het is niet doenlijk, op al de détails van het
vrij verwarde debat in te gaan. De hoofdzaak
waaraan de interpellant zich tot op het laatste
oogenblik niet gëheel ten onrechte bleef vast
klampen, is, dat de Regeering. in contact ge
komen met de K.EM.A.doordat deze ook den
Staat als aandeelhouder, benevens een
Ijjksch subsidie wenschte, voorwaardep
opgelegd en, toen de onderhandelingen
liepen, een fermen stok achter de deur heeft
getoond. De voorwaarden waren verplaatsing
van het bedrijf naar Delft, omdat daar een
centrum is van electrotechnlsche deskundig
heid, en aanwijzing van de helft der commis
sarissen door de Regeering, omdat op die wijze
beter dan tot nog toe zou kunnen worden ge
waakt voor het algemeen belang. En de stok
achter de deur bestond hierin, dat de Regee
ring, toen haar door de KJE.MA was gevraagd,
wat het gevolg zou zijn van afwijzing dier
voorwaarden, geantwoord heeft, dat dan zij
zelf het werk te Delft ter hand zou nemen en
een monopolie verleenen zou aan de daarvoor
in het leven te roepen instelling.
„De majesteit van den dood overschaduwt
de majesteit van den mensch. De waarheid
van deze uitspraak komt al heel treffend tot
uiting in hetgeen is geschied in de dagen, die
dit oogenblik van onze vorige bijeenkomst
scheiden.
Door Gods beschikking werd een naburige
en bevriende natie in zwaren rouw gedompeld.
Met den eenvoud, die hem eigen was, schoon
heid zoekend in de bergen van zijn land, 1#
België’s Souvereln, Zijne Majesteit Koning
Albert I, door een ongelukkigen val, aan zijn
volk ontnomen, aan zijn volk, dat hij liefhad
en dat wederkeerig hem Uefdevol eerde, ken
nend zijn onverdroten wil om het ten goede
te leiden.
Diep getroffen door dit tragisch heengaan
van den aan zijn land zoo nauw verbonden
Vorst, deelt het Nederlandsche volk in België’s
smart.
Verdachte Mees: „We wisten geen van allen,
dat t om een verzekeringskwestie was.”
Get. Looman: „Hy heeft gezegd: „X Was
kunstje voor de verzekering...."
Mees: „X Is leugen, dat heb ik niet gezegd..”
Mr. Eskens (tot get.): .Reeft hij niet gezegd,
dat het verbaal van het verhoor niet Juist
was.”
Getujge: „Bjj mijn weten niet.”
Verd. „Looman, dat moet je toch weten!”
Get. haalt zijn schouders op.
Verd.: „Looman is jouw woord dan óók al je
woord niet meer.Ik heb toch tegen je ge
zegd: „Zorg dat Koning en de anderen niet de
gevangenis ingaan
Get.: „Ik herinner X me niet.”
Verd.: Jk heb je toch gezegd: „ik zal Je de
boel teruggeven, doe er dan maar mee, wat Je
„Erg waarschijnlijk lijkt het me
8#ak...."
Verd.: Ja, Ik wordt in alles gedoodverfd als
•hoofdman”, maar daarom la het nog niet
800.”
Blering lacht en schudt het hoofd....
„X Eerste deel wel; toen hij niet
wilde teekenen is hem het tweede deel niet
voorgelezen. Dit tweede deel bestond uit verkla
ringen, afgelegd na zijn weigering om te teeke-
Toen hjj niet wilde teekenen. heeft hij nog
Te ’s Hertogenbosch is de oprichtingsverga
dering gehouden van de Vereeniging „Unie
van Werkgevers in de Nederlandsche Schoen
industrie”.
De Vereeniging, waarbij zich reeds bij de op
richting een dertigtal fabrikanten aansloten,
stelt zich ten doel de belangen der Schoen
industrie in het algemeen te behartigen en te
waarborgen en in het bijzonder de belangen
van die fabrikanten, welke in de latere jaren
hun bedrijf hebben gesticht,- resp. hebben uit
gebreid.
Gestreefd zal worden, zooveel mogelijk sa
menwerking te zoeken met de bestaande or
ganisaties op dit gebied, mede om zoodoende
een goede werking der Centrale HX.S. te be
vorderen.
In het voorloopig bestuur hebben zitting ge-
Er ontstaat dan een debat tusschen Mees en
De Weillé. Op een goeden dag was de Welllé
in zijn cel gekomen en had X was na de uit
voerige verklaring tegen hem gezegd: „Mees,
ik moet nog enkele hlaatjes van Je hebben.”
„Ik denk” aldus verd. „wat is dat nou.
hlaatjes?"
Mr. Eskens (tot den rechercheur): „C
welke omstandigheden heeft GerriSferr zijn
klaringen afgelegd."
De Welllé: „Heel rustig en zonder dwang.
Aanvankelijk heeft hij ontkend en gelogen, later
wilde hij alles bekennen, bovendien hadden wij
al veel materiaal.”
Mees Gerritsen betoogt dan, dat de Weillé
hem „bjj sjjn kind” heeft gezworen, geen gebruik
van de verklaringen te sullen maken.
De Weillé: „Och meneer, dat ia toch allemaal
comedie la Mees Gerritsen.”
Verd. Mees: Je hebt me gezworen Koning
niet in de gevangenis te zullen brengen.”
De Welllé vertelt dan, de eerste inlichtingen
over den inbraak van een Jongen van de vlakte
te hebben gekregen, die Van Binsbergen kende.
Rechercheur J. C. Looman, die samen met De
Welllé zoo succesvol in deze zaak hebben ge
werkt, komt nu voor het hekje.
Ook hier komt weer de verklaring, door Mees
Gerritsen afgelegd voor de politie, ter sprake.
Mees: „Looman, heb ik niet gezegd: „Dat
klopt niet, dat teeken ik niet." Zeg maar ja of
neen.”
Get- Looman geeft hierop geen antwoord.
Pres, (tot get.)„Kreeg u den Indruk, dat Mees
Gerritsen wist waar X om ging?”
wlst,_dat X een .kunstje” was.” turen op uw zolder bewaard.”
Verd.: .Reen President, den volgenden dag
hebben yye de planken opengemaakt. Ik moest
er niets van hebben om dien boel in huis te
houden.
Toen wist ik. dat X een verzekeringskwestie
was. Ik heb X direct alles aan „iemand” mee
gegeven.”
Pres.: .Aan wien hebt u het meegegeVen?”
„X Kan ook wel zijn, dat ik het zelf wegge
bracht heb, of dat X gehaald is.... In ieder
geval is X direct de deur uitgegaan, trouwens
een safe heb ik niet en.... „een safe is bjj mij
niet safe”.
Pres.: „Wie heeft X dan voor u bewaard?"
Verd.: .Dat zeg ik beslist niet, zoon zaak,
waar de kranten vol van staan.... neen, ik wil
dien man niet in moeilijkheden brengen.”
Pres.: „U hebt X goed dus onttrokken aan de
nasporingen van de politie
Verd.: „Ik heb zoo gerekend: als de verzeke
ring maar geen schade lijdt. Voor Johanknegt.
u weet wel, die detective, was ik blij, dat hij
opdracht had om den boel voor de verzkering cp
te sporen. Hij zat een beetje aan den grond en
kon weer eens wat verdienen.
We weten nu voortaan, wat ’n 8. D. A. P.-er
een fabeltje noemt.
X Schijnt een internationale ziekte van de
sociaal-demokratie te zijn, precies het tegen
overgestelde te beweren van wat wéAr is.
X Was toch immers ook een fabeltje, dat de
Schutzbund in Oostenrijk over wapens beschik
ken zou....
eerste getuige in deze middagzitting Is Maag,
een der „verhuizers”, die Zaterdag uit de voor-
loopige hechtenis is ontslagen. Zijn reeds at-
gelegde verklaringen worden door den griffier
voorgelezen. In deze verklaring wordt o. a. ge
zegd. dat de goederen, toen de betaling uit
bleef, bij Mees Gerritsen zijn gebracht.
Ook nu weer blijft hij met klem ontkennen
ook maar iets van het onderwerp „verzeke
ring” te hebben geweten vóór de Inbraak
plaats had.
Officier (tot getuige): Dus U bracht den
ijdel, hij is altijd graag een groote jongen."
Mr. Eskens: .Dus X kan best zijn, dat hij het
zelf niet gedaan heeft, doch maar wat heeft
opgeschept.
Getuige:
niet,...”
„BIJ X afscheidsdiner, dat de directie der
Maatschappij den reizigers aanbiedt, sprak de
eerste officier. Men had er prijs op gesteld,
dat een van ons drieën namens de tweede
klas passagiers zou antwoorden. Kupers nam
dit op zich. We hadden echter vanzelfspre
kend als voorwaarde gesteld, dat er op de
speeches geen Wilhelmusgebrul zou volgen.
En zoo geschiedde."
nomen de heeren: H. van Wljck, directeur N.V.
Schoenfabriek Wellen Co. te Nijmegen,
voorzitter; G. van de Rhoer, directeur der Fa.
v. d. Rhoer, Frank Co. te Rotterdam, onder
voorzitter; H. Otten, directeur der N.V. Wo-
tana Schoenfabriek te Nijmegen, secretaris;
P. Prince, directeur der N.V. Schoenfabriek „X
Zuiden” te Tilburg, penningmeester; C. de
Rooy, directeur der N.V. Schoenfabriek
„Sport” te Waalwijk, lid.
Aan het bestuur werd als waarnemend se
cretaris toegevoegd mr. W. H. Meuwlssen te
Nijmegen. Het secretariaat is gevestigd te Nij
megen, In de Betouwstraat 28 a.
wilt en maak de zaak in orde.”
Get. haalt zijn schouders op.
Verd.: .Rn Looman, zei je toen niet: Ru
word ik gauw brigadier” (gelach in de zaal).
Getuige: „Wel neenl”
Mr. Kokosky: „Is aan
verbaal voorgelezen?"
Getuige:
Naar wij vernemen is de detective Johan
knegt thans gedagvaard tegen 3 Maart.
Zijn secretaresse zal waarschijnlijk buiten
vervolging worden gesteld. -
D» griffier leest dan duidelijk -verstaan-
de verklaring van Mees Gerritsen voor,
“ïriegd voor den rechter-commissarls.
verklaarde toen o.m., dat hij de schilde-
oten etc. zou weghalen of laten weghalen en
dan later weer aan Onnes terugbrengen.
«8»ou dan 20.000 belooonlng krijgen.
P® verdachte maakt er den president op-
“«rkzaam op, dat hij die verklaring nooit
geteekend; hij heeft dit indertijd ge-
•«terd. Mees vertelt dan, dat hij met Maag
van Binsbergen nog ruzie had gehad om-
y #*n derden man (Grotjohan) in het
hadden betrokken.
Jk zei nog, jongens, dat hadden jullie niet
doen, X moet toch geheim blijven....”
••'Waarom moest het zoo geheim
Wa» een familiekwestie en famllle-
moeten geheim blijven. Al# je er zooveel
•ri bijhalen." 8rootm“eder
w"*d“reh'ui’ de Welllé komt dan als getuige
Ty- heeft Mees gehoord en hl) verklaart,
^^rd f precie» heeft verklaard, zooals in de
•n Fabeltje!
Kort en goed
Maar.... wat heeft dezelfde heer Moltmaker
In zijn „Indische Reisbrieven” van 20 Mei 1931
(bladz. 16) geschreven?
Ziehier:
Dinsdag vervólgde de Amsterdamsche recht-
taok de behandeling van de Onnes van
Nljenrode-zaak.
De belangstelling op de publieke tribune is
wederom zeer groot, ook de gereserveerde tri
bune is goed bezet.
Frits Blesing en Mees
naamd ,JU Capone”, zitten in
der verdachten.
Blesing wordt verdedigd door mr. Fr. A
Kokosky. Mees Gerritsen door mr. Th. Eskens.
Te ruim tien uur de rechtbank is nog
niet binnen wordt de particuliere detective
getuige Johanknegt, dien wij nog niet in de
rechtszaal hebben gezien, door twee rljksveld-
wachters binnengebracht. Ook zullen vandaag
de drie „verhuizers”, die Zaterdag op vrije
voeten werden gesteld, als getuigen worden ge
boord in de zaak tegen Blesing en Mees Ger
ritsen.
Te kwart over tien komt de rechtbank bin
nen en op de vragen van den president ant
woordt Blesing, dat hl) „procuratiehouder" was
b|j de N.V. Mees Gerritsen en Co.
Brt verboor van Blesing neemt dan een aan
vang. Van de woorden van den president
dringt slechte weinig tot de perstafel door en
van den weeromstuit begint ook Blesing zacht
te praten.
We verliezen echter weinig aan zijn verhaal,
hy vertelt hetzelfde als toen hij voor het ge
tuigenhekje stond.
Pres: „Waar dacht u, dat dat weghalen om
te doen was?"
Blesing: Ua, dat weet ik niet, dat heeft
Wltbraad me nooit verteld. Als ik hem er naar
vroeg, antwoordde hij altijd op een norsche
manier
Pres.: „U hebt toch wel aan allerhande dln-
goi gedacht?"
Blesing: „Natuurlijk, in zulke gevallen denkt
men aan allerlei dingen. Ik dacht b.v. aan een
tamiUekwesUe.... Als er ooit over een ver-
aekering was gesproken, sou ik er heelemaal
■iet aan begonnen zijn.”
Pre»-: .U bent toch wel eens bemiddelend
opgetreden om gestolen goed aan een verzeke
ring terug te bezorgen.”
Vwdachte: ^Ja, maar dit is heel wat anders,
hi« kon je toch nóóit aan zoo iets denken."
Ah er nu gezegd was: ..haal maar weg wat je
kunt....», ja! dan....!"
Maar van een man als Onnes er werd
ttsegd. dat hij milllonnalr was kan men
«ooiets met denken; ais ze tegen mij zouden
bebben gezegd, dat het voor de verzekering
•as, sou ik het niet eens hebben geloofd.”
Mr. van Dulleman: „U hebt de zaak toch
uitvoerig met Wltbraad besproken, die heeft
toch alles verteld...."
Mr. Kokosky: „Dat is een strikvraag, me-
“#er de officier en wekt den Indruk, dat Wlt
braad over verzekeringen zou hebben gespro
ken!"
Verdachte (haastig): „Neen.... over ver-
•keringen is nooit gepraat door Wltbraad.*
Verd. Mees Gerritsen Is het met hem eens,
ook hjj wist van geen verzekering, maar hij
bad aan „bonje" in de famjlie gedacht”.
Get. H. Grotjohan, die aan het eind van de
middagzitting van Dinsdag gehoord wordt,
vraagt eerst een „verklaring" te mogen afleg
gen. Hij deelt mee, dat Onnes in zijn cel regel
matig een dagblad krijgt bezorgd en dus van
alle verklaringen kennis kan nemen.
Mr. Th. Muller Massis, de verdediger van
Onnes, zegt dat dit niet van de minste betee-
kenls is; indien O. de verklaringen niet uit een
couran zou mogen lezen, zou hjj, als verdediger,
zijn cliënt inlichten.
Ook de rechtbank acht deze mededeellng niet
voldoende van belang om er nader op in te
gaan. Het woord is dan weer aan den griffier,
om de eerder door getuige afglegde verklaringen
voor te lezen.
De zitting wordt geschorst tot Donderdag,
dan zal Onnes zelf terecht saan.
