ONS BLAD
die te veel wist
De
man
Eden’s besprekingen te Parijs
-T.
Het nieuws van heden
Consistorie op
5 Maart a.s.
'1'
RAADSHEER PRINCE
Kabinet-Lerroux
treedt af
Na de onlusten
FRANSCHE BEGROOTING
AANGENOMEN
ONDERHOUD MET DEN
PREMIER
De vrijlating der
Bulgaren
DE BAROMETER
VRIJDAG 2 MAART 1934
N1GDE KATHOLIEKE PERS
VER
NA DE ONLUSTEN IN WEENEN
Een nieuwe aanwijzing
ONTWAPENING
Katholicisme en Spanje
Eden
aai
Een jongmensch als
bestraffer
De Parijsche bladen
sceptisch gestemd
Na de keizerskroning
van Poe Yi
Kardinaal Faulhaber
Pauselijk Legaat?
Landsbisschop afge
treden
fz—
f2 85
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
W arm waterzakken
Spionnage-proces te
Helsingfors
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20 c., ingez. med. 40 c.
p. regel,- idem op pag. één 55c. p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 433
francm
l i
’.Xë’l* 3
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 120
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
I
1
1.
HET SPAANSCHE KABINET AFGETREDEN.
roman
De Fransche begroeting-1934 aangenomen.
en
Het JSchutzkórps” defileert voor den vice-kanselier Majoor Fey
i
(United Pres*)
i
o o
te
Amnestie voor 8000 veroordeelden
V
i
De houding jegens den republi-
keinschen regeeringsvorm
Relaas van Dimitrof. Zyn oordeel
over het Ryksdag brand proces
Na een nachtelyke zitting van
Kamer en Senaat
Een nieuwe kruiser bij de Amerikaansche
vloot in gebruik genomen.
achten
ten
De
te
Stand «p Vrijdag uur vj».: 7U4
Jarige stand: 783.
t
i
a
i
h
P
(Van een byzonderen correspondent)
In plaats van helderder wordt de zaak-Sta-
vteky gecompliceerder en ondoorzichtiger. Het
la een soort vervolgschandaal. en steeds duiken
er nieuwe gezichtspunten op. Het materiaal is
thans zoo omvangrijk gewordeh. en de tegen
spraken der getuigen zijn zoo talrijk, dat het
een wanhopige zaak schijnt, ooit de voorge
schiedenis en de achtergronden in hun geheel
te kunnen peilen.
fe New-Orleans raakte een parachutist in
jgVn valscherm verward en stortte op zijn
hoofd omlaog. Een piloot wist door den
Springer op te vangen een ongeluk te
voorkomen.
PARUS, 1 Maart. (Reuter) Hedenochtend om
half acht is de Fransche begroeting voer het
jaar 1934 in den Senaat met 283 tegen 15 en in
de Kamer met 458 tegen 132 stemmen definitief
aangenomen.
MOSKOU, 1 Maart (Reuter) Naar het
Tass-agentschap meldt, heeft Dimitrof het vol
gende relaas gegeven over de invrijheidstelling
van hem en zijn twee mede-gevangenen:
Handelsverdrag tusschen Italië
onderteekend.
Secretaris der O. 8. P. wegens opruiing tot drie
maanden gevangenisstraf veroordeeld.
Gisteravond laat werd de begrootlng met een
reeks wijzigingen van den Senaat naar de Ka
mer gestuurd. Belde Kamers hebben vannacht
doorvergaderd, totdat «en uniforme tekst tot
stand kwam.
De toegestane credleten bedragen 48.318.570.000
franc, terwijl de Inkomsten op 9 tnillioen meer
worden geschat.
Het vraagstuk betreffende de belasting van
eenheids-prUs-wlnkela, waarover Kamer en Se
naat uren hebben gestreden, is tenslotte ten
gunste van den Senaat beslist. Dit soort zaken
zal niet afzonderlijk worden belast.
Naar Reuter uit Parijs bericht, heeft het mi
nisterie van Justitie een verklaring gepubliceerd,
waarin gezegd wordt, dat er 888 chèques van
Stavisky verzameld zijn en dat de foto's daar
van zullen worden verstrekt aan de parlemen
taire onderzoekingscommissie.
Desbrosse, die een groot aandeel heeft gehad
in de zaak der stedelijke leenbank te Bayonne,
is in staat van beschuldiging gesteld terzake
medeplichtigheid aan oplichting.
Rouwpostzegels in België.
Na aanneming van een amendement-Vliegen z(jn
in de Tweede Kamer de beraadslagingen over
de wijziging der Woningwet geschorst.
Nederland
i*
Q
d
n
r
i
e
Ie
U
n
vraagstuk zoo oplossen, dat de wolven tevre
den werden gesteld en de schapen gered. Doen
zulk een oplossing zou zelfs Salomon niet heb
ben kunnen brengen.
Had de rechtbank te Leipzig ons veroordeeld,
dan zou zij hiermede niet slechte het fascisti
sche Duitschland. maar ook de zg. burgerlijke
justitie veroordeeld hebben.
Daarom werden wij vrijgesproken; de scha
pen waren gered, maar de wolven niet be
vredigd."
HAMBURG,
Leoffel hoeft
neergelegd. ▼Te
Voorlezing van het decreet voor
heiligverklaring van Conrad
von Parzham
Op 5 Maart as. zal er een Geheim Con
sistorie gehouden worden voor de heiligver
klaring van de Zaligen Cottolengo, Conrad
von Parzham en Teresa Margherita Redl.
Op denzelfden dag heeft ook een Open
baar Consistorie plaats over deze heiligver
klaringen.
Oostenryksche roode leiders be
schuldigd van hoogverraad
BUREAUX: HOF 6. ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Radactie 633
ABONNEMENTSPRIJS»
Par kwartaal voor Alkmaar
Voer buiten Alkmaar
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Poe-Yi, de nieuwe keizer van Mandsjoekwo,
verleent amnestie aan 8000 veroordeelden.
Consistorie op 5 Maart as. De H. Vader houdt
een toespraak naar aanleiding van de heilig
verklaring van Conrad von Parzham.
Nat. Bedevaart te Rome. Z. H. Ezc. Mgr. Diepen
celebreert een H. Mis in de Catacomben van
St. CalUxtus.
WEENEN, 1 Maart. Het O.M. heeft thans
tegen het geheele bestuur der soctaal-democra-
tteche party en de vooraanstaande leiders der
party, in het geheel tegen 24 personen, een
vervolging ingesteld wegens hoogverraad en
medeplichtigheid aan hoogverraad.
MAAGDENBURG, 1 Maart. Op instigatie
van den Jandraad van het district Jerichow is
de superintendent (hoogste protestantsche
geesteiyke in een district) Jordan uit Gom-
mem (district Maagdenburg) gearresteerd -n
naar de |«lltlegevangenis te Burg by Maag
denburg overgebracht.
Jordan had verschillende keeren. de laatste
maal op Heidengedenkdag van den kansel af
de regeering beleedlgd.
PARIJS 1 Maart (Reuter). Eden is hier he
denochtend aangekomen; hy begaf zich onmld-
deliyk naar de Britsche legatie. Vervolgens had
hy een onderhoud met den Franschen premier
Doumergue en den minister van Bultenland-
sche Zaken Barthou.
1 Maart. Landsbisschop dr.
syn functie van landsbissehop
--.geiykertyd heeft dr. Knolle de
functie van generaal-superintendent en de
geesteiyken Mumssel. Mehrmann en dr. Junge
de functie van „proost" neergelegd.
Tot de beschuldigden behooren: Deutsch.
Bauer. Koenig en Schorsch, zoomede Karl Ren
ner en dr. Belts.
De vier eerstgenoemden. die naar Tsjecho-
Slowakye zijn gevlucht, zullen niet kunnen wor
den uitgeleverd, aangezien het een politiek
mlsdryf betreft. Tegen dr. Freundlich van de
Arbelterbank is eveneens een vervolging Inge
steld.
MADRID, 1 Maart. (Reuter.) By het verla
ten van het paleis van den president heeft Ler-
roux medegedeeld, dat hy den president op de
hoogte had gesteld van de noodzakeiykheid een
gedeelteiyke regeertngscrisis uit te lokken, daar
de minister van Binnenlandsche Zaken, Marti
nes Barrios, en de minister van Financiën.
Lara, onherroepeiyk besloten hadden af te tre
den.
De president der republiek achtte het in
verband met de belangrykheid van deze beide
portefeuilles noodzakelyk om consultaties te be
ginnen. Dientengevolge zag Lerroux zich ge
dwongen. het ontslag van het geheele kabinet
in te dienen.
Arbitrage bU het geschil in het maatkleeding-
bedryf voorgesteld.
In het Haarlemsche Bisdom zal de instelling
van de H. Eucharistie met plechtigheden in de
kerken worden herdacht.
J. H. M. J. Geer ling te Amstelveen benoemd
tot ridder-conunandeur in de Orde van den
H. Sylvester.
Pogingen om te komen tot oprichting van een
stormratnpmuseum te Borculo.
Fisch tegen de vUfde groep muiten, van „De
Zeven Provinciën."
Superintendent naar de politie-
gevangenis
Onze Rom. core. seint ons d.d. 1 Maart:
In tegenwoordigheid van Z. H. Paus Plus XI
had hedenmorgen in de Constetoriezaal de voor
lezing plaats van het decreet „De tuto” voor de
heiligverklaring van den gelukzaligen Conrad
von Parzham. By de plechtigheid was de Orde
der Capucynen vertegenwoordigd door den Ge
neraal en tal van oversten.
In zyn toespraak schilderde de H. Vader den
nieuwen heilige als een voorbeeld van nederige
en toch verheven deugd. De Paus wenschte
gansch Duitschland en in het bUsonder Beleren
geluk met deze heiligverklaring, op een zoo ern
stig en historisch oogenbiik, dat Hy mocht
en moest dit zeggen voor Beieren bijzonder
moeiiyk is.
zyn gedachtengang ging uit muur al zyn dier
bare zonen van de groote Katholieke familie in
dat groote land en Hy verheugde zich byzonder
over deze gave der Goddeiyke goedheid. Die
Juist dit oogenbiik gekozen heeft om een voor
beeld van Christeiyke zachtmoedigheid te stel
len.
PARUS, 1 Maart (Reuter) Gisteravond
vervoegde zich een jongen van 15 jaar by den
concierge van de woning van den vroegeren
minister van binnenlandsche zaken, Frot. Hy
vroeg naar den heer Frot, doch zyn optreden
kwam den concierge verdacht voor en deze
waarschuwde de politie.
De jongen werd naar het polltie-bureau ver
voerd. waar men hem een dolk Mnam, welke
hy onder zyn Jas verborgen had. Onder tranen
bekende hy toen, dat hy de zoon van een rijk
industrieel was en met eenlge medescholieren
had afgesproken, Frot voor zyn misdaden te
bestraffen.
De politie stelde de familie van den Jongen,
die reeds in groote ongerustheid verkeerde over
zyn verdwynen, in kennis van zyn voornemen.
Eden heeft Donderdag te Parijs een onderhoud
met Doumergue en Barthou gehad. Zijn be
sprekingen thans beëindigd.
De Fransche regeering zal hem
zeer spoedig haar definitieve
conclusies meededen
Volgens de Weensche „Relchspost" heeft de
H. Vader aan Z. Em. Kard. Faulhaber den titel
en den rang van pauseiyk legaat verleend,
waardoor de kerkvorst de rechten der exterri
torialiteit toekomen.
HELSINGFORS. 1 Maart. (Reuter). Woens
dag is in het Gerechtshof te Wasa het zooge
naamde Wasa-Lappo spionnageproces begon
nen. De hoofdbeklaagde Is de huisknecht Ant
tila. Op de beklaagdenbank zitten voorts ze
kere Nieminen en MënpanA. Anttllla wordt
MADRID, 1 Maart,
zou de
in
gekregen
Met een dolk op bezoek by oud-
minister Frot
MADRID, 1 Maart. Naar officieel
wordt medegedeeld, heeft het
kabinet-Lerroux zyn ontslag inge
diend.
President Zamora is reeds begon
nen met het raadplegen van de
politieke leiders, om de vorming
▼an een nieuw kabinet voor te be
reiden.
Omtrent dit onderhoud wordt het volgende
officieele communiqué gepubliceerd:
De lord privy seal Eden is heden uit Rome
komend, te Parys gearriveerd en door den pre
mier Doumergue en den minister van Buiten-
landsche Zaken, Barthou. ontvangen, die hy in
kennis stelde van de besprekingen, welke hy
te Beriyn en Rome heeft gevoerd. Tydens het
onderhoud werden de principleele richtsnoeren
van het Britsche ontwapenlngsmemorandum
bestudeerd.
Doumergue en Barthou hebben Eden beloofd
deze bestudeering te zullen voortzetten en hem
zeer binnenkort van de definitieve conclusies
der Fransche regeering in kennis te sullen
stellen.
Edens' besprekingen te Parijs syn thans ge
ëindigd.
In politieke kringen legt men er den na
druk op, dat de Fransche regeering niet kan
toestemmen tn het s. g. Kngelsch-ItidiMUQSche
PARIJS. 1 Maart. De politie heeft een
nieuwe aanwyzlng Inzake den moord op den
Raadsheer by het Parijsche Hof van Beroep,
Prince, gekregen door de verklaring van een
jonge vrouw, die op den dag van Prince’s ver
trek uit Parijs by het Gare de Lyon loten voor
een liefdadig doel had verkocht, zy kon een
nauwkeurige beschrijving geven van den man.
die Prince had gezien en die met een sterk bul-
tenlandsch accent sprak.
Haar beschryving klopte met die, welke een
jongedame had gegeven van een man in den
trein naar Dyon, die opvallend alle coupé’s had
onderzocht. By aankomst te Dyon was hy naar
de contröle gesneld en had daar nog eens alle
uit den trein komende reizigers langs zich heen
laten gaan.
van moord en landverraad beschuldigd, de
beide anderen van landverraad, althans hulp
by landverraad. De beschuldiging stelt vast,
dat in Finland reeds sedert eenlge Jaren be
taalde krachten bezig zyn, die in het belang
van een vreemde mogendheid gegevens over
het leger en de verkeerswegen verzameld neb
ben. Met name deze drie beklaagden hebben
zich met splonnage bezig gehouden. De be
schuldiging zegt voorts, dat de splonnage ten
gunste van Sovjet-Rusland plaats had.
beklaagde Anttila heeft bekend schuldig
zyn aan splonnage en den leider der munitie
fabriek Lappo, den lultenant-kolonel Asplund,
vermoord te hebben.
TSJANOT8JOEN. 1 Maart. Nadat keizer
Henry Poe Yi den eed op de grondwet had
afgelegd en had verklaard zich te sullen wij
den aan da ontwikkeling van het tand in sa
menwerking met Japan kondigde hy een am
nestie af, waarby aan ongeveer 8000 veroor
deelden algemeene vergiffenis wordt geschon
ken. Het nieuwe kabinet te zoo goed als ge
lijk aan net vorige.
De keizer van Japan heeft Poe YI een tele
gram van gelukwensen gezonden.
De moordzaak lykt op het eerste
hoofdstuk van een detective-
Naar alhier vernomen
wordt zou de apostolische nuntius. Mgr.
Tedeschinl, in Spanje van Z. H. den Paus
instructies gekregen hebben, gelijk aan die
welke Leo XIII indertijd gegeven beeft ten
opzichte van Frankrijk, met het doel de
Katholieken te kalmeeren en den republikeln-
schen regeeringsvorm te doen aanvaarden, die
door de meerderheid des volks gewenscht wordt.
Dtndsdagmorgen om 5 uur werden wy on
verwachts gewekt en kregen bevel op te
staan, ons aan te kleeden en onze bagage
te pakken. Een reden hiervoor werd niet op
geven. Even daarna kwam een vertegenwoordi
ger van het ryksmlnisterie van Binnenlandsche
Zaken ons mededeelen: „VUndaag wordt ge be
vrijd en uit Duitschland overgebracht naar de
Sovjet-Unie.
Ons verzoek, dat een Sovjet-vertegenwoordi
ger geroepen zou worden om onze reis in orde
te maken, bleef zonder gevolg. Pas in Moskou
bemerkten wij, dat het Sovjet-agentschap van
onze uitzetting niets wist.
Te Koningsbergen verzocht my een verte
genwoordiger der politie, die was meegereisd,
dat ik in mijn mededeellngen objectief sou
zyn en niet kwaadaardig over Duitschland sou
spreken, sooals anderen gedaan hadden. Ik
antwoordde, dat ik natuurlijk objectief sou zyn
en voegde er aan toe, dat ik hoopte naar
Duitschland terug te keeren als gut van de
Dultsche Sovjet-regeering.
In antwoord op hem gestelde vragen aan
gaande het proces, zelde Dimitrof: „By het uit
spreken van het vonnis moesten de rechters bet
Het gerecht te Bayonne houdt rich slechts
met een deel van de affaire bezig, en wel met
het kernpunt, den graven pandhuls-zwenael van
Stavisky en zyn medeplichtigen. Het raakt niet
dan oppervlakkig aan het verleden van den
fortulniyken bedrieger, die, eer hy zyn laatste
groote stagen sloeg, niet minder dan negentien
maal den dans ontsprongen was. Negentien maal
dreigde hem een proces wegens bedrog en op
lichterij, en negentien maal hielden zyn prima
relaties hun beschuttende hand boven zyn
hoofd. Aan wie mogen deze machtige handen
hebben toebehoord?
Dat zal nog maar moeiiyk zyn vast te stel
len, nadat rechter Prince uit den weg werd
geruimd. Hy is degene, die dit alles moet ge
weten hebben, want hy zat het gerecht voor,
waar men steeds weer trachtte het proces te
gen Stavisky aanhangig te maken, en waarvoor
datzelfde proces nooit plaats vond.
Thans gaat het Stavisky-schandaal, het on-
overzlchteiyke. al haast schuil achter de raad
selachtige zaak-Prince, wier bloedige détails de
openbare belangstelling hevig bezighouden. En
de goedgeluimde journalist, die een dag of tien
geleden in een boulevardblad om een goede
ouderwetsche misdaad vroeg, een griezelige ge
schiedenis, die de verhitte gemoederen van het
Stavisky-schandaal zou afleiden, heeft zyn zin.
Want de affalre-Prince lykt op het eerste
hoofdstuk van een detectiveroman. Helaas ken
nen wy de andere hoofdstukken niet
Tast staat, dat het onderzoek naar den moord
a- of den zelfmoord van Prince op zyn zachtst
gezegd, dilettantisch gevoerd te, en zoo slordig,
dat de officier van Justitie thans, een week la
ter, van voren af aan moet beginnen.
En toch waren er voorwerpen genoeg op de
plaats aanwezig, waar men het Ujk van Prince
vond, door een goederentrein overreden. Er
waren: een paar schoenen, een fleschje, een
bebloed mes, een roode handschoen, een paar
bankbiljetten, een portefeuille, een zakdoek, het
touw, waarmee Prince op de rails was vastge
bonden, en nog een en ander. Ondanks deze
groote hoeveelheid stomme getuigen ontraad
selde men niet eens 'of hier een moord dan
wel een zelfmoord geschied was. De doktoren
neigen ertoe, aan te nemen, dat Prince een
lyk was. eer hy op de rails werd gelegd
doch zy konden nog niet vaststellen, welke zyn
dood moet zyn geweest. Een wonde, die het
bebloede mes had kunnen verklaren, vonden
zy evenmin, ofschoon het natuuriyk mogelyk
is, dat de verminking der treinraderen ze heeft
bedekt. Het fleschje. waarin men het gif ver
moedde, te intusschen verdwenen, niemand weet
waar het gebleven te; maar het chemische on
derzoek heeft geen gifsporen in de ingewan
den gevonden. En terwyi de these van een
zelfmoord steeds meer moet wyken ten gunste
van de moordthese heeft b.v. niet een on
bekende op 20 Januari j.L te Dijon naar de
gezondheid van de oude mevrouw Prince en
naar den naam van haar huisdokter geïnfor
meerd te men het er nog niet over eens, ot
de belangrijke papieren en bewijsstukken, die
Prince in de affaire-Stavteky had, aan de
moordenaars in handen zijn gevallen. Het ma
teriaal. dat de zoon van den vermoorden rech
ter, Raymond Prince, thuis gevonden en aan
de justitie ter beschikking heeft gestéld, houdt
niet veel nieuws omtrent de Stavteky-zaak in.
De documenten, die Prince aan de commissie
van onderzoek ging voorleggen, die commissie,
die de connecties van Stavisky met zijn
groote beschermheiligen uit het parlement
zoekt te achterhalen, zyn in ieder geval niet
meer aanwezig.
Staat men hier voor den gerafflneerden zelf
moord van een hooggeacht man, die zyn fami-
Aan dit V. D.-bericht kan worden tcegevoegrt
een telegram van United Press, meldend, dat
de ultnoodiging van den Paus aan de Katholie
ken van Spanje, om den republikelnschen
regeeringsvorm te aanvaarden zal worden ver
vat in een formeele verklaring van Rome.
Ten Vatlcane zou men den toestand in Spanje
gelijk achten aan de lalceerlngsperlode in
Frankrijk ten tyde van het regiem-Combea.
toen de Fransche Katholieken onderling ver
deeld waren door de monarchistische kwestie.
(Gezien de berichten over het opzeggen van
het vertrouwen in de regeering-Lerroux door
de Katholieke „Acclon Popular" juist op dit
oogenbiik, geven wy bovenstaande berichten
slechts onder het noodige voorbehoud. Red.)
Na de onlusten in Oostenrijk. Roode leiders be
schuldigd van hoogverraad.
De Katholieken en de Spaansche republiek.
Instructies uit Rome?
minimumplan, omdat men daarin niet genoeg
garanties ziet en de kwestie van de semi-ml-
litaire organisaties niet bevredigend geregeld
acht.
Ook de Parijsche avondbladen zijn over het
algemeen sceptisch gestemd. „Paris Soir”
meent te weten, dat Eden van den beginne af
geweigerd heeft, een eigen standpunt in
nemen, voor hy ruggespraak met zyn regee
ring zou hebben gehouden. Hy sou er zich in
hoofdzaak toe beperkt hebben, de Fransche
staatslieden bekend te maken met de voorstel
len van Mussolini. Het blad verklaart verder,
dat de Fransche minister van Bultenlandsche
Zaken toegegeven heeft, dat de voorstellen van
Mussolini het Fransche standpunt veel meer
naderen dan het Engeteche memorandum. HU
acht het evenwel bedenkelijk, dat men Duisch-
land een leger van 300.000 man zou toestaan.
De „Paris Soir” deelt verder mede, dat ook
de Oostenryksche kwestie onderwerp van een
uitgebreide bespreking is geweest. Eden was
van meening, dat men den arbeid van Mus
solini op het oogenbiik niet moest doorkrui
zen.
He de schande wilde besparen vdn in een zoo
pUniyke zaak betrokken te zUn, of wel voor
den tot in kleinigheden voorbereiden moord op
rechter Prince, die genoeg wist om een reeks
nieuwe groote namen onherroepeiyk te be
smeuren?
Hoe het ook zy, de man, die het belangrijkst
materiaal kende, die op het punt stond, een
ongehoord perspectief aan het Stavteky-schan-
daal te geven, te van het tooneel verdwenen.
Jé
^6 i
i
r*
4' 4 a
-4*
r
