Kamer van Koophandel bijeen
I
Vruchtbaar missiewerk op Celebes
1
HET ARBEIDSVELD VAN
Mgr. PANIS
BELANGWEKKENDE BE
SPREKINGEN
DE EERSTE DIESEL-ELECTRISCHE
D« btdreigdt Handelschool
De onbewaakte overweg
Een
me
UIT DEN OMTREK
AKERSLOOT
Het Verkeersfonds
BERGEN
St. Lambertuskapel
Te St. Pieter by Maastricht
LANGENDIJK
NOORDSCHARWOUDE
OUDKARSPEL
“Aantal katholieken
verdubbeld
De strijd tegen het heidendom, Ma-
homedanisme en Protestantis-
met goed succes
bekroond
De hulp der Zusters
moeilijk begin
Armoede een beletsel
Gestadige uitbreiding
Ombet belasting
De haasexport
Het oude St. Lambertuskapelletje te St
Bister bij Maastricht, tn 1347. afgebroken
Ingekomen stukken
Prachtige resultaten VTa*«d
DONDERDAG 8 MAART 1934
i
De eerste Diesel-electrische trein is thans gereed gekomen Op den voorgrond van
vragen
over-
Fr. DAZKRT
7—
ra
En Is het, alles overschouwend. niet een tee-
ken van Intense bearbeiding en ook een reden
tot groote hoop, dat het aantal kloosterlijke
werkkrachten, die zich aan de Celebes-Missie
wijden, sinds 1930 van 35 tot 146 is gestegen?
Een kostbare hulp voor stfn Missie-arbeid
vindt Z. H. Exc. in de Fraters van O. L Vrouw,
Moeder van Barmhartigheid, van Tilburg, en
de Zusters J. M. 3. van ’s Hertogenbosch.
Gods goedheid, van
(Mgr. Vesten).
Verkooping. Bij de openbare verknoping
werd het huls, eigendom van den heer G. Kater,
opgehouden. Dat van J. Kater Is verkocht aan
den heer 8. Wormsbecker, alhier, voor f >635.
Het nieuwe St. Lambertuskapelletje te St
Bister, bü Maastricht, in 1347 gebouwd
«a
heeren
Biyie-
Etade 1018 werd door het oppente Kerkelijk
gesag dit eiland, het laatste, dat bulten Java
nog tot het Vicariaat Batavia hoorde, van dit
Vicariaat afgescheiden en toegewezen aan de
missionarissen van het H. Bart van Tilburg.
Wel niet een der eerste, doch een der groot
ste Celebes-pionlen onder de Paten Jezuïeten
Is pater van Velzen, de latere Apostolische Vi
caris van Batavia, geweest; hy,
ten noemde: „den man van groote
Haast vergeten lag sinds vele jaren aan den
lagen Kanaaldijk, die van Maastricht naar de
vroegen gemeente Blnt-Pleter leidt, bet kapel
letje van St. Lambertus. Het achthoekig. In
baksteen opgetrokken gebouwtje vermag, onder
architectonisch opzicht, zeker niet de aandacht
te trekken. Ook de omgeving, een groen bleekte,
waaruit een enkel steenen kruis opsteekt. brengt
niet veel sieraad bij. Te meer nog verborg bet
kapelletje zich In de laatste tijden door den
Maastrichtochen nieuwbouw, die. ook daar zich
over de grenzen van het oude Vauban-systeem
der vroeger-eeuwsche vesting voortoettend. het
bedehuisje steeds meer overschaduwde. Slechts
in bet octaaf van St. Lambertus herleeft het
gebouwtje weer eens voor een paar dagen. Dan
worden er HH. Missen gelezen. En daarna
heerscht er weer langen tijd vergetelheid.
deze moest In 1847 verdwijnen tengevolge van
den aanleg van het kanaal Maastricht—Luik.
Bki toen is In de onmiddellljke nabijheid, ter
zijde van den nieuwen waterweg, het tegen
woordig nog bestaande kapelletje gesticht. Het
werd op 0 Juli 1846 door den Zeereerwaarden
Heer van Baar, pastoor-deken van Maastricht,
ingewijd. Het jaar van den bouw ligt nog op-
geteekend In een chronlcon. In den gevel aan
gebracht.
Voor het begraven van vorsten en andere
grooten werden oorspronkelijke steenen sarco
phagen gebruikt. En toen nu in 1847 te Slnt-
Pieter de grond onder de oude basilica werd
omgegraven, kwamen veertien van zulke kisten
of zerken, deels ongeschonden, deels gedeelte
lijk gebroken, te voorschijn. Ze waren elk uit
één stuk mergelsteen gekapt en hadden den
vorm eener kribbe, doch de voet was nauwer
dan het hoofdeinde. Haar deksel was dakvor
mig. Meerendeels dagteekenden zij uit bet
Frankische tijdperk, getuigen de voorwerpen,
welke bij die kisten gevonden werden. De in
houd der kisten bestond uit beenderen Van
de sarcophagen werden twee aan de regeertng
afgestaan, voorts een geschonken aan den
Koning en een aan den heer Oonrad. ingenieur
van deto Waterstaat. In den kelder onder de
thans nog bestaands kapel werden tenslotte
twee goed geconserveerde kisten geplaatst. In
een van welke nog mooi goed bewaard goud
draad was aangetroffen.
Een aantal van de sarcophagen was ge
broken. Waarschijnlijk bevonden zich daarin
de gebeenten van de ouders van 8t. Lamber
tus Ook de serk. waarin eens St. Lambertus
zelf rustte, was denkelijk erbij De toenmalige
- pastoor van Sint-Pletor. de Zeereerwaarde Heer
i I Heinen, ambtsvoorganger van den schrijver van
Ter zake het ontwerp van wét tot instelling
vaa een Verkeersfonds waren van verschillende
Kamers* van Koophandel en andere lichamen
adressen Ingekomen, welke namens de verkeero-
commlssie werden toegelicht door den heer
Schmalz, die de actie van den B.B.N. besprak
tegen dit wetsontwerp, dat een meerdere las.en
van 0 mlllloen op de bedrijfsautohoudero be
oogt; dit Is principieel onjuist, omdat deze be
lasting mede tot dekking van de Spoorweg-
tekorten moet dienen; onjuist is een bepaalde
groep voor dit tekort te laten betalen. Ver
wacht wordt meer werkloosheid.
Spr. stelt voor een adres tot de Tweede Ka
mer te richten, waarin de wet onaanvaardbaar
wordt genoemd en veraocht wordt de wet niet
aan te nemen.
Do beer Hoogland sou het toejuichen, dat
door dit wetsontwerp aan tt ongebreidelde auto
vervoer eenlge beperking wordt opgelegd inzake
werktijden en toezicht op de rifvoertulgen.
De voorzitter merkt op. dat het autoverkeer
reeds ƒ66 mlllloen opbrengt en In veel ongun
stiger positie verkeert t-o.v. het scheepvaart
verkeer.
Conform bet voorstel-Schmalz werd besloten.
Jaarvergadering E. K. R(jwielelab Na de
opening door den voorzitter werd er een kort
Het mooie eiland Celebes met zijn vier mll
lloen Inwoners, een der vier groote eilanden
van Nederlandsch-Indlë, Is het uitgestrekte ge
bied (zesmaal zoo groot als Nederland), dat
aan Z. H. Exc. Mgr. W. Panls en zijn missio
narissen ter bearbeiding is toegewesen. Een
groot deel der bevolking is Mahomedaansch
verschillende volksstammen, vooral in Centraal
Celebes, zijn nog heldensch.
I, dien Mgr. Ves-
roote talenten en
beminnelijk geduld, den man met onwrikbaar
Godsvertrouwen en ruimen blik In de toekomst,
het type bij uitnemendheid van den echten
missionaris." Na vele jaren zwaren aanhouden
den ^rbeld had hij in de Mlnahassa (Noord-
Celebes) een kweekschool kunnen oprichten,
die zoovele goed-onderlegde Malelsche onderwij
zers heeft gevormd; hy was ook de grondlegger
en eerste redacteur van het Malelsche maand
blad ..Ge red ja Kathollk”, schrijver van ver
scheidene schoolboeken, enz. Met slechts zes
paters hebben de Jezuïeten daar zwaren arbeid
verricht. Rond 1030 telden zij 11000 katholieken
en waren er vier gevestigde hoofdztatles.
hofje te scheppen met eenlge wllgjes
treurboompjee? Eenlge voorlichting.
Aanrijding. Mevr. B. alhier werd door een
wielrijder zoodanig aangereden, dat zij, nog al
ernstig gewond, naar een ziekenhuis moest
worden overgebracht.
letje te vernemen. De Zeereerw. Heer Jansen
was, sooals altijd, ook thans heel bereidvol.
Tal van gegevens deelde hij me mede en ten
slotte stelde hij me ter hand een manuscript,
geschreven door een zijner ambtsvoorgangers,
den Zeereerwaarden Heer Krlbs. Dit bevat de
kerkgeschiedenis van Sint-Pleter van het jaar
117 af. Ik heb er merkwaardige gegevens om
trent het 8t. Lambertuskapelletje In gevonden
en, deze combineerend met hetgeen Habeta
vermeldt in zijne „Geschiedenis van het bis
dom Roermond." kwam het mij wel actueel
voor, ze hier mede te deelen.
8t. Lambertus zag omstreeks 635 het levens
licht te Maastricht uit ouders, die behoorden
tot een patricisch geslacht. Circa 670 beklom
hl) den blsschoppeiyken troon in zijn geboorte
stad. dien hij veertig jaar sou bezetten. Op 17
September 700 overleed hy te Luik als marte
laar van zjjne herderlijke plichten. Zijn stoffe
lijk overschot werd in een schuit de Maas af
waarts naar Maastricht gevoerd, vanwaar het
eenlge jaren later door zijn opvolger en leer
ling St. Hubertus weer naar Luik werd terug
gebracht.
Het lichaam van St. Lambertus kon evenwel
niet te Maastricht zelf worden begraven. Want
In dien tijd was door de burgerlijke en kerke
lijke voorschriften het beaarden van lijken bin
nen den kring der muren eener stad of ves
ting verboden. De eerste christelijke grafsteden
lagen dan ook meestal bulten de stad of in de
voorsteden naast een kapel met altaar, die men
basilica noemde. Daarom werd St. Lambertus
begraven In de basilica Sancti Petri ten Zuiden
van Maastricht bij zjjn ouders Aper en Heris-
pllndls.
Deze basilica diende tevens tot parochiekerk
van Blnt-Pleter ofwel werd zij later door een
grootere kerk vervangen. Toen deze evsnwel in
1748 door ouderdom en meer nog door de ver
woesting van verschillende oorlogen onbruik
baar was geworden en dientengevolge werd af
gebroken. werd op dezelfde plaats een kapel
rechts naar links: dr. H v. Manen; ir. E. C. W- v- Dijk; tr. W. Hupkes; tr. E. Bode
man Kijlstra; tr. J. E. v. d. Burg; ir. M- H- Damme
m 1034 zijn de fraters naar Celebes gekomen,
om zich In Menado en Tomohon en binnenkort
ook te Makassar aan het onderwijs te wijden.
De Zusters 3. M. J. werken reeds sinds 1898
In deae Missie; in ziekenhulsen en scholen ver
richten zij haar geduldlgen zelfvergeten arbeid.
Is het niet wonderbaar, dat zU op dezen toch
zoo harden grond reeds 33 inlandsche roepin
gen mochten kwee ken? In 1834 konden zy voor
het eerst haar Inlandsch noviciaat beginnen.
Ruim een half jaar geleden verscheen van
de Celebes-Mlssie- een klein boekje, een bro-
chuurtje maar: „Wij vieren feest". Het was
het 13 -jarig jubileum van de verheffing der
Missie tot Prefectuur. Het verhaalt van den
strijd en de tegenvallers, van de tranen en de
vreugden, van de groote nooden ook: want het
is een harde Missie, waar de arbeid moeizaam,
de middelen zoo schaarsch en de behoeften zoo
dringend rijn, bijzonder de nood der scholen.
,Br zijn nog verschillende dorpen, schreef Mgr.
Panls enkele jaren geleden, die om een katho
lieke school vragen, doch helaas, mijn beurs
kan niet tegen meer aderlatingen....” En een
anderen keer: „Schoolkerkjes (d.w.z. kerkjes, die
meteen als school moeten dienen) komt mijne
Missie nog enkele doeljnen te kort; en dan
spreek ik niet van de toekomst, neen, ze zijn
al direct noodlg...."
Zoo vernemen we meermalen over de armoede
der Oelebes-Mlssie en hoe die armoede een be
letsel Is om aan het Missiewerk een grootere
uitbreiding te geven. „Zie dat is treurig voor
een missionaris I” aldus Mgr. Panls.
In 1833, daags voor de Plnksteren, kwam een
jammerlijke aardbeving de Mlnahassa teiste
ren; verschillende kerken werden zeer zwaar
beschadigd; die van Tomohon. de schoonste
van heel het Missiegebied, werd een triestige
ruïne en moest haast geheel worden neerge
haald. Een zware slag! Het bracht voor de toch
al zoo arme missie meer dan 15000 gulden re
paratiekosten meel Zoo geeft de Hemel af
wisselend wolken en zonneschijn. De missiona
rissen werken onverdroten voort, nooit ontmoe
digd, steeds hoopvol. „Wij hebben ook op Cele
bes nog veel goed te maken.' stond als motto
boven „WH vieren feest”; onze voorvaderen
hebben er In den tlfd der Oost-Indische Com
pagnie het katholicisme vernietigd: aan ons.
aan Néér lands katholieken, om dat onrecht te
herstellen I
Onder den zegen des Hemels gedijt de arbeid
der missionarissen. Een verblijdenden vooruit
gang mag de Celebes-Mlssie In de laatste jaren
constateeren. De cijfers spreken eei duidelijke
taal: het aantal katholieken In 13 jaar onge
veer verdubbeld, de H. Communies meer dan
verdrievoudigd, het getal der schoolkinderen
eveneens, dan zóóveel Inlandsche Zusters, In
landsche seminaristenHet katholieke leven
groeit op Celebes I
Thans komt Celebes, wat net aantal katho
lieken betreft, op de vierde plaats onder de
twaalf Mlssle-ressorten In Nederlandsch-Oost-
Indlë: alleen door de Vicariaten van de Kleine
Soen da-eilanden. van Batavia en van Neder L
Nleuw-Quinea overtroffen.
„De leuze: Celebes aan Christus! zal werke
lijkheid worden I Wanneer? Dat hangt af van
Gods goedheid, van uw gebed en uw offer
Gistermiddag vergaderde onder voorzitter
schap van den heer S. W. Arntz de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Hollands Noor
derkwartier in het stadhuis te Alkmaar.
Afwezig wegens ziekte de heeren Ringers en
Kluitman.
De voorzitter uit weaschen voor een spoedig
herstel; voorts waren wegens verhindering af
wezig de heeren Valkerlng en Blaauboer.
De beer Bndel bracht vervolgens verslag uit
van bet buitengewoon congres van den Ned.
R.K. Middenstandsbond, gehouden 6 Febr. jJ.
In den Dierentuin te Den Haag.
Bpr. wees op de groote belangstelling voor
dit’ congres, er waren 4080 middenstanders en
vele belangstellenden daarbuiten; het was een
congres van elschen, die niet ingrijpen tegen
het algemeen christelijk beginsel. Spr. gaf een
resumé van de verschillende gehouden rede
voeringen van Max van Poll, Baron van Wijn
bergen, Mr. Bach en Rector Bots, welke laat
ste spreker er vooral den nadruk op legde, dat
de wereldcrisis het gevolg is van een geestelijke
crisis en dat aan een opleving van den econo
mischer: toestand een geestelijke opleving moet
voorafgaan, waarbij de hoogere Inzichten niet
genegeerd mogen worden en Hij, die de Schep
per en Bestuurder is van wereld en wereldorde,
niet mag worden uitgesloten.
De voorzitter bracht den heer Endel onder
Instemming der vergadering dank voor zijn op
hoog peil staand verslag.
Ben der dichtst bevolkte deelen van Celebes
ia de Mlnahassa, het noordelijk schiereiland.
Daar ligt Menado, de standplaats van den
nieuwen Blsachop. Verder Woloan met zijn
Kleln-Semlnarie, den trots van pater H. Croo
nen: 36 leerlingen, grootendeels Mlnahassers,
bereiden zich daar op het priesterschap voor.
Vervolgens Tomohon met zijn R. K. Normaal
school voor Inlandsche onderwijzers: destijds
gesticht door pastoor van Velzen, is zij nu toe
vertrouwd aan de zorgen van pater v. d. Mey-
den; sinds juen heeft zij heel wat katholieke
onderwijzers Ver bijna geheel den Indlschen
Archipel uitgezonden. Te Tomohon resideert
ook de klooster-overste, thans de Z E. P M.
Stigter.
Andere hoofdstaties In de Mlnahassa zijn:
Langoan, Tanawangko, Kembes, Lemboan.
De laatste jaren werden met koenen durf de
vleugels uitgeslagen: eerst naar bet Oosten,
naar den Banggal-Archlpel. met als centrum
de statte Sambloet; en daarna naar het Zuid
oosten, naar de eilanden Moena-Boeton. waar
Raha middelpunt der actie is; namen, die spre
ken van eindeloos veel geduld en armoede en
eenzaamheid, maar ook van hoop.
D. hoofdrtad van Cetebea^Uk^. op de I h.7kieTo““5e“ "Bo^^‘'gek^n J^^n^“
zuidpunt van bet groote eiland, is grootendeels Verloting voorJiet betalen van halve contributie
Mahosnedaanach; maar toch zag het zjjn aan
tal katholieken in deze dertien jsu-en vervier
voudigd l
Het door pastoor van Velzen gestichte RJK.
Tijdschrift „Oeredja Kathollk", in het Maletech
gesteld, doet nog steeds vanuit de Mlnahassa
zjjn tochten over katholiek mdlë. In November
1933 vierde het zijn zilveren jubileum.
Na.v. een door de Kamer aan den Minister
van Financiën gericht schrijven Inzake de Om-
aetbelastlng was een schrijven Ingekomen, dat
de Minister bij wijze van proef een regeling
heelt getroffen, krachtens welke aan tusscnen-
handeteren teruggaaf van de Omzetbelasting
kan worden verleend voor goederen, die zij heb
ben geleverd aan fabrikanten, die in het bezit
rijn van een vergunning, krachtens welke aij
zoodanige goederen, vrij van Omzetbelas.ing.
als grondstoffen kunnen Inslaan.
De voorzitter deelde mee, dat er een seer
ruim gebruik te gemaakt van bet bureau voor
inlichtingen der Kamer, in verband waarmee
de voorzitter een woord van lof uit aan het
bureaupersoneel voor zijn werk in dezen; de
heeren De Raat en Schmalz sluiten zich hierbij
aan. onder Instemming der vergadering.
De heer Scheffel brengt den dank over op den
heer Holsmtiller, adjunct-secretaris, die zich
vooral in dezen verdienstelijk heeft gemaakt.
De heer De Raat stelt voor, evenals de KJ4.
Ma., een adres aan den Min. v. Flnanclin te
zenden met het verzoek den termijn, bedoeld
in art. 18. I sub 3 der wet (belasting op oude
voorraden van fabrikant-handelaren) tot 31
Dec. te verlengen.
Conform besloten.
den lid der vereenlglng Th. Gebra Stet
De secretaris memoreerde nog in zjjn Jaarver
slag de propaganda-avond-vergaderlng. waarin
Rector Vis een woord heeft gesproken over den
In verband met den teruggaanden kaaaexport
naar Spanje, te door de Kamer een adres aan
den Minister van Ec. Zaken gericht, om stap
pen te doen die tot een gunstiger handetever-
drsg met dat land lelden. Opgemerkt werd, dat
er in Spanje een commissie benoemd te, om
een handelsovereenkomst met ons land voor te
be reiden.
De heer Grandsma wees op den dalenden
kaasprUs; Friesland daalde de prijs tan 31
tot 17 ct.; spr. verwacht op de Alkmaarache
markt as. Vrijdag ook een daling van 36 pet.
Spr. schrijft dit toe aan bet feit, dat de con
ti ngenteering over de drie eerste maanden naar
Frankrijk nog niet te af gekomen. Spr. stelt
voor ook een adres te zenden aan den Mln. van
Ec. Zaken om betere ultvoermogeUJkheden naar
Frankrijk te krijgen.
Vooral wees spr. op bet gevaar voor de kaas
industrie en -handel, dat ligt In het feit, dat
Hollandsche kaasmakers naar Frankrijk gaan,
om daar de Hollandsche kaas na te maken; als
dit gevaar grooter afmetingen gaat aan nemen,
beteekent dit een ontzettende schade voor onze
kaas-lndustrie en -handel. Bpr. deelde mede,
dat de Ver. v. Kaashandelaren reeds stappen
in Den Haag onderneemt, oa. bfj het Kamer
lid Wendelaar.
Besloten werd In samenwerking met andere
Tot 1930 maakte Celebes deel uit van bet
groote Vicariaat Batavia. Eerst in de tweede
helft der vorige eeuw was het den Paters Je
zuïeten mogelijk geweest, daar voet aan wal te
zetten: sinds de tijden der roemruchte Oost-
Indische Compagnie was het eiland voor R.K.
priesters gesloten geweest, en al wat de vroe
gere Portugeesche missionarissen er voor de
Kerk hadden gewonnen, was tot den grond ver
woest het gemis aan R. K. priesters en de
noodlottige dwang der bestuurders had allee
ver-protestan tocht.
Kamera een conferentie te houden en daarin
eventueele stappen te bespreken.
De voorzitter drong er vooral op aan contact
te zoeken met de Kamerleden In dit district,
waarvan hjj steeds succes verwacht.
Een uitgegaan schrijven aan het departement
van Economische Zaken betreffende den invoer
van garnalen in Frankrijk, werd door den heer
Kolster toegelicht. Deae wees er op. dat, bet
contingent voor Holland t.o v. Belgie zeer laag
te; het contingent voor Belglè bedroeg per
kwartaal 350.000 K.Q., voor Holland 65 tot
80.000 K.G. Spr. schreef dit toe aan te weinige
activiteit der Regeertng. Spr. veraocht de de
putatie die, eventueel op een audiëntie, de be
langen der kaas-export zou bepleiten, ook ten
dezen medewerking van den Minister ie vragen.
Aan bet hoofdbestuur van den PTT.-dienst
was een verzoek gericht, om te willen bevorde
ren, dat schippers, die by De Kool, te Den Hel
der wenachen te telefoneeren, daartoe, evenals
voorbeen, in staat zullen worden gesteld.
Van bet gemeentebestuur te Behagen was
na.v. een schrijven der Kamer bericht ingeko-
men, dat de Raad aldaar bealoot in voorkomen
de gevallen werken onder werkverschatfings-
voorwaarden te zullen uitvoeren met zooveel
mogelijk Inschakeling van de aannemers.
Voor kennisgeving aangenomen.
Van de gemeentebesturen van Bergen en
Alkmaar was bericht ingekomen, dat zjj de
personeele belasting voor caféa, restaurants
e.d. met een derde hebben verminderd.
Als voren.
Na eenlge bespreking werd een adres van de
K. v. K. te Meppel inzake schending van ori-
gineele verpakking in handen van de
commteste voor strafverordeningen gesteld, die
zal onderzoeken at wetteljjk deze schending
kan worden tegengegaan.
Van de Ned. K. v. K. te Brussel was bericht
Ingekomen, dat zjj gaarne hare medewerking
verleent aan firma’s, die op de in 35 te Brussel
te houden wereldtentoonstelling wenachen te*
te houden wereldtentoonstelling
exposeeren.
Voor kennisgeving aangenomen.
Van de gemeente-Uchtbedrljven te Noord-
Scharwoude was een klacht ingekomen over
onvoldoende postbestellingen in Noord-Schar-
woude en Oudkarspel; het bureau der Kamer
heeft zich terzake tot bevoegde autoriteiten ge
wend; antwoord te ontvangen, waaruit blijkt,
dat tengevolge van een wijziging in de bestelling
eenlge verbetering te verwachten is.
Als voren.
Van de beurtochippersvereeniging ..Het Noor
den" was een verzoek ingekomen een vertegen
woordiger aan te wijzen in de eventueel te for-
meeren Dsbestrljdlngzcommissie in Noord-
Holland en benoorden bet IJ. Door bet bureau
was de secretaris als vertegenwoordiger aan
gewezen.
De secretaris wees op de noodaakelljkheid van
een permanente commissie, die by vorst direct
kan ingrijpen; het ligt in de bedoeling bijdragen
te verzoeken van het Ryk en belangheb
bende gemeenten. Den las.aten winter waren
sommige schippers een 40 dagen ingevroren,
hetgeen voor hen groot nadeel beteekende.
De heer Hoogland juichte een commissie als
deze van harte toe, die in bet belang te van de
schippers.
De beer Scheffel werd definitief namens de
Kamer als vertegenwoordiger aangewezen.
Van de Kamer van Koophandel te Del was
een schryven Ingekomen betreffende den over
matigen invoer van vruchten in blik Dit schrij
ven werd toegelicht door den heer Scheffel, die
cyfers gaf over de sterk toenemenden invoer;
in een paar jaar te de invoer van 1 mlllloen tot
5 mlllloen K.G. gestegen. Gevraagd wordt door
Tlel een verhoogd invoerrecht tot 10 ct. per
kilo.
Besloten werd aan het adres adhaesie te be
tuigen.
Kamer al
on-
De heer B. Kuljper, die in de
meermalen de aandacht vroeg voor den
houdbaren toestand aan den Bergeroverweg,
kwam nu met een vraag naar voren betreffende
het gevaar van de onbewaakte overwegen, zulks
naar aanleiding van het onlangs plaats gehad
hebbende ongeval by den onbewaakten over
weg aan de Kerkelaan te Helloo, dat twee
menschenlevens etechte Spr. herinnerde aan het
adres van den A. N.W.B. en K. N. A. O. aan
den Minister van Waterstaat, waarin veraocht
werd proeven te nemen met automatische .sein
lichten op enkele onaf geslot en overwegen, waar
bet uitzicht beperkt is, voorts om de Invoering
van een byzonder fluitsignaal, dat by mist de
nadering van den trein aankondlgt en tenslotte
om invoering van een zoodanige verlichting op
de trekvoertulgen van den trein, datgeen ge
vaar voor verwarring met andere lichten ont
staan.
Het aantal ongevallen op onbewaakte over
wegen neemt toe; (aantal dpoden in "35: 11,
in 33: 43). Ingrijpende maatregelen zijn drin
gend noodzakeiyk.
Reeds in 31 veraocht de K. v. K. de onbe
waakte overwegen aan den Kalhovensweg en
WesterwegKerkelaan te Helloo, weder te doen
bewaken, omdat de electrtsche treinen daar
vaker en sneller voorby ryden dan de stoom
treinen en ernstige ongevallen niet zouden ult-
biyven. Wel kwam een Jaar nadien bericht, dat
er houtgewas verwyderd was, doch de bewa
king kwam niet terug.
De baanwachterswonlng beperkt bovendien
het uitzicht
Spr. stelt voor:
a. aan de bevoegde autoriteiten te
om spoedig gehoor te geven aan bet verzoek
van den A. N. W. B K. N. A. C.
b. den overweg by de Kerklaan te Helloo we
der te doen bewaken, althans bet baanwach
tershuisje te verwijderen.en velligbêldsslgnalen
aan te brengen.
c de aandacht van alle Kamers van Koop
handel In den lande te vestigen op het meer
genoemde adres van den A. N. W. B. en K. N.
A. C. met verzoek dit krachtig te willen steunen.
By de bespreking werd erop gewezen, dat tA.v.
de veiligheid aan particuliere bedrijven hooge
elschen worden gesteld; terwyi dit by de Epoor-
wegen niet het gevsl ia. Men achtte bet niet
uitgesloten, dat verhaal op de Spoorwegen by
ongevallen als dit mogeiyk is.
Conform voorstel van den heer Kuyper werd
besloten.
De heer Schmalz bractfk verslag ÜK'* vah de
vergadering van de commissie van overleg der
drie Nederlandache middenstandsbonden met
vertegenwoordigers van de Kamera van Koop
handel, welke 33 Jan. J L te gehouden.
Eervol ontslag gevraagd- De heer O Spruit,
de welbekende en voorkomende concierge van
het gemeente museum alhier, heeft om ge-
J zondheldsredenen tegen 1 April u. ontslag ge-
Personalia. Tot vorzltter van het Burger-
lyk Armbestuur in dese gemeente te gekozen
de heer P. Beaae, zulks ter voorziening in de
vacature P. Bakker Can.
het jnanuscript,plaatste de tn de sarcophagen
gevonden overbiyfselen tn een mooi houten
kistje en liet ze vóór de deur der nieuwe kapel
begraven. Het graf werd gesloten met een
steen, met opschrift „Hier liggen begraven
graaf Aper en Hertepllndls, vader en moeder
ven St. Lambertus.”
Dat de oude basilica van Sint-Pieter voel
moet te lyden hebben gehad ten tyde van de
oorlogen, die zich speciaal om Maastricht als
vesting concentreerden, en dat zy. even daar
buiten liggende, zeker herhaaldeiyk het mid
delpunt van den strijd vormde, blijkt wel uit
het feta dat bij de opgravingen, die plaats had
den. toen het kanaal sou aangelegd worden,
naby de kapel loopgraven aangetroffen werden,
waarin zich bevonden een groote menigte been
deren. wapenen, degens, enz. Waarschymyk
hadden deze oehoord aan militairen, daar in
vroegere dagen gesneuveld. Doch ook voorwer
pen van ouderen datum, zooals potten, kwamen
te voorschyn en het te waarschyniyk, dat
Habets op dese doelt, wanneer hy. sooals boven
gezegd, de sarcophagen tot het Frankische
tydperk opvoert.
Het kapelletje van St. Lambertus ligt thans
nog eenzaam en verlaten in het groene bleekje.
waaruit slechts een enkel steenen kruis op
steekt. De grafsteenen vóór den Ingang de
eene te die. welke pastoor Heinen legde op de
overbiyfselen van Aper en Herispllndls en de
andere bedekt het graf van Ogerus Potelevache.
naar ik meen, een kanunnik van 8t. Servaas
die op 10 Mei 1737 overleed en in de basilica
Sancti Petri begraven werd zyn verweerd en
roepen wel om eenlge vernieuwing. De graf
kelder te nog steeds ontoegankeiyk. Het te wen-
scheiyk. dat. wat thans byna een eeuw verbor
gen ligt, weer eens ontdekt wordt.
t is te hopen, dat zy. die de restauratie wil
len aanvatten, zullen slagen. Eerst de herstel
lingswerken, maar daarna dan ook een pas
sende omgeving, zyn bloemen hier het Juiste
decorum? Bloemen, die zoo spoedig te niet
gaan? Ware het niet beter een mlnlatuur-kerk-
jes of andere
alvorens
met het werk begonnen wordt, sou hier wel
gewenscht zjjn.
Maastricht.
Burreiyke Stand Februari. Geboren: Geur
tje, dochter van G. Los en M. Nleien. Wilhel
mina Maria, dochter van P. Putteren P. Vrou
we. Gerard, zoon v. J. Groot en C.C. Schilder,
Pietef, zoon van P. de Jongh en G. Glynte Ca
tharina Maria, dochter van N. Mul en M A.
Leek.
Overleden: Guurtje, dochter van G^Los en
M. Nielen. oud 3 dagen. Pauline Maria.'dochter
van P. TerluUn en F Kerssens, oud 3 wekon. „d
Missie door X. H. Paus Benedlctus XV In Overt, te Alkmaar: Diemvertje Koemeester oud-»
audiëntie werd ontvangen en hy den Heiligen 59 jaren, echtgen. van A. Roskam
Historisch heeft het kapelletje evenwel een
beteekenis. Daaronder zou zich n.l. nog het
gebeente van 8t. Lambertus’ ouders Aper en
Herispllndls bevinden. En het is dit vermoeden,
dat eenlge jeugdige Maastrichtenaren, studen
ten te Nymegen of te Leuven, het plan heeft
geïnspireerd, het huisje uit zyn desolaten toe
stand op te heffen. Oa. stellen zy zich voor,
de grasperken rondom te vervangen door
bloemenbedden en eenlge ordening te brengen
in den volgestorten en niet meer toegankeiyken
grafkelder onder het gebouwtje. Dezen winter
nog zouden de restauratiewerken J**1™*”^ gebouwd ter eere van 8t. Lambertus. Doch ook
Dit voornemen noopte tny. me eens te wen- - - -
den tot den pastoor der parochie Blnt-Pleter.
teneinde iets uit de geschiedenis van het kapel-
op 7 uur van het Centraal Staion.
Ala afgevaardigde werd herkozen met alge-
meene stemmen J. Schuffel. In het bestuur werd
- i G. de Boer en gekozen Jac. Beentjes,
de heeren P. Kuilboer, F. Ooievaar. jöh”Kuli-
boer. M. G. Ooievaar.
Een voorstel werd gedaan om onzen missiona
ris, den J. E. W. Heer Pastoor Kruyer die bin
nen enkele dagen weer uit ons midden zal ver
trekken, naar de Missie nog namens de vereenl-
glng f 10 te geven, hetwelk onder luid applaus
door de vergadering werd bekrachtigd.
Medegedeeld werd nog, dat er gelegenheid
wordt opengesteld voor het blchthooren op
Vrijdag 16 Maart.
Hierna sluiting met den chr. groet
In bespreking kwam hierna de vraag, of de
Kamer het gewenscht acht nog verdere stappen
te doen tot behoud van een 5-jarige handels-
school te Alkmaar, in weerwil van het feit, dat
de Minister van Onderwijs het gemeentebestuur
van Alkmaar heeft laten weten, dat volgens
zjjn meening met een 4-jarigen leergang te Alk
maar kan worden volstaan.
Mr. Moens kon helaas geen sta[>pen aan-
wyzende minister biyft op zyn standpunt
staan en verleent ook geen subsidie, als de ge
meente e.v. het vyfde leerjaar zou bekostigen.
Zells mochten er andere fondsen riin hiervoor,
dan dient rekening gehouden met het feit, dat
er een teveel is, door het bestaan van de
H.BB. A. Spr. gelooft, dat alle krachten moe
ten worden aangewend om te komen tot een
reorganisatle-voorstel, waarby bet vyfde leer
jaar nog 4 jaar gehandhaafd wordt, ten bate
van de leerlingen, die nu in de 1ste klas zitten.
Dit is het eenigste, waar nog voor gevochten
kan worden.
De heer De Raat zag gaarne nog stappen
gedaan om te komen tot mogeiykheld, dat de
Handelsschoolleerlingen overgebracht kunnen
worden naar de H. B. 8. A.
Het voorstel van Mr. Moens om te vragen
het 5de leerjaar nog 4 Jaar te handhaven, werd
aangenomen.
Met het voorstel van de Bevrachtingaoom-
mtssle „U", om goedkeuring te vragen aan den
Minister van Ec. Zaken tot wyzlging van het
reglement der bevrachtlngscommlssie, in ver
band met een nieuwe regeling t.a.v. de ont
heffingen voor vaste-relatle-schippere, ging de
vergadering accoord.
Van de heeren R. Slot en Bonnet te Broek
op Langendyk-was een adres Ingekomen, waar
in veraocht werd by de Regeertng op te komen
voor den groentenexporthandel in dit district;
vooral wordt bezwaar gemaakt tegen de Inkrim
ping van den Noord-Holl. koolbouw.
De heer Wagenaar betoogde dat er voor den
handel niets te verdienen is, als de producten
den mlnlmum-prljs niet kunnen opbrengen.
De Ver. „Koophandel” is van meening, dat
er wel beperking van aanvoer moet komen.
Spr. deelt niet de vrees van den heer Bonnet,
dat er te weinig koolproducten komen.
Het artikel aardappelen begint zelfs
bodig te worden voor den export.
Nu de tuinders in plaats van vroege aard
appelen kool mogen verbouwen, zal er toch
meer kool komen.
Van teeltbeperklng aal er geen gebrek aan
producten komen.
Besloten werd het adres aan te houden en
de meening van belanghebbende groepen te
vragen.
Mr. Moena besprak het adres van de Ned. My.
voor Nijverheid, waarin geprotesteerd wordt te
gen het wetsontwerp Inzake besloten N. V.*s;
spr. stélde voor dit adres te» steunen, waartoe
besloten werd.
Na rondvraag sluiting.
Onder leiding van Mgr. Vesters, en daar
na, toen deze tot Apostolisch Vicarlsch van Ra-
boul (Ooeanië) werd benoemd, onder die van
Mgr. Panls, is er in deze dertien jaren door de
Missionarissen van het H Hart een grooteche
arbeid verricht.
Het aantal priesters is er van zes geklommen
tot zes-en-twlntig. het aantal hoofdstaties' van
vier tot tien, waarby nog meer dan honderd gebed verricht voor de zielerust van het avêrïê-
by-statles komen. In dienzelfden tyd, tn der
tien jaren dus, is het aantal katholieken onge
veer verdubbeld: de laatste statistiek (Juli,
1933) gaf het getal 21435. Zoo gaat het werk I stillen omgang en het Mirakel van het H. Bloed
stil maar gestaag vooruit. v,n Alkmaar. Besproken werd de tocht naar
den Stillen Omgang van Amsterdam. Vertrek
vanaf Hotel de Burg om 7 uur, doch de deelne
mers worden verzocht zich om 6.45 te verzame
len om het een en ander nog te bespreken voor
het vertrek. Het lof in Purmerend is om 10 uur;
in het hotel van den heer Baltus bekend onder
den naam van Grietje De Wolf, is gelegenheid
zich te verfrisschen en te versterken vota* het
volgende deel van den tocht; vertrek vanaf Pur
merend om 12 uur.
In afwyking der vorige Jaren wordt nu eerst
de H. Mis gelezen in de Posthoorn om 2.30 uur,
daarna de omgang om 4 uur, waarna gelegen-
heid zich te verfrisschen in het Centraal Sta
tion.
Deelnemers voor de autobus moeten tich voor
Donderdagavond opgeven voor Z -8charwoude
by den heer J. Brink, N. Scharwoude, 3 de Boer,
Oud-Karspel, J. Ooievaar. De kosten zyn f 1.25
per persoon en moeten vooruit worden afgedra
gen aan de bovengenoemde heeren. De bus ver
trekt om 9 uur vanaf de Brug.
Als voorbidders werden aangesteld de
M. Goudsbloem. N zyp. J. Kuilboer, T.
ven, A. Schuffel, P. Hullboer, Chr. Bergen? G.
Koopman.
Het vertrek uit Amsterdam wordt vastgesteld
By die gelegenheid liet pater Fruytier zich
aldiv uit: „Het succes, dat deze voortvarende
Missiecongregatie reeds behaald heeft op de
Kei-eilanden en haar taaie energie, ontwikkeld
in de meest ongunstige Missie van Nieuw-
Qulnea. geven ons het volste vertrouwen in de
toekomst.
En Inderdaad, met jeugdigen kranlgen moed
en taaie energie hebben zy gearbeid. .Met Gods
hulp hopen onze missionarissen het werk der
Paters Jezuïeten voort te zetten,” schreef de
eerste Apostolische Prefect. Mgr. Dr. G. Ves
ters, in 1920. Toen hy op reis naar zyn nieuwe
Paus Benedlctus XV in I Overt, te Alkmaar Diemvertje'Koemeester,''
Vader wees op het groot getal heidenen en mu
zelmannen. zeide zyne Heiligheid bemoedigend:
,Mr ge zult die getallen otnkeeren en er kin
deren van maken van onze H. Kerk.” En Hy
voegde eraan toe: ,Ja, groot en uitgestrekt is
uw arbeidsveld, maar gy zult arbeiden en Ne
derlands katholieken sullen uw arbeid steunen.
