ONS BLAD
over
DE BETREKKINGEN TUSSCHEN
NEDERLAND EN BELGIË
Het Lagerhuis ongerust
Duitschland
F
1
I
i
Het nieuws van heden
Cosyns weer naar
de stratosfeer
REDE VAN HYMANS IN
DEN SENAAT
Staviskydebatten
te Belgrado
CRITIEK OP GEHEIME
BEWAPENING
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DE EERSTE D1ESEL-ELECTRISCHE
ziek
Prins Sigvard getrouwd
Labour wint in Londen
Prins van Asturië
ernstig ziek
A
A-
v. Papen
Brussel en Parijs zijn
het eens
Anii-Hitlerbetooging te
New-York
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Kabinetswijzigingen in
Oostenrijk?
Acht Joego-Slaven in
het cheque-boek?
Een tip voor laag ge-
salarieerden
Eden’s reis was geen
mislukking
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Projectie- en Tooverlantaarns
F
Dimitrof voor de ge
luidsfilm
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
e
B
S
1
ge
tijdens
Twee arrestaties In de Starisky-affalre.
I
Invoering van telefoonbrieven.
Minister Hymans
aaa-
Reis naar Rome twyf elachtig
I
o
Voix
van
Minister Kalft ongesteld?
houden aan
31 millioen „verswegen” in de Residentie.
r
I
O O
Nieuwe gondel reeds gereed
Een film van het Leipziger proces
nationaal
Dr. Luther protesteer.
Het
maar
luchtvloot
MO
V
'Aardig kijkje in de wagenvoerdersruimte
uil
„Die dag te nog niet gekomen.” besloot Chur
chill, „en wij hebben dus nog Ujd om de noo-
l
t
i
I
f
i
F
I
i
s
i
i
i
i
B
1
t
t
De herbewapening van
Duitschland
Engeland wil ontwapening,
in afwachting eener overeen
komst een sterke
Baldwin relde nog, niet te kunnen aanne
men, dat de wereld op het oogenbllk bereid la,
een intemaponale politiemacht te aanvaarden.
„België en Frankrijk gaan ook accoord zoo
wel voor wat betreft de noodzakelijkheid van
het nemen van sancties In het geval dat de
gestelde bepalingen worden overtreden, als voor
wat betreft een gemeenschappelijk optreden
Wanneer Duitschland er toe over ging zich
wederrechtelijk te bewapenen, dan zou daar
tegen worden opgetreden."
De beschuldigingen tegen den
minister van Verkeerswezen
Het bruidspaar door de menigte
hartelijk toegejuicht
I
1
c
t
t
s
r
L
r
r
BRUSSEL, 8 Maart (Reuter). In een rede
welke de Belgische minister van Buitenlandsche
Zaken, Hymans, heden In den Senaat beeft ge
houden, bracht hU ook de betrekkingen van
België met Nederland ter sprake.
Oud-mlnlster Senator Dens sprak den wensch
Uit dat de Nederlandsch-Belgische betrekkingen
spoedig geregeld zullen worden door volledige
overeenstemming tusschen beide landen.
.België moet eischen dat de ontwapening
van Duitschland gehandhaafd blijft binnen
het kader van het Verdrag van Versailles.
Het zijn echter de groote mogendheden die
de grenzen welke dit verdrag heeft gesteld,
veranderen naar gelang van de nieuwe om
standigheden.
„Zekere manoeuvres zijn er thans op ge
richt den Indruk te wekken dat er tusschen
„Duitschland wordt geregeerd door een
handvol autocraten die de absolute heer-
sehers lijn over dese machtige, soo toege-
wfjde natie. De verbittering over de neder
laag waarvan <U de uitdrukking zijn, is zoo
groot, dat, naar ik vrees, binnen korten tUd
en zeker binnen twaalf of achttien maanden
de huidige Duitsche machthebbers over de
middelen zullen beschikken waarmee zij het
hart van het Britsche Rijk kunnen treffen-
De eerste Diesel-electrische trein is thans gereed gekomen Op den voorgrond van
rechts naar links: dr. H. v. Manen; ir- E- C. W- v- Dijk; ir. W. Hupkes; ir. E- Dolle
man Kijlstra; ir. J. E. v. d. Burg; ir. M. H- Damme
Scherpe critiek op Duitschland
debatten in bet Lagerhuis.
Benoemingen in het Aartsbisdom.
Oud-mlnister Waszink heeft het ziekenhuis te
Roermond verlaten.
Aan dr. Luther werd geantwoord, dat geen
enkel regeeringspersoon aan het „verhoor” bad
medegedaan
Dr. Luther had ook reeds voor de meeting
bjj de Amerikaansche regeering geprotesteerd.
BRUSSEL (per tel.) Max CosynS heeft zich
gisteren naar Luik begeven in gezelschap van
prof. Piccard, waar hü den nieuwen gondel in
ontvangst heeft genomen voor den stratosfeer
tocht, welken hij in de lente zal ondernemen.
De gondel weegt 200 kilogram en is gemaakt van
alluminlum.
Stand op Vrjjdag uur vm.: 7M
Vorige stand: 7*1
„Wat cos betreft," riep Hymans uit: „w<j
beschouwen de discussie over dit onderwerp
als definitief gesloten.”
deld
„dat
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 126
Vice-kanselier von Papen ziek. Zijn reis naar
Rome twjjfelachtig.
Onderwijsbegrooting door de Eerste Kamer a. h.
st. goedgekeurd.
aanklagers-namens-de-be-
A1 Smith.
Cuba kent nog steeds geen rust. Grondwettelijke
rechten opgeheven. Stuken weer In actie.
De Ned. Varkenscentrale zal overgaan to< het
invriezen van varkens.
Nadere mededeellngen over de bston-zmokke-
larU. 1
I
België en Frankrijk oneenigheid bestaat om
trent bet vraagstf^t der ontwapening. Hier
moet krachtig tegetf ^pgetreden worden. In
tegendeel heerscht er tusschen belde landen
de meest volkomen overeenstemming om
trent de kwestie van de handhaving der
maatregelen van veiligheid en de gelijktij
dige toestemming m een zekere herbewape
ning van Duitschland binnen niet al te
ruime grenzen welke onderworpen zijn aan
een daadwerkelijke contröle volgens alge-
meene, wederkeerige overeenkomst.
De minister sprak ook over de herziening der
verdragen van 1839 en reide dat zich in deze
kwestie geen enkel nieuw feit had voorgedaan.
„Ik sou er zelfs met geen woord van gerept
hebben.” aldus Hymans „wanneer ik niet
bij een aantal leden van deze vergadering een
onvolledige kennis of een valsch begrip van den
stand van zaken had opgemerkt. Zekere over
wegingen als voorkomende in het rapport der
commissie zouden kunnen lelden tot meenlngs-
verschillen en zelfs tot polemieken die de op
lossing der vraagstukken waarmee zU ons bezig
houden, slechts kunnen schaden. Wat de onder-
handelingen betreft, schenkt men veel te veel
■■loof aan persberichten welke niet In over-
r ganstemmlng zijn met de waarheid.”
Hymans verdedigde de regeering tegen het
verwijt dat zij de Belgische belangen niet in
alle opzichten krachtig genoeg verdedigd zou
hebben, om te besluiten:
,Jk geef geen oogenbllk toe dat de reis van
Eden een mislukking is geweest, ook al heeft
deze reis nog geen resultaten opgeleverd. Ik
heb nog altijd de hoop niet laten varen op een
overeenkomst welke ons de pariteit der lucht
strijdkrachten geeft. Wanneer wij niet slagen
In de overeenkomst, welke wij op het oogen-
bllk nastreven, zal de regeering toch haar po
gingen niet opgeven om ten minste tot een
overeenkomst tusschen de mogendheden van
West-Europa te komen, voor het behoud der
Europeesche beschaving."
En verder:
„Wanneer België protesteert, staat het alleen
en het loopt zelfs gevaar de entente te ver
storen met de groote mogendheden welke het
alle belang beeft te onderhouden. België heeft
ten alle ttyde met Frankrijk, Engeland en Italië
nauw samengewerkt.
1
In verband met de debatten in het Neder-
landsche parlement over de Belgische neu
traliteit, herinnerde Hymans aan de Verkla
ringen van den Nederlandschen minister
van Buitenlandsche Zaken, jhr. A. C. D. de
Graeff, en kwam met hem tot het besluit
dat alle discussies over dit onderwerp op
het oogenbllk zonder eenlge practische waar
de zijn.
LONDEN, 8 Maart (Reuter). Hedenmiddag te
12.15 uur is het huwelijk tusschen Prins Sig
vard en mej. Patzek voltrokken. Politie te paard
kon nauwelijks de ontzaglijke menigte mannen,
vrouwen en kinderen, die vanmorgen vroeg
reeds naar het gebouw van den burgerlijken
stand waren gestroomd, in bedwang houden.
De menigte juichte het bruidspaar lulde toe.
huidige stand van zaken hopeloos is en ik
weiger te gelooven dat wij over een of twee
weken voor het Lagerhuis moeten verschijnen
met de mededeellng, dat onze pogingen
vruchteloos waren en dat er groote sommen
voor bewapening uitgegeven moeten worden.
België is bereid de onderhan-
delingen te hervatten zoo gauw als
blijkt dat de Nederlandsche open
bare meening er van doordrongen
is dat:
ten eerste, een overeenkomst tus
schen beide landen noodzakelijk is,
en dat
ten tweede, deze overeenkomst, om
billijk te wezen, met wederzijdsche
offers gepaard moet gaan.
WASHINGTON, 8 Maart (Reuter). De Duit
sche ambassadeur dr. Luther heeft bjj de re
geering er tegen geprotesteerd dat zij geen
maatregelen had genomen in verband met de
massameeting te New-York, waar Adolf Hitter
na een schtjnverhoor schuldig werd verklaard
aan misdaden tegen de beschaving.
BERLIJN. 8 Maart (D. NB.) In de buiten
landsche pers worden berichten verspreid, als
zou vice-kanseller von Papen ter gelegenheid
van de bijwoning van de half Maart te Rome
plaatsvindende bijeenkomst der Maltezer rid
ders, een ontmoeting hebben met den Oosten
rij kschen bondskanselier.
Dit bericht is verzonnen. De vice-kanseller
deelde op de hem reeds in Januari toegezonden
ultnoodlglng voor de bijeenkomst der Maltezer
ridders mede, dat hjj graag zou deelnemen
voorzoover zjjn dienstaangelegenheden het
toelieten. Door een ziekte van den vice-kanseller
Is zijn deelneming aan de bijeenkomst boven
dien twjjfelachtig geworden.
Bjjkskanseller Hitler heeft Donderdagmiddag
In gezelschap van groepsleider Brueckner een
langdurig bezoek gebracht aan den ziek ge
worden vice-kanseller.
Eervol ontslag verleend aan dr. J. baron de
Wykerslooth de Weerdeateyn als lid van
Raad van State.
Pierre Monteux neemt ontslag al»
het Concertgebouw te Amsterdam.
Wetsontwerp ingediend betreffende credietver-
leening aan den middenstand (ten hoogste
2 millioen).
Tot de twintig
schaving behoorden Al Smith. burgemeester
Laguardia en de aanstichter van de meeting,
Samuel Seabury.
Nederland moet overtuigd worden
van de noodzakelijkheid eener
overeenstemming
PRAAG, 8 Maart. (Reuter). Toen de eige
naars van een fabriek te Relnica weigerden aan
de arbeiders een hooger loon toe te kennen,
klom een der voormannen in den hoogen fa-
brlksschoorsteen en weigerde omlaag te komen,
tenzij de loonen zouden worden verhoogd.
Drie dagen en nachten bleef hij op zijn ge
vaarlijke positie. De eigenaars willigden ten
slotte de loonelschen der arbeiders tn.
Vjjf man klommen toen eveneens In den
schoorsteen om het goede nieuws aan hun ka
meraad mede te deelen.
Zjj troffen hem aan in een toestand van vol
komen uitputting en hU moest omlaag gedra
gen worden.
BIJ zijn terugkeer op den beganen grond
werd htf door de arbeiders lulde toegejuicht.
„Wanneer echter al deze moeite nutte
loos geweest blijkt te zijn en wjj niet
slagen in een pariteit der luchtctrljd-
krachten, dan zullen wU, evenals elke
andere Britsche regeering en vooral even
als elke andere nationale regeering. niet
ophouden er voor te waken dat de Brit
sche luchtvloot nooit Inferieur wordt aan
die van onverschillig welk land onder de
reikwijdte waarvan wjj liggen.”
Dens reide verder dat de verklaringen van
De Broquevllle niet moeten worden uitgelegd
als een teeken van ontmoediging en evenmin
als een vrijbrief voor Duitschland. Duitschland
toestaan zich te herbewapenen, beteekent dat
we een oorlog tegemoet gaan. „Het Is onze
plicht tegen elke vermeerdering der bewape
ning te protesteeren, opdat de wereld wete dat
zulks niet met onze instemming geschiedt en
voorts moeten we de aanvallende waarborgen
voor onze veiligheid eischen welke wjj noodig
hebben, vooral van Engeland."
Hymans antwoordde hierop dat er op de ver
klaringen van De Broquevllle en ook zijn eigen
rede, commentaren werden gegeven die klaar-
büjkelljk onjuist zijn. Het te goed op deze com
mentaren oogenblikkelijk in te gaan. De re
geering rekent op het gezond verstand van het
Belgische volk.
LONDEN. 8 Maart (Reuter). Bjj de heden
gehouden gemeenteraadsverkiezingen voor het
graafschap Londen, boeken de socialisten
volgens de binnengekomen resultaten groote
successen. Tegen middernacht waren gekozen
40 Labourcandidaten. 26 conservatieven en nog
geen enkele liberaal. Labour wint momenteel
18 zetels van de conservatieven en 4 van de
liberalen.
De samenstelling van den aftredenden raad
is: 83 conservatieven, 25 labourleden en 8
Liberalen.
Prins van Asturië ernstig ziek.
Rede van Minister Hymans over de Neder-
landschBelgische betrekkingen.
België en Duitschland» herbewapening. Belang
rijke regeert ngsverklaring in den Beiglachen
Senaat.
Staviaky-debatten in het Joego-Slavische parle
ment. De beschuldigingen tegen minister Radl-
wojewitaj.
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c., ingez. med. 40c
p. regel; idem op pag. één 55cp. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
Conflict meubelbedrijf; de Rjjksbesniddelaar
onthoudt zich van een if voorstel.
QuaesUe P.E.N.ZaaniandZaanland
vaardt het voorstel van Ged. Staten.
op een bevredigende overeenstemming op de
ontwapeningsconferentie te niet vervuld. De
gevaren, die een ongecontroleerde wedloop in
de luchtbewapening onvermijdelijk ten gevolge
zou hebben, zijn ontzettend. In dit verband
wees Sassoon op de van Engeteche zijde ge
dane voorstellen tot ontwapening In de lucht.
„De tijd te gekomen, dat wjj ons niet langer
kunnen veroorloven, het feit over het hoofd
te zien, dat weliswaar alle naties van ontwa-
oenlng spreken, maar dat zij bijna alle, anders
dan wjj, haar luchtbewapening in sterke mate
verhoogen. Wanneer andere naties niet tot on
zen bewapenlngsstand willen afdalen, dan vor
dert de veiligheid van het Britsche rjjk, dat
wjj aanbouwen om den stand der andere na
ties te bereiken.”
Deze verklaring vormde het kernpunt van
een groote rede, waarmede de onderstaatsse
cretaris voor de luchtmacht. Sir Philip Sas
soon, in het Lagerhuis de voorlooplge raming
voor de luchtmacht indiende. HU zette In dé
tails uiteen, dat de nominale verhooging der
Engelsche luchtstrljdkrachten weliswaar vier
eskaders zou bedragen, dat de versterking in
derdaad echter zes eskaders bedraagt. Sassoon
legde er den nadruk op, dat bovendien de
noodzakelUkheld van verdere maatregelen blijft
bestaan. De wereld te Inzake de ontwapenings-
LONDEN, 8 Maart (Reuter) Tijdens de be
handeling in het Lagerhuis van de begroeting
voor luchtvaart, heeft Baldwin de volgende
verklaring af gelegd:
MOSKOU. 8 Maart. (V.D.) De .Sojoesklno'
te begonnen met de vervaardiging van een
film, waarin de drie Bulgaarsche beklaagden
in het RUksdagbrandproces. Dimitrof. Tanef
en Popof belangrijke rollen zullen spelen. In
deze film zal tevens gebruik worden gemaakt
van de Joumaalopnamen die tUdens het proces
te Leipzig door de verschillende geluldsfllm-
ondernemlngen zijn gemaakt. Men hoopt, dat
de film in het begin van Mei voor vertoonlng
gereed zal zün.
RadlwojewlUj op het tapüt bracht, verklaarde
dat hij zUn beweringen handhaafde.
Minister-president Oesoenowitsj greep vervol
gens in. HU kwam er tegen op. dat de discus
sie ontaarde in een tweestrUd van technici.
Met kracht ontkende hU, dat de staat schade
had geleden en hU drukte den afgevaardigden
op het hart, de debatten over dit onderwerp af
te breken.
BELGRADO. 8 Maart. (Reuter.) De gisteren
In de Skoepsjlna gehouden verdedigingsrede van
den Joego-Slavischen minister van Verkeers
wezen Radlwojewitsj, die naar men weet ei van
beschuldigd wordt door dubieuse contracten
met drie Fransche firma’s Inzake spoorwegle-
verlngen den staat voor 30 millioen gulden te
hebben benadeeld, werd door de regeerïngs-
partU met grooten bUval begroet. Op de publie
ke opinie heeft de rede echter geen bUzouderen
Indruk gemaakt.
Vandaag verlangden in het parlement 40
sprekers het woord, om hun standpunt uiteen
te zetten ten aanzien van het hoofdstuk Ver
keerswezen. Als een der eersten oefende afgev.
Welltsjkowltsj kritiek uit op de rede van den
minister. HU verklaarde dat het er niet om
ging, of er op contracten met de Fransenen In
formeel opzicht niets viel aan te merken, maar
dat de vraag slechts was: „Is de staat bena-
ja of neen. Ik hoor,” zoo riep spr. uit,
in het chèque-boek de namen van vUf
JoegO-Slaven voorkomen, die bU ons stuk voor
stuk aanzienlüke posten bekleeden. «Interrup
tie: Neen, acht Joego-Slaven staan m het
chèqueboek genoemd.) Men ziet dus. dat Sta-
visky zUn handen ook naar onzen staat had
uitgestrekt en dat zijn agenten door bemidde
ling van afgev. Boyer, die de eerste contracten
met het ministerie van Verkeerswezen afsloot.
bU ons een operatie-terreln vonden."
s
De voormalige minister van Verkeerswezen
Stanitsj, die het eerst de beschuldiging tegen
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administretie 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal vcbr Alkmaar f 2
Voor buiten Alkmaar 12.85
M«t geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamested - Haarlem
„Dat wU Duitschland zouden toestaan te her
bewapenen. gelooft geen mensch en terecht 1 WU
hebben zoolets nooit gezegd en wU weten ook
werkelUk veel te goed welke gevaren er zou
den voortvloeien uit een afschaffing der ver
dragen.
„Onze veiligheid steunt op de entente met
FrankrUk. Engeland en Italië. Deze entente te
onze voornaamste waarborg. De regeering stelt
alles in-het werk om deze entente te versterken
en daaruit alle aanvullende veiligheidswaar
borgen welke noodzakeHjk blijken, te verkrUgen.
„Dit te geen nieuwe verklaring, maar een
verduldeUjking en een nadere uitleg van onre
eerste verklaringen.
Churchill relde er zeker van te zUn, dat de
pogingen der regeering om Europa er toe te
krUgen zUn bewapening te verminderen, op
niets zullen uitloopen. Engeland moet waken
voor zün veiligheid.
Engeland moet trachten aldus Churchill
zUn nationale vrijheid terug te krUgen.
moet in het geval dat een oorlog in Europa uit
breekt, vrU zUn om te besluiten dat het er niet
aan mee zal doen.
.WU moeten gevrU waard zUn van eiken bul-
tenlandschen druk en voor onze veiligheid
mogen we niet aangewezen zUn op de Fransche
luchtvaart. WU moeten een vredelievende bui
tenlandsche politiek voeren, welke er op ge
richt te vrede en eendracht in Europa te ves
tigen. WU moeten zooveel mogeUjk streven naar
internationale overeenkomsten, vooral op het
gebied der militaire luchtvaart. Deze overeen
komsten moeten gebaseerd zUn op de pariteit
en mogen niet in de plaats gesteld worden van
zekere redelUke verdedigingsmaatregelen.”
Churchill relde nog, dat Duitschland snel
bewapent en dat niemand daaraan tets doen
kan, omdat niemand den preventieven oorlog
wU.
PARIJS, 8 "Maart De vroegere directeur
van het Credit Municipal van Orleans. Desbros-
ses, te heden In verband met de Stavlsky-affal-
re door den rechter van instructie te Bayonne
verhoord en gearresteerd. HU is overgebracht
naar de gevangenis van Bayonne.
Tegen Henri Voix. die Stavlsky op zUn vlucht
vergezelde en daarna 45 dagen in voorlooplge
hechtenis doorbracht, is door den ParUschen
rechter van Instructie een nieuw bevel tot in
hechtenisneming uitgevaardigd. HU wordt be
schuldigd van medeplichtigheid aan bedrog en
heling. Te Campere. waar hU zich heden voor
de rechtbank te verantwoorden had. werd hU
gearresteerd.
Bjj onderzoekingen in verschillende ParUsche
banken werden hedenmiddag 403 Stavlsky-ché-
ques gevonden. De inners zouden personen zUn.
die geen groote rol speelden of spelen.
WEENEN, 8 Maart. (V. D.) De sedert eenlge
dagen gevoerde onderhandelingen over da wij
zigingen 'n het OostenrUksche kabinet zoude»
naar van betrouwbare zUde woedt medegedeeld,
thans geëindigd zUn. Reads binnen «enig*
dagen zou de leider van den Landbond. Ba-
chinger. opnieuw de leiding van het ministerie
van binnenlandsche zaken, dat tot nog toe
door den bondskanselier wordt beheerd, op zich
nemen. De Heimwehr zal verder In haar ge
heel onder leiding van bondskanselier Dollfuss
gesteld worden, terwijl prins Starhemberg ate
minister zonder portefeuille in het kabinet zal
worden opgenomen. Het voormalige bondscom
missariaat voor propaganda zal naar Dultsch
voorbeeld worden gewUzigd In een propaganda-
ministerie onder leiding van dr. Steidle. Naar
verluidt zal de wUzlglng, waartoe thans in
groote trekken besloten te, kort voor of na de
reis naar Rome van den bondskanselier vol
trokken worden.
In politieke kringen acht men het vooral van
groote beteekente dat de nationaal georiën
teerde Lanebond, die tot nog toe een afwacb-
tende houding tegenover de regeering had aan
genomen. thans tot de regeering toetreedt, zoo-
dat de voorgenomen relfontblndlng van den
Landbond een andere oplossing heeft gevon
den.
Een offlcieele bevestiging van al deze plan
nen is nog niet gegeven.
Automobilist rijdt heer en dame tegen
grond.
l
PARIJS. 8 Maart. (Eig- tel.) De prins van
Asturië ligt in zUn hotel zeer ernstig ziek aan
de griep. HU wordt verpleegd door zUn vrouw
die zooals men weet een Cubaansche te. In
tegenstelling met de verspreide geruchten ver
nemen wU, dat ex-koningln Victoria geen be
zoek heeft gebracht aan haar zoon, om een
einde te maken aan de oneenigheid. die ont
staan te tengevolge van het huwelUk van den
prins.
weer opgesloten
van den nieuwen Diesel-electrischen trein
