ONS BLAD
Voor Duitsche Katholieken
I
s
I
Duitschlands buitenlandsche
schulden
i
Ir
T
h
'I
Het nieuws van heden
Insull terug naar
Athene
BESPREKINGEN TE ROME MET
SUCCES BEKROOND
REDE VAN DR. SCHACHT
ACCOORD WORDT HEDEN
ONDERTEEKEND
DE BOMAANSLAG IN
ST. PIETER
Brand in Bosnië
DE BAROMETER
s
VEREEN1GDE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 17 MAART 1934
Het Weer
Zy, die zich tegen 1 April op
ons blad abonneeren, ontvangen
de tot dien datum verschijnende
nummers gratis.
uitgeleverd
Worden Triest
n
Gunstig Fransch oordeel
o o o o
De zaak-Stavisky
Proces gisteren begonnen
De staking te Barcelona
DE KANSEL IN DEN
AETHER
Kleine Entente vischt in
troebel water
ler
estiging in Zwitserland?
e-.
Staat van beleg in Chili
Vermindering van de
deviezentoewijzing
De actie tegen de vrij
heidsstrijders
Autoriteiten trachten te
bemiddelen
DE CONFERENTIE
VAN DRIE TE ROME
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN dLADZIJDEN
RUSLAND EN TSJECHO-
SLOWAKIJE
Ren ooievaar heeft eifn oude nest betrok
ken, na züb terug keer uit bet Zuiden gen de communisten.
Canada wijst Martin
Insull uit
JOH.LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Zakmessen roestvrij
en Fiume de havens
WNDffflX«WtfGe*
over een zender voor
Italië heeft geen oorlogsmateriaal
naar Hongarije gezonden
De vluchteling zal onmiddellyk
aan Amerika worden
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20 c., ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55c.p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
Groot aantal gearresteerden
weer in vrijheid
van Oostenrijk en Hongarije?
*De staten-debiteuren en de parti
culiere crediteuren moeten
trachten tot een overeen
komst te komen”
De „Osserv.”
Duitsch-sprekende Katho
lieken aller landen
80 huizen een prooi der vlammen
Russische gezant te Praag zou
onderhandelingen over een
verdrag voeren
's£
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 133
nieuwe maatregelen te treffen.
bekroond.
tusschen
Rusland
en Tsjecho-Slo-
Duitsch-sprekende
Steun voor rlettelers.
oogen wordt aange-
Hevige veenbrand In Brabant uitgebroken.
een
verdaagd
dat het dorp
7000
jO
1
Stand van Zaterdag t uur VJB.: 73»
Vorige stand; 11S
Over Februari zijn de Rtjksmlddelen ongeveer
t 10 mlllioen beneden de raming gebleven.
Geen oorlogsmateriaal uit Italië naar Hongarije
gewaden.
Men spreekt er steeds over dat Dultschland
rich richt op een streven naar autarkie. Doch
de geschetste toestanden rechtvaardigen het.
wanneer ik verklaar, dat niet Dultschland rich
richt op autarkie, doch dat de1 onzinnige schul-
denpolitlek tegenover Dultschland ons dwingt
tot autarkie.
Ik rie thans een enkelen man in de wereld,
die de kern van het internationale probleem
waarvan het belangrijkste deel is de kwestie
der Duitsche politieke schulden, juist riet en
die vastbesloten is het aan te pakken. Deze
man is president Roosevelt.
ATHENE, 16 Maart. (Reuter). Volgens een
verklaring van den minister van Binnenland-
sche Zaken zijn de radlographlsch overgebrachte
instructies der regeering reeds beantwoord door
den gezagvoerder van het stoomschip „Meotis”.
De kapitein heeft medegedeeld, dat hjj het
schip naar Piraeus zal terugbrengen en dat hjj
reeds Zaterdag daar denkt aan te komen. De
kapitein heeft opnieuw bevestigd, dat Insull zich
nog aan boord van rijn schip bevindt.
Na den terugkeer van het stoomschip .Meo
tis" In Piraeus zal Samuel Insull oogenblikke-
Hjk aan Amerika worden uitgeleverd.
Tjjdelljke maatregel In zake tewerkstelling vu
werkloosen in het land- en tuinbouwbedrijf.
Verdrag
waktje?
Dr. A. F. Philips benoemd tot Commandeur in
de Orde van Oranje-Nassau.
Besprekingen te Rome met succes
Heden wordt accoord onderteekend.
Dr. Schacht over het probleem der buitenland-
scbs schulden.
Monopollseering van den uitvoer van fruit, war-
moezertjgewassen en aardappelen.
De
en
Een Fransch-Nederlandsche conlingenteeringu-
overeenkomst.
Geweldige brand in Bosnië. 80 huizen door het
vuur vernield.
De bomaanslag in de St. Pieter. Proces gisteren
begonnen
Ik geloof, dat de poging moet worden .on
dernomen tusschen de staten-debiteuren en de
particuliere crediteuren te komen tot een over
eenkomst. Wat Dultschland betreft dringt
deze noodzakelijkheid zich in leder geval op.
Ot) weet allen In welke moeilijke deviezen
positie Dultschland zich bevindt.
Dr. schacht herinnerde vervolgens aan de
maatregelen, welke genomen zijn sedert hij
weer de functie van president der Rijksbank
bekleedt, aan de terugbetaling van het ge
leende goud, aan de transferwet, aan de vast
stelling der transferquota, welke door de ver
tegenwoordigers der buitenlandsche crediteu
ren zoo hevig zijn aangevallen en welke niet
temin sedert 31 December 1933 heeft geleid
tot een verlies aan goud- en valutadekking van
122 mlllioen RM. zoo dat de dekking thans nog
slechts 274 mlllioen bedraagt. In de laatste
weken alleen hebben wij, aldus dr. Schacht,
Oude moordzaak onder Abcoude opnieuw in on
derzoek.
REVAL, 16 Maar. Volgens een bericht uit
Moskou heeft Benesj de regeering der Sovjet
Unie telegrafisch voorgesteld een verdrag te
sluiten met Tsjecho-Slowaklje. Hierop zou de
Russische gezant te Praag Instructie nebben
ontvangen de onderhandellngen te voeren, in
politieke kringen te Moskou Is men van mee
ting, dat de Sovjet Unie binnenkort door
Tsjecho-Slowakije zal worden erkend.
H. Bloedprocessie te Boxtel wordt dit jaar
Mei gehouden.
1
I
Aan het slot van zijn rede zeide dr. Schacht,
dat leder land zelf moet trachten de grootst
mogelijke opleving van zijn binnenlanosche
productiekrachten te weeg te brengen. In het
eerste jaar zijner regeering is het „onzen leider
Adolf Hitler" gelukt 2,7 mlllioen menschen
weer In te schakelen in het arbeidsproces, en
het lijdt geen twijfel, dat een verdere aanzien
lijke voortgang in het tweede jaar zal worden
bereikt. Wij hebben daarmede de voorwaarden
geschapen voor een wederopleving van den
wereldhandel. Thans gaat het er om de groote
verdere taak op te lossen den wereldhandel
weer op gang te brengen. Het op orde brengen
der schulden van de staten onderling is daar
voor voorwaarde.
Wat de economische zijde der bespre
kingen In de Itallaansche hoofdstad be
treft gelooft de „Temps". dat Italië aan
Oostenrijk en Hongarije voorkeurstarieven
zal toestaan voor hun uitvoer. Eveneens
zal een verlaging der spoorwegtarieven
worden toegestaan om het Hongarije mo
gelijk te maken zijn producten naar Triest
en Flume te zenden, In welke havens zoo
wel Oostenrijk als Hongarije bijzondere
faciliteiten zullen genieten.
Bondskanselier Dr. Dollfuss
de Duce en Minister-Presi
dent Gömbös na een van de
besprekingen, welke de Hon
gaarsche Minister-President
en de Oostenrijksche Bonds
kanselier met het hoofd der
Italiaansche regeering mo
menteel te Rome voeren.
Samuel Insull terug naar Athene. H0 zal on-
middellijk worden uitgewezen naar Amerika.
Martin Insull is uit Canada uitgewezen.
Onder het opschrift: „Een katholiek Radio
station voor het Duitsche Taalgebied™ bevat
het Vatlcaansche orgaan in een van haar
jongste nummers een belangrijk artikel waar
aan wij het volgende ontleenen:
BERLIJN, 16 Maart. Vrijdagavond beeft
de president van de Rijksbank, dr. Schacht,
op het jaarljjksche banket der Amerikaan-
sche Handelskamer In Dultschland, dat in
het Hotel Adlon werd aangeboden, het
woord gevoerd over het probleem der bui
tenlandsche schulden. Hij zeide om.:
SANTIAGO DE CHILI, 16 Maart. (Reuter). Te
Santiago zijn vijf bommen ontploft. De staat
van beleg is in de stad afgekondlgd. De theaters
en cafés zijn gesloten.
Goemboes. die Vrijdagochtend In het Hon-
gaarsche gezantschap met de Hongaarsche
economische experts heeft beraadslaagd; nam
vervolgens met bondskanselier Dollfuss deel
aan een noenmaal, dat staatssecretaris Suvlch
aanbood In het „Casino delle Rose” op den
Plncio.
Na afloop hiervan hadden volgens Reuter
Dollfuss en Goemboes opnieuw een onderhoud
met Mussolini.
Een radio-zender voor
katholieken In Zwitserland?
In den Senaat zijn eenlge interpellaties in
gediend In verband met Insull’s ontsnapping.
Voorlooplg heeft de vlucht van Insull reeds
tengevolge gehad, dat de Grleksche minister
van Blnnenlandsche Zaken 13 afgetreden.
Het Hof van Beroep te Toronto heeft thans
na een juridisch geschil van 17 maanden de uit
levering aan Amerika bepaald van Martin In
sull. Martin is een broer van Samuel en wordt
beschuldigd van groote bedriegerijen tezamen
met zijn broer. Deze operaties hebben geleld tot
de krach In het Insull-concem.
Nader wordt gemeld, dat Martin Insull door
de Canadeesche regeering is uitgeweaen.
Het drama te Woerden in hooger beroep voor
het Amsterdamsche Hof.
Deze overeenkomst zal morgen
(Zaterdag) onderteekend worden.
Stiermarken met leede
zien.
Aan den anderen kant probeert Berlijn de
Hongaren wijs te maken, dat elke overeen
komst met de kleine Entente, welke neerkomt
op een organisatie van het Donau-bekken, ge
lijk staat met het verraad der zaak van de
herziening der verdragen.
Tenslotte geeft de Duitsche regeering de
Kleine Entente te verstaan, dat Italië tegen
haar ageert om zich de hegemonie In midden
Europa te verzekeren. X
Het spel van Berlijn is doorzichtig. Men kam
veilig aannemen, dat het achterhaald is door
de feiten. Niemand zal er rich meer door laten
misleiden, noch te Praag, noch te Weenen.
noch te Boedapest en vooral niet te Rome.
De Fransche pers volgt de besprekingen te
Rome met de grootste belangstelling. De
„Temps” van hedenavond wijdt er naar Reu
ter uit Parijs verneemt zijn hoofdartikel aan.
Het officieuze orgaan van de Qual d’Orsay
zegt, dat de Dultschers de Oostenrijkers wil
len doen gelooven dat het bezoek van Doll-
fuss aan Rome door de bevolking van Tirol en
REVAL, 16 Maart (Reuter). Van de 500 ge
arresteerde leden der beweging der Vrijheids
strijders zijn intusschen 250 weer In vrijheid
gesteld. Het ontslag der leden van het vrjj-
corps, die sympathiseerden met de Vrijheids
strijders, wordt voortgezet. Voor de naaste toe
komst zijn de bijeenkomsten van het vrijcorps
sterk beperkt, zoo al niet geheel onmogelijk
gemaakt. De regeering wil hierdoor verhinde
ren, dat op dergelijke bijeenkomsten der leden
van het beschermlngscorps propaganda wordt
gemaakt voor de vrijheidsstrijders. Het be
schermlngscorps, dat behalve over Infanterie
ook beschikt over cavalerie, artillerie, pantser
wagens en afdeellngen mitrailleurs, staat on
der leiding van beroepsofficieren en is onder
geschikt aan het ministerie van Oorlog. Het
Is indertijd opgericht voor den strijd tegen den
„btnnenlandschen vijand”, in het bijzonder te-
Sedert vier jaren leven wij In een crisis, welke
het bestaan van het wereldbedrijfrieven lang
zaam ondermijnt. Sedert hebben economische
leiders, politici en geleerden tallooee malen den
terugkeer van normale economische toestanden
als voor de deur staand voorspeld. Het geheele
conglomeraat van politieke en op den polltleken
druk gebaseerde schuldverplichtingen rust als
een permanente „Alp" op het Internationale be
drijfsleven.
Tien jaren geleden Is het In het Dawes-plan
duidelijk uitgesproken, dat internationale schul
den slechts met artikelen en dlenstprestaties
kunnen worden vergolden. Tien jaren geleden
heeft het Dawes-plan uitgesproken, Slat Inter
nationale credlet -operaties het overdragen van
schulden wel tijdelijk kunnen versluieren, doch
deze niet definitief kunnen onmogelijk maken.
Terwijl men het eerste probleem, dat schulden
slechts met artikelen kunnen worden betaald,
langzaam begint te begrijpen, ontbreekt voor
het tweede probleem nog steeds het Juiste be
grip en er zijn nog steeds theoretici, die meenen.
dat de politieke schulden voortvloeiende uit het
«dictaat van Versailles” en de neven-verdragen
eens ten volle kunnen worden betaald.
In bet bekende rapport van Layton dat van
1931, kunt gjj nalezen, dat 103 milliard RM
uit de commercieele schulden nimmer het
Duitsche Bedrijfsleven hebben bereikt, doch di
rect sijn gebruikt veer de herstelbetalingen.
Deze 103 milliard schulden bestaan thans
evenwel voort in commercleelen vorm. Wanneer
men daarbij nog de rente betaalt, en wanneer
men er verder op let, dat onze buitenlandsche
schuld, thans, na de ontzaglijke terugbetalin
gen. welke wij hebben gedaan, nog slechts 15
milliard RM. bedraagt, dan riet men, dat het
geheele thans nog bestaande bedrag der Duit
sche buitenlandsche schulden juist overeen
komt met zijn polltleken oorsprong, terwijl wij
alle commercieele schulden, welke niet zijn
gebruikt voor herstelbetalingen, doch voor het
Duitsche bedrijfsleven, geheel hebben terug
betaald. Dat is een prestatie, welke men met
moeite bij eenlg ander land ter wereld zou
kunnen constateeren, doch welke onze elsch
rechtvaardigt op een nieuwe bespreking dezer
nog o verblijvende schulden.
45 mill. RM. goud en deviezen Ingeboet. Onze
dekking aan goud en deviezen bedraagt thans
8 procent.
Deze ontwikkeling maakt het ons niet alleen
In ons eigen belang, maar ook in dat van het
geheele bedrijfsleven der wereld noodzakelijk
Een verdere vermindering der deviezentoe-
wjjring voor den invoer zal het omnlddellijke
gevolg zijn, ik kan mij evenwel ook indenken,
dat het noodig zal zijn den invoer van grond
stoffen omniddellijk te beperken.
ROME, 16 Maart (Reuter) Vrijdagochtend Is
voor de bijzondere rechtbank ter bescherming
van de veiligheid van den staat te Rome het
proces begonnen tegen de plegers van den bom
aanslag In de St. Pieter. De beschuldigden zijn:
Claudio en Renato Clanca, Bucciglionl en Ca-
passo.
Tegen den middag werd de behandeling na
het verhoor der getuigen ploseling
tot Dinsdag. Dit verhoor had niets nieuws op
geleverd.
Claudio Clanca probeerde vooral zijn vader
Renato vrij te pleiten.
Bucciglionl maakte een hysterischen Indruk.
Capasso. die van beroep chemicus is en de
springstof heeft samengesteld ontkent geweten
te hebben waarvoor zij gebruikt zou worden.
De eerste drie beklaagden hebben tijdens het
vooronderzoek vérgaande bekentenissen afgelegd,
welke zij thans nog ten deele handhaven. De
uitvoering van den aanslag in de St. Pieter werd
toegegeven door Claudio en Bucciglionl, terwijl
zij met betrekking tot den op Mussolini be
raamden aanslag beweerden, dat zij de bom
met het doodelijke gas niet voor een bepaald
doel hadden vervaardigd. De aanslag was be
raamd en werd geflnancleerd door te Parijs
wonende antl-facisten. De eigenlijke opdracht
gever zou de broer van Renato, Alberto Clanca.
zijn geweest.
Heken
hernieuwde
gedachte in
Er bestaan
BELGRADO, 16 Maart. (Reuter). Volgens een
bericht in de „Prawda” is het dorp Janja in
Bosnië door een vernietigenden brand geteisterd.
80 Huizen zijn een nrool der vlammen geworden.
De bewoners van het plaatsje moesten werk
loos toezien, dat de brand, welke door een krach-
tigen storm hevig werd aangewakkerd, zich snel
uitbeeldde, aangezien het bluschmateriaal in
buitengewoon slechte conditie verkeerde. Pas na
aankomst van militairen kon de blussching
krachtig worden ter hand genomen. Vrijdag
ochtend brandde het nog. Het Roode Kruis heeft
hulpmaatregelen genomen ten behoeve van de
dakloozen. Een tot nu toe rijk grondbezitter Is
door den brand tot den bedelstaf vervallen. Hij
verloor vijf hulzen en bovendien 360.000 goud-
dinar, welke hij in zijn woning had verborgen.
De „Prawda” meldt voorts,
Soertschla bjj Belgrado op zes plaatsen tegelijk
in brand is gestoken. De misdadigers wilden
tijdens de verwarring hun slag slaan. Een brand
wacht werd op straat overvallen en gewond. De
bevolking slaagde er evenwel in den brand te
blusschen en de plunderaars te verdrijven.
Ik rie de mogelijkheid dit probleem te ver
binden met de door president Roosevelt onder
het oog geziene verbetering van de grond-
stoffenmorkten.
De schulden van het verleden laten rich
evenwel niet betalen uit den huldigen statio-
nairen toestand, doch uit de toekomstige we
deropleving van den handel.
ROME, 16 Maart. (Eig. Tel.)
Naar „United Prees” verneertit heb
ben de besprekingen, welke te
lorrie Bondskanselier Dollfuss en
de Hongaarsche minister-president
Goemboes met Mussolini voerden,
geleid tot een economische over
eenkomst.
BUREAUX: HOF 6. ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.
Voor buiten Alkmaar f 2 85
jMat gaillustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
NV. Drukkerij De Spearnestad - Haarlem
ROME, 16 Maart (Reuter) Verscheidene
bladen en telegraafagéntschappen der Kleine
Entente hebben de laatste dagen berechten ge
lanceerd betreffende nieuwe zendingen oorlogs
materiaal, welke uit Italië nfer Hongarije zou
den zijn overgebracht.
Welingelichte kringen dementeeren deze be
richten, welke worden gequaliflceerd als een
sllnksche manoeuvre, ten doel hebbende de
atmosfeer te vertroebelen der besprekingen,
welke thans worden gevoerd en door de geheele
wereld met aandacht worden gevolgd.
De „Temps” gaat uitvoerig na hoe een der-
gelfjke regeling in de praktijk werken zal om
te besluiten, dat een dergelijk systeem het be
gin kan zijn van een stelsel van wederkeerlge
verdragen tusschen alle Donau-staten.
Het blad is er van overtuigd, dat de be
sprekingen te Rome slechts het begin zijn
eener politiek van veel grooteren omvang.
Zoo beschouwd waren ze niet nutteloos en
openen ruime perspectieven.
In December 1933 heeft het Katholiek Week
blad ,De Schildwacht” te Basel het plan ge
opperd van een „Kansel in den Aether” voor
de Dultschsprekende katholieken. Door middel
van dezen modernen vorm van Apostolaat zou
een machtige steun verleend kunnen worden
aan de Katholieke Actie, het misslewczen. het
godsdienstonderricht. Zij kan zich uitsluitend
bepalen tot godsdienstig en cultureel gebied,
zonder zich op ander terrein te begeven. Dit
radiostation zou een band kunnen leggen, een
godsdienstige gemeenschap tot stand kunnen
brengen tusschen alle Dultschsprekende katho-
van de geheele wereld, waardoor de
levenskracht van de katholieke
de wereld sterk zou groeien
reeds dergelijks katholieke
Verwachting: Krachtige tot matigen.
Zuidelijke tot Zuid-WesteHJken wind, be
trokken tot zwaar bewolkt, regen- en
hagelbuien, iets kouder.
Verdere vooruitzichten: Nog buiig.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind van De Bilt te 19 50 uur aan
alle posten: „Wordt verwacht storm uit
het Zuidwesten".
radiostations voor andere taalgebieden: voor
Holland. Amerika, Polen en ook in Luxemburg
voor het Fransche katholieke volk. Tengevolge
van het groote verschil op go<9 dienstig gebied
is eene dergeljjk modem Apostolaat voor de
Duitsch-sprekende katholieken niet mogelijk
zonder een eigen katholieken zender Dit idee
heeft groote begeestering gewekt. Onder dege
nen die het plan vooral warm toejuichten be
vindt zich ook Kardinaal Faulhaber van
München die voorstelt om den nieuwen katho
lieken zender den naam „Cherubin” te geven.
Thans heeft de ..Schildwacht” reeds de op
roep gepubliceerd om tot oprichting van een
katholieken Radio-omroep over te gaan. Men
hoopt dat het plan werkelijkheid moge worden
tot zegen van de Diaspora en van de Dultschers
in het buitenland, van de halfslachtige katho
lieken en ook voor de Katholieke Actie en de
katholieke cultuur In het algemeen.
Dit heilzame werk dat in het jubileumjaar
begonnen is. wil men thans als een herinne
ring aan het Verlossingswerk doorzetten en
blijvend vruchten doen dragen. Wij kunnen niet
anders doen dan dit gelukkig initiatief van harte
toejuichen met de beste wenschen voor een
spoedige verwezenlijking van dit heerlijke plan.
Tot zoover het Vatlcaansche orgaan.
Zooals het gesproken en geschreven woord
moet ook door de radio het woord Gods aan de
wereld verkondigd worden.
lederen dag opnieuw moet deze katholieke
zender met haar eigen program komen: de ge
heimenissen van den aether moeten in dienst
gesteld worden van godsdienst en zielzorg van
alle Duitsch-sprekende katholieken in Dultsch
land, Oostenrijk. Zwitserland en Luxemburg. In
welk land de zender gebouwd zal worden is
een zuiver technische aangelegenheid. Voor dezen
„Internationalen Katholieken Zender” komen
thans reeds bjj „De Schildwacht” in Bazel gel
delijke bijdragen binnen van vooraanstaande
katholieken, die ook de Radio in dienst willen
stellen van het moderne Ajxxtolaat,
BARCELONA, 16 Maart. (Reuter.)
staking der arbeiders bij de electricitelts-
gasbedrljven is, zooals we reeds meldden, te
middernacht begonnen. Onderhandellngen wor
den gevoerd tusschen de autoriteiten, de arbei
dersorganisaties en de maatschappijen,
werklieden zijn bij de staking betrokken.
De regeering heeft maatregelen genomen om
te vermijden, dat buitenlandsche bladen on
juiste berichten publlceeren over den toestand
in Spanje. De minister van Blnnenl. Zaken
verklaarde dat in fieel het land volledige rust
heerschte.
PARIJS, 16 Maart. (Reuter.) Na de ver
klaringen welke de hoofdambtenaar bfj bet mi
nisterie van Landbouw, Blanchard, aflegde voor
de parlementaire onderzoekingscommissie heeft
de minister van Justitie, Chéron. den procu-
reur-generaal verzocht een onderzoek tegen
Blanchard te openen.
Naar Reuter voorts uit Laroche sur Yon ver
neemt. is daar de plaatselijke handelsbank fail
liet. Het déficit bedraagt verscheidene milli-
oenen. De directie is gearresteerd.
