Kunst
de missielanden
BEURS VAN AMSTERDAM
L
in
T
s
Kil
'li
1
ALKMAAR - HARLINGEN
ZATERDAG 24 MAART 1934
Geloof sbelijdenis-plaat
Beurs-thermometer
Een actueel probleem
h
T
Het bestuur rich zich tot de leden
■V
l
A
J
NIEUWS
jAn stuyt
■a
IK
a
42
Zr M
-fel
O
4
- j
metpaschen
IETS BETERS I
DE „KENNEMERLAND”.
KWESTIE TE BEVERWIJK
ZATERDAG 24 MAART 1934
o
L -o
r
wettelyke ledenvergadering, waarin
t
I*
geïnspireerd op Chlneesche
7',
I
Velsen, 23 Maart 1934.
i
Heden
oil «3
ir^
S
[-J4
I
Maart. 1934-
motief
W HEECEP
Banken
Amsterd Bank
Koloniale Bank
Indische Bank
Oen. Handel-MÜ
tabak
Dell Batavia
Oude Den
Oostkust
Benembab
Continental Ofl
Shell Onion OU
Kr la een andere kunstuiting waarmede
men voorzichtig moet zijn dl. de muziek.
Europeesche muziek la heel iets ander» dan
Oosterache muziek. Deze laatste met zijn
melanchollachen rhythmus leent zich zoo
en
had
L
Onliever
Oaive Delft
Alg. Kunstzijde
Van Berkel1» Pat.
Nieuwe Philips
Ned. Ford
Münboew
Boeton Mijnbouw
Alg Exploratie
Redjang Lebong
Petroleum
Kon. OUe
Oeboee
Perlak
Peudawa
7
128%
164*
114
siK
s8
40
7
129
Iblh
163*
12
1US
100 Ai
ioü*
1001/,
100*
96*
96*
41
Dinsdag 34—37. Meisje» Congreganlsten Ut
->-35 jaar aa. f IM
126*
120%
146*
177%
92
7b
23*
15 bU
178
92
77
23*
15-stf
104*
80*
48%
31
33
54%
45
2*
78%
55%
41*/.
17%
242
159
114%
5 da
57%
46
78
oa*
41%
UH
242*
13»%
8|>e»« wegen
Onion Pacific
Wabasb
Erte
Kansas City South.
South, ftallw
Ctue Mllw
Maxwell L Gr.
Nominaal
103%
80*
48
30%
32%
54%
46
2*
26%
1*
1*
6%
♦2%
14*
2%
12*/*
9*
19*
4%
17
126%
123
25
146
74%
12*
19
4*
17
10M
6%
8*
43
H%
31
15%
13%
28
’I
163%
12
105%
4*
8S4
25%
11%
31%
6%
16*
13%
Nedert Staatsleen.
qgmeenteleen
Youngleentno
PhUtpe
Unilever
4kii
onopgelost” vlak. Beter dan de meeste bestaande cosnmunle-
te deae nieuwelinge intusschen wel.
Industr. Buitenland
Anaconda
Bethlehem Steel
Kennecot
0. B. Steel
0. 8. Leather
Intern Nickel
Stand. Brands
100*
100*
'001*
100*
97
97
4i%
Zondag 29—1 Aug. Meisjes Oongregan. T9—
36 jaar ea. 6A9.
geheepvaart
Java Oh. Japan
Holt Amerika Lijn
Dito Oem Elgend
Kon. Ned. Stoom.
Scheepvaart-Dnle
Saikee
a va.
Java Cultuur
NL B 0
Vorstenlanden
Actions idem
Ten slotte bepleit Mons. Constantin! de
kunstopleiding voor sommige der ultgezon
den missionarissen er zijn er thans on
der hen die behalve hun priesterlijke waar
digheid bedreven zijn in allerlei weten
schappen. Waarom sou men voor dit zoo
groote arbeidsveld als de missielanden be
vatten ook niet meer aandacht wijden aan
de kunst?
Om twee redenen leek het mij niet onge-
wenscht de aandacht te vestigen op dit
mlsslenummer van Arte Cristlana.
Waar onze Hollandache missionarissen èn
door hun gehalte en door hun aantal sulk
een schitterend figuur maken in het werk
der Propaganda moet een betoog als dit
van den Italiaanschen Missie Bisschop
seker onse belangstelling hebben, doch *t
was mU tevens een aangename taak, omdat
in dit algemeen overzicht van de kunst
in de missielanden onse landgenooten Dom
Adelbert en Dr. Bchmutzer de eer van ons
Vaderland aoo hoog houden.
Met groote waardeering spreekt de Bis-
achop dan verder van den beeldhouwer
Iko, den man van Dr. Bchmutzer, van Lu
cas Tcheng den Chlneeachen schilder en
van den Japanner Okayama Shunkio waar
van seer merkwaardig werk in de rijk ver
luchte aflevering is te vinden.
Het is een delicate kwestie, en voor het wel
slagen hangt veel af van het gevoel voor maat
en verhouding bij allen die er mee te maken
hebben. Wat zeker in de eerste plaats moet
worden nagestreefd Is: waardigheid.
Het Is niet zooaeer een physlsch realisme dan
wel de liturgische realiteit die men heeft na
te streven trouwens op dat punt hebben wij
ook In Europa thans het manende woord des
Pausen, om toch de waardigheid der kerke-
lyke kunst niet te loor te laten gaan.
.zwak
.prQsbowtaM
....prtisboadend
KontnltUfke vaster
B V 4 pstrtoadewd
Rubber
fimerilt- waarden ....verteeM
Tabak
Maria-Kwannon, een voorbeeld van de
adaptatie van een christelijk
tn Chineetchen stijl
De heer Jac. P. NiJssen, voorzitter van de RJC.
Coflperatleve Tulndersvereenlglng .JLennemer-
land" heeft aan de leden dier vereenlglng de
volgende circulaire gericht:
Langs niet-organlsatorlschen weg wordt U
uitgenoodlgd tot een vergadering in het KS.A.-
gebouw te Beverwijk. Het ongeduld van „eenige
leden” Is seker te begrijpen, doch Ik meen U te
mogen vragen, of bet niet waanzinnig is en
onverantwoordelijk, om nu te gaan spreken over
uw houding tegenover het „bestuursvoorstel”,
terwijl er nog geen enkel bestuursvoorstel Is
gedaan. Wordt op deae wijze niet van birrcs
uit afbraak gepleegd, terwijl daarvoor geen en
kele reden is?
Ook op die vergadering Maandagavond kun
nen geen bestuursvoorstellen of mededeelingen
worden gedaan. Dat sou een slag In het gezicht
zijn van die leden, die nog eenlg vertrouwen In
het bestuur hebben en dus een onrechtvaardige
bevoorrechting van een groep leden. U suit op
die vergadering alleen kunnen vernemen, wat
al eenige malen In „Het Volk” Is gepubliceerd en
geïnsinueerd. De bestuursvoorstellen zullen O
bereiken op een uitgebreide agenda voor een
Ook voor de primitieve volksstammen
geldt het boven aangehaalde edoch wijl
bij de allerprimltiefste van geen ge
westelijke bouwkunst sprake Is, zal
men aich daarin met de noodlge voor
zichtigheid moeten aansluiten bij de locale
traditie, en t>U de logische consequenties
die uit de elachen van het klimaat en de
voorbanden materialen voortvloeien.
Maar de wassende belangstelling die In
Europa sinds eenige Jaren zich bemoeit
met de negerkimst beeft ons doen zien dat
die primitieve volken een kunstnijverheid
bezitten van grooten stijl en karakteris
tieke houding en het Is uitgaand van die
krachtige oervormen dat de mogelijkheid
van ontwikkeling eener kerkelijke neger-
kunst alleszins mogelijk zal blijken. Daar
om moet de kunst van den missionaris te
midden dier volken dan ook geheel en
al afwijken van de kunst die de kolonlaee-
rende Westerlingen daar heen brengen.
Ten slotte zegt Kardinaal van Roesum,
sprekend namens den Heiligen Stoel: „de
Katholieke Kerk Is in waarheid niet impe
rialistisch, doch respecteert al het goede In
elke beschaving of cultuur.
„Voortgaande op den door U aangegeven
weg, die de goede is, zal zoowel de gods
dienst als de kunst er profijt van trezken.”
Het principe Is na dit waardevol Pause
lijk document bulten discussie het gaat
er thans om met voorzichtigheid de wegen
te bewandelen die tot het beoogde doel
kunnen leiden.
onlïjk sdvie*. 't Is dssrom
béter, dat U zich voor Pazcheq, bij
Haagar laat kleaden.
ZMttena
Peking,
richten in
hooge architectonische waarde.
In Tsingtao, een stad door de Duitschen ge
bouwd, doch thans in handen der Japanners,
hebben deze laatsten een tempel voor hun eigen
godsdienst gebouwd. Maar zij hebben zich wel
gewacht zich aan te sluiten by het hybridisch
karakter der handels-kolonlale bouwkunst
de tempel verrees in streng Japanschen trant.
Boms hoort men ook nog het beswaar dat de
inheemsche stijl te veel de stijl is van de ido
latrie.
Stestaieeniagep
Nederland 1933
Nederland 1916
4if Nederland 1917
4 Nederland 1933
N Ind 1935 AB
4* N Ind 1931
Young leen 1930
Klewding kén gw msMS-srtikel zijn,
daarvoor it persoonlijk» «mssk, figuur,
teint »nz. tevwl uite»nloopend. Élégante
kleeding, met individueele eigenschappen,
daarin nwelt Heeger thans de grootste
keuze.
Naast een keuze uit honderden variee-
rende modellen vindt U bij Heeger bo
vendien een pretti
ning, «en persoonl
bijzonder ook voor het devotloneele senti
ment der inlander» Ik heb Gloria en Cre
do hooren zingen op Chlneesche wijs en het
was werkelijk van zeer religieus karakter.
Kortelings is door Furlotte een mis ge
componeerd
melodieën.
Er worden echter hier en daar bezwaren te
berrie gebracht die hun oorsprong vinden in
artistiek wanbegrip of parti pril. Zoo is er bijv,
een missionaris die schreef dst er in China
geen architectuur bestond met zoo iemand
behoeft men verder niet te praten doch er
rijzen andere bezwaren die toch waard zijn dat
ze nader worden onderzocht.
Zoo bijv, de opwerplng dat de kwestie van
da kunst van bijkomstigen aard Is en de mis
sionaris importanter zaken beeft om zich mee
- de kunst Is van bükomstigen aard
meer als man in het Oosten de grandiose tno-
VorigiB
Blotkoersen. Heden
Kt
V ruim
schoots de gelegenheid en den tijd zult krijgen,
daarover te beraadslagen.
Het ligt aan de besturen, doch het te een
samenloop der omstandigheden en de gecom
pliceerdheid der belangen, waardoor zooveel tijd
heengaat, alvorens de ledenvergadering zal wor
den opgeroepen. Gedurende de besprekingen
kunnen de Inzichten en de mogelijkheden dage
lijks veranderen, zoodat men vandaag de oplos
sing zóó meente te zien, en morgen weer geheel
anders. Er moet eerst een vast plan zijn voor de
oplossing.
Daarom meen Ik. alle leden te moeten af
raden, die vergadering te bezoeken, daar verant
woordelijkheid op zich te nemen voor de be
slissingen. die het bestuur bij zijn moeilijk werk
In den rug aanvallen en die noodlottig zouden
kunnen zijn voor het bestaan der vereenlglng
en voor de belangen der leden.
Het bestuur kan niet op twee fronten strijden,
maar heeft recht op uw medewerking en het
meent dus. in die moeilijke omstandigheden Dw
volle vertrouwen te mogen opelschen.
Vorige
Blotkoersen.
Wij ontvingen een nteu-
ve Geloofsbelijdenlsplaat,
i he door de fa. Wed. J.
I R. van Roesum te Utrecht
m den handel wordt ge-
I oracht. De plaat te ont-
I worpen door den kunst
schilder W. Schermer, die
I de volgende gedachten
I heeft verwerkt:
..Het kind in het witte
I kleed der onschuld draagt
het kruis voor zich uit
de wereld in; er omheen
zijn de verschillende pun
ten uit de Geloofsbelij
denis gegroepeerd: de
zondeval: de H. Maagd,
die den kop van de slang
verplettert; het begin
der verlossing door de
Boodschap des Engels en
de Geboorte van Christus:
de Verlossing door den
Kruisdood; de bevesti
ging van ons geloof door
de Verrijzente; da H.
Kerk, voorgesteld Boor
het moment dat Christus
aan Petrus de sleu
tels geeft en tot slot
de twaalfjarige Jezus in
den tempel als voorbeeld
voor de Jeugd.”
Zonder verdienste te de
plaat, die het JllhU ob-
stat” bereids verwierf,
niet.
Maar de compositie te
wat zwak en vooral het
Jezusklnd In het witte
kleed bleef een groot
en geloofsbeiydenlsprenten
Reeds jaren lang houdt het probleem der
kunst in de missielandeii de gemoederen
bezig In Maart 1924 reeds schreef Mon
seigneur Celso Constantlnl, de Mlssie-Bls-
schop voor China zijne belangrijke inzich
ten aan twee Missle-Oversten inzichten
die toen in de Arte Cristlana gepubliceerd
zijn en in wijden kring weerklank heb
ben gevonden en het boek Europeanlsme
of Katholicisme van Pater ten Berge 8. J„
dr. Bchmutzer en Maas (uitgave „De Ge
meenschap”) behandelde op inderdaad zeer
te waardeeren wijze het brandend vraag-
«tuk-
Dat het probleem nog altijd actueel is
blijkt wel uit de laatste aflevering van bet
tijdschrift .Arte Cristlana”, die geheel
hieraan is gewijd en met vele Illustraties
voorzien de lezenswaardlge beschouwingen
van bovengenoemde Monseigneur Constan
tin! publiceert, waarover wij hier een over
zicht laten volgen:
Het probleem heeft verschillende aspecten
die terug gebracht kunnen worden tdt de vol
gende drie hoofdvragen:
1> Moet men In de - Missielanden de kerke
lijk» kunst van Europa Invoeren?
3) Is het eerder gewenscht nieuwe vormen
voor de christelijke kunst te scheppen, zich In-
splreerende op de Inheemsche kunst der lan
den die een eigen kunstbeschaving hebben zoo-
sis China, Indie en Japan?
3) Indien het betrekkelijk gemakkelijk te op
te lossen voor missionarissen die leven te mid
den van beschaafde volken, hoe staat het dan
met de Missles te midden der primitieve vol
ken die geene 'of bijna geen kunstuitingen
kennen?
Op de eerste vraag antwoorden wij beslist:
neen.
Bij mijn eerste komst in China In 1922 werd
Ik getroffen door het curieuze dat in onbedui
dende dorpjes kleine kerkjes stonden die, in
gewestelljken trant gebouwd, zich geheel aan
sloten aan de omgeving; terwijl In de groote
centra araar de missionarissen over meer mid
delen beschikten, de kerken waren opgericht in
de vormenspraak eigen aan het Westen en
da^ ook als vreemdelingen bulten verband met
de gemeenten stonden. In de boven gememo
reerde brieven aan de Mtesie-Oversten stelde Ik
bet volgende:
lo. De Westerzche kunst In China te een ver
gissing. een dwaling.
3o. De Import van vreemde architectuur In
China schijnt aan de heidenen te willen op
dringen dat bet hier gaat om een vreemde re-
M«le.
>o. De traditie van de primitieve Christen
kerk leert ons zich aan te passen aan den stijl
dien men ter plaatse vindt.
4o. De Chlneesche kunst leent zich bij uitstek
tot toepasseu van de eischen der Katholieke
cultuur.
Die brieven hebben tot allerlei commentaar
aanleiding gegeven Pater Heras 8. J. van
Bombay schrijft naar aanleiding ervan over:
„Indian Art In Catholic Churches”, en zegt oa:
Vooral In een kerk, meer dan ergens anders
dient men openlijk te proclameeren dat de ka
tholieke godsdienst niet specifiek Europeesch
is. En hier in Indlë maken onze kerken nog
altijd op de inboorlingen den Indruk dat onze
Moeder de HotMge Kerk een vreemden gods
dienst predikt. Het te betrewenewMrdtgf
Dan baalt Monseigneur Constantlvj het
prachtige voorbeeld aan van Dr. Bdunutser op
Java waarvan wij In bet bovenaangehaalde boek
d» nadere détails kunnen bestudeeren. De
moeliykheld dat de heidensche tempels niet
voor groote volksmenigten zijn opgerlcbt te vol
lens Dr. Bchmutzer wel degelijk te ondervan
gen door in hetzelfde karakter de architectuur
door te zetten op breder grondslag trou
wens zijn arbeid had de hooge goedkeuring van
den Apostollscben Delegaat voor IndlA
Met veel lof gewaagt Mgr. Constantin!
dan van de door Dr. Bchmutzer ook op *t
gebied der beeldhouwkunst bereikte resul
taten. De In samenwerking met zijn Inland-
schen beeldhouwer Iko gemaakte beelden
en beeldengroepen, die voor Engelen en
Heiligen, voor het Heilig Hart soowei als
voor de Madonna geïnspireerd zijn op de
Boeddhabeelden der Indiërs, zijn ons ge
noegzaam bekend trouwens Arte Cris-
tiana geeft er eenige voorbeelden van In de
Illustraties.
Mgr. Constantlnl verhaalt dan het vol
gende: Ik was eenige uren in een klein
dorpje in de provincie TamuL De missiona
ris had eenlg succes gehad bij het begin
zijner werkzaamheid en meende nu, wijl het
kleine kerkje waarmede hij was begonnen
te klein was, een grootere kerk te moeten
bouwen, en wijl hij architectuur gestu
deerd had voordat hij priester werd,
verrees er binnen eenigen tijd een soort
Romaansche kathedraal, naar Franschen
trant. Maar sinds den dag dat die kerk In
gebruik werd genomen heeft onze goede
missionaris geen bekeerlngen meer ge
maakt.
Sinds 1923 heeft het denkbeeld van in-
landsche christelijke kunst grooten Voort
gang gemaakt, en ziet men allerwege inte
ressante resultaten.
In 1928 riep Mgr. Constantlnl met toe
stemming van de Heilige Congregatie der
Propaganda onzen landgenoot Dom Adel
bert Gresnlcht O.8R. naar China hij had
hem in Monte Casslno indertijd leeren ken
nen. Het is ons een verheugenis te midden
der illustraties van het Itallaansche tijd
schrift de werken van Dom Adelbert de
eereplaats te zien Innemen de R. K.
Unlversltelt te Peking en het groote Semi
narie te Hongkong zijn architectonische
meesterstukken men zou op een derge-
UJke R. K- Unlversltelt met inachtneming
van ,4e ton local” natuurlijk hier te lande
trotsch kunnen zijn. Bovendien bouwde
Dom Adelbert nog het seminarie van Kai
feng, en het seminarie voor de „Discipelen
des Heeren” en verschafte tallooze ont
werpen voor altaren, kapellen, en litur
gische gebruiksvoorwerpen.
In 1925 ontdekte Monslgneur Constanti-
nl op een Tentoonstelling te Peking een
Chlneeschen schilder en liet hem eenige re
ligieuze onderwerpen schilderen; door de
studie van bet Evangelie tot het ware ge
loof gebracht nam hij bij den doop den
naam van Lucas, den Heiligen Patroon der
Schilders aan.
Van dezen Lucas Tcheng nu geeft de af
levering hoogst interessante werken te zien.
In 1932 schreef Mons. C. In een afleve
ring der Collectanea Commlsslonls Synoda-
lls eenige gedachten over mlsslekunst en
publiceerde de eerste proeven van een Chi-
neeache christelijke kunst. Vanwege den
Heiligen Vader mocht Z. H. Exc. in de
meest vleiende bewoordingen aanmoediging
ontvangen.
„De Ideeën door U baar voren gebracht zijn
geheel en al overeenkomstig de Inzichten en
wenschen van den Heiligen Stoel, en daarom
hopen wij dat zij algemeene aandacht en be
oefening in China zullen vinden.
Zooals u opmerkt Is de kwestie der kunst In
zich wel van bükomstigen aard, edoch van
Immense beteekenls als representatief element
van denkbeelden die niet Westersch doch uni
verseel sün-
Het b dan ook noodig dat de Katholieke
Kerk zich voordoet op sympathieke en niet
anti-Chlneesche wijs. Overigens evenals het be-
lachelük sou sün dat de Chlneezen hun ar
chitectuur en traditloneele schilderkunst In
Europeesche steden zouden binnenbrengen
evenzoo ongepast is het de Westersche vormen
spraak naar het Oosten te willen overbrengen.
Dat zou aan de Katholieke Kerk een stempel
opdrukken van vreemdsoortigheid die nooit
aanvaard sou kunnen worden door de Ooster-
sche mentaliteit.”
oude monumenten te bewaren? Is dit verval
In mindere mate In het Oosten merkbaar, de
teekenen zün er dat ook daar de zuivere kunst
zin niet meer ongerept Is gebleven. Doch het
werkeiyk schoone, goede en ware dat elk echt
kunstwerk eigen moe» zijn zal ten slotte wel
degeiyk ook zelfs door de primitiefste volken
worden gewaardeerd en dat zeker des te eer
der naannate de vormen waarin bet zich ver
toont bun nader zyn verwant
En nu moge het waar zün, om bü een con
creet geval te biyven, dat onze devotiebeelden
In Boeddhlstischen trant de hooge fynheld,
en het geraffineerde van de echte Boeddhisti
sche beeldhouwwerken missen ook dit Is sou
men seggen, accidenteel en kan zich langza
merhand geleldelük aan verbeteren, wü staan
hier pas aan 1 begin van een nieuwen weg
een nieuw arbeidsveld men is nog wat on
wennig.
Waren de Inlanders byv. (en hiervan kan
Mgr. Constantlnl, de man van de Chlneesche
Bisschoppen meespreken) In den eersten tijd
niet tamelyk weinig Ingenomen met hun in-
landsche Bisschoppen? En waren er onder de
door Lincoln In 1865 In vrüheld gestelde ne
gers van Amerika niet velen die liever tot de
slavemy waren blüven behooren?
Uit de mededeelingen der Missionarissen
kennen wy den nog altijd veel voorkomenden
tegenzin by de inheemschen tegen het vreem
de, het Europeesche.
Men sla daar maar eens de redevoeringen die
bovengenoemde Pater ten Berge In 1936 te Leu
ven heeft gehouden op na.
Bovendien zün de tyden voor het hernemen
van de Inheemsche tradities thans tn zooverre
gunstig dat men allerwege ssaaz-voogal ook Iplc.
China een beweging ziet opkoesesi «oer het -
herstel en zoo ziet mg» thans in
tanking. Canton enz. gebouwen op-
Chlneeschen trant van werkelijk
Knbbsr
Adam Rubber
Bandar eeeeeeee»»
Dell Batavia Rubber
Serbadjadl aeea»ee»»»*e**«**
Silau
V. L G. Q
Allied
Interêontin. Rubber
Wü hebben hierbü slechts te denken aan het
verleden der Kerk hoe de eerste Christenen
door de heidensche gebouwen zich tot prachtige
kerken wisten te Inspireeren, hoe de Kerk zelf
het Latün tot haar voertaal heeft gemaakt, en
St. Thomas aan heidensche filosofen als Aris-
toteles mede materiaal wist te ontleenen
voor sün wonderbare Summa.
Verder hoort men nogal eens het beswaar
dat de inheemsche bouwtrant te duur, te kost
baar wezen zou. Maar dit bezwaar wordt toch
wel te niet gedaan als men in de groote cen
tra In de missielanden dikwyis kerkgebouwen
ziet die Juist aan hun kostbaarheid hun min
der artistieke waarde ontleenen.
Tenslotte hooren wü dan nog dat de In
heemsche stül zich niet verdraagt met de litur
gische eischen.
Er zün zeker op dat punt moeUUkheden
maar als men het werk maar geeft In handen
van artiesten, van kunstenaars, dan te de op
lossing spoedig gevonden. Men moet niet ver
geten dat tot voor forten tyd (en helaas ook
thans nog op vele plaatsen) de kunst In de
missielanden wordt beoefend door absoluut In
competente dilettanten, een broeder timmer
man voor de architectuur, een broeder verver
voor het schilderen en zoo naar rato.
I te bemoeien.
I Zeker
i-
numenten slet. die altijd weer de tempels zün,
dan blükt toch al ras het groote belang van de
kunst. Een waardige nobele Kerk geeft den
Heidenen een grootscher Idee van den gods
dienst dan een karakterloos Kerkgebouw.
Henk maar eens aan het glorieuze artistiek
domein der Katholieke Kerk noblesse oblige!
Dan hoort men dikwüls en dit te een seer se
rieuze opmerking, dat de Inlanders zelf, zoo
wel priesters als leeken, eerder de Europeesche
kunst zouden prefereeren!
Dat er zoodanlgen zün te een feit. Maar dat
komt In vele -gevallen omdat ook de Inheemsche
kunstbeechavlng in den tegenwoordigen onar-
ttetieken tijd dien wü beleven veel heeft ge-
led*n.
Evenmin als wü in het Westen een bloeltyd-
perk van de kunst beleven, evenmin te het
Oosten vrü gebleven van artistiek verval. En
wat moet er bü ons In het Westen al niet
gedaan worden om den goeden smaak te cul-
Uveeren, en de overgeleverde schoonheid der
