ONS BLAD DE BEGRAFENIS VAN H.M. KONINGIN EMMA Dag van nationalen Ten grave rouw Nederland in rouwfloers De rouwstoet n' Laatste hulde; laatste groet Kinderlijke piëteit en algemeene dankbaar heid eener natie vergezelden de doode naar haar laatste rustplaats f Een grootsche, vorstelijke indruk r. VEREEN 1G DE KATHOLIEKE PERS grafkelder over- volk van van ons eni. om en Vorstelijke deelnemenden Militaire ontplooiing De burgemeesters De rouwwagen f2— f 2 85 uit de Residentie en DINSDAG 27 MAART 1934 ADVERTENTIEPRIJZEN Per lossen regel 20c., ingez. med. 40c. p. regel; idem op pag één 55c.p. regel Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor de kleine annonces Omroepers zie de rubriek Telefoonnummer 433 De uittocht van Ministers Kamerleden het stoffelijk overschot der Koningin-Moeder de bijzetting in den koninklijken te Delft werden heden tot een geestelijk monument van de eenheid eener natie in toewijding en dankbare erkenning. Koningin Emma heeft kort geleden nog deel mogen hebben in de weldigende demonstratie van aanhankelijkheid jegens Haar Dochter, thans mocht ditzelfde volk met Haar één zien in rouw om de Moeder, die niet alleen de Moeder eener Koninginne, maar ook de Moeder des volks was. Met groot militair eerebetoon, met koninklijke waardigheid bij allen eenvoud, met ontplooiing van grootheid en statiepracht is in een stoet van 1^2 K.M. lengte, die een weg van 3 uur 40 minu ten af te leggen had, de doode naar de plek gebracht, waar de Groote Zwijger en nu al vier en veertig jaar het lichaam van haar echtgenoot, Koning Willem Hl, rusten. Deze dag was een dag van nationalen rouw. In Den Haag en Delft stond zoo goed als geheel het zakenleven stil. Winkels, magazijnen, kantoren, scholen enz. enz. waren gesloten. De uitgebreidste maatregelen van afzetting moesten genomen worden om bij de toestrooming der tienduizenden langs den weg orde en eerbied volle stemming te verzekeren. NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD I I A 1 (Vervolg op blad*. 1 fan bet Tweede Blad) rouwstoet t 1 l I De lijkkoets werd onmlddellljk gevolgd door Prins Hendrik en de vorstelijke personen, die voor deze begrafenis waren overgekomen. Je en droeg ter weerszijden het koninklijk wa pen in zilver. De kist, eveneens gedrapeerd met zwart fluweel, afgezet met zilveren franje en galons, werd overdekt met een zwart fluwee- len kleed, dat tot dicht bjj den beganen grond afhing. Voor het paleis op het Lange Voorhout te Gravenhage was al vroeg een grootsche ontplooiing van de gewapende macht. De mi litaire leiding van de begrafenis was in handen gelegd van den gouverneur der Residentie, luiL- generaal jhr. W. Roell. Voorop een detachement Koninklijke Mare chaussee te paard tnet omfloersten standaard en standaardwacht. ter sterkte van 16 man Ver volgens reed generaal-majoor Van Andel ons voorbij als bevelhebber In de eerste militaire afdeeling met zijn staf. Dan kwam de Konink lijke Militaire Kapel. Een bereden kolonel, con- mdndant der Grenadiers en Jagers volgde met z}jn bereden luitenant-adjudant, als comman dant van het eerste militaire gedeelte van den stoet. Een beraad gehouden met den burgemeester van Den Haag en zoo was een terrein naast het Paleis ter beschikking van de hoofden der Ne- derlandsche Gemeenten gesteld. vel van den res.-kolonel der Grenadiers. Ver- berne. aan wien was toegevoegd de reserve- kapltetn der Grenadiers Moorman, een eere- front te vormen op het Lange Voorhout. In de Prinses Mariestraat en op de Schenkkade had den zij zich opgesteld en waren in colonne van vier opgemarcheerd. Het regiment Grenadiers onder bevel van res. majoor mr. van Dam: Reg. Jagers onder bevel van res. majoor Apol; Inf. Reg. 1 t_m. 11 onder bevel van res. luit. kol. K. Brevet; Inf. Reg. 12 t.m. 22 onder bevel van res. lult. kol. v. Loghern; Cav. onder bevel van res. majoor Blussé van Oud-Alblas: Art. onder bevel van res. luit. kol. Bloys van Treslong, overige korpsen en dienstvakken onder bevel van res. lult. kol. Rozendaal. Het praalgraf Prins Willem Statig ontplooide zich de stoet. Deze werd geopend door het eerste militaire gedeelte. ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 141 Dof gerommel der trommen weerklonk toen rs kist van blank eikenhout, op de hoeken met zilver gemonteerd, in den lijkwagen werd ge dragen door de Kamerheeren van de* overledene. De treurmuziek van het muziekcorps van het 5e regiment onder leiding van kapelmeester v. d. Glas, speelde Grieg's ..Ases Tod”, de klacht van Peer Gynt om zijn gestorven moeder! Rouwwagen en lijkkist droegen het stempel van vorstelijke soberheid. De hemel van den wagen was afgezet met een zilveren omlijsting en een zilveren kroon terwijl aan de vier hoe ken zwarte strulspluimen met zilveren franje waren aangebracht. De galabok was gedrapeerd met zwart fluweel, omzoomd met zilveren fran- BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR Telefoon Administratie 433, Redactie 633 ABONNEMENTSPRIJS Per kwartaal voor Alkmaar Voor buiten Alkmaar T Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger Dagblad uitgegeven door de NV. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem van van Oranje in de Nieu we Kerk te Delft Hier in den grafkel der dezer eeuwen oude kerk zal de vorstelijke moeder des volks, wijlen H- M. Koningin Emma, wachten op den dag barer opstanding. Aan slechts zeer enkele corporaties had de burgemeester van Den Haag een plaatsje langs den weg kunnen verzekeren. Daar was aller eerst op het Lange Voorhout, op verzoek van den Minister van Defensie, een plaats gegeven aan de nlet-ingedeelde officieren. Voorts be hoorden tot de bevoorrechten de ridders van de Militaire Willemsorde, de oud-Indlsche mi litairen. de weeskinderen, de verpleegsters, die snel weer naar hun zieken moesten en de schoolkinderen in combinatie: vijf van elke school. Tenslotte nog de Haagsche Burger wacht en het comité voor de Volksfeesten. Ein delijk stonden naast het paleis vele burge meesters uit heel het land. Ervan uitgaande dat In den kring der gemeenten behoefte wordt ge voeld haar te doen vertegenwoordigen, was by de Vereeniglng van Nederlandsche Gemeenten de gedachte gerezen, dat er alleszins aanleiding bestond de Indivldueele beteekenls van zulk een vertegenwoordiging te verheffen tot het karak ter van een gemeenschappelijk eerbetoon van de zjjde der Nederlandsche Gemeenten. Er ia Te ongeveer half elf vertrokken de Ministers, die zich op het Departement van Justitie ver zameld hadden, per auto naar Delft. Trouwens waren toen al ruim duizend auto’s met ge- noodigden op weg, voorzien van speciale door- latingsbewljzen der politie. Ook de voorzitters der Eerste en Tweede Kamers der Staten Generaal, mr. W. L. baron de Vos van Steenwijk en de Minister van Staat, jhr. mr. Charles Ruys de Beerenbrouck. met de commissies voor de aanbieding van het rouw beklag uit deze Kamers, waren te voren naar aan het Lange Voorhout werd na de aankomst Een week heeft ons volk gerouwd om Haar, die het verloor, maar de rouw van t land culmineerde toch in den dag van he den, waarop de dierbare Doode ten grave is gedragen. Het jachtige leven is stilgelegd voor een wijle, richtte zich van her en der op de twee steden, die het ontzielde lichaam van de Vorstinne uitdroegen in rouw en ont vingen in eerbiedigen schroom. De klokken die dof bonsden door de blauwe luchten van den jongen dag droegen de gedachten van heel een volk naar de re sidentie en de stad der Prinsen, het stille, oude Delft, waar een ontsloten graf in den middag het lichaam opnam van Haar, om wier edele figuur zich heel het land ver- eenlgt, weemoedig maar vol innigen dank voor wat Zjj deed en gaf. Alle verschil in denken en gelooven zweeg op dezen droeven dag, waarop ons volk af scheid nam van Eene. die in Haar Moeder lijk hart heel ons volk omsloot, bijeenbond en samentrok met het Huis van Oranje. Al wat Nederlandsch voelt en wie zou dit niet op een dag als deze schaarde zich in den geest bij de duizenden, wien het gegeven was met hun persoon een dank baren afscheidsgroet te brengen aan de edele vrouw, die de dood ons ontnam. In stillen eerbied hebben zij de handen gevouwen, geduisterd hoe de stoet langzaam voorttrok, hoe Haar laatste gang was langs de rijen van Haar rouwende volk, hoe Zij werd neergelegd aan de zijde van Hem. voor wien zij het offer bracht van Haar leven. In het eerste rijtuig namen plaats Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden. Hertog van Mecklenburg, met Z. D. H. den vorst van Waldeck-Pyrmont, broeder van de doode. Naast bet rechterportier liepen een hof jager en twee lakeien, naast het linker portier drie lakeien. In de tweede volgkoets eveneens met lakeien naast de portieren waren gezeten Z. K. H. Prins Eugen van Zweden, Hertog van Nérice, een broeder van koning Gastaal van Zweden (zijn moeder was een geboren prinses van Nassau) en Z. K. H. Prins Karei van België, broeder des konlngs, graaf van Vlaan deren. Er waren rijtuigen voor Prins Felix van Luxembnrg (de echtgenoot van H. M. Konin gin Emma, wijlen koning Willem III, was Im mers Groothertog van Luxemburg tevena) voor Hertog Adolf Friedrich van Mecklenburg. den Erfprins van Oldenburg, den Erfprins van Waldeck-Pyrmont, den vont van Erbach Schonberg en de verdere alreeds vermelde bloedverwanten. Enkele koetsen volgden nog voor den groot- offlcler van H. M de Koningin Moeder, luit.- gen. b. d. jhr. van Suchtelen van de Haare: den opper-hofmaarschalk, Jhr. Boreel v. Oldenaller en den opper-kamerheer, mr. baron van Lyn den; voorts voor den adjudant van den Prins van Zweden en den oud-ordonnans officier van Z. M. Koning Albert van België; voorts voor Oberst-Freiherr von Grass en Oberforstmeister und Ober-Hofjkgermeister Von Ploetz, als mede voor den Hofmaarschalk van de Konin gin. mr. baron De Smeth. Hiermede was echter het eigenlijke deel van den rouwstoet nog niet geëindigd. Want hierbij sloten zich aan de officianten en het personeel van H.M. de Koningin, die H.M. de Konlngin- Moeder nog onder haar Regentschap hebben gediend, alsmede lult.-kolonel van de Wall Bake, commandant van het korps rijdende artillerie, toegevoegd aan Z. K. H. Prins Eugen van Zweden; de kapitein ter see. baron De Vos van Steenwijk. adjudant l.b.d. van H.M. de Koningin, commandant van het Kon. Instituut van de' Marine te Willemsoord. Wanneer men niet over al de faciliteiten be schikte, als de pers op een dag als deze, ware het uitgesloten een Indruk op te vangen zoowel van Den Haag als Delft Extra treinen hebben duizenden aangevoerd Particuliere auto's en autobussen brachten honderden en honderden naar Delft en Den Haag. Maar het was uitge sloten om tijdens de begrafenis zelf van Den Haag Delft te bereiken. Het doorgaand verkeer was in een groote bocht omgelegd van Noord naar Zuid. En heel, heel velen hebben zich een bittere ervaring en teleurstelling bezorgd, door dat zij niet nauwkeurig de ordebepallngen en afsluituren hebben bestudeerd, doch in goed vertrwUwen hebben gedacht: het zal nog wel lukken. Daardoor kwamen tal van automobilis ten op bepaalde plaatsen „vast" te zitten, zoo wel In den omtrek van Delft als van Den Haag. Plechtig en somber hangt het gebeier der k Haagsche torenklokken in de zonnige lente lucht. Een vreemde ontroering trilt door dezen morgen, een groote weemoed, maar zonder bit terheid. vol blijmoedige aanvaarding. In de Haagsche binnenstad is het toestroo- men van het publiek al heel vroeg merkbaar. Tegen 9 uur staat langs heel den weg. dien de begrafenisstoet zal nemen, het publiek rijen dik. Voor alle vensters, op de daken, op de bal- cons. verdringen zich de menschen. terwijl hoo rnen. kiosken, tramhuisjes, enz. reeds door de Jeugd zjjn bezet. De voorste rijen zit het publiek op stoeltjes, Velen gedekt door dekens en plaids. Dit zjjn de De vier slippen van het rouwkleed werden gedragen door jhr. mr. Schimmelpennlnck, waarn. grootmeester van H.M. de Koningin Moeder, Juckema van Burmania, baron Ken ter» van Wannenhuizen. hofmaarschalk der overledene, jhr. De Jonge van Zwljnsbergen. intendant van Soestdjjk en Sixma baron ran Heemstra, particulier secretaris van de doode. Ter weerszijden van den lijkwagen schreden vanaf bet paleis de 24 kamerheeren-dragers, U ter rechter- en 12 ter linkerzijde. Voorts reden rechts en links van den wagen de chef van bet militaire huis, adjudant-generaal. vice admiraal b. d.Bauduin en de Gouverneur der Koninklijke Residentie, luitenant-generaal jhr. Roell. Achter den rouwwagen schreden te voet de officianten en het personeel ren de overleden Vorstinne. De rouwstoet maakte een grootschen koninklijken indruk. Daar werd een vrouw grafwaarts gebracht, die door de Haren en door heel een volk geëerd was als weinigen en wier uitvaart de kinderlijke liefde zoo wel als de dankbaarheid eener geheele na tie wilden doen uitgroeien tot een monu ment van volkseenheid. Er was algemeene treurnis, er was alge meen meegevoel. Hoogst zelden zal ter we reld een gestorvene met zoo eensgezinde droefheid en dankbaarheid tevens jegens de doode. door tienduizenden zjjn uitge leide gedaan, als heden Koningin Emma. Daar ging een Koninginne voorbij, die het hart der natie had gewonnen en behouden en wier nagedachtenis zal voortleven bij allen in dankbare herin/iering. bataljon Infanterie van vier compag nieën sloot zich hierbij aan. waarbij het om floerste vaandel met een vaandelwacht van het Regiment Grenadiers onder commando van een majoor te paard (compagnieën werden ge vormd reap uit de tweede, derde, vierde en zesde brigade). Het escadron Huzaren was een levendig gedeelte dat aandacht vroeg, evenals het personeel met paarden van het 3e Regiment Huzaren, waarbij de omfloerste standaard van dit regiment. Na deze militaire opening van den stoet volgde een rljknecht-majoor en twee rijknechts te paard. Achter hen reed nu de eerste koets, een hofrljtuig, waarin de waarn. kamerheer - ceremoniemeester, jhr. Slcktnghe en de kamer heer l.b.d., jhr. Six, gezeten waren. Een lakei schreed naast elk portier. Hierna volgde een aantal rijtuigen met den oud-lntendant van Soestdljk, den heer Oroene- veldt. den secretaris van wijlen H. M jhr. Wlt- sen Ellas, alsmede den geneesheer, dr. De Jongh en voor de 24 kamerheeren. dragers van het stoffelijk overschot. Hierbij was gevoegd een hofrtjtulg. bestemd voor de slippendragers, die op een bepaald punt van den weg den wagen souden bestijgen, alsmede een hofrljtulg voor den opper-ceremonlemeester van H.M.. graaf Dumonceau. Naast elk portier dezer laatste rijtuigen schreed weer een lakei. menschen. die reeds uren en uren, velen zelfs den halven nacht, hier hebben gewacht, om toch maar van de mooiste en gunstigste plekjes ver zekerd te zijn. Velen hebben hun brood en zelfs warme koffie of thee in thermosflesschen bij zich. Velen zijn ook gewapend met tooneel- kljkers. Venters gaan rond met stoeltjes, reepen cho colade. of ververschingen Op verschillende punten langs den weg Is rouwverslering aangebracht van zwarte crêpe of paars, met een zilveren E als middelpunt. De stadsreiniging heeft in den vroegen morgen over al de afgezette wegen Maaszand gestrooid, om het uitgljjden der paarden te voorkomen. Terwijl de afzetting in de binnenstad nog niet in volle gestrengheid wordt gehandhaafd, zjjn op het Voorhout de toebereidselen reeds In vollen gang. Hier staan detachementen huzaren reeds opgesneld langs de haag van het publiek, dat achter afzettingen van touw, op geboden afstand wordt gehouden. Ter linkerzijde van het paleis heeft zich de militaire kapel opgesteld. Het metaal der instrumenten en de* degens der officieren glinsteren in het zonlicht. Uitgebreide voorzorgsmaatregelen waren in gemeenzaam overleg door rijks-, provinciale en stadelijke autoriteiten genomen, omdat deze be grafenisplechtigheid in een tyd van reusachtig snelverkeer per auto feitelkjk zonder precedent ten onzent is Burgemeester jhr. mr. dr L. H. N. Bosch Ridder van Rosenthal van 's Graven hage. burgemeester mr. van Hellenberg Hubar van Rijswijk en burgemeester mr. G. van Baren van Delft hadden met hun politie-autoritelten. met den hoofdingenieur van den Provincialen Waterstaat, onder hoofdleiding van den Com missaris der Koningin, alles in het werk gesteld maatregelen te treffen, welke zoowel het karak ter van den begrafenisstoet, als de eischen van het verkeer zooveel doenlijk dienden. De rouwwagen werd getrokken door 8 met rouwkleeden gedekte paarden, waarvan 6 van den bok bestuurd, terwijl het voorste span door een postillon werd bereden. In de eerste volgkoetsen reden mede de hof dames der gestorven Vorstinne. Ten paleize van wijlen de Konin gin Moeder aan het Lange Voor hout werd na de aankomst der Koninklijke Familie en de hooge gasten een plechtige lijkdienst ge houden, welke geleid werd door ds. Welter. Tegen elf uur formeerde zich de Op het rouwkleed, dat de kist dekte, was de kroon van H. M. de Konlngia-Moeder <♦- plaatst met haar ordeteekenen op een roo4- fluweelen kussen. Deze had bij het Paleis de eerewacht laten betrekken door een detachement van de brigade Grenadiers en Jagers, waarbij het omfloerste vaandel met een vaandelwacht der Jagers en het muziekkorps van het 5e regt. Infanterie onder commando van een kapitein. Voor het afzetten van het Lange Voorhout, en den Kneuterdijk zorgden een detache ment onbereden huzaren, onder commando van een ritmeester, detachementen ter sterkte van een luitenant, een sergeant of wachtmees ter en twaalf korporaals of soldaten van elk der korpsen luchtvaartafdeellng, schoolcompag- nle van den motordienst, compagnie Intendan- ce-troepen, regiment Wielrijders, le, 3e, 4e, 5e. 7e, en 8e regiment Veldartillerie. Korps Rijden de Artillerie, regiment Kustartlllerie, corps Luchtdoelartlllerle, regiment Genietroepen, corps Pontonniers en Torpedisten compagnieën Hospitaalsoldaten, school voor dlenstpUchtlge onderofficieren -administra leur In den omtrek stelde zich het militaire ge deelte van den stoet op. De gamlzoens-commandant van Den Haag, kolonel baron van Voorst tot Voorst, had de reserve-offlcieren in de gelegenheid ge steld. onder zijn opperbevel en onder direct be- K’

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1934 | | pagina 1