1
s
Plaats dan een „Omroeper”
voor 75.000 gezinnen.
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel
Onze cultuur in
Indië
c
m
Postduif na zes jaar terug
EEN BLINDE SCHILDER
De K. L. M.-diensten
BOEKBESPREKING
Verwerpelijke export
Veertigjarig priesterfeest
Zilveren professiefeest
1
Sociale Studiedag
Machiniaten-examen
ti..
Een voordracht van prof. dr. C. C.
Berg voor het Indisch Genoot
schap te Den Haag
HET VLIEGVELD TE
EINDHOVEN
De opening van de K.L..d.-
diensten
Cultuur
Bedrijvigheid
k1—df
Conclusie
Grafisch werk en schilderijen
Roeping van het Westen
Dg Hollandsche blonmbollan, dia In verschillende
Parijsche parken zijn uitgeplant, komen thans in bloei
Hh^s
De heer A Wetmemen, üd van de posttM-
Lofzang, Jac. Bonset, op. tfd.
lijnen.
xiel
o.
realm 46; door Theo o- ZtKphae
t
ba
gei
Ne
mi
de
h««n Maendeg honderden scholieren uH
Amsterdam vertrokken
Vliegveld
mededee-
13 April viert de eerw. Broeder Modoeldus
In het Bt. Bervatiusgestlcht te Venray, sgn zü-
veren professlefeest.
:hen Bond te Utrecht, ie Md van den ge
braad te Nijmegen. Naar wtj vernemen
zal hij voor de functie van gemeenteraadslid
bedanken.
lai
ke
na
mi
ge
Nunspeet. Renkum en
raakte in 1938 bij een wedvlucht op Bordeaux
(Frankrijk) een rijner beste duiven kwijt.
Wie beeUuUft zijn vi rhsring, toen Zaterdag
het diertje, na een afwezigheid dus van 6 je-
ran, weder b(j zijn baas terug keerde.
Waar het beestje in deae 6 jaren beeft ver
toefd is ona een raadsel, vermoedelijk aal bek
sfjn vastgehooden.
De Morgenstond; door Alpheus
Vranhen.
Op
fndu
bouv
Btedi
vergt
den
los
dit
dri
bo,
fai
te
bU
dig
die
lar
tro
ke<
dei
die
Rol
litl
ove
ker
sis-
eer
met
te
N
in t<
Sta
taa
mei
pla.
blij
dr.
die
heli
Uitf
ner
h
f<
H
o
g
tr
D
di
Cl
ni
ti
g<
st
bl
ot
Op
rjjke
oude
trie
crisis
derw
HJkhi
takki
de b
in h
mede
het
Ung
oi
le
df
ge
N<
lalre
De i
nen
opia
Nu
de C
Part
viert
De heer B. Leyn uit Nijmegen, die benoemd
la tot voorzitter en vrijgestelde van den R. K.
Graflgcl
meentei
Geslaagd voor diploma B: J. F. J. W. Run-
sink, Amsterdam; voor het theoretisch ge
deelte van diploma B: W. J. H. Nlerkens, Am
sterdam
▼oor het Indisch Genootschap heeft Vrijdag
avond prof. C. C. Berg, uit Leiden, een voor
dracht gehouden getiteld ..Critische beschou
wing van Neërlands cultureelen invloed en
Neërlands cvltureele teak in Oost-Indië.”
Het ligt In de bedoeling, de K. L. M.-diensten
eenlge plechtigheid
openen.
weg in de wereld van den koorzang wel ten
den.
Tn bet eerste deel van zijn betoog ging spr.
aan de band van een verhandeling van den
NtjmeegscheB hoogleeraar Sassen na. wat men
onder cultuur heeft te verstaan. Hij verdedigde
de opvatting, dat cultuur gericht dient te zijn
op de vorming van den volmaakten mensch en
dat daarom de onderlinge harmonie van de
cultuurelementen van essentieel belang is bij
de beoordeling van de waarde van een be
paalden cultuurvorm. Wanneer In een locale
cultuur tusschen de elementen, welke haar sa-
menstellen, de hiërarchie van de waarden ver
broken wordt, leidt dit tot verwording en ont
staat er wancultuur. Nóch het Hindoeïsme,
nóch de Islam heeft zich In Indlë aan verbre
king van deze hiërarchie schuldig gèmaakt. In
Europa echter leidt naar katholieke* opvattin
gen de toenemende ontkerstening van de massa
aan d*n eenen kant en de schromelijke over
drijving aan den anderen kant naar wancul
tuur. ondanks alle erkenning van bet goede
In bepaalde elementen van de tegenwoordige
Europeesche cultuur, kan men haar in haar
geheel verwerpelijk en een bedenkelijk export-
produc tachten. Overplanting van den thans
overbeerschenden vorm van Europeesche cul
tuur naar Indlë door een gouvernement, dat
om de verscheidenheid van meenlngen In het
moederland zich neutraal verklaart en dus geen
hiërarchie van waarden erkent, kan licht lel
den tot ongewenschte gevolgen
Op het vliegveld Welschap te aan alles te
merken, dat het thans meenens gaat worden!
Er schelden ons dan ook nog maar een drietal
weken van het moment, waarop de K. L. M
met haar geregelde binnenlandse!» diensten
Eindhoven zal aandoen. Met het oog daarop
worden nu tal van voorbereidingen getroffen.
Het terrein zelf krijgt een extra-beurt om de
grasbedekking zoo goed en sterk mogelijk te
maken, wat voor het landen en starten van de
vliegtuigen een etech te. Sedert korten tijd heeft
de bouw van de nieuwe sportvllegtulgenhangar
een aanvang genomen, terwijl ook binnenkort
begonnen wordt met den aanleg van de electri-
sche kabel. De plannen voor *t stationsgebouw,
dat alle dienstvertrekken, en een ruim restau
rant met groot terras in treppenvorm en een
woning bevatten sal. zijn reeds In vergevor-
derden staat en bedriegen de teekenen niet, dan
sal men ook met den bouw daarvan over korten
ttfd bezig zijn.
Zoolang echter dat station niet gereed is. aal
voor de K. L. M.-passagiers en het publiek een
eenvoudig houten wachtlokaal worden ingericht,
vlak naast Ast Pluhptteijoea fan de Aejo-Club.
Een rjjke verzameling grafisch werk, teke
ningen, litho’s en etsen werd door vrienden
van den Haagschen teekenaar en schilder H.
Heuff, die voor eenlge jaren het gezichtsver
mogen verloor, ter expositie bijeengebracht en
gedurende deze weken bij Kleykamp In de tuin
zaal gerangschikt. Voornamelijk zijn bet stads
en scheepsgezichten, die Heuff teekende; menig
oud, en sedert verdwenen boekje van onze
kostbare antieke steden behield hjj althans door
zijn kunst In levende herinnering. Uit zijn werk
spreekt een diep verantwoord gevoel voor de
realiteit, voor het zienlljke beeld. Het bezit
daarbij een zeer fijne factuur, die sterk aan het
werk der zeventfend’eeuwsche grafici doet den
ken. Het moet voor dezen scherpen opmerker
een dubbele beproeving zijn, de oogen te moe
ten missen die zich zoo vaak In het schoone
aanzien, In de blijde aardschheid der hem om
ringende dingen zullen verheugd hebben. Want
zijn liefde voor het detail is niet een bewijs van
een al te klein ontplooid talent, maar het vol
komen doorleefd en bezield moment eener visie,
die niet rustte eer zij zich geheel verzadigd had
aan het object, waarin de kunstenaar een spie
gel der eeuwigheid ontdekte.
In een der andere zalen stelt Toon Kelder
weder eenlg nieuw werk ten toon. Na wat wij
kort geleden over zijn vorige expositie schreven,
kunnen we thans volstaan met een bespreking
der enkele sedertdien ontstane doeken en tee-
keningen. Hjj schetste twee koppen in rood
krjjt, waarvan die van Plasschaert ibU gelegen
heid van diens BOsten verjaardag op 20 April
as.) wel de beste is. De vier schilderijen behan
delde hij volgens een zelfde procédé, met olie
verf over fjjn linnen, hetgeen een ietwat droog
maar scherper aanzien aan het werk geeft. Het
..Stilleven" munt uit door de prachtige satijnen
zachtheid en de wilde bontheid der bloemen.
Met veel gloed schilderde hl) ook het meteje»-
portret, waarin vooral de gave uitdrukking van
't gezicht en de stralende lichtval op hand en
schouders domlneeren. Bijzonder goed te ook
't expressieve contrast van den witten halskraag
met het donkere gewaad. Een portret van een
jongetje, dat voor een groot deel op de kinder
lijke onbeholpenheid was Ingesteld. miste voor
ons de bekoring der beide vorige doeken, door
de onrustige effecten erin. Voornaam en rustig
van visie en conceptie daarentegen leek ons het
portret van den Delftschen professor M waar
in Kelder volledig partij trekt van den bewo
gen, donkeren achtergrond, voor den goed ver
deelden lichtval op het gelaat. Verder hangen
er een „Pastorale” en een „Naaktstudle” van de
vorige maal
Valkeveen. Een aardig snapshot even voor het vertrek
De liefde overwint alles. „Terug naar den
mensch” beteekent dus thans meer dan ooft
voor den Christen: Terug naar de Uefde; terug
naar de liefde van mensch tot mensch; en
naarmate die Uefde in ons groeit, naarmate we
m en door de bewustmaking en de practteche
beleving van die Uefde meer van ons zelf offe
ren, meer van ons zelf verliezen, meer van ons
zelf weggeven aan anderen, groeit in ons de
persoonlijkheid.
Wij, katholieken, kunnen geen persoonlijk
heid wezen, als we geen Uefde hebben. Uefde tot
God en In God tot alle menseden; en naarmate
die Uefde grooter en werkdadlger te, te ook groo-
ter en werkdadlger onze persoonlijkheid. Wij wil
len niet opgaan in de gemeenschap, in den Staat
of in welke organisatie ook. Dat is eigenlijk bet
gemeenschappelijke in al die stelsels en stre
vingen van den modernen tijd noem ze dan
kapitalisme of nationaal-sociallsme of commu
nisme dat ze de persoonlijkheid van den
mensch nooit hooger laten uitgroeien dan tot
het dak der gemeenschap; maar in
het licht van Jezus’ woorden over de liefde
hebben wij katholieken. de synthese gevonden
van gemeenschap en persoonlijkheid. De chris
telijke Uefde wil zich zelf offeren aan de ge
meenschap, niet om er In onder te gaan, maar
om zich zelf te kunnen wezen. Wie zijn
verUest, zegt Christus, zal haar vinden.
Btj de uitgeven G. Alsbach en Co. te Am-
sterdam is een weck van den bekenden compo
nist Jac. Bonset verschenen: zijn opus 154:
Lofzang Psalm 118: L 10 en 1L voor gemengd
koor en mezzosopraan-solo met orgel- of piano
begeleiding Het is een goed geschreven stok:
dankbaar van kleur en klank, logisch wat be
treft Intonatie en degelijk van bouw. De parp-
tuur munt uit door gevoelige muzikaliteit, *>-
wel van geest als van timbre. Korten»: sen
werk dat men met plelzier sal studeeren en op
zijn repertoire nemen. Bonsefs Lofzang sal zijn
Naer Oostiand willes sAi ffr-
den; door Theo van der BIJL
Toepassing van deze nonnen zou naar spre
kers meenlng moeten lelden tot het opgeven
van een aantal werkzaamheden van het gou
vernement op cultureel gebied. welke thans
worden verricht. De incompetentverklarlng,
welke hierin opgesloten zou Uggen en die zou
voortvloeien uit de erkenning, dat men de waar
de van eigen cultuur overschat, en die van de
Inheemsche cultuurvormen onderschat heeft,
moge ons wellicht niet gemakkeiyk vallen, mis
schien sou zij toch In aanzienlijke mate bijdra
gen tot een vermindering van de moeilijkheden
in de koloniale politiek, welke In het streven
van verschillende Indonesische volkeren, om ge
heel op eigen beenen te staan, èn de vermin
dering van de materieele welvasut. toch reeds
aan de vervulling van een „cultureele taak”
door Nederland als geheel in den weg leggen.
Theo van Zutphsn schreef muziek vu*
vers 1, 3. 3 en 8 van Psalm 86; een compositie
die uit te voeren te door vierstemmig mannen
koor. Dtt stuk te zuiver, met goed begrip
den tekst geschreven; het wordt beheerser»
door een reine stemming van klaren eenvou
Oprecht en waarachtig als het is. beteekens
dit zeker een kleine aanwinst voor de koor-
Mteratuur.
Uitgevers zijn G, Atebaoh ca Oo. te Amswr'
dam.
11
lani
con
der!
en
▼oo
wel
fase
toei
tral
Dag
con:
Zondag is te Delft in het gebouw „Bt. Wllll-
brord” een Sociale Studiedag gehouden. Voor t
welslagen van den dag werd In de Bt. Htppoly-
tuskerk een H. MIs opgedragen^ waaronder de
deelnemers tot de H. Tafel naderden. Na de
H. Mis had een gemeenschappelijk ontbijt
plaats.
In de ochtendvergadering beantwoordde de
heer A O. de Bruin, voorzitter van het R. K.
Werkliedenverbond, zeer uitvoerig de vraag:
„Wat verlangt de Katholieke Arbeidersbeweging
in de naaste toekomst in sociaal, politiek en
economisch opzicht?
In de namiddag-vergadering leidde de Zeer-
eerw. Pater dr Germ. Vrtfmoed O.F.M. het on
derwerp In: „Terug naar den mensch!”
D« gewijde spreker beëindigde zijn breed op
gezet betoog als volgt:
Met ingang van 1 Mei zal de K. L. M. haar
diensten op Eindhoven beginnen. Dat zal een
belangrijke gebeurtenis zijn. Daarmee zal een
begin gemaakt zijn aan het bestaan van een
werkelijke luchthaven van het luchtvaartterrein
Etodhoven! De ligging van de stad Eindhoven,
midden In een belangrijke industrie- en han-
delsstreek, is ook ten opzichte van de andere
Nederlandsche en nabij gelegen buitenlandsche
vliegvelden zéér merkwaardig te noemen. Want
wanneer wjj de kaart er eens bij nemen, dan
zien wjj, dat de Hjn RotterdamKeulen pre
cies over onze stad loopt. Hetzelfde Is het ge
val met de Hjn TwenteBrussel en met die
van Vllssmgen naar Düsseldorf en ook de lijn
AmsterdamZuld-Llmburg voert over ons vlieg
veld Welschap.
Een tweetal van deze lijnen tot aan Eindho
ven gaat de K. L. M. nu dezen zomer btj wijze
van proef vliegen, en wel:
Te beginnen met 1 Mei komt de luchtverbin
ding Eindhoven—RotterdamAmsterdam tot
stand, die op weekdagen twee maal daags In
belde richtingen gevlogen zal worden. Té Rot
terdam en Amsterdam heeft het Elndhovensche
vliegtuig aansluiting op tal van andere
die tot ver in het buitenland voeren.
De vertrektijden van Eindhoven zijn S uur en
17.25. terwijl om 9.15 en 18.20 toestellen uit
Rotterdam teruggekomen. Wanneer men Eind
hoven met een ochtendvllegtuig om 8 uur ver
laat, Is men normaal 40 minuten later op het
vliegveld Waalhaven te Rotterdam. Na een kort
oponthoud aldaar vertrekt men dan voor Am-
sterdam-Bchiphol, waar men om 9.20 aankomt.
Met de buitenlandsche verbindingen bereikt
men dien zelfden morgen om 10 55 Hamburg,
om 11.26 Londen, om 11.35 Berlijn en om 12.25
Kopenhagen. Ook plaatsen als Weenen, Praag,
Warschau. Posen en Danzig bereikt men alle
nog In den loop van den middag.
De tweede K. L. M.-dienst begint op 1 Juni
as en verbindt Eindhoven eveneens tweemaal
daags met Twente en Groningen. De vertrek-
ursn uit Eindhoven zijn 7.45 en 17.06, terwijl de
terugkomsturen zijn 9.45 e» 18.25 Wanneer men
dus naar Groningen wil, is men daar met den
ochtenddienst om 9.30, terwijl men Groningen
weder om 16.40 verlaten moet, om des avonds
omstreeks half zeven weder thuis te zijn.
Dt K L M.-agent te Eindhoven, Hotel Nlj-
pels, verstrekt gaarne alle Inlichtingen, ook over
den prijs. In dit bestek kunnen wjj wel verraden,
dat de biljetten voor de verschillende lucht-
relzen vanuit Eindhoven bepaald goedkoop te
noemen zijn. Wanneer men daarbij nog in
aanmerking neemt, dat zoogenaamde tienritten-
boekjes te krijgen sullen zijn tegen den prijs van
8 enkele-relsblljetten en dat op die wjjze de
vlucht van Welschap naar Waalhaven slechts
f 4.40 sal kosten, dan krijgt men onmlddellljk
den Indruk, dat vliegen niet duur meer Is. voor
al niet, wanneer men de geweldige tijdsbespa
ring mederekent.
Beloken Paschen vierde de Zeereerw. heer Her
mans, pastoor van Valkenburg, zijn 40-jarig
priesterfeest Om 10 uur zal hij een plechtige
Hoogmis van dankzegging celebreeren. Voor het
aan te bieden huldeblijk zijn meer dan 6000
gulden bijeengebracht.
na te streven, binnen de grenzen, door bet al
gemeen menschelljk belang gesteld. Aangeno
men, dat Nederland en Indlë één staat behoo-
ren te zijn, dan behoort de Nederlandsche re-
geering een dergeljjk streven van Indonesische
volkeren te erkennen, voor zoo ver noodlg te
bevorderen en *te corrigeeren en eventueel te
coördlneeren aan andere strevingen binnen de
landsgrenzen ter behartiging van het algemeen
belang. Dit beteekent echter niet alleen een
zich onthouden van Groot-Nederlandsche pro
paganda. welke niet door het algemeen welzijn
van alle Nederlandsche onderdanen volstrekt
vereischt zou worden, maar het beteekent bo
vendien het weren van Europeesche wancul
tuur. Daar het hier een staatstaak betreft,
blijft buiten beschouwing particuliere activiteit
op cultureel gebied, die geheel vrij dient te zijn
binnen de grenzen gesteld door bet algemeen
welzijn en activiteit van de zendingsgenoot
schappen. welke krachtens haar aard niet dan
in bijkomstigheden onder zeggenschap van den
staat valt. Gesteld dat Nederland en Indlë niet
één staat behooren te zijn, doch dat Nederland
als exponent van de volkerengemeenschap In
Indlë een concrete taak op economisch gebied
te vervullen heeft, dan geldt het voorafgaande
mutatis mutandis, evenzeer aangezien dan de
omvang van de Nederlandsche bemoeiingen be
perkt zou worden door de beperktheid van het
doel van Nederlands aanwezigheid In Indlë.
Van TTieo van der Bijl heeft btj de uitgzvezs
O. Alsbach en Oo. te Amsterdam een compo
sitie voor vierstemmig mannenkoor bet Hebt
gezien: Naer Oostiand willen wfl rijden; een
stuk dat voortreffelijk geconstrueerd ie in zün
van veel vakmanschap getuigende coiArapun-
tlek In een frisschen wind en vrij straf tempo
„rijden we naer Oostiand”. en de rit sal o«w
genoegen doen en goed bekomen, wanneer we
de moeilijkheden, die zich onder weg root dol»
weten te overwinnen. En dU laatste «f*
lukken, want dit muzikale werkje is prettig te
studeeren.
Het 40-jarlg priesterfeest van den Zeereerw.
heer Esser, pastoor te Wen, is op feestelijke
wijze herdacht. In een feeststoet met muziek
werd de jubilaris ter kerke begeleid, nadat hij
door den burgemeester was toegesproken. In de
fraai versierde kerk celebreerde de pastoor de
plechtige Hoogmis, met assistentie van twee
zijner priester-neven.
Kapelaan Lamers hield de feestpreek. Na
mens de parochianen werd den beminden pries
ter als geschenk de centrale verwarming der
kerk aangeboden. De receptie was druk be
zocht. De harmonie bracht een serenade; de
pastoor dankte voor de vele en velerlei onder
vonden blijken van belangstelMng.
Mirrtkaal gelijk heel Vrankenk oeuvre, te ook
zijn „Morgenstond”, op een gedicht van
Luiken lult de Bljecorf des gemoeds). DM»
compositie te geschreven voor driestemmig
vrouwenkoor a capella. Alpbons Vranksn
specialist op het gebied van den s oapella-
zang, zooals men weten aal; bg ham te b«e
schrijven van deae muziek dan ook in
handen: bij kent haar mogelijkheden en we*
die uit te bulten. Wt bevelen ateoo Frankeert
„Morgenstond” met vertrouwen aan in de bw
langstelling mn belanghebbenden. Partituur en
stemmen zfjn verkrijgbaar bt) G. Alsbach en On.
te Amsterdam.
op het
waaromtrent nadere
llngen' sullen volgen. Oorspronkelijk lag het in
de boedeling der Noord-Brabantsche Aero-Club
op 5 en 6 Mei haar voorjaarsluchtfeest te vie
ren en dan zou de opening der K L. M -
diensten van dat feest deel uitgemaakt heb
ben. Men heeft echter gemeend, dit N. B. A. O.-
festjjn beter In Juni te kunnen vieren, wanneer
ook de nieuwe vllegtulg-hangar klaar sal sjjn
en dan feestelijk Ingewijd kan worden, even
tueel door het erin organiseeren van een lucht-
vaartten toonstelling.
Allee met elkaar staat er dus boel wat op
In het tweede deel van zijn rede beschouwde
spreker de theorie van de koloniale roeping van
het Westen in verband met kathoUeke opvat
tingen omtrent het weaen en het doel van den
staat. Staatstaak is do behartiging van het al
gemeen welzijn, waarbij echter het geestelijk
welzijn dient te domlneeren over het stoffelijke
en waarbU de individueels activiteit,, van de
burgers normatief te. doordat de staat slechts
tekortkomingen aanvult en leiding geeft aan
het geheel Het van den grond af opbouwën
van bepaalde Instellingen op cultureel gebied
Mgt derhalve op zichzelf niet op den weg van
den staat en kan slechts door bijzondere om-
gtandlghodaa gerechtvaardigd werden Of
deze bijzondere omstandigheden in Ne-
derlandsch-IndUl inderdaad aanwezig mo
gen worden geacht, haagt grootendeete af van
hot antwoord, <ht mm geeft op de vraag, wel
ke de verhouding behoort te stja tuseefam Ne
derland m Indlë.
In om behoorigk georganiseerde volkerenge-
aseenechap dtent elke natte de vrijheid te beb-
Inb, MMM algen aaad hM waHta aan haar leden
i
K'
r
De „Veiligheidslaan* van de K. N. A. C. is Maandag op het Museumplein naast het IJsclubterrein te
Amsterdam geopend en had veel belangstelling en bezoek
1
■Éi
Bk
Ds bsksnde Frantchs chansonniers Luclenna
Boyer Is te Amsterdam aangekomen. Luclen-
ne Boyer in haar hotelkamer in de hoofdstad