de
Tien jaren strijd
molens
voor
den steun
erken
voor
Het zestig-millioen plan in
afdeelingen
Het raadsel van
Reeuwijk
VEEL WAARDEERING
DE BELANGEN VAN DE
GEMEENTEN
BESTAANSRECHT WEER
ERKEND
DONDERDAG 12 APRIL 1934
MOLEN ONMISBAAR IN ONS POLDERLAND
Bevolkingsboekhouding
komen in het duister
4:
De sectie verricht
Steun aan de industrie
gevraagd
De middenstand
EEN TURK IN ARREST
Nog juist op tijd gesnapt
Drie enveloppen
POGING TOT OPLICHTING
Rijswijk
De zaak-Zwertbroek
Commissie van onderzoek
niet onpartijdig?
Omvang der werkloosheid
NIEUWE MOERDIJKBRUG
Begin 1937 gereed?
Herbouw „de Adriaan”
VERBODEN DEMONSTRATIE
Ernstige bezwaren
ZWARE STRAF OPGELEGD
OPIUM-SMOKKEL
Tegen geforceerde lodhdaling
BENOEMINGEN
Ministerieele belang
stelling
Een misdaad is waarschijnlijk maar
omtrent de reden tast men vol-
Het stelsel der gezinspersoons-
kaarten voor de gemeenten
DE MOORDZAKEN VAN
SOMEREN EN WEERT
DE OVERSTROOMINGEN OP
JAVA
HANDELSBESPREKINGEN
MET ENGELAND
S[
Alphens burgemeester over het
plan van Minister Slote-
maker de Bruine
Hier is de goede raad voor hen,
die gezond willen blijven
Sporen naar
Balans van behoud en verlies
In hooger beroep voor het Hof
De Regeering spreekt uitvoerig en
duidelijk over verlaging der
loonen, doch weinig over
vermindering van
kapitaallasten
Bij leverantie van varken*
Herdenking 2e lustrum van dè
vereeniging ,J)e Hol
landsche Molen”
(Van onzen specialen verslaggever)
Een fraai plekje bjj een der ingangen van het buiten
Ontleend is daaraan:
aan
bestaande budgetaire mogelijkheden
Eenige
nog
over
waartoe
De regeering verlangt, dat bet aanwUsen
9
I
Verschenen is het voorloopig verslag over het
wetsontwerp tot verleening van een credlet van
sestig millioen voor werkverruiming.
De opvatting der regeering, dat een verbete
ring van de organisatie van het bedrijfsleven
noodzakeljjk is, werd vrij algemeen gedeeld.
Men meende, dat een zoodanige organisatie
reeds veel te lang achterwege is gebleven.
Gaarne zou men vernemen, of plannen tot
vermindering van kapltaallasten aanwezig zijn.
De strekking van het ontwerp vond onver
deelde instemming. Intusschen gaven verschei
dene leden uiting aan hun teleurstelling, dat
eerst thans een plan van dezen aard aan het
oordeel der Staten-Generaal is onderworpen.
Het verieenen van toeslag zal den prikkel tot
het zoeken van werk nog doen verminderen.
Een woord van gelukwensch werd tenslotte
nog gesproken door den voorzitter van de ver
eeniging „de Zaansche Molen", die aan het
bestuur der jublleerende vereenlglng een schil
derstuk van een Zaanlandschen molen aanbood
van de hand van den Zaanlandschen kunste
naar Mars. De heer Van Tlenhoven dankte in
hartelijke bewoordingen.
Tegen deze zienswijze kwamen vele andere
leden in verzet. Met de regeering meenden deze
leden, dat bet tot stand komen van een alge
meen lager levenspeil noodzakelijk is
In dit licht bezien dient het effect van de
by het ontwerp voorziene werkverruiming niet
te worden overschat. Het beschikbare bedrag
aal voldoende zijn om gedurende een jaar 30.000
man werk te verschaffen. Dit is niet onbelang
rijk. Gezien den omvang der werkloosheid is
het echter evenmin overwegend.
De advocaat-generaal bij het Haagsch ge
rechtshof eischte gisteren bevestiging van het
vonnis der Haagsche rechtbank, waarbij de 45-
jarige koopman L. B. uit Berlijn en de 49-jarige
commisslonnair H. de R. uit Rotterdam- zijn
veroordeeld resp. tot zes en tot vier jaren ge
vangenisstraf met aftrek van twee maanden
voorarrest, wegens het in voorraad hebben van
valache Engelsche pond-biljetten met net oog
merk om die uit te geven of anderen daartoe t*
bewegen.
Arrest over 14 dagen.
Op voordracht van den Hoogeerw. Pater Pro
vinciaal der Minderbroeders werd door Z. H.
Exc. den Blsschop van Haarlem benoemd tot
kapelaan te Den Haag H.H. Ant. en Lod. Pater
A. H. Staal; en door Z. H. Exc. den Aartsbis
schop van Utrecht werden benoemd tot kape
laan te Franeker Pater M. L. Wassenaar en te
Gorinchem Pater B. Soppe, terwijl eervol ont
slag werd verleend aan Pater P. A. H. Potten
als kapelaan te Franeker en aan Pater Th. P.
Knots als kapelaan te Gorinchem.
ut
lix
ie
le-
Jt
De Officier van Justitie heeft hooger beroep
aangeteekend tegen het vrijsprekend vonnis der
Roermondsche rechtbank Inzake den woord te
Someren en tevens in de zaak tegen den 15-
jarlgen W. K. uit Weert, die zijn oom had ver
moord en deswege voorwaardelijk werd veroor
deeld tot ter beschikking stelling der Regeering.
Ook de bepaling van den Minister, dat het
steunbedrag met de eventueele verhooglng moet
worden gedeeld door het uurloon bij de werk
verschaffing om den werktijd per week te kun
nen berekenen, zou de heer Coljjn gaarne anders
hebben gezien.
I
I
Op dit terrein zijn als gevolg van een geor
dende samenwerking tusschen werkgevers en
Werknemers normenregelingen ontstaan in den
Woensdagmiddag hield de Vereenlglng „De
Hollandsche Molen” in de kleine aula van het
Koloniaal Instituut te Amsterdam haar jaar-
ijjksche algemeene vergadering, tevens herden
king van het tien-Jarig bestaan. Deze -bijeen
komst droeg een officieel karakter door de
aanwezigheid van Z. Exc. mr. Marchant, Mi
nister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen en den heer P. Visser, chef der afdeellng
Kunsten en Wetenschappen.
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft
ter kennis gebracht van de gemeentebesturen,
dat, zoodra de financiën beter vloeien, het ge-
zinspersoonskaartenstelsel voor de bevolkings
boekhouding verplichtend gesteld zal worden.
Verscheidene leden, die met de regeering een
ruw Ingrijpen In bestaande prlvaatrechtelijke
verhoudingen ongewenscht achtten, gaven als
hun meening te kennen, dat bij een poging
tot herstel van den economlschen toestand die
verhoudingen toch' In menig opzicht niet on
aangetast zullen kunnen blijven.
Het veel te dure apparaat van werkverschaf
fing hebben wij hier volkomen uitgeschakeld.
Het verieenen van een toeslag, zooals de Ml-
voorstelt, maakt de contra-prestati^ piêerdë.
SOERABAJA. 11 April (Aneta) De re
cherche hield aan boord van het stoomschip
„Tji Salak” van de Java-Chlna-Japanljjn 750
Thael bereide en 1500 Thael ruwe Opium aan
tot een totaal «warde van ruim 48.000. De
daders zijn niet bekend.
Dinsdag 17 April zal door d<
te Den Haag de onderbouw
het Hollandsch Diep bij Moei
besteed.
Deze brug wordt de langste In het complex
rivlerovergangen, welke straks Noord en Zuid
voor het gewone verkeer met elkaar zullen ver
binden. Zjj zal worden geschraagd door 9 ko
lossale pijlers. De lengte van de brug wordt 1018
meter.
Het ge her le werk van den onderbouw moet
in 750 dagen gereed zijn.
Reeds tijds den onderbouw zal met den bo
venbouw worden begonnen.
Verwacht wordt, dat de nieuwe Moerdljkbrug
In het voorjaar van 1937 In gebruik kan wor
den genomen.
De inhoud van de brieven die in twee der
enveloppen aanwezig waren, was door het water
zoo goed als uitgewischt, zoodat slechts enkele
fragmenten daarvan leesbaar waren. Men kreeg
den Indruk dat zij ofschoon afkomstig van
een Haagsche jongedame in zakelijken toon
gesteld waren en niet In verband met het geval
gebracht kunnen worden.
„Het slot der brieven was vriendschappelijk,
maar niet sentimenteel, en In een der brieven
was nog een passage leesbaar over een bont
manteltje” vertelde ons de burgemeester. Eerst
later echter zal men de brieven langs chemi-
schen weg geheel leesbaar kunnen maken en
dan eerst zal men hun ware beteekenis kunnen
vaststellen.
Alle stukken van overtuiging zijn intusschen
door het parket meegenomen naar Rotterda’’-
In t bijzonder wezen zij er daarbij °P- dBt
bij handhaving van den gouden standaard niet
zal zijn te ontkomen aan het treffen van maat
regelen ter verlichting van de vaste lasten, be
staande uit rente voor hypothecaire schulden,
welke op een groot aantal eigendommen druk
ken. Andere leden verzetten zich tegen wette
lijke aantasting van de hypotheekrente.
In dit verband werd ook de vraag gesteld,
Wanneer de In de Troonrede aangekondigde
voorzieningen op het gebied van het executle-
recht zijn te verwachten.
Spr. herdacht met weemoed degenen, die den
strijd welke In het begin het moeilijkste was,
hebben gestreden.
Gesterkt door de tien jaren, die achter haar
liggen gaat de vereenlglng moedig vooruit, In
de vaste overtuiging, dat de rol, die de wind
molens eens hebben gespeeld in het economi
sche leven van Nederland, niet Is geëindigd,
doch dat aangepast aan de moderne technische
uitvindingen, de molens zullen blijven wat zij
geweest zijn: krachtwerktulgen ter bevordering
van de welvaart en daarnaast een onmisbaar
deel van de schoonheid van ons onvolprezen
land.
De vader van den drenkeling, die conserva
tor Is van de Koninklijke Bibliotheek te sGra-
venhage, was gisteren te Reeuwijk en te Gouda,
en heeft daar de verschillende voorwerpen die
op het lijk gevonden waren, positief erkend als
aan zijn zoon toebehoord- hebbend. Hjj deelde
mede dat zijn zoon geregeld iedere week
uit Haarlem thuis kwam, en op 11 November.
Zaterdag, het laatst thuis is geweest. Toen
heeft hjj met een vriend een fietstocht naar
Rijswijk gemaakt, waar de twee jongelieden uit
elkaar zijn gegaan. Waar W. toen is heengegaan
weet men niet, doch den Volgenden dag Is hjj
gezien, wederom naar Rijswijk fietsende.
Namens de Crisis-Varkenscentrale is bij de
politie aangifte gedaan van poging tot op
lichting, gepleegd door middel van valschheld
In geschrifte. Hetgeen zou zijn geschied door
het in strijd met de maarheid opgeven van de
leverrfnties van varkens, van welk feit worden
verdacht H. dea H. te Rijswijk en A. den H. te
Dordrecht.
Beiden zijn door de Haagsche politie gear
resteerd en voer nader onderzoek in bewaring
gesteld.
SOERABAJA. 11 April (Aneta) Blijkens
een bericht van den resident van Kedlri was
het water van den Brantas hedenmorgen op
nieuw stijgende, als gevolg van den zwaren
regenval tn de bergcomplexen, ofschoon het
peil van Zaterdag nog niet was bereikt. De
stand kan nog niet worden opgegeven, als gevolg
van de geïsoleerdheid der geïnundeerde streken.
De heer Zwertbroek verzoekt ons mede te dee-
len, dat hij met de door het partijbestuur der
S.D A P benoemde commissie van onderzoek in
de zaak-Zwertbroek—V.A.R.A. geen genoegen
kan nemen, omdat deze hem niet de noodzake
lijke onpartijdigheid waarborgt. Een der leden
b.v. is een bediende van het partij-secretariaat,
die dus o.» de handelingen van zijn ulrecten
chef zal hebben te onderzoeken en te berech
ten. De heer Zwertbroek verlangt, dat, behalve
de door het partijbestuur aangewezen leden een
gelijk aantal door hem zal worden aangewezen
met een jurist als voorzitter.
„Groenendaal”-
nister dat
opnieuw tot een vorm van werkverschaffing.
Bovendien heeft het verieenen van een toeslag
dit belangrijke beswaar, dat daardoor de marge
tusschen het verstrekte steungeld waarvoor
dus thans werk moet worden verricht en het
loon in het particuliere bedrijf tot een minimum
wordt teruggebracht.
Wij hadden 's middags nog een onderhouo
met den burgemeester van Reeuwijk, den heer
L. J. Lucasse, die met zijn veldwachters de
eerste vler-en-twintlg uur na de vreeselijke
vondst de handen vol werk gehad heeft. Deze
verklaarde, dat men omtrent de redenen welke
tot de verdrinking van W. geleid hebben, vol
ledig in het duister tast.
De identiteit van het lijk, dat in verregaan
de ontbinding verkeerde, had men slechts kun
nen vaststellen uit de adressen der drie enve
loppen die men in een der zakken had aan-
getroffen.
Ter vermindering van de lasten van den mid
denstand werd het treffen van maatregelen
tot verlaging van de winkelhoren bepleit. Ook
achtte men het tegengaan van de moorden
de onderlinge concurrentie tusschen de ver
schillende middenstandsbedrijven noodzakelijk.
Een aantal leden vestigde opnieuw de aan
dacht op de omstandigheid, dat voor den land
en tuinbouw zeer veel is gedaan, wat voor de
Industrie en scheepvaart is nagelaten.
Bij de rondvraag werd geïnformeerd naar
den herbouw van de molen „de Adriaan" aan
het Spaarne te Haarlem.
De voorzitter deelde mede, dat het bedrag,
dat na den brand werd samengebracht, nog
niet toereijcend Is.
Van het geld Is een „Adrlaan”-fonds gevormd
als basis van eventueelen herbouw.
men In betere tijden dan wij nu beleven met
overheidssteun hoopt over te gaan.
Op een vraag omtrent het lot der molens
van Kortenhoef, moest de heer Van Tlenhoven
tot zijn spijt verklaren, dat hier de strijd ge
streden en verloren Is. De electrlflcatle kan
niet geweerd worden en het streven naar be
houd van molens welke feitelijk overbodig zijn
geworden, ligt niet op den weg der vereenlglng,
daar het meestal uitstel van executie Is. Hier
toe kunnen andere instanties Ingrijpen.
Deze leden vestigden de aandacht op de
wenschelljkheld der samenstelling van een vol
ledig beschrijvend overzicht van omvang en
oorzaken der werkloosheid. Eerst met zulk een
overzicht als grondslag kan men aard en volg
orde der bestrijdingsmiddelen vaststellen en
die middelen met kans op succes ter hand
nemen.
Het door de regeering gemaakte onderscheid
tusschen normale en crisiswerkloosheid acht
ten verscheidene leden niet te handhaven.
Fractisch is er niet anders dan één groote
werkloosheid.
Tot hen In het bijzonder richtte zich In zijn
openingswoord de voorzitter der jublleerende
vereenlglng „De Hollandsche Molen”, mr. P.
G. van Tlenhoven, waarbij sPr memoreerde den
grooten moreelen steun, welke naast de onmis
bare flnancleele hulp, steeds van het Depar
tement werd ontvangen.
Met eere en dankbaarheid noemde spr. ook
de namen van dr. J. Th. de Visser en mr.
Duparc. die in den beginne het streven van
„de Hollandsche Molen” hebben begrepen en
gewaardeerd. Het ministerieele rondschrijven
aan de burgemeesters om te letten op de in
hun gemeenten staande molens, heeft de ener
gie en werkzaamheid geprikkeld.
Bij de herdenking van dit tlen-jarig bestaan
gaan de gedachten naar het verleden en naar
de toekomst.
Een opwekkend en ernstig woord wilde spr.
doen hooren: opwekkend, omdat het welslagen
van het streven der vereenlglng een voldoe
ning is voor degenen, die tien jaar geleden
een poging waagden, gedreven door «estheti
sche en historische overwegingen om onze Hol
landsche karakteristieke windvangers en wlnd-
gebrulkers. welker bestaan zoo Innig is samen
geweven met ons volksleven en onze volks
welvaart te behouden, en den strijd aan te
binden tegen den dikwijls In onzen tegenwoor-
dlgen tijd al te eenzijdig zich ontwikkelende
techniek. Men wilde de oogen openen van de
onverschilligen, die zich niet bekommeren over
het feit, dat het hollandsche landschap werd
beroofd van een zijner schoonste sieraden; van
degenen, die zich niet bewust waren van de
schoonheid, die de molens In het landschap
geven en bovendien van de deskundigen, die
Bjj vele leden bestond ernstig beswaar tegen
het voornemen, dat bjj de regeering schijnt te
bestaan, de uitvoering van de te ondernemen
werken dienstbaar te maken aan eea gefer-
eeerde algemeene loondaling.
Officieel werd te Londen medegedeeld, dat
de voorbereidende besprekingen ter bepaling
van den omvang der onderhandellngen over een
handelsverdrag tusschen Nederland en Enge
land de volgende week sullen beginnen.
Dit bezwaar geldt vooral thans, nu de loonen
In het particuliere bedrijf nog steeds dalen,
terwijl de steunbedragen niet worden herzien.
Het is een gewichtig gezondheidsbelang, bij
trage darmfunctie tijdig een laxeermiddel te
gebruiken, een onschadelijk laxeermiddel:
ISTIZIN-TABLETTENZij bevorderen de
darmfunctie gunstig, zonder den darm en de
nieren te prikkelen.
Retds in de regeeringsverklaring, afgelegd In
de vergadering der Tweede Kamer van 31 Mei
1933. werd te kennen gegeven, dat het vraag
stuk der werkloosheid de volle aandacht van
het Kabinet had. En het is eerst thans wel
haast een jaar na het optreden van het Kabi
net dat een voorstel tot bestrijding van de
werklooslieid wordt aanhangig gemaakt.
Eenige der hier aan bet woord zijnde leden
meenden, dat hier plaats is voor de opmerking,
dat gedurende den tijd, welken het huidige
Kabinet aan het bewind is. een voortgaande
verarming van het Nederlandsche volk heeft
plaats gehad. Deze verarming is nog in de
hand gewerkt door de politiek, welke ten aan
zien van de gemeenten is gevolgd, die door
hoogere organen In de uitvoering van door haar
opgevatte openbare werken rijn belemmerd.
Men denke o. a. aan Rotterdam, waar een be
sluit van den Raad tot den aanleg van een
tunnel onder de rivier niet kon worden uit
gevoerd. omdat het door Gedeput. Staten niet
werd goedgekeurd en waar als gevolg van den
aandrang der regeering de bouw van een nieuw
Nekenhuis is stopgezet, terwijl reeds voor on
geveer één millioen was verwerkt, welk bedrag
nu waarschijnlijk voor het grootste deel als ver
loren maak worden beschouwd.
In een onderhoud, dat wij hadden met
Alphens burgemeester, den heer P. A. Colijn,
die als de geestelijke vader van het onderhavige
plan mag worden beschouwd, bleek ons al
spoedig, dat de heer Colijn tegen een regeling
als door den Minister zal worden getroffen, nog
steeds ernstige bezwaren heeft.
Het plan van den Minister, aldus de burge
meester, is niets meer of minder dan een ge
wijzigde en tevens goedkoopere vorm van
werkverschaffing.
vorm van collectieve arbeidscontracten. In
plaats van het initiatief te nemen tot bindend-
verklaring daarvan gaat de regeering ze
thans uithollen. Te meer afkeuring verdient,
naar de meening der hier aan t woord zijnde
leden, het door hen bestreden voornemen, nu
andere door de regeering getroffen maatrege
len de kosten van het levensonderhoud niet
onaanzienlijk doen stijgen.
Sedert twee jaar is bedoeld stelsel bij wijze
van proef in een zeventig-tal gemeenten des
lands reeds In zwang; voor deze proef gemeen
ten is het gezinspersoonskaartenstelsel thans
blijvend gemaakt, terwijl de gemeenten welke
er prijs op stellen dit stelsel reeds nu In te
voeren, dienaangaande overleg kunnen plegen
met den Minister.
Vooral voor gemeenten, welke hun bevolkings
registers moeten vernieuwen, lijkt het den Mi
nister raadzaam van de geboden gelegenheid
gebruik te maken.
Woensdagmiddag om kwart over twee is in
het Van Iterson-Zlekenhuls te Reeuwijk da
schouwing gehouden van het in den ’s-Graven-
koopschen plas gevonden lijk van den 24-jari-
gen O. A. H. Ebblnge Wubben. De schouwing,
welke verricht werd door het Parket uit Rot
terdam en den politie-deskundige dr. Hulst uit
Lelden, in tegenwoordigheid van den burge
meester van Reeuwijk L. J. Lucasse, en den
geheelen middag in beslag heeft genomen, heeft
geen enkel positief resultaat opgeleverd, zoodat
men omtrent het gebeurde geheel in het duis
ter tast. De justitie heeft het Ujk aan de fa
milie vrij gegeven. Het zal te Den Haag, de
woonplaats van den omgekomen jongenfan.
worden ter aarde besteld.
Beter dan verdere loonsverlagingen zouden
verscheidene leden verkorting van den werk
tijd wenschelijk achten.
Verscheidene leden achtten een nadere uit
eenzetting van het Inzicht' der regeering in
zake de te verwachten loondaling dringend
noodlg.
werkobjecten, evenals vroeger bij de werkver
schaffing, via den adjunct-inspecteur zal ge
schieden en daaraan rit dit bezwaar, dat men
gedwongen wordt tot het indienen van objecten
van beteekenenden omvang met de daaraan ver
bonden groote uitgaven voor de gemeente, ter
wijl bij een regeling, zooals die te Alphen eli
te Boskoop wordt toegepast, de bedoeling voor
zit, mét de uit te voeren werkzaamheden tevens
het publiek te gerieven.
De toestand is tegenwoordig zoo, dat de ge
meenten het leeuwenaandeel in den steun aan
werkloozen betalen; in Alphen draagt de ge
meente thans 65 pet. en het Rijk slechts 35 pet.
bij In de kosten van werkloozensteun en op
grond daarvan, aldus de heer Colijn, pretendeer
ik het recht om In deze kwestie ook Iets te
zeggen te hebben.
Als besparing op de werkverschaffingsuitgaven
is een regeling, als door den Minister bedoeld,
alleszins gewenscht. Het principe, dat de werk
loozen iets voor den hun verstrekten steun
moeten doen een principe, welks beteekenis
niet moet worden onderschat I komt evenwel
In deze regeling lang niet zro goed tot uiting
als in die, welke in Alphen en in Boskoop wordt
toegepast.
Hierna was het woord aan Ir. E. Mlddelberg
voor het uitspreken van zijn voordracht over
„Tien jaren strijd voor Molenbehoud”.
Na de rede van Ir. Mlddelberg sloot mr. P.
G. van Tlenhoven de bijeenkomst, waarna het
bestuur der jublleerende vereenlglng recl-
Ult het jaarverslag over 1933, uitgebracht
door mej. Caro, secretaresse, stippen wij aan.
dat het aantal door toepassing van het systeem -
Dekker verbeterde en daardoor behouden mo
lens steeds meer toeneemt. In Limburg, Noord-
Brabant en Zeeland werden tal van molens
„verdekkerd”. Ook in de andere provincies wer
den mooie successen geboekt. Alleen Noord -
Holland blijft helaas zeer stroef ten opzichte
der verbeterde wlndbemaling. Tot 1933 waren
door het systeem-Dekker 25 molensgered, In
1933 steeg dit aantal met 42 (inclusief enkele
exemplaren in België), in 1934 was de winst
tot op heden alweer 8. Daarnaast werd nog
een tiental molens gered.
Intusschen blijft de groep „bedreigde molens"
nog groot, terwijl verloren gingen de molens
te Lopik, Vlijmen, Hengelo (O.), „de Tweeling”
te Zaandam, de watermolen van den Klein
Braksterpolder in Groningen, van den Noord-
Hoflandschen Polder bij Voorschoten, de „Wil
lem II” te Dordrecht, de .Jtoode Molen” te
Zwolle, verder de molens te Grootegast, Ter-
wolde, Schjjndel, Zoutkamp. Lutjegast, Echt,
Steenwijk, Hardenberg en EHewoutsdjjk.
Het ledental der Vereenlglng liep helaas te
rug van 552 tot 517. Het financieel verslag
wees een batig saldo aan van 4309.welk
bedrag zal bestemd worden voor afschrijving
op molens in eigendom.
Naar «rij vernemen heeft de burgemeester
van Enschede de gewestelijke demonstratie van
8.DAJ1 en N.V.V, die Zaterdag as. aldaar zou
worden gehouden, verboden.
De demonstratie zou worden gehouden als
protest tegen de steunverlaging.
Bij sommige leden ontmoette de methode,
welke de regeering bij haar pogingen tot werk
verruiming volgt, bedenking. Het thans ont
worpen plan heeft mede ten doel, het verkrij
gen van een sluitend budget te bevorderen.
Juister ware het echter naar het inzicht der
hierbedoelde leden geweest, tndlen de werkver
ruiming eerst ware ondernomen, nadat het
budget sluitend zou zijn gemaakt Van andere
zijde werd hiertegen opgemerkt, dat de thans
voorgestelde werkverruiming binnen bet raatn
van de
valt.
In den loop der vorige week hebben wij mel
ding gemaakt van het standpunt der regeering
inzake de, in sommige gemeenten, w.o. Alphen
a. d. Rijn en Boskoop, door het gemeentebestuur
vereischte contra-prertatie door werkloosen,
waarover den laatsten tijd nogal wat te doen is
geweest.
Een redacteur van het Nederl. Corr. Bureau
heeft den minister van Sociale Zaken bereid
gevonden zijn zienswijze in deze mee te deelen,
en daaruit bleek, dat de regeering niet geheel
afwijzend staat tegenover het streven om werk-
looeen voor den hun verstrekten steun eenlg
werk te laten verrichten, mits hierbij eenige
voorwaarden in acht worden genomen.
Juist die voorwaarden echter en wel vooral
die betreffende den toeslag op de steunuitkee-
rlng zijn het, welke het systeem, zooals dat
te Alphen aan den Rijn en te Boskoop wordt
toegepast, In zijn beginsel aantasten.
Naar het oordeel van verscheidene leden
streefde de regeering tot dusver in onvoldoende
mate naar stelselmatige bevordering van de
Nederlandsche Industrie.
In het begin van Februari maakte een Duit-
sche kokin te Rotterdam kennis met den
Duitsch sprekenden Turk Moritz Carp uit Con-
stantlnopel. op wlen zij een zeer goeden indruk
scheen te maken. Althans Carp noodigde haar
uit de functie te aanvaarden van chef in de
cantlne van een papierfabriek, welke naar de
Turk ten stelligste verzekerde, aan de Schle
gebouwd zou worden. Zij zou deze functie kun
nen krijgen mits.... zij een cautie stortte van
honderd gulden. De kokin zag geen kans dit
bedrag bijeen te krijgen, doch de goed-willen-
de Turk, die niet het onderste uit de kan wilde
hebben, nam genoegen met haar laatste spaar
geld. een bedrag van f 75.Daarna liet de
vreemdeling aldus vertelt „Het Handeisblad”
zich nog eenmaal zien om vervolgens spoor
loos te verdwijnen. De benadeelde gaf een en
ander bij de politie aan. Zondag is Carp in
een hotel in Den Haag weer opgedoken Geld
had hij niet. Hjj trachtte dit van het perso
neel van het hotel, waar hij logeerde, te lee-
nen. Per slot van rekening verdween hu zon
der zijn rekening te betalen naar Rotterdam,
van waar hij naar Berlijn wilde reizen. De po
litie arresteerde hem nog op het laatste oogen-
blik.
Hoe het lijk te Reeuwijk geko
men is, blijft een volkomen raadsei
Zoo W. zelf naar de Gravekoop-
sche plassen is gegaan, wat mag
hem dan daarheen gedreven heb
ben op een kouden Novemberdag.
Zijn vader heeft verklsterd dat hij
nooit over die plaats gesproken
heeft, en er ook niets te zoeken had.
Eenmaal is W. als kind vsu> acht
jaar oud met zijn ouders een dag te
Reeuwijk geweest. Zij hebben er
toen op het water geroeidLa
ter is hij er, bij weten vsm den va
der, nooit meer geweest.
Het meest aannemelijk Is thans, dat W.
elders vermoord is en de daders het Ujk naar
de afgelegen plek hebben vervoerd om het
spoor van hun afschuwelijke daad te doen
verdwijnen. Maar waarom is dan de moord
gepleegd 7 Geen enkele gissing kan bij de fei
ten steun vinden.
Toen het lijk werd opgehaald, werd in een
der zakken nog geld gevonden, zoodat aan een
roofmoord ook niet gedacht kan worden.
In Gouda heeft het gebeurde al zeer weinig
opalen gebaard. De meeste menschen ter plaatse
vernamen eerst Woensdagavond, uit de plaat
selijke bladen, van het ongeval. In de rustige
stad van kaas en kaarsen werkt men nog niet
met extra-edities. Zelfs geen bulletins waren
verspreid. Vredig rustend lagen de redactie-
bureaux van twee bladen op het rustieke
Marktplein In het sonnetje te droomen, in vol
ledige harmonie met het Stedelijk museum van
Oudheden dat tusschen belde in ligt. Een
hooggeplaatst politieambtenaar, tot wlen we
ons 24 uur na de lugubere vondst, om inlich
tingen wendden, vernam het bericht uit onsen
mond als een nieuwtje....
Onze plaatselijke correspondent heeft nog
een onderhoud gehad met den vlsscher Koster,
die Dinsdagmiddag de lugubere ontdekking
deed.
Veertien dagen geleden zoo vertelde dese
begaf hjj zich per bootje naar den noord-
westelijken hoek van de plas van „De oude
woning”. Hij lichtte daar sjjn fuiken en trof
met zijn riem een voorwerp, dat hjj voor een
(zwevende) veenbonk hield. Toen hij Dinsdag
middag weer ter plaatse was zag hjj in het
water een voorwerp, dat hjj aanvankelijk voor
een doode schollevaar (het haar van den jon
gen) later voor een beest of een mensch hield.
HU waarschuwde toen eenige buren. Het Ujk
werd naar den kant gebracht en na de komst
van den burgemeester en den dokter in een
Inderhaast samengetimmerde kist gelegd, waar
in het naar Sluipwijk vervoerd is.
Andere leden gaven uiting aan twUfel of in
het algemeen de handelspolitiek wel een zoo
groote plaats in het economisch beleid der re
geering Inneemt, als op dit oogenblik gebo
den is. i
Verscheidene leden spraken het vertrouwen
uit, dat het nieuw opgerichte „Werkfonds” op
den duur niet zal lelden tot de instelling van
een fonds met een buiten de Rijksbegrooting
gehouden eigen budget. Op zichzelf kon men
zich algemeen met de instelling van het hier
bedoelde fonds vereenlgen
De aandacht werd gevestigd op de wensche-
Hjkheid. dat bij de plannen tot werkverruiming
een eerste plaats wordt gegeven aan de
metaal-industrie.
Verscheidene leden meenden het ontwerp al
dus te moeten begrijpen, dat daarbij voor een
aantal weken een eerste termijn wordt aan
gevraagd. Het had hen onaangenaam getroffen,
dat dit geschiedt, zonder dat medegedeeld
wordt hoeveel leder werk in zUn geheel zal
kosten. Bij de thans gevolgde wijze van doen
tast de Volksvertegenwoordiging in het duister
omtrent datgene, waartoe men zich bindt.
leden achtten een nadere uiteenzet
ting gewenscht met betrekking tot den om vang
der werkloosheid, welke door de regeering als
uitgangspunt van haar beschouwingen werd
genomen. Heeft werd in dit verband ge
vraagd de regeering bü haar becijfering ook
Tekening gehouden met het niet onbelangrijke
aantal Nederlandsche arbeiders, dat vroeger in
het buitenland, in 't bijzonder in Duitschland,
werk vond en dat zonder twijfel voor het groot
ste deel thans werkloos is?
Vaak echter was het teleurstellend
te ervaren, hoe tegenstand van ver
schillenden aard werd ondervonden,
maar meer en meer dringt toch het
besef door, dat de Vereeniging niet
alleen een ideëel of aesthetisch doel
nastreeft, doch de instandhouding
van den windmolen, toegerust met
moderne, technische verbeteringen, 'n
nationaal bezit is van de eerste orde.
het probleem van het gebruik der windkracht
door de molens, niet voldoende beseften en
daarnevens van de molenaars zelven, die meen
den zich te moeten neerleggen bij het feit, dat
het uur was geslagen tot verdwijning van hun
windmolen, met wlen zU van geslacht tot ge
slacht waren samengegroeid.
Men mocht hopen dat de vereeniging een
anderen geest heeft geschapen in de beoordee-
ling van het nut, van het belang, van het
recht van bestaan, van het dikwijls onrecht
vaardig beoordeelde windmaalwerktuig.
ee
sn
n.
ie
3e
:n
ns
ut
ik
d
d
