Slechte geest op de vloot
Rijks middelen
voor
Het zestig-millioen crediet
werkverruiming
GEBREK AAN LEIDING
9
DINSDAG 17 APRIL 1934
Getuigenverklaringen
bedienden
Kostbaren tjjd verloren
De Nederlandsche delegatie
Een mislukte overval
ONZE JONGE MIDDENSTAND
Invoer van cement
C ontingenteeringsmaatregelen
Moord nabij de grens
DE KWESTIE ZWERTBROEK
Wat ie
Een aanloop voor verdere actie
Baars redivivu
VERMINDERING DER
VASTE LASTEN
Naar huurverlaging
I
Ons elftal naar Rome
Bescherming van de
arbeidsmarkt
Dame bedreigd met een ongeladen
revolver
De officieren van „De Zeven Pro
vinciën” zaten als ratten
in de val
Door de Eerste Kamer gunstig
ontvangen
Jeugdige dader meldt zich
zelf aan
Alt hoofd van de extremistische
elementen van het fascisme
Handelsbesprekingen
met Spanje
Aanpassing van het bedrijfsleven
aan het internationale peil
der productiekosten
Over Maart ruim f6 millioen be
neden de raming gebleven
De vakschool der R. K. kap pers patroons en
in de Roode Leeuw te Amsterdam
De woninghuren
Het Nationaal Verbond ver
gaderde te Utrecht
Berechting vyfde groep muiters
Flink optreden
Belangstelling daalt
I
I
I
Maart
jaar
over
•i
i
J3
Ie
M
t.
i-
1
k
I
Ie
u
r
den
op-
De luitenant ter zee der eerste klasse F. hin
derde de roeiers in het vlet, waarop hij naar
achteren werd verwezen, waar hy afwezig mat
een pistool speelde.
i
I
I
i
l
L
I
I
De regeering is uiteraard van meaning, dat
verlaging der productiekosten niet uitsluitend
moet worden verkregen door loonsverlaging,
maar zooveel mogeiyk ook door vermindering
der vaste lasten. Dat sU naar vermogen in deze
richting werkzaam la bewijst OlS. de dezer dagen
tot stand gekomen conversie op groote schaal
van de Nederlandsche staatsschuld. Intusschen
is de macht van de overheid ook op dit terrein
beperkt.
De Nederlandsche delegatie voor het voeren
van onderhandellngen over de regeling van het
geheel der handelsbetrekkingen met Spanje is
thans definitief als volgt samengesteld:
Is
n
>t
In haar onderzoek naar de maatregelen, die
op het stuk van het executlerecht moeten wor
ts een aanpassing van het
krijgen aan het internatli
ductlekoeten.
den getroffen heeft de regeering ook het vraag
stuk van bet dwang-accoord buiten faillisse
ment betrokken. Een ontwerp tot Wijziging der
Falllteaementswet op dit punt bevindt zich in
vergevorderden staat van voorbereiding.
sn
ia
en
en
de
al
:b
o-
rt
n
i
Aan een verbetering van den economlachen
voorlichtingsdienst Is de regeering reeds ge
on
ra.
h-
te-
U"
Verschenen la het Voorloopig Verslag van de
Commissie van Rapporteurs uit de Eerste Kamer
over het wetsontwerp tot regeling van het ver
richten van arbeid In loondienst door vreemde
lingen.
L
Sommige leden vertrouwden, dat tot toepas
sing der ontworpen maatregelen pas dan zal
worden overgegaan, wanneer sal zijn gebleken,
dat geschikte Nederlandsche arbeidskrachten
beschikbaar en bereid zijn een werk op zich te
nemen, trots het feit dat hun een lager loon
wordt aangeboden dan waaraan zy gewond
waren. ZU zouden het op prijs stellen. Indien
de regeering dienaangaande een bevredigende
verklaring wilde afleggen.
De beer K. J. J. Lotsy. voorzitter van ds
Technische Commissie van den KJf.VB.. heeft
een gesprek gehad met den heer A. T van
der Meulen. waarin dose mededeelde, dat hij
thans definitief besloten heeft een ultnoodlging.
om met het Nederlandsche elftal naar
te gaan, at te slaan.
Verschenen is de memorie van antwoord op
het voorloopig verslag der Tweede Kamer over
bet wetsontwerp inzake bet crediet van 90 mil
lioen voor werkverruiming.
ruimen tijd werkzaam. Het zwaartepunt ligt
hierbij in een geleidelijke reorganisatie van
het Dep. van Economische Zaken en in een
verbetering in de consulaire berichtgeving, als
mede van de propaganda in het buitenland.
Omtrent de resultaten, welke ter verlaging
van de dlstrlbutlekosten verkregen zullen kun
nen worden, kunnen op dit oogenblik nog geen
bepaalde msdodeelingen worden gedaan.
De heer Zwertbroek verzoekt mede te dee-
ien. dat hij het hoofdbestuur van de VARA
heeft bericht, van zijn recht op beroep tegen
zijn royement als VARA-lld bij den Vereenl-
gingsraad, die op 29 April as vergadert, gebruik
te zullen maken. Ofschoon hy dezen Vereenl-
glngsraad beschouwt als rechter in eigen saak
en een onpartijdige behandeling van zijn roye
ment niet mogelijk acht, wil hij geen enkele
reglementaire mogelijkheid verwaarlooaen, ten
einde daardoor met des te meer recht zijn open
bare actie onder de VARA-leden voor rechts
herstel te kunnen voortzetten.
In den nacht van Zondag op Maandag is de
25-Jartge arbeider M. Das men, woonachtig te
Capellen (België) op den Calmthoutschenweg
aangevallen door den 19-Jarigen L. L.. woon
achtig te Putte (Nederland).
L bracht zijn slachtoffer met een scheermes
verschillende sneden in den hals toe Het slacht
offer werd naar het ziekenhuis te Cappen over
gebracht, waar D. nog in den loop van den
nacht tengevolge van veel bloedverlies aan de
gevolgen der bekomen verwondingen Is over
leden.
De dader heeft zich self bij de politie aange
meld. De motieven voor dezen moord zouden
gelegen zijn in het feit, dat de familieverhoudin
gen minder gunstig waren.
Getuige kwartiermeester Kop bevestigt dit.
er aan toevoegende, dat de heer F. stuurde
met een roeiriem, doch dermate hinderlijk voor
de roeiers, dat hij achter is gaan zitten.
Ook de houding van H. was verre van nor
maal.
De get., de matroos Kap verhaalt eveneens
van bet onhandig strijken van de vlet, als
mede van den tocht naar de „Aldebaran".
Bekl. F. heeft, na terzake zijn raadsman te
hebben geraadpleegd, geen bezwaar tegen deze
verklaringen.
Getuige Van der Vlls zegt in zijn verklaring,
dat de zenuwachtigheid van den heer F niet
opviel, daar allen zenuwachtig waren, uitge
zonderd de luitenant ter zee der derde klasse
Baron De V. van 8. Voorts werd In deze ver
klaring de tocht met de vlet bevestigd.
De urenlange voorlezing der op het proces
betrekking hebbende stukken gaan monotoon
en In een snel tempo door. De voorlezing wekt
Naar ons ter oore komt. zijn den laatstsn UJd
onderhandellngen gevoerd tusschen do groepen
van Nederlandsche, Duitsche en Belgische be
langhebbenden bij de cement-industrie. De Ne
derlandsche groep wenschte een regeling te tref
fen. waarbij een zekere stabiliteit op de binnen-
landache markt werd verzekerd en ervoor ge
waakt werd, dat de Nederlandscne industrie door
het buitenland verdrongen zou worden Deze on
derhandellngen hebben niet tot het gewenschte
resultaat geleld. In verband hiermede is de re
geering ertoe overgegaan, den invoer van ce
ment van alle soorten te contingenteeren. Dit
Koninklijk Besluit Is Maandagavond In de
Staatscourant gepubliceerd. De Invoer van ce
ment zal slechts zijn toegelaten tot een gewicht
der ingevoerde hoeveelheden in 1931 en 1933. De
bepalingen zullen voor een jaar van kracht zijn
en te rekenen van 1 April af gelden.
opbrengst over
De eerste drie
brachten
Maandagmiddag omstreeks kwart voor één Is
in een pand aan de O. P. Tielestragt te Rotter
dam een brutale overval gepleegd. Daar woont
een juffrouw van ongeveer 55 jaar, die een
aantal hulzen bezit. Maandagmorgen la zij,
zooals gewoonlijk, de huur op gaan halen Juist
toen zy in haar woning was teruggekeerd, weru
er gebeld. Zij deed open en een als heer ge-
kleede man trad binnen; deze sloot onmldde>-
lyk de deur achter zich, richtte een revolver op
de verschrikte vrouw en op brutale n toon elschu.
hij haar geld.
De juffrouw begon te gillen, waardoor zij os
opmerkzaamheid trok van den heer G. F. Tim
mermans. die zich vrij dicht bij de woning be
vond. Hij la op het hulpgeroep toegesneld en
heeft de straatdeur opengetrapt. De indringer
la er van door gegaan. Hij wierp zijn revolver
In een aan den kant van den weg geparkeerd
staande vrachtauto. De heer T is hem gevolgd
en wees hem even later aan 'n agent aan; deze
heeft hem gegrepen en naar een politiebureau
overgebracht.
De revolver is In beslag genomen, het wapen
bleek ongeladen te zijn.
A. Th Lamping, directeur van den Economl-
schen Voorlichtingsdienst, leider van de dele
gatie; H. A. Hooft, referendaris aan de Depar
tement van Buitenlandache Zaken; prof. J van
Gelderen. hoofdambtenaar voor Economische
Zaken in Nederl. Indië. tijdelijk werkzaam ge
steld aan het Departement van Koloniën, mr.
J. H de Mol van Otterloo, referendaris aan
het Departement van Economische Zaken; mr.
P W J H. Cort van der Linden, gedelegeerde
voor het Centraal Instituut tot bevordering van
het normaal handelsverkeer tusschen Neder
land en andere landen; mr C. A. baron Ben-
tlnck, ambtenaar aan het Departement van
Economische Zaken, terwijl als secretaris van
de delegatie optreedt dr. R. Flaes. gezant-
schaps-secretsris van de Nederlandsche dele
gatie in Madrid.
De onderhandellngen sullen te Madrid aan
vangen, waartoe voorloopig alleen de heeren
lamping, van Gelderen. Cort van der Linden
en Bentlnck Maandagmorgen vertrokken zijn
besproken zullen worden de onderwerpen .Ka
tholiek Bewustzijn en Kath. Actie" en „Litur
gie". In den avond aal theoretisch uiteengezet
worden, hoe de afdeellngen de feestavonden op
een hooger cultureel peil kunnen brengen: daar
na sal de theorie door een groepje leden aau
de practyk getoetst wordgn.
De gedachte, een Interdiocesane legtmltatle-
kaart voor de leden verkrijgbaar te stellen zal
nader worden uftgewerkt.
De Amgbundelcominissle bracht verslag uit:
voor den eersten uit te geven KJM V -zang
bundel zijn 28 liederen verzameld.
Het jaarverslag van den penningmeester
sloot met een klein batig saldo.
Een langdurige discussie ontspon zich over
het orgaan .De Keten", dat. tn verhard met
de belangrijkheid voor de beweging, op steviger
financieel fundament aal komen te staan.
er loos?
zich de daarvoor veretechte bedragen te ver
schaffen. Het ia dus niet soo, dat de volksrijkdom
vermindert omdat het tunnelplan niet wordt
uitgevoerd, maar juist andersom. Hieruit blijkt
tevens, dat het geneesmiddel niet moet wor
den gezocht in een forceeren van de uitvoering
van werken, waarvoor het geld niet beschik
baar is in welk geval de volksrijkdom nog
sneller zou afnemen maar In een zoodanige
versobering van de volkshuishouding, dat door
besparing de middelen worden verkregen, welke
voor uitvoering van deze werken noodlg zijn.
De regeering merkt verder op. dat zij met haar
ontwerp niet uitsluitend beoogt door uitvoering
van een aantal openbare werken de werkloos
heid lijdelijk te doen verminderen. maar tevens
de aanpassing van het geheels bedrijfsleven aan
de gewijzigde Internationale omstandigheden tg
bevorderen en daarmede ook bet herstel van
het budgetaire evenwicht In de hand te werken.
Daarom heeft sU het wenscheiyk geacht het
ontwerp zoo snel In te dienen als haar tn ver
band met de budgetaire positie dee lands ver
antwoordelijk scheen.
Do regeering staat sceptisch tegenover het
nut van een door sommige leden gewenschte
samenstelling van een volledig beschrijvend
overzicht van omvang en oorzaken der werk
loosheid. Omtrent den omvang der werkloos
heid bestaan reeds thans vrij volledige gegevens
en de oorzaken zijn, voor zoover zij van alge-
rneenen aard zijn, voldoende bekend.
door de overbekendheid van de feiten geenerlel
reactie van de zijde der beklaagden.
De regeering komt daarin met beslistheid op
tegen de voorstelling als zouden In het thans
aanhangig gemaakte wetsvoorstel plannen zyn
belichaamd, welke reeds een Jaar te veren in
uitzicht zouden zijn gesteld. De regeering haalt
daarby de regeerlngsverklaring van 31 Mei 1933
aan. Ook werpt de regeering van zich het ver
wijt van eenlge leden als sou de voortgaande
verarming van het Nederlandsche volk in de
hand worden gewerkt door de politiek, welke
ten aanzien van de gemeenten is gevolgd. Als
voorbeeld ter illustratie van deze door de over
heid in de hand gewerkte verarming werd ge
wezen op de gemeente Rotterdam, die in haar
voornemen om een tunnel onder de rivier te
bouwen, zou zijn verhinderd door Oed Staten
en op aandrang der regeering den bouw van een
nieuw ziekenhuis heeft moeten stopzetten.
De regeering wijst er op, dat de genoemde
wwfken niet zijn stopgezet door Gedeput Staten
of de regeering. maar door de omstandigheid,
dat de gemeente Rotterdam niet bij machte was
De verklaringen van getuigen liman. Porto,
Tatiplkalawan en Mintje passeeren de revue
tot by twaalven, wanneer een tweede pauze
wordt gehouden.
Enkele leden spraken den wensch uit, dat sou
worden gestreefd naar vermindering van het
groote aantsd hier te lande werkzame kellners
en muzikanten van andere nationaliteit.
Denaelfden aandrang oefenden zy. wat betreft
het nog grooter aantal Duitsche dienstboden,
ten onzent Werkzaam
Vele leden spraken de hoop uit. dat de regee
ring met verschillende gevallen inzonderheid
zoude rekenen, opdat er in industrieele kringen
geenerlel ongerustheid over die maatregelen meer
heerache.
De raadsman van den beklaagde luitenant
ter zee der eerste klasse F„ de officier van den
Marine Stoomvaart Dienst der eerste klams O.
B. Eenhoorn, deelt mede dat deze beklaagde be
swaar maakt als zou hij tegen den korporaal
Boshart hebben gezegd: „Wat moet Ik doen,
wat moet ik doen7" Hij heeft uitsluitend gezegd:
„Wat is er loos?" omdat de groote motorsloep
op drift was.
De secretaris van den Krijgsraad maakt er op
attent dat korporaal Boshart ten rechte ver
klaarde dat de beer F. uitriep: „Wat moet
dat nou. wat moet dat nout"
Overigens wordt van het beswaar van be
klaagde aanteekenlng gehouden.
De voorlezing heeft dan plaats van het ver
boor van den eersten officier M. betreffende
.het belangrijke punt of de beer F. tn de hut
van den commandant In presentie van den
heer M. orden heeft gevraagd, waarbij de
commandant Eikenboom zou hebben gezegd
niet te schieten en geen bloedbad aan te rich
ten en de eerste officier M. zou hebben ge-
segd: „Wij zullen niet doen als op de jto-
nlngin-Regentes".
De heer M. herinnert zich dit achterblijven
in de hut van den commandant en het vragen
van orders niet „Wellicht speelt den heer F.
het gebeurde asn boord van de „Koningin-
Regentes" door het hoofd.
Beklaagde, de luitenant ter zee der eerste
klasse F., begrijpt niet dat getuige een en an
der heeft kunnen vergeten. HU handhaaft na-
drukkelijk zijn verklaring.
SOERABAJA. 19 April Aneta). Bij de voort
zetting van de behandeling door den ZeekrUgs-
raad van de zaak tegen 19 officieren van
.De Zeven Provinciën blijkt uit de voorlezing
van het verhoor van den getuige, den onder
officier Van Floreetein. dat deze den luitenant
ter zee der eerste klasse F. verlof vroeg de on
derofficieren van geweren te voorzien. Hierop
ontving hy het op zeer senuwachtlgen toon
gegeven antwoord: „In Gods naam, geen ge
weren"
De luitenant ter zee Van Boven verklaarde
rich- echter onmlddeliyk accoord.
Getuige is van oordeel dat een offensief tegen
de melters gelijk sou hebben gestaan met zelf
moord. daar biykens de woorden van de offi
cieren deze ,Jn de longroom saten als ratten
In de val."
Getuige memoreert zijn optreden tegen de tot
den aanval opdringende muiters, waarbij den
Inlandschen stoker-olleman J. Hendrik onder
dreiging met een pistool toevoer'*' Terug of1
ik schiet je voor je verdaan welke som
matie werd voldaan.
De voorlezing van oen andere onderofflden-
verklaring memoreert het gebrek aan leiding,
uitgaande van den luitenant ter zee der eerste
klasse F., de dreiging met een pistool door den
luitenant ter see der derde klasse Baron de V-
van 8t„ die hei hUschen van don valreep be
lette. De naam van deeen getuige blijkt te sUn
Romer.
Do voorlezing wordt voortgeoet mot die van
een verklaring van den getuige den sergeant
machinist Danlëls, waarin een en ander wordt
medegedeeld Inzake de gedragingen der offi
cieren
Do luitenant ter zee der derde ktasse baron
v van St. maakte een wachtgeldregeling OS
*Mg da onderofficieren.
De regeering zal tot verlaging van huren
medewerken door in samenwerking met do ge
meente zoowel den bouw van goedkoops ar
beiderswoningen te bevorderen, als huren van
bestaande woningen, waarvoor Rijk en gemeen
te samen, dan wel de gemeente alleen het ri
sico loopt, te verlagen. Met de besturen der
twee grootste gemeenten Is de regeering ter
sake bereids in onderhandeling
Wat den nieuwbouw betreft, sal deze samen
werking tusschen het Rijk en de gemeente vet-
kregen moeten worden, doordat van Rijkswege
een nieuwe tweede hypotheekregeling in het
leven wordt geroepen, terwijl de gemeente ge
schikt bouwterrein sal moeten leveren tegen
aannemelijke prijzen en ook op ander gebied
tot verlaging der koeten aal moeten meewer
ken. Het werkfonds sal daarbij «Dn bemidde
ling kunnen verleenen om tot verlaging der
bouwkosten te geraken.
Wat de bestaande woningen betreft, sal do
huurverlaging voor bepaalde complexen ver
kregen moeten worden, doordat het Rijk zich
verbindt mede te werken tot renteverlaging
voor de verleende voorschotten en voorts om
met de gemeente samen het heele exploitatie
verlies te dragen.
Dat aan de scheepvaartondememingen uit
sluitend credleten zouden sijn verstrekt tegen
5 pOt is minder Juist.
Dat in de memorie van toelichting over de
organisatie en de werkwijze van het Werkfonds
weinig licht wordt verspreid, vindt sUn ver
klaring hierin, dat deze werkwijze zich voor
een belangrijk gedeelte In de practjjk sal moe
ten vestigen.
Het ligt in de bedoeling enkele werken meer
In het bijzonder te bestemmen voor de Jeugdige
werkloosen.
Het aangevraagde bedrag van M millioen is
te zien als een eerste credletaanvrage voor
„werkverruiming". Slaagt deze eerste poging,
dan sullen, naarmate de omstandigheden het
noodlg maken en de leeningscapaciteit het ge
doogt. verdere credletaanvragen voor dit doel
worden gedaan.
van dit
op f 73.947.485,
waardoor zü f 22.68 millioen bene
den de raming over dit tijdvak
bleven.
De getulge-verklaringen dalen In belang
rijkheid af, zoowel wat betreft den rang der ge
tuigen als den inhoud der verklaringen en een
poging van een korporaal om een stilstaande
fan opnieuw op gang te brengen wekt meer
belangstelling dan de voorlezing, welke uitslui
tend wordt onderbroken door de vraag van den
president aan den beklaagde, den luitenant ter
zee der eerste Klasse F. of hij bezwaren heeft,
welke vraag steeds met zachte stem dan wel
hoofdschuddend ontkennend wordt beantwoord.
De fascist Baan schrijft ons om. het vol
gende:
Voor ingewijden in fascistische kringen was
het al sinds lang geen geheim meer, dat ook
daar een tweetal stroomlngen tegen elkander
ingingen.
De eene groepeering hoopt nog tmmer dat ds
oude politieke partijen door den drang der om
standigheden. en de uitingen uit het Nederland-
scha Volk, het Corporatief Staat- en Maat-
schappijbestel sullen overnemen en in practUk
brengen. Onder deze eerste richting sijn er ve
len. die uit angst voor de maatregelen welke
de Commissie-Kooien wellicht aal voorstellen
om z g.n. revolutlonnaire organisaties uit verte
genwoordigende lichamen te weren, alle moge-
Hjke moeite doen om toch maar vooral, sender
eenig voorbehoud, legaal te schijnen.
De tweede stroomlng, die In Iedere fascistoïde
beweging In ons land sterk vertegenwoordigd is.
en waar ook danig rekening wordt gehouden
met het bestudeeren van het Jodenvraagstuk,
heeft thans een beroep gedaan op den heer
Baars, leidere v. d Alg. Ned. Fasdstenbond. die
juist terug in ons land uit Italië, niet geaarzeld
heeft om deze extreme richting leiding te geven,
vooral waar ook hij tn eigen kringen zoovelen
aantrof die op het moment wachten dat iedere
actie tegen het fascisme van welke zijde dan
ook ondernomen meer krachtdadig beant
woord sou worden.
Hierdoor is de fascistische beweging In ome
land een nieuwe periode ingegaan.
De heer Baars heeft zich geheel teruggetrok
ken uit de Corporatieve Concentratie, daar tao-
tlek, zoowel in- als uitwendig, in geenen deele
strookte met zijn opvattingen omtrent den weg,
dien het Volksfasclsme hier heeft af te leggen.
Binnekort zullen In alle plaatsen vergade
ringen worden belegd waar Baars als spreker
sal optreden en diverse urgente vraagstukken,
gezien vanuit het standpunt dezer extremisten,
sal behandelen.
Het gaat er meestal niet om welk loon
redeljjk, maar welk loon economisch moge-
UJk ia. St la daarbU geen sprake van. dat
de regeering bepaalde loonen dwingend wil
opleggen of collectieve contracten sou
willen „uithollen".
De officier van den Marine Stoomvaart
Dienst Beets gaf order tot schieten by het op-
Na de verklaring omtrent de bespreking van
commandant Eikenboom met de officieren Is
getulge-deakundlge van oordeel dat het niet di
rect zenden van hulp als een tekortkoming van
de landmacht moet worden beschouwd. Ofschoon
de gewestelijke militaire commandant tn de so
ciëteit tegenover de officieren beloofde onmid-
delUJk hulp te zenden arriveerden de karaby-
nen eerst te 3 uur 30, waardoor kostbare tyd
om de muiters te kunnen overrompelen verloren
ging.
De gezagvoerder van de „Aldebaran” was van
dezelfde meenlng. Oeze had een sloep gereed
doch kon niet vertrekken wegens bet ontbreken
van gewapende troepen van de landmacht
Herovering van de .Jle Zeven Provinciën"
was, indien de muiters waakzaam waren, prac-
tisch uitgesloten, doch bet was zeker moge-
lyk tot het schip door te dringen, vermoedelijk
tot de brug en de machinekamer, hetgeen, te
samen mM het onklaar maken van de stuur
inrichting. een belangryke moreele verzwakking
van de muiters zou hebben beteeksnd.
Ta een uur werd de zitting verdaagd tot he
denmorgen acht uur.
Hedenmorgen heeft de Zeekrijgzraad de be
handeling van de laatste Zeven Provinciën
zaak tegen sestlen officieren-beklaagden hervat.
De voorlezing van de op het proces betrekking
hebbende stukken wordt hervat. Os wordt voor
gelezen het tweede verhoor van den getulge-
deakundlge. Jhr H. A. van Foreest. luitenant
ter zee eerste klasse. Dit bevat detailleering
▼an de teak van een officier, diens dienstver
vulling en ds taak van een officier van de
wacht
Daarna wordt het verhoor van korporaal Bos
hart voorgelezen, waarin wordt gen emoreerd
Boshart’s rol van redder tydens de bedreiging
van den luitenant ter zee Dekker en het con
flict met pistolen in de radio-hut tusschen den
luitenant ter zee Baron de Vos van Steenwljg
en Boshart, sraarby niet de pistolen, doch ar
gumenten dea doorslag gaven, enz.
De Ry lesmiddelen
de maand
f26.045.181,
f 6 millioen
gebleven zijn.
Zy bleven I 1/4 ton beneden de
Maart 1933.
maanden
By het afdeellngsonderzoek getuigden ver
scheidene leden hun instemming daarmede.
Deze leden drongen er op aan. dat. Indien bet
ontwerp tot wet mocht worden verheven, on-
verwyid zou worden overgegaan tot de ver-
weaeniyklng van de er In neergelegde voorstel
len, naardien naar hun meenlng te dezer zake
meer dan ooit spoed moet worden betracht.
Eenlge andere leden betreurden de noodzake-
UJkheld van voorzieningen ter bescherming van
de nationale arbeidsmarkt, als welke thans staan
getroffen te worden en welke zy. In abstracto
beschouwd, afkeurden, doch tot het nemen
waarvan de felteiykz omstandigheden nopen.
Tot de fetteiyke omstandigheden rekenden sU
mede de houding van andere regeeringen ten
opzichte van hetzelfde vraagstuk als het wets
ontwerp bedoelt te regelen
Als de voornaamste aanleiding tot de Indie
ning beschouwden zy evenwel de toeneming der
werkloosheid hier te lande. Zoo betoogden sU
ook. dat de propaganda, gevoerd voor het ge
bruik van Nederlandsen fabrikaat, in tal van
gevallen Juist daarom geringe beteekenls heeft,
omdat ten onzent maar al te vaak arbeiders,
uit den vreemde afkomstig, het als nationaal
product gekenmerkte artikel op ons grondgebied
hebben vervaardigd Alleen dan mag. zoo meen
den deze leden, van zoodanig fabrikaat worden
gesproken, wanneer Nederlandsch werkers het
artikel hebben gewrocht.
BATAVIA. 19 April (Aneta). Het Hoog Mi
litair Gerechtshof ving de berechting aan van
de vyfde groep der muiters.
Gehoord werd de matroos der eerste klasse
J. W. B (die de witte vlag heesch nadat de
bom viel) Deze verklaart: ..Nog een stukje van
den bom Is in myn eigen lichaam"
Beklaagde betoogt uitvoerig te hebben ge
tracht van de saak te maken wat er van te ma
ken viel.
Daarna werden achtereenvolgens gehoord A.
van I., T. de J„ G. F., J. 8. en L. J. 8-, allen
matroos le kis zee. Allen verklaarden slechts te
hebben gehandeld om de muiterij tegen te
gaan en het werk gaandg te houden
Het Nationaal Verbond der KJ.M.V. in Ne
derland vergaderde te Utrecht. Naast de afge
vaardigden van de bonden der vyf d’oceaen
waren de verschillende moderatoren aanwezig
en Mr. F. Bach, directeur van het Nationaal
Hanae bureau.
In zyn openingswoord richtte de voorzitter,
de heer W. v. d. Schoot uit Tilburg, eenlge
waardeerende woorden aan het adres van rector
▼an Bellenberg Hubar, die als moderator van
den Boeschen Bond moest bedanken om ge
zondheidsredenen. De nieuwe geesteiyke leids
man, rector v. Thlel uit Nymegen, werd harte-
lyk welkom geheeten. Betreurd werd, dat In
Limburg nog steeds geen hecht verband ver
kregen is, men biyft echter paraat.
De heer H Engels uit Lelden bracht verslas
uit van de vergadering voor het Katholiek Ge
meenscha psoord. Besloten werd den rapporteur
zitting te doen nemen in de ingestelae com
missie; financieele deelneming werd echter
voorshands onmogeiyk geacht. Daar de KuM.v.
verleden Jaar. In verband met het H. Jaar naar
Rome was getrokken, werden nu aanvragen
van relsbeureaux ontvangen, om te mogen zor
gen voor een tocht naar Oberammergau. De
vergadering stelde vast, dat het Verbond zien
niet sal begeven op het terrein der Ned. Rels-
vereenlglng voor Katholieken en geen reizen
meer zal organiseeren.
Er aal groote propaganda gemaakt worden
voor deelneming aan den zesden Katholieken
dag te Den Bosch. Verwacht wordt, dat oe
K.JM.V.%rz in grooten getale zullen opkomen
om te bewyzen. dat zy een belangrijke plaats
in de rü der Jsugdvereenlglngen innemen.
In den nazomer zal een Nat. Besturendag
worden gehouden in het centrum van het lana.
Vastgesteld werd, dat door ervaren sprekers
hebben in
opgebracht
waardoor zy ruim
beneden de raming
Getuige ontkoppelde de stuurinrichting, die,
zooals bekend, later opnieuw werd ingekoppeld.
De volgende verklaring welke wordt voor
gelezen is die van den onderofficier InsbrUcker.
Hierin wordt een uitroep van onderofficieren
by bet uitbreken der muiterij gememoreerd,
luidende: „waar blyven de officieren". Voorts
wordt os gememoreerd bet flink optreden van
den luitenant ter zee der derde klasse Baron
De V. van 8. De luitenant ter zee der eerste
klasse F. was echter totaal tn de war, terwyi
de andere officieren het zaakje aankeken Ge
tuige. die by het begin van de muiterij drie
uur aan dek was. zag geen poging van de zUde
der officieren om de brug te bestormen.
Voorlezing van de verklaring van
matroos-getulge Bekhoven bevestigt het
treden van den luitenant ter zee der derde
klasse Baron de V. van 8 die met een pistool
dreigde tegenover de Inlanders die de statie
trap heschen en die onmiddeliyk loslieten, uit
roepend: „wy gaan naar Boerabaja', waarop
Baron de V. van 8. antwoordde: .Daar komt
niets van, alleen de officieren commandeeren
hier
Hetzelfde wordt bevestigd door den getuige,
den marinier Smit, die hieraan toevoegt dat
Baron de V. van 8. op de borst van een Inlan
der richtte. Later liet hy het pistool sakken
zeggend: „Ik heb kassian met Je." Zulks ge
schiedde In het byzyn van den beklaagde, den
luitenant ter zee der tweede klasse D.
Een volgende verklaring bevestigt het op
treden van Baron de V. van 8. en memoreert
dat de heer F. In de richting van korporaal
Beshart riep: „Wat is er dan toch, wat is er
dan toch,” waarop korporaal Boshart mt-
woordde: ,Jk ben geen communist, waarom dit
aan my te vragen."
Getuige memoreert het varen met een vlet
naar den wal. HU stelde voor naar de
.^Idebaran" te varen.
Intusschen stjigt de temperatuur onder het
gegolfd yzeren dak. hetgeen een opgewekt me
deleven met het gebeuren In de rechtszaal
niet bevordert.
Het by den aanvang aanwezige zestal belang
stellende officieren te dan ook allang verdwenen
SOERABAJA, 19 April (Aneta) Aan het
slot van de zitting van 14 dezer nam de Presi
dent van den Krijgsraad, de lultenant-kolonel
van het corps Mariniers O. J. O. Dorren, de
voorlezing over, nadat de secretaris de verkla
ring van Kawllarang had voorgelezen, welke
voorlezing ruim een uur duurde.
De President ving aan met een verklaring van
den getuige-deskundlge. Jhr. H. A. van Foreest,
luitenant ter Zee der eerste klasse, welke ver
klaring belangrijk te voor de verdediging
De heer Van Foreest brengt in zyn verklaring
allereerst rapport uit betreffende de stemming
onder de bemanning. Hy constateert, dat er
geen aanleiding was om aan samenspanning te
denken, doch getuige-deskundlge kan wegens
zyn bemoeienis met de artlllerle-oefeningen als
mede den korten duur van zyn werkzaamheid
aan boord van .De Zeven Provinciën” geen goed
gefundeerde meenlng vormen. Hy legt verklarin
gen af ten aanzien van het openen van de pa
tronenblikjes voor de pistolen der officieren,
hetgeen nimmer isfceschled; hy geeft by zonder
heden over de bergplaatsen van handgranaten,
mitrailleurs e.i slaghoedjes voor handrrsns tan
Getuige-deskundlge geeft In zyn verklaring
als zyn oordeel te kennen dat er onder de mari
niers menachen zyn, die volledig bekend moe
ten worden geacht met de monteering van
handgranaten, hetgeen den ouderen officieren
bekend was.
Ook de regeering te van eerdeel, dat ver
beteringen in de organisatie van het be
drijfsleven door de verschillende bedrijfs
takken zelf tot stand zeilen moeten wor
den gebracht, al sal de Overheid daarby
eventueel de helpende hand moeten bieden.
Indien doelmatige reorganisatie, door een
groote meerderheid gewenacht. dreigt af te
stuiten op het verzet eener kleine minderheid,
sal het zeker ernstige overweging verdienen of
hier Ingrijpen van overheidswege niet ge-
wenscht moet worden geoordeeld.
drihgen der muiters.
De plannen van den heer van Boven betrof
fen een uitval ten eerste by verdeeldheid onder
de muiters, ten tweede by het verleenen van
nulp van bulten, enz.
Daarna werd voorlezing gedaan van een ver
klaring van den getuige den sergeant-machinist
Merks, waarvan 1 eerste gedeelte niets byson-
ders oplevert.
Uit het verhoor van den sergeant-machinist
Merks biykt dat getuige van meenlng was dat
..het zaakje een goed verloop had." Hy te van
oordeel dat het optreden van den beer Van
Boven kalm en zeer tacttech was.
Getuige memoreert ter typeerlng van den
slechten geest op de vloot een geval uit 1939
en besluit: „Thans (nJ. ten tyde van het ver
hoor) te het nog evenzoo”.
Na mededeellngen betreffende de jongens af
komstig van de Kweekschool voor Inlandsche
Schepelingen, die. meer ontwikkeld zynde. zich
laten voorstaan op het feit dat zy Hollandsch
leeren, enz., eindigt de verklaring met bet ge
ven van den indruk dat het Europeesch perso
neel eerder getraft is dan het Inlandsche
Na de pauze volgt voorlezing van de verkla
ring van den getuige den majoor-machinist
Van de Wal, die zich ergerde aan het slappe
werken door het jonger Inlandsch dekpersoneel,
doch overigens van meenlng was dat de stem-
mlng aan boord van de .De Zeven Provinciën”
beter was dan die aan boord van Hr. Ms. ,4ava"
Ir de Jaren 1928-1939.
In deze verklaring wordt de hoogst opgewon
den stemming van den luitenant ter zee der
eerste klasse F. gememoreerd.
Door de hypotheekbanken te de verelschte
medewerking toegezegd ter verkrijging van
bouwcredlet voor goedkooperen woningbouw
tegen een ir. verhouding tot de rente der pand
brieven zoo laag mogeiyk berekenden rente
voet.
Bleef het wetsontwerp beperkt tot kunst
matige werkverruiming, dan sou het nulAlechts
van tydelyken aard zyn. Ook de ervarflgen in
bet buitenland hebben geleerd, dat eew kunst
matige werkverruiming op zich zelf geen biy-
vende verbetering in den toestand brengt. In
tegendeel. nadat het crediet sou zyn uitgeput
sou de werkloosheid In verscherpte mate op
treden, daar een groot aantal bedrijven zich
in dezen vorm van staatshulp sou hebben In-
geoteld en na het eindigen daarvan In een ge-
vaariyke depressie zou terugvallen. Daarom is
van een plan als het onderhavige alleen dan
een biyvend nut tot vermindering van de werk
loosheid te verwachten. Indien het tevens wordt
pbrulkt om op soo ruime schaal als mogeiyz
t bedgyfsleven te ver-
pell der pro-
