Nu gaat de Heer voorbij.
Mengelberg
Tarief-machtiging aanvaard
I
het Stadion
in
BEELDEND BIDDEN.
NOVUM VOOR ONS LAND
GEEN,, VECHTTARIEVEN”
DONDERDAG 19 APRIL 1934
99
Grandioze zangkunst
heid van heel de wereld”
Het
Gas- en waterleiding
De voorbereiding
Het bedoelen
Geen persoonlijke ongelukken
KATHOLIEKE TECHNICI
TWEEDE KAMER
BILJARTEN
de industrie
De uitbeelding
EERSTE KAMER
L
Z.H. Exc. Mgr. Aenge-
nent tegenwoordig
Roode interpellaties
toegestaan
De loonsverlaging in de
Zaanstreek
Een los- en laadbrug
losgeraakt
Indische begrooting
goedgekeurd
Overleg met Rijksbemiddelaar
zonder rexultaat
De meeningen inzake de handels
politiek naderen elkander
meer en meer
Commissie inzake de vervaardi
ging van buizen
Puigvert (Spanje) winnaar,
Sengers vierde
WERELDKAMPIOENSCHAP
DRIE BANDEN
Waardeer Uw gezondheid tijdig!
Neem de kleine zorgen, die noodig zijn om
gezond te zijn en gezond te blijven, tijdig in
acht! Zorg, bijvoorbeeld, ook voor een geregelden
stoelgang! Gebruik ISTIZIN-TABLETTEN, die
prompt werken, zonder den darm of de nieren
te schaden.
„Machtig en schoon
klankeffect*9
Phenomenaal concert door de
Wiener Sangerknaben onder
leiding van dr. Georg
Gruber
Kanaalver breeding
tfDe Graal bedoelt een religieus
opponeeren in tegenwoordig-
Hulp aan
Het program
„Kruiskoor”
der Graal uit „Nu gaat de Heer voorbij”
Hulde aan Minister Verschuur
De meester van *t Amsterdamsche
Concertgebouw zal in de hoofd
stad een muziekfeest in het
Stadion dirigeeren
Door heel het land
Wyziging Spoorwegwet
(Ingezonden Mededeeling)
katholieke
om
DEN HAAG, 18 April 1934
Achtste ronde
de
Ir. BONGAERT8
•n
1-
i
1
3
4
4
0A81
0.488
S
3
leen met den mond verklankten, maar met heel
hun wezen beeldend smeekten.
Zonder
heeft de
De Rijksbemiddelaar Mr. 8. de Vries Czn.
heeft Woensdag. In verband met de dreigende
moeilijkheden in de Zaanstreek, eerst een be
spreking gehad met de arbeidersorganisaties en
daarna met de werkgevers.
Uit deze besprekingen bleek, dat een oplos
sing niet kon worden bereikt, zoodat geen ge
zamenlijke bespreking is gehouden.
en
de
in
>k
tn
Dr. KORTENHORST heeft bij de behaa.
deling der artikelen zijne pogingen, om uit-
brelding te geven aan de door de Regeering
gevraagde bevoegdheden, zien stranden.
deze
nam,
ware
Unshelm Duitschland)
Prather (Ver. Staten)
Mlro (Spanje)
Aeberhard (Zwitserland)
Sengers (Nederland)
Davln (Frankrijk)
Pulgvert (Spanje)
Albert (Frankrijk)
Negende ronde
50
43
50
50
4
4
S
3
moyenne
0.328
0.289
0.736
0.438
0 841
0.333
ij
ler
ist
ar
ó-
Ook zijn tweede amendement, dat het „vecht-
tarlef" bracht, slaagde niet. Het werd na be
strijding door den Minister ingetrokken.
Het 1* overigens merkwaardig en Dr Kor
tenhorst weet daar altijd neer ooljjke ooinerkin-
gen over te plaatsen hoe meer en n eer de
meeningen op het gebied van de hanaelspoll-
Zaman (België)
Prather (Var. Staten)
pnt.
50
44
50
29
50
26
I*-
te
rn,
sal
Hoe schoon waren die witte handen in smee-
klng onder de blanke gelaten.
Aan elke alinea van den boetepsalm werd een
eigen duiding gegeven.
En kunst werd hier gebed.
In de bewegingskunst der reien, in den zang
der koren, in het verhaal der „verhalende stem”
ging voor onzen geest het leven en lijden van
den Gekruisten voorbij om tot den Paaschjubel
te komen.
50
50
43
50
25
e-
n,
ar
en
al
Is.
et
en
e-
X
dt
ut
er
ar
ir
dl
0.485
0.803
0.513
0.781
0380
OP
be-
Jd-
len.
een*'
Krr
»u-
rij
joe
oor
net
on,
ne-
*e
;n-
eb-
Itt
0.704
0.704
(drawl
Wat de Regeering thans vraagt, heeft in ar
tikel 1 ten doel, onnoodlge verliezen voor de
op groote
Tijdens een hevigen storm geraakte Woens
dagmiddag een verplaatsbare los- en laadbrug,
die op rails loopt, van de Steenfabriek Hooge-
waard te Heerewaarden, plotseling los. Het ge
vaarte reed tegen een hooimijt en sloeg ver
volgens over den kop. Het bovenstel van de
brug kwam tegen een dak van een huis dat op
de fabriek staat, terecht. Het dak werd hier
door beschadigd. Persoonlijke ongelukken had
den hierbij echter niet plaats.
De brug, die voor een groot deel vernield Is,
liep belangrijke materieele schade op.
Aan de „ongenoemde” vrquwen die regie en
voorbereiding van „Nu gaat de Heer voorbij"
hebben geleid, passen hulde en dank.
Mogen zij eens hare zoo bijzondere gaven van
inzicht en leiding, van organisatie en stuwing,
van bezieling en volharden, van regiekunst en
rhythmische beelden kunnen geven aan een
katholiek kunstwerk voor de gemeenschap.
U v. d. B.
Zonder hoofdelijke stemming heeft de Kamer
ook aanvaard de onteigening, noodig voor de
verbreedlng van het kanaal door Zuld-Beve-
land en voor de verhooging van de spoorbrug
over dat kanaal bij Vlake.
De belde sociaal-democratische Interpellaties
zijn toegestaan, die van den heer Vliegen over
het uitleiden van de te Laren bijeengekomen
Duitse he Unksch-radicalen Bonder eenlge op
merking. die van den heer Kupers niet dgn
na een kort debat tusschen Dr. BIEREMA, den
leider der liberalen, en ir. ALBARDA, die den
by het begin der vergadering afwezigen aan
vrager der interpellatie verving.
Aeberhard (Zwitserland)
Unshelm (Duitschland)
Sengers (Nederland)
Mlro (Spanje)
Pulgvert (Spanje)
Davln (Frankrijk)
Totaal klassement
De bewindsman legde er opnieuw den nadruk
op, dat de Regeerlng het fiscaal karakter van
het tarief wenacht te handhaven en dat zy dit
zelfs langs den voorgestelden weg niet in een
protectionistisch sou kunnen omzetten. Daar
voor zou de gewone methode van een open-
lyke wijziging der Tariefwet gevolgd moeten
worden.
zyn amendement mede onderteekend door
den heer HERMANS dat de Regeerlng de
macht tot wyziging van het tarief wilde geven
„teneinde de werkgelegenheid in Nederland
sche bedrijven te behouden en te verruimen",
stiet af op 's Ministers standvastig vasthouden
aan het criterium, dat er voor het hanteeren
van het nieuwe wapen abnormale kunstmatige
maatregelen van het buitenland moeten zyn.
En by de verwerping met 59 tegen 17 stemmen
zag Dr. Kortenhorst zich ook door een deer
zyner fractiegenooten verlaten. Het waren me
juffrouw Meyer en de heeren Goseling. Bngeai.
Fleskens Suring, Teullngs, Aalberae en de pre
sident. En het feit, dat Mr. Arts van de Ka
tholieke Volksparty, Mr. Vervoorn, de platte-
fcnder. en Mr Westerman, de hersteller der na
tie. zich naast hem stelden, kon Dr. Kortenhorst
in de verste verte niet redden.
schuine vertikale vlakken moeten worden aan
gebracht, z.g. klankborden. Prof. Fokker’s opi
nie is, dat op de aangegeven wyze een zeer
machtig en schoon klankeffect zal kunnen
worden verkregen. Het grasgazon zal daarby
als resonans dienst doen.
De Minister van Sociale en van Economische
Zaken hebben ingesteld een commissie inzake
de vervaardiging van buizen voor gas- en
waterleiding in Nederland.
zou dit het
dpen. Doch
sqhaal geïmporteerd wordt, zoodra een wets
voorstel tot tarlefwyzlglng aanhangig wordt
gemaakt, terwyi artikel 2 enkel en alleen be
oogt, tarlefwyziglngen te verwezeniyken zoodra
onderhandelingen met het buitenland die plot
seling gewenscht doen zyn of wanneer btnnen-
landsche bedryven tengevolge van maatregelen
van het buitenland (van Regeerlngen of van
Kartels) met den ondergang bedreigd worden.
tlek elkander naderen, al wil dan de uverzyde
dat nog maar steeds niet ten volle erkennen.
Schreef niet een aartsvrtjhandelaar als de
soclaal-democraat Vliegen in zyn laa'ste ge
schrift reeds zóó radicaal over zoo groot moge-
lyke reserveering van de Nederlandsche markt
voor het Nederlandsche product, dat Dr. Kor
tenhorst heden in ironie een waarschuwend
„piano” hooren deed?
In byzyn van H.H. H.H. Excellenties Mgr.
Aeagenent en Mgr. van Velzen, van Mgr Tas-
kln en Mgr. van Noort, van den hoogeerw. pa
ter Caminada. moeder Marguérite, verschillen
de Graalleidsters en een groote schare belang
stellenden. die heel den hoofdstedeiyken Stads
schouwburg vulde, is gisteravond door „de
Oraal” met medewerking der 8t. Josepbsge-
sellen -Nz gaat de Heer voorbij” opgevoerd.
Mgr. Aengenent was door een juichende zaal
begroet en de zeereerw. directeur Vollaerts eer
de in een toespraak vanaf het tooneel Haar
lems Kerkvorst, die de Jeugd gesteund, aan-
gemoedigd en gecritiseerd heeft, maar dan met
een vaderUjke critlek, die niet doodt doch
levend maakt. Spr. dankte den leider door de
genade Gods, den opziener der zielen, aan
wien hy namens allen trouw beloofde voor bet
geheele leven om aller willen om te zetten in
één katholieke beleving, één kathollexe daad!
Trouw biyven wy den Bisschop. in wien wy
de Kerk zien, ons aller Moeder; trouw omdat
Mgr. de door God gestelde leider is der Jeugd,
en wy over hem heen zien den Christus, den
Verwinnaar der duisternis.
Niet onderbroken door hinderiyke pauzen,
die de gedachte verstrooien, is deze Graalver-
tooning opgevoerd. En zy werd misschien
kunstzinnig meest verantwoorde Graalvertoo-
mng der laatste Jaren,
Op een vraag van den heer Schllthuls ver
klaarde de bewindsman, dat hy er by zyn
ambtgenoot van Bultenlandsche Zaken nog eens
op aangedrongen heeft, opnieuw by de Fransche
en Belgische regeerlngen stappen te doen tot
afschaffing van de kunstmatige bevoordeellng
der Belgische havens.
Van de uitvoering is groote wydlng uitge
gaan. Ze werd een beeldend bidden. Van ..sper
in den gewonen zin mocht niet gesproken
worden, noch van „tafereelen” die iets te ma
ken hadden met de vroegere ..levende beelden"
De tekst was ditmaal, evenals by het eerste
spreekkoor in het Stadion, saamgesteld uit be
staande andere teksten. Het meest was geput
uit ..Exodus”, het St. Jansevangelie, en bet
Hooglied. Ellen Russe zegde den toelichtenden
tekst, wil men: het „verhaal" telkens af gewis
seld door koren en reien, die verzinnebeel
dingen gaven uit het leven des Heeren. Er was
dus niet in den gewonen zin des woords een
„spel”, er was een compositie van ander werk.
Die compositie diende om de Paaschgedachte
uit te zeggen en te boetseeren In schoonheid.
Dit is geschied. Het hoogtepunt van den wer-
keiyk schoonen en ook meermalen tot katho
liek bewustayn ontroerenden avond was voor
®y het „Miserere” de Boetedans.
De moderne danskunst heeft het eng be
grensde begrip van dans uit vroegere jaren,
toen dans alléén was gezelschapspleizier, ver
ruimd tot rhythmlsch ultiynen van begrippen
door het lichaam. Zoo is men er toe gekomen
tan bewegingskunst te spreken, die den ritu-
eelen dans b.v. van de Sacramentsdansen uit
Spanje nadert. In dien sin kan men ook bjj dit
■Pel van dansen spreken, al zou men naar een
ander woord willen zoeken by dit rhythmlsch
beelden door het lichaam van het inneriyk
«elegebed.
Aangrijpend schoon was de rhyihmische be-
*ogenheid der donkere boetegestalten dis in
groepsplasUek het „Miserere” niet al- schatkist te vooskomen, doordat
Aan deze commissie zyn de volgende vraag
punten voorgelegd: lo. In hoeverre verdient
het aanbeveling, dat van Regeeringswege de
oprichting van een fabriek, die zich zal bezig
houden met de vervaardiging van buizen voor
gas- en waterleiding, wordt bevorderfl? 2o. Wel
ke materialen moeten het meest geschikt wor
den geacht voor vervaardiging in Nederland?
3o. Op welke wyze zou eventueel de onder lo
bedoelde bevordering kunnen plaats vinden?
Tot leden der commissie zyn benoemd ir. J.
L. M. Asselbergs, hoofdinspecteur van den ar
beid te Breda; prof. F. K. Th. van Itersan.
directeur der Staatsmynen in Limburg, te
Heerlen: den directeur van de N V. Waterlei
ding Maatschappy „Overyssel”; den directeur
van het Ryksbureau voor Drinkwatervoor
ziening. den referendaris by het Departement
van Economische Zaken G. J. Teppema: den
vertegenwoordiger van het Staatsstudiebureau
der Konlnkiyke Nederlandsche Hoogovens en
Staalfabrieken, te IJmuiden, ir. A. H. Ingen-
housz.
Benoemd tot secretaris der commissie is de
directeur van het Ryksbureau voor Drink
watervoorziening. -
Diverse commissies van voorbereiding zijn in
volle actie en de persconferentie van hedenmor
gen is het eerste beroep, dat vla de pers op
het Nederlandsche publiek gedaan wordt.
De Commissie van Advies voor samenstelling
van het programma bestaat uit de reeds ge
noemde vertegenwoordigers der besturen vag
het Concertgebouw- en Residentie-Orkest, als
mede uit MeJ. H. Rahusen, Presidente van de
My. tot Bevordering der Toonkunst, en de hee
ren A. H. de Groot, Onder-Voorzltter van de
Kon. Oratorium Ver., W. de Jong Wzn., Pen
ningmeester van de Kon. Chr. Oratorium Ver. en
H. van den Eerenbeemt. Voorzitter van de RK.
Oratorium Ver.
Met de leiding van de Propaganda-Commissie
heeft de heer A. J. G. Strengholt zich belast.
Zitting in deze commissie hebben voorts de hee
ren B. van Viytnen, Jo Spier. Joh. Luger, Mr.
H. Scholte en J. A. Josephus Jltta, vertegen
woordigers van het „Initiatief Comité Amster
dam” alsmede de heeren N. R. Klein. Mr. J.
S. Baron van Harlnxma thoe Slooten, H. van
den Eerenbeemt, W. A. van Leer en Dr. J. M.
Kyzer.
De technische commissie Is samengesteld uit
den heer Prof. Dr. A. D. Fokker, architect J. F.
van Erven Dorens. Dr. Rudolf Mengelberg. Mr.
J. 8. Baron van Harlnxma thoe Slooten. J. J.
van den Berg, Directeur van het Stadion en C.
Bakker, chef van de Verkeerspolitie.
Een flnancieele commissie is in wording, ter-
wyi als algemeen leider de heer J. A. Josephus
Jltta optreedt, kantooradres: Koninginneweg 20
Amsterdam Z„ tel. 20891 tot 1 Mei, daarna Kei
zersgracht 224 Amsterdam C.. tel. 44800, met als
plaatsvervangend leider architect J. F. van Er
ven Dorens en als secretaresse MeJ. Helena C
Meyer.
Wy vernemen, dat de vyftlende Bondsver
gadering van den Ned. R. K. Bond van Tech
nici ,Bt. Bemulphus" gehouden wordt op 21
en 22 April »5 te Enschede in café-restau-
rant „Concordia”.
Dit in afwijking van een vorig bericht, dat
deze vergadering te 's-Hertogenbosch zou wor
den gehouden.
De Bond viert tevens zyn derde lustrum,
waarom er ’s Zaterdags avonds gelegenheid is
het Bestuur te complimenteeren.
over te brengen en het bezoek aan dit coneert
«oo groot te maken, dat het Stadion te klein
blijkt te ztjn voor de belangstellenden.
De heer Jhr. Mr. Dr. A. Röeli, voorzitter van
het bestuur van het Concertgebouw. Jhr. Hugo
Loudon, Voorzitter van het bestuur van het
Residentie-Orkest, Dr. W. de Vlugt. Burgemees
ter van Amsterdam en Jhr. L. H. N. Bosch
Ridder van Rosenthal, Burgemeester van
's Gravenhage, hebben zich bereid verklaard als
Eere-Presidenten op te treden.
Vrder bestaat het Eere-Comité uit een groot
aantal personen uit heel het land.
Het programma kan eerst definitief worden
opgemaakt, nadat Dr. W. Mengelberg in het
vaderland zal zyn teruggekeerd. Zooals te be
grijpen is, geschiedt de samenstelling van een
programma in laatste instantie door den diri
gent. s
Het Initiatief Comité Amsterdam Is er na-
tuuriyk zich volkomen van bewust, dat het
slechts een steentje probeert by te dragen tot
verlichting van de flnancieele nooden der beide
Instellingen. Het wil met deze acte slechts de
noodzakeiykheid accentueeren, dat aan belde or
kesten de behulpeame hand moeten worden ge
boden.
Hoewel wy volkomen vertrouwen dat door het
Stadlon-Concert een mooie recette ter beschik
king kan worden gesteld ten bate van beide
muziekinstellingen, willen wy toch niet nalaten
er reeds thans op te wyzen, dat de mooiste
steun aan deze orkesten zal zyn, dat velen
zich op zullen geven voor de winter-abonn»-
mentsconcerten.
Wat bedoelden de Graalleidsters met dit
nieuwe, dat geen eigeniyk .spel", geen spreek
koor. maar een symbollseerend a-naturalis-
ttsch. gresteiyk beelden In woord, behaams-
plastlek en zang was der Paaschgedachte?
De Graalleidlng had my van te voren verzocht
een korte uiteenzetting te willen aanhooren van
opzet en bedoelen.
..Het moderne tooneel zooals het zich sinds
den renaissance ontwikkeld heeft, is gericht
op het verstandeiyke schouwen in schouwbur
gen. Hier spreekt uitsluitend het intellectueele
vermogen hét „partstaande indt'.ldu aan. zijn
ontwikkeling omvat de weerspiegeling van een
gebeuren, dat ter beoordeeling aan het Individu
voorgehouden wordt.
.Maar ons streven aldus de leidster die
my haar grondgedachte ontwikkelde ons
streven gaat in tegenovergestelde richting, wy
zoeken voor onze katholieke levensbeschouwing
een vrij, e«n zelfstandig beeld, zooveel mogelyk
los van eenzijdige Grieksche of humanistische
renaissance-Invloeden.
„Het doel van ons spelen is niet uitsluitend
gericht op het schouwen en het verstandelijke,
maar op het beleven der katholieke waarheid.
Ons doel richt zich vooral op den wil en op de
vorming van het leven van den wil. wy be
doelen geenszins het verstandeiyk inzicht uit
te sluiten, maar beoogen een harmonische ge
meenscha ppeiyke beelding in ’n harmonlschen
mensch te geven.
In een schier ongeloofeiyke pracht heeft de
wondere zang der Wiener sangerknaben gister
avond voor t eerst te Amsterdam geklonken;
men heeft In t Concertgebouw kennis gemaakt
met een zangkunst, die welhaast volmaakt is:
volmaakt in haar majestelteiyke weelde van
geluid en relnen, klaren klank, volmaakt in
haar enorme virtuositeit. Een groot en machtig
wonder Is dit zingen: dit simpele, vanzelfspre
kende aspect, dit architectonische meester
schap. Brillante Jongensstemmen; brillant in
hun frissche Jeugd, die straalt en pareli als een
dauwdrup In de vreege ochtendzon. bril
lant in bun verrukkeiyk sonore timbre. bril
lant in hun rijke colorlet. Schitterend gecul
tiveerde zangkunst: onvergeiykeiyk van ensem
ble, perfect van indivldueele bekwaamheid. Men
tracht te analyseeren en stuit dadeiyk op de
alles-steunende basis: een geweldige scholing;
welk een studie moet aan dezen zang ten grond
slag liggen, welk een eindeloos intensief ver
fijnen van détails, welk een construeeren en
reconstrueeren
Men ving te zingen aan met een serie muzi
kaal bouwkunstig prachtige vier- en vijfstem
mige zestiende eeuwsche motetten: van Gio
vanni Cioce, Jocobus Gallus, I. Vascus en O.
P. Palestrina: stukken, die een maximum vra
gen én van persoonlijk én van gezameniyk mu
siceren; stukken, die gegeven werden in een
stille, sobere schoonheid, een teere. reine Dracht.
Rustig en beheerscht gaan de stemmen hun
gang en vloeien in één tot een monument,
waarop het relief onmiskenbaar duidelijk uit
geboetseerd is. Een grootse he ovatie dwingt tot
t geven van een toegift na deze vier meester-
lyke prestaties,t en weer ondergaat het audi
torium in steeds stygende bewondering de
machtige ontroering van dezen sereenen zang.
Dan toont zich de wondere kunst der Wiener
SAngerknaben van geheel andere zyde: in Mo
zart's komische opera ..Bastien en Bastlenne”.
Drl^ magnifieke solisten: Harald San*'er als
buitengewone uitblinker. Oskar Gebauer en
Robert Folter: drie Jongens, die ongeloofelljk
mooi respectleveiyk het herderinnetje, haar
minnaar en den toovenaar zongen en speel
den; drie partyen, die vlekkeloos geïnter
preteerd werden. En die voortreffelijk sloten in
het geheel van vrooiyke, kleurrijke co«tumes,
styivolle pruiken en subliem pianospel van dr.
Georg Gruber.
Tot slot een groep volksliederen: één van *n
onbekenden acteur en vier van Brahms; liede
ren, waarin men nogmaals met verbazing de
pracht van dit zingen beluistert. Om bovendien
nog beloond te worden met drie extra’s, één
met ’n stralende solo (..Schlaf eln, MAdchen.
schlaf eln”) en twee luchtige, speelsche stuk
ken van Johann Strauss.
Den „Wiener SAngerknaben” onze warme,
onverdeelde hulde, en niet het minst ook den
emlnenten muzlkalen leider dr. Georg Gruber.
Men verwacht dit unieke koor terug, en dan
niet in "n half, doch geheel bezet Concertge
bouw.
hoofdelijlce stemming
Tweede Kamer aan
Regeering de gisteren door ons
kort samengevatte bevoegdheden
ten opzichte van het tarief gegeven,
nadat Minister OUD nog eens in
een als naar gewoonte zeer helder
betoog eene paraphrase gegeven
had op wat de Regeering reeds in
haar Memorie van Antwoord had
geschreven.
Den Haag, 18 April.
De Eerste Kamer keurde behalve een groot
aantal niet besproken voorstellen van
meer ondergeschikten aard de Indische en de
Surinaamzche begrooting goed. In verband met
onze aanwezigheid in de Tweede Kamer kun
nen wy niet uitweiden over hetgeen by de In
dische begiootlng door den soclaal-democraat
MR. MENDELS, den katholieken senator MR.
JANSSEN, den christeiyk-historischen profes
sor DE 8AVORNIN LOHMAN, den liberaal
MR. FOCK en de vryzlnnlg-democratan MR.
SLINGENBERG en PROF. VAN EMBDEN
werd te berde gebracht.
DR. OOLIJN heeft met zyn gebruikelijke
volledigheid de verschillende spreken beant
woord. Nieuws school er in de debatten der
senatoren overigens niet. Of het moesten zyn
de uitingen van sykipathie met den door stekte
aan zyn verdiensteiyken arbeid ontrukten mi
nister Verschuur.
Iets nieuws was het deelnemen van het man
nelijk element door de medewerking der St.
Josephs-gezellen als koorknapen. Misschien had
men nog beter gedaan die medewerking ook uit
te breiden tot de Christusfiguur. Zoolang die
Christusfiguur alleen verzinnebeelding was kon
ook als by de Oolgothagroep, volstaan worden
met een vrouwenfiguur. Te eer omdat de woor
den, Christus in den mond gelegd, gesproken
werden door de Verhalende Stem. Maar zoodra
de regie die figuur op naturalistische wyze
sprekend Invoerde, haperde er iets; wilde men
onwillekeurig een mannestem hooren.
Intusschen: deze opvoering is niet te beoor-
deelen naar details, noch te bespreken met
detail-critiek. Deze opvoering is te waardeeren
als een merkwaardige nieuwe uiting van Graal-
leven, Graalbedoelen en Graaldaad.
Er zou te theoretiseeren zyn over de tooneel-
theorie der Graalleidsters, intusschen heb ik
groote bewondering voor hare tooneeldaad.
Tooneel is gemeenschap. Zonder gemeenschap
is tooneel dood. Tooneel Is cultuur. Tooneel
eischt persoon en massa. Voortgekomen uit den
eeredlenst, vraagt het zyn taak weer op te
mogen nemen in de liturgie. Zangkunst, speel
kunst, bewegingskunst, lichttechniek en decors-
visie worden dan de sfzonderiyke regels van
een gemeenschappelyk harmonisch gebed....
een gebed op het tooneel en in de zaal tegeiyk.
De Oraal nadert het gemeenschapsgevoel van
het moderne kunstleven der nlet-katholleke
wereld, die zich ook in een theaterzaal van
gouden tierlantynen niet verdraagt, maar de
Graal brengt de wydlng mee der katholieke
eeuwlgheidsgedachte van het Kruis....
En de leering van dezen avond van gedeel-
teiyke schoonheid en algeheele
levensbezieling is deze (werweglng:
„Dat wij door wederwaardigheid moeten in
gaan in bet Ryk van God.”
Het toumooi te Barcelona om het wereld
kampioenschap drie banden voor amateurs ia
geëindigd met de overwinning van den Span
jaard Pulgvert, die. ongeslagen door zijn tegen
standers, er in geslaagd is niet minder dan vier
wereldrecords op zyn naam te brengen.
De laatste resultaten waren:
4
5
3
4
5
3
1 Pulgvert (Spanje); 3
Davln (Frankrijk); 3 Albert (Frankrijk); 4
Sengers (Nederland); 5 Mlro (Spanje); 8 Ae
berhard Zwitserland); 7 Unshelm (Dultach-
land); 8 Zaman (België); 5 Prather (Ver. Sta
ten).
De Coupe de Nations werd gewonnen door
Frankryk volgens het volgende klassement:
1 Frankryk I pnt (1 plus 3); 2 Spanje 8 pnt.
(1 plus 5).
Plaatseiyke propaganda-comlté's zijn In voor
bereiding te Haarlem, Lelden, Den Haag. Delft,
Rotterdam. Alkmaar, Zaandam, Edam, Hoorn,
Bussum, Hilversum, Utrecht. Amersfoort en
Baam Deze commissies worden zoodanig sa
mengesteld. dat ook de omliggende gemeenten
intensief in de propaganda worden betrokken.
Een beroep op de verschlUende studenten
organisaties In de Universiteitssteden is gedaan.
Het een en ander geeft ons vertrouwen dat
deze unieke muziekmanifestatie, die een no
vum voor ons land is, een groot succes zal wor
den. Het enthousiasme van het Initiatief Comité
Amsterdam en van het uitvoerend comité is zeer
groot. Zy willen alles in het werk stellen om
deze geestdrift op hei Nederlandsche publiek
„wy willen optreden temidden van het pu
bliek als het kloppend hart van katholiek be
wustayn en het publiek omvormen tot één ge
meenschap, waar geen toeschouwers en geen
spelers als zoodanig meer bestaan, maar allen
omvat worden in één kunnen en in één be
leven In gemeenschappelyk bowustzyn.
„De schouwburgen, waarin wy noodgedwon
gen nog moeten optreden, beantwoorden dus
niet aan het organisch wezen, aan het doel
en den vorm van onze spelen.
Meer zou dit het amphitheater der oude
Grieken dpen. Doch noodgedwongen wordt
nu in den schouwburg van onze dagen ge
speeld. WU zoeken een eigen dramatlschen
vorm in eigen dramatlschen bouwvorm."
,2oo beoogen wy een intense religieuze be
leving in den schouwburg van thans. Intus
schen hebben we in dit spel wel degelyk gelegd
een dramatische handeling. In het lijden van
den held ligt de grootste dramatiek."
„De basis waarop we bouwen is doelmatig en
vroegere Graalspelen boden het bewijs ervan.
We spelen niet allebn voor katholieken, doch
voor alle richtingen. We bedoelen een religieus
opponeeren in tegenwoordigheid van heel de
wereld. WU willen tevens ook meebouwen aan
een nieuwe ethica voor ons volk."
In het kader van de Amsterdamsche Zomer
feesten zal op 2 Juni des avonds, een Stadlon-
Concert worden georganiseerd in het Amster
damsche Stadion onder de auspiciën van het
„Initiatief Comité Amsterdam” met belange-
looze medewerking van het Concertgebouw, en
Residentie-Orkest, het Toonkunstkoor, de Kon.
Neder!. Oratorium Vereenlging. de Kon. Chr.
Oratorium Vereenlging, en de R.K. Oratorium
Vereenlging, het geheel onder leiding van Dr
Willem Mengelberg. De recette zal geheel ter
beschikking worden gesteld van de besturen
van beide orkesten, die deze bedragen zullen
aanwenden voor het doel dat hun het meest
noodzakeiyk voorkomt.
Metdit ontelgenlngsontwerp waren de aan
gelegenheden, die op de agenda minister Kalff
regardeerden, nog niet uitgeput. OnmlddelUJk
had de bewindsman verschillende leden aan te
hooren, die de wijzigingen niet bewonderen
konden, welke in de Spoorwegwet en de Locaal-
spoorweg- en Tramwegwet worden aangebracht,
om het railverkeer te bevrijden van diverse zijn
tarievenpolitiek ongunstig beïnvloedende voor
schriften. Zoo zullen de spoorwegen, waar hun
dit wenscheiyk voorkomt, voortaan zoowel
reizigers als goederen mogen veroeren tegen een
lagere vracht dan die in de openlyk aangekon-
digde tarieven is opgenomen. Voorts bevatte het
ontwerp een wyziging van de regeling der
naasting van spoorwegen in dien zin. dat
voortaan op grooter schaal dan totnogtoe mo
gelyk was. by naasting niet de aanlegkosten
worden terugbetaald, maar een prys. welke Is
afgeleid uit de zuivere inkomsten van den te
naasten spoorweg over de laatste jaren.
Morgen zal erover gestemd worden. Want de
vergadering eindigde weder op een uur. waarop
vrywel geen Kamerleden meer aanwezig waren.
Zelfs waren alle leden van de Vaste Commissie
voor Openbare Werken, Verkeers- en Water
staatsaangelegenheden reeds naar huls gegaan.
Van „vechttarieven”, In het leven geroepen,
vooraf onderhandelingen te beïnvloeden,
zal, aldus de Minister, geen spraüb zyn. En
protectie van binnenlandsche bedryven ligt
evenmin in de bedoeling. Alleen zullen die be
drijven met een hooger tarief geholpen wor
den, die anders door abnormale methoden van
bet buitenland in den grond worden geboord.
Want met contingenteering alleen kan men dit
euvel niet tegengaan. Ook waar het nieuwe in
dustrieën betreft, zal het wapen wel eens toe
passing vinden.
Het stof, dat dit ontwerp by de schrifteiyke
behandeling neeft doen opwaaien, was reeds
tot een minimum gereduceerd, doordat aan het
einde dier behandeling de commissie van rap
porteurs in haar eindverslag geconcludeerd
had, „dat -dit wetsontwerp, beoogende een ver
betering der bestaande verbinding, welke reeds
vóór den wereldoorlog een onderwerp van stu
die uitmaakte, en welke by een opleving der
bedryvigheld dringend noodig kan worden, niet
berust op eenlge door de Regeerlng gedane be
lofte of aangegane verplichting, ma.w. dat de
Nederlandsche souverelnfteit op de Tusschen-
wateren onaangetast ge'bleven is, en voorts, dat
de Kanaalverbetering niet een bereids richting
gevend onderdeel beoogt te vormen in het ge
heel van het vraagstuk van eventueele nieuwe
onderhandelingen betreffende herziening van
de verdragen van 1839”.
Ir. BONGAERTS, die de mondelinge discussie
Inleidde, lokte van den
MINISTER VAN WA
TERSTAAT eene ver
klaring uit, dat deze
conclusie volkomen juist
was. En het debat over
aangelegenheid
nu zy tot haar
proporties was
teruggebracht geen
grooten omvang aan, al
kan natuuriyk Mr.
WESTERMAN niet na
laten, er nog eens aan
merking op te maken,
dat de Nederlandsche
’ertegenwoordlging in de
Centrale Rynvaart-commissie geen scherpere
houding had aangenomen tegenover de pogin
gen dier commissie, om groote bevoegdheden
te krijgen op de Rynmonden en de tusschen-
wateren tusschen Ryn en Schelde.
Over dit onderwerp is verder gesproken door
oen liberaal WENDELAAR. den vryzlnnig-
democraat 8CHILTHUIS, den anti-revolutlon-
nalr WIELENGA en ds. KERSTEN.
MINISTER KALFF legde er in zyn antwoord
nog eens den nadruk op, dat de verbeteringen
aan het kanaal al in 1913 noodig werden ge
acht en dat hy deze zaak wenschte te behan
delen geheel los van het vraagstuk van een
eventueel aan te leggen nieuwe RijnSchelde-
v er binding.
Dit plan is met groote sympathie begroet
door de besturen van belde muziekinstellingen
en uit het Concertgebouwbestuur hebben de
heeren G. H. de Marez Oyens, Mr. J. S. Baron
van Harlnxma Thoe Slooten en Dr. Rudolf
Mengelberg zich bereid verklaard om tezamen
met den heer Mr. L. G. van Praag, secretaris
van het bestuur van het Resldentie-orkest, zit
ting te nemen in het Werk-Comlté, dat dit
concert voorbereidt.
Directie en Commissarissen van het Stadion
hebben op zeer loyale wyze eveneens hun me
dewerking toegezegd, terwyi van de Directie der
Spoorwegen bericht is binnen gekomen, dat alle
mogelyke faciliteiten verleend zullen worden
om een eventueel massa-vervoer van belang
stellenden op goedkoope wyze naar Amsterdam
mogelyk te maken.
Wat de akoustische verzorging vap het con
cert betreft is het Comité zoo gelukkig geweest,
het advies in te winnen van Prof. Dr. A. d’
Fokker autoriteit op het gebied van de akous-
tlek. Prof. Fokker heeft zyn meening als volgt
geformuleerd. De beste plaats voor de opstel
ling van de vereenigde orkesten en koren is
het bovenste gedeelte van de Eere-Tribune,
waarby dan de achterwand en het dak door
nieuwe aan te brengen houten vlakken moeten
worden afgeschuind, opdat de terugkaatsing op
deze vlakken het geluid in de goede richting
over het Stadion verspreidt. Terzyde zouden ook
iaat
Mn.
nt
