ZOMERTEMPERATUREN
Medische kroniek
HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor IOcL
Crisis akkerbouw-
besluit 1934
IDEEËN
pUp,
De nood in de mijnen
Beslissing van de Rechtbank
Geen afzonderlijke regeling
Conflict bij de H.O.V.
Zetmeel
WEER OP VRIJE VOETEN
Tarwe
Heden van kracht
Peulvruchten
R. S. P.-ERS VEROORDEELD
Crisis-Akker bouwbesluit
ZATERDAG
Eisch tot uitbetaling van
salarissen
LOONSVERLAGING MEUBEL
FABRIEK
„De Tribune**-per»en
niet vrij
HANDELSOVEREENKOMST
MET DENEMARKEN
GEVANGENHOUDING
VERLENGD
Tabak, sigaren en
sigaretten
In- en uitvoer elechte toegestaan
aan een aan te wijzen crisis
organisatie
Dreigt er staking bij de Dominiale
mijn en de mijn Willem Sophia?
Restaurant DORRIUS
den
i
LIBRA
rooken.
concentratie aanwezig
ft
*1
niet
de
Er is by de H O V. nu eenmaal geen geld om
meer salaris uit te betalen dan nu geschiedt. Als
de twintig orkestleden allen lid van den Ned.
Toonkunslenaarsbond. namens wien de somma
tie wordt uitgebracht, hun zaak en die van het
orkest geheel willen bederven, dan moeten sy
doen wat zy nu doen.
Naar wi) van Mr A. Beets, voorzitter der H
O. V„ vernemen, is aan Mr. Mobach op deze
sommatie geantwoord, dat de volgende week het
bestuur der H. Q. V zal vergaderen en er daar
na een antwoord zal worden gezonden
De kwestie is overigens zeer eenvoudig, naar
de heer Beets ons mededeelde.
Het In voorraad hebben of bereiden van zet
meel in gezamenlijke hoeveelheden boven een
door den Minister te bepalen aantal kilogram
men. benevens het verwerken van zetmeel In
die hoeveelheden tot alle soorten stijfsel dex
trine. zetmeelslroop, masaee, textlelgoeder<n. pa
pier. carton, leder of andere door den Minister
aan te wijzen producten, ia slechts toegestaan
aan hem, die als georganiseerde by een Crisis
organisatie is aangesloten.
Het verhandelen van zetmeel In gezamenlijke
hoeveelheden boven het bovenbedoelde aantal
kilogrammen ia aan den georganiseerde slechts
toegestaan tegen betaling ten behoeve van het
Landbouw-Crlsls-Fonds van een door den Mi
nister vast te stellen bedrag per kilogram.
breking van het dienstverband door de gere-
qulreerde vóór 15 Maart 1935.
De directeur van het abattoir te Uithoorn is.
hangende het ondersoek der boeken, op vrije
voeten gesteld. Men weet, dat deze directeur
gearresteerd was op vermoeden van fraude by
de vleeschkeuring.
De Haagsche Rechtbank hoeft de gevangen
houding van de belde verdachten ragden roof
overval. gepleegd op den heer Blancke in diens
woning aan den Ryswykscheweg te Den Haag.
H en O., alsmede die van B den dader van
den moordaanslag in een café aan de Raam
straat eveneens in Den Haag, met dertig dagen
verlengd.
Naar verluidt Is binnen niet al te langen
tijd de onderteekenlng te verwachten van
*n handelsovereenkomst tueschen Nederland
en Denemarken
Naar men weet, heeft een Nederlandsche
delegatie, onder leiding van den heer Lam
ping. gedurende eenlge weken in Kopen
hagen met vertegenwoordigers van de Deen-
ache Regeering onderhandeld.
gesteld voor de verschillende soorten kwaliteiten
of variëteiten van dat veevoeder.
Het verwerken van Rogge tot roggemeel of
roggebloem, alsmede het verhandelen en ver
werken van meel of bloem, geheel of gedeeltelijk
afkomstig van rogge, is slechts toegestaan aan
hem. die als georganiseerde aangesloten is bij
een door den Minister aan te wijzen Crists-Or-
ganlsatle.
Naar wij vernemen heeft de Vacantlekamer
van de Arrondissementsrechtbank Vrijdag af
wijzend beschikt op het tot vrijgeven van de
persen van het communistisch dagblad .X*
Tribune" ingediende request.
Deze bepalingen vangen aan van kracht te
s(jn 31 Jell en eindigen met Ingang van 1 Ja
nuari 193«. Veer enkele artikelen syn echter
ten aanzien van dezen datam nadere bepalingen
gesteld.
In geval van staking zullen de leden ultkee-
ring ontvangen Ingevolge art. 3 van het sta-
klngsreglement, varieerend van 5 tot f 16 per
week, benevens een kindertoeslag. In den loop
van de volgende week sullen nadere instructies
worden gegeven
Donderdag is afgekondigd het Crisis Akker-
bouw-Besluit 1934.
Aan de bepalingen en voorschriften. in dit
besluit vervat, wordt het volgende ontleend:
De Invoer van aardappelen, fabrieksaardap
pelen. tarwe, rogge, haver, gerst, mals en al
dan niet verwerkte peulvruchten (ultechoon-
eel, maalsel en piksel daaronder begrepen), is
slechts toegestaan aan een door den Minister
van Economische Zaken daartoe als monc polis
houdster aan te wijzen Crisis-Organlsatle.
Eveneens is slechts toegestaan aan een der
door den minister daartoe als monopolleboudster
aan te wijzen Crisls-Organisatle de Invoer van
rijst, boekwyt, dart (ook genaamd kafflrkoorn).
milletsaad. grein de panla, zangzaad. sago, ta
pioca, zetmeel en aardappel vlokken, vont te alle
producten verkregen door of by verwerking of
bewerking van tarwe, haver, rogge, gerst, mals
en eenlg ander in dit artikel genoemd crisis
product. alsmede van tot veevoeder verwerkte
oliehoudende zaden, pitten en noten.
Voorts ia de uitvoer van aardappelen, fa-
briekagardappelen en al dan niet verwerkte
peulvruchten slechte toegestaan aan een Ortsis-
Organiaatlg welke ala mooopoUehoudater op
treedt.
Het is een ieder verboden aardappelen te tee-
len In een grootere hoeveelheid dan hy in het
jaar 1933 heeft geteeld.
Het teelen van fabrieksaardappelen is slechts
toegestaan met een door den Minister te ver
kenen pootvergunnlng en tot de hoeveelheid
welke In deae vergunning vermeld is.
Het verhandelen van hier te lande geteelde
tarwe met uitzondering van zaaltarwe la slechts
toe gestaan onder bepaalde voorwaarden, door
den Minister van Economische Zaken te stellen.
Ditzelfde geldt voor het In voorraad hebben
van hier te lande geteelde tarwe, het verwerken
van tarwe tot tarwemeel A of tarwebloem A
en het verwerken van tarwe tot tarwebloem B
en tarwemeel B.
Het hoofdbestuur zou. indien de belde parti
culiere mijnen zich aan de gezamenlijke loon
regeling willen onttrekken, desnoods een sta
king willen proclameeren
Ook de uitvoer van aardappelmeel ie slechts
aan suis een organisatie toegestaan.
In verband met het conflict bij de Haarlem-
sche Orkestvereeniging, heeft rnr T. Mobach.
te 's-Oravenbage, ten verzoeke van een 30-tal
musici van de H O. V.. het bestuur dier veree-
nlglng doen sommeeren. 5 pCt te betalen van bet
gezamenlijk salaris der 20 musici over het tijd
vak van 114 Juli 1934, hetgeen bedoelde mu
sici beweren minder te hebben ontvangen aan
waartoe een dienstverband met de H. O. V. was
aangegaan Voorts is het bestuur bovengenoemd
aangezegd dat de requiranten nu reeds het be
stuur aansprakelijk stellen voor alle schade,
welke zU zullen lijden by een eventueel' ver
in den Rotterdamschen
Dierentuin werden twee
jaguar» geboren, die zich
In de levendige belang-
itelling van het publiek
mogen verheugen
Onder leiding van den Rljksbemlddelaar, mr
de Vries, had Vrijdag aan het Departement van
Sociale Zaken een tweede conferentie plaats
tusscben de directie van de Meubelfabriek Leg
uit te Krommenie en den Bond van Meubel
fabrikanten eenerzyds en de drie werknemers
organisaties anderzyds
De firma Leguit verklaarde zich bereid de
loonsvermindering te beperken tot 3 cent per
uur voor volwassen arbeiders.
De besturen der werknemersorganisaties heb
ben op zich genomen, dit voorstel In hun orga
nisaties te verdedigen, zoodat aangenomen mag
worden, dat Maandagochtend de arbeid zal wor
den hervat.
Deae loonregeling aal gelden tot 1 Maart 1935
TWRR JAGUARS IN
QKVANGKNSCHAP
GKBORKN
Vast staat, dat het bestuur van de H. O. V.,
geheel hzjangelnns voor het orkest tracht te be
reiken wat mogeiyk is. Elk financieel voordeel
komt uitsluitend ten goede van de orkestleden,
zoodat men niet anders dan verbaasd kon syn
over wat de Ned. Toonkunslenaarsbond thans
doet, aldus de heer Beets
Voor het bestuur is dit doordryven intus-
achen zeer onaangenaam Bulten de twintig
hierboven genoemde orkestleden zyn er dan ook
twee en twintig anderen, die het bestuur in alle
opzichten willen blyven steunen
Vrijdag Is oen bespreking gehouden tus-
achen de besturen der vier mijnwerkers -
bonden. Algemeen was men het er over
eens. dat voor enkele mynen geen afzon-
der H.ke regeling van loon- en arbeids
voorwaarden kan worden toegestaan.
De Algemeene Nederlandsche Mynwerkers-
bond en de Neutrale MUnwerkersbond
staan op het standpunt, dat geen enkele
loonsverlaging kan worden geaccepteerd,
evenwel willen de besturen dezer organi
saties hun leden en respectievelijke bonds-
instantleo opwekken, om uit solldariteits-
overwegingen mede op de Domaniale en de
Willem Sophia-mynen in staking te gaan
Nadat deze besturen de noodige volmachten
van hun bondslnstantlew hebben gekregen,
zullen de vier organisaties Maandagavond
wederom In vergadering bijeenkomen. tot
het bespreken van de verder te nemen
maatregelen.
Het verwerken van peulvruchten In gesamen-
lyke hoeveelheden boven het vastgestelde aan
tal kilogrammen Is slechts toegestaan aan hem.
die als georganiseerde is aangesloten b J een
crLSia-organisatie en met een door den Minis
ter te verstrekken vergunning.
Het verwerken van oliehoudende zaden, pit
ten en noten tot veevoeder is slechts toegestaan
aan hem. die als georganiseerde is aangsloten
by een Crisis-Organlsatle en indlen de betrok
kene ten behoeve van het landbouw-crisisfond*
een door den Minister vast te stellen bedrag
betaalt, welk bedrag verschillend kan worden
Het in voorreed hebben ven el den niet ver
werkte peulvruchten In gezamenlijke hoeveel
heden boven een door den Minister te bepalen
aantal kilogrammen is slechts toegestaan aan
hem. die als georganiseerde by een daartoe aan
te wysen Crisis-Organlsatle is aangesloten.
Voorts zal de Minister vaststellen een be
drag per 100 K O. van den aanwezigen voor
raad, welk bedrag verschillend kan worden ge
steld voor de verschillende soorten, kwaliteiten
of variëteiten van peulvruchten, ten behoeve
van het landbouw Crisis-Fonda.
Het hoofdbestuur van den R. K. Mynwerkers-
bond heeft aan de contact-commiasle voor het
mynbedryf doen weten, dat het na rijp beraad
besloten heeft accoord te gaan met de voorstel
len der myndlrectlea, aooals die tenslotte in de
vergadering der contactcommissie van Zater
dag 14 oezer door zyn voorzitter zyn gefor
muleerd. zulks in de verwachting, dat thans
spoedig in de betrokken particuliere mynen re
gelmatig ten minste vyf dagen wordt gewerkt,
waardoor het weekinkomen in zyn geheel zal
kunhen worden verhoogd.
Ten aanzien van de Domaniale myn en de
myn Willem Sophia, deelt het bestuur mee, dat
het niet bereid is de door deze mynen ge-
wenachte verlaging te accepteeren Het zal de
mynwerkera opwekken zich daartegen met
kracht te verzetten.
In verbend met het Crisis-Akkerbouwbe-
slult Is voorts nog bepaald dat In artikel 1 van
het Crisis-Tuinbouwbesluit 1933 I zal vervallen:
.Aardappelen"; dat in het Crisis-Tulnbraiwbe-
slult 1934 II zal vervallen het bepaalde onder
b van artikel I. de woorden „en aardappelen"
in artikel III en het geheele artikel IVbis; dat
Ingetrokken wordt, behalve ten aanzien van
reeds begane strafbare feiten, t Crisls-Zetmeel-
Besluit 1933 en het Aardappelmeel - Monopolie-
Beslult 1934 I; en met 1 Augustus 1934, even
eens behalve ten aanzien van reeds begsne
strafbare feiten het Crisis-Aardappelbeslult
1934 I.
Voorts wordt ingetrokken met ingang van een
nader te bepalen tydstlp. behalve ten aanzien
van reeds begane strafbare feiten het Tarwe-
besluit 1931, en het Crisls-Oraanbesluit 1933,
met uitsondering van de artikelen 1 en 7 van
het Crists-Oraanbeslult 1933. waarvan de in
trekking geschiedt met ingang van beden.
De Dordtsche politierechter heeft het ge
meenteraadslid W 8-, voorzitter der afd. Dor
drecht van de R 8 F.. wegens het schrijven en
doen verspreiden van een manifest van op
ruiende strekking, tot vier maanden gevang'
nisstraf met aftrek van preventief veroordeeld
Voorts werden wegens hst verspreiden van
dit manifest F. de B., F. A. O. van B.. J. van
H.. O. O. en 8. O. V. d. 8. tot twee maanden
gevangenisstraf veroordeeld met bevel tot on-
mlddeliyke inhechtenisneming.
O. 8.. eveneens verdacht van verspreiding,
werd vrygesproken.
G. F., die een agent heeft bedreigd, kreeg
twee maanden gevangenisstraf met aftrek.
Ten slotte werd D. 8.. die tydens den oploop
de politie had beleedlgd. Uzn dagen gevange
nisstraf opgelegd.
■en tweede opwerping, welke zich in de woe
lige dagen van het begin dezer maand als van-
self opdrong was deze: kunnen tucht en orde in
onze gemeenschap op den duur wel gehand
haafd blyven, wanneer het aan tienduizenden
Ónmogelijk is den eersten levensplicht te ver
vullen?
Van den zondenval af is den menach door
den Schepper verordend: in het zweet uwe aan-
schjjns zult gy uw brood verdienen I Arbeid 'werd
levensplicht, werd de straf voor den man, maar,
door Christus geadeld, werd.die arbeid voor
lederen goedwillende tot een zegen. Ledigheid is
des duivels oorkussen, teerden onze voorouden
ons al. Arbeiden is een tweede natuur van den
gasstelttk en lichamelijk gezonden menach ge
wórden. Zonder arbeid geen echte rust; zon
der werk geen ware levensvreugd. Wie werkt
heeft geen tyd voor verkeerde gedachten; hij
voelt zich nuttig, voelt zich menach. Het loon
in zyn band te de aoidy van zyn zweet; geen
eigendom schenkt meer voldoening dan het zelf
verdiende geld en geen geld wordt beter be
heerd en zuiniger besteed, dan het weekloon van
den werkman en het maandsalaris vsn den
hoofdarbeider.
Zet daartegenover nu het leger van honderd
duizenden werklooaen. die lederen dag bet stem
pel van hun nietsdoen, het bewijs van hun le
diggang moeten geven, om aan het eind der
week een minimum voor levensonderhoud, een
maar half gegund steunbedrag op te strijken.
Dat zulk een toestand weken duurt is onge-
wenecht; dat hy maanden aanhoudt te gevaar
lijk; wanneer hy jaren voortaleept wordt hy
onhoudbaar. Wy geven ons daarvan te weinig
rekenschap en eerst, wanneer de gewapendb
overheidsorganen moeten schieten op de eigen
van drukpers zyn kosteiyke dingen, waaraan
b.v. wy, katholieken, in ons land onnoemelyk
veel te danken hebben. Zonder dat zou er vzn
onsen tegenvoordlgen invloed, van onze eer
volle plaats In de volksgemeenschap, ook van
«ns sterk gegroeid aantal vennoedelyk, geen
sprake zQn geweest. Die vrijheden kunnen wy
aeker niet enkel voor ons zelf opeischen; zy
moeten voor alten geljjkeiyk gelden. De ge
schiedenis heeft geteerd, dat, wie ttfdeiyk kans
ziet de vrije meenlngsuitlng van tegenstanders
te onderdrukken, op den duur van zulk een
kneveling zelf het sjaebtoffer wordt.
Dit wil zatuuriyk niet zeggen, dat aan laste
raars, vuilschrijvers, vuilsprekers, aan opruiers
en gezagondermyners maar de vrije hand moet
worden gelaten. De grondwetteiyke vryheden
houden ultdrukkelyk teders persoonlyke verant
woordelijkheid voor de wet in. En de gewone
strafwet geeft aan de overheid mits zy er
maar een doelmatig gebruik van maakt vol
doende middelen om het openbaar fatsoen en de
openbare orde te handhaven. Als er klachten
zijn, gaat het veel meer over gebrek aan toe
passing dan over gebrek aan machtsmiddelen
zelf.
Noodwetten en wat erger is verkrach
ting der wet vormen een tweesnydend zwaard,
dat zich tegen den gebruiker zelf keert. De
beste wet is die, waarin de stevig in het volks
bewustzijn gegroeide rechtsregelen zyn vastge-
tegd. Van een noodwet kan zulks nimmer ge
zegd worden; en rechtsverkrachting is wel de
ergste fout, waaraan de overheid, handhaafster
van de wet en wreekster der gerechtigheid zich
schuldig kan maken.
Juist in tfjden, waarin de samenleving in be
roering wordt gebracht, moeten de oude instel
lingen en bestas nde wetten haar kracht en
deugdeiykheld proefondervtndeiyk toonen. En
wanneer nieuwe tyden, nieuwe vormen eiachen,
wanneer nieuw recht uit nieuw leven opkomt,
zulten zij, die gelooven in de levensvatbaarheid
van Jonge denkbeelden, door overhaasting geen
half werk willen doen.
asg
Wat is nu eigeniyk de beteekenis van het
Het schynt eez geestige Jezuïet ge
weest te zyn. die de volgende definitie gegeven
heeft: Otium In negotie, et negotium in olio.
Dit weet ik niet beter te vertalen dan met de
woorden: een ontspanning tijdens de bezigheid,
en een bezigheid in de ontspanning Er zyn dus
twee manieren van roeken, de eerste is een
soort verpooaing in het werk, dus af te keuren,
en de tweede is het aangenaam doorbrengzte
van den ledigen tyd. en dus in t algemeen
goed te keuren.
zyn dus op *t oegenbUk millioenen en
mlllioenen menachen, die tijdens hun werk
steeds rooken. Dit beteekent natuuriyk niet an
ders. dan dat zy niet met hun volle aandacht
b\> hun werk zyn. en dit ook niet kunnen zyn.
Elks trek aan de sigaar of sigaret beteekent
een klein uitstel, of een opnieuw beginnen. Dit
zyn twee verschillende dingen. Er zyn men-
schen, die een zoodanige bezigheid hebben, dat
zy telkens een nieuwen gedachtengang moeten
aanvangen, aooate b.v. Journalisten of vergade-
ringsmenachen d.ws. zy. die bet grootste ge
deelte van hun teven vergaderen). Welnu, dezs
menachen ziet men geregeld rooken en dat
heeft nog wel eenlge beteekenls. dat is niet vol
maakt onnatuuriyk Maar zy. die hun werk
achtereen moeten doen, die een bepaalde taak,
die uren achtereen duurt, moeten af werken:
voor hen is het rooken niet natuuriyk. voor hen
beteekent het een gemis aan aandacht, een te
kort aan concentratie. En wanneer men nu be
denkt, dat het beste werk slechte verricht kan
worden, indlen daarby de grootste aandacht en
dan begypt iedereen,
dat de rookgewoonten aan de kwaliteit van he4
werk van dit geslacht ziet ten goede komen.
Indien iemand door een bepaalde hartstocht,
door een sterken aandrift wordt bewogen, in
dien hy de wereld wil verbeteren, en hy rookt
daarby steeds sigaren, dan heeft hij syn geheele
aandacht niet by syn werk, en de aandrift zal
er onder lyden. Wanneer wy dan ook iemand
ontmoeten, die boos of verontwaardigd iS. dan
zeggen wy: Steek eerst een sigaar op. Behalve
dat hy daardoor afgeleid wordt. wordt hU
daardoor op zachte wyze bedwelmd en men zegt
Oal de Turken, die een krachUge en slrydlusttgz
volksstam waren, door het rooken van de nar-
gilek of waterpijp tot beleefde en handelbare
gentlemen zijn „ontaard Sommige geestelijken
gelooven zelfs, dat het rooken de erotische
hartstocht verzwakt, en Barbey d Aurevllly teas
van hetzelfde gevoelen.
Dat de beschaafde Wezt-Europeeeche menach-
heid thans zooveel rookt, is dus een onfeilbaar
treken, dat zy doorgaans niet geheel by hun
werk syn; en iemand die niet geheel by zijn
werk is. heeft twee dingen tegelijk in zijn
hoofd, en iemand die twee dingen tegelijk In
zyn hoofd heeft, is een twijfelaar, en iemand
die een twyfelaar is, is zenuwachtig.
Het rooken te een zenuwachtige ‘gewoonte.
Wanneer men het werken telkens door rooken
onderbreekt, probeert men ten eerste het on
aangename werk even uit te stellen, en ten
tweede probeert men door de lachte bedwel
ming van de nicotine de onaangenaamheid van
oen twijfel, van het niet geheel In sljn werk op
gaan, te verdrijven.
In een dergeiyken voortdurenden lichten
staat van bedwelming en afleiding komt men
niet tot kloeker teven en krachtiger besluiten,
wordt men nog iets meer twyfelachtlg. en te
de behoefte aan nicotine nog grooter. Het la
dus een kringloop, een vicieuze cirkel, juist zoo-
sls de bezuinigingen om wille van de crisis, de
crisis Juist weer grooter maken. Het is dus
beter, minder te rooken. Vooral 's morgens niet,
en 's avonds laat niet. Dan Maat men frisscher
op, en wanneer dit enkele dagen duurt, te hql
zoo prettig, dat men by zijn voornemen bllift,
om slechts matig te rooken.
Maar de tegenwoordige rookhartstocht is een
bewijs, dat de menschheld van tegenwoordig
niet precise «eet, vat stf wU.
TH. H. 8CHLICHTTNO.
landgenooten dringt de ernst van de vreese-
lyke ziekte, welke werkloosheid heet, opnieuw
tot ons door.
De werkloosheid sloopt de energie der huis
vaders. der gezonde mannen op middelbaren
leeftijd; zy maakt hen gemeiyk en prikkelbaar.
Is het wonder, wanneer zy willen werken en er
geen arbeid is? Erger: de werkloosheid verlamt
de Jeugd, die moet teeren werken en er de
gelegenheid niet voor krijgt. Gestadige arbeid
ligt niet in de lyn van den jongen mensch
Telkens voelt hy de verleiding opkomen om zich
aan den dwang van het werk te onttrekken voor
spel of vermaak. Hy moet leeren zich regelmatig
in te spannen en op den duur groeit de lust tot
werken en wordt arbeid hem een behoefte. Hoe
zal onze jeugd die zegen deelachtig worden,
wanneer die gestadige prikkel van echten, too
nenden arbeid ultblyft? Wordt deze ernstige
waarheid wel voldoende Ingezien? wy betwy-
felen het Werd algemeen de beteekenls van
een jarenlange werkloosheid begrepen, de
beteekenls voor den Indlvldueelen mensch en
voor de gemeenschap, er zou meer worden ge
daan; er zou geholpen worden zooals men doet
by een natuurramp, by een groeten watersnood,
by een aardbeving, by een cycloon. Dan Helpt
al wat helpen kan. dan worden de verwoeste
hulsen opgebouwd; nieuwe landstreken ont
gonnen; comité's worden gevormd, bet geld
stroomt binnen en wordt met liefde gegeven
Werkloosheid is erger: *t is niet een ongeluk,
waarby iemand een arm of een been breekt;
t is tuberculose, die de tongen aantast en ver
pleging. maandenlang, in frissche lucht pood-
zakeiyk maakt.
We moesten ons van de werkloosheid
afmaken met steungelden, om. wanneer
kwaal lang duurt, over de grootte dier steun
bedragen te kibbelen. Wy moeten de werkloos
heid zien als een tering, die knaagt aan de
tongen van ons volk. Er moet komen arbeid en
arbeidsplicht. Liever nóg meer geld
uitgeven, wanneer er maar voor dat geld ge
werkt wordt! Er moet komen arbeidsplicht ook
door arbeidsverdeellng De jongeren en de
gezinshoofden op middelbaren leeftyd moeten
vooraan staan op de lyst van hen. die tot arbeid
gedwongen worden; de ouderen moeten
plaats voor hen maken. En de leus: de vrouw,
het meisje, terug naar het gezin, moet by dezen
noodtoestand eindelijk eens in daden worden
omgezet.
Wanneer men kracht vraagt aan de overheid,
laat men ze op dit gebied eiachen. Arbeid is de
eerste plicht van den menach; laat de overheid
een arbeidsplicht Invoeren en laten zij, die nu
zoo spoedig warm toopen, wanneer oproerige
klanken uit de massa opstijgen, meehelpen om
het groote leger der werklooaen weer in gang
te zetten. Geen beter middel tegen onrust dan
werk; geen grooter segen voor individu en ge
meenschap dan arbeldl
-w-^s geestesgesteldheid van de tegenwoordige
I Inenachheid heeft veel weg van onze so-
mertemperaturen Jia een langen winter
loopt de thermometer eindelijk op. tot we, In
een temperatuur van negentig graden, puffend
en bissend, ons zelf niet meer herkennen. Maar
nauweiyks voeten we ons heel ongewoon als al
te rykeiyk bedeelde kinderen van den sonne-
god, of een onweer koelt de luchtlagen af en
doet den warmtemeter rijf en twintig graden
daten. In den zomer is sulk een belangrijk tem
peratuurverschil binnen één etmaal niet onge
woon.
Vele menachen, vooral In onsen tijd, beleven
regelmatig In hun geesteiyke gesteldheid zulke
zomersche temperatuurwisselingen: er is maar
weinig noodig om ze van koel tot op kookpunt
te brengen. Tusachen de natuur en hen is er
echter dit verschil, dst de eerste niet licht on
gelukken maakt, integendeel. Plotselinge afwis
selingen van warmte en koude mogen haar on
aangename gevolgen hebben, in het groot ge
nomen' zyn ze weldadig zy geven verademing
aan alle levende wezens en gaan gemeenlijk
gepaard met lang verbelden regen. Met een
in zyn mentaliteit sterk wisselende massa is het
echter anders gesteld De gemeenschap wordt
beheeracht door zeden en gewoonten. Er bestaat
een publieke meenlng over de gewichtigste vra
gen van staatsbeleid, van rechtvaardigheid, van
openbare zedeiykheld en veie andere meer
et minder belangrijke punten. In die publieke
opinie zyn verschillen, zijn voor- en tegenstan
ders, er zyn nuances, die geleldeiyk wisselen.
Msar by alle wisseling en evolutie te er een
zekere stabiliteit; vandaar dat men over een
„publieke meenlng” spreken kan. Wanneer die
opinie van boven af stelselmatig wordt onder
drukt. ofwel, wanneer zy wispelturig is als een
Msarteche bul. bestaat er geen openbare moe
ring, wat wel het gevaariykste te, wat men van
een volk zeggen kan.
De slechtste tydperken der geschiedenis zijn
altyd die, waarin men van geen stabiele volks-
meenlng kan spreken. Wanneer ten tyrannleke
overheid de volksziel onderdrukt of wel, wan
neer de wufte massa lederen dag van teeno-
wyze verandert, in beide gevallen te er geen
sprake van een vruchtbaar, nationaal leven.
Helaas beleven wy thans een periode der his
torie, waarin beide verschljnaelen voortdurend
zyn waar te nemen.
Ons land te een der weinig gelukkige, waar
beide kwalen zich weinig of niet voordoen. Vrij
heid van meenlng werd steeds sis een der kost-
baarste geestelyke goederen van onzen natlo-
naten bodem beschouwd en nieuwe geestesstroo-
mlngen. welke zich elders met bloedige revolu
ties baan braken, wonnen hier meestal gelei-
deiyk veld.
t Zal goed zyn, dat wy ook In dezen inter
nationaal stormachtlgen tyd, als volksgemeen
schap dleaelfde stabiliteit en waren vrijheidszin
ssn den dag blyven leggen Hiervoor sullen twee
gevaariyke klippen vermeden dienen te worden,
waarop wy vandaag wenschten te wyaen. Ten
eerste is er de verklaarbare mentaliteit by alle
ordeltevenden om het openbaar gezag te ver
sterken en allen oproerigen elementen den kop in
te drukken. Zonder meer is zulk een gezindheid.
Prijzenswaard. By ds vele goede eigenschappen,
welke ons volk bezit, te een zekere teugelloos
heid, welke gemskkeiyk tot uitspattingen voert,
riet te ontkennen. In normale tyden kan de
openbare macht, ook al te zy overdreven welwil
lend, zich wel handhaven. Maar een al te groote
slapte en toegevendheid aal zich wreken, aoo-
dra er een ongewone beweging in de mesas
komt. Vsn selfsprekend staan dan de ordeiyke
burgers klaar met het verwyt aan de overheid:
hadt gy tydlg uw kracht getoond, dan aoudt
gy thans uw gezag gemakkelyk kunnen doen
gelden! Vandaar dat woelige tyden. ala wij
thans beleven, een waarschuwing inhouden, om
het gezag steeds rechtvaardig, maar met sterke
hand uit te oefenen.
Is dus bet opkomen voor een krachtig bewind
Prijzenswaardlg en zyn de verwyten van slap
heid te biliyken en te begrypen. zy, die zulke
Juiste aanmerkingen maken vervallen echter te
spoedig in de fout meer te eischen dan noodig
en wenscheiyk te. De geestdrift voor het gezag
en de verontwaardiging voor revolutlonnalre
woorden en daden mag den ordeltevenden bur
ger niet op kookhitte brengen, aoodat hy de
JulstE verhoudingen uit bet oog verliest. In
ziedaar de gevaariyke mentaliteit, waartegen
wy in deze dagen wilden waarschuwen. In een
overigens zeer zakeiyk geredigeerd weekblad la
zen wy onlangs in een critlek op de landsre-
geering, aan wie werd verweten, dat zy de niets
te verliezen hebbende revolutlonnalre leiders te
lang ongemoeid hun verderfeiyken gang liet
gaan, deze tirade: Jn plaats van eerrt toe te
slaan, wanneer het felteiyk reeds te laat is, had
men dezen hoeren reeds lang den grooten mond
moeten snoeren, desnoods selfs, a 1
hst niet anders kon. door
»»n kleins verkrachtlngder
w t. Do resultaten van dit star vasthouden
aan wet en recht aanschouwen wy thans: op
roer, plunderingen, dooden en gewonden
Wanneer deze uiting als een verschrijving van
•en of anderen uit het evenwicht geslapen pu-
blfctet moest worden beschouwd, zou men het
beM doen er over te zwygen Iedereen beeft ech
ter In de afgeloopen weken In zyn omgeving
•eiyksoortlge klanken kunnen hooren: waarom
talmt de overheid met revolutlonnalre vereenl-
gingen te verbieden; waarom is het drukken en
verspreiden van opstandige geschriften al niet
lang verboden; waarom toopen er nog zooveel
oproerkraaier* op vrye voeten? Wanneer de wet
dan geen voldoende bevoegdheid tot ingrijpen
«eeft, moet die onvolmsaktevwet maar gauw
worden verbeterd en aangevuld of men doe het
■onder wet!
Zulke goed gemeende uitingen zUn beter be
doeld dan doordacht. Wat wy in normale tyden
als ons grootste geestelyke goed beechouwen.
moeten wy, wanneer er een stormpje opsteekt,
■oo maar niet zonder meer overboord wespen
De vryheid van het woord, vryheld van gods-
ElsnaC, van vsreenlglng sa vergsdarlnc. vrijheid
nze grootvaders rookten een pyp. onze
vaders rookten sigaren en wy rooken si
garetten. Is het rooken nu schadelijk of
niet? Het meest is geschreven over de vraag, of
het rooken de oorzaak is van angina pectoris.
Onder angina pectoris, dat eigeniyk vernauwing
van de borst beteekent, verstaat men het ge
voel van drukkende en verpletterende pyn in
de hartstreek, een pijn die uitstraalt naar oen-
hoog, den linker schouder en vaak ook in den
linkerarm. Deze pyn is zoo geweldig, dat de
lijder zich als *t ware vernietigd gevoelt. Angina
pectoris werd algemeen beschouwd als een
voorbode van den dood. En wanneer men na
den dood onderzocht, dan bleek in zeer vete
gevallen, dat de zp coronairvaten. dat zyn de
bloedvaten, waardoor het hart zelf gevoed
wordt, ziekeiyk veranderd, verkalkt, verwelkt of
verstopt waren. Immers, zoo gauw heeft de
groote slagader het hart niet verlaten, of een
paar ruime vaten ontspringen daaruit, om de
hartspier zelf van bloed te voorzien, en aldus
tot werkzaamheid in staat te stellen.
Het is dus geen wonder, dat het vraagstuk
belangrijk gevonden werd, of Angina pectoris
door nlcotine-vergiftlglngen wordt veroorzaakt,
Immers gold het hier een buitengewoon ern
stige aandoening
Er was een algemeene opinie dat dit verband
werkeiyk bestond, maar bewezen was het niet.
De statistieken, die hierover werden geprodu
ceerd. waren weinig zeggend. Men zou ook na
tuuriyk op andere wyze achter de waarheid
kunnen komen; nl ten eerste door klinische er
varing, ten tweede door proefneming. Wat het
eerste betreft, inderdaad is er een enkele dok
ter, aan wien enkele patiënten medegedeeld
hebben, dat zy minder last vsn deze luirtaan-
vallen hadden, wanneer zy het rooken staak
ten Maar van een algemeene ervaring is geen
sprake. Wat de tweede manier betreft, de proef
neming. het Is duldelyk. dat deze niet mogz-
lyk ia. Misschien zou men iemand vyrtig jaren
lang gratis rooken kunnen geven, om te onder
zoeken of hy in dien tyd angina pectoris krygt.
Het zou te duur zyn.
Blyft de statistiek. Johnson publiceerde In
1929 een statistiek van 60 mannen, die aan
angina pectoris gestorven waren Niet minders
dan aeventlg procent dezer lijders waren»
rookers. Men zou leggen, dat het verband dul
delyk Is Maar is dit percentage werkeiyk hoog?
Johnson sloeg een telefoongids op. noteerde
1000 namen en informeerde by de dragers van
deze namen, of zy rookten 81 procent waren
rookers Hieruit blykt dus wel. dat men hieruit
niet kan concludeeren. dat het rooken het ont
staan van angina pectoris bevordert De andere
statLstieken waren al niet veel duldelyker
Thans is een nieuwe en uigebreide statistiek
gemaakt door twee medici uit Borton Zy gin
gen na. welke de rookgewoonten waren van 750
lijders aan angina pectoris 46 pCt. rooken niet,
29 weinig of matig. 34 sterk of onmatig Tege
lijk werden de rookgewoonten onderzocht van
750 personen van hetzelfde geslacht en van
dezelfde levensgewoonten Daarby bleken 37
pCt. niet te rooken. 29 pCt. matig. 33 5 pCt.
sterk te rooken De lyders aan angina pectoris
rookten dus minder dan de anderen
Dat het nicotine een vergift is. waaraan men
went, is bekend aan iedereen. De eerste maal
verwekt het rooken duizeligheid, misaelykheid
en braken, en ook later komt er een vergifti
ging voor, die zich uit door uitputting, ineen-
zlnklng. mlsseiykheid. braken en kortademig
heid. In den regel doen deze verachynaelen zich
slechts voor by sterke rookers.
N Z Voorburgwal b h. Spui, A'dam
PLATS DU JOUR EN LA CARTE
dt
M,
de
ti
de
ids
m-
xto
re-
uee
bM
or
ka
