ZOMERTEMPERATUREN
Medische kroniek
Crisis akkerbouw-
besluit 1934
H
1
HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor lOct.
ZATERDAG 2f JULI 1934
IDEEËN
De nood in de mijnen
Bealiaaing van de Rechtbank
Geen afzonderlijke regeling
Conflict bij de H.O.V.
Zetmeel
WEER OP VRIJE VOETEN
Tarwe
Heden van kracht
R. S. P.-ERS VEROORDEELD
Criaie-Akkerbouwbealuit
>1
In- en uitvoer alechta toegeataan
aan een aan te wijzen criais-
organiaatie
Eiach tot uitbetaling van
aalariaaen
LOONSVERLAGING MEUBEL
FABRIEK
>1
H AN DELSOVEREEN KOMST
MET DENEMARKEN
GEVANGENHOUDING
VERLENGD
Dreigt er staking bij de Dominiale
mijn en de mijn Willem Sophia?
Tabak, sigaren en
sigaretten
„De Tribune "-persen
niet vrij
Restaurant DORRIUS
PÜP.
I
r.
i’J
den
LOMUL
M
te
Peulvruchten
A
k
•k
IA-
locr
te
te
t.
1
1
niet
de
gesteld voor de verschillende soorten kwaliteiten
of variëteiten van dat veevoeder.
Het verwerken van Rogge tot roggemeel of
roggebloem, alsmede het verhandelen en ver
werken van meel of bloem, geheel of gedeeltelijk
afkomstig van rogge, Is slechts toegestaan aan
hem, die als georganiseerde aangesloten is bij
een door den Minister aan te wijsen Crists-Or-
ganlsatle.
Er is bij de H. O. V. nu eenmaal geen geld om
meer salaris uit te betalen dan nu geschiedt. Als
de twintig orkestleden allen lid van den Ned.
Toonkunslenaarsbond. namens wlen de somma
tie wordt uitgebracht. hun zaak en die van het
orkest geheel willen bederven, dan moeten zij
doen wat zij nu doen.
Naar wij van Mr. A. Beets, voorzitter der H.
O. V., vernemen, is aan Mr. Mobach op deze
sommatie geantwoord, dat de volgende week het
bestuur der H. O. V. zal vergaderen en er daar
na een antwoord zal worden gezonden.
De kwestie is overigens zeer eenvoudig, naar
de heer Beets ons mededeelde.
breking van het dienstverband door de gere-
qulreerde vóór 15 Maart 1935.
TWtt JAGUARS IN
GSVANGKNSCHAP
GKBORKN
sr
st
r-
i
I
r
I
Het In voorraad hebben of bereiden van zet
meel in gezamenlijke hoeveelheden boven een
door den Minister te bepalen aantal kilogram
men, benevens het verwerken van zetmeel In
die hoeveelheden tot alle soorten stijfsel, dex
trine, zetmeelsiroop, rnassee, textlelgoederrn, pa
pier, carton, leder of andere door den Minister
aan te wijzen producten, is slechts toegestaan
aan hem, die als georganiseerde bij een Crisis
organisatie Is aangesloten.
Het verhandelen van zetmeel In gezamenlijke
hoeveelheden boven het bovenbedoelde aantal
kilogrammen is aan den georganiseerde slechts
toegestaan tegen betaling ten behoeve van het
Landbouw-Crlsls-Fonds van een door den Mi
nister vast te stellen bedrag per kilogram.
Deze bepalingen vangen aan van kracht te
zijn 21 Juli en eindigen mei ingang van 1 Ja
nuari 1935. Voer enkele artikelen zijn echter
ten aanzien van dezen datum nadere bepalingen
gesteld.
De directeur van het abattoir te Uithoorn is.
hangende het onderzoek der boeken, op vrije
voeten gesteld. Men weet, dat deze directeur
gearresteerd was op vermoeden van fraude bjj
de vleeschkeurlng.
Naar verluidt te binnen niet al te langen
tijd de onderteekenlng te verwachten van
*n handelsovereenkomst tusschen Nederland
en Denemarken.
Naar men weet, beeft een Nederlandsche
delegatie, onder leiding van den heer Lam
ping, gedurende eenige weken in Kopen
hagen met vertegenwoordigers van de Deen-
sche Regeerlng onderhandeld.
Donderdag te afgekondlgd het Griste Akker-
bouw-Besluit 1934.
Aan de bepalingen en voorschriften, in dit
besluit vervat, wordt het volgende ontleend:
De invoer van aardappelen, fabrieksaardap
pelen, tarwe, rogge, haver, gerst, mate en al
dan niet verwerkte peulvruchten uitschoon-
sel, maalsel en jMkael daaronder begrepen), te
slechte toegestaan aan een door den Minister
van Economische Zaken daartoe als moncpolie-
houdster aan te wijzen Crtete-Organteatle.
Eveneens te slechts toegestaan aan een der
door den minister daartoe als monopollehoudster
aan te wijzen Crtete-Organteatle de Invoer van
rijst, boekwüt, dart (ook genaamd kaffirkoorn)
mliletaaad, grain de pante, zangzaad, sago, ta
pioca, zetmeel en aardappel vlokken, rootte alle
producten verkregen door of bij verwerking of
bewerking van tarwe, haver, rogge, gerst, mals
en eenlg ander in dit artikel genoemd crtete-
product, alsmede van tot veevoeder verwerkte
oliehoudende pitten en noten.
Voorts te de uitvoer van aardappelen, fa
brieksaardappelen en al dan niet verwerkte
peulvruchten slechts toegestaan aan oen Crtete-
Organteatle welke sla mooopoUehoudster op
treedt.
Onder leiding van den Rijksbemiddelaar, mr.
de Vries, had Vrijdag aan het Departement van
Sociale Zaken een tweede conferentie plaats
tusschen de directie van de Meubelfabriek Leg-
uit te Krommenie en den Bond van Meubel
fabrikanten eenerzijds en de drie werknemers
organisaties anderzijds.
De firma Leguit verklaarde zich bereid de
loonsvermindering te beperken tot 2 cent per
uur voor volwassen arbeiders.
De besturen der werknemersorganisatie* heb
ben op zich genomen, dit voorstel in hun orga
nisaties te verdedigen, zoodat aangenomen mag
worden, dat Maandagochtend de arbeid zal wor
den hervat.
Deze loonregeling zal gelden tot 1 Maart 1935.
Het verwerken van peulvruchten in gezamen
lijke hoeveelheden boven het vastgestelde aan
tal kilogrammen te slechts toegestaan aan hem,
die als georganiseerde te aangesloten b’J een
cnsls-organlsatle en met een door den Minis
ter te verstrekken vergunning.
Het verwerken van oliehoudende zaden, pit
ten en noten tot veevoeder te slechts toegestaan
aan hem, die ate georganiseerde 1* aangsloten
bü een Crisls-Organlsatle en indien de betrok
kene ten behoeve van het landbouw-crtslsfonds
een door den Minister vast te stellen bedrag
betaalt, welk bedrag verschillend kan werden
De Haagache Rechtbank heeft de gevangen
houding van de belde verdachten van den roof
overval, gepleeg^op den heer Blancke in diens
woning aan deïWftijswijkacheweg te Den Haag,
H. en O., alsmede die van B., den dader van
den moordaanslag In een café aan de Raam-
straat, eveneens in Den Haag, met dertig dagen
verlengd.
Het verhandelen van hier te lande geteelde
tarwe met uitzondering van zaaltarwe is slechts
toegestaan onder bepaalde voorwaarden, door
den Minister van Economische Zaken te stellen.
Ditzelfde geldt voor het in voorraad hebben
van hier te lande geteelde tarwe, het verwerken
van tarwe tot tarwemeel A of tarwebloem A
en het verwerken van tarwe tot tarwebloem B
en tarwemeel B.
In geval van staking zullen de leden uitkee-
rlng ontvangen Ingevolge art. 3 van het sta-
kingsreglement, varieerend van ƒ5 tot 18 per
week, benevens een kindertoeslag. In den loop
van de volgende week zullen nadere instructies
worden gegeven.
Ook de uitvoer van aardappelmeel te slechts
aan zul» een organisatie toegestaan.
Het te een ieder verboden aardappelen te tee-
len In een grootere hoeveelheid dan hü in het
Jaar 1933 heeft geteeld.
Het teelen van fabrieksaardappelen te slechts
toegestaan met een door den Minister te ver-
leenen pootvergunnlng en tot de hoeveelheid
welke in deze vergunning vermeld te.
Het hoofdbestuur zou. Indien de belde parti
culiere mijnen zich aan de gezamenlijke loon
regeling willen onttrekken, desnoods een sta
king willen proclameeren.
In den Rotterdamschen
Dierentuin werden twee
jaguar» geboren, die zich
In de levendige belang
stelling van het publiek
mogen verheugen
Vast staat, dat het bestuur van de H. O. V,
geheel belangeloos, voor het orkest tracht te be
reiken wat mogelUk te. Elk financieel voordeel
komt uitsluitend ten goede van de orkestleden,
zoodat men niet anders dan verbaasd kon zijn
over wat de Ned. Toonkunslenaarsbond thans
doet, aldus de heer Beets
Voor het bestuur is dit doordrijven intus-
schen zeer onaangenaam. Buiten de twintig
hierboven genoemde orkestleden zijn er dan ook
twee en twintig anderen, die het bestuur in alle
opzichten willen blijven steunen.
In verband met het conflict bü de Haarlem-
sche Orkestvereeniglng, heeft mr T. Mobach.
te ’s-Gravenhage, ten verzoeke van een 20-tal
musici van de H. O. V., het bestuur dier veree-
niging doen sommeeren, 5 pCt. te betalen van het
gezamenlijk salaris der 20 musici over het tijd
vak van 114 Juli 1934, hetgeen bedoelde mu
sici beweren minder te hebben ontvangen dan
waartoe een dienstverband met de H. O. V. was
aangegaan. Voorts te het bestuur bovengenoemd
aangezegd dat de requiranten nu reeds het be
stuur aansprakelijk stellen voor alle schade,
welke zij zullen lijden b|j een eventueele ver-
Naar wij vernemen heeft de Vacantlekamer
van de Arrondissementsrechtbank Vrijdag af
wijzend beschikt op het tot vrijgeven van de
persen van het communistisch dagblad „De
Tribune” Ingediende request.
In verband met het Crlsls-Akkerbouwbe-
slult te voorts nog bepaald dat in artikel 1 van
het Crtsls-Tuinbouwbeslult 1933 I zal vervallen:
..aardappelen”; dat in het Crtels-Tulnbouwbe-
slult 1934 II zal vervallen het bepaalde onder
in artikel III en het geheele artikel IVbte; dat
ingetrokken wordt, behalve ten aanzien van
reeds begane strafbare feiten, 1 Criste-ZeUneel-
Beslult 1933 en het Aardappelmeel-MonopoUe-
Beslult 1934 I; en met 1 Augustus 1934, even
eens behalve ten aanzien van reeds begane
strafbare feiten het Criste-Aardappelbeslult
1934 I.
Voorts wordt Ingetrokken met Ingang van een
nader te bepalen tijdstip, behalve ten aanzien
van reeds begane strafbare feiten het Tarwe-
beeluit 1931, en het Crtate-Graanbesluit 1933,
met uitsondering van de artikelen 3 en 7 van
het Crtete-Graanbeslult 1933, waarvan de in
trekking geschiedt met ingang van heden.
Het hoofdbestuur van den R. K. Mjjnwerkers-
bond heeft aan de contact-commissie voor het
mijnbedrijf doen weten, dat bet na rijp beraad
besloten heeft accoord te gaan met de voorstel
len der mUndlrectlee, zooals die tenslotte in de
vergadering der contactcommissie van Zater
dag 14 aeaer door zijn voorzitter zijn gefor
muleerd, zulks in de verwachting, dat thans
spoedig in de betrokken particuliere mijnen re
gelmatig ten minste vijf dagen wordt gewerkt,
waardoor het weekinkomen in zijn geheel zal
kunnen worden verhoogd.
Ten aanzien van de Domaniale mijn en de
mijn Willem Sophia, deelt het bestuur mee, dat
het niet bereid te de door deze mijnen ge-
wenschte verlaging te acoepteeren. Het zal de
mijnwerkers opwekken zich daartegen met
kracht te verzetten.
•pv! geestesgesteldheid van de tegenwoordige
I tnenschheld heeft veel weg van onze zo-
mertemperaturen Ka een langen winter
loopt de thermometer eindelijk op, tot we, in
een temperatuur van negentig graden, puffend
en blazend, ons zelf niet meer herkennen. Maar
nauwelijks voelen we ons heel ongewoon ate al
te rijkelijk bedeelde kinderen van den zonne
god, of een onweer koelt de luchtlagen af en
doet den warmtemeter vijf en twintig graden
dalen. In den zomer te zulk een belangrijk tem
peratuurverschil binnen één etmaal niet onge
woon.
Vele menschen, vooral in onzen tijd, beleven
regelmatig in hun geestelijke gesteldheid zulke
aomersche temperatuurwisselingen: er te maar
weinig noodlg om ze van koel tot op kookpunt
te brengen. Tusschen de natuur en hen te er
echter dit verschil, dat de eerste niet licht on
gelukken maakt. Integendeel. Plotselinge afwis
selingen van warmte en koude mogen haar on
aangename gevolgen hebben, in het groot ge
nomen zijn ze weldadig. Zij geven verademing
aan alle levende wezens en gaan gemeenlijk
gepaard met lang verbelden regen. Met een
in zijn mentaliteit sterk wisselende massa te het
echter anders gesteld. De gemeenschap wordt
beheerscht door seden en gewoonten. Er bestaat
een publieke meenlng over de gewichtigste vra
gen van staatsbeleid, van rechtvaardigheid, van
openbare zedelijkheid en vele andere meer
of minder belangrijke punten. In die publieke
opinie zijn verschillen, zijn voor- en tegenstan
ders, er zijn nuances, die geleidelijk wisselen.
Maar bjj alle wisseling en evolutie te er een
zekere stabiliteit; vandaar dat men over een
.publieke meenlng” spreken kan. Wanneer die
opinie van boven af stelselmatig wordt onder
drukt. ofwel, wanneer zü wispelturig te ate een
Maartsche bul, bestaat er geen openbare mee
nlng, wat wel het gevaarlijkste te, wat men van
een volk zeggen kan.
De slechtste tijdperken der geschiedenis zijn
altijd die, waarin men van geen stabiele voiks-
meening kan spreken. Wanneer een tyrannieke
overheid de volksziel onderdrukt of wel, wan
neer de wufte massa lederen dag van ziens
wijze verandert, In belde gevallen te er geen
sprake van een vruchtbaar, nationaal leven.
Helaas beleven wjj thans een periode der his
torie, waarin belde verschijnselen voortdurend
zijn waar te nemen.
Ons land te een der weinig gelukkige, waar
beide kwalen zich weinig of niet voordoen. Vrij
heid van meenlng werd steeds ate een der kost
baarste geestelijke goederen van onzen natlo-
nalen bodem beschouwd en nieuwe geestesstroo-
mlngen, welke zich elders met bloedige revolu
ties baan braken, wonnen hier meestal gelei
delijk veld.
t Zal goed zijn, dat wü ook in dezen Inter
nationaal stormachtigen tijd, als volksgemeen
schap diezelfde stabiliteit en waren vrijheidszin
aan den dag blijven leggen. Hiervoor zullen twee
gevaarlijke klippen vermeden dienen te worden,
waarop wjj vandaag wenschten te wijzen. Ten
eerste te er de verklaarbare mentaliteit bij alle
ordelievenden om het openbaar gezag te ver
sterken en allen oproerlgen elementen den kop in
te drukken. Zonder meer te zulk een gezindheid
prijzenswaard. Bij de vele goede eigenschappen,
welke ons volk bezit, te een zekere teugelloos
heid. welke gemakkelijk tot uitspattingen voert,
niet te ontkennen. In normale tijden kan de
openbare macht, ook al te zij overdreven welwil
lend, zich wel handhaven. Maar een al te groote
slapte en toegevendheid aal zich wreken, aoo-
dra er een ongewone beweging in de massa
komt. Van zelfsprekend staan dan de ordelijke
burgers klaar met het verwijt aan de overheid:
hadt gij tijdig uw kracht getoond, dan aoudt
gij thans uw gezag gemakkelijk kunnen doen
gelden! Vandaar dat woelige tijden, ate wy
thans beleven, een waarschuwing inhouden, om
het gezag steeds rechtvaardig, maar met sterke
hand uit te oefenen.
Is dus bet opkamen voor een krachtig bewind
prijzenswaardig en zjjn de verwijten van slap
heid te billijken en te begrijpen, zü, die zulke
Juiste aanmerkingen maken vervallen echter te
spoedig in de fout meer te elschen dan noodlg
en wenschelijk te. De geestdrift voor het gezag
en de verontwaardiging voor revolutlonnaire
woorden en daden mag den ordelievenden bur
ger niet op kookhitte brengen, zoodat hij de
juiste verhoudingen uit het oog verliest. En
ziedaar de gevaarlijke mentaliteit, waartegen
wij in deze dagen wilden waarschuwen. In een
overigens zeer zakelijk geredigeerd weekblad la
zen wij onlangs in een crltlek op de landsre-
geering, aan wie werd verweten, dat zij de niets
te verliezen hebbende revolutlonnaire leiders te
lang ongemoeid hun verderfeiyken gang liet
gaan, deze tirade: „In plaats van eerst toe te
slaan, wanneer het feitelijk reeds te laat te, had
men dezen heeren reeds lang den grooten mond
moeten snoeren, desnoods zelfs, als
het nlzt anders kon, door
••n kleine verkrachtingder
w i t De resultaten van dit star vasthouden
aan wet en recht aanschouwen wij thans: op
roer, plunderingen, dooden en gewonden.”
Wanneer deze uiting als een verschrijving van
een of anderen uit het evenwicht gealagen pu
blicist moest worden beschouwd, zou men het
best doen er over te zwijgen. Iedereen beeft ech
ter in de afgeloopen weken in zijn Omgeving
gelijksoortige klanken kunnen hooren: waarom
talmt de overheid met revolutlonnaire vereenl-
gingen te verbieden; waarom te bet drukken en
verspreiden van opstandige geechriften al niet
lang verboden; waarom loopen er nog zooveel
oproerkraaiers op vrije voeten? Wanneer de wet
«lan geen voldoende bevoegdheid tot ingrijpen
geeft, moet die onvolmaakte wet maar gauw
worden verbeterd ea aangevuld of men doe het
zonder wetl
Zulke goed gemeende uitingen zijn beter be
doeld dan doordacht. Wat wij in normale tijden
ate ons grootste geestelijke goed beechouwen,
moeten wij, wanneer er oen stormpje opeteekt,
aoo maar niet zonder meer overboord werpen.
De vrijheid van het woord, vrijheid van gods-
*«»st, van vereeniglng en vergadering, vr«he4d
Het in voorraad hebben van al dan niet ver
werkte peulvruchten in gezamenlijke hoeveel
heden boven een door den Minister te bepalen
aantal kilogrammen is slechts toegestaan aan
hem, die ate georganiseerde bi) een daartoe aan
te wijzen Crtete-Organteatle te aangesloten.
Voorts zal de Minister vaststellen een be
drag per 100 K G. van den aanwezigen voor-
raad, welk bedrag verschillend kan worden ge
steld voor de verschillende soorten, kwaliteiten
of variëteiten van peulvruchten, ten behoeve
van het landbouw Crisis-Foods.
Een tweede opwerping, welke zich in de woe
lige dsgen van het begin dezer maand als van
zelf opdrong was dese: kunnen tucht en orde in
onze gemeenschap op den duur wel gehand
haafd blijven, wanneer het aan tienduizenden
onmogelijk te den eersten levensplicht te ver
vullen?
Van den zondenval af te den mensch door
den Schepper verordend: in het zweet uws aan
schijn* suit gij uw brood verdienen! Arbeid werd
levensplicht, werd de straf voor den man, maar,
door Christus geadeld, werd die arbeid voor
lederen goedwillende tot een zegen. Ledigheid te
des duivels oorkussen, leerden onze voorouders
on* *L Arbeiden te een tweede natuur van den
geestelijk en lichamelijk gezonden mensch ge
worden. Zonder arbeid geen echte rust; loa
der werk geen ware levensvreugd. Wie werkt
heeft geen tijd voor verkeerde gedachten; hij
voelt zich nuttig, voelt zich mensch. Het loon
in zijn hand 1* de soldij van zijn zweet; geen
eigendom schenkt meer voldoening dan het zelf
verdiende geld en geen geld wordt beter be
heerd en zuiniger besteed, dan het weekloon van
den werkman en het maandsalaris van den
hoofdarbetder.
Zet daartegenover nu bet leger van honderd
duizenden werkloozen, die lederen dag het stem
pel van hun nietsdoen, het bewijs van hun le
diggang moeten geven, om aan het eind der
week een minimum voor levensonderhoud, een
maar half gegund steunbedrag op te strijken.
Dat zulk een toestand weken duurt te onge-
wenscht; dat hij maanden aanhoudt te gevaar
lijk; wanneer hij Jaren voortsleept wordt hij
onhoudbaar. Wij geven ons daarvan te weinig
rekenschap en eerst, wanneer de gewapende
overheidsorganen moeten schieten op de eigen
van drukpers zijn kostelijke dingen, waaraan
b.v. wjj, katholieken, in ons land onnoemelijk
veel te danken hebben. Zonder dat sou er van
onzen tegenwoordlgen invloed, van onze eer
volle plaats In de volksgemeenschap, ook van
sterk gegroeid aantal vermoedeiyk, geen
sprake zijn geweest. Die vrijheden kunnen wjj
zeker niet enkel voor ons zelf opelschen; zij
moeten voor allen gelijkelijk gelden. De ge
schiedenis heeft geleerd, dat, wie tydelijk kans
ziet de vrjje meenlngsultlng van tegenstanders
te onderdrukken, op den duur van zulk een
kneveling zelf het slachtoffer wordt.
Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat aan laste
raars, vuilschrijvers, vuilsprekers, aan opruiers
en gezagondermUners maar de vrije hand moet
worden gelaten. De grondwettelijke vrijheden
houden uitdrukkelijk ieders persoonlijke verant
woordelijkheid voor de wet In. En de gewone
strafwet geeft aan de overheid mits zij er
maar een doelmatig gebruik van maakt vol
doende middelen om het openbaar fatsoen en de
openbare orde te handhaven. Als er klachten
zijn, gaat het veel meer over gebrek aan toe
passing dan over gebrek aan machtsmiddelen
zelf.
Noodwetten en wat erger is verkrach
ting der wet vormen een tweesnijdend zwaard,
dat rich tegen den gebruiker zelf keert. De
beste wet te die, waarin de stevig in het volks
bewustzijn gegroeide rechtsregelen zijn vastge
legd. Van een noodwet kan zulks nimmer ge-
segd worden; en rechtsverkrachting te wel de
ergste fout, waaraan de overheid, handhaafster
van de wet en wreekster der gerechtigheid zich
schuldig kan maken.
Juist in tijden, waarin de samenleving in be
roering wordt gebracht, moeten de oude instel
lingen en bestaande wetten haar kracht en
deugdelijkheid proefondervindelijk toonen. En
wanneer nieuwe tijden, nieuwe vormen elschen,
wanneer nieuw recht uit nieuw leven opkomt,
zullen zij, die gelooven in de levensvatbaarheid
van Jonge denkbeelden, door overhaasting geen
half werk willen doen.
landgenooten dringt de ernst van de vreese-
lijke ziekte, welke werkloosheid heet, opnieuw
L tot ons door.
De werkloosheid sloopt de energie der huls-
r vaders, der gezonde mannen op middelbaren
leeftijd; zij maakt hen gemelijk en prikkelbaar.
t Is het wonder, wanneer zjj willen werken en er
geen arbeid Is? Erger: de werkloosheid verlamt
de Jeugd, die moet leeren werken en er de
gelegenheid niet voor krijgt. Gestadige arbeid
ligt niet in de lijn van den Jongen mensch.
Telkens voelt hij de verleiding opkomen om zich
aan den dwang van het werk te onttrekken voor
spel of vermaak. Hij moet leeren zich regelmatig
In te spannen en op den duur groeit de lust tot
werken en wordt arbeid hem een behoefte. Hoe
zal onze jeugd die zegen deelachtig worden,
wanneer die gestadige prikkel van echten, loo-
nenden arbeid uitblljft? Wordt deze ernstige
waarheid wel voldoende Ingezien? Wij betwij
felen het. Werd algemeen de beteekenis van
een jarenlange werkloosheid begrepen, de
beteekenis voor den Individueelen mensch en
voor de gemeenschap, er zou meer worden ge
daan; er zou geholpen worden zooate men doet
bij een natuurramp, bü een grooten watersnood,
bjj een aardbeving, bü een cycloon. Dan helpt
al wat helpen kan, dan worden de verwoeste
hulzen opgebouwd; nieuwe landstreken ont
gonnen; comité’s worden gevormd, het geld
stroomt binnen en wordt met liefde gegeven.
Werkloosheid te erger: 1 te niet een ongeluk,
waarbü iemand een arm of een been breekt;
t is tuberculose, die de longen aantast en ver
pleging, maandenlang, In frissche lucht nood
zakelijk maakt.
We moesten ons van de werkloosheid
afmaken met steungelden, om, wanneer
kwaal lang duurt, over de grootte dier steun
bedragen te kibbelen. Wü moeten de werkloos
heid zien ate een tering, die knaagt aan de
longen van ons volk. Er moet komen arbeid en
arbeidsplicht. Liever nóg meer geld
uitgeven, wanneer er maar voor dat geld ge
werkt wordt! Er moet komen arbeidsplicht ook
door arbeldsverdeellng. De Jongeren en de
gezinshoofden op middelbaren leeftüd moeten
vooraan staan op de lüst van hen, die tot arbeid
gedwongen worden; de ouderen moeten
plaats voor hen maken. En de leus: de vrouw,
het meisje, terug naar het gezin, moet bü desen
noodtoestand eindelijk eens In daden worden
omgezet.
Wanneer men kracht vraagt aan de overheid,
laat men ze op dit gebied elschen. Arbeid Is de
eerste plicht van den mensch; laat de overheid
een arbeidsplicht Invoeren en laten zü. die nu
zoo spoedig warm loopen, wanneer oproerige
klanken uit de massa opstijgen, meehelpen om
het groote leger der werkloozen weer In gang
te zetten. Geen beter middel tegen onrust dan
werk; geen grooter zegen voor Individu en ge
meenschap dan arbeid!
eerste betreft, inderdaad is er een enkele dok
ter. aan wlen enkele patiënten medegedeeld
hebben, dat zy minder last van deze hartaan-
vallen^ hadden, wanneer zy het rooken staak-
.•~1 een al9eme«ne ervaring is geen
Vrydag te een bespreking gehouden tus
schen de besturen der vier mijnwerkers-
bonden. Algemeen was men het er over
eens. dat voor enkele mynen geen afzon
derlijke regeling van loon- en arbeids
voorwaarden kan worden toegestaan.
De Algemeene Nederlandsche Mynwerkers-
boud en de Neutrale Mijnwerkersbond
staan op het standpunt, dat geen enkele
loonsverlaging kan worden geaccepteerd,
evenwel willen de besturen dezer organi
saties hun leden en respectleveiyke bonds-
Instantles opwekken, om uit solldaritelts-
overweglngen mede op de Domaniale en de
Willem Sophla-münen In staking te gaan
Nadat deze besturen de noodlge volmachten
van hun bondslnstantles hebben gekregen,
zullen de vier organisaties Maandagavond
wederom in vergadering byeenkomen, tot
het bespreken van de verder te nemen
maatregelen.
ten. Maar van een algemeene ervaring Is geen
sprake. Wat de tweede manier betreft, de proef
neming, het is duidelijk, dat deze niet moge-
lyk te. Misschien zou men iemand vüftig Jaren
lang gratis rooken kunnen geven, om te onder
zoeken, of hy in dien tyd angina pectoris krygt.
Het zou te duur zün.
Blyft de statistiek. Johnson publiceerde in
1929 een statistiek van 60 mannen, die aan
angina pectoris gestorven waren. Niet minder
dan zeventig procent dezer lyders waren
rockers. Men zou zeggen, dat het verband dul-
deiyk is Maar te dit percentage werkelük hoog?
Johnson sloeg een telefoongids op. noteerde
1000 namen en Informeerde bü de dragers van
deze namen, of zü rookten. 81 procent waren
rookers. Hieruit blykt dus wel, dat men hieruit
niet kan concludeeren. dat het rooken het ont
staan van angina pectoris bevordert. De andere
statistieken waren al niet veel duidelükef.
Thans te een nieuwe en uigebreide statistiek
gemaakt door twee medici uit Boston. Zij gin
gen na. welke de rookgewoonten waren van 750
lyders aan angina pectoris. 48 pCt. rooken niet,
29 weinig of matig, 24 sterk of onmatig. Tege
lijk werden de rookgewoonten onderzocht van
750 personen van hetzelfde geslacht en van
dezelfde levensgewoonten. Daarby bleken 38
pCt. niet te rooken. 29 pCt. matig, 33.5 pCt.
sterk te rooken. De lyders aan angina pectoris
rookten dus minder dan de anderen.
Dat het nicotine een vergift is, waaraan men
went, is bekend aan iedereen. De eerste maal
verwekt het rooken duizeligheid, mlsseiykheld
en braken, en ook later komt er een vergifti
ging voor, die zich uit door uitputting, Ineen-
zlnklng, misselijkheid, braken en kortademig-
held. In dfn regel doen dese verschijnselen zich
slechts voor bü sterke rookers.
nze grootvaders rookten een pijp, onze
11 vaders rookten sigaren en wü rooken si
garetten. Is het rooken nu schadeiyk of
niet? Het meest te geschreven over de vraag, of
het rooken de oorzaak is van angina pectoris.
Onder angina pectoris, dat elgenlük vernauwing
van de borst beteekent, verstaat men het ge
voel van drukkende en verpletterende pün In
de hartstreek, een pijn die uitstraalt naar om
hoog, den linker schouder en vaak ook In den
linkenarm. Deze pijn te zoo geweldig, dat de
lüder zich als ’t ware vernietigd gevoelt. Angina
pectoris werd algemeen beschouwd als een
voorbode van den dood. En wanneer men na
den dood onderzocht, dan bleek In zeer vele
gevallen, dat de z.g. coronairvaten, dat zün de
bloedvaten, waardoor het hart zelf gevoed
wordt, ziekeiyk veranderd, verkalkt, verwelkt of
verstopt waren. Immers, zoo gauw heeft de
groote slagader het hart niet verlaten, of een
paar ruime vaten ontspringen daaruit, om de
hartspier zelf van bloed te voorzien, en aldus
tot werkzaamheid In staat te stellen.
Het Is dus geen wonder, dat het vraagstuk
belangrük gevonden werd, of Angina pectoris
door nlcotine-verglftlgingen wordt veroorzaakt.
Immers gold het hier eet» buitengewoon ern
stige aandoening.
Er was een algemeene opinie dat dit verband
werkelük bestond, maar bewezen was het niet.
De statistieken, die hierover werden geprodu
ceerd, waren weinig zeggend. Men zou ook na
tuurlek op andere wyze achter de waarheid
kunnen komen; nl. ten eerste door klinische er
varing. ten tweede door proefneming. Wat het
De Dordteche politierechter heeft het ge
meenteraadslid W 8., voorzitter der afd. Dor-
b. van artikel I, de woorden „en aardappelen" dracht van de R3P, wegens het schrüven en
doen verspreiden van een manifest van op
ruiende strekking, tot vier maanden gevange
nisstraf met aftrek van preventief veroordeeld.
Voorts werden wegens het verspreiden van
dit manifest F. de B, P A. G. van B., J. van
H., O. O. en 8. O. v. d. 8. tot twee maanden
gevangenisstraf veroordeeld met bevel tot on-
mlddellüke Inhechtenisneming.
C. 8.. eveneens verdacht van verspreiding,
werd vrügesproken.
G. P„ die een agent heeft bedreigd, kreeg
twee maanden gevangenisstraf met aftrek.
Ten slotte werd D. 8., die tijden* den oploop
de politie had beleedlgd. tien dagen gevange
nisstraf opgelegd.
Wat Is nu elgenlük de beteekenis van het
rooken. Het schünt een geestige Jezuïet ge
weest te zün, die de volgende definitie gegeven
heeft: Otium in negotio, et negotium in otlo.
Dit weet ik niet beter te vertalen dan met de
woorden: een ontspanning tüdens de bezigheid,
en een bezigheid In de ontspanning. Er zün dus
twee manieren van rooken. de eerste Is een
soort verpooalng in het werk, dus af te keuren,
en de tweede is het aangenaam doorbrengen
van den ledigen tüd, en dus in t algemeen
goed te keuren.
Er zün dus op ’t oogenblik mlllloenen en
millloenen menschen, die tüdens ,hun werk
steeds rooken. Dit beteekent natuuriyk niet an
ders, dan dat zü niet met hun volle aandacht
bü hun werk zün, en dit ook niet kunnen zün.
Elke trek aan de sigaar of sigaret beteekent
een klein uitstel, of een opnieuw beginnen. Dit
zün twee verschillende dingen. Er zün men
schen, die een zoodanige bezigheid hebben, dat
zü telkens een nieuwen gedachtengang moeten
aanvangen, zooals b.v. Journalisten of vergade-
rlngzmenschen d w z. zü, die het grootste ge
deelte van hun leven vergaderen). Welnu, deze
menschen ziet men geregeld rooken en dat
heeft nog wel eenige beteekenis, dat Is niet vol
maakt onnatuurlük. Maar zü. die hun werk
achtereen moeten doen, die een bepaalde taak,
die uren achtereen duurt, moeten afwerken:
voor hen te het rooken niet natuurlük, voor hen
beteekent het een gemis aan aandacht, een te
kort aan concentratie. En wanneer men nu be
denkt, dat het beste werk slecht* verricht kan
worden. Indien daarbü de grootste aandacht en
concentratie aanwezig te. dan begüpt iedereen,
dat de rookgewoonten aan de kwaliteit van het
werk van dit geslacht niet ten goede komen.
Indien iemand door een bepaalde hartstocht,
door een sterken aandrift wordt bewogen, In-
dlen hü de wereld wil verbeteren, en hü rookt
daarbü steeds sigaren, dan heeft hü zün geheele
aandacht niet bü zün werk, en de aandrift zgl
er onder lüden. Wanneer wü dan ook iemand
ontmoeten, die boos of verontwaardigd te, dan
zeggen wü: Steek eerst een sigaar op. Behalve
dat hü daardoor afgeleid wordt, wordt hij
daardoor op zachte wü>e bedwelmd en men zegt
dat de Turken, die een krachtige en strydlustlge
volksstam waren, door het rooken van de nar-
gilek of waterpüp tot beleefde en handelbare
gentlemen zür. .ontaardSommige geestelüken
gtlooven zelfs, dat het rooken de erotische
hartstocht verzwakt, en Barbey d'AurevlUy was
van hetzelfde gevoelen.
Dat de beschaafde West-Europeesche mensch-
heid thans zooveel rookt, te dus een onfeilbaar
teeken, dat zü doorgaans niet geheel bü hun
werk zün; en iemand die niet geheel bü «ün
werk te, heeft twee dingen tegelyk in zün
hoofd, en Iemand die twee dingen tegelük in
zün hoofd heeft, te een twüfelaar, en Iemand
die een twüfelaar te, te zenuwachtlg.
Het rooken te een zenuwachtige gewoonte.
Wanneer men het werken telkens door rooken
onderbreekt, probeert men ten eerste het on
aangename werk even uit te stellen, en ten
tweede probeert men door de zachte bedwel
ming van de nicotine de onaangenaamheid van
aen twüfel. van het niet geheel In zün werk op
gaan, te verdrüven.
In een dergelüken voortdurenden lichten
staat van bedwelming en afleiding komt men
niet tot kloeker leven en krachtiger besluiten,
wordt men nog iet* meer twüfelachtig, en te
de behoefte aan nicotine nog grooter. Het is
dus een kringloop, een vicieuze cirkel. Juist soo-
ate de bezuinigingen om wille van de crisis, de
crisis juist weer grooter maken. Het te dus
beter, minder te rooken. Vooral s morgens niet,
en 's avonds laat niet. Dan staat men frisscher
op, en wanneer dit enkele dagen duurt, te het
zoo prettig, dat men bü »Ün voornemen Müft.
ooi slechte matig te rooken.
Maar de tegenwoordige rookhartstocht te een
bewijs, dat de menschheid van tegenwoordig
niet precies weet, wat zü wti.
TH. H. BCHLICHTING.
N.Z. Voorburgwal b h. Spui, A'dam
PLATS DU JOUR EN A LA CARTE