De Nazi-storm
Oostenrijk
over
Wat zal het gevolg
1
Hoe de bondskanselier werd
afgeslacht
Duitschland
de uitvoering
en
het Concordaat
van
zijn?
Het nieuws van heden
Terwijl Dollfuss
stervende
was
Duitschland be-
schuldigd
H
DE BAROMETER
WOORDEN VAN GOERING
EN RUST
ZELFS GEEN PRIESTER
TOEGELATEN
i
«1
c-
DONDERDAG 26 JULI 1934
OVERSTROOMINGEN IN POLEN
en
GEWELD METHODEN
brug te Warschap door het water vernield
Een
Bondtkantelier Dollfu*» atierf al»
martelaar van zyn politieke
overtuiging
Geen winst
voor
Duitschland
handelen
Graaf Coreth vermoord
„De geachiedeni» der Kerk toont,
dat zij méér martelares ie dan
dat zij martelaar» maakt”
De onderhandelingen
der bisschoppen
Lijk overgebracht naar
zijn werkkamer
Een spannende minister
raad
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Bondspresident Mi klas weigerd
met de rebellen te onder-
De politieke gevolgen
Standrecht afgekondigd
I
Een schot trof hem in den hal»,
ander trof hem onder
den »c houd er
Zender in de lucht gevlogen
Terwijl Minister Fey en Karwinsky als gijzelaars
werden vastgehouden, bedongen de rebellen
vrijen aftocht naar Duitschland
Hoe de putsch werd
uitgevoerd
L
DB. DOLLFUSS VEB-
KIIHIIIIIIIIHIflIlllllllllHIlililllllllllllllllllllllllllllllllllllll
llllllllllllllllllll
NAZI-REVOLUTIE IN WEENEN.
De nationaal-socialisten, die dreigden Fry en
O
een
doodschieten.
sullen
Karwlnsky eveneens te
wanneer sU geen vrijen aftocht kregen, sjjn
tegen den avond in de gelegenheid gesteld te
zeer
vertrekken. In vrachtauto’s sjjn zij daarop naar
de Duitsche grens gebracht en over de grens
geset.
nen. Deze auto's waren
c
r
den
voor-
van
Naar de
te
regeertng
con-
De tweede dag van de Vlerdaagsche te NiJme-
«en.
De Nederlandsche Nationale Bedevaart te Lour
des aangekomen.
BONDSKAN8ELIEB
MOORD.
Stand op Donderdag uur vjn.: 78L8
Vorigs stand: 7OJ
i
rijke figuren als Pfarrer Müller en anderen maar
niet te spreken.
8
was
zgn
aan
Het hoofdkwartier van de Helmwehr heeft het
bevel tot mobilisatie van zijn formaties ultge-
geven.
De polltle-president te Weenen heeft alle sa
menscholingen verboden, terwijl de
het standrecht heeft afgekondigd.
Men schrijft ons van bijzondere zijde uit Ber
lijn:
Open brief der PariJsche editie der „Chicago
Daily Tribune** aan dr. Goebbels over het verbod
van dit blad in Duitschland.
1
WEENEN. 25 Juli. Officieel wordt medege
deeld, dat by de onderhandelingen tusschen
de opstandelingen en de regeerlngstroepen men
den nationaal-socialisten vrijgeleide naar de
Duitsche grens had toegezegd, Indien er by den
putsch geen dooden zouden zyn gevallen Door
den moord op Dollfuss was deze toezegging
echter vervallen.
et Is bekend, dat In de laatste helft van
Juni, na de bisschoppen-confe. entte van
Fulda, te Beriyn onderhandelingen zyn
gevoerd, die ten doel hadden overeenstemming
te bereiken inzake de gewraakt» toepassingen
van het concordaat. S)
Omtrent deze Inderhandehngen, waaromtrent
tot nu toe een diep stilswygen In acht werd ge
nomen kunnen wy het volgende melden.
Aanvankeiyk heeft men te Rome, bn de Curie
zelf getracht tot overeenstemming te komen
met de Duitsche Ryksregeerlng over de con-
LINZ, 25 Juli ID.N.B.) Op den hoofdman
van de Boven-Oostenryksche Helmwehr, graaf
Coreth, werd een aanslag gepleegd,
pers meldt, is de graaf dood.
Minister Schuschnlgg heeft in zyn rede, die
hy hedenavond voor de radio heeft gehouden,
verklaard, dat de regeertng de orde zal hand-
liaven en de politiek van Dollfuss zal voort
zetten. „Oostenrijk zal Oostenrijk blijven," aldus
besloot hy.
de
Na 8 uur
Met de revolvers In de hand hielden zy
de beambten, die voor de bewaking moeten
zorgen, in bedwang, en een aantal begaf
zich naar de kamer van den Bondskanselier
op de eerste verdieping, waar zij Qollfuss,
Fey en den staatssecretaris voor de veilig
heid. Karwlnsky. aantroffen. Alle drie wer
den gearresteerd. Dadeiyk daarop werd
Dollfuss weggevoerd, waarbij eenlge schoten
op hem werden gelost, tengevolge waarvan
hy ernstig gewond werd en in den loop van
den avond Is gestorven.
Medegedeeld wordt, dat in den loop van den
middag de Weensche zender Blsamberg Is be
zet, en door een dynamletaanslag te vernield.
Radlo-Weenen zendt thans over den Rosen-
buegel-zender.
•w—5 enige dagen geleden beeft de Weensche
H nazi-lélder Frauenfeld voor den radioaen-
“der te München ernstige bedreigingen ge-
uit aan bet adres van bondskanselier Dollfuss
en diens regeertng. Dit was niets nieuws. Vóór
hem had Theo Habicht zoo vaak soortgelyke
geluiden laten booren. dat men er zich nauwe
lijks nog over verbaasde. Men was er zoo lang
zamerhand aan gewend geraakt, dat ondanks
alle verzekeringen door Hitler en de Duitsche
Ryksregeerlng aan Italië en aan Mussolini ge
geven de Münchensche zender ter beschikking
bleef van de Oostenryksche natlonaal-eocialis-
tlsche „outlaws" om tegen bet wettige gezag In
hun vaderland op ooverantwoordelyke wyze te
itoken.
Het Vaticaan soa niet accoord gaan met het
resultaat der onderhandelingen tusschen de
vertegenwoordigers van het Duitech Episcopaat
en de Ryksregeering.
Het hoofdkwartier van het Duitech Front hl
het Saargebied is door de politie gesloten;
Baumgartner die een aanslag pleegde op
commissaris Machte, had wel deel uitgemaakt
van het Duitech Front.
De Fransche ochtendbladen begroeten met
geestdrift het feit, dat Doumergue het kabinet
der nationale nnie wist te behouden; de radi
caal-socialistische pers echter toont zich terug
houdend.
Daarop dwongen de natlonaal-soclalisten Fey,
onder bedreiging met revolvers, zich op het
balcon te begeven en tot de op de Ballhausplatz
intusschen verzamelde troepen van de Helmwehr
en de politie mededeelingen te richten. de
Bondskanselary niet te bestormen.
Omtrent de politieke gevolgen van den mis
lukten putsch van de natlonaal-soclalisten
konden hedennacht nog geen mededeelingen
worden gedaan. Deze putsch was geen revolte
van grooten styi, doch was niettemin zorg
vuldig voorbereid en werd volgens een vast
plan uitgevoerd.
Het doel was tweeledig: ten eerste de be
setting van het gebouw van de ..Ravag’ in de
Johannisgasse en In de tweede plaats de
moord op den Bondskanselier.
„volk derzelfde menschen In resp zyn nationale
„en kerkeiyke samenhoorigheid verantwoordeiy-
„ke leidende machten, zou slechts In staat
„zyn den doodsvijan„ van oe christeiyke-ger-
.jnaansche zedelijkheid en de cuituui van het
.Avondblad de overwinning te bezorgen.”
Een opmerking is hier op naar plaats. De Ka
tholieke Kerk denkt er wel niet aan ooit een
vemletigingsstrtjd te voeren. Haar geschiedenis
toont aan, dat het meer haai rol is martelares
te zyn, dan martelaren te maken.
f-f y hebben zich meester gemaakt van bet
gebouw van den Weenschen radlo-omroep en
van de bondskanselary en by de bezetting
▼an dit laatste gebouw hebben zy Dollfuss neer
geknald op een wijze, welke veel overeenkomst
vertoont met die. waarop de leider van de
Katholieke Actie te Beriyn, dr. Klausener werd
af geslacht. De laatste wenach van den sterven
den bondskanselier, die na de Februari-revolutle
door de nazi’s werd afgeschilderd als een bloed
hond. was. dat alles In het werk moest worden
gesteld om bloedvergieten zooveel mogeiyk te
voorkomen. De nationaal-socialistische terroris
ten hebben Oostenryk beroofd van een van zyn
meest eminente en moedigste leiders, een man
uit de school van Mgr. Seipel, een diep-over-
tulgd katholiek, die niet alleen uit politieke,
maar ook uit religieuze en cultureele over
wegingen zich met hand en tand en tot zyn
laatsten snik beeft verzet tegen een geiyk-
•chakellng van zyn land met het zgn. op positief
christeiyken grondslag gevestigde Derde Ryk
De wyze. waarop bet concordaat met bet Vatl-
caan in de natlonaal-soclaltettecbe practijk in
Duitechland^met voeten wordt getreden, de
katholieke slachtoffers, welke by het Röhm-
eomplot ten onrechte zyn gevallen, de driest
heid van het nieuwe Oermaansche heldendom,
waartegen de Duitsche bisschoppen herhaal-
deiyk en met klem hebben geprotesteerd, dit
alles bewijst, dat Dollfuss redenen te over had
om zich met kracht tegen een invasie van den
■gn. superieuren, maar Oostenryk ten eenen-
male vreemden „Duitschen" geest te verzetten
Thans is Dollfuas gevallen door de hand van
moordzuchtige rebellen, maar zyn geest zal
Wyven leven en zyn werk zal worden voort
gezet. Indien tenminste de plechtige verzekerin
gen van minister Schuschnlgg kort na Dollfuss’
overiyden voor de radio gegeven, worden be
waarheid. Een doode Dollfuss, gestorven als
martelaar van zyn politieke overtuiging, kan
een gevaarlijker want onkwetsbare, tegenstan
der van de nazi's worden dan de bondskanselier
by zyn leven ooit Is geweest Intusschen wordt
de lijst van katholieke slachtoffers van natlo-
n*al-soclalistlsche moordenaars wel angstwek
kend groot: Klausener Probst, Beck en thans
dr. Engelbert DolUuas, om van minder belang-
De Katholieke
keiyke,
Ernstige ontploffing in de haven van Ouddorp;
meisje gedood, twee zwaar gewonden.
-w-^y e groote vraag te thans of de nationaal-
I 1 socialisten met hun gewelddadig en de
aigemeene Europeesche verontwaardiging
wekkend optreden iets zullen winnen. Onmiddel
iyk na den dood van Dr. Dollfuss heeft Bonds
president Mlklas den minister van onderwys
Schuschnlgg, den leider der katholieke „Sturm-
scharen", voorlooplg met alle bevoegdheden van
den overledene bekleed en de verklaring welke
deze over de voortzetting van Dollfuss' arbeid
heeft gedaan, wekt vertrouwen. Misschien dat
de indruk van de gebeurtenissen van 30 Juni
en de daaropvolgende dagen thans op de natlo-
naal-socialistische Oostenrijkers een dieperen
Indruk zullen maken nu soortgelyke geweld
daden zich In hun onmiddeliyke nabijheid heb
ben afgespeeld. Mannen als prins Starhemberg
en majoor Fey kunnen alleen maar door de
rebellie der Hakenkruisers te Weenen versterkt
worden in hun overtuiging, dat een régime,
hetwelk zich van zulke middelen in Oostenrijk
bedlendt in Oostenrijk verijdeld dient te wor
den. Voor Duitschlands Internationale positie
kan het oproer der Oostenryksche nazi’s omno-
geiyk voordeellg zyn. De wyze, waarop Hitler
heeft gemeend de RAhm-revolte te moeten on
derdrukken. heeft Duitschlands aanzien ernstig
geschaad en het drama te Weenen, waaraan
Duitschland zoo niet vóór het voetlicht, dan
toch achter de schermen heeft medegewerkt,
zal dit niet minder doen. Voor Mussolini, die
al op weg was om Dollfuss te Rlcclone te ont
moeten, te het een slag In het gezicht en de
toekomst zal moeten leeren. hoe de „Duce" op
zulk een openly ke beleedlging van zyn prestige
zal reageeren. Heeft Duitschland gedacht, dat
de Oostenryksche natlonaal-soclalisten op deze
wyze een nog sterkeren steun van Italië voor
Oostenryk konden verhinderen? Indien dat het
geval te, zou zyn bescherming wel eens een
enorme misrekening kunnen biyken te zyn. Het
zou trouwens niet de eerste keer wezen, dat
Duitschland zich verbazingwekkend verrekent.
Heden beginnen In Frankrijk de manoeuvres
der militaire luchtvaart.
PRAAG, 25 Juli. Volgens betrouw
bare berichten uit Weenen heeft de
putach in de Oostenryksche hoofd
stad door nationaal-socialisten plaats
gehad. De bezetting van de „Ra
vag is het begin geweest van een
poging der nationaal-socialisten, het
bewind in handen te nemen.
Omstreeks 1 uur In den middag drongen
natlonaal-soclalisten, die gekleed waren in
uniformen van de Helmwehr en de politie, In
de studio van de ..Ravag". Onder de bedreiging
met revolvers werd de omroeper gedwongen
mede te deelen, dat Dollfuss en zyn regeertng
waren afgetreden en dat het bewind was over
genomen door dr. Rintelen.
Nadat dit was geschied trokken ongeveer 144
natlonaal-soclalisten naar de Bondskanselary
aan de Ballhausplatz, waar zy, daar zy gekleed
waren In uniformen van regulaire troepen, zon
der moeite konden binnendringen.
Toen de regulaire troepen weer meester
waren van den toestand Is het lyk van den
gestorven bondskanselier overgebracht naar
zyn werkkamer, waar het te opgebaard.
Het stoffeiyk overschot te met een wit kleed
bedekt. Een crucifix te boven zyn hoofd ge
plaatst en vier soldaten van het bondsleger
vormen de eerewacht.
ver de verhouding tusschen Kerk en Staat
I I zyn door de regeeringsautoriteiten In het
NaUonaal-Soclaltetischc Duitschland reeds
opzienbarende woorden gesproken.
Het meeste opzien baarden van de In den
jongsten tyd hierover gesproken woorden, die
welke Goring uitsprak te Keulen, zoo juist van
een audiëntie komend by den kardinaal-aarts
bisschop, van de dreigende strekking zijnde, aat
de Kerk het beste deed „zich te voegen"
zooate er overigens meer opzienbarende woorden
vielen, wanneer Pruisens premier en opper-
jachtmeester zich op een terrein van delicate,
geesteiyke waarden begaf, zooate b. v. dat van
bet Recht.
Thans heeft een ander lid oer Ryks- en Prul-
landsregeertng over de verhouding van
den nationaal-sociallstischen staat, en
gesproken, de minister van eeredienst
WEENEN, 26 Juli. Omtrent het overiyden van
den bondskanselier Dollfuss vernemen wy het
volgende;
Des morgens had een zitting van den minis
terraad plaats gehad, die tot des middags 4 uur
werd verdaagd. In dien tusschentyd had de
bondskanselier dr. Dollfuss met bondsminteter
Fey en den staatssecretaris voor de Veiligheid
Karwlnsky in zyn werkkamer eenlge dringende
zaken te bespreken.
Plotseling reden eenlge auto’s de poort van
de bondskanselary aan de Ballhausplatz bln-
bezet met mannen in
Helmwehr-uniform. Een groep drong de wacht
binnen en een andere groep snelde naar de
eerste verdieping, waar de werkkamer van dr.
Dollfuss te gelegen. De bondskanselier had zijn
besprekingen juist beëindigd en was met staats
secretaris Karwlnsky naar een aangrenzende
kamer gegaan. Hy moet het lawaai op de trap
hebben gehoord en begaf zich toen naar een
antl-chambre, die verbinding heeft met het
trappenhuis. Intusschen was de deur van de
antl-chambre naar het trappenhuis reeds door
een wacht gesloten.
INNSBRUCK. 25 Juli De chef der stede-
Itfke politie te Innsbruck, Hlckl, te vanmiddag
voor het gouvernementsgebouw doodgeschoten.
Men verdenkt vier Jongemannen van de daad.
Voor de politie te Innsbruck te de staat
alarm afgekondigd. De openbare gebouwen zyn
door de politie bezet.
Verdachte van den doodslag te Echt In hooger
beroep veroordeeld tot anderhalf jaar gevan
genisstraf.
In Oostenryksche regeeringskringen
acht men door het feit, dat de
Duitsche gezant te Weeneh als be
middelaar voor de nationaal-socia-
listische opstandelingen is opgetre
den. bewezen, dat er betrekkingen
hebben bestaan tusschen de Duit
sche Rijksregeering en de putschis-
ten, en dat de Ryksregeering van de
putschpoging op de hoogte was.
steche
staat,
Kerk
Rust.
Rust nleld Maandag by gelegenheid van de
eedsaflegging door den nieuwen katholieken
bteschop van Hildesheim, Mgr Dr. Machens,
een toespraak, waarvan eenlg- passages een zeer
actueel belang hebben, wy laten ze hier vol
gen.
„Aan Uw leiding zyn toevertrouwd Dultscne
„menschen. tevens burgers >sn den nationaal-
.Aodaltetischen staat. De wli van den Lelaer
„van het Duitsche Volk en van zyn regeenng
,4s erop gericht In den hoogst mogeiyken graad
„van samenleven en saamhorigheidsgevoel oen
„waarborg te scheppen tegen het tragische ult-
„eenvalten der natie, waarvan de geschiedenis
,soo menigmaal getuige was.
„De verantw oordeiy Ie (spat, van ons)
„nat.-soclaltetlsche leiding wil geenszins
„fllcten scheppen.
,J>e taak van den nat. sodallstlschen staat
..te een andere die der ehrtsteiyke kerken,
„zy staan echter tot elkaar niet In vyandige te
genstelling.
„Een vernieUglngastryd van beide voor het
Regeeringsmaatregel in verband met de staging
van den Japanschen invoer in Ned Indië; con-
tingenteering van aardewerk.
cordaatstoepassing. Nadat gebleken was, dat
dit niet ging, besliste Rome aan een vertegen
woordiging van het Duitsche episcopaat mach
tiging te verleenen te Beriyn te onderhande
len met vertegenwoordigers van de Rijksre
geering en van de nat. socialistische party.
Tot de voornaamste punten, welke de bteschop-
pen-conferentle te Fulda te behandelen had,
behoorde dan ook de aanwyzlng van de bis
schoppen die het episcopaat zouden vertegen
woordigen.
Reeds einde Juni was dour de onderhande
laars te Beriyn een overeenkomst bereikt,
welke onmiddeliyk aan Rome werd vnorge-
legd. Men dient te bedenken dat het te Ber
iyn slechts ging om offlcleuse, vóórbereidende
onderhandelingen, over de aanvaarding of
verwerping van welker resuliaat in laatste In
stantie de verdragsluitende partyen. eener-
zyds de H. Stoel, anoerzljds de Ryksregeerlng
te beslissen hebben.
Omtrent den Inhoud wordt een diep stil
zwijgen In acht genomen. Waarschijnlijk be-
hooren echter deze bepalingen als de
naamste tot dien inhoud.
Kerk ziet af van onafhan-
eigen sportorganisatie der Katholie
ke Jeugd, alsmede van eigen sociale actie
De Duitsche regeertng erkent de ongehinder
de uitoefening van het recht der katholieken
zich te vereenlgen in zuiver religieus en cha
ritatief verband.
Omtrent de mogelijkheid eener spoedige aan
vaarding door Rome is men In Berljjnscne Ka
tholieken kringen niet zeer optimistisch ge
stemd.
Men meent, dat de gewelddadige dood van
Dr. Klausener en van Probst in Rome de vrees
hebben verwekt, dat by de heerschende antl-
Katholieke mentaliteit In bepaalde toonaan
gevende kringen van het „nieuwe Duitschland"
op de naleving eener overeenkomst toch geen
staat zou zyn te maken. Heeft nu Dr. Rust
in bovenaangehaalde woorden een poging wil
len doen, Rome weer meer vertrouwen In de
bedoelingen van de „verantwoorde! yke” nat.
socialistische leiding te wekken?
Het te echter opvallend, dat de „Osservatore
Romano” binnen 10 dagen tyd drie hoofdar
tikelen publiceerde, waarin zeer scherp werd
stelling genomen tegen bepaalde practyken van
het nationaal socialisme, practijxen. die een
groot deel van het nat. socialisme zelf uitma
ken. Het eerste artikel naar aanleiding van
Hitler’s Ryksdagrede, waartr. de scherpe stel-
llngname zich dan toch tegen de hoogste „ver-
antwoordeiyke” leiding rtch’te, het tweede
naar aanleiding van het bekerd worden van den
gewelddadigen dood van Proest, en Zondag het
derde, waarin het blad het coor het nat soci
alisme In Oostenrijk gekweekte terrorisme ver
oordeelt.
Bovendien, Zondag JJ. te in alle katholieke
kerken van Duitschland van den kansel een
veroordeellng voorgelezen, door Reine uitge
sproken tegen de sterllteatiewet.
Door sommigen wordt uit een en ander af
geleid, dat de Katholieke leiding, na een pe
riode van ryp beraad, tot een weioverlegde
beslissing inzake de door haar aan te nemen
houding te gekomen.
Het te onloochenbaar, dat zeer vele chris
tenen In Duitschland niet tot de Katholieke
Kerk behoorend, opzien naar Rome, nu hun
eigen leiders In zeer groote getale smadeiyk
gezwicht zyn voor een strijd dien die de we-
reldiyke macht bun heeft aai*gezegd.
X verigens klinken de woorden van Dr. Rust
I 1 schoon, en staan zy in scherpe tegenstel-
Ung tot de wyze van spreken van GÓ-
ring, welke de meest transcendenteele. geestelij
ke problemen zou willen afdoen In den auton-
tairen toon, waarmede een overste in de ka
zerne alle voorvallen aanpakt
De woorden van Rust zijn van actueel belang,
daar immers de regeling van de verhouding
tusschen de natlonaal-soclalisten en de Katho
lieke Kerk nog lang niet voltooid te.
De sensationeele gebeurtenissen, welke In de
eerste helft van Juli de aandacht vroegen, heb
ben haar geheel afgeleid van het probleem Kerk
en Staat, dat voor wat de Katholieke Kerk In
Duitschland betrof, nog een nadere oplossing
moest vinden in de onderha: delingen over be
paalde toepassingen van het Concordaat.
Het concordaat was tot stand gekomen, niet
zonder dat eerst In Vatlcaansche kringen ult-
eenloopend oordeel over de opportuniteit
overwinnen was geweest.
Tot voorstanders van het sluiten behoorden
van den aanvang af de kardlnaal-staatssecreia-
ris, Pacelll, die nuntius was geweest te Berlijn,
en aan wiens beoordeellng van de Duitsche toe
standen dus groote waarde moest worden toege
kend. Zooate bekend oefenden de naar Rome
uitgeweken oud-voorzitter van het Centrum,
Mgr. Kaas en later ook vlce-kanselier von Pa
ften drang ten gunste van het sluiten van het
concordaat uit. Een Invloedrijk promotor ervan
was ook de aartsbisschop van Freiburg.
De H. Vader zelf was. naar sterk verluidt,
voor een afwachtende houdliig
Men weet, dat de uitvoering van de Concor-
daatsbepallngen Rome groote teleurstelling heeft
gebracht. Het staatssecretariaat had einde Mei
aanteekenlng van meer dan 400 gevallen, welke
schending van het concordaat beteexenden.
de kamer van den Bondspresident
zou gaan. Op weg daarheen moest
hy de congreszaal passeeren. Toen
hij zich in de zaal bevond werd de
deur ingetrapt en met geweerkolven
vernield. Tien a twaalf nationaal-
socialisten stormden naar binnen
én de eerste, die Dollfuss zag, loste
van zeer korten afstand twee
schoten op den bondskanselier.
Eén schot trof hem in den hals, een
ander schot trof hem onder den
schouder. Dollfuss hield om af te
weren de handen voor het gelaat.
Hij draaide even terzyde en sloeg
toen achterover op den grond. Nog
even riep hij: „Help, help!” en
toen verstomde het geluid. De be
diende. die hem gevolgd was werd
door de nationaal-socialisten tegen
den muur geplaatst. Geruimen tyd
bleef de stervende bondskanselier
met zyn moordenaars alleen. Eeni-
gen tyd later werd Minister Fey
door eenige putschisten naar Doll-
fuss geleid, die op een divan
gelegd. Er lag een doek over
hoofd. Minister Fey ontdekte
den halfs een noodverband waar
uit bloed vloeide.
Met zwakke doch toch nog vaste
stem verzocht Dr. Dollfuss Minis
ter Fey zich het lot van zjjn vrouw
en kinderen aan te trekken. Ver
der verklaarde hy, dat er om
zijnentwege geen bloed vergoten
moet worden.
Een verder onderhoud lieten de
moordenaars van Dollfuss niet toe.
Het is tot dusverre niet bekend hoe
laat Dollfuss gestorven is. Hem is
door zijn moordenaars, zoowel ge
neeskundige als geestelijke bijstand
geweigerd.
W kkNEN, 25 Juli. (Reuter.) Hedenmiddag
te 3 uur werd een ministerraad gehouden, waar
aan ook deelnamen de Weensche burgemeester
Schmitz en de polltie-president Seidl. Aan
deze bespreking konden niet deelnemen de in
de bondskanselary gevangen gehouden minis
ters en ook niet vtce-kanseller Starhemberg,
die zich in Italië bevond.
De ministerraad stelde zich In verbinding
met bondspresident Mlklas en besloot onder
geen voorwaarde onderhandelingen aan te
knoopen met de rebellen. Er werd besloten een
tweede bataljon te requlreeren om de bonds
kanselary te ontzetten. Aan de rebellen werd
een korten termijn toegestaan om zich te be
denken. Dan zou de stormaanval op het ge
bouw beginnen.
De polltle-president bracht aan den vereenlg-
den ministerraad, die niet in de macht der
rebellen was. een brief van minister Fey, waar
in stond, dat Dollfuss met lederen persoon, dien
de bondspresident tot zyn opvolger als chef
van de regeertng sou benoemen, genoegen zou
nemen, wanneer daardoor verder bloedvergieten
zou worden vermeden.
De bondspresident heeft telefonisch ver
klaard, dat hy met personen, die met geweld
waren binnengedrongen, niet wilde onderhan
delen.
Maar het met by een looze groot
sprakerige bedreiging gebleven en werkelyk een
barbaarsche nazi-storm over Weenen losge
broken. De politieke, sociale en economische
toestand in Oostenryk bleef ook na den Febru-
ari-opstand uitermate gespannen, maar heel
Europa koesterde de hoop, dat de kleine onver
saagde bondskanselier, die met opofferingsge
zinde vaderlandsliefde op twee fronten streed,
de onafhankeiykheld van zyn dierbaar Oosten
rijk zou weten te handhaven. De nederlaag der
marxisten heeft dezen wel de macht ontnomen,
maar niet de politieke gezindheid, terwyi de
nazi’s, gesteund met geld en amunltie en ont
plofbare stoffen uit Duitschland op de kans
bleven loeren om hun revolutlonnalren slag te
■laan. Hoe gespannen de toestand was, bleek
Uit het feit, dat de wezeniyk lankmoedige Doll-
fuss, die steeds liever genade voor recht liet
gelden, zich door de terreu-actle der natlonaal-
socialteten gedwongen zag de scherpste maat
regelen tegen de aanslagplegers af te kondigen
en zyn kabinet tot grootere weerbaarheid te
reorganteeeren. Persoonlijk heeft hem dit alles
niet mogen baten, maar Dollfuss heeft nimmer
zyn persoonlijke belangen, doch slechts, naar
zyn innigste en eer lijkste overtuiging, de be
langen van zyn arm en mishandeld vaderland
gediend. Hy had waariyk grootsche en schoone
toekomstplannen. Hy wilde een corporatleven
staat, gebaseerd op de beginselen van „Quadra-
geslmo Anno", bouwen en het was deze oprechte
wil. dien de H. Vader en de primaat van Oosten
rijk by herhaling en met nadruk hebben ge
prezen De nationaal-socialisten, verraderiyk en
revolutlonnalr optredend in uniformen van de
Oostenryksche politie, hebben verhinderd, dat
Dollfuss zelf zyn program heeft kunnen ver
wezenlijken.
Donderdagochtend zullen de ge
zanten van de groote mogendheden
en van de Kleine Entente bijeen
komen ter bespreking van den toe
stand. In regeeringskringen kon men
hedenavond nog geen enkele me-
dedeeling doen over de te nemen
maatregelen tot het handhaven van
de orde en de rust in het land.
De minister van Onderwys, dr. Schuschnlgg
heeft voorlooplg de leiding van de regeertng op
zich genomen.
Te Weenen te onmiddeliyk de verscherpte
staat van beleg afgekondigd. Na 8 uur des
avonds mocht zich niemand op straat bevinden
en alle café s moesten gesloten zyn. Alle belang
rijke punten der stad zyn door troepen van de
Helmwehr en de politie bezet. Demonstraties
zijn verboden en elke poging tot samenscholing
of oproer zal standrechteiyk worden gestraft.
Dollfuss, die in gezelschap was van
een bediende, zeide, dat hij naar
I A
p—
760
1
