Rolduc s sociale studieweek aan Verbindende kracht ondernemers- overeenkomsten Klokkenspel de zee I DE MEENING VAN DE TWEEDE KAMER KATHOLIEKE WERELD BESCHOUWING DINSDAG 7 AUGUSTUS 1934 Hl F Moderne afgoden Nationale Bedevaart naar Dokkum Sluiting van fabrieken Wat wil deze week? Ned. Schroefbouten- fabriek Een crisismaatregel? KATHOLIEKE FEESTDAGEN Arbeidsregeling broodbakkerijen Moordend» concurrentie Het sociale element F,Tarnen Hoogduitech M. O. A. Examen Nijverheidsonderwijs Drie maal daags zal men ’t hooren Regeeringssteun zou tweeledig kunnen zyn Misvattingen over het gebod: ,Jk ben de Heer uw God" Betreurd wordt dat de Regeering zich beperkt tot dit betrekke- lyk enge gebied Algemeen economische werking Toepassing ontwerp - - Ernstige moeilijkheden by Lim- bstrgsche industriebedryven Prysver hooging „Volksstaat" Staat, ras en natie Enkeling en geheel Apostelen zyn ^k ben de Heer uw God" Feestelijke ontvangst van den Aartsbisschop te Leeuwarden Het Monument voor het Reddings- wezen te Den Helder krygt een carillon De plechtigheden van Maandag zal in groeit het verbindend Door verschillende leden werd openstelling mevrouw X Mlebeto heer R van Kamn vr ee 1 ml cand Het eerste gebod richt rich tegen het «even van goddelijke attributen, het toe kennen van obsolete waarde aan dingen. buiten God staan. De hier aan t woord zijnde leden meenden te kunnen zeggen, dat het ontwerp het Cesarlsme huldigt en In groote mate de rechtszekerheid aan tut. De leden, die hlervoren een nadere aanslui ting aan en aanvulling van de bedryfsradenwet hadden bepleit, wezen erop, dat op deae wijze ook de vakvereenlgtngen op het nu nader te repelen zeer belangrijke bedryfsgebled op pas sende wijze zouden worden Ingeschakeld. Het monument, dat 15 Meter hoog wordt, is ontworpen door den architect P. Kramer te Amsterdam Adviseurs by den aankoop en de plaatsing van het carillon zijn Meester J. Vincent, belaar- dier van het Koninklijk Paleis te Amsterdam en de heer Joh. Zwaan, beiaardier van den 8t. Jacobstoren te 's Oravenhage. wm het ras in in bat fascisme Idolen, waar men een glans van onfeilbaarheid van wil zien afstralen. Verscheidene leden, die zich met de strek king van dit wetsontwerp konden vereenigen, betreurden het. dat de regeering zich beperkt tot het betrekkelijk enge gebied van de verbin dende kracht van ondernemersovereenkomsten. Indien de bevoegdheden van den Bedrijfsraad souden worden uitgebreid met wat thans voor ondernemers wordt voorgesteld, sou een veel be ter geheel zün verkregen. werp voor hen onaannemelijk vu Zoodra deze bevoegdheid er zal zijn, zullen talloosen zich tot de regeering wenden om verbindendverkla ring van hun afspraken te verkrijgen. De gevaren, die uit het hedendaagsche na tionalisme voortvloeien, zijn vele en groote. staatsbelang verdedigen, tegen den groeten den Invloed van het parlement op de uit voerende macht, tegen het In allerlei vor men zich manlfesteerende Internationa lisme. Tegenover den volksstaat ligt de partijenstaat. Men verstaat daaronder een staatsvorm, waar in het volk invloed uitoefent op de vorming van den staatswll en daarmede kan zich het katholicisme vereenigen. Hecht men er de on gunstige beteekenls aan: Staat door politieke partijen overheerscht en geëxploiteerd voor eigen belang, dan bedenke men weer, dat deze mis standen niet voortvloeien uit het wezen der de mocratie. doch uit de llberaal-lndlvldualistische opvatting van het gemeenschapsleven De „corporatieve staat", zooals Quadragesima Anno dien verdedigt, kan de oorzaken van deze misstanden in den partijenstaat veroorzaak; door het liberaal-indivlduallsme wegnemen. Tijdens deze rede kwamen de vicaris-generasl van het Bisdom en de nieuwe president van het Oroot-Semlnarie te Roermond. Mgr dr. Bau- duln en prof, dr Feron, de bijeenkomst bijwonen. met Leo XIII. dat het doel van den Staat ligt in het welzijn dergenen. die geregeerd worden. De gemeenschap mag daarom de rechten van de autonome persoonlijkheid ook niet breken. Doet zij dat, dan werpt zij den mensch letter lijk in slavernij want al wat zijn doel niet in zichzelf heeft is. wat dat betreft, slaaf. Dat verwerpen wy. Met het oog gericht op God als middelpunt, waardeeren wij in den mensch de eigen persoonlijkheid, en in die waardeering ligt onze gemeenschapsmoraal, onze burgerdeugd. Na een ruime pauze, waarin het diner werd gebruikt, sprak PROP. DR. F. TIMMERS S. J. uit Maastricht over „Volksstaat. Partijenstaat en Corporatieve Staat". deiyke stand, waarin de in de duisternissen van heldendom met al zijn zonden, ondeugden Buitengewoon dankbaar was het applaus voor deze rede. Na het beantwoorden van enkele vragen en na een korte pauze werd in de oude kapel waar schilderingen van eeuwen her op de knie lende mannen neerzagen, een kort lof gehou den waaronder een predicatie door den Weleerw. heer P. Wolfs, aalmoezenier van sociale wer ken te Roermond, die aanspoorde tot gebed om de broederliefde te herstellen In deze wereld. Ten einde de beteekenls van het wetsontwerp en de opvattingen van de regeering ten aanzien van bedingen en afspraken tusschen onderne mers nader te leeren kennen, zouden sommige leden nog gaarne antwoord ontvangen op een drietal vragen, n.l.: Akte MIV J C Gelder- J. W. Oostendorp. Den Akte Wanneer die God Israël uitwerkeer, gaat het dan aan. dat htj. die dit eerste gebed wenseht te onderkenden, het oude volk bespuwt om sfjn bloed alleen hetzelfde Meed, dat door do aderen van Christus en de Moedermaagd heeft gevloeM? Dat hg een volk veracht, dat sesveel genade ont ving? Neen! Ook de ruïnes van een beiUg- dem vragen ontzag! Op alle groote en kleine stations van Limburg stappen groepen in hun Zondagsche pak met kleine koffertjes In de hand den trein in. Iedere tram uit Heerlen brengt nieuwe cur sisten, die pratend het voorplein opkomen, In de ruime kloostergangen elkander herkennen, elkander begroeten en hun plaats zoeken In de slaapzalen en aan de koffietafel. Dr. Poels loopt overal tusschendoor. beeft voor leder een woord en voor velen een handdruk. Gezellig wandelt alles langs en door elkaar. Pater Jacobs confe reert met Jos Maenen. Naast prof. v. d. Heyden steekt de witte habijt van zijn collega prof. Kors af. De architect Job. Cuypers loopt in gesprek met dr. Moller. Pater Colsen wuift naar zijn jongens In uniform. In donkergrijs colbert ver schijnt Pater Heuckermann, de Duitsche Jezuïet. Stilte valt, waar hij voorbijgaat. Tot opeens: Midden In al deze beweeglijkheid de groote bel bet begin van de eerste vergadering aan- kondigt. Allen verzamelen zich In de aula, waar dr. Poels den hamer zwaait, dien hij naar zijn eigen zeggen voor drie dagen heeft over genomen van Rolducdirecteur. Mgr. v. d. Venne. HU spreekt een openingswoord. Als grief tegen het ontwerp werd o m. aange voerd, dat het de bedryfs-samenwerklng In de eerste en voornaamste plaats ziet als een sa menwerking van indlvidueele ondernemers en eerst in de tweede plaats als een samenwerking in organisatorisch verband. Deze leden achtten het dringend noodlg. dat bepaalde besluiten van organisaties verbindend kunnen worden ver klaard ook wanneer deze besluiten verplichtin gen inhouden, wijzigen of doen te niet gaan tusschen die vereenlgtngen en haar leden. DEK HAAG. Oeslaa mans. Schevenlnssn. Haag. Akte N I L. J Jansen. Wagonlngen. N IJ. Stel. Bxioo sb K. Venoma. Veeudam. Het besluit, om In het Monument voor het Reddingwezen een carillon te hangen, valt zeer toe te juichen. Geen schooner symboliek is denkbaar dan de oer-Nederlandsche klokmuzlek als altyd-durende herinnering aan onze helden der zee. Het carillon In het monument zal zich drie maal per dag mechanisch doen hooren’s mor gens om acht uur een zeemansliedje, ’s middags twaalf uur het Wilhelmus en 's avonds zes uur wederom een zeemansliedje. Het carillon ook van een handklavier worden voorzien. Deze gedachte Is volkomen christelijk, aris- totelisch-thomistlsch. Wij slaan de burgerdeugd hoog aan en erkennen gaarne, dat de mensch soms groote en zware offers heeft te brengen voor bet geheel. Tot den dood toe als het geheel in gevaar verkeert. Doch wU erkennen daarnaast dat de mensch niet naar zijn heele wesen op de staatagemeen- achap la gericht. HU heeft vooreerst een bovennatuurlijk doel, waartoe de Kerk hem moet richten. In tegen stelling tot de Idee van het fascisme, dat den heelen mensch ook naar zijn persoonlijkheid als middel beschouwt om een onpersoonlijk ge dacht staatsdoel te verwezenlijken, meenen wij Verschillende leden vreesden, dat dit ontwerp, wet geworden, de positie van de kleinhandelaren in t gedrang zal brengen. Mocht de vrees, dat dit ontwerp tot prljsverhooglng en verstoring van *t bedrijfsleven aanleiding zal geven, gegrond blijken, dan zal de breede schare van-ben, die In eenlgerlei vorm als dlstribuanten of tn eenlg ambacht aan het productieproces deelnemen, benadeeld worden. Daarom drongen deze leden er op aan, dat de wet ook de noodlge voorzie ningen zal bevatten voor de toepassing op het kleinbedrijf. Over de vraag, of dit ontwerp als een crisis maatregel is te beschouwen, heerschte verschil van gevoelen. Den aantal leden was van mea ning, dat het een eerste uiting is van de gewU- rigde mentaliteit van het Nederlandsche volk, waarbij de individualistische gedachte plaats maakt voor de organische. Andere leden zagen In dit wetsontwerp aller minst een welbewuste poging om te geraken tot een werkelijk organlschen opbouw van het be drijfsleven. zy beschouwden dit ontwerp in tegendeel als een crisismaatregel, die uit sUn aard van tydelUken duur behoort te zijn. ZU drongen aan op het stellen van een termijn van 3 of 4 jaren. 1. Acht de regeering het oirbaar, dat inschry vers voor een bepaalde aanneming van werk onderling overeenkomen, de aangeboden aan- reemaom te verhoogen met een bedrag, hetwelk na gunning van het werk aan één hunner onder alle aannemers moet worden verdeeld? (s.g. „opnet-contract”). 3. Indien de regeering van oordeel ia, dat be- loonlng voor het tevergeefs ontwerpen en uit werken van project en berekeningen redelijk te en dat daarvoor een vorm te vinden te, welke niet in strijd komt met het algemeen belang, sou sU dan ook een beding tusschen onderne mers toelaten, waarbij buitenstaanders bedreigd worden met belemmering van hun bedrijfsuit oefening door het doen onthouden of duurder laten betalen van grondstoffen, hulpfabrikaten en dergelijke maatregelen? Geeft dit wetsontwerp ook de bevoegdheid aan den minister om In het algemeen belang in te grijpen in de overeenkomaten en afspra ken tusschen ondernemers, welke een buiten- wettelüke bedrijfsorganisatie met Overheidssanc- tle bergen, zooals b.v. do sg. corporatie in de de wereldangst voor de nieuwe daemonen, niet deren. Dan zien wtj ahea gedragen, niet door onbekende krachten, maar door den Eenen en Eenigen God. Ben tweede misverstand bestaat in de mee- nlng. dat afgoderij niet meer voorkomt In on sen tUd. Niets te minder waar dan dat. Want vertoont onze tjjd niet rijkeiyk het verachyn- eel, dat de mensch, zooals eens de gevallen engelen, en zUn eigen stamvader onder invloed van die engelen, zich zelf God waant? De Llmburgsche Industriebedryven hebben de laatste maanden met ernstige n.neiiykheden te kampen Hier schijnt bet hoogtepunt van de crisis nog steeds niet bereikt te zijn. In de af- geloopen week heeft weer een steenfabriek te Belfeld haa- poorten moeten sluiten, waardoor ongeveer veertig arbeiders werkloos werden. Thans zal te Blertck een nieuwe fabriek gesloten moeten worden, n 1. de Llmburgsche draadwerk en draadvlechtwerk-fabrlek Door het sluiten van deze fabriek zijn ongeveer 150 arbeiders en kantoorpersoneel gedupeerd. Het personeel in vasten dienst werd Zaterdagavond het ontslag per 1 September medegedeeld. In een onderhoud met de directie deelde men ons mede, dat de opbrengst van de producten op de wereldmarkt zoo gering is. en dat de ex port-quota tegenover de blnnenlandsche quota zoo groot Is, dat zy de verliezen, dl» bU de ex- portleveringen geleden worden, niet meer dra gen kan. De dlrecteur-elgenaar. de heer Reusler, een Duitscher, heeft reeds gerulmen rijd gele- leden de hulp der regeering ingeroepen, vooral in verband met zUn arbeiders, die voor het grootste gedeelte van Nederlandsche nationali teit zijn. De regeering heeft echter, nog niet ingegrepen, zoodst de sluiting der fabrieken een onafwendbare noodzaak zal zijn. Het verkoopkantoor voor draadproducten, dat te Rotterdam la gelegen, en dat een onderdeel vormt van het bekende Iweco-syndlcaat te Brus sel, heeft naar het schijnt bU haar verdeeling der blnnenlandsche orders te weinig werk voor deae eenlgste Llmburgsche draad werk fabriek. Toen etn conferentie met het syndicaat geen re sultaat pleverde, heeft de directie zich ander maal tot de regeering gewend, echter tot dus verre nog zonder resultaat. Andere leden betoogden, dat hoewel de orde ning van het bedrijfsleven in de toekomst tot ds taak der bedrUfsraden aal beboeren, daar van thans nog geen sprake kan «Un Deze leden zagen liever vastgelefcd, dat behalve de Econo mische Raad ook sullen worden gehoord de NUverheidsraad. de Mlddenstandsraad en ver tegenwoordigers van da beiangrUkste vakcan- tralen der werknemers. Verschenen Is het voorloopig verslag der Tweede Kamer ever het wetsontwerp Verbin dende Kracht van iu Iiwtimierseveesenksmtern Ontleend is daaraan: Voor ons Katholieken ligt het ergste kwaad hierin, dat het godsdienst en Kerk slechts beschermt, waar het dit noodig heeft en als een leelijk kind van het door haar juist zoo bestreden individualisme, den godsdienst tot sacristie-aangelegen- heid verklaart, waar het niet van zijn invloed gediend is. De totale staat Onder de zonbeschenen blaren van de hoo rnen in het rustige Bosch van Rolduc zitten de deelnemers aan den tienden cursus amphl- IheatersgewUze op banken te luisteren naar den tweeden spreker van vandaag PROF. DR F. A. WEVE O. P.. die In zijn witte Dominl- canenhabyt staat te spreken over ,JJe totale staat en het totaliteitsbeginsel". Minister Steenberghe is Inmiddels mee komen luisteren. Rolduc, 5 Aug. 1934 Met al de monumentale gratie van een oude abdij ontvangt Rolduc voor de tiende maal de gasten vim dr. Poels: enkele honderden ont wikkelde arbeiders, waarbU zich enkele tiental len priesters, burgemeesters, studenten, vereenl- gings-functionarissen en Journalisten aan sloten. Telkens, wanneer *n groote crisis, een keer punt der historie den mensch in nood brengt, bezint hy zich op de natuuriyke beginselen. Dan maakt de waarheid haar grootste kans. In zoon crisis leven wy thans Men ziet al gemeen In en dat Is het beste bewijs van een groeiende reactie dat het liberalisme met zyn prediking van het eigenbelang als de spil van het gemeenschapsleven, en met zyn mechanische staatsopvatting, dat de gemeen schap als een loutere samenstelling van los naast elkander levende Individuen beschouwt dat dit liberalisme tot een ineenstorting heeft geleid. En als reactie daarop suekt men weer de organische eenheidsgedachte, de aanvaar ding van een Inneriyke verbondenheid tusschen de menschen de staat als geheel, als totaliteit, waaraan de deelen ondergeschikt zyn. De nieuwe Rijksweg IJselmondeZwijndrecht werd officieel door Ir. M. Ie Cosqutno de Bussy geopend. Links de burgemeester van IJselmonde; daarnaast de vier vertegenwoordigers van den AJI.W.B. hiernaast: Ir. Ie Cosqutno. Naar aanleiding van het bericht, dat de Ned. Schoefboutenfabriek te Helmond gedurende de komende drie maanden pogingen zal aanwen den om steun voor hare industrie, deelde de directie ons mede, dat deze steun tweeledig zou kunnen zyn. De regeering zou kunnen overgaan tot eon- tlngenteering. waardoor de moordende concur rentie met het buitenland zou verminderen, terwyl men daarnaast een exportpremle sou kunnen geven. De directie zal pogingen aanwenden, om deae maatregelen ingevoerd te krijgen, waardoor haar industrie wederom loonend sou kunnen worden. Als deze maatregelen niet worden in gevoerd. bestaat er groot gevaar, dat de loonen niet kunnen worden gehandhaafd. collectieve arbeidsovereenkomsten te verklaren. Vele leden begroetten de Indiening van dit wetsontwerp met voldoening Algemeen wordt in het bedrijfsleven gestreefd naar bindende regelingen, daar het niet aangaat, eenerzyds te klagen over de moordende concurrentie van het buitenland, terwyl men elkander anderzyds In het binnenland een niet minder moordende con currentie aandoet. In verschillende takken van bedryf levert men tegen prijzen, die de belang- ryk verlaagde productiekosten niet dekken. Niet alleen lyden vele ondernemers daardoor verlies, maar ook heele groepen van arbeiders werken dientengevolge voor zeer lage loonen. Particu liere pogingen om in den toestand verbetering te brengen, leverden een gering resultaat op. Maar ook wanneer dergeiyke ondernemersover eenkomsten door samenwerking tot stand ko men. behoort de overheid daarin te kunnen in- grUpen teneinde te kunnen waken voor de be langen van de zwakkere ondernemers, de arbei ders en do consumenten. Terecht wordt dan ook In het ontwerp de mogeiykheid geopend, dat dergeiyke overeenkomsten door de overheid onverbindend worden verklaard. Verschillende leden stonden sooal niet afwy- zend, dan toch niet zonder huivering tegenover dit ontwerp. Op grond van de gevaren, welke de toepas sing van de te geven bevoegdheden met zich brengt, verklaarden deae leden meer te gevoe len voor een Ingrijpen in elk concreet geval by speciale wet. Hoe onbegrijpelUk het ook te. de geestesge schiedenis leert telkens opnieuw, dat rodenee- ring den mensch niet meer vat. wannter hy eenmaal door het fanatisme van een afgoderij te bezeten. Binds de Fransche revolutie be- heerscht hom de aanbidding der abstractie, het alsmaar staren op Mn kern van waarheid, die van alle andere waarheden wordt los gemaakt. Dat te geweest de Idee der vrijheid, die van de rede, en dat te thans die van de collectiviteit in Rusland, die van de ongeiykheld in Itallé. die Duitechland, die van den staat WU kunnen daarom niet met het moderne nationalisme meegaan en ons slechts aaneen sluiten tegen hen, die ons straks met hun dubbele moraal zullen trachten te vernietigen. Enkele vragen. o.a. van dr. Moller, beant woordde spr. bondig. intusschen een deer tientallen bussen met bedevaartgangers uit geheel Noord- Holland hier waren aangekomen. De deelnemers werden tot een stoet geformeerd in afwachting van de bedevaartstrein. Toen deze was aangeko men, sloten hieruit komende pelgrims zich by den stoet aan en onder devoot bidden trokken de pelgrims in openbaren bedegang door het vrien- delyke stadje Ook werden liederen gezongen, waarby het corps „Cantlta Tuba” van Ameland nare medewerking verleende. In het processiepark waren reeds talrijke pel grims vergaderd, toen de stoet daar arriveerde doordat hier om acht uur met de consecratie der nieuwe kapel was begonnen, welke plechtigheid werd verricht door Z H Exc. Mgr J. H. G Jansen. Om tien uur ving In de kapel de plech tige Hoogmis met Pontificale assistentie aan Deze werd opgedragen door Deken R van den Hengel uit Hilversum De assistentie was als volgt: presbyter aasistens deken L. Buvé uit Groningen, troondlakens Deken J Reuvekamp uit Didam en Pastoor P Wits uit Harlingen di aken Deken Stockman uit Arnhem, sub-diaken Pastoor Bruggeman uit Zwartemeer. De lagere functies werden verdeeld door theologanten van het Groot Seminarie te RUaenburg. Kapelaan B. Dooper uit Baarn hield tydens de H. Mte de predikatie over Rom. I Vera Ut JJe rechtvaardige leeft door het geloof". Van 13 tot 3 uur werd den pelgrims de gele genheid geboden om de relieken van den H Bo- ntfaeius. welke in de Broederschapekerk worden bewaard, te vereeren. Tevens bestond de gele genheid, om de geheel gerestaureerde kerk te bezichtigen. Des middags stroomden de deelnemers aan dezen Bonifaciusdag by uitnemendheid wederom naar het Bonlfaclus-park, tot bywontng van het Pontificaal Lof, dat met assistentie werd opge dragen door Mgr G Brandsma. Z H Exc. de Aartsbteachop hield tydens hot Lof dr predikatie. De 8t Bonlfacius-bedevaart werd besloten met een plechtige H Sacramentsprocessie door het Bonlfaclus-park In dezen «toet, waaraan ook de drie kerkvorsten en tientallen priesters en an dere geesteiyken deelnamen, waren verschillende groepen gevormd. Aan het einde der byeenkomst nam Mgr. Lemmens het woord om tusschen al de groote, hier gestelde problemen dat van den Gods dienst, van het Leekenapostolaat te stellen. Het Katholicisme moet de wereld weer vero veren. De Kerk kan dat door haar leden. Wan neer zy bereikt, dat de menschen weer gaan leven volgens het Evangelie, dan zyn de maat- schappeiyke problemen opgelost. Wanneer de cursisten zich hier op de hoogte stellen van deze problemen, mogen zy niet ver geten dat zy ook een offervaardige activiteit moeten ontplooien, door allen, op wie zy in vloed uitoefenen, te vormen tot mede-strijders voor Christus. Ik sou U allen, aldus spr.. een kruis in de hand willen drukken, zooals Ik het gisterenochtend deed aan de missionarissen van Steyi. U slaan tot kruisridders van onzen tyd om U den moed en durf te geven, noodlg om Christus’ Koningschap te vestigen. Mgr. Lemmens verliet hierna de vergadert ng Toen God op den Sinai met groot vertoon van majesteit zyn geboden gaf, legde HU den vollen nadruk op den aanhef van zyn grond wet voor het menscheiyk geslacht. „Ik, Jahweh, ben uw God, de Benige." Hierop toch berust de verblndendheid van alle andere geboden. Die kennisgeving op den Slnaï, boe indruk wekkend ook gegeven, was zeker geen nieuw spel met den wereldangst van den mensch, die de tegen hem strijdende krachten vreesde als daemonen met den angst zooals het kind dien kent en eerst langzaam in den loop van zyn ontwikkeling overwint. Op den Sinai sprak geen mysterieuze godheid, die naar wreeds srtllekeur den mensch bestierde, doch een God, die ZUn schepsel rekenschap gaf van zyn bedoelingen, die ZUn wil kenbaar maakte en den mensch in staat stelde zich door het onderhouden van de geboden, over alles heen te bevryden van den dierlyken angst, die eeuwen later nog den Romeinen belette ten strijde te trekken als de maan scheen of de uilen krasten! Uk, Jaweh, ben uw God, de Benige." Een dubbel misverstand heerscht onder ons. Katholieken over dit woord. Men vat het voor eerst op alsof er slechts de verplichting tot ge loof asm God in wordt uitgesproken en ziet daarby over 't hoofd, dat In zyn terminologie de godloochenariJ. als volslagen absurditeit zelfs niet verondersteld wordt; Neen: dit gebod verplicht niet tot een vaag geloof alleen: het eischt de erkenning van een bepaalde» God Deselfde, die Israël uitvoerde en ultverkoor, die Israël ZUn geboden gaf, die rechten zaL en die zich zelfs een naam gaf: ..Jahweh". Vier dingen, zegt hy, wil de studie-byeen- komst van deze groote familie bereiken: ZU wil vooreerst in het licht stellen, dat de katholieke wereldbeschouwing wel degeiyk een oplossing biedt voor deze crisis en dat juist zy. die haar loslieten, die zichzelf op den troon van God plaatsten, door die handelwyze de crisis van deze wereld hebben veroorzaakt. Dan wil zU den mensch een perspectief openen, niet in den vorm van een kwakzalvers- vufjarenplan maar in den vorm van een licht punt. waaraan in dezen tyd van duisternis een smachtende behoefte bestaat. ZU wil vervolgens den geest van apostolaat uitdragen Het vertrouwen wekken, dat nog by zoowelen, priesters, heiligen zelfs ontbreekt, het vertrouwen, dat Europa kan bekeerd worden, dat de kans daartoe zelfs nooit zoo gunstig was als thans. Tenslotte wil zU haar deelnemers ervan door dringen. dat alleen eendrachtige samenwerking onder leiding van een gezag, dat ten volle de konlnkiyke waarde van de menscheiyke vryheld eerbiedigt, bet vervullen van onsen plicht als katholieken in deze maatschappy mogelljk maakt. Prof. mr. X J. J. VAN DE HEYDEN. rector magnificus der NUmeegsche unlversltelt, sprak vervolgens over de katholieke wereldbeschou wing. Maandagmorgen om 8 uur werd en in alle katholieke kerken te I^euwarden godsdienst oefeningen gehouden Om circa 8 uur vertrok de speciale bedevaartstrein naar Dokkum. waar deze eenlge minuten voor negen uur arriveerde. Op het stationsplein was het drukte van belang geworden. ROLDUC, 8 Augustus. Aan tafel gisteravond deelde dr. Poels. on der enthousiaste toejuichingen, mede, dat de bisschop van Roermond, Z. H. Exc. Mgr. Dr. Lemmens, den praats vond zou bU wonen die om 9 uur werd gehouden. Ook mr. Steenberghe woonde hem by. In onsen tyd groeit het nationalisme bepaaldeiyk als een reactie van verschll- en gemeenschappen door factoren, als reactie byv. tegen te- De minister van Sociale Zaken heeft ten aanzien van broodbakkerijen in alle gemeenten des RUks. waarin ter viering van de RJL feest dagen van Maria Hemelvaart en Allerheiligen rasp, op Woensdag 15 Augustus en op Donderdag 1 November geen arbeid wordt verricht, toe gestaan, dat door hoofden of bestuurders en door bakkersgezellen op Dinsdag 14 Augustus en op Woensdag 31 October bakkersarbeid mag worden verricht tusschen 4 en 5 uur voorm., of tndlen op Zaterdag om 3 uur voorm. met den bakkersarbeid mag worden aangevangen, tue- schen 3 en 5 uur voorm. Op genoemde dagen mag gedurende twee uren vóór het tydstlp, waarop alsdan de bakkersarbeid aal mogen aanvangen, arbeid, bestaande In het gereed maken van deeg en ovens, worden verricht. Door bakkersgezellen mag op Dinsdag 14 Aug. en op Woensdag 31 Oct. gedurende ten hoogste tien uren gearbeid worden, tenzy een kennisgeving tijdig is Ingezonden aan het districtshoofd der Arbeidsinspectie, in welk geval de werktijd ten hoogste dertien uren mag bedragen. In het Monument voor het Red- dingswezen, dat te den Helder wordt opgericht en waarvan onlangs de aanbesteding heeft plaats gehad, zal een carillon van 24 tot 30 kleine klokken worden opgehangen. Iedere staatkundige opvatting is een poginv om tusschen individu en gemeenschap een vaste en duurzame ordening tot stand te brengen. In Italië en Duitschland tracht men des ordening In den vorm van een „volksstaat” te verwezeniyken De stichters van dien staat za gen de oorzaken van de heerschende maat schappelijke misstanden in individualisme, marxisme en democratie. Tegenover het individualisme stelden ze de totaliteit van den Staat de opvatting van d* gemeenschap als éénheid van allen en alles door .geiykschakellng" van parlement, partyen. eco nomische organisatie, pers, geestelijk leven op voeding enz. Tegenover het marxisme ontwapent het den klassenstrijd éénerzyds door het ver bieden van werkstakingen en uitsluitingen, an derzyds door het overbruggen der klassentegen stellingen door een van staatswege georganiseer de corporatieve organisatie. Als autoritaire staat ten slotte in tegenstelling tot de democratie wordt alles gedaan om de uitvoerende macht zoo sterk mogeiyk te maken. Scheiding van wet gevende en uitvoerende macht vervalt. Indien het parlement nog bestaat is het toch afhanke- iyk van de executieve. De heele macht Is in handen van een leider, die slechts aan *t Staats hoofd verantwoordeiyk is. lende staten en gemeenschappen verschillende factoren, als reactie tegen het liberale Individualisme, den soclallstischen klassenstrijd, gen de partyen die groeps-, in plaats van WU men het Nationalisme als het streven naar het meer op den voorgrond stellen van de nationale waarden begrijpen, dan dient men beter dan vele modernen dit onderscheiden, te begrijpen, wat In feite veelal dooreen gestren geld is: Staat, ras, natie. De staat berust op een gemeenschappeiyk streven onder een biyvend gezag en op een grondgebied, ras en volk worden noch door ter ritoir, noch door gezag gekenmerkt, maar de eerste door bloed-, de andere door cultuurge meenschap Door het feit, dat deze drie te on derscheiden groepen in werkelykheld geheel of gedeeltelyk samenvallen, ontstaat een drie voudig nationalisme. Het gewestelyk nationalisme, daar waar bin nen een bepaalde staatseenheid een bepaal de groep (natie) strijdt voor behoud of ontplooi ing van haar geezteiyke waarden. Dit nationa lisme is goed, wanneer het zich naar binnen richt en wanneer het den Staat met wetteiyke middelen er toe tracht te brengen zyn geeste- UJke waarden te beschermen. Een groot-nationalisme, dat nauwere geeste- lyke banden zoekt tusschen de dragen der na tionale beschaving In verschillende staten, is eveneens te blliyken. Een staats-nationalisme, dat den Staat ver eenzelvigt met de beschavlngsgroepen en den hoogeren bloei er van beschouwt als een eigen hoogere roeping, is goed, zoolang het niet leidt tot zelf-overschatting en minachting van an- derer beschaving. Wordt het Intern tot chau vinisme en extern tot imperialisme, dan is bet een afschuweiyke, duivelsche dwaling. Zondag aan den vooravond van de nationale plein voor de St Bonifaciuskerk te Leeuwarden Gezellen naar Dokkum. zyn te Leeuwarden de feesteiykheden begonnen. Kort voor zeven uur Zondagavond is Z. H. Exc Mgr J. Jansen. Aartsbisschop van Utrecht, vanuit Dokkum. waar Z. H. Exc. des morgens de gerestaureerde Broederschaps- of parochiekerk geconsacreerd had In gezelschap van H. H. Exc. Mgr. L. Hugo, Aartsbisschop van Malnz en Mgr. G. Brandsma Apost. Vicaris van Kisumu op het plein voor de St.Boni faciuskerk te Leeuwarden aangekomen. Daar werden do bisschoppen ver welkomd door de katholieke jeugdorganisaties en door de gemengde kerkkoren der Et. Boelfacius- en 8t. Domlnlcusparochles die o.m. de meerstem mige hymne „Ecce Saoerdos Magnus" uitvoer de In de tot die organisaties zangers en de tal rijke aanwezigen gerichte dankbetuiging spoorde Z. H. Exc Mgr. Jansen de jeugdige personen krachtig aan, God steeds ten zeerste dankbaar te zyn. omdat zy In ons vaderland, in tegenstel ling met verschillende andere landen, door Hem gezegend zyn met de vrijheid, zich te organisee- ren onder leiding van hun voortdurend op het behartigen van hun geestelyk en stoffeiyk wel- zUn bedacht zynde bisschoppen en priesters. BU de komst In de St. Bonlfacius-kerk wer den de bisschoppen verwelkomd met Pales trina’s meerstemmige compositie: „Exsultate Deo”. Onder het pontificaal lof gecelebreerd door den aartsbisschop, hield rector W. R. de Jong, van de R K. Kweekschool te Hilversum een pre dikatie over de gemeenschap der heiligen llgen. Als eerste van de twee redenen waarom wy den H. Bonlfacius moeten vereeren, noemde spr. den plicht van dankbaarheid. Als bewysmate- rlaal voor die plichtsvervulling gaf spr. een dul- bellchtlng van den diep-treurigen toe bet en verdere ellende gedompelde bevolking van Fries land voor de komst van den H. Bonlfacius op Frleschen bodem zich bevond Waar Bonlfacius eens het oude Germaansche heldendom overwon, is een nieuw modern hei dendom geboren, netwelk op zUn verwantschap met het oude Germanendom zelfs trotsch durft te zyn. Weer heeft Nederland bekeering noodig: be- keering van de talloowe ongeloovlgen. die hun einddoel op deze aarde meenen te vinden; be keering van de talloose andersdenkenden, die als Emmaüsgangers langs den levensweg dolen, ter- wUl sU als t ware wachten tot de Christus hun verschynt. Voorts bekeering van de halfslachtige Katho lieken. die de beginselen van ons heilig geloof niet laten dóórwerken tn al hun daden en stre ven en daardoor ergenis aan andersdenkenden geven. Van deze praatavonden bezit dr. Poels het geheim. Allerlei menschen laat hU er spreken, hooggeplaatsten en eenvoudlgen, ouden en jon gen uit alle kringen van de maatschappy. En Intusschen wordt er gekeuveld om de tafeltjes by een glas bier of met een pUp in den mond, worden gedachten gewisseld en kennismakin gen vernieuwd of aangeknoopt. Om 13 uur eerst, na den zegen van Mgr. Lemmens, trokken allen naar de kajiel voor het avondgebed en vervolgens naar de slaap zaal. Stralend hangt vandaag de morgen over het land tot in de verte, die zoover wU zien kun nen uit het raam van onze chambret, door de nevelige contouren van heuvels en mynschach- ten wordt begrensd. Mgr Lemmens droeg om half acht de com- muniteitsmis op in de oude, groote Romaan- sche kapel. En toen sprak prof. dr. Seb. Tromp 8J„ hoogleeraar aan de Pauselyke Gregoriaansche Unlversltelt te Rome, in de eerste ochtend vergadering over „Nationalisme”. DEN HAAG Geslas te 's-Gravenhage en AmsteMaaa. AMswMt Geelaawd mei. U A Swemle. Botterdam BB M LAmsterdam an H. A. van Maar te. Haarlem. Afgoweazn 1 manL «b 1 vrouwL eand.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1934 | | pagina 5