Rolducs sociale studieweek
3
O
Tegen machines
P. Willekens S.J
De winkelsluitingswet gewijzigd
I
praktyk der wettelyke winkelsluiting
grond van een aantal rechteriyke beslissingen
noodzakeiyk waren gebleken, wy achten het
niet van belang hier een opsomming te geven
van al deze wyzigingen. De voornaamste zyn
wel de hierna volgende.
tt!' jss- s
EEN CRISISMAATREGEL
HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor IOcL
WOENSDAG 8 AUGUSTUS 1934
KERK EN POLITIEK
Geen concurrentie met
het buitenland
Het Vastenmandement
Rede prof. Barge
Oneerlijke advocaat
matig toeëigenen van gelden
O.S.P.’ers in ongenade
schappelijke individuen"
Oude zakkenroller voor
den rechter
Een internationale reputatie
sn
TOESTAND OPGEHELDERD
Zangconcours Genève
B
Toepassing in handen
der gemeenten
Het Allerheiligste in de processie van de IXe Nationale
St. Bonifacius-bedevaart naar Dokkum
Benoemd tot Apostolisch Vicaris
van Batavia
Belangrijke rede van prof. dr.
J. B. Kors O. P.
rt
n
n
Nadat Minister Coiyn het ontwerp tot toch-
niflcii* iicnicnixm bsd Mmhsngig goniMütt
DE „REGENMAKER” WEER
IN ACTIE
Acht maanden straf voor onrecht-
Sigarenfabrikanten in Limburg
houden liever hun arbeiders
aan het werk
De voornaamste bepalingen van
de nieuwe regeling
Kerk en politiek
„Onbetrouwbare en onkameraad-
,JStaat en opvoeding"
F
A. MOLLKR alt
en
NB
lil-
ui
te
k
A
in.
UK
Ut
UM.
laa
nalre partijtjes. En ook hier moet de
tleve gedachte worden doorgevoerd.
meenten «yn waar het overgroote deel de Zon-
dagsslulting hoog waardeert en geen uitbrei
ding daarvan op prjjs stelt. De door de Re
geering gevonden oplossing, waardoor met de
belangen zoowel van voor- als tegenstanders
zal worden rekening gehouden, lijkt ons inder
daad de meest bevredigende.
Tenslotte is dan deze wetswijziging door de
Eerste en Tweede Kamer aangenomen.
wr
da
le
en
an
In zijn résumé en in zijn rondvraag ver
klaarde Prof. Kors nog eens uitdrukkelijk, dat
de kansel niet de plaats is, waar over de poli
tiek gesproken moet worden, tenzij In de aller
uiterste noodzakelijkheid.
In een krachtig applaus werd de dank aan
Prof. Kors voor deze, slechts op enkele notities
uitgesproken buitengewoon heldere rede, ver
tolkt.
De slotvergadering was gewijd aan een rede
van Prof. Dr. J. A. Barge over „Het laatste
Vastenmandement en de Katholieke mentali
teit’.
Wij durven de hoop koesteren, dat van de
mogelijkheid welke de wet in dezen crisistijd
opent, om een ultgebreidere Zondagsverkoop-
gelegenheld in het leven te roepen, met bezon
nenheid gebruik zal worden gemaakt.
■i
k
De Tegelsche sigarenfabrikanten hebben een
request gezonden aan den Minister van Eco
nomische Zaken, waarin wordt opgemerkt, dat
zü staan voor het crltieke oogenblik, waarop
volledige sigarenmachines in de sigarenindustrie
hun intrede gaan doen en dat zelfs machines,
welke In Duitochland verboden «yn, in ons land
voor goedkoops prijzen op de markt worden
gebracht.
Zy staan thans voor de keuze, ofwel deze
machines aan te schaffen, met het gevolg, dat
er^ln de sigarenindustrie een geweldige werk
loosheid zal ontstaan, of wel te trachten een
algemeen verbod tot bet gebruik dezer ma
chines te verkrijgen, teneinde aldus de siga
renproductie voort te zetten en de werkgelegen
heid voor alle arbeiders in deze industrie te
behouden.
ng-
en-
ner
aar
>UJf
oek
>g
r-
llt
er
Rolduc, 7 Aug. 1934
De laatste in de r|j van spreken van den
Maandag was Pater J. Colsen C. M. uit Nuth,
die de .Nocxizakelyke radicale hervormingen in
de structuur der samenleving” uiteenzette.
Radicale hervorming, zóó, als wy die voor
staan, mag nooit beginnen met een neerhalen
van al het bestaande, met het gelijkmaken van
alles aan den grond. Neen: wy willen evolutie,
aansluiten bij, voortbouwen en ombouwen van
het bestaande Doch dit ombouwen moet radi
caal zijn zóó radicaal als de encycliek Qudra-
gesimo Anno dat wil.
Wt) moeten met kracht nastreven: op sodaal-
economlsch gebied, het uitroeien van het klas-
«enstrydbeglnsel, het wegbanen van de moor
dende vrije concurrentie, het ónmogelijk maken
van de economische dictatuur van bet kapitaal
over de massa en positief: de ordening door
de bedrijfschappen.
Wanneer wy in ons land, protestantsch
en heldensch voor een groot deel, onze
beginselen «rillen doorvoeren, en het eeiüge
middel daartoe is macht door eenheid, dan
moeten wy die eenheid handhaven. Men
kan aanmerken, dat de R.K. Staatspartij
dingen niet ter hand heeft genomen of ver
waarloosde, dan vrage men zich af wat er
zou zijn, wanneer wy geen RK. Staatspartij
gehad hadden.
De verhouding tusschen de Kerk als heils
instituut en de politiek kan nu geen andere
zijn dan deze: de normen voor het politieke
leven moeten gevraagd worden aan de eenige.
die onfeilbaar de waarheid kan leeren. Deze con
clusie, aldus Plus X. lijkt voor sommigen bard,
doch onontkoombaar. Het is de plicht van de
Kerk de leer van het Evangelie ook aan de
politiek voor te houden. Oeen staatsmacht kan
haar dat beletten. Haar eenlg antwoord aan
politici, die dat trachten, kan geen ander zijn
dan „nou possumus”, wij kunnen niet anders!
Voor ben, die aan den opbouw der R K
Staatspartij werkten, valt het moeilijk te be
grijpen, dat deze opbouw niet gewaardeerd werd
doch te begrijpen is het wel, wanneer men zich
afvraagt of er geen overwaarde aan de part|)
is toegekend, of de eigen cultuur tusschen Kerk
en Staatspartij niet wordt doodgedrukt. En men
bedenke by dit alles ook, dat dikwijls kleine er
gernissen den mensch verhinderen de groote
dingen te zien. Zal men later van ons kunnen
getuigen, dat wij het Instrument, waarmee, de
katholieken den schoolstrijd, den strijd om
sociale- en huwelijkswetgeving voerden, daar
heen hebben gericht, waar het zich beter dan
vroeger kon ontplooien?
p 12 en 13 Augustus as. wordt te Genève
een .Internationaal Concours gehouden
voor muziek- en zangvereenlgingen,
waaraan ook zal worden deelgenomen door de
zangvereeniglng ..St. Pancratius” te Heerlen en
wel In de eerste afdeeling, eerste klasse. In deze
klasse zijn Canada, Frankrijk, Engeland. Italic
en Nederland vocaal vertegenwoordigd. De wed
strijd omvat solfège-zingen, klassezingen en
eere-zingen. Door „8t. Pancratius” worden de
belde koorwerken „Totenvolk” van den Zvrit-
serschen componist Fr. Hegar en .Gebed voor
den Tempel” van den Nederlandschen compo
nist Fred. J. Roeske uitgevoerd.
De generale repetitie aal worden gebonden
op Donderdag 9 Augustus as. in den Stads
schouwburg te Heerlen. Op deze repetitie zal
de vereeniging de wedstrljdnummera tan geboo-
re brengen, terwijl ook eenige leden der verse
nlglng, die aan den solisten-wedstrijd sullen
deelnemen, de door hen gekosen nummers zul
len zingen.
katholiek ook den plicht op den redelijken Invloed
van de Kerk op de wereld te helpen bevestigen
en versterken, door deelname aan haar aposto
laat De katholieke politicus moet daarom niet
op de eerste plaats een gladde tong hebben,
„het lekker kunnen zeggen," doch onderlegd
zijn in den godsdienst de zedenleer
L wetenschap der politiek.
Dr. Poets sprak na dit alles nog een hartelijk
slotwoord, waarin hij meedeelde, dat binnen
een maand na deze week het verslagboek zal
verschijnen, waaruit de adviseurs, de Credo
Pugno-mannen, de praatavonden rjjkelljk stol
voor overweging zullen putten.
Dr. van Oils leidde de gasten nog rond door
Rolduc. Langzaam verlieten allen de oude abdij.
Tot het volgend jaar.
De Haagsche rechtbank heeft mr. T. A. W.,
die terecht heeft gestaan, omdat hy zich ten
nadeele van een koopman uit Voorburg en van
een landbouwer resp. f 500 en f 2800 onrecht
matig heeft toegeëigend, voorgevende dat deze
gelden noodzakelijk waren voor een door hem
te voeren civiele procedure, wegens verduiste
ring in de uitoefening van z|jn beroep tot acht
maanden gevangenisstraf veroordeeld.
Zü, voor wie deze brief een nadrukkelijke
bevestiging van eigen inzicht is, mogen be
denken, dat bet van anderen, geloofsge-
nooten. een groot offer heeft gevraagd.
Verre daarom van op de borst te slaan en
te zeggen: dat hebben de bisschoppen nu
eens flink gedaan, moeten zij, wier Inzicht
bet Juiste was, den irenischen weg bewan
delen. den weg naar het offer voor anderen
effenen en niet moeilljker maken.
In het laatste nummer van .De Fakkel” deelt
het bestuur van de O.S.P. mee, dat de partij
secretaris en redacteur De Kadt en het lid van
het bestuur Bal. Tas zijn geschorst, terwijl het
P. B.-Ud Henk de Boer zijn functie heeft neer
gelegd.
In de toelichting op dit in een vergadering
van 30 Juli genomen besluit worden de belde
geschorste functionarissen als onbetrouwbare
en onkameraadschappelijke individuen voor
gesteld met wie de party in een weldra te hou
den „conferentie” de banden wel voor goed
zal doorsnyden.
Een verbod tot het aanwenden van machines
verdient de voorkeur boven een te beffen be
lasting, omdat een dergeiyke heffing het kwaad
niet uitroeit, en een verbod voor een algemeens
practische uitvoering en toepassing veel een
voudiger te, en bovenal omdat men nog slechts
in enkele slgarenbedrtjven met deze machines
te beginnen te werken.
Adressanten verzoeken daarom met allen
aandrang op dit crltieke maar tevens gunstige
oogenblik soo spoedig mogelyk maatregelen te
treffen tot het verbieden van het gebruik van
alle volledige sigarenmachines in de sigaren
industrie
De Kerk tenslotte als gemeenschap der
geloovigen laat den katholiek als burger vol
komen vry in zuiver politieke kwesties. Zy ver
biedt selfs den priesters op dit terrein van ain
invloed gebruik te maken, Zy legt echter den
BATAVIA, 7 Aug. (Aneta.) De voorzitters
van de Nederlandsche en Japansche handels-
delegatles hebben een bespreking gehouden,
welk onderhoud heeft geleid tot verheldering
van de situatie.
De voorzitter van de Japansche delegatie, de
heer Nagaoka. heeft zyn condoleantle betuigt
by,het overiyden van Ir. Wellensteln, in leven
ouder-voorzitter der Nederlandsche delegatie.
Dat beteekent niet, dat de priesters zich
moeten bezig houden met zuiver politieke
vraagstukken. Integendeel. Leo XIII heeft ult
drukkelyk verklaard, dat zy dit niet moeten
doen.
Doch er zyn sedelyke vraagstukken in het
staatsbeleid, en daarmee kan, mag en moet
de Kerk zich bezighouden. Ook met een direct
verbod kan zy een indirect gevaar voor geloof
of zeden in een neutrale vakorganisatie of
fascistische Jeugdbeweging byvoorbeeld be-
r weren.
Aan den gemeenteraad zal in het vervolg
worden overgelaten te beoordeelen of er by-
zondere plaatseiyke omstandigheden aanwezig
zyn, welke afwyklng van de bepalingen der wet
noodig maken. Konlnkiyke goedkeuring van
deze afwykingen biyft gevorderd. Ultdrukkelyk
bepaalt de wet thans, dat onder de 21 dagen
door den Raad aan te wyzen. waarop de wet
telyke slultingstyden niet sullen gelden, geen
Zondagen mogen worden begrepen. Voorts
moet het geschrift of drukwerk, dat door den
winkelier in den winkel is bevestigd, welke naar
keuze van den winkelier des Zondags enkele
uren geopend mag zyn, door of vanwege den
burgemeester zyn gewaarmerkt.
Tenslotte vervallen de thans bestaande ver
ordeningen, welke afwyklng van de wetsbepa
lingen inhouden, of welke dagen of gedeelten
daarvan aanwysen, waarop alle «rinkels in een
gemeente of een bepaalde groep gesloten moe
ten zyn, ulteriyk binnen zes maanden na in
werkingtreding dezer wetswyzlging.
De voorschriften, die deze wyzigingswet be
vat, en welke verband houden met de tegen
woordige buitengewone omstandigheden, hou
den op te gelden drie maanden na den dag.
waarop by Konlngiyk Besluit is verklaard, dat
het verder voortbestaan niet meer noodig te.
De Paus heeft ons geroepen tot den bouw
van een christeiyke samenleving. Dit doel
ligt achter den einder, doch het is onze
taak, met het schip der R. K. Staatsparty
daarheen te stevenen.
Ziet men de Kerk als bet geheel der kerkeiyke
gezagsdragers, dan moet men rekening houden
met bet feit, dat de gezagsdragers, wat de Kerk
niet is. ook staatsburgers zyn. die ten volle het
recht hebben om van bun rechten als zoodanig
gebruik te maken, zich als burgers bezig te
houden met de politiek. Vooral in den democra-
tiaeben staat, waar Jan en alleman meedoet aan
de politiek, gaat het niet aan den priesters en
bisschoppen bet recht tot deelname daaraan te
ontzeggen. Waar echter de practische politiek
bet terrein by uitnemendheid is van de harts
tochten. daar kan bet zyn dat de nadeelen van
het deelnemen der priesters de Kerk meer
schade dan voordeel brengen. Dit geldt echter
niet van de wetenschap der politiek, wier nor
men, geput uit het Evangelie, de priesters nooit
mogen nalaten openiyk te erkennen en zelfs
te verkondigen.
a een lange lydensgeschledenls is dan
eindelijk een wyziging der wlnketelui-
X tlngswet tot stand gekomen. Het onder
ling afwijkend standpunt tusschen enkele ka
binetsleden ten aanzien van dit onderwerp en
de ziekte, gevolgd door aftreding, van Minister
Verschuur, die voor zyn heengaan een tweetal
herzienlngsontwerpen (een verrulmingaontwerp
en een ontwerp tot technische herziening) by
de Staten Generaal had aanhangig gemaakt,
hebben de totstandkoming dezer wyziging aan-
merkeiyk vertraagd. Zooals men zich herinne
ren zal, «ras de Minister van Economische Za
ken ad interim om princlpleele redenen niet
voor behandeling van het Ingediende z g ver-
ruimingaontwerp te vinden. Een minder ver-
kwikkeiyk debat in de Kamer is daarvan het
gevolg geweest. Aanvankeiyk toch was ver
klaard, dat het geheele kabinet met het voor
stel van Minister Verschuur tot tydeiyke ver
ruiming van den Zondagsverkoop voor enkele
consumptlebedry ven accoord ging, terwyi na
aanvaarding van zyn interlmaat Minister Coiyn
verklaarde niet genegen te zyn dit ontwerp te
verdedigen. Het liberale kamerlid dr. Vos, die
reeds eerder een herziening der wet, welke een
aanzieniyke verruiming van den Zondagsver
koop beoogde, had aanhangig gemaakt, bracht
dit ontwerp in de Tweede Kamer wederom ter
tafel. Zijn voorstel, dat van verstrekkenden
aard was, kon in de Kamer op verre na geen
meerderheid vinden.
In dit laatste vooral mogen «dj ons niet laten
temmen door de voorzichtigheidsmanlakken die
wachten wihen tot het vanzelf komt. WU moe
ten bedenken, dat de voorzichtigheid een deugd
b van het handelen, niet van het niet-handelen.
Op specifiek staatkundig terrein vervolgens
moeten wy streven naar een sterker gezag dat
krachtig optreden durft tegen demagogiê-op-
staatakosten tegen versnippering in revolution-
corpora-
De Westlandsche brandweren zyn Maandag
avond plotseling opgeroepen voor een heel blj-
zonderen dienst, nX om regen te maken.
Op verzoek van den heer Veraart rukten om
streeks zes uur de brandweren van Maasland.
De Lier, Naaldwyk, Monster, Poeldijk, Honse-
lersdljk en ’s-Gravenzande uit, om water in de
lucht te spuiten.
In leder van deae gemeenten werd tot acht
uur op volle capaciteit gewerkt.
BegrVpeiykerwyze trok deae ongewone ar
beid van de diverse brandweren ruime belang
stelling.
Om dit alles te verwezenlyken heeft de Paus
ons opgeroepen tot katholieke actie leeken-
apostoiaat zuiver in hiërarchisch verbond
zóó dat de priester niet meer dan de assistent
en de leek de eigenlijke uitvoerder van het
program is geen clerlcallsme doch een lee-
kenactie, waarin wy de wereldoverwinnende
eigenschappen van het katholicisme meer uit
dragen, dan wtj tot nu too deden.
't
Naar hun meenlng sou een dergelyk verbod
tot het bezigen van machines in de sigaren
industrie zeer goed te verwezenlyken zyn.
De sigarenindustrie maakt, wat het aanwen
den van machines betreft, een groote uitson
dering op alle andere takken van Industrie,
en wel omdat deze machines zich nog In een
beginstadium van ontwikkeling bevinden en
nog niet geperfectionneetd zyn en daar
naast de sigarenindustrie niet te Hjden heeft
onder concurrentie met het buitenland, waar
Immers in de meeste landen de slgareninvoer
zoo hoog belast is, dat er nimmer van eenlgen
uitvoer van beteekenis van Nederland naar die
landen sprake kan zyn, temeer niet, daar in
vele landen de rookartikelen staatsmonopolie
zyn.
de Tweede Kamer, dienden het liberale Kamer
lid dr. Vos en de Katholieke afgevaardigde mr.
Teulings amendementen in, jpalke tot strek
king hadden een verruiming van de verkoopge-
legenheid op Zondag. Het liberale amendement
beoogde een biyvende verruiming van den Zon
dagsverkoop voor verschillende consumptlewa-
ren tot 8 uren. Aanneming van dit amendement
zou zeker beteekenen aantasting van een der
grondslagen van de winkelsluitingswet. Daar
voor was de Kamer dan ook niet te vinden, en
het amendement werd verworpen met groote
meerderheid.
Het amendement van mr. Teulings ging veel
minder ver. Ultdrukkelyk werd by de indie
ning voorop gesteld, dat de Zondagsrustbevor-
deiing een der hoofdpylers is der Winkelslui
tingswet, waarop geen inbreuk behoort te wor
den gemaakt. De huidige toestand waarin het
winkelbedrijf allerwege verkeert, maakt het ge
oorloofd en noodzakeiyk de grens der uitzon
deringen, welke de wet zelve thans reeds kent,
eenigermate te verleggen. Het amendement Teu
lings bedoelt alleen tydelyk voor enkele be
paalde mlddenstandsbedryven eenige verlich
ting te brengen door meerderen Zondagsverkoop
Het amendement werd door de Kamer aange
nomen. Aanstonds daarna is op verzoek van
Minister Coiyn de verdere behandeling van
het ontwerp geschorst, aangezien de Regee-
ring zich over den toestand wenschte te be
raden. Een oogenblik dreigde ^en conflict te
ontstaan tusschen Regeering en Volksvertegen
woordiging. Gelukkig, vooral in deze omstan
digheden. is het niet zoover gekomen. Naar het
oordeel der Regeering zou door bet amende
ment Teulings mogeiyk te ver kunnen worden
gegaan in die gemeenten, waar de overgroote
meerderheid principieel tegen verruiming ge
kant is.
n hoofdzaak zyn daarmede tot stand ge
bracht een aantal technische verbeterin
gen. welke aan de hand van de twee-Jarlge
en op
Pater Willekens werd den zesden December
1881 te Reuzel geboren, waar zyn vader bet
ambt van burgemeester bekleedde. HU maakte
zyn humaniora te Turnhout in België, en trad
In 1900 in de Sociëteit van Jezus, waarna hy
zyn verdere priesterstudiën voltooide.
In 1915 ontvlngt de nieuwbenoemde vicaris
te Maastricht de H. Priesterwijding.
Belangryke functies heeft hy in zyn orde
bekleed, waaruit biykt welk vertrouwen de
geesteiyke overheid van den beginne af in
Pater Willekens heeft gesteld.
Hy was novicenmeester te Mariëndaal, rec
tor te Maastricht en achtereenvolgens visitator
in Nederlandsch-Indië, Voor-Indië, Hongarije
en Engeland. De laatste zes Jaren bracht pater
Willekens in het buitenland door.
In den beiangryken post, welke hem door deze
Pauseiyke benoeming la toevertrouwd, volgt hy
Z. H. Exc. Mgr. Antonius van Velsen op, die,
zooals men weet, om gezondheidsredenen ont
slag nam en thans in Nederland vertoeft.
t
ter, moet de Staat de rechtsorde behartigen.
Daarin hebben anderen geen taak. Dat is de
eigen staatstaak.
Op andere gebieden heeft de staat slechts
een subsidiaire plicht. Die andere belangen
vallen wel onder het staatsdoel, doch elschen
niet onmiddeliyk de behartiging door den staat
self. Andere organen hebben hier eerder een
taak: de Staat moet regelend, leidend, opwek
kend werken.
Kan de Staat die taak vervullen? In het
antwoord op deze vraag dient men voorop te
stellen, dat sinds den zondeval van Adam
noch de mensch afzonderiyk noch de mensch-
heid als gabeel de volmaakte ontwikkeling van
zyn wezen kan bereiken, wy kunnen zelfs niet
erkennen, dat de mensch uit zichzelf de nor-
men kan kennen, In de verwezenlijking van
het Staatsdoel. De openbaring leert ons eerst
de hiërarchie der doeleinden, waarin de stof-
feiyke goederen het laagst, de geesteiyke en
sedelyke het hoogst staan.
Hoe kan de moderne mensch nu, die geen
enkel van de tien geboden meer wenscht te
onderhouden, die afgoderij pleegt, den dag des
Heeren niet meer onderhoudt, den eigendom
niet meer Juist kan zien en alles wat kulsch-
held en gehoorzaamheid heet vertrapt, hoe
kan die moderne mensch het juiste inzicht
hebben in bet staatsleven, dat toch een sedeiyk
leven Is?
Hoe zal de staat, onder zyn leiding, juiste
doeleinden stellen aan de opvoeding, het eigen
domsrecht, het huweiyksrecht en zooveel andere
vraagstukken, waarmee de staat zich moet
bemoeien?
Bepaalt men dan het kerkbegrip, dan bedenke
men: God heeft den mensch geroepen tot een
boverunenscheiyke roeping. Met zyn heilig-
makende genade maakt hy den mensch weer
gezond en verheft Hy hem tot zyn eigen Kind
schap zoodat er een bovennatuuriyke ver
bondenheid bestaat tusschen God zelf en den
mensch. Christus nu heeft, by het volbrengen
van Z|jn zoenoffer de Kerk opgedragen dat
genadeleven aan alle menschen en volken te
brengen en haar tot uitoefening van haar
leeraars- en herdersambt een gezag gear honken
in het prtesteraambt.
nen alleen voor den verkoop van die waren
Zondags zes achtereenvolgende uren geopend
zyn. Daarnaast is voor winkels In tabaksarti
kelen en voor slyteryen een verkoopgelegenheld
op Zondag toelaatbaar gedurende vier achter
eenvolgende uren. Deze openstelling van win
kels voor den verkoop van vorengenoemde con-
sumptiewaren gedurende zes en vier uren des
Zondags kan alleen gelden. Indien en voorzoo-
ver de gemeenteraad heeft verklaard van oor
deel te zyn. dat de tegenwoordige buitenge
wone omstandigheden daartoe aanleiding ge
ven. Deze verklaring moet de gemeenteraad
afleggen binnen twee maanden na afkondiging
der wyzlglr.Rswet. Is binnen dien tijd daaraan
niet voldaan, dan zal van deze bevoegdheid
geen gebruik meer kunnen worden gemaakt.
Voorts zal de Raad bedoelde verklaring niet
eerder kunnen afleggen, dan nadat de belang
hebbenden uit het betrokken bedrijf of bedrij
ven zyn gehoord. Het oorspronkelyk ontwerp
sprak in plaats van belanghebbenden over het
hooren der winkeliers. Deze wyziging Is een ge
volg van het amendement van het kamerlid
Drop. De Regeering heeft zich daartegen met
klem verzet Immers wie men hier onder „be
langhebbenden" heeft te verstaan, is erg duis
ter. Bedoeld waren door den voorsteller de per
soneelsorganisaties. Het oordeel van belang
hebbenden beteekent voor den gemeenteraad
in geen enkel ojislcht een bindend advies. Dit
doet wél emlgszlns vreemd aan. Ook een hoo-
gere macht heeft daarop geen Invloed. We mo
gen evenwel vertrouwen, dat de Raad zich by
zyn besluit geheel zal laten leiden door de
wenschen van de betrokken middenstanders.
Teneinde te voorkomen, dat in gemeenten,
waar de crisisomstandigheden door den Raad
worden erkend een al te uitgebreide openstel
ling op Zondag zou plaats vinden, welke mo-
geiyk sou worden, aangezien de wet nu reeds
plaatseiyke afwykingen kent, bepaalt de «ret,
dat in zoodanig geval de gewone afwykingen
niet zullen gelden. Bovendien mogen onder de
ze omstandigheden ten aanzien van sigaren
winkels en slyteryen, door de Kroon goedge
keurde verordeningen, welke afwykingen van
de wetsbepalingen bevatten, aan deze bedryven
voor den Zondag geen meerdere verkoopgele
genheld geven dan twee uren. Maximaal kun
nen sigarenwinkels en slyteryen alzoo zes uren
van den Zondag geopend zyn.
De waarde van den eigen tyd wordt niet be
paald door wat eraan voorafging, doch door
wat eroo volgt. Wat de toekomst brengt is ons
onbekend, doch wel Is bet ons mogelyk de
richtingen te bepalen in het wereldgebeuren.
Ons doel ligt achter den einder en het zal
ons zyn verschynlngsvorm eerst openbaren als
wy het hebben bereikt.
Met deze gedachten voor oogen moeten wy
het Vastenmandement bezien in het licht der
Katholieke mentaliteit. Deze is iets anders dan
de sensus cathollcus. hoewel er onder belde
begrippen veel gemeenzaams is. De sensus ca
thollcus is gericht op de erkenning van de Ka
tholieke waarheid; een daad dus van bet ver
stand. betrekking hebbend op den geloofs
inhoud. De Katholieke mentaliteit daarentegen
is gericht op bet waariyk Katholieke handelen;
zy is een daad van den wil en heeft betrekking
op het geloofsleven en -beleven.
Er is nu niets, wat men moeliyker loslaat dan
eigen inzicht. Het Vastenmandement echter
waagt dit offer. Kraclitens zyn bestuursmacht
immers vroeg het Episcopaat de staatkundige
eenheid te bewaren ter verdediging van bet
erfgoed der vaderen.
By nota van wyziging, gecontrasigneerd
door den inmiddels opgetreden Minister Steen-
berghe is het amendement Teulings overgeno
men met aeze restrictie, dat de daarin neerge
legde verruiming alleen toepassing zal vinden
in die gemeenten, waar de gemeenteraad, gelet
op de crisisomstandigheden, ze noodig oordeelt.
Hiermede is bereikt, dat de verruiming van Zon
dagsverkoop geen algemeen karakter «al dra
gen. Dit verdient zeker toejuiching. Men moet
toch wel bedenken, dat er zeker tal van ge-
Verdediger was mr. Wieringa. die in zyn
pleidooi tot vryspraak concludeerde en onmid-
deliyke invryheidstelling verzocht.
Het verzoek werd afgewezen en de uitspraak
werd door den President, mr. v. d. Meulen, be
paald op 21 Augustus.
Onder de katholieken zyn er nog velen, die
niet «rillen begrijpen welk verband er
bestaat en moet bestaan tusschen Kerk en po
litiek, velen, door wie de lessen van 19 eeuwen
®let worden begrepen.
Om een nauwkeurige verhouding af te ba-
■M>en tusschen beide grootheden is het noodig
beider begrip te bepalen.
D* wetenschap der politiek is de kennis van
staat, zyn doel en de middelen, waarover
hy beschikt om dat doel te bereiken. De poli
tieke kunst U de toepassing van de wetenschap
«r politiek op de omstandigheden. Beiden zyn
verschillend. Niet leder socioloog is een goed
Politicus,
Doel van de politiek is de verwezeniyklng van
het staatsdoel. De staat onderscheidt zich van
he andere gemeenschappen doordat hy geen
toedale doeleinden nastreeft, doch soo univer-
•eel mogelyk blyft in zyn doelstelling. Hy
•treeft alles na wat de menscheiyke natuur
inaar in eenlg opzicht vervolmaken kan. zyn
•erkzaamheld strekt zich dus uit over het
heele terrein, waarop de mensch zich ontwik
kelen kan.
Omniddeuyk, krachtens ztfn politiek karak-
de priesters
zuiver
en ruimere verkoopgelegenheld gedurende
H den Zondag acht de wet toelaatbaar
voor winkels, waar uitsluitend of in
hoofdzaak vlach of fruit, hetzy een of meer der
navolgende waren, t.w. brood, banket, suiker
werk, chocolade, al dan niet tezamen met con-
sumptie-ys, wordt verkocht. Deae winkels kun-
Zoo’n beweging vormt de katholieke stands-
organisatle door Pater Jacobs treffend: sociale
■elsorg genoemd. Algemeen doorgevoerd is zü
het eenige middel om de massa weer voor te
“ch1Un te bezielen om de herkerstening der
heele profane wereld offensief te bereiken. Bne-
^LrUdtaP*^L5?O15rn ult «ver de kern-
««weging der Credo Pugno club.
Naar wy vernemen heeft Z. H. de
Paus tot Apostolisch Vicaris van
Batavia benoemd den Hoogeerw.
pater P. Willekens S.J.
De opvoeding In den vollen zin. dat is de
natuurlijke en de bovennatuuriyke ontwikke-
Mng van het kind tot zelfstandig mensch die
m Maat Is zyn leven op de Juiste wijze te be
palen, is allereerst de plicht van de ouders.
Die ontwikkeling van het kind bestaat uit
he twee-eenheidde elgeniyke opvoeding en
bet onderwys Het onderwijs te het ontwikke
len van de natuuriyke geestelyke vermogens en
het meedeelen van de noodxakelyke. natuuriyke
en bovennatuuriyke kennis. De opvoeding in
engeren zin omvat de geestelyke en de llcha-
melyke opvoeding. De Uchameiyke opvoeding
is de behooriyke ontwikkeling van de lichame
lijke krachten en vermogens in de Juiste ver
houding tot de geestelyke opvoeding Deze
geestelyke opvoeding bestaat in het ontwikke-
van de zedelyke krachten in den mensch.
het vormen van den «ril, het richten van weten
en streven op God. zyn bovennatuuriyk doel.
Daar de mensch heel zyn leven in al zyn
Verhoudingen richten moet op zyn eeuwig bo
vennatuuriyk doel, staat hy in al zyn levens
verrichtingen onder de rechtstreeksche of «yde-
Mngsche leiding van de Kerk, de door God
■elf aangewezen gemeenschap om het men-
•cheiyk leven naar zyn eeuwig doel te leiden
De opvoeding van het kind door de ouders te
dus geheel aan de opperste leiding van de Kerk
onderworpen.
De Kerk heeft zeggenschap over het heele
gebied van de menscheiyke opvoeding in de
meest uitgebreide beteekenis.
De Staat heeft zonder twyfel «elf belang by
«e opvoeding en het onderwys van «yn toe
komstige zelfstandige burgers, omdat ook het
heil van den Staat afhangt van de. geestelyke
en «toffeiyke welvaart van «yn leden.
In het algemeen zyn de ouders niet In staat
het onderwys tot natuuriyke kennis en de 11-
ehameiyke opvoeding van hun kinderen be
hoorlijk «elf te verzorgen, gezien de hooge
ëischen die aan den mensch gesteld worden
voor de behartiging van «yn tydelyke belan-
9®n. Daarom heeft de Staat, aan wlen van na
ture de opperste leiding van het algemeen ty-
Oeiyk welzyn te toevertrouwd, het recht en de
plicht voor dit deel van onderwys en opvoe
ding, de noodxakelyke en genoegzame hulp te
geven, in alles wat «yn burgers later noodig
hebben om persoonlyk en zelfstandig hun ty-
"V'Uke welvaart te kunnen verzorgen.
De Staat heeft niet het recht de Kerk van
•enig onderdeel van de opvoeding uit te sluiten.
Na een korte pauze sprak prof. dr. J. B.
KORS O. P. over:
b*cht op de zalen vooral rustiger dan gls-
WeCT een P™**»** morgen. Dat
«eieexent weer vergaderen in het boech. waar
de acoustiek de stemmen van de sprekers
mooter doet klinken, zelfs in de entourage van
Om negen uur begint dr.
•niburg met bet onderwerp:
Hedenmorgen heeft voor de Utrechtsche recht
bank terecht gestaan een zeventig jarige man,
woonachtig te Hoeckelberg in België, zich noe
mende handelsvertegenwoordiger, wegens dief
stal van een portefeuille met Inhoud.
Verdachte, die bekend staat als een interna
tionale zakkenroller, had op 30 Juni van dit jaar
te Utrecht op het Vredenburg Iemand zyn por
tefeuille ontstolen.
By «yn arrestatie bleek, dat verdachte twee
overjassen aan had en behalve een hoed ook
een pet by zich had, biykbaar om snel van ge
daante te kunnen verwisselen.
Verdachte beweerde, dat hy de portefeuille
van de straat had opgeraapt, maar na het hoo
ren van een ooggetuige, etechte de oficier van
justitie, jhr. mr. Twiss Quarles van Ufford. een
gevangenisstraf van een jaar en zes maanden,
met aftrek van preventief.