ONS BLAD
Wederom onrust
Weenen
y
J
ij'
I
w
B
|i
Het nieuws van heden
in
JU
Na de Nazi-Putsch
in Oostenrijk
BALDUR VON SCHIRACH
VOOR DE RADIO
DE DAROMETER
STRIJD TUSSCHEN FEY
EN STARHEMBERG
„De school der zee”
y-
i
Is gc.
Oplossing noodzakelijk
1
Minister Fey
Wolkbreuk teistert Nac-
kenheim
De stakingen te Rio
Weer een doodvonnis
Inktvisch valt een schip
aan
Het Saarplebisciet
Baldur ton Schirach
S3
3-
Vice-kanselier Star hemberg
Bindo Galli voorzitter der volks-
stemmingsrechtbanken
Visschers hakken het monster een
vangarm af
In een fabriek te Moskou
geconstrueerd
Tien buitenlandsche anti-fascisten
in arrest
Veer bootar beiders hervatten
het werk
Water stond 1 meter hoog
in de straten
Doodelijk ongeval bij
de motorzesdaagsche
De naar Joego-Slavië ge
vluchte Nazi’s
Bewakers brengen de muiters met
traangasbommen tot kalmte
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Het gevangenisoproer
te Graterford
De aanslagen op den
Oosterspoorweg
2
Felle aanval op de
buitenlandsche pers
JOH. LAUWER S
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Postzegel-lonpes
Si
DONDERDAG 30 AUGUSTUS 1934
hu.
De eerste „vliegende
fiets”
Toespraak van den H. Vader in
een pudiëntie voor zeelieden
De twee Nazi’s, die Fey en Kar-
winsky hebben gevangen ge
nomen, tot 15 jaar kerker
straf veroordeeld
•1'
Ol.
I 'W
:C''
W'-Mas
Hy dankt de ouders voor het ver
trouwen, dat zy in de Hitler-
jugend stellen
^MOt-
KG.
:rs 4.60.
m 4 80.
>0 K.G.
Bie Ney
X>1 1.00
1860
VEREEN1GDE katholieke pers
Arrestatie» te Berlijn
a
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARCANGNo. 267
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c., ingez. med. 40c
p. regel; idem op pag één 55c.p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 433
1 beweging *1» °P fieU bler(loor P®PP«n
Duitsche renner verongelukt
10, 2100
4
f
o o
3
die
133
publiceert de
o
volgt
een
'o
A
A
groote
strekte
BERLIJN, 29 Aug. (Reuter.) Onder beschul
diging van propaganda tegen Hitler zijn vier
Britsche, vier Spaansche en twee Fransche af
gevaardigden van de anti-fascistische jeugd ge
arresteerd, die gekomen waren om een bezoek
te brengen aan Thaelmann en den toestand in
de concentratiekampen te onderzoeken.
Klara Mayr, de vertolkster der Maria Magdalena-rol in het Oberammergauer
Passiespel, en dr. Tony Lang, de zoon van den vroegeren Christusspeler Anten
Lang, begeven zich, na de inzegening van hun huwelijk naar de bruiloftsaal
Vanmorgen waren twee rijders, de Engelsch-
man White op Royal en de Dultscher Gmeloh
op BJd.W. niet gestart.
Tijdens de étappe moesten nog twee rijders
uitvallen nl. de Italiaan Quldlce op O.M. en
De Nederlander jhr. Warner van Lennep In de
bergen van Savoye verongelukt.
Beperking van den invoer van wollen en half
wollen dekena.
er 433
3e a.
1 ma-
een
te
GARMISCH, 29 Aug. (V.D) Vandaag werd
de derde étappe gereden van den Internationa
len zesdaagschen motorwedstrljd. Om vijl uur
’s morgens werd reeds gestart. Het traject was
437 K.M. lang.
BU Reit kwam de Dultscher Barth op N.S.U.
ten val. Met een dubbele schedelbreuk moest
hij naar het ziekenhuis worden overgebracht,
waar hij kort daarop aan de gevolgen van de
bekomen verwondingen overleden is.
De vuurzee te Campana (Argentinië). Minstens
20 arbeiders gedood.
Radio-red« van den Duitschen Rjjksjeugdleider
Baldur von Schirach.
BU het gevangenisoproer te Graterford is groote
schade aangericht.
Verbod van politieke activiteit voor minderja
rigen in Spanje.
Tien buitenlandsche anti-fascisten te Berlijn
gearresteerd.
De gezondheidstoestand van H. M. de Koningin
is veel verbeterd.
Stand op Donderdag 10 uur vjn.: 755,7
Vorige stand: 759
70
llervei-
stuks.
W K.G.
3. 3.70
2.60—
1—3.00.
NOORD-HOLLANDSGH DAGBLAD
l=E
twee
H.
760
schillende volksstemmings-
Saargebied. Tot voorzitter
SJANGHAI/ 28 Augustus. De Japansche mili
taire autoriteiten te Charbtn hebben den
tweeden directeur van den Oost Chlneeschen
spoorweg, Kuznetsoff, medegedeeld, dat zU van
de te betalen transportkosten 370.000 Yen mo
gen inhouden als vergoeding voor de bU de
verschillende spoorwegaanslagen geleden schade.
ajo.
1—3.40,
Witte
sn 7 00
Ugenh.
W
-- --v.„.
'de Ier Healy op Triumph. De Engelschen en
Dultschers reden uitstekend, beide teams maak
ten een uitstekenden Indruk. Ook de Italianen
rijden goed.
ten met
irtulgen
irtuigen
irtulgen
kaal 33
oo pond
Kaas-
K.G.
i kleine
udsche
gevangenen reeds tegen den muur geplaatst had
eb een pistool op hem gericht hield. Plotseling
was echter uit de kamer van den b niskanse-
ller een man in lultenantsuniform blnnenge-
komen, die de opstandelingen terughield. Kar
winsky zelde, dat hU zich, op het moment, dat
de rebellen de kanselarij binnendrongen bU
Dollfuss bevond. HU werd echter van hem ge
scheiden. daar de kanselier trachtte door het
archief den achteruitgang te bereiken.
GENEVE 29 Aug. (Reuter). Het secretariaat
van den Volkenbond heeft héden de namen
bekend gemaakt van de rechters die deel zullen
uitmaken van de verschilh
rechtbanken in het I
is benoemd de Italiaan Bindo Galli, president
van het Hof van Beroep te Genua.
In de districtsrechtbanken zijn ook I
Nederlanders benoemd als rechter, nl. Mr.
Rejjerz, kantonrechter te Den Haag en Mr. P.
van der Wijk, rechter bij de rechtbank te Den
Haag.
Commissie is Ingesteld tot onderzoek van de
moeilijkheden, verbonden aan bet groote aan
bod van opgeleiden voor de Koopvaardij.
Mededeeling in de Staatscourant over de in
voering van de nieuwe spelling bU de eind
examens der gymnasia, en».
Benoemingen bU de Missions rissen van het H.
Hart.
Te Leoben werd in het proces tegen de op
standelingen van Weiszenbach-St. Galles de
hoofdschuldige Franz Ebnertoider tot den dood
door den strop veroordeeld.
De beklaagden Flerian. Schltz en Berger kre
gen levenslange kerkerstraf; van de overige
beklaagden werden 3 tot 20 Jaar, 9 tot 10 Jaar,
1 tot 2 Jaar en een tot 1 Jaar verzwaarde ker
kerstraf veroordeeld.
WEENEN. 29 Aug. (DJ4.B.) Voor het Ween-
sche militaire gerechtshof stonden Woensdag
de beklaagden Kraupatz en Woelfl terecht, die
belden beschuldigd worden tüdens de Nazl-
Putsch de minister Fey en Karwinsky in de
bondskanselarlj te hebben gevangen genomen.
De rechtbank veroordeelde belden wegens in
directe medeplichtigheid aan den opstand tot
15 Jaar zware kerkerstraf.
Tijdens de zitting werden de ministers Fey en
Karwinsky als hoofdgetulgen gehoord. Fey ver
klaarde, dat de rebellen zich in het algemeen
tegenover hem kalm gedragen hadden. Alleen
vlak vóór zUn invrüheldstelling wilden eenige
opstandelingen, die hem niet wilden laten gaan,
géweld gebruiken. De leider der rebellen hield
hen hiervan echter terug. Gelijkluidende ver
klaringen legde ook Karwinsky af. Deze vertel
de nog, dat men hem en een aantal andere
RIO DE JANEIRO, 39 Augustus. De sedert
eenlgen tijd durende staking der veerbootarbel-
ders is Woensdag afgebroken.
De loonovereenkomst, welke tot nu toe heeft
gegolden, bluft verder van kracht.
Men hoopt dat thans ook de conflicten in
de andere bedrijven zullen kunnen worden bü-
gelegd.
J
Reichspost heeft in nummer 39
gepubliceerd onder den titel:
Dezer dagen ontving de H. Vader een groep,
van Braziliaansche zeelieden en sprak, psycho
logisch aanknoopend aan hun beroep, over de
„school der zee.” „Deze school” seide de H.
Vader, ,Js buitengewoon rUk aan onderrichting.
De zeeën zUn door God geschapen, niet om de
volken te scheiden, maar om ze met elkander
te verbinden. Nog vóór de continenten wa
ren doorvorscht, waren de zeeën het reeds.
Een groote leermeesteres is de zee wegens haar
oneindige wUdte. Maar nog grooter door dat wat
zU leert. Vooral verrukt zü de ervaringen boe
men de krachten der natuur kan gebruiken
tot algemeen nut. Weinige scheppingen brengen
God zóó nader bü den mensch d»n de zee, voor
al wegens haar oneindige diepte en wijdte, we
gens haar glans, wanneer zij schoon en rustig
is, wegens de grandioze onrust, wanneer de
storm haar golven geeselt. Altjjd laat zjj echter
Gods macht, voorzienigheid en wijsheid voelen
en erkennen.”
evenals in de afgeloopen tien jaren, ook in de
toekomst trouw zün. Hand in hand met de
Dultsche ouders en de Dultsche jeugd zal de
Hltlerjugend verder arbeiden. Dapper en trouw
staat de jonge natie achter haar Führer. Dult
sche ouders, aldus eindigde de Rüksjeugdlelder
zUn radio-rede, uwe kinderen zijn de grootste
trots van den nieuwen staat. Het Dultsche Rijk
1* eeuwig door de Dultsche jeugd.
PHILADELPHIA, 29 Augustus. BU de muite-
rU in de strafgevangenis van Graterford is
groote materieele schade aangericht.
In den nacht op Dinsdag is het opnieuw tot
ernstige excessen gekomen. Ditmaal probeer
den ongeveer 1100 gevangenen brand te stich
ten. Bewakers zUn hiertegen opgetreden met
gummiknuppels en traangasbommen.
Zeven belhamels zijn in strafceilen opgeslo
ten.
BUREAUX: HOF 6. ALKMAAR
TtMoon Administratie 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS»
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.—
Voor buiten Alkmaar f2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
VK LI J J J
BERLIJN, 29 Aug. (DK.B.) De RUksjeugd-
leider Baldur von Schirach heeft Woensdag
avond over alle Dultdjhe zenders een rede ge
houden tot de Duitlche ouders. HU weidde uit
voerig uit over de heerlUke weken, die de Hltler-
Jeugd dezen zomer in de kampen heeft doorge
bracht en dankte de ouders voor het vertrous
wen, dat zij in de Hltlerjugend stellen.
Aan het slot van zUn rede keerde hij zich
tegen de buitenlandsche pera.
Dagblad uitgegeven door de
NV. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
T "T y zullen verder zwUgen over wat er
"isteren In Weenen Is gebeurd, totdat
«U betrouwbare berichten hebben. WU
kunnen iets anders doen, een tip van den sluier
opheffen, die over de OostenrUksche zaken ligt
ai daardoor iets uit de voorgeschiedenis laten
Men, die aan de botsing van gisteren en aan
zeker nog komende botsingen is voorafgegaan.
Onze Weensche correspondent is van meening.
dat de Helmwehr-groep-Fey absoluut moet
worden gelikwldeerd. Alle jammer komt voort
Uit de oneenigheid tusschen Starhemberg en
Fey. Majoor Fey is een buitengewoon Udel man
«n zijn ijdelneid werd hevig gekwetst, toen hU.
reeds onder Dollfuss, het ambt van vlce-
kanselier moest afstaan aan prins Starhemberg.
v* Fey’s aanhang, schoon niet zoo groot als die
WE' D
I
Als eenige buitenlandsche zenders en dagbla
den meenen, aldus Baldur von Schirach. dat
zij het opbouwend werk der Dultsche jeugd
kunnen verstoren door mU te belasteren, mij
voor dood te evrklaren en een mlllioenen-dlef
te noemen, dan doen zU dat maar. Ik heb voor
mUn werk niet de instemming van het vreemde
journaille noodlgl Slechts de goedkeuring van
'mijn Führer heb ik noodlg, en die heb ik. Vol
gens zijn bevel zal ik verder werken en hem
,n weenen is de toestand nog altUd niet zoo-
als hU behoort te zijn. Onze uitstekend in-
gelichte Weensche correspondent heeft er
berhaaldeluk op gewezen, dat er in Oostenrijk
Teel te veel privé-legers zijn. Vrijdag 11 schreef
hU ons nog, dat er onder een dier particuliere
legers een zéér gevaarlük blUft, dat van ma7
joor Fey, commandant der sectle-Weenen van
de Heimwehren dat zijn medemlnlsters (Fey
is evenals in het kabinet-Dollfuss ook minis
ter in dat van Schuschnlgg) gaarne zUn Helm-
wehr-groep zouden ontbinden, wat wel niet zon
der bloedvergieten zou kunnen gaan. „Men heeft
er nu iets anders op gevonden, schreef onze
correspondent Er is een besluit genomen, dat
in het begin van September alle gewapende
formaties (met uitsondering natuurlijk van die
der executieve) zullen worden ontwapend en
ontbonden. Naast de formaties van den staat
(bondsleger, politie, gendarmerie) wil men dan
een nieuwe militante formatie, een soort van
fascistische militie.
Dit is wel geen- ideale toestand, maar zéér
een groote stap voorwaarts op het ge
bied der uniforme richting, mits dit plan langs
yreedzamen weg kan geschieden.
Het bezoek van Starhemberg aan Mussolini
11 aan dit plan niet vreemd.**
Gisteren heeft nu in de Helmwehr-kazerne
van Floridsdorf bu Weenen *n incident plaats
gehad. Politietroepen hebben deze kazerne oe-
set. Deze bezetting vond haar oorzaak in on
eenigheid in den boezem van de Helmwehr
Er was tusschen de verschillende Heimwehr-
groepen een dergelUke gespannen toestand ont
staan, dat men ieder oogenblik op het ontbran
den van een openlijken strijd kon rekenen. Het
ingrijpen door de politie is derhalve hoogst
BDOdzakelUk geweest.
Maar de werkelijke oorzaak der oneenigheid
in de gelederen van de Heünwehrgroep in Flo
ridsdorf, waar de kwartiere* gedeeltelijk als
clubhuis en gedeelteUjk als arsenaal in gebruik
bleken te zijn, moet gezocht worden in de re
organisatieplannen van Starhemberg. Starhem
berg is nl van plan de afdeelingen Weenen en
Neder-Oostenrük samen te voegen en ze onder
commando te stellen van majoor Baar, waar
door Fey een zeker prestigeverlies zou hebben
te boeken.
Uit de actie der politietroepen zou dus blU-
ken, dat de regeering uitvoering begint te geven
aan haar plan, om een einde te maken aan de
prtvé-legers, wat onze correspondent heeft aan-
gekondigd voor begin September. Wat er gis
teren ook gebeurd zij zooals altijd is de toe
stand in Oostenrijk weer zoo helder als mat
glas zeker is, dat de tot dusver niet tot beda
ren te brengen gisting in de Heimwehr bedwon
gen móét worden, wil er ’n ordelUk staatsbestel
eindelUk tot stand komen. De optimistische
kUk op het regeeringspersbureau, dat seint:
Jn Weenen beerscht volkomen rust” wekt al-
lerminst vertrouwen. Dit optimisme is licht
vaardig en gevaarlijk.
Het agent-
volgende ver-
- W 1
FRANKFURT a. d. MAIN, 29 Aug. (DJi.B.)
Voor de derde maal in dit jaar is vanmid
dag een zware wolkbreuk boven Nackenheim
lesgebarsten. De watermassa vormde spoedig
een woesten stroom, die zich een weg baande
door de straten vah het plaatsje.
De gebouwen en fabriekslnstallaties van de
„Veréinigte Nackenheimer Kapselfabriken”
werden weggespoeld. Ook verder in bet plaatsje
werden tuinen, kelders en schuren in een oog
wenk door de hier en daar 1 M. hoog staande
watermassa's overstroomd. Slechts langzaam
vloeide na de wolkbreuken het water weg, daar
hoeveelheden modder, rotsbrokken enz. de af
voerkanalen verstopt hadden. In de wijnbergen
en op het land Is een schade aangericht,
voorloopig nog niet te overzien valt.
de vleugels op en neer als die van een vogel.
Vele bekende piloten en zweefvliegers hebben
den wensch geult het nieuwe toestel te pro-
beeren.
BELGRADO, 39 Aug. (VB.)
schap Avala
klaring:
De Wiener
een artikel
„Duistere intriges in Joego-Slavië”.
Het bevat volkomen fantastlscne mededee-
lingen, welke den schUn moeten wekken, alsof
de in Joego-Slavië geïnterneerde uit Oosten
rijk gevluchte nationaal-socialisten door de
Joego-Slavlsche autoriteiten op bijzondere wijze
begunstigd worden.
Het officieuze OostenrUksche orgaan
daarbU de voetsporen der Italiaansche pers,
haar ongemotiveerde en reeds tegengesproken
beweringen van dezen aard.
Het wil voorts Joego-Slavië op eigen gele
genheid ervan beschuldigen. dat de Joego
slavische regeering den oproerlingen bU hun om-
wentellngspoging behulpzaam sou zijn geweest.
Tegenover deze tendencleuse en kwaadaardige
wUze van schrijven, zün wU door gezaghebben
de Instanties gemachtigd te verklaren, dat al
deze beweringen geheel uit de lucht zUn ge
grepen en volkomen ongemotiveerd zUn.
WEENEN, 30 Aug. (D. N. B.) Het verzoek
om gratie voor den ter dood veroordeelden
Franz Ebner is afgewezen.
Het vonnis werd Woensdagavond te half
twaalf door middel van den strop voltrokken.
Dit is de dertiende executie in verband met den
Juli-Putsch.
MOSKOU, 39 Aug. (Reuter) In de
Menshlnsky fabriek te Moskou is de eerste
vliegende fiets” geconstrueerd, een vliegtoestel
jat door de spierkracht van den vlieger wordt
voortbewogen.
I ZU is gebouwd naar ontwerp van ingenieur
rsjeranowskl. die ook staartlooze zweefvUeg-
ulgen heeft geconstrueerd. De z.g. vliegende
fiets heeft onbeweegbare draagvlakken, waar-
1 aan vleugels bevestigd zUn, waarmee de vlieger
kan opstijgen en vliegen. HU maakt dezelfde
van Starhemberg. is allesbehalve gering. De
Weensche Heimwgfc is over het algemeen pro-
Fey, die in de provincie pro Starhemberg Wel
ke merkwaardige toestanden in Weenen de
privé-legers hebben geschapen, kunnen we in
verband met de kwestie-Fey hier door een voor
beeld laten zien, door een incident, dat plaats
gevonden heeft op den avond van 29 Juli, den
dag, dat Dr. Dollfuss werd begraven. Op dien
avond werd een dramatische ministers-vergade
ring geheuden, waarin het ging om de kwestie,
wie bondskanselier zou worden.
De heer Schuschnlgg heeft, zooals men weet,
ook een privé-leger, de „Sturmscharen”. TUdens
dien ministerraad deed de Heimwehr-groep-Fey
plotseling een aanval met getrokken revolver
op het Centrale lokaal der „Sturmscharen' De
commandant der „Sturmscharen”. overste Dr.
Kimmel, kon nog net bUtUds het lokaal ver
laten. Weinige minuten daarna stonden Fey-
Helmwehr en Sturmscharen gewapend tegen
over elkander voor het stadhuis. En er sou ver-
moedelijz een bloedbad zün ontstaan, badde
de vroegere vice-kanseller, thans eerste burge
meester van Weenen, Dr. Schmitz, niet mge-
grepen. Het doel dezer actie der Helmwehr-
groep-Fey was, den Bondspresident Miklas te
dwingen, niet Schussnlgg, maar Fey tot op
volger van den vermoorden kanselier Dollfuss
te benoemen. De houding van Fey tüdens de
bezetting van het Bondskanselierspaleis is trou
wens ook nooit opgehelderd. Vele hooggeplaat-
sten beschouwen hem als een verrader, welk
oordeel onze correspondent echter niet wenscht
te onderschreven. Wel voorspelt hü. dat bin
nenkort de groep Fey ontbonden en ontwa
pend zal worden, wül anders zeker en gewis
een gewapend conflict zal ontstaan tusschen de
groepen Starhemberg en Fey. Dit alles zün
geen geruchten, maar inlichtingen uit de beste
bron. Besloten is, dat de groep-Fey moet ver-
dwünen. „Of dit besluit wordt doorgevoerd en
zoo Ja. zonder bloedvergieten”, vraagt onze
zegsman zich af, „wie weet het? Geen mensch
nog. Men heeft namelük respect voor de Ween
sche Heimwehr."
Of nu de actie van gisteren de aanvang is
geweest, om het bovenbedoelde besluit tot uit
voering te brengen, óf dat zü slechts een zui
vering der groep-Fey van nationaal-sociaus-
tlsche elementen beoogde, moeten we voorshands
in het midden laten. Wü weten bet niet.
Successen der CUneescbe regeeringstroepen
tegen de communisten.
Uitbreiding van de staking te Bio de Janeiro.
AT.EXANDRIë. 29 Aug. (Reuter) Een reus
achtige inktvisch heeft in de Roode Zee een
visschersvaartulg van 200 ton aangevalen. Toen
de visschers hun netten inhaalden waren deze
büzonder zwaar. Plotseling rees
donkere massa uit de zee omhoog en
grijparm naar de boot uit, die dreigde om
te slaan De toestand was critiek, totdat een
;weede boot te hulp kwam en ruim 50 schoten
jp het monster loste, dat hiervoor echter im
muun scheen te zün. Het bleef de boot vast
houden totdat eenige leden der bemanning den
grüparm met bülen afhakten, waarna het on
dier in zee verdween.
It,
