Rusland
den Volkenbond?
I
r
I
I
I
heden
Het
nieuws van
Nederlanders be
schuldigd
De zaak-Rintelen
De staking breidt
zich uit
I
in
I
AMERIKA EN RUSLAND
DE BAROMETER
s
TOELATING ZOO GOED
ALS ZEKER
Redevoeringen te
Neurenberg
Kabinetscrisis in
Spanje?
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 274
Minister Barthou
Ook Rosenberg spreekt
De autoriteiten tijdens de opening van den partijdag der N. S. D. A. P. te Neur
Barthou in actie
Eerst wanneer alle textielfabrieken
Ook leveranties aan
Duitschland
•nde materiaal
Macht wegens
te
De Europa-rondvlucht
Achttien vliegtuigen te Parijs
Reeds vyf dooden
RUSSISCH VLOOTBEZOEK AAN POLEN
Russische spionnen ge-
'3
2
grepen
Tramstaking te Tokio
Toestand zeer gespannen
Een ingeslikt papier
A
De trams rijden echter
Zal men van een proces
af zien?
Barthou als promotor
der Sovjets
Het treinongeluk te
Glasgow
Darré over steun aan de boeren
handhaving van den export
Zy zouden eveneens een rol ge
speeld hebben bij de Ameri
kaansche wapenindustrie
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Von Papen
Stakers eischen hulp
politie
Onderhandelingen over de schul
den vastgeloopen
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Zakmessen roestvrij
Het Weer
1
34
der.
AN
ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1934
Het eerste buitenlandsche bezoek van de Russische vloot is gebracht
aan de Poolsche haven Gdynia. Hierboven een der groote eenheden
in de haven
Er zou geen volt
zyn voor 'eengu
hoogverraad
Polen eischt echter voor zich den
permanenten zetel in den
Volkénbondsraad op
uifiiiiiiHHiiiiniiiiiiiiniiim
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c., ingez. med. 40c
p. regel; idem op pag één 55c.p. regel
zv’n gesloten, zal men arbitrage
aanvaarden
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
y...
1
Meenlngsverschll tusschen Ned.-Indlë en Japan
handelspolitieke
Stand op Zaterdag 9 nar «apu 1SSJS
Vorige stand: TOM.
komen of de regeering reeds vóór de Cortes-
büeenkomst haar ontslag zou indienen.
Redevoeringen van Darré en Rosenberg te Neu
renberg. Hitler inspecteert 180.000 leiders der
part(j-organisatie.
NEURENBERG, 7 Sept* (V. D.) De Dultschi
gezant te Weenen, Von Papen, is vanmorgen
per vliegtuig uit Saarbruecken naar Neurenberg
vertrokken. Te half twaalf is hij daar aange
komen.
Zooals gemeld werd, is zijn „ziekteverlof” juist
nog verlengd I
Verder heeft Hitler Vrijdagmiddag een „wa
penschouw" gehouden over 180.000 leiders van
de nat.-soc. partij-organisatie, onder wie zoowel
gouwleiders als huiswachten.
Kapitale boerderij afgebrand te Oerie.
Overval op een bejaard echtpaar te Bornebroek.
Extra-hulp aan werklooxen; RUksbUdrage voer
1935 met f 1M.OOO verhoogd.
Jhr. mr. D. J. de Geer is op medisch advies af
getreden als hoofdredacteur van „De Neder
lander”.
30
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
WASHINGTON, 7 Sept. Op initiatief van
Roosevelt is de arbitragecommissie voor bet
textielconflict heden in eerste zitting bijeenge
komen. De commissie heeft bekend gemaakt.
dajjLzlj zoo spoedig mogejjk met de slakenden
in contact zal treden en het onderzoek zal in
lelden.
Reeds hebben Gorman, leider van het sta-
kingscomité, en Sloan, leider van den patroons
bond in de textiellndstrie, toegestemd, binnen
zes uur met de commissie te vergaderen.
„Slechts op die wijze”, aldus Gorman, „kun
nen rust en orde in de staklngscentra worden
gehandhaafd. Wanneer afgevaardigden der vak-
vereenigingen politloneele functies uitoefenen,
zullen geen nieuwe gewelddaden plaats vinden.”
De autoriteiten beschouwen deze verklaring
echter als een kolossale uitdaging van het ge
zag en de openbare meening.
De voorzitter van den Industrieelen Raad
voor de Zuidelijke Staten. Edgerton, heeft nan
Roosevelt getelegrafeerd, dat de staking in de
katoen-industrie klaarblijkelijk meer gencbt Is
tegen de NRA-code, dan tegen de werkgever»
TOKIO, 7 Sept. (V. D.) Het tram- en bus-
verkeer. waarvoor vrijwilligers en gemeenteper-
soneel in dienst zijn genomen, Is thans vrijwel
nomaal. Men verwacht, dat de algemeane sta
king nog eenige dagen zal guxen. Indien geen
arbitrage tot stand komt.
Een viertal Sovjet-Russlsche spionnen, twee,
mannen en twee vrouwen, zijn gisteren bij
hun aankomst in de haven van Constanza
gearresteerd.
Toen de Roemeensche detectives tot arresta
tie overgingen, gebeurde er iets «onderlings.
In de wandelgangen van het Volkenbondsge-
bouw werd er In dit verband vanmorgen de
aandacht op gevestigd, dat de Russische eisch
voor een permanenten zetel op oudere rechten
steunt.
1
l_
Wat de houding van Polen betreft merkt men
op, dat de Poolsche delegatie zich geenszins
vijandig zal tqonen ten opzichte van Ruslands
opneming in het Geneefsche Instituut. Polen
zal echter den eisch stellen, dat zijn seml-
pennanenten zetel in den Volkenbondsraad zal
worden gewijzigd in een permanenten zetel. De
Poolsche regeering motiveert dezen eisch door
te wijsen op Islands geografische ligging en
ontwikkeling.
De in den Volkenbondsraad vacante per
manente zetel is echter sedert de oprichting
van den Volkenbond toegedacht aan Rusland
Een der vrouwen, een opvallend mooi meisje,
trachtte een stuk papier in te slikken, dat In
structies in codeschrift bevatte; na "n wor
steling was ZU echter genoodzaakt het papier
uit te spuwen.
De Roemeensche geheime dienst is er in ge
slaagd. het bericht te ontcijferen, alsmede de
andere documenten, die de gearresteerden in
hun bezit hadden.
Hieruit bleek, dat het gearresteerde meisje
belast was met een belangrijke missie in Parijs.
Brussel en Warschau en van de Sovjet-auto-
riteiten de beste aanbevelingen medegekregen
had.
PARIJS, 7 Sept. (V. D.) Vanavond om 5.10
uur kwam hier als eerste der deelnemers aan
ae Europa-rondvlucht de Dultscher Junck aan,
een minuut later gevolgd door Francke. Om
6 uur waren 18 vliegtuigen geland. De Duit-
scher Tem heeft na een noodlanding by Ber
lijn opgegeven. De Pool Blonczinski zal eerst
Zaterdag uit Berlijn naar Keulen starten. Zijn
landgenoot Karpinski verblijft nog te Gueste-
biese, waar hjj een noodlanding heef: verricht.
De vlucht gaat van Parijs verder over Bor
deaux, Peau, Madrid en Sevilla naar Afrika.
De toelating van Rusland tot den Vclkenbond
zoo goed als zeker. Polen eischt echter voor
zich den permanenten zetel in den Volken
bondsraad op
Er 1» te Weenen sprake van, dat van 'n proces
tegen dr. Rintelen zal worden afgezien. x
Vier Sovjet-Russlsche spionnen te Constanza
(Roemenië) gearresteerd.
Ondanks de waarschuwing van den sta
kingsleider Gorman om geen gewelddaden
te plegen worden de werkwilligen nog steeds
door de stakers geterroriseerd. Om nieuwe
bloedige botsingen te vermijden, zooals die
zich vooral gisteren In Carolina hebben
voorgedaan, heeft Gorman van president
Roosevelt geëischt. dat uit de leden der bij
de staking betrokken vakvereenigtngen
hulppolitie zal worden gerecruteerd
VERWACHTING: Zwakke tot matigen
Zuidoostelijke tot Zuidelijken wind, ge
deeltelijk bewolkt, droog behoudens ge
ringe kans op onweer, warmer.
Verdere vooruitzichten: Toenemende
kans op onweer.
Zon op 6.23 - onder 732 - Licht op 8.04
Maan op v.m. 5.44 onder nam. 7.03
9 September Nieuwe Maan
r GENEVE. 7 Sept. (Reuter) Vol
gens de gesprekken in de wandel
gangen te Genève, zal de toelating
van Sovjet-Rusland tot den Vol
kenbond vermoedelyk geen groote
moeilijkheden teweegbrengen, niet
tegenstaande het verzet hiertegen
van zekere landen, in het bijzonder
van Zwitserland.
r
over de scheepvaartkwestie.
Dr. J. A. Nederbragt benoemd tot voorzitter
van den Havenraad voor Danzig.
Te Amsterdam is overleden pater J. G. -van
Breda O. F. M., pastoor van de Boomskerk.
Ernstig verkeersongeluk te Amersfoort; een
persoon zwaar gewond.
De Fransche minister van Buitenlandsche
Zaken, Barthou, die heden voor bijwoning van
de Raadszitting in Genève aankwam, had reeds
op het perron een kon maar vriendschappelijk
onderhoud met den leider der Britsche delega
tie, Eden.
Barthou h^d vervolgens een bespreking met
den Tsjechoslowaakschen minister Benesj Tus-
schen de twee ministers bleek volkomen over
eenstemming te bestaan niet alleen over de
problemen, voortspruitende uit de toelating
van Sovjet-Rusland tot den Volkenbond, maar
ook over het Oostelijk Locaraopact en den toe
stand in centraal-Europa. Tijdens de zitting
van den Volkenbondsraad was heden het eenige
belangrijke punt, het besluit om het Chacocun-
fllct te verwijzen naar de Assemblee.
Na de zitting van den Volkenbondsraad bood
de secretaris-generaal van den Volkenbond.
Avenol, een lunch aan aan Barthou. Enen,
Alolsi. Beek (Polen), Benesj. Vascocellos (Por
tugal) en Najera, den chef van de Mexicaan-
sche delegatie. Na afloop had Barthou gele
genheid besprekingen te voeren over de kwes
tie, waarop in Genève thans aller aandacht is
gevestigd. n.l. de toelating van Sovjet-Rusland
tot den Volkenbond.
Om 4 uur arriveerde de Poolsche minister
Beek In den zetel der Fransche delegatie.
Da leden van den Volkenbondsraad zullen
waarschijnlijk morgenmiddag ren 5 uur veiga-
deren bij den secretaris-generaal van den Vol
kenbond, om in het licht der dan plaats ge
had hebbende besprekingen te beraadslagen
over de procedure voor de toelating van'Sovjet-
Rusland.
Barthou had ook nog een onderhoud met Cen
gedelegeerdevan Argentinië, Cantilo. die ten
aanzien van/de toelating van Rusland een ze-
.^»U8«nnnilirli1 aan den dag schijnt te
leggen. Nochtans beeft Cantilo geen instructie
ontvangen, om zich tegen de toelating te ver
zetten.
WEENEN, 7 Sept. Inzake het verhoor dat
door de politie tot dusverre Dr. Rintelen is af-
genomen, wordt bekend dat Dr. Rintelen ver
klaard heeft, dat hij half JuU voor zijn gewone
vacantle In Weenen was aangekomen en tevoren
de officieele instanties daarvan in kennis 1 ad
gesteld. Tijdens zijn verblijf in Weenen. waarna
hij naar zijn zomerverblijf had willen gaan, bad
hU herhaaldelijk getracht door bondskanselier
Dr. Dolfuss te worden ontvangen. Daar de
bondskanselier het toen echter buitengewoon
druk had, was het hem niet gelukt een per-
soonlyk onderhoud te hebben met Dollfuss. Dit
onderhoud was eindelijk bepaald op een der
dagen tusschen 23 en 25 Juli, maar op 25 Juli
had >et onderhoud nog niet plaats gevonden.
Voorts heeft Dr. Rintelen uitdrukkelijk ver
klaard, dat hij In geen enkel opzicht op de
hoogte is geweest van de voorbereidingen tot
den opstand en dat hij eerst iets over den putsch
had vernomen in hotel Imperial, toen de op
stand reeds in vollen gang was.
Daar de verlammingsverschijnselen bij Dr..
Rintelen nog niet geheel verdwenen zijn, zon
hij zjjn verklaringen tot dusverre nog slechts
hortend en met groote moeite afleggen.
In welingelichte kringen verluidt dat het
materiaal tegen Dr. Rintelen niet voldoende Is
om een aanklacht wegens hoogverraad te recht
vaardigen. Men neemt derhalve aan. dat geen
Proces gevoerd zal worden tegen Dr. Rintelen.
NEW YORK, 7 Sept. Gorman, de
sitter van hei stakingscomite heeft ver
klaard, dat de vakvereenigingen der textiel
arbeiders niet eerder In arbitrage zullen toe
stemmen, dan wanneer alle textielfabreikn
gesloten zijn. Practlsch beteekent dit, dat
de poging van president Roosevelt om In t
conflict te bemiddelen als mislukt moet wor
den beschouwd en dat de staking onherroe
pelijk aal worden voortgezet.
De nieuwe oogst is echter voldoende om het
volk van brood te voorzien, zonder dat een
beroep behoeft te worden gedaan op het buiten
land. De Dultsche boeren zijn bereid elke ge-
wenschte hoeveelheid landbouwproducten uit
het buitenland toe te laten, als het Duitschland
slechts mogelijk wordt gemaakt door den uit
voer van Dultsche artikelen te betalen. Dat di’
geen grauwe theorie is, aldus Darré, hebben de
handelsverdragen getoond, die met Neder
land. Joegoslavië en andere landen zijn ge
sloten. Hiermede heeft het natlonaal-socialisme
volgens Darré de mogelijkheid geschapen voor
een nieuwe ordening van de volkomen vast
geloopen handelspolitieke verhoudingen in
Europa.
Verder werd heden het woord gevoerd door
..rjjksleider” Alfred Rosenberg over het thema:
De opstanding van de jeugd in de werekl. Ach
tereenvolgens huldigde hij de nationalistische
bewegingen in Turkije en Italië, terwijl hij sprak
van de knechting van het Russische volk door
een modern bewapende dictatuur.
De Dultsche jeugd aldus Rosenberg
dient reeds spoedig deel te nemen aan den strijd
voor een vrij Duitschland en „voor de innerlijke
vorming van den Duitschen mensch, om het
werk voort te zetten, dat reeds thans in wereld
historische beteekenls belichaamd is door de
geheele Dultsche natie.”
Tijdens en na de tweede bijeenkomst van den
gemeenteraad van Vitoria, welks leden door
den gouverneur benoemd zijn, kwam het tot
ernstige Incidenten.
Van de 27 raadsleden waren slechts 9 aan
wezig. Na de vergadering Werden zjj door de
^91 ten verzamelde menigte gemolesteerd.
Vervolgens deed de menigte een aanval op
het partijgebouw van de radicaal-sociallsten
waarbij van traangasbommen gebruik werd ge
maakt.
Politie herstelde de orde, met behulp van de
vuurwapenen, doch niemand werd gewond.
Een aantal personen werd gearresteerd.
NEURENBERG, 7 Sept (DJtB.) Walther
Darré, Duitschlands ryksboerenlelder, heeft In
een rede op het partijcongres te Neurenberg er
deö hadruk op gelegd, dat het nationaal-socla-
lisme zich de redding van den Duitschen boer
als een der voornaamste grondbeginselen ten
doel stelt.
Als duidelijk bewijs voor het beginnend her
stel van den boerenstand wees Darré op de ver
mindering van het aantal publieke verkcoper.
van landbouwgronden en op de verdubbeling
van de stortingen by de spaarkassen in de dor
pen.
Het waarborgen van ’stands onafhankeiyk-
heid in economisch opzicht beteekent echter
geen volledige isoleering. By de tegenwoordige
situatie in zake deviezen is de behoefte aan in
voer van levensmiddelen en voedermlddeleu
voor Duitschland van heel groote beteekenls.
MADRID, 7 Sept. De blnnenlandsch-poll-
tleke toestand in Spanje is thans zóó gespan
nen, dat een kabinetscrisis spoedig to verwach
ten Is. De minister-president Samper zou be
sloten zyn neg vóór de bijeenkomst van de
Cortes af te treden. De kabinetsraad kon gis
teren evenwel nog niet tot overeenstemming
Onderhandeingen tn—chen V. 8. en Rusland
over de schulden vastgeloopen.
Kabinetscrisis in Spanje?
Staking in de Ver. Staten breidt xich nog
steeds uit; Roosevelt’s bemiddelingspoging mis
lukt; stakers eischen hulppolitie.
De Minister van Arbeid, Miss Perkins. h»eft
in een pers-lnterview uiting gegeven aan de
hoop, dat de staking spoedig zal eindigen
Het aantal stakers Is vandaag met ongeveer
30.000 toegenomen. Eenige textielfabrieken «yn
gesloten. Andere fabrieken daarentegen rijn
weer geopend. Het ziet er naar uit, dat arbei
ders uit de verwante industrieën zich by de
staking zullen aansluiten, o.a. ongeveer 30 000
in New-Jersey.
Intusschen breidt de staking zich nog steeds
uit.
Te Dighton in Massachussets is de staat van
beleg afgekondlgd, terwyi in alle straten van
Nieuw Engeland de arbeiders In staking zyn
gegaan.
Men telt thans 400.000 stakers op 700.000 ar
beiders.
De werkgevers, die eerst meenden, dat niet
meer dan 15 procent van de werklieden zouden
gaan staken, verliezen thans veel van hun zelf
verzekerdheid.
Toch handhaven zij nog bun houdng
WASHINGTON, 7 Sept. (V.D.) Bij het
gisteren voortgezette onderzoek van de Se
naatscommissie, die een onderzoek instelt naar
de Amerikaansche wapenlnoustrie, hadden de
verhooren, nadat deze den vorigen dag de Zuld-
Amerikaansche staten betroffen, betrekking op
Europa.
By het voorlezen van brieven uit de particu
liere archieven van de Electric Boat Company
kwamen ter sprake de pogingen om zaken te
doen in Spanje. Italië, Roemenië, den Balkan
en andere Europeesche lanoen. welke pogingen
niet altyd succes hadden. By deze pogingen
werd de aandacht gevestigd op een markies, die
zooals de heer Carse verklaarde, „als een prins
rondliep” en op een te Parys wonenaen Neder-
landschen officier, die op zeer listige en ver
nuftige wyze zyn diensten verleende.
By de verdere verhooren kwamen ter sprake
wapenleveranties aan Duitschland. In 1934 heeft
de heer Spear van de Electric Boat Company
den Paryschen agent van deze maatschappy
geschreven over de vestiging van een agent
schap voor het zgn. Davis luchtafweergeschut
Zooals aeze agent in een antwoordbrief mede
deelde, was hij echter niet in staat zyn per
soonlijke aandacht aan deze zaak te geven,
daar hij reeds agent was van de Bergmann Ge
sellschaft te Beriyn, welke dergelijke wapens
kon fabriceeren en welke inderdaad al of niet
in stryd met het Verdrag van Versailles geschut
voor onoerzeebooten voor de Dultsche regeering
vervaardigde.
In 1929 had deze zelfde agent een veront
waardigden brief geschreven aan den heer
Carse, waarin hy mededeelde, dat zyn collega’s
in Nederland Duitschland hielpen aan zyn ver
plichtingen te ontkomen en dat een lange lijst
van wapenfabrikanten In Nederland feitelijk
Dultsch waren en dat het geheel een groote
camouflage was. In dit verband werd de naam
genoemd van een Ingenieur te 's-Gravenhage.
Verder spreekt deze agent te Parys over de
„Navy League” in Nederland, welke hy in 1920
zegt te hebben gesticht en waarvan hij net
eenige eerelld is. Deze „League” zou onder zyn
Invloed streven naar het doen bouwen van on-
derzeebooten voor de verdediging van Neder-
landsch Ooet-Indië.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS»
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.—
Voor buiten Alkmaer f 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnested - Haarlem
760
LONDEN, 7 Sept. (Reuter) In den afge-
loopen nacht zyn nog twee vrouwen, die bij het
treinongeluk te Glasgow gisterenavond ernstig
gewond werden, overleden.
Hedenmorgen is ook de machinist aan zyrf
verwondingen bezweken, zoodat het aantal
dooden thans reeds vyf bedraagt.
WASHINGTON. 7 Sept. (Reuter). Naar het
Amerikaansche ministerie van Buitenlandsche
Zaken mededeelt, fijn de schulden-onderhan-
dellngen met Rusland vastgeloopen. Onder
staatssecretaris Moore verklaarde, dat de
Ver. Staten tot de grens der concessies waren
gegaan.
Terwyi Moore weigerde zich verder over de
onderhandelingen uit te laten verneemt Reu
ter van goed ingelichte zijde, dat de schuld-
discussles zyn mislukt, omdat Rusland aan
drong op een leening van 100 millloen dollar
en faciliteiten voor een crediet van een even
groot bedrag.
Naar gemeld wordt wilde Roosevelt wel cre-
diet-facillteiten verschaffen voor firma’s in de
Ver. Staten, die zaken wenschen te doen met
de Sovjetregeerlng maar hij weigerde een
leaning te verstrekken.
-a
