OP EEN AFSTAND GEZIEN
FIVOROL
De Nederlandsche Tandpasta
„WAT MIJNHARDT MAAKT IS GOED”
H. Verbunt - van Dijk
t' Mts wijnen, Codslampolie,
Kerk, kunst op elk gebied
H
van
Extra-hulp
aan
werkloozen
Pastoor J. G.
Breda t
V
HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor lOct
^Rookers ook
<9 Uw tanden frisch
3 en blank mei
IDEEËN
Dag en nacht
Autobus in een sloot
DE HOOGE VELUWE
FAILLISSEMENT ATALANTA
Voor den Hoogen Raad
KARMEL TE EGMOND
WONING IN VLAMMEN
Pastoor van Breda O. F. M. f
Nationale Nov<
24 Sept.2
De inzittende schoolkinderen min
of meer ernstig gewond
van
:L
B
Voor noodzakelijke ge-
zinsbehoeften
In den leeftijd van by na 66 jaar
plotseling overleden
Ryksbydrage voor 1935 met
f 100.000 verhoogd
Werkzaam priester
leven afgesloten
Telef. 348, Tilburg, Casthuisstr. 64
De nieuwe monumentale ingang van de R. K. Begraaf
plaats Crooswyk te Rotterdam nadert zijn voltooiing
maar misschien wel door
LIBRA.
machtige
voor
De raadkamer van den Hoogen Raad heeft
eigen speciale ge-
St.
Vrijdag behandeld het cassatieberoep van den
Raad van Arbeid te Amsterdam tegen het arrest
van het gerechtshof aldaar, waarbij vernietigd
is het faillissement van de drukkerij „Atalanta"
i. waar, vóór de inbeslagneming
t dagblad „de Tribune” werd ge-
Men vroeg eens aan de H.\ Theresia
Llsieux, onder welken naam n
aanroepen, als ze in den Hemt
atxjrdde: „Ge moet mij Kleine Theresia noe-
[et die bemin-
tweerstaanbaar
fcrgevoel moet
>1 wel van ge-
in
die
zich
zonne-
zijn
Zrs. KARMELTTE8SEN,
Heerenw’eg, Egmond a. d. Hoef
N.-H.
Zoo kan het gebeuren, dat een vreemde in
één oogopslag in onze naaste omgeving waarne
mingen doet, welke ons, juist door de dage-
lijksche sleur, ontgaan. En zoo is het nuttig
van tijd tot tijd in den vreemde te zijn en van
daar te peinzen over hetgeen men achterlaat.
Zoo hebben wij van hooge bergen af in den
geest op ons lage polderland neergezien en t
kan zijn nut hebben om wat daar dan als een
film voorbijgaat, op papier vast te leggen. Mis
schien doet een of ander onzer lezers er zijn
voordeel mee.
Vrijdagmiddag omstreeks kwart over vier is
in het Maria Paviljoen te Amsterdam overleden
de zeereerw. heer J. O. van Breda O.F.M., pas
toor van de Boomskerk aan den Adm. de Ruy-
terweg. Pastoor van Breda bereikte den leeftijd
van bijna 66 jaar.
van
i haar moest
was. Ze ant-
Vrfjdagmiddag is brand uitgebroken in de
woning van L. v. d. Waardenburg, aan de Hei-
straat te Zeelst. De brand was in den schoor
steen ontstaan. Het huis, dat gedeeltelijk met
riet was bedekt, brandde geheel af. Eenig huis
raad kon worden gered. Het pand was laag,
de Inboedel niet verzekerd. Aangezien er geen
bluschwater aanwezig was, is de brandweer niet
uitgerukt.
te Amsterdam,
der persen, hét
drukt. I
Het Hof hal
Amsterdam, wi
gesproken, ver
van Arbeid niei
aan te vragen, h
king over andere
casso te geraken.!
Het beroep vai
toegelicht door i
hage en bestreden
sterdam.
Een dag van uitspraak werd niet bepaald.
Kijk naar Nederland: daar Is het zoo her
haaldelijk in encyclieken gepredikte solldarisme
insschen werkgevers en werknemers groeiende!
Ja, zoo moest het zijn, maar zoo is het niet.
In dezen crisistijd schrijnt de wanorde in de
sociale verhoudingen, de rechteloosheid van
heeft gedaan.
Maandagavond om acht uur zullen voor den
overleden herder de Metten worden gezongen.
Dinsdagmorgen om half tien vangen de Lauden
aan, waarna plechtige uitvaart. Het stoffelijk
overschot wordt vervolgens overgebracht naar
Katwijk en op de begraafplaats van het
Willibrorduscollege ter aarde besteld.
men”! Wist de Heilige, dat Ze ri
nelijke benaming de harten or
tot Zich zou trekken?.... Een v<
Ze er, onder Ingeving des hemeL
had hebben, want, met de naïveteit van ’n Hnd.
maar de zekerheid van *n Heiligedie in God
delijk Licht de toekomst doorsci
Zij, eenigen tijd later: Ja! ik we
een zal van me houden” Juist!
I het vonnis der rechtbank te
arblj het faillissement was ult-
detigd op grond, dat de Raad
l bevoegd was het faillissement
hebbende die Raad de beschik
te executiemiddelen, om tot in-
alt den Raad van Arbeid werd
tut J. van KuiJk te 's Graven-
en sloor mr. 8. de Jong uit Am-
en der grootste voordeelen van een bul-
H tenlandsche vacantie is de gelegenheid,
welke men daardoor heeft, het eigen
vaderlandsche leven op een afstand te kunnen
bekijken. Zoolang men tusschen de bekende
dingen van lederen dag verkeert kan het ge-
makkelljk gebeuren, dat daarin geleidelijk
veranderingen plaats hebben, zonder dat men
deze waarneemt, ja, het komt maar al te vaak
voor, dat men dagelijks nog naar de dingen
kijkt, zonder ze eigenlijk te zien. Een Amster
dammer kan lederen dag langs den Westertoren
komen zonder den steenen reus op te merken.
HU zou zijn hals in krampachtige bochten moe
ten draaien om naar de spits van den hem
Immers toch zoo goed bekenden toren te kijken;
of wel, hij zou op een afstand moeten gaan
staan om een goeden Indruk van die steenen
verhevenheid te krijgen. En zoo iets doet hij
natuurlijk niet; verbeeld u, men sou denken
dat hjj een vreemdeling was!
iwt, zegde
het „leder-
:ve Heilige!
den arbeider, de onverzorgdheid van den werk-
looze meer dan ooit. Wat zou het mooi zijn
ten deze op een stuk sociale voorzorg te kun
nen wijzen, ontstaan door roomschen invloed!
Maar de niet-liberale, de sociaal voelende ka
tholieke werkgever wordt nog altijd als een
uitzondering geprezen en als gemeenschap heeft
de katholieke werkgeversstand geen eigen stem
pel op het sociale leven gedrukt. Al was er maar
één speciale maatregel door zijn toedoen tot
stand gekomen! Al had, om een voorbeeld te
noemen, die katholieke werkgeversstand in de
zen crisistijd eens het initiatief genomen om de
vrouwelijke werkkrachten door mannelijke te
vervangen, een Initiatief, dat door niet-katho-
lleken zeker in meerderheid zou gevolgd zijn.
En mogen wij roemen op onzen katholieken
werkliedenstand? Ook hier missen wij het
groote voorbeeld van een stelselmatig en krach
tig streven naar solidariteit; ook hier eeh te
uitsluitend behartigen van eigen standsbelangen.
Is het bijvoorbeeld niet teekenend, dat een
terrein, waarop katholiek Nederland zoo trotsch
is, n.m. een eigen Roomsche dagbladpers, on-
dermijnd wordt door pogingen om naar so
cialistische leest een katholieke werklieden
pers te stichten en dat zulk een ongewenschte
splijtzwam in ons openbare leven zonder ver
zet groeien kan?
Zoo zouden wij aan het vragen kunnen blij
ven. Maar genoeg om, wie in deze richting
denken wil, op het spoor te zetten.
Terecht zijn wij. Nederlandsche katholieken,
trotsch op ons kerkelijk leven. Maar wordt het
geen tijd ons af te vragen of wij als gemeen
schap ook het sociale leven niet zóó kunnen
beïnvloeden, dat wij ook ten deze aan de we
reld ten voorbeeld kunnen zijn?
Ziedaar de voorgeschiedenis. Deze redactlo-
neele verklaring nu zette blijkbaar een aantal
lezers aan het schrijven. Wij vonden nm. in
een der laatste Augustusnummers van de Ca
tholic Herald een stuk, onderteekend door een
dozijn lezers en lezeressen en gezonden uit een
vacantle-oord in Normandië. Dit stuk bracht
ons aan het peinzen. Het is van een fijnen
humor, waarvan de Engelschman in tegenstel
ling met ons zoo goed het geheim verstaat. Wij
sullen daarom ook nalaten het te vertalen:
wat in Engeland een glimlach op de lippen
toovert. wekt hier zoo gemakkelijk ergernis.
De schrijvers dan prikken den eerwaarden re
dacteur van de Catholic Herald met commen
taren op zjjn verklaring. Gij hebt, schrijven
zij, eerst het woord katholiek geheel uit uw
blad willen weglaten, meenend dat een nieuws
blad vanzelf katholiek is, wanneer het door
katholieken wordt samengesteld. Achteraf
werd echter het woord Katholiek en nog wel
met een hoofdletter, gehandhaafd en in elk
nummer komt het nu wel twintigmaal voor.
Wjj gelooven, schrijven de inzenders, dat het
laatste juist is. Maar alleen: het moet niet in
hét gebruik van het woord katholiek zitten, of
men al of niet een katholieke krant maakt.
Men moet onderscheiden: men kan kerkelljke
bladen maken, die over kerkelijke personen en
zaken schrijven en mededeelingen doen. En
deze moeten zich dan ook tot haar taak be
palen en niet hun exploitatie trachten goed
te maken door het opnemen van advertenties
met meisjes in corsetten en badcostuums. aan
prijzingen van schoonheidsmiddelen enz. Daar
naast kan men het katholieke dagblad heb
ben, dat alles mist wat in kerkelijke bladen
thuis hoort. Wanneer gij ons dus een katholiek
nieuwsblad wil geven, bespaar ons dan de kolom
met leelijke foto's van jarige bisschoppen, wel
ke gij ons onlangs gaaft. Een bisschop is nu
eenmaal ieder jaar jarig, zooals leder ander
en deze hoogwaardigheldsbekleeders zullen ver
moedelijk zelf een dusdanige publicatie niet op
prijs stellen. Wanneer echter een bisschop een
belangrijke daad verricht, b.v. sterft voor het
geloof, meldt dat ons dan en wjj zullen trotsch
op hem zijn!
De openstelling voor het publiek van het
uitgestrekte landgoed „De Hooge Veluwe” te
andermaal verlengd, nu tot en met Zondag 16
September as, op dezelfde voorwaarden als
die tot dusver golden. De laatste twee dagen
<dus 15 en 16 September) geldt de openstelling
ook voor auto's.
Om half een des middags was pastoor van
Breda overgebracht naar het Maria Paviljoen,
om een spoed-operatie te ondergaan aan de
blinde darm.
Alvorens onder narcose te worden gebracht
gaf de pastoor, die over zijn gezondheidstoestand
niet gerust was, den wensch te kennen de laat
ste H.H. Sacramenten te mogen ontvangen. De
rector van het O. L. Vrouwe Gasthuis de zeer
eerw. heer J. Gussenhoven heeft daarop den
pastoor ten volle bediend.
Hierna werd omstreeks drie uur de narcose
aangebracht. Wat gevreesd was, geschiedde:
kort na vier uur begaven de krachten den lijder.
Uit de verdoovlng zou hjj niet meer ontwaken.
t Te omstreeks kwart over vier was de dood in
getreden.
Het verscheiden van den beminden herder
van de Boomskerk kwam wel zeer onverwacht.
Donderdagmorgen droeg de pastoor nog de H.
Mis op. Des avonds voelde hif zich plotseling
ongesteld. Hevige pijnen overvielen hem. Vrij
dagmorgen was zjjn toestand zoo verergerd, dat
dr. Damen. welke den pastoor bij afwezigheid
van den huisdokter behandelde, zjjn overbren
ging naar het ziekenhuis noodzakelijk achtte.
Reeds geruimen tijd was de pastoor lijdende
aan de blinde darm. Deze ziekte heeft zich
plotseling hevig geopenbaard en gepaard aan
buikvllesontsteklng heeft zjj den dood tenge
volge gehad.
Zoo ongeveer was de gedachtengang van de
inzenders in de Catholic Herald. Wij vermelden
■e alleen hierom, omdat ze gebouwd was op de
Volgende belangrijke stelling, welke ons aan
het nadenken en vergelijken bracht. Het moet
toch mogeljjk zijn, aldus ongeveer de bedoelde
inzenders, om naast kerkelijke katholieke
bladen een eigen katholieke dagbladpers te
hebben. Immers het woord katholiek te niet
■oo eng als wij wel eens gewoon zjjn te meenen
en zooals anderen, b.v. de Anglo-katholleken t
begrijpen Katholiek moet niet alleen den ka
tholieken godsdienst en zijn bedienaren en
gebruiken omvatten, het moet ook uitdrukken
**n eigen cultuur en een eigen sociologie en
een eigen economie. Of zijn wjj zóó arm, dat
Wij alleen maar katholiek in de kerk zijn? t
ls waar, een katholieke beschaving, een ka
tholieke economie kunnen zonder den katho-
u*ken godsdienst niet bestaan. Toch zijn zij
vzcMUUand van elkaar, immers de laatste is
Naar men weet, kent het Nationaal Crisis
comité, behalve den algemeenen steun, waar
voor het Nederlandsche volk op allerlei wijzen
de gelden bijeenbrengt, nog een speciale steun -
actie voor werkloozen om in zeer noodzakeljjke
gezlnsbehoeften te voorzien. De gelden daar
voor worden gevonden uit een post van j 750.000
op de begrooting van het Departement van So
ciale Zaken, ten behoeve van het Nationaal'
Crisiscomité uitgetrokken, terwijl de deelnemen
de gemeenten elk voor haar deel een gelijk be
drag beschikbaar stellen ah van het Comité
wordt ontvangen.
Het N.-C.C. heeft zich onlangs tot den mi
nister gewend met de vraag, of de uitgetrokken
som voor 1935 niet zou kunnen worden ver -
hoogd. Door den langen duur van de crisis
wordt de behoefte aan voorziening in dezen
extja-nood steeds grooter. Het Comité achtte
hét daarom gewenscht, dat voor de berekening
van de bijdragen per gemeente mede van den
maatstaf van 2.50 per werklooze zou worden
uitgegaan en niet van 3.10, zooals in 1934.
Bovendien is het aantal werkloozen stijgende.
Door het één en ander zou, naar het N.C.C
vaststelt, met de aangegeven som voor 1935
moeilijk kunnen worden volstaan.
Johannes Gerardus van Breda O.P.M. werd
op 1 October 1868 te Zaltbommel geboren. Als
dertienjarige Jongen vertrok hij naar Venray.
om daar gedurende vijf jaar de Humaniora af
te maken. In het Jaar 1886 deed hij zijn intrede
in het klooster der Paters Franciscanen te
Maastricht, waar hij op 4 October 1887 als
Pater Simplicius van Breda de H. Professie
aflegde. Daarna volgde weer een tijd van ern
stige en zware studie, philosophic en godge
leerdheid, welke bekroond werd met de zoo
•vurig begeerde priesterwijding, welke hem op
18 Maart 1893 werd toegediend door Mgr. Fr.
Boerman? z.g. in de Kathedraal te Roermond.
Het priesterleven van pater Simplicius van
Breda was nu begonnen. Tot 1899 stond hij als
asslstentlepater te Weert, van dien datum af
tot 1919 was hjj de onvermoeide en zeer gezoch
te werker vanuit het klooster te Woerden. Hoe
veel de thans ontslapene In die twintig Jaren
bij gelegenheid van Missies, Triduüms, Veertig
urengebed en andere geestelijke oefeningen
heeft verrXht. kunnen de duizenden en nog
eens duizenden In den lande getuigen, die door
middel van preekstoel of biechtstoel met hem
in contact kwamen.
Vanaf 1919 was pater van Breda gedurende
een zevental jaren werkzaam als kapelaan te
Wychen, Nijmegen en te Rotterdam, op welke
laatste standplaats de overledende zijn eervolle
benoeming ontving tot pastoor te Amsterdam.
Vanaf 11 Maart 1926 heeft pastoor van Breda
zich geheel voor de hem toevertrouwde paro
chie gegeven, die thans dankbaar herdenkt wat
hjj in die acht Jaren voor parochianen en kerk
Op den Buitenhulzerweg in den Velserpolder
is Vrijdagmorgen een autobus met zeventien
schoolkinderen in een twee meter diepe sloot
gereden.
Het ongeluk gebeurde nadat een scherpe
bocht in den smallen weg was gepasseerd. Een
vreeseljjk gegil steeg uit de bus op, die bijna
plat op zijn zijde lag. Een juist passeerende
postbode hielp de hevig ontstelde kinderen,
voor zoover zij zelf niet in sta%t waren uit den
wagen te klimmen, op den weg. Ook omwonen
den kwamen te hulp.
De meeste kinderen liepen verwondingen op.
Een zesjarig meisje kreeg een ernstige hoofd
wonde, doordat ze door een ruit werd geslin
gerd.
De politie te IJmulden stelt een onderzoek in.
Aanleiding tot onze overpeinzing was een
blik In eén Engelsche katholieke krant, ons
door een vriendelijke hand toegezonden. Al
vorens den inhoud van het bewuste stuk mede
te deelen, een woord vooraf over de Engelsche
katholieke pers. Een eigen dagbadpers hebben
onze geloofsgenooten over het Kanaal niet. Men
heeft zich daar tot nog toe met enkele week
bladen en voorts met zoogenaamde parochie
bladen beholpen. Niet, omdat de Engelschman
een slechte krantlezer is; Integendeel, in wei
nig landen worden zooveel dagbladen gelezen
als in Groot Brittannië. Maar de gemiddelde
Engelschman, ook de katholieke, leest liefst
een neutraal blad, althans wat daarvoor ge
houden wordt. Daarin willen enkele katho
lieke voormannen nu verandering brengen. On
der leiding van eenlge R.K. geestelijken heeft
men een aantal katholieke weekbladen gecon
centreerd en op die basis wil men een katholieke
dagbladpers uitbouwen. Een en ander werd
door de leidende redactie in den breede aan-
gekondlgd, in welk betoog ojn. tot uiting kwam,
dat er naar gestreefd zou worden een eigen
dagbladpers te maken, die ook door anderen
zou worden gewaardeerd; dagbladen, die enkel
maar katholiek heeten, maar echte nieuws
bladen zijn, alleen hierin van andere verschil
lend. dat zij door katholieken worden samenge
steld.
van een andere wereld, de eersten zjjn van
deze wereld.
Wanneer wjj deze taal van vreemdelingen
lezen zijn wij geneigd zelfvoldaan te denken:
hoever hebben wjj, Nederlandsche katholieken,
het dan toch met onze eigen dagbadpers ge
bracht! Wij hebben dagbladen, die in niets
bij de beste neutrale en liberale achter behoe
ven te staan; onze Roomsche kranten zjjn echte
nieuwsbladen, door katholieken samengesteld,
juist zooals onze Engelsche geloofsgenooten dit
in verre verten als een bijna onbereikbaar
Ideaal zien.
Inderdaad, zoh ts*4iet. Toch is er voor zelf
genoegzaamheid geen aanleiding. Wanneer men
zoo uit de verte van de hooge bergtoppen in
een ander land af, In den geest op het eigen
vaderland neerkijkt en men maakt dan verge
lijkingen tusschen het katholicisme in Neder
land en dat in andere landen, dan is de eerste
opwelling er een van groote Ingenomenheid
met den toestand in eigen land. Dan komt men
gemakkelijk in de enthousiaste stemming van
een handen klappende metten, dl^liaar het
vuurwerk der welsprekendheid van een feest
redenaar geluisterd heeft. Maar wanneer de
rook te opgetrokken en men blijft nog wat na
peinzen, dan wordt het gevoel van blijde te
vredenheid al spoedig getemperd door de
opmerking In het bovengenoemde Engelsche
katholieke weekblad: er te een verschil tus
schen godsdienst en kerkelljke zaken eenerzijds
en katholieke cultuur en christelijke sociologie
anderzijds. Het te wel eens de moeite waard,
om, daartoe toevalligerwijze geprikkeld, een
vluchtige enquête in eigen land en onder eigen
geloofsgenooten in te stellen.
Wij, katholieke Nederlanders, hebben ons zoo
langzamerhand laten aanleunen, dat wij de
bests katholieken van de wereld zijn: nergens
te het Roomsche volk zoo gehoorzaam aan zijn
bisschoppen; nergens is het zoo tot in alle
onderdeelen confessioneel georganiseerd; ner
gens te het parochleele leven zoo keurig Inge
deeld: een eigen kerk, met eigen Roomsche
scholen en pa tronaatsge bouwen; nergens is het
kerkbezoek zoo trouw en worden de vasten
dagen zoo goed onderhouden. De eigen dagblad
pers wordt in degelijkheid en omvang naar
verhouding nergens ter wereld geëvenaard. In
mlsaie-Uver staan de Nederlandsche katholieken
bovenaan. Is het wonder, dat opeenvolgende
Pausen de katholieken van deze lage landen
geprezen hebben en dat bultenlandsche bis
schoppen het kleine Nederland aan hun ge-
loovlgen ten voorbeeld stellen?
Voeg daarbij het uitzonderlijke feit, dat die
zelfde Nederlandsche ^.katholieken zich ook
staatkundig eensgezind hebben georganiseerd
en de sterkste politieke partij van het land
vormen, dan te dat alles te zamen Inderdaad
voor een buitenlandschen geloofsgenoot om te
watertanden.
En tochwanneer men de vraag stelt:
en waar te naast het kerkelijk leven de eigen
katholieke cultuur, dan blijft een bevredigend
antwoord uit. De vraag is pijnlijk, maar te het
niet goed haar eens scherp te stellen, vooral
in dezen tijd, nu er zoo allerwege om een nieu
we ordening, om nieuwe ideeën, om nieuwe
maatschappelijke perspectieven geroepen wordt,
de vraag, waarom te er In Nederland, waar
bjjna een derde der bevolking katholiek te en
waar het Roomsche kerkelijke leven zoo
bloeiend te, geen sprake van een eigen katho
lieke cultuur? Nog altijd wordt er ten on
rechte van Nederland als van een „protes-
tantsche natie” gesproken; onjuist naar het
getal van geloovige protestanten gemeten, maar
niet geheel ten onrechte naar den calvinisti-
-schen geest, die In heel het openbare leven nog
te vinden te. Zou het teveel geëlscht zijn, wan
neer duidelijk ware aan te geven hoe ook de
katholieken hun eigen stempel op dat open
bare leven in Nederland hebben gedrukt, te
veel, waar op iedere drie Nederlanders er één
katholiek te? En toch, dat eigen cachet, die
eigen sporen van een katholieke cultuur, zijn
in ons nationale leven niet aan te wijzen.
Wij laten nu af om te onderzoeken, of er in
de nationale kunst of wetenschap van een
sterken katholieken Invloed sprake is. Daarvoor
ls onze emancipatie nog te jong. Maar sou het
onmogelijk zijn geweest bij een kerkelijk zoo
sterke en goed georganiseerde gemeenschap als
de onze, een beïnvloeding der sociale verhou
dingen te verwachten? Laten wij enkele ge
wetensvragen stellen: had een niet alleen ulter-
Hjk kerkse he maar innerlijk vrome katholieke
bevolking niet een algemeene Zondagsrust, een
betere Zondagsheiliging kunnen doorvoeren,
door sport en spel en verder uiterlijk vertoon
naar den vrijen Zaterdagmiddag terug te drin
gen? Wanneer vreemdelingen met een zekere
verwondering constateeren, dat het openbare
leven in Nederland, ten minste in de grootste
en grootere steden even wuft te als overal el
ders, te dit dan niet voor een aanmerkelijk deel
ook aan de slapheid der katholieken te wijten?
En hoe staat het met onze solidariteit? Van
de Joden te spreekwoordelijk, dat zij een sterk
familieleven hebben en dat zij eigen rasgenoo-
ten nooit in den steek laten. Is er bij ons iets
van zulk een trek te vinden? Of is er niet
Juist bij de minder bedeelde katholieken en de
groote gezinnen een voortdurende klacht, dat
er onder geloofsgenooten geen saamhoorigheid
bestaat; dat men er nooit iets van bemerkt
vooruitgeholpen te worden door genooten van
dezelfde kerk?
Hebben wij, grootste bevolkingsgroep en partij
met de groote gezinnen, iets doorgedreven wat
op steun van dat groote gezin lijkt? Moest men
lp het buitenland niet kunnen zeggen: kijkt
naar Nederand, daar heeft de katholieke partij
een kinderfonds afgedwongen, waartoe alle
werkgevers en werknemers bijdragen?
En daar Gij het ons zoo gemakkelijk maakt,
moet Ge ook maar verwachten dat we van Uw
allerbekoorlijkste toegankelijkheid ruim gebruik
maken!
Maar.... Ze zal er niet van schrikken! Ze
zag toen ai, voor Haar dood. Zij, klein kind,
dat altijd Gods verlangens had ingewilligd ten
koste van Zichzelf, hoe ver Ze gaan kon
hoe sterk Ze zou staan met Haar schat van
liefde en grenzeloos vertrouwen tegenover dien
goeden God, als Ze maar eenmaal bij Hem
was! „HU zal al mün willetjes moeten vervul
len,” zei Ze, „omdat Ik op aarde ook altijd Zijn
Wil gedaan heb"! Sublieme stoutmoedigheid
waaraan Gods Liefde niet kan weerstaan! En
wat heeft Ze ons dat vertrouwen nog tallooze
malen, In allerlei bewoordingen, geleerd en
aanbevolen? .Men kan nooit te veel vertrou
wen hebben op den goeden God. die zóó goed
en zóó barmhartig te”! „Men verkrijgt van Hem
zooveel men vertrouwt"!
O. zjjn er eigenlijk, onder den schat van re-
liquien der Heilige, te Llsieux bewaard, wel zoo
kostbaar als deze. Haar woorden? Hoe moeten
ze ons troosten en met vertrouwen vervullen!
Luisteren wij dan naar Haar! en Zij zal
naar ons luisteren. Laten we met groot ver
trouwen Haar onze tallooze nooden aanbieden;
wie heeft niet veel te vragen in deze tijden?
De Karmel van Egmond wil mèt u, vóór u
tot Haar bidden, van 24 Sept, tot 2 October
vooral, de Noveen voor Haar feest! Al ons bid
den en boeten, In aansluiting met het Hoog
heilig Smeek- en Zoenoffer eiken morgen
onze Theresta-kapel opgedragen, zal In
dagen uitsluitend zijn, om voor hen die
met ons vereenden, verboorlng te verkrijgen.
Men kan z"n verlangens ofwel stil voor zich
zelf vormen, ofwél aan ons schriftelijk opzen
den. Ze worden dan bij de rellqule der Heilige
neergelegd. Die deelname te kosteloos. Ze mag
voor niemand bezwaarlijk zijn. Door vrijwillige
bijdragen hopen we, ook ditmaal, in de onkos
ten te voorzien. Ieder die zich als deelne-
mer(ster) opgeeft, mits tijdig, en duidelijk, ont
vangt 'n plaatje met noveengebed om zich door
het bidden daarvan met ons te vereenen.
Vertrouwen! De Kleine Theresia zal voor
ieder onzer zoo gaarne de machtige groote
voorspreekster bij God zijn!
Giro: 39730.
WU vernemen thans, dat de minister van
Sociale Zaken aan het Nationaal Crisiscomité
heeft bericht, dat overeenkomstig den uitge-
drukten wensch de Rjjksbjjdrage voor 1935 met
100.000 zal worden verhoogd.
et komt mij voor, dat de Voorzienigheid
alle maatregelen heeft getroffen, dat de
menschen niet zouden versuffen. Welis
waar zorgen de menschen daar zelf ook voor,
door hun verschillende plichten te verwaarloo-
zen. en zich aldus allerlei onaangenaamheden
en zelfs rampen op den hals halen, maar alle
op die manier veroorzaakte verrassingen heb
ben lang niet altijd een goed effect. Daaren
tegen zijn de natuurlijke veranderingen, zoo
als de wisseling der leeftijden, het huwelijk,
de Jaren, de seizoenen, het weer en niet op de
laatste plaats de wisseling van dag en nacht
van dien aard, dat zij den mensch steeds frisch
houden.
De mensch leeft veel meer met den dag en
den nacht mede, dan men zou denken. In
de eerste plaats gaat daarmee de wisseling
van waken en slapen gepaard, maar waarom
wordt de mensch 's avonds slaperig? En om
het antwoord duidelijker te maken, kan men
dadelijk op de zak zelf ingaan, maar het is
vaak zeer verhelderend eens te zien, hoe het
met planten en dieren staat. Vele planten slui
ten 's avends hun bloemkelken, en ook van
hun stofwisseling weet men. dat die overdag
geheel anders ls dan ‘s nachts. Wanneer men
nu planten overdag in het donker zet, 's nachts
in 't licht, verandert daardoor in 't algemeen
hun gedrag niet. Dus hier kan waken en
slaap niet alleen verklaard worden door het
licht van de zon;
andere werkingen dan de zon. scheikundige of
electrlsche veranderingen in de atmosfeer, die
Immers evengoed doorgaan .of men het licht
afsluit of niet. In X voorbijgaan moge gezegd
worden, dat sommige planten, zooals de
heliotroop en de convolaatus zeer gevoelig zijn
voor het zonnelicht, omdat zij immers den gan-
schen dag door steeds hun bloemen naar de
zon gericht te houden, en zoo met de groote
lichtbron meedraaien.
De dieren slapen niet allan des nachts, hier
heeft men opgemerkt, dat dit vooral afhangt
van de zintuigen, waarmee zij leven. Dieren,
die vooral met hun oogen leven, zooals de
vogels, slapen 's nachts zooals 't behoort,
maar dieren, die vooral met hun reukzintwg
leven, zooals b.v. katten, zijn 's nachts zeer
actief, en slapen vaak een gat in den dag. De
eerste soort, die het zonnelicht noodig heeft,
kan 's nachts heel weinig beginnen, maar de
tweede soort is 's nachts Juist ongestoord.
Zoo heeft men ook wel verondersteld, dat de
slaap bjj den mensch een gevolg van sug
gestie is: neem het licht weg. en elk geruisch
en de mensch wordt van zelf slaperig. Nu is
het zonder twijfel waar, dat duisternis en stilte
den slaap zeer bevorderen, ma Ar aan den ande
ren kant is het een feit, dat menschen, die
door den aard van hun beroep gewoon zijn
overdag te slapen en 's nachts te werken,
toch nog immer 's nachts tegen den slaap
hebben te vechten. en jarenlange gewoonte
verandert daaraan niets. Het ligt dus niet
alleen aan licht of duisternis.
Maar slapen en waken is niet het eenige,
wat periodiek te. Ook de lichaamstemperatuur
beschrijft eiken dag een kromme lijn, en wel
zoo, dat z{j 's morgens laag is b.v. 36.5 onder
den oksel en 's avonds tot 37.- of hooger op
loopt bij gezonde menschen. En ook bij zieken
gaat dat eveneens zoo, en wanneer de tempe
ratuur bij tuberculose-lijders 's morgens hoo
ger te dan 's avonds, geldt dit in 't algemeen
als een slecht teeken.
Benedict in Amerika heeft nu nagegaan of
menschen, die sedert acht jaren nachtarbeid
verrichten, misschien een andere tempera-
tuurscurve hadden, maar ook hier bleek, dat
hun temperatuur op dezelfde wijze op en neer
ging als bij de nachtslapers. Hetzelfde heeft
Gigon geconstateerd bij bakkers, nachtzusters,
nachtwakers. Volcker heeft hetzelfde nagegaan
bij de bewoners van Noord-IJsland, die zeer
lange dagen of zeer lange nachten hebben, en
vond ook daar de normale curve.
Helaas, andere onderzoekers en volstrekt
geen slechtere, hebben het tegenovergestelde
beweerdmen te er werkelijk in geslaagd om
bij konijnen, apen en vogels den loop van de
dagelljksche temperatuur geheel in de war te
brengen en te veranderen, juist door licht en
duisternis te veranderen. En Osbome, die een
groote reis maakte van Zuid-Afrika naar
Australië, heeft bij zich zelf waargenomen, dat
zijn temperatuur wisselde met den zonnestand
van de plaats waar hij zich telkens bevond.
Dat wil dus zeggen, dat het licht wel degelijk
een beslissenden invloed had op de hoogte van
zijn lichaamstemperatuur.
Vele processen gaan met den dag en nacht
op en neer. De bloeddruk verandert regelmatig
met dag- en nachtwissellng, de pols en de
ademhaling zijn 's nachts langzamer, en zelfs
in de urine bemerkt men den invloed van
dag en nacht.
De afscheiding van de urine te het geringst
voor middernacht en het sterkst in ochtend
uren, onafhankelijk van het voedsel, van wa
ken enslapen.
Ook de lever werkt overdag anders dan
's nachts, 's Nachts te voor de lever de tijd
van opbouw, dan wordt het voedsel verzameld
en in den vereischten. scheikundigen vorm ge
bracht, overdag wordt dit voedsel aan het
bloed en de weefsels afgegeven.
Ook het zenuwstelsel gaat met de
schijf op en neer. Sommige menschen zijn
hiervoor bij'zonder gevoelig. Zeer bekend is de
morgenzlekte ofschoon ik hoop, dat de
meeste lezers deze ziekte noch bij zich zelf,
noch bij hun omgeving hebben waargenomen.
De morgen maakt zulke menschen traag, be
sluiteloos, prikkelbaar en mopperig; tegen
elf uur gaat het over. De regelmatige stoel
gang te voor deze menschen van groot be
lang.
Andere typen lijden meer onder het vallen
van den avond ik zeg andere, want morgen-
zieken bevinden zich in den avond zeer wel.
Deze andere worden tegen het schemerdonker
angstig, vermoeid, neergeslagen, maar wan
neer de duisternis gevallen is. gaat thet weer
over. Voor deze typen is de regeling van hc:
voedsel van groot belang.
Ieder mensch heeft zijn
vochgheid voor de verschillende tijden van den
dag, maar in den regel zijn de verschillen
zoo gering, dat zij geen beteekente hebben.
Trouwens de gevoeligheid is zoo enorm
verschillend, dat het verbazingwekkend is. B.v.
wat betreft het dubbelzien, wanneer iemand
scheel is. Sommigen klagen over het gering
ste, maar nog dezer dagen schreef een oog
arts, dat er een patiënt van 60 jaar bij heth
kwam, die zoo scheel was, dat het eene oog
nauwelijks te zien was, en die zelde: ,A propos,
vroeger heb ik wel eens een beetje geloenscht”.
De man keek met zijn eene oog nog en het
andere telde eenvoudig niet mee.
De cyclus van dag en nacht geldt niet alleen
voor gezonden, maar ook voor zieken. Om nog
eens op het schemerdonker terug te komen;
wat er dan pleegt te gebeuren is vooral door
Sardou nagegaan: hij heeft bemerkt, dat dat
uur de tijd ls voor hoofdpijn met roodheid in
het gezicht, plaatselijke pijnen bij tuberculose
lijders, pijnen bij rheumatieklijders, die zich
overdag wel gevoelen. Maar ook dit alles is
verschillend al naar de personen.
Er zijn ook bepaalde uren van den dag,
waarop de meeste menschen sterven; zeer
vele hartlijders sterven b.v. In den nanacht.
Maar voor de ziekten is dit alles sedert lang
bekend: het asthma treedt vaak op in de
eerste uren van den nacht, de galkolieken
evensoo, de aanvallen van croup evenzeer.
TH. H. SCHLICHTING