CORSICA’S LAATSTE BANDIET FRANCESCO BORNEA gezinnen Zoekt gij betrouwbaar Personeel? ■1 KONING DER MACCHIA GEEFT ZICH OVER i HET NATIONAAL-SOCIALISME AFSCHEIDSCONCERT R. K. LEERGANGEN Volksuniversiteiten Wielerkampioen, aoldaat, gen darme en ten alotte een laf hartige ttruikroover „Banditi d’ Onore” Werk van Willem Landré Corporatieve gedachte en „totale staat” j b v dien hij niet verlaten sou voor zijn arrestatie, nu een jaar geleden. Ignaz Neumark heeft U. Zondagmiddag te Bcheveningen zijn laatste vastgestelde Kurhaus- c on eert gedirigeerd. Naar wij echter vernemen, zal de kunstenaar op verzoek nog Mn concert leiden, en wel op Donderdagavond as. Dit zal dus het offlcleele afscheid van den beer Neu mark zijn. cl te n In het Si. Nlcolwi Instituut te Oss herdacht Zaterdag de Eerw. Frater M. Augustinus zijn gouden professle-feest De mooie jonge jongen die als kampioen van Corsica gevierd werd, was al lang on dergegaan, evenals de elegante koloniale infanterist en de gendarme die met zijn uniform de harten der meisjes van Gutters stal. De Corsicaansche bandiet is oud, zeer oud. maar de „bandito d’onore”, de eerebandiet, die in wezen niet anders was dan een strij der voor de vrijheid en de onverzoenlljke vijand van eiken geweldenaar of onder drukker, heeft al heel lang moeten wijken voor den laffen struikroover die ten onder gegaan is aan den drank, geen menschelüke gevoelens meer koestert, niets ontziet, en niets eerbiedigt, en voor geen enkele mis daad terugdelnst. dt Vi 01 k, me co va k.g in mi alu art In gu rin zor val de ble we boi kei Jui oni de gin Per sch gel 232 tez Jui I vai of teg me me gee de meer ver- Bü een onderzoek naar het natlonaal-soda- lisme moet een scherp onderscheid worden ge maakt tusschen de corporatieve gedachte en de eigenlijke fascistische gedachte, die haar kern punt vindt in den „totalen staat”, waar de staat uitgangspunt en doel van alles is, aldus Bomea schiet koelboedig een boer neer die de schatting niet betalen kan welke hij hem oplegt. Hjj pleegt een moordaanslag op iemand die een huis voor hem bouwde en om geld durft vragen. En de drank is de eenlge die hem nog moed geeft en kracht, wanneer de soldaten en de gendarmen het eiland blijven bezetten. HU houdt zich dag en nacht schuil, maar om te kunnen drinken durft hü. vermomd als pries ter, vermomd als gendarme, af te dalen naar de dorpen en zich te wagen in het licht der wijnhuizen. Enkele malen wagen het sommige dorpelingen hem op te zoeken en hem te raden dat hU zich overgeeft. Vloeken en geweerschoten zün het eenlge antwoord. Maar geleidelijk vermindert zün weerstandsvermogen en wanneer de oude pastoor van Levle hem bezoekt en zich noch door beleediglngen, noch door bedreigingen laat afschrikken, dan geeft hU zich gewonnen. Nog aarzelt hü, nog stuurt hü denpastoor enkele keeren ruw weg, maar dan verlaat hü opeens zün hol in de bergen, loopt naar een gendar- merlekazeme en zakt daar zonder een woord In elkaar als een wrak van drankzucht, een zaamheid, ellende. Soldaten en gendarmerie rukten op. Dorpen werden omsingeld en na korte schermutselin gen Ingenomen. Huiszoekingen hadden plaats. Arsenalen werden leeg gehaald. Medeplichtigen en begunstigers werden gearresteerd. De wegen en paden die van de dorpen naar de bergen leidden, werden afgezet door sterke wacht posten. Patrouilles zochten naar de verste schuilplaatsen. Ze kwamen terug met bet lUk van een bandiet. Een paar dagen later werd er weer een bandiet dood geschoten. Ten slotte gebeurde wat nog nooit gebeurd was: gendar men kwamen terug van een verren tocht met in hun midden een geboeiden bandiet die zich had overgegeven. HU had ZUn roem gevestigd op een vreedzame wUze dan ooit een bandiet maard geworden Is. In zün jonge jaren was hü wielrenner en, negentien jaren oud, veroverde hU het kampioenschap van Corsica. Dezen eere- tltel heeft hü nooit verloren. Op zün twintig ste jaar werd hU IngelUfd bU de koonlale In fanterie. Na zUn dlensttUd kreeg hü een aan stelling bU de gendarmerie. En toen herhaalde zich de al zoo dikwijls vertelde geschiedenis van den Jongen-van-het-land, die In de groote stad ondergaat. HU werd uit de gendarmerie ontslagen. In Ouitera deed hü nog eenlge po gingen om zUn evenwicht terug te vinden. En elndelUk kwam hü In de leer bü den grootsten der Corsicaansche bandieten. Bartoll. HU leerde stelen en rooven. HU leerde de be volking brandschatten. HU leerde zich verde digen tegen de politie, zich wreken, en dat hU goede en snelle vorderingen maakte, bleek toen zijn leermeester Bartoll, die hem begon te vree- zen, probeerde hem uit den weg te ruimen. Bar nes werd echter slechts gewond. HU scheidde Van Bartoll en begon voor eigen rekening Ten Sparta heeft de finale om den .Zilveren- Bal' Zondag In een wedstrijd tegen Willem II gewonnen. Moment bij het Willem II doel Op Zaterdag 16 September wordt het 33ste studiejaar der R K. Leergangen geopend met een plechtige H. Mis om tien uur in de St. Jo- zefkerk te Tilburg, waarna de Rector om 11.1* in het Auditorium van bet Conservatorium (Boeacheweg 438) verslag zal uitbrengen over net studiejaar 1833/1834. Vervolgens zal Dn. L. Hermans eene open bare les houden over: voonreschledenls van En bet volk van Corsica vroeg zich af of het mogelUk was, of het mogelUk zün kon dat soldaten en gendarmen beter schoten en meer moed en meer uithoudingsvermo gen hadden dan de „banditl”; of het mo gelUk was, of het mogelUk zün kon dat soldaten en gendarmen den weg wisten In wat zU „maquls" noemden, maar dat in bet volle Italiaansch van Corsica „mac- chla” heet het kreupelhout der dalen en de spleten en grotten der bergen waar de bandieten ongekroonde konlngen waren 1.... Het volk van Corsica moet aan De zangeres Jo HendrichsZaltman zal tij dens bet Woensdagavond-Kurhausconcert te Bcheveningen optreden met Willem Landré's .Xdoba”. Frederic Lamoad is dien avond solist in Beethoven's Es-dur pianoconcert, terwül bet programma gecompleteerd wordt door de derde Symphonic van Brahms. Het jubileum Stadsschouwburg is Z eter dagavond met een uitgebeelde feestvoorstelllng gevierd. Een toto tijdens de huldiging; In het midden mevr. Mann Bouwmeester De zangeres Hans Gruys aal in samenwerking met den pianist Felix de Nobel op uitnoodlglng van de Volksuniversiteiten te Amsterdam. Utrecht en Breda een serie voordrachten hou den over „Nieuwere Liederen”. De heer De Nobel zal de te zingen liederen met een kort woord Van de gendarmen heeft hü nieuwe kleeren gekregen: een breed geranden hoed, een zwart fluweelen pak met wijde broek, en hooge laar zen. Zoo heeft men hem overgebracht naar de gevangenis van Ajaccio. Zoo zal hü ook. de laatste koning der „macchla", naar Frankrijk gaan, niet als de grootste misdadiger, maar als de meest naïeve, de meest kinderlüke, de meest teleurgestelde vroeg-oude man. Dr. Sassen verklaart ons dat volgens Thomas weliswaar het algemeen belang boven het Indi vidueel belang behoort te gaan, doch slechts indien beide belangen van dezelfde orde zijn. Aangezien echter bet individueel belang vaak van booger orde is dan het belang van de staatsgemeenschap, volgt hieruit dat de abso lute staatsidee in strijd ts met de Thomistische staatsleer. Het sterkst wordt de fascistische staatsidee misschien wel bestreden in den Vastenbrief, wel ke de Nederlandsche Bisschoppen op 2 Februari van dit jaar tot de geloovlgen hebben gericht. „Datgene nu, wat men wel den „totalen staat” noemt. Is in zijn strenge beteekenls met onze beginselen In volslagen tegenstelling.” In dezen Vastenbrief wüst verder het Epis copaat op het gevaar dat er In schuilt, dat in Nederland de fascistische groepen niet Katho liek zün, waardoor de specifiek Katholieke be langen in het gedrang zouden kunnen komen. De gebeurtenissen in Dultschland en Oosten rijk hebben geleerd dat een dergelüke waar schuwing niet overbodig is. De Bisschoppen ein digen hun brief met alle geestelüken en alle aan katholieke instellingen verbonden personen aansluiting bü fascistische of nationaal-socla- Ustlsehe bewegingen te verbieden. De schrijver gaat dan na wat de katholieke voormannen ook In ons land hebben gedaan, om de corporatieve gedachte te verwezenlUken. Hü juicht het toe. dat de katholieke vakbewe ging en de verschillende democratische en volks- partUen streven naar een synthese tusschen corporatieve gedachte en democratie, waarbij dus het oppergezag op staatkundig gebied blüft berusten bü de door algemeen kiesrecht gekozen organen, welke den eenigen waarborg bieden voor een gezonde democratie. Dat zü ingaan tegen den Paus en het Epis copaat en dat zü hun Kerk het ernstigste na deel kunnen berokkenen, schünt vele Katho lieken niet te weerbouden van hun fascistische sympahtleën. Het zou wel eens kunnen blüken dat het de katholieke nationaal-socialisten zün, die een wig drüven In de katholieke volksge meenschap, en niet de democratlsch-gezinde proletariërs, wien men dit zoo vaak heeft ver weten. v Toen dus een kleine drie jaren geleden een aantal niet zeer groote, maar snelle en goed bewapende schepen der Fransche oorlogsmarine Corsica omsingelden en duizenden soldaten en gendarmerie op het eiland werden afgebet, verontrustte dat de Corsicanen niet. Hun land «ras al zoo dikwüls veroverd en nog vóór Pepün de Korte het aan den Paus schonk, waren zü reeds overheerscht geweest door de Phoeniciörs en de Phoclërs, door de Vandalen, de Gothen en boe ze verder mogen heeten. Ook de heer- schappü van den Paus was vergankelük ge weest. Baracenen en Noormannen waren ach tereenvolgens dit deel van de Pauselüke Staten binnengevallen, later hadden er afwisselend te republieken van Genua en Plsa den baas ge speeld, ten slotte had Frankrijk er zün vlag geheechen en zün postzegels verkocht.... Maar altüd, zoo ver als men zich herinneren kon, ja, zoo ver als de oudste volksverhalen reikten, Waren de bandieten die geen veroveraar had kunnen achterhalen In het kreupelhout der dalen en de spleten en grotten der bergen, de ■«-> en van Inzicht getuigend artikel over het H Katholicisme en het Nationaal-Spclallsme vinden we In de Groene, van de hand van Tees Gulden Jr. En de jacht op de „banditl” verslapte niet. Prinsen der „macchla" vielen, de een na den ander. De Bartoli’s, de Cavlglloll’s, de Torre’s, de Spada's, de Morazzinl’s. ze werden neergeschoten In gevechten met de patrouilles, ze werden zwaar gewond ge vangen genomen, ze werden tot overgave gedwongen, ze werden geboeid, voor de rechtbank gebracht, In de gevangenis opge sloten, geguillotineerd!Spoedig was Francesco Bornea de laatste bandiet. gen de laatste Corsicaansche bandiet, Francesco Bornea, zich aanmeldde bü de gendarmen. Zaterdag heeft de plechtige kroning plaats gehad Oostrum. Z. H. Exc. Mgr. temmens heeft het kroontje gezegend en de verdere plechtigheden verricht In Guitera, een bergdorpje op den rand <?er Tavaro-vallel, staat het huis van Francesco Bornea. Eigenlek is het maar een gewone her dershut van opgestapelde steenblokken zonder metselkalk. Maar het huls staat geheel vrij op een kleinen heuvel. Toen soldaten en gendar men reeds twee jaren geleden de hut omsin gelden, had Francesco Bornea met behulp van den küker welkenihü altüd bü zich droeg, t ge vaar dan ook al lang zien aankomen, en de ge wapende macht vond slechts een aantal re volvers en geweren, alsook een machinegeweer, welke verzameling de bandiet, volgens de ver klaringen van zün broer, Vincente, hier en daar had opgekocht, om dat hü ze mooi vond. Gebruikt had hü ze nooit. Hü wist zelfs niet hoe hü er mee om moest gaan! Sindsdien keerde Bomea niet meer naar Guitera terug. Hü leefde in de „macchla”, brandschatte boeren en kooplieden, koetsiers, chauffeurs en zakenmenschen, en alles ging naar wensch. Maar op den duur werd het moeilUker. Het is allemaal goed en wel om bandiet te wezen, wanneer men maar naar de dorpen hoeft af te dalen om van medeplichtigen en een geter roriseerde bevolking alles te krijgen wat men vraagt, maar wanneer de medeplichtigen ge- leldelük worden uitgeroeid en de bevolking deels moedig wordt, omdat de politie zoo krach tig Ingrijpt, en deels de bandieten ontwUkt om dat de maatregelen tegen hun begunstigers lang niet malsch zün, dan gaat de aardigheid er af. de schrijver. De natlonaal-soclalisten pogen de corpora tieve gedachte en het streven naar een totalen staat te vereenzelvigen; zü verkondigt» dit zelfs zoo luide en zoo suggestief, dat velen in derdaad deze twee geheel verschillende begrip pen verwarren. Niets is echter minder juist. Een corporatieve maatschappü immers ver onderstelt samenwerking, tenminste op eenlge punten, tusschen werkgevers en werknemers. De bereidheid tot samenwerking, die hiervoor noodlg Is, kan nooit bereikt worden door dwang, zelfs niet door dictatorialen staats- dwang; slechts volkomen vrüheld van hande len kan daartoe leiden. Alleen langs democra- tischen weg kan een corporatieve maatschappü worden opgebouwd; dictatuur kan slechts een schün-regeling tot stand brengen, doch nooit een diep In de maatschappü en in de Indivi duen verankerde ordening. De pogingen tot Instelling van een corpora tieve maatschappü in de fascistisch geregeerde landen Italië, Dultschland en Oostenrijk laten dan ook óf een fiasco óf slechts de coulissen van een werkelük corporatieve maatschappü zien. Welke houding neemt de Katholieke Kerk in ten opzichte van de corporatieve gedachte? In tallooee encyclieken en Pauselüke brieven en allocuties wordt aangedrongen op de weder invoering van een corporatief gebonden econo mische ordening naar voorbeeld van de Middel-, eeuwen, zü het op moderne leest geschoeid. Naast de bestrijding van het kapitalisme en het daaruit voortvloeiende liberalisme en socia lisme voert de Kerk een actie, die invoering beoogt van een gebonden economisch bestel, welke binding tot stand gebracht moet worden door corporaties. Paus Leo XIII heeft in de encycliek Immor- tale Del van 1885, die handelt over de Chris- telüke Inrichting der staten, en in de encycliek Rerum Novarum van 1891. die handelt over den toestand der werklieden, dit streven in een duldelUk daglicht gesteld. Paus Pius XI onderstreept In zün In 1931 verschenen encycliek Quadrageslmo Anno het corporatieve streven der Katholieken op onom wonden wUze. Is het Katholicisme dus nauw verbonden met de corporatieve gedachte. lUnrecht staat het tegenover den „totalen staat”. Paragraaf 79 van de encycliek Quadrageslmo Anno verklaart zich tegen de groote machts concentratie in den staat en verdedigt de staat kundige decentralisatie. Fascistisch gezinde Katholieken beroepen zich bU hun streven naar een totalen staat wel op Thomas van Aquino; naar mün meenlng Is een beroep op de Thomistische leer echter voiko- men misplaatst. In de Maasbode van 6 Maart 1934 toont dr Ferd. Sassen duldelUk aan dat het absolutisme van het staatsgezag en de gedachte aan een volstrekte onderwerping van den enkeling aan Het was omstreeks Kerstmis 1931 dat Frankrijk Corsica veroverde. Ongetwijfeld xegt de geschiedenis dat het eiland reeds sedert I 768 tot het gebied der republiek behoort, doch de Corsicanen hebben daar nooit iets anders van gemerkt dan dat bij feestelijke gelegenheden een Fransche vlag op de gendarmerie- kazernes wapperde, en dat ze Fran sche postzegels op hun brieven moe ten plakken, voor zoover ze brieven schrijven kunnen. Ze hebben van de verhouding tusschen Parijs en Ajaccio zoo weinig begrepen dat er tot vandaag aan den dag een partij bestaan kan welke Frankrijk prac- tisch als een door den grootsten Corsicaan, Napoleon Bonaparte, veroverde Corsicaansche provincie beschouwt!De eigenlijke heer- schers over Corsica waren eeuwen lang de zoo gevreesde, maar toch ook zoo hartstochtelijk bewonderde, bandieten. Inleiden Te Vervay heeft Mgr Lemmens het nieuwe ziekenhuis ingezegend Z. H. Exc heeft b<j die gelegenheid ook het (realo H Hart- monument vóór het gebouw onthuld en gezegend Een ontzettende brand heeft het Amerlkaansche zeekasteel .Morre Castle* voor do kust van New Spada, een der meeat gevreesde Corsikaansche bandieten

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1934 | | pagina 16