Uitstervend platteland
SI
333
Is uw prijsvraagbiljet
al ingezonden?
I
Onze 75000ste Omroeper
is in aantocht!
M
EN ZUN ADEL
A
1,
GEEN SPRAKE VAN!
I?,
DINSDAG 18 SEPTEMBER 1934
A
'J;.^
I
i
Weinig comfort
Adel en criria
„DOOD WATER” BEKROOND
NIEUWE WERELDRECORDS
100 en 400 M. achoolalag
IN JAPAN
15.82 M. hinkztapzprong
800 M. vrye tlag
fl
1
Wat vd de naaste toekomst voor
hem brengen
Een dichtbevolkte streek rondom
Om in den Germaanschen tijd
Ean procht-molown op da vierdaagiche land- en tuinbouwten
toonstelling te Veghel
OUDHEIDKUNDIGE VOND
STEN TE MEGEN
Deze prestaties werden verricht te een tan-
I .1
r- J
Jv/
t 4
Wat nu
Het verlaten dorp
-
ATHLETIEK denwedstrUd JapanVereenlgde staten, welke
- I ontmoeting door Japan gewonnen werd met
n v
'V
FOTOREPORTAGE
w
I
;W
y
t
1
'*-
4
jf
■*1
l.
9.
L.
4
T
<'*-
liefhebbert der zeilsport profiteeren volop van de fraaie na-zomertche dagen
De
I»
3WK
1
i
De Nederlandsche Metro Goldwyn Mayer film
Dood Water" regie Gerard Rutten, la op het
Internationale filmfeest der ..Biennale" te Ve
netie bekroond met de Coupe van bet Instlute
Nazzionale Luce, een der «even hoofdprijzen.
Makino verbeterde het wereldrecord 800 M.
vrjje slag met een tijd van 10 mln. 1.8 sec.
Negaml eindigde als tweede en bleef ook nog
binnen den ouden recordtijd.
(Bijzondere correspondentie)
Nu en dan kom ik op het platteland in Frank
rijk, en wat ik daar hoor en zie treft mjj steeds
in hooge mate.
De vorige week was ik de gast bjj een mij
bekenden kasteelheer, burggraaf van het oude
regime, en wat ik waarnam kan een kleine
beschrijving waard zijn.
Het kasteel of liever het fraaie, oude landhuis
met park, boomgaard, tuin en velden, Ugt op
circa 40 KM van Argentan. Dichterbij is wel
het station Palalae, maar hier loopt maar één
trein per dag binnen, en meestal zonder pas
sagiers: de Ujn ArgentanFalaise wordt een
deser dagen opgebroken.
BU mijn aankomst te Argentan was mijn gast
heer met zijn driekwart versleten Renault aan
het station. Zijn goedkoope kleeding is aan den
sjofelen kimt. Maar gemakkelijke hoffelijkheid,
onverholen sU het niet hinderlijk zelfbewust
zijn spreekt uit zijn heele wezen. HIJ was zijn
eigen tevens mijn chauffeur, bond zelf de
koffers aan den achterkant van den wagen
vast en reed, opgedekt cauaeerend, met don
derende vaart langs heuvels en dalen, over den
vrjj goed onderhouden weg.
Tijdens athletlek-wedstrijden te Osaka, ver
beterde de bekende Japansche athleet Oshlma
het wereldrecord hlnkstapsprong met een af
stand van 15.83 M Harada eindigde in dit num
mer als tweede met een sprong van 15.75 M.
Het wereldrecord stond op naam van den Ja
panner Nambu met 15.73 M.
het Neder»
lendzche kemploenichep op den weg be
koelde bg do wedstrijden te Hoog.rh.lds
rechter,
ztreathetft ta
Rechterhelft J
v.h. bord: wft
linkerhelft: J
rood. rend,J
«.’rood door- J
eztroopto
zwarte P) J
Aan de linker- J
zijde d. ztraat de
Is parkeeren
Ben advertentie behoeft geen „kapitalen" te
kosten. Plaats maar sens een Omroeper! Ruöri-
oeering en gelljkvonnlge sstwljae. BlUUk ben-
t
b het Groot Auditorium der Rijksuniversiteit te Utrecht droeg Maandag de
rector magnificus mr. C. W Star Busmann het rectoraat over aan dr. H. Bol
kestein. - Mr. Star Busmann (links) hangt zijn opvolger den rectorzkeion om
voor afleiding, als vanwege de harde nood
zaak, één of twee knechten uit te sparen. HIJ
heeft er nu nog vier. De oudste huisknecht is
getrouwd, en is met zijn eega de hoofdbewoner
van de door den heer geëxploiteerde hoeve. Hij
verdient 50 Fransche francs, niet per dag, ook
niet per week, maar per maand! Maar daarbij
heeft hij en heeft ook zijn vrouw, vrjj kost en
inwoning. Dagelijks schrijft de landheer het
menu voor! Ondanks revoluties ziet het er dus
nogal aartsvaderlijk uit op het Fransche platte
land!
Maar zelfs met deze voor den heer gunstige
verhoudingen, waarmee ook de knecht zeer te
vreden was. is er met de exploitatie van gron
den thans niets te verdienen, wanneer het
betreft zooals hier land van matige kwa
liteit. Dan zijn de exploitatiekosten gelijk aan
of hooger dan de opbrengst der producten.
En er blijft niets anders over dan verpachten
tegen lage huur. De eigen exploitatie: van mijn
gastheer neemt dan ook tegen September e.k.
een einde.
De post komt, vertelde mijn gastheer, een
keer per dag. De tweede post kon hij in den
avond, op 6 KM. afstand gaan halen. Om zijn
Figaro te kunnen lezen, spant hij gewoonlijk
zijn auto In. Ik ben in den avond, met hem
meegegaan. Het postkantoortje van het aitge-
brelde, fraai gelegen dorp is minder dan een
Hollandsch poststation.
school bedraagt acht (lees acht). Er ging meer
dan één iaar voorbij zonder aangifte van één
geboorte.
De parochiekerk is zonder herder. Of liever
de pastoor woont elders.
Hij is pastoor over 5 parochies.
De Hoogmis is Zondags altijd in de kerk van
het dorp, waar de pastoor woont.
De stille H.‘ Mts wisselt over de 4 andere
dorpen. De communiekinderen der 5 parochies,
worden op den dag hunne eerste H. Communie
in één kerk bij elkaar gebracht.
Het zijn er In totaal een tiental!
Luisterend naer een der
sprekers tijdens de studie
dagen voor de Derde
Orde in Zuid Limburg te
Rolduo
We kwamen aan het kasteel tegen twaalf uur.
De claxon toeterde op zijn best. De burggravin
met kinderen op het bordes, ter verwelkoming
op de hartelijkste, teven keurigste wijze.
De Installatie van de hall, met reusachtige
familieportretten (mevrouwen met crinolines
heeren met pruiken een bisschop statig,
in vol ornaat).
Chaise longue, Ehrard-vleugel, baalt een 10
met een griffel.
De ontvangsalon is een en al Fransche ele
gantie. Voor zoover mijn nlet-critisch oog ont
waart is hier alles nog heel en ongeschonden.
De afwezigheid van vitrage en overgordijnen
behoeft geen armoede te verraden, kan naar
’s lands wijs sUn, al heb ik elders dit manko
niet bemerkt.
Na een kwartier gaat de deur open en ik
versta: „Madame la Vlomtesse er is opge
diend". Mevrouw begeeft zich, door de hall,
naar de eetzaal, leder volgt naar rang en
leeftijd. Het déjeuner is eenvoudig goed, de be
diening haalt een 10 met 3 griffels. Bidden vóór
en na tafel is geen Fransch gebruik, zegt mijn
zeer Katholiek gastheer. „Alleen.... als er een
geestelijke mee aan tafel zit.”
De Japansche zwemmers hebben wederom
eenlge wereldrecords verbeterd. Koike verbeter
de het wereldrecord 100 M. schoolslag, die hij
aflegde in den tijd van 1 minuut 13.8 sec.
Voorts verbeterde hjj het wereldrecord 300 M.
schoolslag met een tijd van 3 mln. 44 sec.
Mijn kamer wordt nu gewezen schitterend
uitzicht sierlijk, antiek meubilair, doch ver
vallen, slecht onderhouden geen stropmend
water, geen bad, geen electrlsch licht. Het be
hang hangt hier en daar in flarden, de deuren
en kozijnen verveloos, de ramen half uit da
scharnieren, t Is droevig tot het uiterste.
De Noord Brabantsche Waterschapsbond maakte Maandag een excursie naar den Bles-
boscli, welke werd bijgewoond door den commisgarls der Koningin In Noord Brabant,
mr. dr. A. B. G. M. van Rljckevorsel (op voorgrond)
Nabij het Maasdorp Megen, op een terrein,
hetwelk door het Rijk werd onteigend, ten be
hoeve van de nieuwe Maasbeddlng en waar
van de kleilaag reeds verwijderd is, werden de
laatste weken door personen, die van den rtfks-
ontvanger te Oss tegen eenlge vergoeding per
missie kregen om zand te graven, herhaaldelUk
vreemde aardewerkscherven gevonden, die door
de goede zorgen van de Paters-Leeraren van t
Gymnasium aldaar, bij den burgemeester wer
den gebracht.
In de afgeloopen week zwam een gave, Ger-
maansc.he urn te voorschijn. De scherven ble
ken bjj onderzoek voornamelijk Romeinsch of
Karolingisch aardewerk te zijn.
Alles is opgezonden naar het Rljksmuseum
van Oudheden te Leiden. Voorlooplg zijn over
den omvang en den aard der vindplaats geen
duidelijke aanwijzingen te geven.
De directeur van het Rljksmuseum te Lal
den. dr. Holwerda, zal nog nadere onderzoe
kingen doen, die tot een juiste conclusie zullen
lelden.
Voor eenlge jaren werden ook op een nabQ
gelegen terrein te Megen meerdere urnen ge
vonden. Het is evenwel niet bekend van welke
cultuur zij waren, daar zij niet bewaard zljb
gebleven.
De streek ronaom Oss, waar In 1838. ten
zuiden van den St. Wlllibrordusput, Germaan-
sche urnen gevonden zijn en in Februari 33 een
Gernmansche begraafplaats en een vroeg Gal
lisch vorstengraf uit de 5e eeuw voor Christus
gevonden werden en waarover dr. Holwerda on
langs uitvoerige publicaties heeft gedaan, was
in de laatste eeuwen voor onze jaartelling wel
zéér bevolkt.
In de onmlddellljke nabijheid van Oes na
melijk, werden Oermaansche begraafptaatsen
gevonden te Nistelrode, Uden en Haren, terwijl
urnenvondsten gedaan zijn te Berg hem. Megen.
Dennenburg, Schayk. Herpen en Reele.
BU de veelvuldige graafwerkzaamheden, wel
ke vooral den laatsten tUd op uitgebreide schaal
roqdom Oss verricht worden, wordt nauwlettend
toegezien, dat eventueele vondsten zorgvuldig
worden bewaard en deskundig worden behan
deld en b^phreven.
Ut weet dat de burggraaf het landbouwbe
drijf uitoefent en om iets te zeggen wat hem
interesseert, vraag Ik hoe het met het boeren
bedrijf Baat.
Zonder bitterheid of zuurheid, alsof het hem
Met persoonlijk aangaat, met een levendige
spraakzaamheid, geeft de gastheer-chauffeur
een schildering van den toestand van het
platteland, die de steenen sou doen hullen,
jjat zal allemaal wel op niets ultloopen” zegt
hü
En als ik opmerk, dat hU de niet te stuiten
geweldige depressie toch in blakende gezondheid
an met groote opgewektheid schijnt te door
staan, Is zijn weemoedig antwoord: Inderdaad,
als men tusschen vrienden en kennissen is,
maar--., nu ik alleen ben, Monsieur!
HU Is burgemeester van het dorp aan den
voet van den heuvel, waarop rijn landhuis Ugt.
HU is ook zUn eigen gemeente-secretaris. De
beide banen brengen op: nihil.
De bevolking van de gemeente is sinds het
begin van zUn burgemeesterschap met 80 pCt.
verminderd. Wat er over is, maakt veelal mis
bruik van rider-
De openbare school wordt gedreven door een
hoofdonderwUser met één vrouwelüke hulp.
Het totaal aantal leerlingen van de heeln
totaal TlA punten, tegen Amerika 75A punten.
Zal hij zUn kasteel nog lang kunnen bewonen?
Misschien nog een tUdjeindien de
pachters de lage pacht Inderdaad betalen, en
Indien de Regeering straks de lage pachten
niet verder verlaagt. Gerust was mjjn gastheer
op een en ander allerminst.
En als hU het ónmogelijk langer kan vol
houden? Wat dan?
De jongste zoon, met minder dan middel
matigs talenten de eenlge die nog bij den
vader inwoont houdt zich onledig met de zorg
voor zijn schapen, ganzen, eenden, kippen. HU
verdient daarmee zUn kleeren en is althans
bezig. Voor hem is elders zoo goed als zeker
nergens emplooi.
Lanterfanten in armoe is zUn vóórland.
Als er geen gasten /Un. doet de moeder met
de twee dochters het huishouden, volledig, tuin
Inbegrepen, zonder eenig personeel. Het groote
huls geeft veel werk en verdrUft den tUd met
zijn overgroote zorgen.
Als de droeve dag van het vertrek komt, zoo
als die reeds voor zoovelen gekomen is. zoo
als zelfs op den dag mUner aankomst een be
vriend .buurman vertrokken was dan schUnt
er voor de meisjes niets anders over te blüven
dan de kleine kans op een baantje van nurse
of Juffrouw van gezelschap. Zonder fortuin is
er voor een adellUk kind geen kans op een
huwelUk, verzekerde mU mUn gastheer. ZU kunnen
nog eerwaarde zuster worden, zei hU, zooals de
oudste dochter dat reeds geworden is. En wat
voor de oude lui? Niets. Opeten het beetje, wat
er na liquidatie hopelUk nog rest.
De relaties van den burggraaf hebben ogco-
nomisch geen waarde Van de regeerenden, van
ds politici kent hU er niet één; hü is geen vrij
metselaar
En als de pater famlllas nu dom, onwetend,
onbeschaafd, onwillig of onmatig was! Niets
daarvan. HUc is het tegendeel van dat alles voor
honderd procent
Is het niet boven alle beschrijving droevig?
Een van de vier boerenhoeven, die om het
goed liggen, was sinds mUn vorig bezoek, ver
kocht. Niet uit weelde of voor de aardigheid!
Twee waren verpacht; de lage pacht was door
de Regeering nog meer verlaagd. De vierde ex
ploiteerde eerst de zoon van mUn gastheer. HU
had t echter niet kunnen bolwerken; had el
ders een ondergeschikt baantje aanvaard.
De vader, mUn gastheer, inmiddels 60 Jaar
geworden, werkte nu zelf, van 1 ochtends vroeg
tot 's avonds laat, met de schop op t land, met
de riek te den staL HU deed dit niet zoo zeer delstariat
KHWilUllillHIIIIIIIIIIUinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllIlllllllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
