In den Sovjet-heilstaat
MU
EH UETADMBANDUOPLOGE
arm
een
Zij
3RI
i;.
I
I
gouden armbandhorloge
Drie prijzen ter waarde van f 100.-, f 30.- en f 20.-
^ünüiuinyünninnxuünHüiuiuiuiiuuiiuuuiiuiiuiiiiiuiuiiiiuiiiuuiiiiiiuuiuiiiiiLLiuuiwuuiuiuui^^
PM
11
Het zou de titel van ’n romantische geschiedenis kunnen zijn
i
A. UIT WELKE PROVINCIE KOMT DE 75.000e OMROEPER?
B. VOOR WELKE ONOERRUBRIEK IS ZIJ BESTEMD?
De lijfeigenschap der
Kolchose
WfeWSt
DE 75000STE OMROEPER VAN DE VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
1
Stalin decreteert
En wie weet
voor
van
en
voorzien
een
van
Dusseldorp in herfsttooi
O
voor
a.s.
TE BEANTWOORDEN ZIJN TWEE VRAGEN:
IN DRAAIKOLK GERAAKT
Radio
Limburg
HANDTEKENING:
TELEFOONNUMMER:.
x.'
riiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiio
Ui DEN SOVJET-HEILSTAAT M assa-graven voor de verhongerden
Amsterdammer in den Rijn
verdronken
Een najaarefeest aan den
welke verrassing onze brave Omroeper nog zorgt
Die heeft méér pijlen op z'n boog dan ge wellicht denkt en weet overal raad op
uit Laméris'
étui
(Één van bovenstaande
12 hokjes zwart maken)
Uurwerkhandel te Amsterdam, in fraai
éénjaars-garantiebewijs.
DINSDAG 18 SEPTEMBER 1934
1
5
Wie zal de gelukkige zijn, die ons dezer dagen de 75000ste kleine annonce
ter plaatsing doet toekomen? Een dame of een heer? Onze „Omroeper"
heeft op alles gerekend en laat den winnaar (de winnares) de keus uit
een dames- en een heerenhorloge. Zoo kan zelfs een „hij" het „zij"-model
kiezen. Voor „Haar"!
IN DEN SOVJET-HEILSTAAT Een der
eerste slachtoffers vare den hongersnood f
zijn bovendien beschikbaar voor onze „Omroeper"-prijsvraag. Terwille van onze abonné's, die
nog geen gelegenheid hadden ons hun invulbiljet te doen toekomen, drukken wij dit hieronder
de laatste maal af. De termijn voor inzending aan ons kantoor of aan één onzer bij
kantoren (in gesloten enveloppe, gemerkt Omroeper-prijsvraag) sluit onherroepelijk Donderdag
20 September a.s. Wacht dus niet langer en verzeker U alsnog van deelname!
Eén ding staat vast: zijn 75000ste klant heeft iets heel
prettigs te wachten. De aanbieding namelijk
'W.
p MO
f
6
3
I
I
s
miiiiiiiimitmiiiiiiiminiiiinaiiMnimiimiiNiHnNHNMiiniiiiiiiiiiiiift
„moet-
Ir. OTTO ALEXANDER.
HIERLANGS AFKNIPPEN
Gevraagde betrekkingen
DE TIJD
Groningen
Aangeboden betrekkingen
Friesland
HET CENTRUM
Te koop gevraagd
DE NIEUWE DAG
Drente
Te koop aangeboden
Overijsel
NIEUWE HAARL COURANT
Rij-, vaar- en voertuigen
Gelderland
NOORD-HOLL DAGBLAD
Utrecht
DAGBLAD VAN
ARNHEM
(Het hokje vóór Uw blad zwart maken)
Noord-Holland
Muziekinstrumenten
Zuid-Holland
Te huur gevraagd
Radiotoestel, merk
Zeeland
aangeboden
Gramofoon, merk
Te hui
Noord-Brabant
’raag en aanbod pensions
Auto, merk
r
Motorrijwiel, merk
Lessen gevraagd en aangeboden
Zal komen uit het
Fiets, merk
Reizen en bedevaarten
Buitenland
A
Dankbetuigingen
Diversen
BEROEP:
I
3
1
tische landbouwpolitiek
daarop ten plattelande.
Bened en-Ryn
VOORLETTERS EN NAAM (in blokletters s.v.p.J:
VOLLEDIG ADRES (in blokletters ».v.p.>
Zijn (haar) gezin bestaat uit (zichzelf
meegerekend) volwassenen,
kinderen.
Door inzending van dit biljet verklaart ondergeteekende bekend te zijn met de voorwaarden van deze prijsvraag als gepubliceerd
in de zes dagbladen van de Vereenlgde Katholieke Pers, welker directie in gevallen van twijfel betreffende den uitslag beslissen saL
Ondergeteekende is geabonneerd op:
zal komen uit de provincie:
I
zal bestemd zijn
s
(Één van bovenstaande 15 hokjes
zwart maken)
Maandagavond omstreeks zes uur was de 32-
Jarlge M. P., tuinman bjj den gemeentelijken
dienst te Amsterdam en aldaar woonachtig, die
met zijn vrouw en een vriend tjjdelijk te Ren-
kum logeerde, In den Rijn, tegenover de Noord-
berg aldaar aan het zwemmen. Plotseling kwam
M. P. in een draaikolk terecht en werd door
den stroom meegesleurd. Hij kwam niet meer
boven.
Zijn vrouw, die haar man trachtte te redden,
kwam ook In levensgevaar te verkeeren. doch
kon op het nippertje door een schipper worden
gered.
M laat een vrouw en twee kinderen achter.
Naar zijn lijk is tot nu toe vruchteloos gedregd.
Zoo kwam het dat de boer geleidelijk al
le belangstelling verloor voor den verkoop
sijner producten, dat hij de productie meer
en meer beperkte en dat hjj ten laatste
niet meer verbouwde dan hij voor eigen ge-
iiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiitiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiii
voudlge Boeren weefstoel zette zich kra
kend in beweging. De petroleumlamp waar
voor men geen glazen meer krijgen kon,
werd weer vervangen door den snotneus; de
boer sneed weer zijn borden en kommen uit
hout; waar de ruiten braken, plakte hij ge
olied papier In de vensters. En zooals vroe
ger slopen weer 's nachts de smokkelaars
door de dorpen om zout, het eenige dat de
bqpr niet missen en ook niet zelf maken
kon, om te ruilen tegen graan.
8^
K - -
bleken de eerste resultaten der Kolchose
reeds een Jammerlijke mislukking aan te
kondigen. Luiheid, verwaarloozing en on
wil hadden bewerkt dat het grootste deel
der paarden In den winter bezweken was,
terwijl de rest wegens gebrek aan voedsel
en ondervoeding niet kon werken. Van de
tractors welke de regeering naar de dorpen
gezonden had, waren er bijna 70 pCt. on
bruikbaar geworden. Voorts toonden de boe
ren nog minder werklust dan voor de In
stelling der Kolchose. De oogst van 1932
was de kleinste welken men ooit had bin
nengehaald en voor de toekomst stond het
ergste te vreezen. En toen nam Stalin een
besluit zooals er tot heden geen vreesely-
ker ooit genomen werd.
En zoo was er dan eindelijk de Kol
chose welke het vijfjarenplan redden moest
en waarvan de regeering bergen broods
verwachtte. Maar In het voorjaar van 1932
Zaterdag jj. heeft DUsseldorp, de kunste
naarsstad aan den Rijn, zijn herfstseieoen ge
opend. Op één en denzelfden dag hebben alle
Modesalons hun artistiek uitgevoerde etalages
met de nieuwe hefstmode „onthuld". Ook de
zaken die van bijzondere onderdeelen van het
uitgebreide gebied der mode hun specialiteit
gemaakt hebben bontwerk, schoenen, leder
waren en hoeden, en vele andere mooie dingen
die in herfst en winter het leven aangenaam
maken doen hun uiterste best om het nieuwe
seizoen goed in te zetten.
Ook dit najaar is het DUsseldorpsche seizoen
weer een evenement van de eerste grootte. Het
is een revue van de herfstmode 1934, bekoorlijk
door het aantrekkelijk milieu waarin zij wordt
opgevoerd.
Veertien dagen lang zullen deze schitterende
uitstallingen oogen en harten begeesteren, veer
tien dagen lang is het tijd, uit dezen ongeloof
lijk rijken overvloed de aantrekkelijkste creaties
uit te zoeken. Dan zal een groote feestelijkheid
nog eenmaal alle schoonheid en elegantie van
de verloopen weken In eenige uren samenvat
ten. Op den vooravond van den herfstmaand
October, Zaterdag den 29en September te 8 uur
n.m. begint dit feest der mode in de „Stadtlsche
Tonhalle”, die door kunstenaarshand intusschen
In een levend modejournaal is omgetooverd.
Geestige conferenciers zullen op dit feest de
herfstmode 1934 toonen zooals Dusseldorp ze
hielp creëeren. Onder deskundige voorlichting
en smakelijke regie zal ieder op dien avond de
mede als uitdrukking van levensopvatting en
cultuur aanvoelen. De demonstratie der nieuwe
seizoendansen zal de elegantie der moderne
kleeding nog In het bijzonder doen uitkomen.
Eén verrassing heeft DUsseldorp den deelne
mers van het feest nog voorbehouden: de be
roemde DUsseldorpsche „Patenwein”, de voor
treffelijke Weltlnger, zal op dezen avond voor
het eerst in dit jaar worden geschonken. Niets
zal er dus ontbreken om aan alle gasten de
herinnering te verschaffen aan den heerlijken
Inzet van het herfstseizoen 1934 In Düsseldorp.
iiiiHniiiiiumiinmiiinmnintitiimnHinHmiiimnniiHiHitimntiiuiii
Het is boeiend als een sensatie-ro-
man en klinkt ook bijna even on
waarschijnlijkHet waren de
Russische tfoeren die zich door het
grofste bedrog misleiden lieten
hun bolsjewistischen beul met open
armen ontvingen. Het waren de boe
ren op wier schouders de lasten van
het Vijfjarenplan werden dfgewen-
teld. Het waren de boeren wien men
hun huis, hun land, ja, hun werk
kracht ontnam, om ze terug te stoe
ten in de lijfeigenschap der Kolchose.
De - Russische boer is vervallen tot
de armoede en de ellende van een
donkeren tijd welke voorgoed achter
hem scheen te liggen. Vit wanhoop
heeft hij zijn vee gedood, zijn dorp
in brand gestoken; zijn akkers liggen
verlaten omdat het geen zin heeft ze
te bewerken; zijn paarden verhonge
ren en zijn gereedschap is onbruik
baar geworden door verwaarloozing.
In nevenstaand artikel geeft onze
medewerker ir. Otto Alexander, die
heel de lijdensgeschiedenis van den
Russischen boer meeleefde, een ma
gistraal overzicht van de bolsjewis
tische landbouwpolitiek en de reactie
bruik beslist noodig had. Geleidelijk deed
hij afstand van alles wat slechts in de stad
te krijgen was en keerde terug naar het
leven zijner vaderen. In plaats van laarzen
begon hy weer uit llndenbast gevlochten
schoenen'te dragen; het oude spinrok werd
weer te voorschijn gehaald en ook een een-
Deze ontwikkeling van den landbouw vond
natuurlijk een weinig geestdriftig onthaal bij
Stalin en dreigde heel het Vijfjarenplan te la
ten mislukken. Weliswaar leverde het groot
grondbezit dat, ondanks alle aan den boeren
gedane beloften, thans eigendom is van den
staat („Sovchos”), zijn voortbrengselen trouw
aan de regeering uit, doch deze waren nauwe
lijks toereikend om het leger, de G.P.Oe, de
leden der partij en de regeering te voeden. Het
heir van arbeiders in de geschutgieterijen, In
de tank-, tractor-, auto-, vliegtuig-, geweer- en
ammunltie-fabrieken en verder alle werkers in
de kleinere bedrijven welke In dienst zijn ge
steld van de bewapening, moesten hun riemen
dagelijks strakker aanhalen, daar het op de
broodkaarten verstrekte rantsoen levensmidde
len almaar slonk.
Om uit dezen moeilijken toestand te komen,
oogenblikkelyke Klng men over de stichting der „Kolchose”.
De opzet dezer instelling Is het, heel een dorp
met al zijn bezit en zijn gansche voortbren-
glngsvermogen tot gemeenschappelijk eigendom
te maken waarover een zelfstandig gevormde
commissie het beheer voert. De werkelijkheid
kwam echter al spoedig daarop neer dat niet
de boerencommissie, maar de partycel van het
dorp den baas speelt over de Kolchose. Geheel
afgezien nu van het feit, dat de Russische boer
weinig hebben moet van nleuwlghederaen voor
al van dergelijke radicaal-communistische nieu
wigheden. is het een der grootste misstanden
dat juist In de dorpen de partijcellen bij voor
keur bestaan uit allerlei ongure elementen,
leegloopers en drinkebroers. En ’t spreekt dus
wel vanzelf dat de Kolchose de harten niet stal.
De boer kon het niet vatten, dat hij voortaan
niet meer zijn eigen grond bewerkte. maar
dien der gemeenschap; hij kon er niet bij dat
voortaan zijn oogst niet meer zijn oogst was,
vooral nadat hem in 1917 toeg beloofd werd
dat ook hij zijn deel zou krijgen van het groot
grondbezit. Het ging hem boven zijn begrip dat
een bende vagebonden welke zich partfjceF
noemde, hem een „loon” uitbetaalde, hem re
geerde en hem trapte.
De in aanmerking komende hokjes zwart
maken; merken zoo moge lijk invullen
Er bleef dus geen andere keuze over dan door
den zuren appel heen te bijten en toe te tre
den tot de gehate Kolchose. Maar heimelijk
werd In de donkerte van den nacht al het
vee van groot tot klein geslacht, opgegeten en
verborgen. Neen, het vee kregen ze er niet bij!
Natuurlijk kwam er een wet waarbij degenen
die hun vee slachtten alvorens tot de Kolchose
over te gaan, met de verschrikkelijkste straf
fen werden bedreigd. Maar die wet kwam te
laat. In de meest vruchtbare gedeelten van het
land was het ongeluk reeds geschied. In hun
eigen statistieken bekennen de bolsjewieken, dat
er nog maar vijftien miljoen stuks rundvee zijn
tegen vijf-en-zeventlg miljoen voor den oor
log! In Rusland kan men een halven dag in
den trein zitten, tegenwoordig, zonder dat men
ook maar één koe of één varken ziet.
voor de rubriek
Drie Jaren lang woedde de met Mongoolsche
wreedheid gevoerde burgeroorlog. Daarna volg
de, terwijl Lenin naar een gematigde sociaal-
democratie zwenkte en handel en industrie ten
deele aan het particulier initiatief overliet, een
periode van oeconomische opleving. In dit
tijdperk dat ongeveer van 1922 tot 1927 duur
de, bloeide ook de landbouw weer op welke
zwaar te lijden had gehad, eerst onder den
Wereldoorlog, later onder de eindelooze Invor
deringen van den burgeroorlog, en ten slotte
onder de droogte.
In 1923 werd de oude roebel welke door de
Inflatie tot in het bodemlooze verzonken was,
vervangen door den volwaardigen „Tsjerwo-
nets”. Doch lang zou de stabiliteit van de
nieuwe Russische munt niet duren. Stalin volg
de Lenin op, smeet het geld met handen vol
weg om de agitatie voor de wereldrevolutie te
bekostigen en het einde was dat de schatkist
leeg raakte. De agitatie had Intusschen geen
enkel merkbaar succes en was in tegendeel de
oorzaak van een aantal politieke ontgoochelin
gen en vernederingen welke Rusland zwijgend
dulden moest, wijl het de macht miste om op
te treden zooals het wilde.
Om over deze moeilijkheden heen te komen,
proclameerde Stalin het Vijfjarenplan, de
meest grootsche oorlogsvoorbereiding aUer tij- 8 gerust aannemen dat er v<jf tot
den, welke onder het mom van een zoo on
schuldiger: naam werd doorgevoerd.
Eerst werden de meeste bestaande fabrieken
Ingericht voor de oorlogsindustrie en daarna
begon men met de oprichting eener kolossale
zware industrie welke niet anders Is dan een
oorlogsindustrie In den engsten zin van het
woord. Een dergelijke industrie echter levekt
niets op dat onmiddellijk te verzilveren is, doch
eischt in tegendeel steeds meer nieuw kapitaal.
Zoo kon het Russische geld snel in waarde ver
minderen. Zoo kon de Russische boer al spoe
dig geen kleeren en geen landbouwgereedschap
pen meer koopen. Zoo kon hij ook niet anders
dap zijn prijzen verhoogen. En zoo kon het
geld ook steeds meer van zijn waarde verlie
zen.
Om het Vijfjarenplan te kunnen verwezen
lijken moest de regeering in 1928 weer de brood
kaarten invoeren welke sinds den oorlog in
vergetelheid waren geraakt, en den .handel in
veldvruchten tot monopolie verklaren van den
staat. Men hoopte zoo den boer te dwingen zijn
producten, af te staan voor een vasten prijs
welke in geen enkele verhouding stond tot de
omstandigheden. 1
Meubelen, huisraad enz.
De verbittering onder de boeren kende geen
grenzen. Maar wat gaf het? De vuist op te
heffen tegen de gewapende macht was een
dwaasheid. Wie weigerde mee te doen aan de
Kolchose, werd bij nacht en ontij het huis zij
ner vaderen uitgehaald en mocht zien hoe hij
zich met zijn gezin verder door het leven
sloeg. De brandstichtingen werden talrijker.
Heele dorpen en wouden gingen in vlammen op.
En zoo kwam de regeering er toe de al te hard-
nekkigen naar Siberië of naar de moerassige
rijstvelden van Midden-Azië te verbannen. In
de jaren 1932 en 1933 kwam het voor dat de
treinen die de ongelukkige ballingen weg voer
den, het spoorwegnet bijna verstopten. Men
zeven
mlllloen menschen op die manier werden los
gescheurd van den grond waarop ze alleen maar
leven konden. De Oekraina leverde wel de
meeste ballingen.
Ondergeteekende is in het bezit van:
Zoo stonden de zaken toen Kerensky In 1917
aan de regeering kwam en poogde, het volk
naar Europeesch voorbeeld zijn eigen regeering
te laten kiezen. Alles wat in Rusland over eenlg
verstand beschikte, stond als officier aan het
front én op die manier werden de boeren een
gewillige prooi voor de bolsjewistische drijvers
die onbeschaamd een ieder alles beloofden wat
hjj zich maar wenschen kon:
beëindiging van den In Rusland meer dan waar
ook verafschuwden oorlog; verdeeling onder
de boeren van het grootgrondbezit, alsmede der
eigendommen van staat en kerk; goedkoope le
vensmiddelen voor de arbeiders; lage pacht voor
de boeren; hooge loonen; afschaffing van de
doodstraf welke In geen enkele omstandigheid
(sic!) meer zou mogen worden voltrokken;
enzoovoorts. Heel het volk juichte van geest
drift over een dergelijk programma. De bolsje
wieken behaalden een klinkende overwinning
bij de verkiezingen en konden later heel de
macht in handen nemen.
- Zij, die het Russische volk willen
beoordeelen, zien te dikwijls over
het hoofd dat er nog pas vjjf-en-ze-
ventig jaren verloopen zijn sinda
Alexander II de lijfeigenschap af
schafte van de Russische boeren
die 85 pet. der bevolking uitmaken
en van wier ongeletterdheid men in
Europa zich nauwelijks een begrip
vormen kan. De adellijke groot
grondbezitters waren de geestelijke
leiders dezer ontzaglijke massa. De
kleine rest, ambtenaren, nering
doenden en kleine ondernemers,
wooden bij voorkeur in de steden
die nergens zoo geheel afgesloten
zjjn van het platteland als in Rus
land.
Zij speelden dan ook geen rol van
eenige beteekenis in het geestelijk
leven der breede massa; in tegen
deel hield *n zekere kastegeest hen
vèr verwijderd van eiken intiemeren
omgang met den verachten
jik” (boer).
Een voorbeeld moge dit verduidelijken: Reeds
in 1930 kostte een paar gewone laarzen 100
tot 120 roebel. Daarentegen bleef de prijs van
het graan vastgesteld op 75 kopeken per poed
(16 kilo). Een boer moest dus een voer graan
naar de markt brengen om een paar laarzen te
kunnen koopen.
Met de prijzen van alle andere gebruiksarti
kelen waar de boeren niet bulten kunnen, was
het precies zoo gesteld. In den sluikhandel werd
.voor het graan weliswaar tien en zelfs twintig
malen de vastgestelde prijs betaald, maar
smokkelen was en Is zeer gevaarlijk; daar
stonden en staan straffen op van jaren en ja
ren lange verbanning naar Siberië waarmee de
Sovjet-regeering zeer kwistig omspringt.
