Uitstervend platteland
'ste Omroeper
is in aantocht!
Is uw prijsvraagbiljet
al ingezonden?
EN ZIJN ADEL
GEEN SPRAKE VAN!
HQ
B
Weinig comfort
Adel en crisis
1
OOND
„DOOD WATER
ATHLETIEK denwedstrUd JapanVéreenlgde Staten, welke
NIEUWE WERELDRECORDS
100 en 400 M. schooldag
IN JAPAN
15.82 M. hinkatapsprong
900 M. vrije dag
I
Het verlaten dorp
Wat na
Wat aal de naaste toekomst voor
hem brengen
DINSDAG 18 SEPTEMBER 1934
Luisterend
OUDHEIDKUNDIGE VOND-
STEN TE MEGEN
naar een der
sprekers .tijdens de studie
dagen voor de Derde
Orde in Zuid Limburg te
Roldua
-
i-
ï"'-'
deld en beschreven.
detotartof.
■m advertentie behoeft geen „Wpttston” ie
fanaten Plaats maar eena een Omroeper! Rubri-
(Bijzondere correspondentie)
Hu en dan kom ik op het platteland in Frank
rijk, en wat ik daar boor en zie treft mU steeds
in hooge mate.
De vorige week vu ik de gast bjj een mij
bekenden kasteelheer, burggraaf van het oude
regime, en wat ik waarnam kan een kleine
beschrijving waard zijn.
Het kasteel of liever het fraaie, oude landhuis
met park, boomgaard, tuin en velden, ligt op
drea 40 KM. van Argentan. Dichterbij is wel
het station Falaise, maar hier loopt maar één
trein per dag binnen, en meestal zonder pas
sagiers: de HJn Argentan—Falaise wordt een
deser dagen opgebroken.
BU mijn aankomst te Argentan was mijn gastd
heer met zijn driekwart versleten Renault aaff
het station. Zijn goedkoope kleeding is aan den
sjofelen kant. Maar gemakkelfjke hoffelijkheid,
onverholen zjj het niet hinderlijk zelfbewust
zijn spreekt uit zijn heele wesen. HU was zUn
eigen tevens mijn chauffeur, bond zelf de
koffers aan den achterkant van den wagen
vast en reed, opgewekt causeerend. met don
derende vaart langs heuvels en dalen, over den
vrij goed onderhouden weg.
Mijn kamer wordt nu gewezen schitterend
uitzicht sierlUk. antiek meubilair, doch ver
vallen, slecht onderhouden geen stroomend
water, geen bad, geen electrtoch licht Het be
hang hangt hier en daar in flarden, de deuren
en kozUnen verveloos, de ramen half uit da
scharnieren, t Is droevig tot het uiterste.
Makino verbeterde het wereldrecord 80? M.
vrUe slag met een tijd van 10 min. 1-3 sec.
Wegami eindigde als tweede en Neet ook nog
binnen den ouden recordtijd.
De Nederlandsche Metro Goldwyn Mayer film
Dood Water” regie Gerard Rutten, is op het
internationale filmfeest der .Biennale” te Ve
netie bekroond met de Coupe van het Instiuto
Nassionale Luce, een der zeven hoofdprUzen.
De liefhebbert der zeilsport profiteeren volop van de fraaie na-zomersche dagen
i i -r-,—r ■-r-r-i
De post komt vertelde mUn gastheer, een
keer per dag. De tweede post kon hU in den
avond, op 6 K M. afstand gaan halen. Om zUn
Figaro te kunnen lesen, spant hU gewoonlUk
zUn auto In. Ik ben in den avond, met hem
meegegaan. Het postkantoortje van het uitge
breide, fraai gelegen dorp is minder dan een
Hollandsch poststation.
school bedraagt acht (lees acht). Er ging meer
dan één jaar voorbU zonder aangifte van één
geboorte.
De parochiekerk Is zonder herder. Of liever
de pastoor woont elders.
HU is pastoor over 5 parochies.
De Hoogmis is Zondags altUd in de kerk van
het dorp, waar de pastoor woont.
De stille H. Mis wisselt over de 4 andere
dorpen. De communiekinderen der 5 parochies,
worden op den dag hunne eerste H. Communie
In één kerk bU elkaar gebracht.
Het zUn er In. totaal een tiental!
ontmoeting door Japan gewonnen werd met
totaal Tli punten, tegen Amerika 75.5 punten.
voor afleiding, als vanwege de harde nood
zaak. één of twee knechten uit te sparen. HU
heeft er nu nog vier. De oudste huisknecht la
getrouwd, en is met zUn eega de boofdbewoner
van de door den heer geëxploiteerde hoeve. HU
verdient 50 Fraosche francs, niet per dag, ook
niet per week, maar per maand! Maar daarbU
heeft hU en heeft ook zün vrouw, vrU kost en
inwoning DagelUks schrUft de landheer het
menu Voor! Ondanks revoluties ziet het er dus
nogal aartsvaderlUk uit op het Fransche platte
land!
Maar zelfs met deze voor den heer gunstige
verhoudingen, waarmee ook de knecht zeer te
vreden was, is er met de exploitatie van gron
den thans niets te verdienen, wanneer het
betreft zooals hier land van matige kwa
liteit. Dan zUn de exploitatiekosten geUJk aan
of hooger dan de opbrengst der producten.
En er bluft niets anders over dan verpachten
tegen lage huur. De eigen exploitatie van mUn
gastheer neemt dan ook tegen September eJc.
een einde.
Tfldens athletlek-wedstrijden te Osaka, ver
beterde de bekends Japansehe athleet Oshlma
het wereldrecord hinkstapsprong met een af
stand van 15.83 M. Harada eindigde in dit num-'
mer als tweede met een sprong van 15 75 M.
Het wereldrecord stond op naam van den Ja
panner Nambu met 15.7» M.
Deae prestaties werden verricht in een lan-
Een van de vier boerenhoeven, die om het
goed liggen, was sinds mijn vorig bezoek, ver
kocht Niet uit weelde of voor de aardigheid!
Twee waren verpacht; de lage pacht was door
de Regeering nog meer verlaagd. De rierdb ex
ploiteerde eerst de soon van mUn gastheer. HU
had t echter niet kunnen bolwerken; had ei
ders een ondergeschikt baantje aanvaard
De vader, mUn gastheer. Inmiddels 80 jaar
geworden, werkte nu zelf, van 's ochtends vroeg
tot •s avonds laat, met de schop op *t land, met
de riek in den stal. HU deed dit niet zoo zeer
Ik weet dat'' de burggraaf het landbouwbe
drijf uitoefent en om iets te zeggen wat hem
interesseert, vraag ik hoe het met het boeren
bedrijf gaat.
Zonder bitterheid of zuurheid, alsof het hem
niet persoonlijk aangaat, met een levendige
spraakzaamheid, geeft de gastheer-chauffeur
een schildering van den toestand van het
platteland, die de steenen sou doen hullen.
„Dat zal allemaal wel op niets ultloopen" zegt
En als Ik opmerk, dat hü de niet te stuiten
geweldige depressie toch In blakende gezondheid
en met groote opgewektheid schUnt te door
staan, is zUn weemoedig antwoord: Inderdaad,
als men tuaschen vrienden en kennissen is,
maar.... nu ik alleen ben, monsieurI
HU is burgemeester van bet dorp aan den
voet van den heuvel, waarop zUn landhuis ligt.
HU 1» ook zUn eigen gemeente-secretarto. De
beide banen brengen op: nihil.
De bevolking van de gemeente to sinds bet
begin van zUn burgemeesterschap met >0 pOt.
verminderd. Wat er over to, maakt veelal mis
bruik van cider.
bij^f 11 TmhhlU*- lredreven door
Het totaal aantal leerlliwi van de heeta
We kwamen aan het kasteel tegen twaalf uur.
De claxon toeterde op zUn best. De burggravin
met kinderen op het bordes, ter verwelkoming
op de hartelUkste, teven keurigste wUze.
De Installatie van de hall, met reusachtige
■Nmilieportretten (mevrouwen met crinolines
heeren met pruiken een bisschep statig,
A vol ornaat).
Thaise longue, Ehrard-vleugel, haalt een 10
met een griffel.
De ontvangsalon is een en al Fransche ele
gantie. Voor zoover mUn nlet-critlsch oog ont
waart is hier allee nog heel en ongeschonden.
De afwezigheid van vitrage en overgordUnen
behoeft geen armoede te verraden, kan naar
'z lands wjjs zUn, al heb Ik elders dit manko
niet bemerkt
Na een kwartier gaat de deur open en Ik
versta: „Madame la Viomtesse er is opge
diend”. Mevrouw begeeft zich, door de hall,
naar de eetzaal, ieder volgt naar rang en
leeftUd. Het déjeuner is eenvoudig goed, de be
diening haalt een 10 met 2 griffels. Bidden vóór
en na tafel to geen Fransch gebruik, zegt mUn
zeer Katholiek gastheer. .Alleen.als
geestelUke mee aan tafel zit.”
De Japansehe zwemmers hebben wederom
eenlge wereldrecords verbeterd. Koike verbeter
de het wereldrecord 100 M. schoolslag, die hU
aflegde tn den tijd van 1 minuut ISA sec.
Voorts verbeterde hU het wereldrecord 300 M.
schoolslag met een tijd van 3 min. 44 *ec.
Zal hU zUn kasteel nog lang kunnen bewonen?
Misschien nog een tUdjeIndien de
pachters de lage pacht inderdaad betalen, en
Indien de Regeering straks de lage pachten
niet verder verlaagt Gerust was m(jn gastheer
op een en ander allerminst.
En als hU het onmogelUk langer kan vol
houden? Wat dan?
De jongste zoon, met minder dan middel
matige talenten de eenlge die nog bU den
vader Inwoont houdt zich onledig met de zorg
voor zUn schapen, ganzen, eenden, kippen. HU
verdient daarmee zUn kleeren en is althans
bezig- Voor hem is elders zoo goedals zeker
nergens emplooi.
Lanterfanten in armoe is zUn vóórland.
Als er geen gasten zUn. doet de moeder met
de twee dochters het huishouden, volledig, tuin
inbegrepen, zonder eenlg personeel. Het groote
huis geeft veel werk en verdrijft den tUd met
zUn overgroote zorgen.
Als de droeve dbg van het vertrek komt, zoo-
als die reeds voor zoovelen gekomen is, soo-
ais zelfs op den dag mijner aankomst een be
vriend buurman vertrokken was dan schUnt
er voor de meisjes niets anders over te blUven
dan de kleine kans op een baantje van nurse
of juffrouw van geselschap. Zonder fortuin to
er voor een adellUk kind geen kans op een
huwelijk, verzekerde mU mUn gastheer. ZU kunnen
nog eerwaarde zuster worden, zei hU. zooals de
oudste dochter dat reeds geworden is. En wat
voor de oude lui? Nieto. Opeten het beetje, wat
er na liquidatie hopelUk nog rest.
De relaties van den burggraaf hebben oeeo-
nomtoch geen waarde. Van de regeerenden, van
de politici kent hU er niet één; hU to geen vftj-
metselaar....
En als de pator familtof nu dom, onwetend,
onbeschaafd, onwillig of onmatig was! Niets
daarvan. HU to het tegendeel van dat alles voor
honderd procent
Is bet niet boven alle beschrijving droevig?
FOTOREPORTAGE
NabU het Maasdorp Megen. op een terrein,
hetwelk door het RUk werd onteigend, ten be
hoeve van de nieuwe Maasbeddlng en waar
van de kleilaag reeds verwUderd is. werden de
laatste weken door personen, die van den rüks-
ontvi
'W
j.'
Aan da llniiar- J
zijde d. drast J de redder
a parkeeren j ztraathetft b
verboden. J dus wfL
te Oss tegen eenlge vergoeding per-
;en om zand te graven. herhaaldelUk
"vreemde aardewerkscherven gevonden, die door
de goede zorgen van de Paters-Leeraren van 1
Gymnasium aldaar, bU den burgemeester wer
den gebracht.
In de afgeloopen week kwam een gave, Ger-
maansche urn te voorschijn. De scherven ble
ken bij onderzoek voornamelUk Romeinse!» of
Karolingisch aardewerk te zijn.
Alles to opgezonden naar het RUksmuseum
van Oudheden te Leiden. Voorlooptg zUn over
den omvang en den aard der vindplaats geen
duidelUke aanwijzingen te geven.
De directeur van bet RUksmuseum te Lei
den, dr. Holwerda, zal nog nadere onderzoe
kingen doen, die tot een juiste conclusie zullen
lelden.
Voor eenlge jaren werden ook op een nabU
gelegen terrein te Megen meerdere urnen ge
vonden. Het Is evenwel niet bekend van welke
cultuur zU uii. daar sU niet bewaard zijn
gebleven.
De streek rondom Oss. waar in lags, ten
zuiden van den 8t. Wlllibrordusput, Germaan-
sche urnen gevonden zUn en in Februari "33 een
Germaansche begraafplaats en een vroeg Gal
lisch vorstengraf uit de 5e eeuw voor Christus
gevonden werden en waarover dr, Holwerda on
langs uitvoerige publicaties heeft gedaan, was
in de laatste eeuwen voor onze jaartelling wel
zéér bevolkt.
In de onmlddellUke nabUheid van Oss na-
melUk, werden Germaansche begraafplaatsen
gevonden te NtotelrodorBden en Haren. terwUl
urnenvondsten gedaan zij te Berghem. Megen.
Dennenburg. Schayk, H^en en Reele.
BU de veelvuldige graafwerkzaamheden, wel
ke vooral den laatsten tUd op uitgebreide schaal
rondom Oss verricht worden, wordt nauwlettend
toegezien, dat eventueete vondsten zorgvuldls
