In den Sovjet-heilstaat
ZIJ
EN UETAPMBANDUOPLOCE
een
I
I
I
I
Het zou de titel van ’n romantische geschiedenis kunnen zijn
Drie prijzen ter waarde van f 100.-, f 30.- en f 20.-
A. UIT WELKE PROVINCIE KOMT DE 75.000e OMROEPER?
B..VOOR WELKE ONDERRUBRIEK IS ZIJ BESTEMD?
De lijfeigenschap der
Kolchose
I
i
DE 75000*TE OMROEPER VAR DE
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
1
DINSDAG 18 SEPTEMBER* 1934
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM
Illlllllllllllllllllllllllllllll
Stalin decreteert
75000ste klant heeft iets heel
van
een
en
van
Düsseldorp in herfsttooi
voor
TE BEANTWOORDEN ZIJN TWEE VRAGEN:
provincM:
Gevraagde betrekkingen
Groningen
IN DRAAIKOLK GERAAKT
Aangeboden betrekkingen
Te koop gevraagd
Drente
Te koop aangeboden
Overijsei
NIEUWE HAARL COURANT
Rij-, vaar- an voertuigen
Gelderland
9
(Hot hokje vóór Uw blad zwart maken)
Radio
s
Muziekinstrumenten
Te huur gevraagd
Zeeland
Gramofoon, merk
Te huur aangeboden
Auto, merk
Vraag on aanbod pensions
Limburg
Lessen gevraagd en aangeboden
Zal komen uit hot
Fiets, merk
Reizen on bedevaarten
Buitenland
Dankbetuigingen
Diversen
BEROEP i
TELEFOONNUMMER t
HANDTEEKENING
IN DEN SOVJET-HEILSTAAT M assa-graven voor 'de verhongerden
IN DEN SOVJET-HEILSTAAT Een der
eerste slachtoffers van den hongersnood
Amsterdammer in den Rijn
verdronken
Een najaarsfeest aan den
Bened en-Ryn
VOORLETTERS NAAM (in bloklotters sv.p.);
VOLLEDIG ADRES Gn bloklotters s.vp.J»
uit Lameris'
étui en voorzien
I
I
I
Do in aanmerking komende hokjes zwart
maken; merken zoo mogelijk mvullon
Zijn (haar) gezin bestaat uit (zkhzeH
moogorokend) volwassenen,
kinderen.
zal koman uit da
(Één van bovenstaande 15 hokjes
zwart maken)
Uurwerkhandel te Amsterdam,
éénjaars-ga
(Één van bovenstaande
12 hokjes zwart maken)
Eén ding staat vast: zijn
prettigs te wachten. De aanbieding namelijk
gouden armbandhorloge
En wie weet voor welke verrassing onze brave Omroeper nog zorgt.
Die heeft méér pijlen op z'n boog dan ge wellicht denkt en weetoveral raad op.
in fraai
rantiebe^ijs.
Wie zal de gelukkige zijn, die ons dezer dagen de 75000ste kleine annoncé
ter plaatsing doet toekomen? Een dame of een heer? Onze „Omroeper"
heeft op alles gerekend en laat den winnaar (de winnares) de keus uil
een dames- en een heerenhorloge. Zoo kan zelfs een „hij" het „zij’-rnodéf
kiezen. Voor „Haar' l
Meubelen, huisraad enz.
zijn bovendien beschikbaar voor onze „Omroeper"-prij$vraag. Terwille van onze abonné's, die
nog geen gelegenheid hadden ons hun invulbiljet te doen toekomen, drukken wij dit hieronder
de laatste maal af. De termijn voor inzending aan ons kantoor of aan één onzer bij
kantoren (in gesloten enveloppe, gemerkt Omroeper-prijsvraag) sluit onherroepelijk Donderdag
20 September a?s. Wacht dus niet langer en verzeker U alsnog van deelnameI
nu
ff
■2*
k
Tlllllllllllllllllfltllllllllflllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllflllllllll
Ir. OTTO ALEXANDER.
de
„ia
HIERLANGS AFKNIPPEN
DE TIJD
Friesland
HET CENTRUM
DE NIEUWE DAG
NOORD-HOLL DAGBLAD
DAGBLAD VAN ARNHEM
Utrecht
Noord-Holland
Zuid-Holland
Radiotoestel, merk
Noord-Brabani
Motorrijwiel, merk
O
Door Inzending van dit biljet verklaart ondergeteekends bekend te s0n met de voorwaarden van deze prijsvraag als gupubllozzia
in de sm dagbladen van de Vereenlgde Katholieke Pen, welker directie in gevallen van twijfel betreffende den uitdag beattaeen aal.
f
nengehaald
ergste te vi
Maandagavond omstreeks uur was de 32-
jarige M. P.. tuinman bij den gemeentelijken
dienst te Amsterdam en aldaar woonachtig, die
met zijn vrouw en een vriend tjjdeUJk te Ren-
kum logeerde, In den Rijn. tegenover de Noord-
berg aldaar aan het zwemmen Plotseling kwam
M. P. in een draaikolk terecht en werd door
den stroom meegesleurd. Hjj kwam niet meer
boven.
Zijn vrouw, die haar man trachtte te redden,
kwam ook in levensgevaar te verkeeren. doch
kon op het nippertje door een schipper worden
gered.
M. laat een vrouw en twee kinderen achter.
Naar zijn lijk is tot nu toe vruchteloos gedregd.
I
I
I
zal bestemd zijn
Zoo kwam het dat de boer geleidelijk al
le belangstelling vehoor voor,den verkoop
zijner producten, dat hij de productie meer
en meer beperkte en dat hij ten laatste
niet meer verbouwde dan hij voor eigen ge-
Er bleef dus geen andere keuze over dan door
den zuren appel heen te bijten en toe te tre
den tot de gehate Kolchose. Maar heimelijk
werd In de donkerte van den nacht al bet
vee van groot tot klein geslacht, opgegeten en
verborgen. Neen, het vee kregen ze er niet bij!
Natuurlijk kwam er een wet waarbij degenen
die hun vee slachtten alvorens tot de Kolchose
over te gaan, met de verschrikkelijkste straf
fen werden bedreigd. Maar die wet kwam te
laat. In de meest vruchtbare gedeelten van het
land was het ongeluk reeds geschied. In hun
eigen statistieken bekennen de bolsjewieken, dst
er nog maar vijftien miljoen stuks rundvee zijn
tegen vijf -en-zeventig miljoen voor den oor
log! In Rusland kan men een hal ven dag in
den trein zitten, tegenwoordig, zonder dat men
ook maar Mn koe of Mn varken ziet.
voudlge boeren weefstoel zette zich kra
kend in beweging. De petroleumlamp waar
voor men geen glazen meer krijgen kon,
werd weer vervangen door den snotneus; de
boer sneed weer zijn borden en kommen uit
hout; waar de ruiten braken, plakte hij ge
olied papier In de vensters. En zooals vroe
ger slopen weer *s nachts de smokkelaars
door de dorpen om zout, het eenige dat de
boer niet missen en ook niet zelf maken
kon, om te ruilen tegen graan.
dat ook hij zijn deel zou krijgen van het groot
grondbezit. Het ging hem boven zijn begrip dat
een bende vagebonden welke zich partjjcel
noemde, hem een .Joon" uitbetaalde, hem re
geerde en hem trapte.
bruik beslist noodlg had. Geleidelijk deed
hU afstand van alles wat slechts In de stad
te krijgen was en keerde terug naar het
leven sljner vaderen. In plaats van laarzen
begon hij weer uit Hndenbast gevlochten
schoenen te dragen; het oude spinrok werd
veer te voorschijn gebaald en ook een een-
Ondergeteekende is in hel bezit vam
En soo was er dan eindelijk de Kol
chose welke het vijfjarenplan redden moest
en waarvan de regeering bergen broods
verwachtte. Maar In het voorjaar van 1932
Het is boeiend als een sensatie-ro-
man en klinkt ook bijna even on
waarschijnlijkHet waren de
Russische boeren die zich door het
grofste bedrog misleiden lieten en
hun bolsjewistischen beul met open
armen ontvingen. Het waren de boe
ren op wier schouders de lasten van
het Vijfjarenplan werden afgbwen-
teld. Het waren de boeren wien men
hun huis, hun land, fa, hun werk
kracht ontnam, om ze terug te stoo-
ten in de lijfeigenschap der Kolchose.
De Russische boer is vervallen tot
de armoede en de ellende van een
donkeren tijd welke voorgoed achter
hem scheen te liggen. Vit wanhoop
heeft hU zijn vee gedood, zijn dorp
in brand gestoken; zijn akkers liggen
verlaten omdat het geen zin heeft ze
te bewerken; zijn paarden verhonge
ren en zijn gereedschap is onbruik
baar geworden door verwaar loosing.
In nevenstaand artikel geeft ome
medewerker ir. Otto Alexander, die
heel de lijdensgeschiedenis van den
Russischen boer meeleefde, een ma
gistraal overzicht van de bolsjewis-
tische landbouwpolitiek en de reactie
daarop ten plattelande.
De verbittering onder de boeren kende geen
grenzen. Maar wat gaf het? De vuist op te
heffen tegen de gewapende macht was een
dwaasheid. Wie weigerde mee te doen aan de
Kolchose, werd bij nacht en ontij het huis zij
ner vaderen uitgehaald en mocht zien hoe hy
zich met zijn gezin verder door het leven
sloeg. De brandstichtingen werden talrijker.
Heele dorpen en wouden gingen in vlammen op.
En soo kwam de regeering er toe de al te hard
nekkiger! naar Siberië of naar de moerassige
rijstvelden van Midden-Azië te verbannen. In
de Jaren 1932 en 1933 kwam het voor dat de
treinen die de ongelukkige ballingen weg voer
den, het spoorwegnet bijna verstopten. Men
mag gerust aannemen dat er vjjf tot zeven
millloen menschen op die manier werden los
gescheurd van den grond waarop ze alleen maar
leven konden. De Oekralna leverde wel de
meeste ballingen.
I
Deze ontwikkeling van den landbouw vond
natuurlijk een weinig geestdriftig onthaal bij
Stalin en dreigde heel het Vijfjarenplan te la
ten mislukken. Weliswaar leverde het groot
grondbezit dat. ondanks alle aan den boeren
gedane beloften, thans eigendom is van den
staat („Sovchos”), zijn voortbrengselen trouw
aan de regeering uit, doch deze waren nauwe
lijks toereikend om het leger, de O.POe. de
leden der partij en de regeering te voeden. Het
heir van arbeiders in de geschutgieterijen, In
de tank-, tractor-, auto-, vliegtuig-, geweer- en
ammunitie-fabrieken en verder alle werkers In
de kleinere bedrijven welke in dienst zijn ge
steld van de bewapening, moesten hun riemen
dagelijks strakker aanhalen, daar het op de
broodkaarten verstrekte rantsoen levensmidde
len almaar slonk.
Om uit dezen moeilijken toestand te komen,
ging men over tot de stichting der .Kolchose”.
De opzet dezer instelling Is het, heel een dorp
met al zijn bezit en zijn gansche voortbren-
gingsvermogen tot gemeenschappelijk eigendom
te maken waarover een zelfstandig gevormde
commissie het beheer voert. De werkelijkheid
kwam echter al spoedig daarop neer dat niet
de boerencommissie, maar de partjjcel van het
dorp den baas speelt over de Kolchose. Geheel
afgezien nu van het feit, dat de Russische boer
weinig hebben moet van nieuwigheden en voor
al van dergelijke radicaal-communistische nieu
wigheden, is het een der grootste misstanden
dat juist in de dorpen de partljcellen bij voor
keur bestaan uit allerlei ongure elementen,
leegloopers en drinkebroers. En 1 spreekt dus
wel vanzelf dat de Kolchose de harten met stal.
De boer kon het niet vatten, dat hij voortaan
niet meer zijn eigen grond bewerkte, maar
dien der gemeenschap; hij kon er niet bjj dat
voortaan zijn oogst niet meer zjjn oogst was.
Zaterdag JJ. heeft Düsseldorp, de kunste
naarsstad aan den Rijn, zjjn herfstseieoen ge
opend. Op Mn en denzelfden dag hebben alle
Modesalons hun artistiek uitgevoerde etalages
met de nieuwe hefstmode „onthuld”. Ook de
zaken die van bijzondere onderdeelen van het
uitgebreide gebied der mode hun specialiteit
gemaakt hebben bontwerk, schoenen, leder
waren en hoeden, en vele andere mooie dingen
die in herfst en winter het leven aangenaam
maken doen hun uiterste best om het nieuwe
seizoen goed in te zetten.
Ook dit najaar is het Düsseldorpsche seizoen
weer een evenement van de eerste grootte. Het
is een revue van de herfstmode 1934, bekoorlijk
door het aantrekkelijk milieu waarin zij wordt
vooral nadat hem in 1917 toch beloofd werd, opgevoerd.
-- - -- Veertien dagen lang sullen deze schitterende
uitstallingen oogen en harten begeesteren, veer
tien dagen lang Is het tijd, uit dezen ongeloof
lijk rijken overvloed de aantrekkelijkste creaties
uit te zoeken. Dan zal een groote feestelijkheid
nog eenmaal alle schoonheid en elegantie van
de verloopen weken in eenige uren samenvat
ten. Op den vooravond van den herfstmaand
October, Zaterdag den 29en September te 8 uur
n m. begint dit feest der mode in de „StAdtische
Tonhalle", die door kunstenaarshand Intusschen
in een levend modejournaal is omgetdoverd.
Geestige conferenciers zullen op dit feest de
herfstmode 1934 toonen zooals Düsseldorp ze
hielp creëeren. Onder deskundige voorlichting
en smakelijke regie zal ieder op dien avond de
mede als uitdrukking van levensopvatting en
cultuur aanvoelen. De demonstratie der nieuwe
seizoendansen zal de elegantie der moderne
kleeding nog In het bijzonder doen uitkomen.
Eén verrassing heeft Düsseldorp den deelne
mers van het feest nog voorbehouden: de be
roemde Düsseldorpsche „Patenweln". de voor
treffelijke Weltlnger. zal op dezen avond voor
het eerst in dit jaar worden geschonken. Niets
zal er dus ontbreken om aan alle gasten de
herinnering te verschaffen aan den heerlijken
inzet van het herfstseizoen 1934 in Düsseldorp
bleken de eerste resultaten der» Kolchose
reeds een jammerlijke mislukking aan te
kondigen. Luiheid, verwaarlooalng en on
wil hadden bewerkt dat het grootste deel
der paarden in den winter bezweken was,
terwijl de rest wegens gebrek aan voedsel
en ondervoeding niet kon werken. Van de
tractors welke de regeering naar de dorpen
gezonden had. waren er bijna 70 pCt. on
bruikbaar geworden. Voorts toonden de boe
ren nog minder werklust dan voor de in
stelling der Kolchose. De oogst van 1933
was de kleinste welken men ooit had bin-
voor de toekomst stond het
m. En toen nam Stalin een
besluit zooals er tot heden geen vreeseljj-
ker ooit genomen werd.
Zij, die het Russische volk willen
beoordeelen, zien te dikwijls over
het hoofd dat er nog pas vjjf-en-ze-
ventig jaren verloopen zijn sinds
Alexander II de lijfeigenschap af
schafte van de Russische boeren
die 85 pet. der bevolking uitmaken
en van wier ongeletterdheid men in
Europa zich nauwelijks een begrip
vormen kan. De adellijke groot
grondbezitters waren de geestelijke
leiders dezer ontzaglijke massa. De
kleine rest. ambtenaren, nering
doenden en kleine ondernemers,
wooden bij voorkeur in de steden
die nergens zoo geheel afgesloten
zijn van het platteland als in Rus
land.
Zjj speelden dan ook geen rol van
eenige beteekenis in het geestelijk
leven der breede massa; in tegen
deel hield *n zekere kastegeest hen
yèr verwijderd van eiken intiemeren
omgang met den verachten „moes-
jik" (boer).
Zoo stonden de zaken toen Kerensky In 1917
aan de regeering kwam en poogde, het volk
naar Europeesch voorbeeld zijn eigen regeering
te laten kiezen. Alles wst in Rusland over eenlg
verstand beschikte, stond als officier aan het
front en op die manier werden de boeren een
gewillige prooi voor de bolsjewistische drijvers
die onbeschaamd een leder alles beloofden wat
hij zich maar wenschen kon: oogenblikkelljke
beëindiging van den in Rusland meer dan wnar
ook verafschuwden oorlog; verdeeling onder
de boeren van het grootgrondbezit, alsmede der
eigendommen van staat en kerk; goedkoope le
vensmiddelen voor de arbeiders; lage pacht voor
de boeren; hooge loonen; afschaffing van de
doodstraf welke in geen enkele omstandigheid
(sic!) meer sou mogen worden voltrokken;
ensoovoorts. Heel het volk juichte van geest
drift over een dergelijk programma. De bolsje
wieken behaalden een klinkende overwinning
bij de verkiezingen en konden later heel
macht in handen nemen.
voor de rubriek
Een voorbeeld moge dit verduidelijken: Reeds
in 1930 kostte een paar gewone laarzen 100
tot 120 roebel. Daarentegen bleef de prijs van
bet graan vastgesteld op 75 kopeken per poed
<13 kilo). Een boer moest dus een voer graan
naar de markt brengen om een paar laarzen te
kunnen koopen.
Met de prijzen van alle andere gebruiksarti
kelen waar de boeren niet buiten kunnen, was
het precies soo gesteld. In den sluikhandel werd
voor het graan weliswaar tien en selfs twintig
malen de vastgestelde prijs betaald, maar
smokkelen was en is zeer gevaarlijk; daar
stonden en staan straffen op van jaren en Ja
ren lange verbanning naar Siberië waarmee de
Sovjet-regeering zeer kwistig omspringt.
Drie jaren lang woedde de met Mongoolsche
wreedheid gevoerde burgeroorlog. Daarna volg
de, terwijl Lenin naar een gematigde sociaal-
democratle zwenkte en handel en industrie ten
deele aan het particulier initiatief overliet, een
periode van oeconomische opleving. In dit
tijdperk dat ongeveer van 1933 tot 1937 duur
de. bloeide ook de landbouw weer op welke
zwaar te lijden had gehad, eerst onder den
Wereldoorlog, later onder de eindelooze invor
deringen van den burgeroorlog, en ten slotte
onder de droogte.
In 1923 werd de oude roebel welke door de
inflatie tot in het bodemlooze verzonken was.
vervangen door den volwaardigen „Tsjerwo-
nets”. Doch lang zou de stabiliteit van de
nieuwe Russische munt niet duren. Stalin volg
de Lenin op. smeet het geld met handen vol
weg om de agitatie voor de wereldrevolutie te
bekostigen en het einde was dat de schatkist
leeg raakte. De agitatie had intusschen geen
enkel merkbaar succes en was in tegendeel de
oorzaak van een aantal politieke ontgoochelin
gen en vernederingen welke Rusland zwijgend
dulden moest, wijl het de macht miste om op
te treden zooals het wilde.
Om over deze moeilijkheden heen te komen,
proclameerde Stalin het Vijfjarenplan, de
meest grooteche oorlogsvoorbereiding aller tij
den. welke onder het mom van een zoo on-
zchuldigen naam werd doorgevoerd
Eerst werden de meeste bestaande fabrieken
ingericht voor de oorlogsindustrie en daarna
begon men met de oprichting eener kolossale
zware industrie welke niet anders is dan een
oorlogsindustrie in den engsten zin van het
woord. Een dergelljke industrie echter levert
niets op dat onmlddellljk te verzilveren is, doch
eischt in tegendeel steeds meer nieuw kapitaal.
Zoo kon het Russische geld snel in waarde ver
minderen. Zoo kon de Russische boer al spoe
dig geen kleeren en geen landbouwgereedschap
pen meer koopen. Zoo kon hij ook niet anders
dan zijn prijzen verhoogen. En zoo kon het
geld ook steeds meer van zijn waarde verlie
zen.
Om het Vijfjarenplan te kunnen verwezen
lijken moest de regeering In 1928 weer de brood
kaarten Invoeren welke sinds den oorlog in
vergetelheid waren geraakt, en den handel in
veldvruchten tot monopolie verklaren van den
staat. Men hoopte soo den boer te dwingen zijn
producten af te staan voor een vasten prijs
welke in geen enkele verhouding stond tot de
omstandigheden.
