Moskou’s entrée te Genève
Militair Italië
nieuws van
I
i
I
I
S
RUSLAND WIL VREDE
Boot in beslag
genomen
De Saarkwestie
DE BAROMETER
De intern, wapen
handel
DE DUITSCHE GELOOFS-
BEWEGING
H.M. de Koningin bij het uitspreken van de Troonrede
VEREEhttWfc KATHOLIEKE PERS
Litwinof aan *t woord
Berlijn betreurt het
Brochure in beslag ge*
nomen
Het textielconflict in de
Ver. Staten
Staking breidt zich nog steeds uit
Voedselgebrek der bewoners
Het stadje Nome in de
asch gelegd
De Sovjet-delegatie komt onder
toejuichingen de Volkenbonds
vergadering binnen
Zweedsche leger onbe
trouwbaar?
Rapport-Prince wordt
gepubliceerd
Bandieten overvallen
weer een trein
Ernstige waarschuwing van den
Aartsbisschop van Freiburg
Mgr. Conrad Gr ober
Zij, die zich tegen 1 October op
ons blad abonneeren, ontvangen
de tot dien datum verschijnende
nummers gratis.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c., ingez. med. 40c
Met Duitse he wapens, ontploffings
middelen en pamfletten
voor Oostenrijk
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
PLATVOETZOLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Wetsontwerpen goedgekeurd, die
den militairen geest moe-
- ten verzekeren
Buitengewone zitting van den
V olkenbondsraad
Duitschland vast besloten een
luchtmacht te organiseeren
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 433
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Het stadje Nome in Alaska In de aach geteg<
o o
A
BERN, 18 Sept. (Reuter) Door de Zwlt-
sersche politie is op bet Meer van Constans
een motorboot In beslag genomen met wa
pens en ontploffingsmlddelen, alsmede met
nat.-soc. propagandamateriaal uit Duitech-
tand, dat bestemd was voor Oostenrijk.
De onthullingen te Washington. Beschuldigin
gen tegen Duitschland.
Militair Italië. Drie wetsvoorstellen van M*.
sollni aangenomen.
Stand op Woensdag U «nr VMJ 7S8A
Vorige stand: 78L
18 Sept. (Reuter.) In de
Senaatscommissie, wrikt een
opleldingscur-
de middelbare en hoogescholen.
Boot met Duitsche ontploffingsmlddelen, be
stemd voor Oostenrijk, in Zwitserland in besla*
genomen. Berlijn verklaart het incident te be
treuren.
Begroot ing van het Zulderzeef ondsaan vang
met de werkzaamheden voor den N. O.-polder;
het derde dorp in de Wleringermeet wordt In
1935 gesticht.
Andere wijze van financiering van het bmg-
genbouwprogramma noodig, wil dit niet belang
rijk moeten worden ingesrompen (begroeting
wegenfonds).
DE MTLLIOENENNOTA AANGEBODEN.
Geen nieuwe belastingen Een tekort van 9*
mlllioen Invoering van het capitulanten-
stelsel Opheffing van het vooroefeningsin-
stituut Steun aan de Nederlandsche Scheep
vaart Gouden standaard wordt gehandhaafd
Overheidssteun op lager niveau Bevorde
ring van den bouw van goedkoopere arbeiders
woningen Eén wetsvoorstel te verwachten,
dat alle bezuinigingsmaatregelen zal omvatten.
Brochure van Mgr. Gröber tegen de Duitaehe
geioofsbeweging In beslag genomen.
Na Rustands opname in den Volkenbond staat
de Saarkwestie weer in bet middelpunt der bo-
Communistlsche cellenbouw ta het Zweedsche
lager.
Chlneesche bandieten over vallen wederom een
trein nabij Moekden.
Rusland in den Volkenbond. De veretaehte 3/3
meerderheid in de Voikenbondsvergadering
ruimschoots overschreden. Litwinof te Genève
aangekomen.
PARIJS, 18 Sept. (Reuter.) De commissie van
enquête naar de affaire-Stavisky heeft met 19
tegen 8 stemmen besloten, het volledige poll-
tie-rapport te publlceeren betreffende de saak-
Prince, ondanks de weigering van den minister
van Justitie Cheron. Tevens werd een motie
aangenomen, waarin Cheron’s weigering, om t
rapport te publlceeren, wordt betreurd.
GENEVE, 18 Sept. (Reuter) Na de stem
ming in de voltallige vergadering van den Vol
kenbond. waarbij aan Sovjet-Rusland een per
manente raadssetel werd toegekend, trad de
Sovjet-delegatie, bestaande uit volkscommissaris
Litwinof, de Sovjet-ambassadeur te Rome Po-
tlomkine en den Sovjetgezant-te Helsingfors.
Stein, onder toejuichingen de zaal binnen. Na
mens de vergadering werden zij begroet door
den voorzitter Sandler. De socialistische Zweed
sche minister sprak zijn levendige voldoening
uit over deze gebeurtenis, welke hij een beslis
sende wending noemde in de geschiedenis van
den Volkenbond.
PARIJS, 18 Sept. (Reuter) Nu de kwestie
van Ruslands toetreding tot den Volkenbond
practised is afgesloten, heudt men zich in in
ternationale kringen te Genève opnieuw druk
bezig met de kwestie van de volksstemming in
het Saargébied.
Het wordt mogelijk geacht, dat de Volken
bondsraad binnenkort hierover een buitenge
wone zitting zal houden.
Het fraaie raadhuis te de Rijp (N.-HJ
belicht door enkele schijnwerpers
(foto Jac. Molenaar)
De Volkenbond bezat niet de middelen, om
oen vrede te waarborgen. Wanneer alle leden
echter een vasten vredeswil bezaten, dan kon
de bond reds veel doen, om de risico’s voor een
conflict te verminderen. Sovjet-Rusland zoo
besloot volkscommissaris Litwinof is een
kracht van vredestichtende actie en is naar
Genève gekomen, om allen samenwerking aan
te bieden, teneinde gemeenschappelijke vredes-
middelen te zoeken.
LONDEN 18 Sept. (Reuter). Volgens een be
richt uit Moekden, hebben 150 bandieten een
uit een personen- en 15 open goederenwagens
bestaanden trein op een zijlijn van den spoorweg
MoekdenKirin overvallen. Na een gevecht
van drie uur werden de aanvallers op de vlucht
gedreven. Van de inzittenden van den trein
werden 14 personen, waaronder 3 Japansche po
litiebeambten en 5 passagiers gedood, en 15 per
sonen, waaronder 5 Japanners, gewond. De ban
dieten lieten op het terrein van den strijd vele
dooden achter. In de goederenwagens werd te-
lefoonmateriaal en benzine vervoerd.
ma voor 334.000 aan Duitschland verkocht en
gedurende de voorgaande vier en een half Jaar
voor 69 000. De vertegenwoordigers van de
firma verklaarden verder, dat dit alle vlieg
tuigen voor handelsdoelelnden waren en dat
geen vliegtuigen voor oorlogsdoeleinden waren
verbouwd. Vertegenwoordigers van de Pratt
Whitney Company verklaarden ook dat hun
firma vliegtuigen aan Duitschland had ver
kocht.
Een andere getuigenverklaring kwam hierop
neer dat het departement van handel te
Washington hulp verleend had bij de recru-
teering en de oprichting van een school voor
militaire vliegers voor de regeering te Kanton
In 1933. Deze verklaring werd afgegelegd door
Love, den directeur van de United Aircraft Ex
port Company. -
Vervolgens werd het woord gegeven aan Lit-
winof. De volkscommissaris ultte zijn erkente
lijkheid voor het initiatief van Frankrijk, dat
gesteund werd door Engeland en Italië. De uit
slag van de stemming had hem er van over
tuigd, dat alle delegaties, op enkele zeldzame
uitzonderingen na, het belang hadden begrepen,
dat gelegen was in de medewerking van Sovjet-
Rusland en in de resultaten, welke men er van
kon verhopen.
Litwinof ging de ontwikkeling na. welke aan
Ruslands toetreding tot den Volkenbond is
voorafgegaan Het nieuwe regiem in Rusland
ontmoette steeds de vijandschap der oudst ge
vestigde regiemen. hetgeen leidde tot „militaire
interventies en tot pogingen om bij ons oude
dwalingen te laten voortduren".
De politiek van afzondering ten opzichte van
Sovjet-Rusland heeft een einde genomen, doch
de' Volkenbond moet er voor waken om nieuwe
interventies van dit soort te vermijden, wanneer
het gaan zal om Rusland aanbelangende kwes
ties. Litwinof formuleerde vervolgens eenlge
beswaren tegen artikel 12 van het Volkenbonds-
pact, hetwelk zijn inziens den oorlog in zekere
gevallen tot een wettig middel maakt.
Eveneens had hij bezwaren tegen het artikel
betreffende de mandaten en tegen artikel 23.
waarin hij een bepaling miste, welke alle rassen
gelijk verklaarde. Deze bezwaren konden Rus
land echter niet van den Volkenbond afhouden
Uit het onderzoek, dat Ingesteld is, blijkt dat
de brand veroorzaakt kan zijn door vonken uit
een schoorsteen. Tijdens den brand zijn twee
personen om het leven gekomen.
De bevolking dringt er bij de regeering op
aan, met net oog op den naderenden winter,
zoo spoedig mogelijk voedingsmiddelen en on
derdak te verzorgen. Alle levensmiddelenvoor
raden zijn door het vuur vernield.
Het schijnt zeker te zijn, dat de minister van
bultentandsche zaken Barthou, die In het mid
den van deze week te Parijs terug verwacht
wordt, in het begin van de volgende week weer
naar Genève zal vertrekken om deel te nemen
aan de onderhandelingen over de met de Saar-
stemming samenhangende kwesties. Op de
agenda zou os. staan de kwestie van de re-
cruteerlng der politietroepen. Naar de bladen
melden zou de commissie van drie overhellen
naar de meenlng, dat de recruteering zou ge
schieden door de landen, die daarvoor door de
regeeringscommissie zouden worden voorge
steld.
NEW YORK, 18 Sept. (VD.) Te Nome
(Alaska) heeft een brand gewoed, waarbij bijna
alle huizen der stad zijn verwoest. De hulzen
waren bijna uitsluitend uit hout opgetrokken
Nome werd bekend door de goudkoorts, welke
in het laatste decennium der 19e eeuw een
groeten trek naar het plaatsje deed ontstaan.
BUENOS AIRES, 18 Sept. (Reuter.) De Ar-
gentjjnsche regeering heeft haar gezant te
Washington opgedragen, te protesteeren tegen
het noemen van namen van Argenttfnsche on
derdanen door de senatoriale enquête-commlssle
Inzake den wapenhandel.
STOCKHOLM. 18 Sept. De „Nya Dagllgt
Allehanda’’ brengt In groote opmaak een ver
klaring van den chef van den Zweedschen ge
nenden staf over communistischen cellenbouw
in de Zeedsche weermacht. In deze verklaring
wordt woordelijk gezegd, dat de staatsvljandige
actie zulk een omvang heeft aangenomen, dat
er ernstig gevaar bestaat voor de betrouwbaar
heid van het leger.
Volgens de rapporten aldus vervolgt de
verklaring die de chef van den staf in het
leger kreeg» is de communistische propaganda
bij alle deelen van het leger bemerkbaar ge
worden. Het spreekt van zelf, dat de comman
danten alles doen om bet ondermi) nlngswerk
te onderdrukken. Er moet echter de nadruk
op gelegd worden, dat de tegenwoordige situa
tie allesbehalve geruststellend Is. De leger-au-
toriteiten hebben getracht, doelmatiger wetge
vende maatregelen te verkrijgen. De beraad
slagingen der regeering daarover zijn echter
nog niet gesloten.
Het blad voegt hieraan toe. dat de commu
nistische actie ook bij de marine merkbaar is
en dat vooral in de maanden Juli en Augustus
een verscherping is Ingetreden.
Drie communistische Kamerleden na een
incident in de Ridderzaal, naar het politieburean
overgebracht, doch na verhoer weer heenge
zonden.
Te Parijs te besloten tot publicatie vad het
rapport- Prince.
Tenslotte werd overgegaan tot de stemming
over bet voorstel der zesde commissie. om
Sovjet-Rusland in den Volkenbond op te ne
men. Het bleek dat er In de Volkenbondsverga
dering 39 van de 49 staten voor Ruslands toe
lating waren.
Zeven staten onthielden zich van stemming.
De twee-derde-meerderheid van bet aantal
uitgebrachte stemmen was daarom 28. welk
aantal dus ruimschoots was overschreden.
Nader wordt gemeld:
De voltallige vergadering van den
Volkenbond heeft, na met 89 tegen 8
stemmen en 7 onthoudingen te hebben
besloten om Sovjet-Rusland toe te la
ten al* Ud wan den Volkenbond, aan
Sovjet-Rusland een pctSSSeaptou zetel
in den Volkenbondsraad toegewezen.
Tegen dit laatste voorstel werd door
geen enkelen staat een neen-stem uit
gebracht. Wel onthielden tien staten
zich van stemming.
GENèVE. 18 Sept. (Reuter) Dinsdagmiddag
ariveerde de Russische volkscommissaris voor
bultentandsche zaken, Litwinof te Genève. De
I door Litwinof geleide Sovjet-delegatie bij den
Volkenbond zal verder bestaan uit den Sovjet
gezant te Helsingfors, Stein, den adviseur van
de Sovjetambassade te Parijs, Rosenberg, den
juridischen raadsman legorief en eenlge des-
kundigen.
’s Middags om 6.15 uur ving de Volkenbonds
vergadering aan. waarin het toetreden van Rus
land practise!) werd voltrokken.
In een overvolle zaal stelde de voorzitter van
de zesde commissie, Madariaga, namens deze
commissie voor, om de opneming van Rusland
goed te keuren. Namens Zwitserland deelde
bondsraad Motta mede, zich van stemming te
■riten onthouden, waarna nog het woord werd
gevoerd door de vertegenwoordigers van Ier
land, Perzlë en Argentinië.
WASHINGTON,
Amerikaansche
onderzoek Instelt naar den Internationalen wa
penhandel, werd heden een brief voorgelezen,
welke op 4 December 1933 door de Interna
tionale Machinebouw-corporatie werd gericht
aan de Vereenigde Luchtmacht Ultvoermaat-
schapplj. In dezen brief wordt met name ge
zegd: „Wtf hebben onlangs opgemerkt dat de
In Duitschland vastgehouden bultentandsche
kapitalen thans dienen, om Duitsche indus-
trieelen te financieren in een verhouding van
20 pCt. tegen de nlet-Duitsche concurrentie.’
Volgens verdere mededeelingen nam het
Amerikaansche staatsdepartement op 5 Aug.
1933 kennis van den verkoop van vhegtulgen
door Amerikaansche fabrikanten aan de Duit
sche regeering. Het Staatsdepartement waar
schuwde de exporteurs, dat de regeering der
V. S. tegen dergelijke uitvoeren gekant was.
ROME, 18 Sept. (VD.) De Italiaansche mi
nisterraad, die Zaterdag jj. wegens afwezig
heid van Mussolini moest worden uitgesteld,
heeft heden onder zijn voorzitterschap plaats
gevonden.
Op het program stonden ditmaal de militaire
vooropleiding en herhalingsoefeningen. Op
voorstel van Mussolini keurde de ministerraad
de volgende wetsontwerpen goed.
Een wetsontwerp inzake de militaire voor
opleiding, die de Italiaansche Jeugd van het
achtste tot het een-en-twlntlgste levensjaar
door de Jeugdorganisaties geestelijk, lichamelijk
en militair moet opvoeden.
Een wetsontwerp inzake de herhalingsoefe
ningen, dat ten doel heeft organisaties in het
leven te roepen die op militaire wijze Invloed
uitoefenen op haar leden en kameraadschap
pelijke verhoudingen moet handhaven; bedoelde
organisaties moeten de soldaten herinneren aan i
hun soldatenplichten en verder de leden op de
hoogte houden van de militairen en technlschen 1
vooruitgang. Militaire, oefeningen moeten ge- 1
durende 18 jaar na den gewonen diensttijd
worden gehouden.
Verder is een wetsontwerp aangenomen, dat
betrekking heeft op militaire
sussen aan
H. M. de Koningin en Prinses Juliana spontaan
gehuldigd bij hun riftoer door de residentie.
De Zwltsersche regeering heeft naar aan
leiding hiervan een protest ingediend' te Ber
lijn.
Hët Duitsche ministerie van Buitenlandsche
Zaken heeft in zijn antwoord op dit protest
bevestigd, dat de inhoud van de boot bestemd
was, om uit Duitschland naar Oostenrijk te
warden gesmokkeld. De Duitsche regeering be
treurt bet incident en heeft maatregelen ge
nomen, om de bij de affaire betrokken per
sonen. voorzoover ze zich in Duitschland bevin
den, de gevolgen van hun daden te doen on
dergaan, ten einde aldus tevens te waarschuwen
voor een herhaling van dergelijke Incidenten.
De Zwltsche Bondsraad beschouwt dit ant
woord als bevredigend en acht het Incident
hiermede gesloten.
Sovjet-Rusland had nimmer uitgesloten de
mogelijkheid van een samenwerking mot staten,
welke een ander politiek en economisch Karak
ter hadden, op voorwaarde dat elke vijand
schap werd weggenomen en elkeen zijn eigen
aardigheden kan behouden.
Litwinof zeide voorts dat de weg versperd
diende te worden voor hen, die de kaart van
Europa en Azië met het zwaard wlll-.r veran-
aeren. Een oorlog beteekende een ramp voor
allen.
Vrede en veiligheid konden niet gebaseerd
zijn op beloften of vredelievende bedoelingen,
vooral niet wanneer er redenen zijn, om een
aanval te verwachten. Elke staat kon van zijn
buurstaten daadwerkelijke veiligheldseischen
verlangen.
WASHINGTON, 18 Sept (Reuter) De ver
hoeren voor de senaatscommissie van enquête
naar den wapenhandel leveren nog steeds de
meest opzienbarende onthullingen op. Heden
was een vertegenwoordiger van de Amerikaan
sche United Aircraft Company aan het woord.
Deze verklaarde dat Hamilton, hun Europee-
sche agent, In Maart 1933 had gemeld:
.Duitschland is vastbesloten een luchtmacht
te organiseeren.” HU voegde daaraan 'oe dat dit
besluit reeds deflnitleven vorm had genomen
en dat bij zijn conferenties met verschillende
Duitsche departementsambtenaren overduide
lijk was gebleken, dat zij in de vllegtuig-aan-
biedingen welke Hamilton hun deed, meer
geïnteresseerd waren dan noodig was voor za
ken uitsluitend de handetaluchtvaart betref
fende.
Uit deze getuigenverklaring bleek tevens dat
de United Aircraft Company in dit jaar tot den
dag van heden 176 vliegtuigmotoren en acht
vliegtuigen aan Duitschland had verkocht tot
een bedrag van 8 1.445.000. In 1933 had de fir-
BUREAUX: HOF 6. ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS,
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.—
Voor buiten Alkmaar f 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad Haarlem
NEW YORK, 18 Sept. Senator Bone. Ud
van de Senaatscommissie voor onderzoek in de
katoenindustrie, heeft medegedeeld. dat de
commissie voornemens is, een onderzoek in tc
stellen naar de herkomst van het .raangas. dat
door de poUtie en andere autoriteiten is ge
bruikt tegen stakende textielarbeiders.
Terwijl in de Zuidelijke Staten talrijke fa
brikanten onder bescherming der politie en der
nationale garde hun bedrijf hebben heropend,
heeft de stakingsbeweging in Nieuw-Enge tand
zich uitgebreid. In Maine is het aantal stakers
toegenomen met 1500, terwijl daar weer ver
schillende fabrieken moesten sluiten.
De plaatsvervangende voorzitter van den in
ternationalen vakbond van arbeiders in de
vrouwenkleeding-lndustrie heeft aanwijzing
gegeven, dat 5.000 arbeiders in 50 tricotage-
fabrieken te Philadelphia het werk moesten
neerleggen.
In Georgië zijn meer dan 200 stakers gear
resteerd.
Te Atlanta in Georgië wordt een concentra
tiekamp gebouwd, dat door prikkeldraad Is om
geven, en waar de in verband met de staking
gearresteerde personen zullen worden onder
gebracht.
De Aartshtewhep van Freiburg, dr. Conrad
Gröber heeft een brochure uitgegeven, getiteld:
Slechts éën is uw leermeester, Christus’’, waar
in hjj ernstig waarschuwt tegen de heftige pro
paganda van de z-g. .Duitsche Geioofsbewe
ging”.
Mgr. Gröber schrijft hierin on.:
„Wjj moeten helaas constateeren, dat men
een verwoeden strtjd heeft ontketend tegen den
Christus, een strijd voor „ras en bloed” die in
alle rangen en standen haar aanhang vindt en
vooral bjj de Duitsche jeugd reeds veel slacht
offers heeft gemaakt. Het is een strijd om de
grondbeginselen van het Christendom, om den
persoon van Christus, een strijd om Zijn leer
en Zjjn werk. Men verwerpt den opzet en de fun
damenten vaa het leergebouw van Jezus Chris
tus, terwijl men het geloof aan éën God en de
onsterfelijkheid van de ziel ontkent, bovendien
wordt de persoon van Christus ouderwetsch,
vreemd aan dezen tijd en vijandig voor bet
volk genoemd.
Men bestrijdt de geloofsleer van Jezus Chris
tus, door leder dogma, als zijnde tegen het
Duitsche geloof, te verwerpen of door de chris
telijke grondbeginselen te bestrijden als stellin
gen, die niet met de leer van „ras en bloed
overeenkomen, doch afkomstig zijn van een
minderwaardig vóör-Aziatisch ras.
Tenslotte beweert men dan nog van de Kerk
van Jezus Christus, dat „zij een sekte is van
buitenlandschen oorsprong” en dat zjj, dooi
haar internationale verspreidheid nadeelig
werkt op den Duitschen volksaard, terwijl zij
door haar optreden, de geheele geschiedenis
door, een ramp voor het Duitsche volk is ge
weest, en verantwoordelijk moet gesteld worden
voor den ondergang van het Noorsche ras.
Zoo is overal de strijd ontbrand, vol haat te
gen Christus en Zijn leer. Hij onderscheidt zich
nog in zooverre van voorafgaande aanvechtin
gen, dat zij vroeger de Christenen nog de gele
genheid schonk, om zich te verdedigen, ter
wijl men haar dat thans verbiedt onder het
voorwendsel, als zou dat „politiek” zijn.
De Bisschop gaat nog dieper in op den strljo
van deze nleuve heidenen, doch weet deze tel
kens weer op onweerlegbare wijze te ontzenu
wen.
Thans vernemen wfj, dat dit moedig schrij
ven. waarbij zooveel mogelijk iedere politieke
inslag vermeden Is, door de Staatspolitie als een
politiek geschrift in beslag is genomen.
