Een moderne kruisvaart
I
H
r 2 a
(bayerI
Laspirin
^TABLETTEN
Rome en Oranje
ASPIRIN
Als de winter komt
Voor Uw Najaarshoed ’n
fgotfeag
NIEUWE KWALITEITEN
DONDERDAG 27 SEPTEMBER 1934
Da. Lingbeek afgeatraft
De nood der slagers
Klein filmwerk
WIENER SaNCERKNABEN
Van Franken, Mol en Bon
By de a.e. tournee door Nederland
VOOR T CONCERTGEBOUW
Madri-
noodzakeHJke
PASTOOR J. PRENNTHALER
Buiten levensgevaar
Zijn toestand vry gunstig
KLOOSTERJUBILEA
By de Pater» Jezuïeten
te
„Elck wat wils
VIVISECTIE
Wettelijke regeling?
De katholieke jeugd-
centrale
Verlaging critieheffinjg op het
Rundvleetch bepleit
Hoofdpijn
Rheumatiek
Verkoudheid
R.K. STUCADOORSPATROONS
BIJEEN
C.,
Franc.
Pastoor L. H. Perquin, voorzitter
van den K. R. O.
8EMARANG, 37 Sept. (Aneta.) De toestand
van pastoor J. W Prennthaler, die eeltige da
gen geleden door een krankzinnigeninlander
werd aangevallen en gewond, is vrij gunstig
Wettig Gedeponeerd.
Vraagt Uw Leverancier de
Nieuwe plannen van den K. R. O.
op muzikaal en cultureel
bied voor het komend
radioeeizoen
De Haarlemsche Motet- en
gaal-vereenifing
De tiuisbouw aan de Buitenhaveruluis te Schiedam.. Overzicht
van den werk put met de nieuwe »lui»deuren
Verschillende grieven besproken
Zettig jaar Dominicaan
t-
u
a
o
■n
a.
i
Dbg
een
bet
een el
ven 13
aam er hand
onder de Jeugd? Reeds van cü%|
men hier te lande Katholiek
we
Pater Borromeus de Oreeve heeft onlangs op
een feestvergadering gesegd:
ct
ft
derwereld gelegen hebben,
koos, doch wü betwijfelen
WU
Motet-
Speciale aandacht vraagt de cultureele af-
deeling van het programma.
De katholieke radio bedoelt immers niet alleen
en niet voornamelijk een amusement of ont
spanning te zijn, maar wel degelijk een middel
tot ontwikkeling en voorlichting op geestelijk,
maatschappelijk en verder alle gebied, waarop
«ij de groote taak, die de grondslag is van
haar bestaan, kan vervullen, nl: het uitdragen
van geheel de katholieke cultuur.
over
den
een
door
Elders in zijn blad wordt geklaagd, „dat selfs
ons heilig Oranje-feest wordt aangegrepen, om
ons Protestantse!» volk met Rome te verbroe
deren.”
Dit geschrijf van ds. Lingbeek en anderen in
ds. Lingbeek’s blad is ook de liberale „Avond
post" met den overigens zéér protestantschen
hoofdredacteur toch werkelijk te kras, en
de antipapist krijgt van de „Avondpost” volgende
afstraffing in ontvangst te nemen:
In verband met den heerscherxlen noodtoestand
in het Slagersbedrijf en de rteiselmatlge afname
van het rundvleeschverbruik in ons land, heeft
de Commissie van Overleg, bestaande uit der.
Ned. Slagershond, den Ned R. K. Hanaebond
van Slagerspatroons en den Ned Grossierabond
voor den Vleeschhandel. zich met een adres tot
den Minister van Economische Zaken gewend,
waarin te kennen is geget*n
dat de toestand in het lagersbedrUf steeds
nijpender wordt, door een zich steeds voort
zettende daling van het verbruik van rund- en
kalfsvleesch, welke daling zich om. uitspreekt
in de lagere opbrengst var den accijns op het
geslacht, n.l. in de maand Augustus 1934 ruim
100.000 of ruim 1/8 deel minder dan Ir. Aug.
1933, hoewel de slachtveeprljzen booger waren
en daardoor een gedeelte van de lagere op
brengst voortkomend uit ninder slachting nog
is gecompenseerd;
dat deze verlaging deels moet worden toege
schreven aan den invloed var de crisis in het
bedrijf;
dat echter als de grootst; oorzaak moet wor
den beschouwd de invloed van den crisismaat
regel, waarbij een heffing op het rund- en
kalfsvleesch werd gelegd van 300 pct. van den
accijns op het geslacht. Sinds de invoering van
die heffing is het gebruik van rund- en kalfs-
vleesch leruggeloopep en steeds in meerdere
mate;
dat de teruggang in liet rund- en kalfs-
vleesch-verbruik thans me» dan 25 pet geacht
kan worden en hierdoor ae normale opruiming
van vee met 1800 runderen en 900 kalveren per
week is teruggeloopen
„Waar een Franc. Liefdewerk valt geheel
binnen het rayon van een parochieele Jon-
genscentrale, vormt het een onderdeel daar
van. De Directeur van de K. J. C. is tevens
Directeur van het Franc Liefdewerk. Valt een
Franc. Liefdewerk buiten dat rayon, dan staat
er een speciale Directeur aan het hoofd. Deze
neemt dan zitting in het bestuur der K. J.
in welk territorium Jongens voor het
Liefdewerk worden gerecruteerd, of
benoemd daarin een plaatsvervanger, om het
noodlge contact te houden."
Omroep-programma's in een nieuw seizoen
kunnen niet op het peil van het vorig seizoen
blijven, zjj moeten vooruit, steeds volmaakter
en beter, want het luisterende publiek wordt
veeleischender, meer verwend, de techniek biedt
meer mogelijkheden, studio’s en zendapparaten
worden verbeterd.
dat de crisisheffing een onoverkomelijk be
zwaar blijkt om het verb'ulk van rundvleesch
weder op te voeren, temeer nu de slachtvee-
prijaen hooger zjjn dan vorig jaar en waar
schijnlijk ais gevolg van de droogte en hooge
voeder-prljzen stijgend zullen blijven.
Genoemde Commissie heeft daarin reden ge
vonden zich tot den Minister van Economische
Zaken te wenden, met net dringend verzoek
deze crisisheffing op *t rund- en kalfsvleesch te
doen opheffen, althans te doen verminderen,
opdat het vleeschverbruik zich, mede in het
belang der veehouderij kan herstellen.
Den Minister is tenslotte dringend in over
weging gegeven niet over te gaan tot verdere
afslachting van rundvee, teneinde te voorko
men, dat het normale vleeechverbrulk nog ver
der wordt verstoord en de slachtveemarkt in
erger mate wordt ontwricht zoomede het sla
gersbedrijf gebracht wordt naar een algeheelen
ondergang.
lunch wordt gebruikt, slaat met andere attrac
ties voor heden op het programma.
De regeering overweegt de indiening van een
ontwerp van wet tot regeling van de vivisectie.
Het sou, volgens de Telegraaf, in de bedoe
ling liggen een beperking in te voeren van een
aantal gevallen, waarin vivisectie zuiver in het
belang der wetenschap voortaan zal zijn toege
laten met een daarmede gepaard gaand toe
zicht van staatswege, in de verte navolgend,
doch niet zoover gaande als hst in Duitachland
geldende stelsel.
Verleden jaar is den minister een vooront
werp met omstandige toelichting aangeboden
door een commissie, welke was ingesteld onder
voorzitterschap van den voorzitter van den Ge
zondheidsraad, dr. Josephus Jttta.
Op muzikaal gebied zal de KRO. in staat
zijn, aldus schrijft pastoor L. H. Perquin. in
het aa. seizoen zijn luisteraars en ook de
meest verwende onder hen. volkomen tevreden
te stellen.
„Wij Katholieken waren dan ook niet altijd
tevreden, maar.,., thans vormen we in Ne
derland de sterkste partij. WU hebben veel
bereikt, en dat kon gebeuren onder de Oran
jes
Tenslotte, en dat zal voor zeer vele katho
lieke luisteraars aangenaam zijn te vernemen,
zal de K RO dezen winter een proef nemen
met Zaterdagavondsche relegleuze voordrach
ten. Deze zullen, omlijst door godsdienstige
muziek, een half uur van het avondprogramma
Innemen. De titel van deze voordrachten ia:
„Tusschen twee werelden”. Zij sullen gehouden
worden door pater J. Thewtssen 8. J.
de Verkenners toe onder hun eigen leiding
bespreking met den Districtscommissaris.
De kernleden zijn adspirantlid van de vak-
organisatie, zoo zij in de termen vallen."
Hiermede is dus de plaats van Juvenaat en
Verkenners In het Jeugdwerk der K. J. O. vrij
wel aangegeven. Wat betrof de Junioren-afdee-
lingen vier sportvereenlglngen. behoefde er bui
ten de bepaling van het verband binnen het
Jeugdwerk weinig meer vastgesteld te worden,
daar deze een omschreven doel nastreefden: de
sportbeweglng. Alleen ten aanzien van het 8t.
Franc. Liefdewerk valt nog te wijzen op het
geen de Dioc Directeur daarover besliste.
terwijl in de massa kernen worden gevormd. De
leden, die niet behooren tot de kernen, kunnen
lid zijn van de vrij clubs, die onder het be
stuur van het Juvenaat ressorteeren, voor zoo
ver ze geen eigen Diocesaan verband hebben.
De massa leden, niet behoorende tot de kerenen,
moeten wekelijks Godsdienstonderricht ontvan
gen, liefst in ee ngodsdlenstlge vereeniglng. Zij
nemen deel aan gemeenschappelijke bijeenkom
sten, door het bestuur der K. J. C georgani
seerd. zij nemen deel aan gemeenschappelijke
acties van de K. J. C,.
Onder kernleden worden verstaan dig leden,
die toegetreden zijn tot de zg groepen in Ju-
venaatsverband en de Verkennerstroepen. Deze
leden hebben, behalve wkelljksch Godsdienst
onderricht (in de Godsd. ver.) en deelname aan
de gemeenschappelijke bijeenkomsten van de ge-
heele Jeugd, hun eigen bijeenkomsten volgens
eigen methodiek. Zij nemen deel aan algemee-
ne acties, feesten enz. Bij demonstraties treden
na
Immers, door de overeenkomsten met de Ste
delijke Orkesten van Utrecht en Maastricht,
vervallen alle moeilijkheden tot het uitvoeren
van het muzikale wereldrepertoire, zoowel het
klassieke als het moderne, omdat de bezetting
van deze orkesten niet alleen aan alle instru
mentale elschen voldoet, maar bovendien de
kwaliteit zeer zeker buitengewoon te noemen
is, terwijl de namen van Goudoever en Her
mans een garantie zijn, dat alle uitvoeringen
zonder twijfel volkomen tot hun recht zullen
komen.
Bijna alle groote buitenlandse!» artlsten,
welke dit seizoen in Nederland sullen komen
n twee richtingen werd bU de bepalingen
van Z. H. Exc. den Blsschop van Haarlem
een groepeerlng vastgesteld voor het man
nelijk Jeugdwerk in Zijn Bisdom. In haar ge
heel was deze georganiseerd in Diocesaan ver
band. als Diocesane K. J. O. Voor elke parochie
droeg zij den naam van parochieele K. J. C.
terwjjj deze weder vereenigd in een district (De
kenaat of mee rdan één Dekenaat) Dtetrlcts-
K J. C. genoemd werden. Dit was dus een
eerste en betrekkelijk eenvoudige groepeerlng
in opklimmend locaal verband.
Ingrijpender en naar den uiterlljken kant ook
minder ontleedbaar, was de groepeerlng der af
deellngen. der onderdeelen binnen het totale
orgaan. In vier deelen werd dit gerangschikt:
namelijk in Juvenaat. 8t. Franc. Liefdewerk,
R-K. Verkenners en Junioren-afdeeling der
R-K. Sportvereenlglngen. Zjj votmen tezamen
het centraal lichaam, de K. J. C„ deze alleen
is de zelfstandige eenheid der Jeugdbeweging.
Wel voeren zij op eigen wijze hun actie, of
zetten hun reeds bestaand werk voort, doch
alles onder leiding der Centrale. Hierbij te het
van belang op te merken, hoe de leiding het
werk der afdeellngen verstaat. In de uitge
werkte regeling, welke de Diocesaan Directeur
van de bepalingen, door den Blsschop uitge
vaardigd. maakte, luidt het:
et behoeft geen betoog, dat er een en
ander te regelen en té bespreken viel,
toen ten vorlgen Jare tot de organisatie
van het mannelijk jeugdwerk in zijn modernen
vorm werd overgegaan. De eerste vraag was
wel: hoe het moest met het bestaande, lang-
vrij gecompliceerd geworden werk
1850 af kent
lugdwerk; de
eerste sporen ervan vinden we terug in het
werk der Broeders- en Zusters-congregatles voor
de verwaarloosde jeugd. De oudste vorm van
katholieke Jeugdorganisatie te de 8t| Joeephs-
gezellenvereenlglng, die reeds in 11
deeling leerlingen had. voor jongei
17 Jaar. Daarnaast ontstonden op verschillende
plaatsen patronaten der St. Vinc^ntiusvereenl-
Zlng en Jongellngsvereenlgingen, echter zonder
gemeenschappelijk verband. Den grooten stoot
tot oprichting van de patronaten gaf de Katho
liekendag van 1903 in Alkmaar.
Het oorspronkelijk karakter dat dit werk
droeg was vooral de bescherming van de Jeugd
tegen gevaren; later is men zich meer gaan
wijden aan maatschappelijke vorming, om van
daar over te gaan tot de algemeene vorming.
In 1894 ontstond voor de godsdienstig en maat
schappelijk verwaarloosde jeugd het 6t. Franc.
Liefdewerk, dat zich verbreidde door de steden
van het Bisdom Haarlem en enkele daarbuiten.
De sportbeweglng groeide op bulten de alge
meene Jeugdbeweging en heeft zich, wat het
aantal betreft, zeer sterk ontwikkeld. Daarbij
onderscheidt men: een katholieke sportbeweglng
en organisatie voor voetbal, gymnastiek en
athletlek en noemt deze ook wel: Katholieke
Jeugdorganisaties met beperkt doel. Als zoodanig
betitelt men ook op maatschappelijk gebied:
Jongensbond en Jongeliedenclub en de Adspl-
rant-vakafdeellngen; op godsdienstig gebied:
de Maria-congregatie, de Jeugd Derde Orde
•n de Kleine H. Familie.
u*t al deze historisch soms zeer met elkaar
vergroeide vormen van Jeugdbeweging bleven
dus slechte over als jeugdorganisaties met al
gemeen doel, strevende naar de algemeene vor
ming van den Jongen alzoo: het Patronaat, de
Katholieke Verkenners en het 8t. Franc. Lief
dewerk. De ontwikkeling van deze organisaties
op haar centralisatie in de K. J. O. kan
Wer verder buiten beschouwing blijven. Men
kan zich echter hieruit wel een voorstelling vor
ken van de beteekente die deze centralisatie
keelt en tegelijk verklaart het iets van de ver-
8OERABAYA. 37 Sept. (Aneta.) De luitenant
ter zee tweede klasse Dankmeyer, wien Zondag
JJ. een'ernstig auto-ongeluk te overkomen, ver
keert thans bulten Ivensgevaar.
October is de maand, waarin het nieuwe
radloseizoen weer begint en de om roep-organi
saties maken zich thans op, ruchtbaarheid te
geven aan hun plannen op muzikaal en ander
gebied.
igenlljk te de tittel van ’t filmpje, dat Fnui
ken dezer dagen voor de pers vertoonde:
„Jan Pieter en zUn zusje”, een kleine lilm
Ds. Lingbeek te hierover ganachelUk ontdaan,
ook omdat op die feestvergadering op Koningin-
ne-dag een Protestantsch zangkoor aanwezig was.
HU schrUft in zUn blad:
Heden werd de tweede congresdag van de
R. K. stucadoors ingezet met het bijwonen der
H. Mis, in de kerk van 8t. Pieter te 's-Bosch
door den geestelijken adviseur van den bond
pastoor Möller opgedragen voor de levende en
overleden bondsleden.
Om half elf werden de deelnemers officieel
ten stadhuize ontvangen, waarna de kathedrale
basiliek bezichtigd werd
Een rijtoer naar ,X>e Ijzeren Man", waar de
Nu zUn er. behalve de onderwerpen, welke
onmiddellUk het godsdienstig en geestelijk
leven betreffen, nog tal van andere, b.v. op
medisch, economisch gebied, die er zeer nauw
mede in verband staan.
Het is dus noodzakelUk, dat de K.R.O ook
hierin voorlichting geeft, temeer omdat de
dwalingen van onzen tUd zoo talrijk zUn Dien
tengevolge zullen er in het aa. seizoen tal van
voor dezen tijd belangrUke kwesties behandeld
worden.
UMultand wArljobsar In d* orsnjv-bandbultje* vsn
39 tabl. K tea an otanjaMkjM van 3 labi. 9 10 cta.
vinden tusschen biljartballen en parallel daar
mede tusschen menachenlichamen, terwijl deze
parallelwerklng vermoedelUk ook gemoedsbotsin-
gen trachtten te suggereeren. En zekere intelli
gentie te dit filmpje niet te ontzeggen, een nei
ging tot n zuiver werken met filmmlddelen
evenmin, doch de vraag rijst, of deze Intelligen
tie en deze neiging niet op verkeerde objecten
worden gericht en niet te zeer en te hardnekkig
de experimenten van de oude avant-garde wil
len voortzetten of liever herhalen. Waartoe dient
dit moeizame studeeren, zoodra het bulten de
studio wordt gebracht? Nieuwe perspectieven
worden er niet door geopenbaard. Integendeel
doen pogingen als deze en andere van Bon de
waardeering voor de oudere en moediger avant-
garde stUgen. Men vraagt zich af, om welke
duistere redenen deze filmers goochelen met
gedachten en associaties, die ver boven hun ver
mogen liggen, terwUl hun natuurlUke aanleg
beter gediend ware met een rustig en simpel ex-
perimenteeren met werkelijkheden, dat een be
trouwbaarder aanloop naar diepere filmverbccl-
ding te dan een roekeloos geworstel met onrUpe
visioenen.
Nog een derde film vroeg om aandacht. nJ.
een krtetallenfllm van J. C. Mol. waarover wU
kort kunnen zijn. Men kent deze nauwkeurige
registraties van de microscopische wonderen der
natuur, die altUd weer verrassen en waar zij
nooit creatief, doch steeds reproductief werken
en grootere bewondering voor de talenten der
natuur dan voor het gezwoeg van onze filmtrs
gaande maken. NatuurlUk gaat deze vergelU-
king wat over de schreef en hebben we tenslotte
Mol dankbaar te zUn. dat hU naar de film greep,
als het instrument, dat de groeibewegingen en
de grillige, oneindig verrassende vormwordingen
in de natuur tot in de perfectie kan weergeven
Voor de techniek, die deze filmpjes mogelijk
maakte, kan men alle respect hebben.
De drie hier besproken films ontleenen hun
belangrijkheid voor het allergrootste deel aan
het geluidsysteem van de Multifilm (J. C. Mol>.
die erin werd toegepast, waarbU opgemerkt rij,
dat de kristallenfilm nog andere verdiensten
heeft, zooals wjj reeds aantoonden.
Het geluidsysteem van Mol wij schreven nel
reeds vroeger verdient alle aandacht De
spreekstem van Mol. die (slechte half of niet
zichtbaar) de kristallenfilm met een zakellfk
woord Inleidt, is helder als glas, hapert nergens
en komt ongerept over. Ook in de doorzichtige
muziek, die de kristallenfilm verder begeleidde,
bleef bet geluid zuiver, hetgeen overigens het
gebruik van muziek bij deze film niet moti-
veeren kan. Sprekende over het gehalte van het
geluld bUJve de vraag, of de muziek hier een
noodzakelUke taak verrichtte, achterwege
Alzoo: om toch nog een verheugende conclusie
uit de vertooning van deze trits te trekken, ho
pen we dan maar, dat Mol's kristallen hun weg
zullen vinden en dat «Un geluidsysteem. zoo be
scheiden voorbereid, een éclatant succes moge
hebben.
„Merkwaardig.
Wie te die „ons" van „ons heilig Oranje
feest?” Dat te toch zeker het Nederlandache
volk? Oranje te toch niet alleen van ds. C. A.
Lingbeek en de zijnen?
Het Oranje-feest is tegenwoordig toch ook
een feest van Roomsch-Nederland? Oranje
heeft toch gewild, dat het Nederlandsche
volk zich bU alle princlpleele verschillen
in een hoogere nationale eenheid zou „ver
broederen”? Als pater Borromeus uitriep: „Dit
hebben wU onder Oranje bereikt!" dan te het
toch waar, en dan is dit toch naar den géést
van Willem van Oranje, die vrUheld voor elke
kerk en voor elke richting wenschte, en dus
ook gelegenheid om zich in vrUheid, naar de
beslissing van de staatsburgers zelve, te ont
wikkelen?
Het benepen exclusivisme van ds. Lingbeek
is met den geest van Oranjes streven recht
draads in strUd.
Oranje is het symbool, waarin onze volks
eenheid samenkomt.
Dacht ds Lingbeek de positie der dynastie van
Oranje zelve te versterken, door één-derde van
ons volk onder haar banieren wég te halen. Is
„ons heilig Oranje-feest” een ijartU- of een
kerk -onder -onsje
Kortzichtige domineer*
conoertertgu^atjn nu reeds door den K R.O. vast
gelegd.
Daarnaast brengt de KR O wederom in zijn
groote concerten een aantal Nederlandsche
kunstenaars van naam, terwijl bovendien enkele
avonden aan een speciaal land gewUd op het
programma staan, o. a. een Nederlandsche
avond, een Franache avond enz.
Ook de uitwissellngsconcerten zullen in het
a>. seizoen gebracht worden, waarvoor reeds
de gewaardeerde medewerking van de onder
scheidene gezanten werd verkregen.
Een ander genre van muziek, tot nu toe wei
nig door de omroeporganisaties gegeven, zal
dit seizoen de speciale aandacht vragen. n.l. de
klassieke en moderne kamermuziek door het
K.R.O.-orkest. Dit genre, dat zich zoo buiten
gewoon goed voor radlo-ultzendlng leent, te
altjjd eenigszine stlefipoederUjk bedeeld gé
worden, in welke leemte nu voorzien te.
De amusementsmuziek zal voor een groot
gedeelte wederom door de Kro-Boys worden
verzorgd.
Veel aandacht zal ook besteed worden aan
het brengen van Nederlandsche teksten, waar
voor reeds een overeenkomst werd gesloten met
een bekend Nederlandsch tekstdichter.
Naast de Kro-Boys zuilen ook bekende Ne
derlandsche en vreemde ensembles zorgen voor
voldoende afwisseling in het muzikale pro
gramma.
Het hoorspel vraagt altijd een bijzondere zorg
Te weinig wordt door de luisteraars gereali
seerd. dat er zoo weinig hoorspelen zijn, waar
van de inhoud voor den KJl.O.-microfoon ge
schikt mag worden geacht en daarom Is het
des te verheugender, dat wU een Nederland-
schen auteur bereid gevonden hebben,
aantal hoorspelen te schrijven, speciaal bere
kend voor de radio, waarin als onderwerp za'
behandeld worden: ,J)e Moederkerk en Neder
land door den loop der tUden heen", terwUl bo
vendien, na een scherpe selectie, op 'n aantal
hoorspelen van verschillend genre beslag werd
gelegd.
berichtten reeds, dat de Haarlemsche
en Madrlgaalvereeniging een tournée
door geheel ons land gaat maken ten b8te van
het Amsterdamsch Concertgebouworkest en dc
verschillende plaatselijke orkesten. WU zUn
thans in de gelegenheid het programma te pu-
bliceeren, dat op deze concerten zal worden in
gevoerd.
Tijdens de kerkconcerten worden werken ge
zongen van Ingegneri, Ph. de Monte, J. Obrecht,
J. P. Sweellnck. toonzettingen van Bern Dres
den, bewerkingen van F. A. Gevaert, W. A.
Mozart, D. Bortniansky. G. Verdl en A. Die-
penbrock. TUdens de zaalconcerten van In
gegneri, Ph. de Monte, O. Vecchi, J. P. Swee
llnck. O. di Lasso, toonzettingen van Sem
Dresden en F. A. Gevaezt, H. Andriessen, A.
Diepenbrock, C. Debussy en M. Ravel.
Nu de Wiener SAngerknaben binnenkort we
derom een tournée door ons land gaan maken,
schrijven wU voor onze lezers nog enkele merk
waardigheden neer betreffende dit beroemde
jongenskoor
Het instituut der „Wiener SAngerknaben
werd gesticht bU decreet van Ketzer Maximi-
liaan op 7 Juli 1498 met het doel öm te assistee-
ren bU de kerkelUke diensten in de Hofburg
Kapel Het had niet alleen een zeer gunstlgen
invloed op de muzikale ontwikkeling van het
cultureele leven te Weenen. maar was tevens
een belangrijke instelling op het gebied van
opvoeding en onderwU». omdat aan een groot
aantal begaafde, doch dikwijls in behoeftige
omstandigheden grootgebrachte kinderen de
mogelijkheid werd geschonken gratis een uit
stekende opvoeding te genieten. De keizerlijke
familie had de kosten voor deze opvoeding op
zich genomen in het door haar gestichte ,Jx>e-
wenburgische Konvlkt", terwUl als tegenpres
tatie van de Jongens verlangd werd hun klare
kinderstemmen uitsluitend te laten hooren bU
de kerkelUke plechtigheden. BU de ineenstorting
der Habsburgsche monarchie hield deze dona
tie op. soodat het koor moest worden opgehe
ven. Jaren bleef de Hofburg Kapel verstoken
van de Sangerknaben, hetgeen zich door een
steeds minder wordend bezoek geducht liet ge
voelen Tenslotte wtes men zelfs door de groote
onkosten. veroorzaakt door de engagementen
van solisten en koren, gedwongen de diensten
geheel te staken. Belangrijke personen in het
muziekleven, gaven er zich spoedig rekenschap
van. dat de Hofburg Kapel een éénlg instituut
was in het artistieke leven te Weenen en dat
haar verdwUnlng geregelde uitvoering van
unieke klassieke meesterwerken met zich mee
zou deepen Begin 1923 organiseerde men der
halve wederom uitvoeringen van plechtige
Hoogmissen in de Kapel en dacht daarbU te
vens aan de reorganisatie van het instituut der
SAngerknaben.
De huidige rector, prof. Jozef Schmidt, stelde
zich die reorganisatie ten doel en werd zoo de
herschepper van het beroemde instituut. Ga-
leidelUk gelukte het *t oude niveau wederom
te bereiken, waarvoor vele mueilUkheden over
wonnen moesten worden Thans kunnen de
SAngerknaben nog eenigen tUd na hun stem-
mutatle op het college verblUven. om hun studie
te voltooien De studie wordt geleid door uit
stekende professoren De opvoeding te geba
seerd op dezelfde regels als die van religieuze
colleges. Het muzikale gedeelte bevindt zich
echter in handen van de dirigenten dr Georg
Gruber, Hans van Urbanek en Leopold Emmer.
De vertooning van Haydn's opera „De Apo
theker" leidde tot ‘n aantal uitnoodigingen in
concerten binnen het Konvlkt. GeleidelUk
werd in vrUwel alle Europeesche landen opge
treden. Waar nog steeds het aanvankelijk ge
stelde doel: ds jongens, uit alle rangen en
standen voortgekomen, geheel kosteloos deze
algemeene en in t bijzonder muzikale opvoe
ding te geven, betracht wordt, te het noodzake-
lUk door middel van kunstreizen het budget
sluitend te maken.
TUdens hun In 't vorige Jaar door ons land
gemaakte tournée hebben de Wiener SAnger-
knaben dermate gunstige Indrukken weten te
wekken, dat men hen thans met groot genoe
gen op het Nederlandsche podium zal weder
zien.
warde voorstelling, dl eeen niet wel-doorknede
toeschouwer er zich van vormde. De noodzake
lijkheid van de centralisatie behoeven wU wel
niet verder aan te toonen. Met nadruk mag
er echter op gewezen worden, dat de K. J. O.
dus niet is wéér een nieuwe tak van het jeugd
werk; zU te er de saamvattlng en het leidend
orgaan van, zU is thans het éénlge Kath. Jeugd
werk in *t Bisdom Haarlem verwarring te dus
niet meer mogeUjk. ZU omvat alle Jongens,
die bU het jeugdwerk zUn aangesloten, onver
schillig in welke afdeeling ervan zU zUn onder
gebracht.
Voordat wU in een slotartikel overgaan tot
de beschouwing van de specifieke Krutevaart-
methodlek, die in het Juvenaat tot werkwijze
te gekoeen, geven wU aan het slot van dit
oriénteerend hoofdstuk betreffende de K. J. C.
in *t algemeen enkele cUfers aangaande haar
arbeid volgens de laatste 'Jaarverslagen.
Volgens deze opgaven telden: het Juvenaat
175 afdeellngen met 10.192 jongens van 1317
Jaar; de Verkenners 57 afdeellngen met 876
Jongens van 1317 jaar; het St. F. L. 23 af
deellngen met 736 jongens van 13—17 Jaar
(waarbU dan nog beneden 13 jaar 1895 jongens
en boven 17 Jaar 383 Jongens) terwUl de Sport-
junioren voor voetbal 5530 leden telden, die
echter gedeeltelUk in de andere afdeellngen zUn
vervat.
Aan de 20 cursussen voor Jeugdleiders, ge
houden van Sept. 1933 tot Mei 1934 werd deel
genomen door 801 leiders en helpers; het aan-
„Het Jongenswerk richt zich op de massa. taI lelders en leekenhelpers voor clubwerk enz.,
bedroeg totaal 1341 personen, terwUl op het
jongensblad „De Jonge Wacht” 5555 abonne
menten liepen.
Belangrijken dan dit toch altUd eenlgszlns
dorre materiaal aan gegevens, is de verklaring
van leiderszUde herhaaldelUk ten aanzien van
de cursussen uitgesproken: dat door het alge
meen oriénteerend karakter daarvan veel steun
en verheldering werd verkregen.
De cursussen in deze periode behandelden
voomamelUk a. de grondbeginselen van t jeugd
werk, b. het historisch overzicht van het jeugd
werk In ons land, c. een psychologisch over
zicht van de eigenaardigheden der jongens in
de puberteitsjaren en d. in het algemeen
eenige sociale orlénteering en de beteekenis van
den volkszang en sport en spel bU het jeugd
werk.
In de te Den Bosch voortgezette vergadering
van den Ned. R. K. Bond van Btucadoorspe-
troons kwam het volgende voorstel der afdee
ling Den Haag aan de orde:
Het bondsbestuur neme die maatregelen
welke ultalulten. dat in de toekomst een aanne
mer van BisschoppelUk rekenpllchtlg werk, na
gehouden aanbesteding van het stucadoorawerk
hetzelve nog voor lageren prys zonder heraan-
bestedlng aan den man tracht te brengen
De afdeeling wil haar doel bereiken door b.v.
den leden van den bond^te verbieden op straffe
van boete of royement een prijsopgave te ver
strekken voor stucadoorwerk aan een aan
nemer van rekenpllchtlg werk, als er reeds een
aanbesteding onder meerdere R. K. georgani
seerde stucadoorspatroons heeft plaats gehad
en geen arbitrale uitspraak den aannemer
machtigt tot het niet gunnen aan den laagsten
Inschrijver
Van de bestuurstafel kon niet met het voor
stel worden ingestemd, hoe goed ook bedoeld,
omdat bU te nemen maatregelen de belangen
van derden moeten worden In acht genomen.
Een dusdanig besluit zou ook den bona fide pa
troons. die zich In alles door dit besluit gebon
den achten schade berokkenen Voorts zou 'n
bindend besluit als In het voorstel bedoeld
alleen effect corteeren. indien dit in
contract te vastgelegd eh onderteekend
alle leden Individueel en de overtreding kan
gestraft worden met behoorlUke boetebepalin
gen en desnoods waarborgen geéischt zouden
moeten worden.
BU de verdere bespreking van het onderwerp
kwamen tal van grieven naar voren, het' mis
bruik der z.g.n. her-aanbestedlngen, die zich
zelfs met betrekking tot één werk tweemaal,
driemaal herhalen.
Een boycot voor architecten die de hand heb
ben In zoodanige voor het bouwbedrijf funeste
praktUken wordt noodig geacht. Het Hoofdbe
stuur deed de toezegging de kwestie aanhan
gig te maken bU den R. K. Bond van Bouw-
patroons Besprekingen werden gevoerd
de propaganda en het retraliewerk voor
bond.
De leden vereenigden zich na een lange ver
gadering met hunne dames aan een bondsdiner
In hotel „Noord-Brabant”.
„Toen Rabsake zUn roemtaal uiteprak voor
de muren van de stad Jeruzalem, beefde het
volk Israéls daarvan. Ons volk beeft niet meer
bU zulk een taal, maar zingt er een ChrtetelUk-
VolksonderwUalled bU- Roept het uit door Ne
derland met zUn ChristelUke scholen en zul-
ver-Gereformeerde Kerken: Ikabod. Ikabod!
alle eer vlood daarheen!"
die de eerste te van een reeks, waarin de drie
jarige knaap Jan Pieter een serie avonturen
beleeft. In dit eerste filmpje verricht de Jonk
man. die van zUn moeder opdracht kreeg op het
kleine zusje te letten, enkele manoeuvres, die
ongetwUfeld niet op de goedkeuring van zijn
moeder recht hebben, doch'die Jan Pieter niet
temin met een zekere overtuiging volbrengt
Het zal wel aan Franken’s liefde voor de cin-
dat hU deze stof
het, of deze liefde
groot genoeg was om tot een noodzakelUke
uiting te dwingen Veeleer te de energieke wil
om een film te maken te vroegtUdlg uitgebro
ken, met het fatale gevolg, dat de opzettelUkheid
in dit filmpje grooter te dan de ontroering. De
teederheid. die Franken vermoedelUk najoeg,
wordt daardoor een argloosheid, die een tikje
mal-nalef aandoet en verlangens oproept naar
de frissche élégance van .De Jardin du Luxem
bourg”, een film, die nog altUd den toets der
critiek kan doorstaan.
In het kleine bestek van „Jan Pieter" heeft
Franken ook getracht met het geluid te expe-
rimenteeren. Zoo hooren we, terwUl Jan Pietei
stoute dingen doet, de stem van zUn moeder, in
Jan Pieter’s binnenste waarschuwende woorden
spreken, maar dit alles geschiedt met een ze
kere onwennigheid en met te grooten nadruk,
inplaats van een vlinderlichte aanduiding, die
wellicht aan duldeUjkheld gewonnen had, wat
de poging thans aan gewildheid te heel heeft.
Van den Fllmtechnlschen Leergang onder lei
ding van Willem Bon werd het filmpje „Botsin
gen" vertoond. Deze botsingen zagen we plaats
Woensdag hebben twee paters Jezuïeten
Nümegen bet zeldzame 50-jarige profe^slefeest
gevierd
De ZE pater van Everding»n leeraar aan
het 8t Canisiuscollege te Nijmegen wUdt zich
al bUna een kleinen menschenleeftild aan het
middelbare onderwUs voor de rüperc jeugd.
Thans herdacht hU onder waardeerendc be
langstelling van oud-leerlingen en leerlingen
van het college zUn gouden pi ofessleieest
Van alle zUden uit verschillende deelen
des lands mocht pater M. van Everdlngen vele
gelukwenschen ontvangen vooral ock van de
Katholieke Leerarenvereeniglng 8t Bonaven
ture.
Pater dr. Korsten SJ„ leeraar in het Neder-
landsch aan het Canteluscollege nerdacht den-
zelfden dag zUn zilveren professiefeest.
In het Berchmannlanum aan de Houtlcan op
Brakkensteln te NUmegen vierde pater
Th. Helsloot 8.J., leeraar in de philosophic zijn
gouden profesaiefeeet.
In het Berchmannlanum 4s het gouden pro-
fesslefeest in stillen kring van ordegenooten
gevierd.
Van vele vrienden mocht Daler Th. Helsloot
gelukwenschen ontvangen.
In het landelUke Hatert. buitenwUk van
NUmegen. heeft peter Gregorius Willems OP
deze week zUn zestigjarig professie feest her
dacht Met het oog op zijn hoogen leeftUd werd
het zeldzame feest in besloten kring gevierd
in het Domlnicanesaenklooster te Hatert bU
NUmegen, waar de Jubilaris sinds twaalf jaar
rector te. Pater G. Willems werd in 1856 gebo
ren en in 1880 priester gewUd Van 1883 tot
1913 werkte hU als missionaris op Curasao.
Om gezondheidsredenen moest hü toen naar
het vaderland terugkeeren.
ba
n,
it
n.
!C
B-
BT
