Een smalfilm-demonstratie
Bloemenfestijn 1935 te Heemstede
De ontwapening-
De oorlog op zee
NAAR WERKELIJKHEID
PATHÉ-RURAL
ONTPLOFFING IN EEN
VUURWERKFABRIEK
f
VRUDAG 28 SEPTEMBER 1934
r
In’t gedrang
Rondwandeling over
het ruime terrein
Eetbare oliën duurder?
Nacht el yk artilleriegevecht
Twee arbeiders gedood
Narcisgenvallei
WATERLEIDINGBELANGEN
In het bisdom Haarlem
Geen kaartenhuisjes
LEIDENS ONTZET
WERK VAN ANDERHALF
MILLIOEN
Perfecte weergave
De C. A. O. zal worden toegepast
Werken langs Noordzeekanaal
'Aan de voorbereidingen voor de
internationale bloemententoon
stelling wordt hard gewerkt
Geluid sfilm-projectie op 7% mM.
in twee verschillende
grootten
Iedere week sullen minimam*
pryzen worden vastgesteld
Groote ongerustheid in tuinbouw-
kringen
Eén persoon gedood, één ernstig
gewond
HET CLEARING-VERDRAG
MET DUITSCHLAND
DE ZILVEREN
SCHEEPVAART
INSPECTIE
4
„PIJLTJESDAG” VOOR HET
JEUGDWERK
-
In contact met electrise he
hoogspanningslijn
Programma der 3 October-feegten
IW
paar
er
een
ÏR.
propa-
en ontwapening
p,
f
beer
r
tb. 7
Zondag 14 October wordt er in het geheele
Bisdom, met bijzondere goedkeuring en aan
moediging van Zl)ne Hoogwaardige Excellentie
den Blsschop, een „pyitjesdag” gehouden, ten
bate van het mannelijk en vrouwelijk jeugdwerk
in ons Bisdom.
een
iel-
De heer Ernst H. Krelage, voorzitter der
Alg. Ver. voor Bloembollencultuur.
naar Dultschland te zenden, en dit drukt nog
meer de toch reeds lage prijzen dl? besteed
worden.
Een
de
krachtig
werd
cht
I is
de—
or-
ten,
hten
uren
jete-
door
over
ken.
®on-
J. te:
wen
L
dan
■nün
dan
het
rave
Rn
joed
den
oei-
omt
laai
Ik
Mn?
u te
ster
org.
ulif
een
was
eeg,
En.
•uur
lij-
t te
nee
md
lere
ede
and
Ik
en
een
eur
Het bestuur van de Beurs voor den Groothan
del In Metaal-, Papier- en Texttelgrondstoffen
heeft een spoedvergadering gehouden ter bespre
king der laatst-gepubliceerde betalingsregeling
met Dultschland, waarin besloten werd den mi
nister van economische zaken in verband met
de vrees voor funeste gevolgen van deze rege
ling voor handel en Industrie, te verzoeken
vóór ratificatie een daartoe aangewezen com
missie te ontvangen, welke de bezwaren zal uit
eenzetten.
In bet aanstaande voorjaar zal men dus aan
de Narclspcnvallel de kleurige resultaten dier
doelmatige strooier!) kunnen bewonderen in den
vorm van een met zorg gekoeen lente tapijt tue-
schen de toornen en heesters op den Bclvédère-
heuvel.
Onlangs te opgericht een spysolleconvenUe,
waarbij zijn aangesloten de in Nederland geves
tigde fabrikanten van geraffineerde spijsoliën,
alsmede de Nederlandsche groothandel in die
branche met het doel den handel in deze arti
kelen te regelen.
Deze spfjsolieconventle treedt op 1 October In
werking en de door de aangeslotenen gekozen
noteeringscommlssle zal in overleg met den re-
geerlngscommlssaris voor de melkveehouderij
wekelijks de minimumprijzen bepalen, waarvoor
flesschen slaolie en losse slaolie in detail kun
nen worden verkocht.
aan een
waar-
Wat ver weg te liggen scheen, is reeds tast
bare werkelijkheid geworden. Was er bij onzen
laatsten persomgang nog slechts in groote Ujuen
iets van de In wording zijnde tentoonstelling
te zien, nu, by den Donderdag gehouden rond
gang over de tentoonstellingsterreinen, begint
er teekening te komen In de plannen, welke er
ten uitvoer worden gelegd en kan men zich
reeds eenig idee vormen van het grootsche ef
fect, dat straks het geheel zal maken.
Westlandache exporteurs zfjn In een
bijzondere vergadering bijeengekomen, in ver
band met de nieuwe clearing-overeenkomst met
Dultschland, welke voor de exporteurs, en als
gevolg daarvan ook voor den tuinbouw, groote
nadeelen met zich brengt.
Algemeen was er ongerustheid over de beta
lingen die voor 24 september vervallen. Die be
dragen zijn nj. op het Sonderkonto gekomen, en
het enorme bedrag dat hierop is gebracht, doet
het ergste voor de exporteurs vreezen.
De exporteurs durven het bjjna niet meer aan „St. Bavo”,
De Centralisatie van het jeugdwerk vordert
daarentegen een grootere uitgave. En deze cen
tralisatie Is noodig, wil het werk goed geleld
worden en aan de verwachtingen kunnen be
antwoorden.
Daarom Is het plan bij de leiding van het
jeugdwerk gerezen, om een pljltjesdag te orga-
niseeren. Een vrijwillige bijdrage van de geloo-
vigen, gevraagd door de leden der jeugdorgani
saties voor dit zoo noodzakelijk werk, kan nie
mand te veel belasten. Wie niets kan missen,
van hem wordt niets gevraagd. Wie weinig heeft
geve weinig, wie ruim over middelen beschikt
geve ruim.
Moge 14 October, aldus schrijven directeur J.
Mol, van het Mannelijk -Jeugdwerk en directeur
A. M. A. Vollaerts. van de Vrouwelijke Jeugdbe
weging voor Katholieke Actie ,J3e Graal" in
Vanmorgen zijn onder Tlenhoven twee arbei
ders In de buurtschap de Egelsbeek door hoog
spanning gedood.
De arbeiders waren bezig met het leggen van
buizen van de waterleiding van het pompsta
tion Loosdrecht naar Tlenhoven. Do buizen
werden gelegd in een gleuf door middel van
een bok op drie pooten. By het opvijzelen heeft
de bok de punt van den hoogspanningslijn ge
raakt, daardoor is contact ontstaan, waardoor
twee arbeiders uit Brabant, die bezit waren
met het leggen van de buis werden gedood. Een
derde persoon werd ernstig gewond.
De lijken van de twee slachtoffers zijn naar
Tlenhoven vervoerd.
Uit Ijzer, beton en zware betimmering ópge
trokken, schijnt dit nu reeds imposante ge
raamte bestemd om de eeuwen te trotseeren.
En toch is dit alles slechts bedoeld voor den
duur van een paar maanden. We hebben waar-
Hedenmorgen te ongeveer kwart voor
negen heeft in de Vuurwerkfabriek van de
firma A. J. Kat aan den Haarlemmertrek-
weg te Leiden oen ontploffing plaats gehad,
waarbij een der werklieden is gedood, ter
wijl een andere zeer ernstig werd gewond.
de
haar
25-jarig jibilesW ter ge
legenheid waarvan ten
bureele van den Inspecteur-
Generaal aan de Kontngs-
kade te Den Haag een druk
bezochte receptie werd
gehouden. De minister van
Waterstaat, Z. Exc. J. A.
Kalft, kwam ook compli-
menteeren. V. I. n. r. de
heeren E. M. Neuerburg,
scheepsbouw-ingR. S. van
’t Haaff, inspecteur, C. Fock,
inspecteur-generaal en mi
nister Kalft
Wie dezen zomer in het Wandelbosch Groe-
nendaal vertoefde, zag zich op sommige punten,
vooral in de buurt van de Belvédère, reeds hier
en daar door een prikkeldraadversperring den
toegang ontzegd. Thans is de afsluiting daar
voltooid en heeft die hoek van het tentoon
stellingsterrein den schoonen naam gekregen
van Narcissen vallei. Men onthoude dezen vaam
voor het komende voorjaar, want daar werden,
zooals de heer J. H. Voors ons bij den omme
gang meedeelde, niet minder dan 200.000 nar
cissen doelmatig uitgestrooid, waarbij we de
vakkundig Juiste, maar niet onvermakelijke en
geestige opmerking te hooren kregen, dat je
nog verkeerd strooien kan ook.
De ontploffing vond plaats in een der huis
jes, waaruit de fabriek is samengesteld, nJ. in
het eerste gedeelte van de drievoudige loods V.
Men was daar op het oogenbllk bezig met het
stampen van sterren, zooals die in vuurpijlen
worden gebruikt. Het dak van het huisje werd
gedeeltelijk weggeslagen. Ook de muren en de
verblndingsmuur naar het tweede gedeelte van
de loods werden vernield.
In het huisje werkte van Houten, die meestal
alleen sjjn werkzaamheden verricht, maar op
het oogenbllk van de ontploffing werd geassis
teerd door den meesterknecht van Wezel. Laatst,
genoemde werd op slag gedood. Het slachtoffer
was gehuwd en vader van drie kinderen. Van
Houten werd zwaar gewond. Met ernstige
brandwonden werd hjj naar het Academisch
Ziekenhuis vervoerd. Men vreest voor zijn leven.
Een begin van brand kon met emmers water
worden gebluscht, zoodat de brandweer, die uit
verschillen. Beide formaten echter doen wat de
beeld- en geluidsweergave betreft voor geen
enkel ander smalfUmapparaat onder. Het beeld
is helder en duidelijk, het geluid voortreffelijk
en genuanceerd, zoodat een nlet-lngewyde geen
verschil merkt met de meest perfecte normaal-
fUm-apparaten der bioscopen. Het kleine toestel
projecteert gemakkelijk op een afstand van vijf
tien meter, het groote met evenveel gemak op
een afstand van 25 meter, waarbij het geluld
vol en aangenaam blijft, zooals ons uit de pro
jectie van enkele films en fragmenten gebleken
te. De filmband is brandvrij en dus niet alleen
voor zalen, maar ook voor de huiskamer alles
zins geschikt. Deze brandvrijheid te In verband
met het droevig ongeluk in Hilversum het ver
melden dubbel waard. Dezg Pathé Rural-toe-
stellen, worden, zooals men weet, door de Fllm-
afdeellng der K. 8. A. te Leiden tn den handel
gebracht, welke onderneming alleen-vertegen-
woordlger te voor deze apparaten.
By het schrijven over smalfilm doet zich
steeds de moeilijkheid voor, dat men de vraag
te beantwoorden krijgt, of er ook films voor
deze apparaten te krijgen zijn. Toen wij destijds
een beoOMeeling gaven van het Agfa-apparaat,
moesten wy er op wijzen, dat het aantal smal
films op 18 millimeter in stomme versie vrjj
talrijk aanwezig voor de geluidsapparaten
voorlooplg nog op zich wachten liet. Er bestaan
nog geen 16 millimeter geluidsfilms, tenzij
wellicht hier en daar een filmpje, dat een lief
hebber op eigen gelegenheid maakte. Een voor
raad films, die een exploitatie toont en voor
afnemers aantrekkelijk sou kunnen zijn, be
staat nog niet. De bedoeling van het 16 milli -
meter-apparaat was dan ook goeddeels een
aansporing te richten tot de fUm-dilcttanten
om zich op de vervaardiging van gelulds-smal-
fihns toe te leggen.
In dit opzicht te Pathé Rural In het voordeel.
De exploitanten beschikken namelijk over een
lijk respect voor deze oer-BoUandsche degellik-
held, die zich niet tevreden stelt met kaarten
huisjes, zooals men op andere tentoonstellingen
meer dan eens ontmoet.
Wanneer we dan nog het in geraamte reeds
aanwezige „Warenhuis” of open broeikas al
leen de glazen dakbedekking ontbreekt nog
vermelden, hebben we alles de revue laten pas-
seeren, wat de leden van de Nederlandsche pers
Donderdagmorgen reeds van de Heemsteedsche
Flora te zien kregen.
En als straks het voorjaarszonnetje van W35,
evenals dezen Donderdagmorgen de warme Sep.
tember-zon deed, Groenendaals omgeving en de
Flora zal koesteren met haar gouden licht, dan
twijfelen we er niet aan, of duizenden stad- en
landgenooten zullen er gaan genieten van het
heerlijke lentefeest, waarvan de voorbereiding
thans in vollen gang te, en datongetwijfeld
worden zal tot één groot nationaal en inf^mn-
tlonaal succes.
We houden u op de hoogte.
He-
en
t; F
F.
Pur
geer;
Be-
kar-
Luc
Ris.
lale.
Van Donderdagmiddag tot ’s avonds zijn de
vierde oefeningen der marine gehouden. Ter
reede van den Helder lag de blauwe kruiser
„Java”, voorgesteld door de .Hertog Hendrik”,
welke op het punt stond naar Indlë te vertrek
ken. toen de oorlog met Roodland uitbrak.
Twee roode kruisers, elk van gelijke sterkte
als de „Java”, voorgesteld door de „Evertsen”
en de „Piet Hein” en twee roode jagers, werden
in zee gemeld, zoodat voor bescherming van de
.Java" speciale maatregelen moesten worden
genomen.
Onmiddellijk na Intreding van den oorlogs
toestand werd daarom de mjjnenleggers „Me
dusa” en „Douwe Aukes” naar de toegangen
vanuit zee gedirigeerd, om deze met mijner te
versperren. Door de ruwe zee moest van het
leggen van een werkelijke versperring worden
afgezien. Twee groepen van twee onderzeeboo-
Uen vertrokken Ijlings naar buiten en posteer
sten zich voor de zeegaten. Met drie groepen van
twee vliegtuigen elk werd een verkenning over
het zeegebied voor Den Helder gelegd.
Reeds vroeg in den namiddag ontdekten de
vliegtuigen nabij het lichtschip „Haaks” de
roode strijdkrachten, die zich in twee groepen
ieder van een kruiser en een jager hadden ge
splitst, welke groepen resp op den ingang van
den Zuidelijken en Noordelijken toegang tot ae
reede hadden koers gezet. De Noordelijke groep
drong daarbij zoo ver, opdat de walbatterten
en de ter reede liggende „Java” het vuur ken
den openen, terwijl de vliegtuigen bomaanval
len deden en tenslotte de onderzeebooten zich
niet onbetuigd lieten en verscheidene succes
volle aanvallen uitvoerden.
De roode kruiser ..Piet Hein” trok zich daar
op schielijk terug, doch de begeleidende ja^er
moest zijn doortastendheid betalen met een d~or
den algemeenen leider opgelegd biflten gevecht
gesteld worden tot ’s avonds acht uur. Blauw
verloor daarbij den mijnenlegger .Douwe Autes”
welke evenwel de gefingeerde versperringen in
den Noordelijken toegang reeds had gelegd.
De roode kruiser nam na dezen strijd een af
wachtende opstelling in nabij de toegangen,
doch bulten bereik van de blauwe artillerie. De
duisternis viel in en om negen uur ’s avonds
besloot de „Java” een uitbrekingstocht te wa
gen. Met geheel gedoofde lichten werd door den
Noordelijken toegang naar buiten gestoomd,
terwijl de onderzeebootmacht bevel kreeg zich
ter dekking voor de toegangen te concentreeren.
Hieraan werd voldaan, maar voordien kreeg
de voor den Zuidelijken toegang geposteerde
roode kruiser nog twee succesvolle onderzee-
bootaanvallen te doorstaan. Terwijl de „Java"
langzaam avanceerde, marcheerde de Noorde
lijke roode kruiser eveneens op naar het zeegat.
De blauwe onderzeebooten, het gevaar van den
aanval onderkennend, vleien dien kruiser even
wel krachtig aan en wisten nu óp goede *wjze
tot lanceeren te komen.
Buiten gekomen ontspon zich
nachtelljk artilleriegevecht
Het ligt in de bedoeling de minimumprijzen
voor Iedere week vast te stellen. Voor de week
die Maandag aa. begint te de mlnlmumverkoop-
prijs voor slaolie in flesschen vastgesteld op 55
cent per flesch plus 5 cent staangeld per flesch.
De minimum verkoopprijs voor losse slaolie is
voor dezelfde hoeveelheid, als een flesch in
houdt, bepaald op 42% cent.
handel beter ware, deze plagerijen te vermijden
en naar wij vernemen, trachten de partijen ook
wel tot een oplossing te komen.
Naast deze manoeuvres maakt# Pathé zijn
17% mllllmetertoestellen, overwegend allereerst,
dat hij als alleen rechthebbende groote kansen
zou maken zaken te doen en dat een 17% mll-
llmetermaat. die precies de helft Is van de nor-
maalfilmmaat, in vele opzichten gemakkelljker
dan 16 millimeter te bewerken zou zijn.
De toestand werd dus op een gegeven oogen
bllk zoodanig, dat men op een beslissing wacht
te. die zou uitmaken, welke breedte de voorkeur
zou krijgen. Op verschillende Internationale
congressen is deze Traag aan de orde geweest,
en het zag er gerttlmen tijd naar uit, dat 16
millimeter het zou winnen, niet omdat deze
maat bijzondere voordeelen bezit, maar omdat
de meeste landen er nu eenmaal meer aan ge
hecht waren. Sinds kort echter te er wijziging
In dfzen stand van zaken gekomen, os doordat
de belangstelling voor het 17% mlllimeter-appa-
raat in Engeland grootere afmetingen gaat aan
nemen. Men overweegt hierbij blijkbaar, dat
men beter in zee kan gaan met een smalfllm-
toestel, waarop reeds een respectabel aantal
f'lms te krijgen Is dan met een toestel, dat bij
gebrek aan films niet gebruikt kan worden. Het
gevolg van deze overwegingen en van hgt feit,
dat Pathé Rural uitnemend voldoet >n door de
aanwezigheid van films bruikbaar te en blijft,
HCeft de verhouding tusschen de twee concur-
reerende maten anders gesteld en wel zoo. dat
er vermoedelijk geen sprake meer is van een
overwinning van één hunner, doch dat zij naast
elkaar zullen blijven fl^breeren, waarbij de toe
komst zal uitmaken, welk apparaat het meest
gevraagd en dus het meest verkiesbare te.
Genoemde toenadering in de situatie heeft 'zich
in betrekkelljk korten tijd voltrokken en het
valt niet te ontkennen dat het Pathé-apparaat
hiermede zijn voordeel zal kunnen doen. Als ge
zegd: de projectie behoeft geen reden tot terug
houdendheid te zijn, daar zij tot geen enkele
crltlek aanleiding kan geven, en verbazing wekt
over hat feit, dat hi zoo’n kort bestek aooveel
zuiverheid van beeld en geluid te bereiken viel.
Dbg.
Op den tweeden dag der jaarvergadering van
de vereenlglng voor Waterleidlngbelangen in
Nederland hebben de deelnemers in den voor
middag een bezoek gebracht aan de Waterlei-
dinglnstallaties der Philipsbedryven te Eind
hoven.
Om één uur vereenigden zjj zich
koffiemaaltijd in hotel „Du Commerce”
na zjj om twee uur wederom naar de Philips-
bedrljven zijn vertrokken, thans voor de be
zichtiging van de glasfabrieken.
Donderdag vierde
Scheepvaartinspectie
Het „Nederlandsche weekblad voor kruide
nierswaren” bericht naar aanleiding van deze
overeenkomst, dat zij niet van kracht te voor
raapolie en nAsa soja-olle, maar wel voor bo-
terolle en geraffineerde soja-olie. Daar de con
ventie is afgesloienlmet medewerking van de
cristeauivelcentrale, «Memand worden aangewe
zen, namens de regeering. met wien overleg ge
pleegd wordt omtrent verschillende aangelegen
heden.
De opzet van de regeling is eenerztjds om aan
den chaotischen toestand in het bedrijf een
einde te maken, terwijl aan den anderen kant
de regeering een rem wenscht te leggen aan
de vlucht van de boterconsumptle naar de eet
bare oliën. De vast te stellen prijzen zijn mini
mumprijzen, waar de winkelier wel boven mag
gaan. Voorraden vallen bulten de regeling.
aantal films, die direct geleverd kunnen worden,
terwijl Pathé het voornemen heeft een twaalfal
films per Jaar te doen vervaardigen. Wordt dit
voornemen geheel of zelfs maar gedeeltelijk
werkelijkheid, en legt men zich toe op de ver
vaardiging van verantwoorde en den goeden
smaak dienende films, dan laat het zich aan
zien, dat het Pathé Rural geluidsapparaat groo
te diensten zal kunnen bewijzen
Blijkens een Inleiding van den heer Brouwer,
leider der fllmafdeellng 0er K. 8. A. zal de
exploltante alle geschikte films Invoeren, die zij
op 17% millimeter verantwoorden kan. Het ziet
er dus naar uit, dat in de toekomst de film-
voondening op smalband niet alleen blijvend
mogelijk zal zijn zij te dit reeds op het
oogenbllk maar dat men zelfs, wanneer een
goede keuze wordt toegepast, een nuttige film-
voorzlenlng'tegemoet gaat. Daar, waar de nor-
maalfllm niet komen kan of te duur te, kan de
smalfilm uitkomst brengen. Zelfs bestaat de
mogelijkheid om uit de immer groeiende Fran-
sche productie smalfilms te betrekken, die de
normaalfilm-handel niet importeert. De per
spectieven zijn alzoo talrijk, mits men er voor
wake, dat het gehalte der Ingevoerde films een
gezonde belangstelling waardig zijn.
By het neerschrijven van deze beschouwing
dringt zich uiteraard de vraag op. hoe de strijd
tusschen 16 en 17% zal afloopen. Destijds, toen
deze strjj(l_ In een vroegere phase aan de orde
was, hebben wU gewezen op den stand van za
ken. De 16 millimeter smalfilm had een voor
sprong In dien zin, dat zoowel Amerika als
Dultschland belde tot de 16 millimeter hun toe
vlucht namen. Frankrijk stond met zijn 17%
millimeter film, die in dit land zeer veel ge
bruikt wordt, vrijwel alleen. Doch de handel
kent rare wegen, als het óm de concurrentie
gaat en zoo zagen we het-gebeuren, dat Ame
rika de geluidsstrook op de fllmband precies
aan den anderen kant legde ate Dultschland
het deed, met het gevolg, dat een en dezelfde
film niet op het Amerlkaansche en tevens op
het Dultsche apparaat kon gedraald worden.
Een merkwaardige handeteactie, waar de leek
het bestaan nauwelijks van kon vermoeden. Het
blijft een open vraag, of het niet, ook voor den
Daar zal straks ook het theehuis verrijzen,
van waaruit men een prachtig overzicht zal
hebben niet alleen op de onmlddellljke omge
ving, maar ook op het tentoonstellingsterrein.
Via de Leliebrug over het idyllische vijvertje,
dit brugje heet van ouds reeds zeer toepas
selijk aldus en behoeft dus niet te worden om
gedoopt komt men op het vlakke, groote ter
rein met zijn hyacinten- en tulpenbeplanting
gen. zonder en in samenplanting met andere
gewassen. Een hoek van het groote terrein is
omgeschapen in een Itallaanschen tuin met
een pergola en een pittoreske bank met suilen
van natuursteen. Een groot grasperk, één Hec
tare groot, in het midden waarvan een muziek
tent zal worden opgertcht, zal geheel ten ge
rieve van het bezoekend publiek worden Inge
richt. dat vandaar uit het geheele tentoonstel
lingsterrein zal kunnen overzien.
Ben ander hoekje van het park, waar een
sierlijke dennengroep een der inzenders in
spireerde tot den aanleg van een rotstuin in
geel-roode tinten, is reeds geheel gereed, op de
voorjaarsbeplantlng na en bood reeds nu met
het aardige kunstmatige waterloopje een waar
lijk schllderachtlgen aanblik,
Gedebuteerde Staten van NoocdhoUand
hebben goedgekeurd het besluit van stemge
rechtigde ingelgpden van den Grooten IJpol-
der tot het aangaan van een overeenkomst met
het RUk en de gemeente Amsterdam, betref
fende de verruiming van het Noordzeekanaal,
den aanleg van de Westhaven en de verplaat
sing van het gemaal van den polder.
Een afschrift van dit besluit ligt gedurende
dertig dagen ter inzage ten Raadhuize van
Amsterdam, Kamer 167.
Het Werkfonds heeft thans bericht van de
regeering gekregen, dat zij accoor-l gaat met
de uitvoering van een gedeelte van den
nieuwen weg AmsterdamRotterdam, in de
gemeenten Zwammerdam, Reeuwljk en Wad-
dlnxveen. op de voorwaarden, die het Werk
fonds in overleg met de vakcentralen daarvoor
heeft vastgesteld Dit te een project van ander
half mlllioen gulden, waaraan dus een groot
aantal arbeiders werk zal kunnen vinden. Met
de uitvoering zal spoedig worden begonnen.
Voor dit werk zullen, naar „Het Volk” bericht.
<te algemeene bepalingen van de landelijke col
lectieve contracten geiden, terwijl ate uurloon
voor vaklieden 42 cent en voor nlet-vaklleden
33 oent te vastgesteld. Wanneer In aangenomen
werk wordt gewerkt worden de uurloonen resp.
en 82 cent, waarboven 10 procent mag wor
den verdiend. Verder zullen de loonen voor een
molenbaas 23.40 per week bedragen, voor een
dekknecht 19.80 en voor een bakschipper
18.45 en 19 80 per week.
Zeventig procent van het aantal arbeiders,
dat te werk gesteld wordt, zal uit de gemeenten
Zwammerdam, Reeuwljk en Waddlnxveen be
trokken moeten worden.
Langs de reeds ten deele gereed gekomen
beelden van een doelmatig ingericht stads
tuintje, waarvoor zooals we reeds meldden, een
prijskamp is uitgeschreven, voerde onze gids ons
naar de groote in aanbouw zijnde tentoonstel
lingshal met de beide groote terrassen, en den
▼Ijver, waarin reeds water staat en waaruit
straks de verlichte fontein haar vijftien Meter
hooge waterstralen zal doen klateren.
a 1 te het waar, dat de smalfilm nog niet
die aandacht en waardeerlng heeft ver-
vorven, die zjj verdient, het te anderzijds
ook waar, dat de veroveringen, die zjj maken
zal, een aanvang beginnen te nemen. De voor
deelen van de smalfilm zijn vele, de nadeelen
vrijwel nihil. Jaren lang heeft men getobd om
het smalle celluloid te voegen naar de redelijke
etechen, die men een projectie stellen "mag en
het leek wel, of de grooter moeilijkheden die de
geluidsfilm boven de stomme film stelt, eerst
moesten opdoemen, om aan die etechen meer ea
meer te gaan voldoen.
stenige maanden geleden hebben wij naar aan
leiding van een demonstratie van het Agfa-
smalfUmtoestel op 16 millimeter een beschou
wing gewijd aan het verschijnsel smalfilm,
waarin wij op het stuk van practteche bruik
baarheid een vergelijking troffen tusschen dit
apparaat en die, welke op andere maten werken.
Donderdagochtend hebben wij een tweede de
monstratie bijgewoond, ditmaal van het Pathé
Rural projectie-apparaat op 17% millimeter,
eveneens een geluidsapparaat, en wel in twee
verschillende formaten, die aanzlenllj)c in prijs
Wanneer men half December 1933
een oproep krijgt voor een perscon
ferentie over een tentoonstelling in
1935 te houden, dan krijgt men een
oogenblik het idee, alsof er iets in ’n
zeer verre toekomst staat te gebeu
ren. Twee jaren goed gerekend
eigenlijk maar een jaar en drie
maanden het lijkt een eindeloos
ver verschiet.
En ziet: we schrijven nu eind Sep
tember 1934 en reeds over eenige
maanden opent de Flora te Heem
stede haar poorten en zal
stroom van vreemdelingen trekken
naar Heemstede's schoone dreven,
die dan prijken zullen in haar kleur-
rijksten lentetooi.
Zooals altijd enkele dagen voor het traditio-
neele Leldsche 3 Octoberfeest te thans ver
schenen de feestwijzer voor de feestelijkheden.
Deze 45ste feestviering ter herdenking van
Lelden a Ontzet op 3 October 1574 vangt weer
aan met een reveille vanaf bet balcon der
Stadsgehoorzaal te zeven uur. Daarna te acht
uur koraalmuzlek In het Van der Werfpark,
verder ultdeellng van haring en wittebrood in
het Waaggebouw en kanowedstrüden in den
Oude Singel tusschen de Turfmarkt en Mare.
Het concert op het Waaghoofd by de uit-
deellng van haring un wittebrood kan ditmaal
wegens' verbouwing by V. en D„ dat in de
onmlddeliyke nabyheid Is gelegen, niet dóór
gaan, terwyi tevens geen toegangakaartan voor
de ultdeellng aan bezoekers kunnen worden
uitgereikt.
Over den histortechen optocht: „Belangrijke
personen en feiten uit Ce Geschiedenis der Rif
Provinciën” bevat het programmaboek tal van
interessante data, personen, enz.
-w-w yanneer in dezen tUd twee zaken zeer
\A/ byzonder In t gedrang zyn gekomen,
dan zijn hst wel de democratie en de
ontwapening.
Over de eerste spreken wij thans niet.
Wy stellen ons voor dit binnenkort te doeh
en bepalen ons dus voor heden tot het tweede
genoemde onderwerp.
En dan kan niet worden ontkend, dat zoo
als de Troonrede zegt, byna allerwegen
drang naar sterke bewapening herleefd te.
Het lykt wel, of men niets heeft geleerd van
de lessen der vooroorlogsche geschiedenis.
Door een tot het uiterste opgevoerde bewa-
pening zou men den oorlog, voorkomen, zoo
heete het.
De vrede moest „gewapend” zyn; alleen door
zich zoo krachtig mogelijk tot den strijd uit te
rusten, kon men de catastrophe vermyden.
De feiten wezen ten slotte den tegenoverge-
stelden kant uit.
De gewapende vrede leidde tot den gruw-
zaamsten oorlog der moderne tyden.
Hij bleek niets anders geweest te zyn, dan
de voorbereiding tot den strijd, een strijd,
welke, juist omdat die voorbereiding zoo ge
weldig was geweest, zoolang en zoo hardnek
kig kon worden volgehouden.
En nu te niet slechts „de drang naar sterke
bewapening herleefd”, maar vertoont de wed
loop In die bewapening zich opnieuw in al zyne
verdwazing en met al zijn gevaren.
Terecht spreekt de Troonrede in dit verband
van „groote bezorgdheid voor de toekomst der
menschheld”.
Inderdaad
Want nog veel afgryseiyker, dan de oorlog
van 1914’18 zou een herhaling van dien gru
wel zyn, nu de strijd vooral uit de lucht sou
worden gevoerd met al de verschrikkingen
daaraan verbonden.
Het te niet noodig hierover in blzonderheden
te treden.
De proeven, die worden genomen om de bur-
ger-bevolklng te beschermen tegen luchtaan
vallen, en de middelen, welke moeten dienst
doen om die bevolking te verdedigen tégen de
afschuwelijke gevolgen van den chemtechen
oorlog kunnen er slechts een denkbeeld van
geven, hoe verschrikkelijk de uitwerking dier
aanvallen en oorlogsvoering zou wezen, indien
het eens ernst werd.
En nu zwygen wy nog van het andere mo
derne strijdmateriaal, door de vorderingen der
techniek steeds meer geperfectionneerd, d. w.
z. steeds meer geschikt gemaakt, om op groote
schaal te dooden en te verdelgen.
Onder deze omstandigheden te het meer nog
dan voorheen een klemmende elsch, voor ont
wapening, of beperking van bewapening op te
komen.
De katholieken hebben daarby een belang-
ryke taak te vervullen, wyi zy over nagenoeg
alle landen der wereld verspreid zijn en de In
perking wil zij de verhoopte resultaten opa
leveren algemeen en w'exler'keerGr
moet wezen.
Van groote beteekenis en onverminderde ac
tualiteit te en biyft te dezer zake de grond
slag van het plan, dat Paus Benedict!» XV
ontvouwde in de Vredes-nota van Augus
tus 1917.
Voor de gedachten, in die Nota en In de
Pauselijke vredes-encyclieken neergelegd, moet
daarom onophoudelyk en stelselmatig
ganda worden gemaakt.
Juist In dezen tMd. nu niet slechts de drang
naar sterke bewapening te herleefd, maar ook
de oude vateche oorlogs-lyrlek weer wordt
aangeheven en ondeugdelijk gebleken frasen en
leuzen opnieuw moeten dienst doen, om die be
wapening aan te pryzen.
Want het te geen hersenschim, welke door
den H. Stoel aan de wereld werd en wordt
voorgehouden, maar een ideaal, dat kan en
moet gorden bereikt, wil de beschaafde wereld
niet ten onder gaan.
En al zyn de tydsomstandigheden thans on-
“gunstig en al zal nog een lange weg moeten
worden afgelegd en veel Inspanning noodig
biyken, om het Idéaal te benaderen, vertwijfe
len mogen wy niet.
Te minder daar pessimistische en alarmee-
rende berichten en voorstellingen somtyds een
tendentieus en onbetrouwbaar karakter bleken
te bezitten en ter wille van een belang, of uit
overdreven bezorgdheid, den staat van reken
donkerder voorstelden, dan hy m werkelykheid
was.
Ook In de actie voor vrede c~
hoede men zich voor „defaitisme"!
daarop een
tusschen de tx*,d»
kruisers, waaraap blauwe onderzeebooten .net
torpedo-aan vallen krachtig deelnamen,
tweede jager-aanval werd daarop door
„Java" afgeslagen.
Om half elf gaf de algemeen leider het sein
tot einde der oefening.
Voor de onderzeebooten was het wederom etn
succes vollen dag.
De Chef van den Marinestaf uit 'sGraven-
hage, vlce-admlraal De Graaf en de Comman
dant der Marine te Den Helder, Schout-bli-
Nacht T. L. KruUs, met zyn adjudant, woonden
deze oefening by aan boord van „H Ms. Hertog
Hendrik".
