Buenos Aires
Argentinië
en
B
II
ONS BLAD
Estland zonder
parlement
heden
Von Papen terug
te Weenen
I
l
Putschisten van
Het nieuws
van
25 Juli
Roode financiers
DE BAROMETER
s
Lerroux nog niet
gereed
EEN KIJK OP STAD EN
LAND
I
9
I
VUCtENKiDE KATHOLIEKE PERS
De zitting gesloten
daad
Koninklijk voorbeeld
van
NORTH
i
Tenten als kapellen in
gebrui|c
Buenos Aires: de stad aan
de Zilverrivier
Bank van den Arbeid staakt haar
betalingen; socialisten uit
Gentsch gemeente
bestuur
tatetdëfhéld. riet
ZEVEN KLEINE PLANETEN
ONTDEKT
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Argentinië: het land
de Estlands
Het Weer,
Hy zal niet voor Donderdagmid
dag zyn ministerlyst be
kend maken
Kerk en „missie” in
Buenos Aires
De regeering van oordeel dat alle
verdere samenwerking ónmo
gelijk is geworden
Overgebracht naar een concen
tratiekamp, moeten zy dwang
arbeid verrichten
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c., ingez. med. 40c
p. regel; idem op pag één 55c. p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Gezicht op Rio de Janeiro waar Woensdag de „Flandria” met het Nederiandsche
reisgezelschap naar het Eucharistisch Congres aanlegde
altijd
goed
Met het woord de
Hauptmann 11 Oct.
voor de rechtbank
DONDERDAG 4 OCTOBER 1934
Een schitterende foto van Argentinië’s prachtige hoofdstad Buenos Aires
STATE
a
F
in
het bouwbedrijf een jaar ver-
te
Pastoor H. N. Colla ran de H. Maria Magdaie-
na-parochie te Amsterdam raat rosten.
irtegenwoordlglng,
ind. standpunt gesteld dat een
BOEDAPEST. 3 Oct. (Reuter) Von Pa
pen. die na rijn aankomst In de Hongaar-
sche hoofdstad een onderhoud heeft gehad
met den premier Gömbös. is hedenmiddag
weder naar Weenen teruggekeerd.
Nader seint Reuter uit Weenen, dat Von
Papen aldaar is aangekomen en rijn werk
zaamheden in het Gezantschap heeft ner-
vat.
Massale vergadering In Den Haag In verband
met den noodtoestand der schoenmakers.
Prinses Juliana heeft t 96.000 als gift ineens
geschonken aan het Natioonaal Crisls-Comid.
WEENEN, 3 Oct. (Reuter) De regeering
zal binnenkort een bruinboek uitgeven over den
opstand van Juli en wat daaraan vooraf ging.
De arrestatie van den amb.enaar der Staats
politie. Dr. Franz Sonnlelti.er. heeft, naar thans
bekend wordt, nog verdere gevolgen gehad. Als
resultaat van heet onderzoek zijn nog de echt-
genoote en de zuster van Sonnleltner en twee
andere ambtenaren van de polltie-olrectie ge
arresteerd.
De Vlaamsche spellingscommissie wenscht na
geen veranderingen in de schrijfwijze van de
Nederiandsche taal in België.
Bij vechtpartijen te Weert zijn verschillende
personen gewond.
Von Papen Is te Weenen teruggekeerd en heeft
sjjn werkzaamheden in het Gezantschap hervat.
Stand op Donderdag 1 uur nun.: 7433
Vorige stand: 753.
Mededeelingen over den zomerdienst 1935 op de
luchtlijn AmsterdamHuilLiverpool.
De 3 October-feesten te Leiden zijn onder groote
belangstelling gevierd.
De Oostenrijksche Nazi's, die 35 Juli de Bonds-
kanselarü overvielen, moeten dwangarbeid ver
richten in een concentratiekamp.
Contracten
lengd.
d.wz de helft ot
l Mti Antl-regee-
Id dat een verdere
MADRID, 3 Oct. (Reuter). Lerroux, die be
last is met hét vormen van een nieuwe regee
ring. heeft zijn beraadslagingen voortgezet. OU
Robles, de leider der katholieke volksactie, ver
zekerde hem van den steun der agrarische
groep. Lerroux bracht in den loop van den mid
dag een bezoek aan president Zamora en ver
klaarde dat hij in verband met de moeilijk
heden die hij ontmoet had. niet voor morgen
middag zijn mlnlsterlijst kon opgevep.
Z. H. Esc. Mgr. P. WUlekens SJ. is in de Ka
thedraal van Batavia plechtig tot titalair-bis-
schop van Zorava gewijd.
Waar de imlzenzee van Buenos Aires uitdeint
in de vlakte, beginnen de ICatansia's (hofsteden)
innen enkele dagen zal de Eucharistische
hulde van heel de wereld zich concen-
treeren op een der grootste staten van.
Z.-Amerika: Argentinië. Daar komen de ka
tholieke volkeren samen, om hun geloof in het
eucharistisch Mysterie te manlfesteeren.
Eén zijn de naties geworden in hun vlaggen-
hulde rond het beeld der Lieve Vrouwe te Lujan,
één ook zijn zij in deze Octobermaand door
Maria rond de Christus-Hostie op het internat,
congres te Buenos-Aires.
Wanneer ook een persoonlijke tegenwoordig
heid voor de meesten in ons vaderland een on-
mogelijkheid is, wij zullen alien toch in de
eenheid van Christus’ Mystiek Lichaam daar
gerepresenteerd worden. Argentinië, dat door
dit Congres op grootsche wijze Gods eer ver
kondigt, trekt in de verrichting van deze taak
ook den Christus-vrede aan. Moge het Argen-
tijnsche geloofsleven deze dagen onze Katho
lieke biddende belangstelling wekken.
Onze lezers zijn ongetwijfeld van een zake-
Ujke kennis der voorbereidingen en van het
belang van dit congres op de hoogte.... Wij
willen hun hier bovendien een tijk op stad
en land geven,
In 1935 zal de Congres-stad haar 400sten
verjaardag vieren, in dankbare herinnering aan
den stichter, Pedro de Mendoza, die haar stel
de onder de bescherming van de Allerheiligste
Drievuldigheid en van de Heilige Maagd, als
.Madonna der gunstige luchtstroomingen". Een
staf van voorsteden, aan Gods lieve Heiligen
gewijd, bieden een waardlgen hofstoet voor de
God gedijde hoofdstad. De Spaansene religiosi
teit heeft haar gouden sporen achtergelaten
aan de La Plata-rivier. Het centrum van de
stad beschikt over een rijkdom van kerken en
kapellen tn Spalnachen stijl ópgetrokken De
nauwe kronkelende straatjes runnen nog een
historisch monument van de vreemde wendin
gen, die de koloniale politiek in deze tijden
vaak genomen heeft.
De laatste 30 jaren heeft de stad geweldige
afmetingen aangenomen; zij ia nu op vier na
de grootste stad der wereld; doch deze jaren
brachten ook een verfraaiing van de binnen
stad mee. Corso's, Avenues en Boulevards Ver
ruimen het stadsleven en -een metropoli tain
ondergrondsch spoorwegnet bevordert het snelle
verkeer. De Amerikaansche industrie heeft zich
op het hart van Argentinië geworpen en er een
nieuwe krocht Ingestort, die zich uitte in een
overweldigenden aanbouw van machinefabrie
ken. Molens werden gebouwd, die de vrucht
van onmetelijke tarwe-velden kunnen verwer
ken. en conserven-fabrleken voor de groenten
en fruitplantages aan de oevers van de ParanA.
Een uitgebrelde haven met een leger kranen
van geven en nemen brengt Buenos Aires in
contact met den wereldhandel.
H. K. H. Prinses Juliana heeft
aan het Nationaal Crisiscomité, af
gescheiden van de belangrijke
maandeljjkache bijdrage, welke het
zelve van H. K. H. mag ontvangen,
een gift ineens van negentigduizend
gulden doen toekomen.
Verwachting: krachtige tot matigen.
Zuidelijke tot Zuid-Westelijken wind,
«waar bewolkt tot betrokken met tijdelijke
opklaringen, regenbuien, weinig verande
ring in temperatuur.
Hcogate barometerstand: 758.9 te Yard*.
Laagste barometerstand: 729.6 te Holy
head.
Zon op 1M onder <31 - Licht op 731
Maan op v.m. 2.18 onder nam. 438
8 October N.M.
In den laten namiddag ging In gewoonlijk
goed Ingelichte kringen het gerucht dat Ler
roux een voorlooplge lijst van ministers gereed
heeft waarop hij zelf als Premier en minister
van Oorlog voorkomt. Generaal Franco zou
onderstaatssecretaris van Oorlog worden; Rocha
minister van Bultenlandsche Zaken; Salazar
Alonso minister van Blnnenlandsche Zaken.
NEW-YORK, 3 Oct. (Reuter). Het begin van
het proces-Hauptmann is vastgestela op 11 Oct.
as. Hij zal beschuldigd worden van afpersing
wegens het in ontvangst nemen van den 'os-
prijs van het kind van Lindbergh.
Onder voorzitterschap van prins Max vor
Hohenberg, een zoon van den te Serajewo ver
moorden aartshertog Frans Ferdinand, is een
groote vergadering van mcnarchlster gehouden
De vertegenwoordiger van ie Sturmscharen
verklaarde een voorstander van de monarchie
te zijn.
Medegedeeld werd, dat eenige dagen geleden
met dé Oostenrijksche regee.-ing underhande-
llngen zijn aangeknoopt over de teruggave van
bet vermogen der Habsburgers
Aan het slot noemde de leider eer Oosten
rijksche legitimisten, de vsorma.ige gezart
Wiesner het een heuglijk feit dat de mlniste)
van Buitenlandsche Zaken Berger—Waldenegf
de toespeling der Kleine Entente op een for-
meele verklaring van Oostenrijk, waarin dit
land afstand doet van de restauratie-idealen
van de hand gewezen beefs.
De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp tot
belastingheffing van goederen in de dood*
hand aanvaard met 38 tegen 18 stemmen.
REVAL, 3 Oct. (V. D.) Het Estlandsche Te-
legraafagentschap deelt mede dat door een
verordening van den Staatspresident de buiten
gewone nerfstritting van het Parlement geslo
ten is.
De EStlandsche Minister van Blnnenland
sche Zaken en plaatsvervangende Minister-
President heeft heden aan vertegenwoordigers
van de pers een verklaring gegeven Inzake de
regeeringsméatregelen met betrekking tot het
parlement.
Te Gent, waar het gemeentebestuur is sa
mengesteld uit liberalen, katholieken en so
cialisten en de socialistische wethouder van
financiën belangrijke bedragen belegd had
bij de .JBanque de Travail” hebben Katho
lieken en Liberalen verdere samenwerking
met de sdtiallsten geweigerd. ZIJ zullen met
uitsluiting der socialisten een nieuw ge
meentebestuur vormen.
BUREAUX: HOF 6. ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS.
Per kwartaal voor Alkmaar f 1—
Voor buiten Alkmaar f 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 booger
Degbled uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaernested - Haarlem
paal en perk te stellen aan de onafzienbare
tarwe-, mals- en havervelden. In Ce nabijheid
van de grootstad liggen de Europeesch-Ameri-
kaansche modelboerderijen met hun honderden
hektaren land. Dieper in de prairiën zijn aan de
Estanzia’s rond de honderd man personeel ver
bonden, welke gedeeltelijk als Peone (knecht)
op de boerderij zelf werkzaam zijn, gedeeltelijk
als Pastores (herders) de heele week met het
vee in de prairiën vertoeven. Veie arbeiders
raken nooit uit het binnenland. Er heerseben
sociale wantoestanden, die de bevolking Ir staat
van lijfeigenschap laten opgroeien. In het ge
bied Misslones is het grootgrondbezit te ver
opgevoerd; de pachten zijn zoo hoog opgedre
ven, dat het voor de immigranten ónmogelijk
is deze sommen op te brengen, met het gevolg,
dat de kleine boeren zich als Peonen laten in
schrijven op de Yerba-plantages.
Het verkeer is nog zeer primitief De smalle
spoorlijnen met te breed gebouwde wagons ge
ven aanleiding tot veel ongelukken Op 20 tot
30 kilometer afstand van elkaar liggen de sta
tions, meestal uit leem gebouwde huisjes. In den
Argentjjnschen Chaco vormen zij net centrum
voor drinkwater. Het grondwater is er namelijk
te zout en daarom nemen de treinen enkele
tankwagens mee.
Deze vereenzaming van de landbevolking is
een bijna onoverkomelijke moeilijkheid voor een
intens katholiek leven. De priester moet tevre
den zijn met een klein aantal geloovlgen, dat
de H. Mis bijwoont. De afstanden maken de
vervulling van den Zondagsplicht voor de mees
ten onmogelijk.
In zeer vele gevallen steunt de bevolking op
de genade van het H. Doopsel. Het is werkelijk
een geruststelling, dat er een drang leeft om
gedoopt te worden. Doch wij moeten ook hier
het gemis aan onderricht betreuren omdat er
zoovele wanbegrippen en wanpractjjken in de
toediening van dit Sacrament heerschen Daar
de Estanciers zich het hoofd niet breken over
godsdienstige aangelegenheden, dienen de
Peonen zelf een soort nooddoopsel (aqua de 80-
corro) toe, hetgeen uiterst zelden geldig ge
schiedt. Op stof en vorm wordt niet gelet, doch
peter en meter moeten aanwezig zijn. De dor
pelingen hangen zeer aan hun peetouders, en
het gebeurt dikwijls dat menschen-op- jaren
weigeren de ceremonies voor den priester te doen
herhalen, omdat peter of meter geen tijd had
den om te komen.
Intellectueel wordt bet volk voldoende ont
wikkeld. daar de leerplicht naar bet onderwijs
drijft binnen een straal van vijf kilometer. De
scholen zijn echter neutraal, en godsdienstlooe-
gevormde onderwijzers probeeren oen Invloed
der kerk tot een minimum te reduceeren.
Onkruid wordt gezaaid op dese rijpende vel
den en ook het Protestantisme is er gekomen.
De .Evangelical Union of South America"
(E. U. 8. A.) werkt thans met 23 missionaris
sen over acht mlssiestaties verdeeld: bovendien
heeft ze een seminarie opgericht. De Methodis
ten voeren eveneens propaganda met een der
tigtal missionarissen.
Een genade Is het voor de Katholieke Kerk
van Argentinië, dat zij zoo sterk staat in de
Maria-devotie.
Niet slechts de innerlijke geestes-beroeringen
bemoeilijken de beleving van het geloot, ook
de uiterlijke rustverstoringen in den vorm van
revoluties maken een blijvende woonplaats voor
velen allerminst tot een ongekende weelde. Het
geldt hier niet zoozeer een omwenteling van
het vereenlgde staatsgezag, als wel de provin
ciale opstanden, welke maar al te vaak aanlei
ding zijn tot verhuizing. Deze onbestendigheid
van woonplaats doet zich nog sterker gevoelen
In Pampa-Patsgonlë, doch hier komt zij voort
uit de natuur van de bewoners: de nomaden-
treklust der Indianen. De Paters Salezianen
hebben er een moeilijke taak te vervullen
Missioneerings-verleden en Kathollek-heden
liggen in Argentinië op vele plaatsen niet ver
van elkaar. Ofschoon de Kerk er nog niet in
vollen bloei staat, bemerken wij toch met vreug
den een apostolischen groei, nu de H Vader on
langs weer zooveel Aartsbisdommen en Bis
dommen heeft opgericht. Wij heeben er ook
een Eucharistische levenskracht mogen bespeu
ren in de voorbereiding van het Internat Con
gres; de Acciön Catölica Argentina won steeds
nieuwe afdeelingen en in de Kinderkruistoch
ten is jeugdige geestdrift opgelaaid.
De buitengewone herfstzittlng van het Est-
landsch parlement gesloten; de regeering acht
verdere samenwerking ónmogelijk.
WEENEN, 3 Oct. (Reuter) De 135 in ver
band met de bestorming van de Bondskan-
teiarij geattesteerde en haar woeltertdorf
overgebrachte opstandelingen, zullen op be
vel van de veiligheidspolitie zwaren dwang
arbeid moeten verrichten. Processen zijq
tegen hen niet gevoerd.
WEENEN, 3 Oct. (VX>.) De politie te
Weenen en Klagenfurt deelt mede, dat er oen
complot heeft bestaan om op 25 Juli JJ„ toen
bondskanselier Dollfuss vermoord werd, den
Oostenrijkschen bondspresident dr. Mlklas te
ontvoeren. Een der voornaamste leden van de
Oostenrijksche S. 8., die Inmiddels naar bet
buitenland is gevlucht, was belast met het toe
zicht op de uitvoering van het plan, dat niet
doorging'door de arrestatie van twee Weensche
nazi's, een dokter en een ingenieur, die op 31
en 23 Juli besprekingen over deze zaak met de
S. 8. zouden hebben gehad. Het was de bedoe
ling, den bondspresident, die met zijn familie
te Velden aan de Wörthersee vertoefde, te
dwingen zijn goedkeuring aan de vorming van
een Kabinet, onder leiding van Rintelen te
geven. De twee gearresteerde nazi’s, die broers
zijn, zuilen binnenkort voor een Krijgsraad
Weenen verschijnen.
Lerroux zet zijn besprekingen voort; voor Don
derdagmiddag kan h|| sQa tnlüMteHQst niet
bekend maken.
De Minister wees erop, dat indertijd de staats
president den wensch geuit had, dat het parle
ment bij zijn buitengewone herfstzittlng blnner
de grenzen van fatsoen en goede zeden zou blij
ven, daar het land rust noodig heeft. Verder
had de President de medewerking van het par
lement aan de regeeringswerkzaamheJen ver
boden. teneinde op deze wijze te bereiken, dat
men constitutioneele verkiezingen zou kunnen
houden. Tijdens de debatten in het parlement
van Dinsdag is echter juist het tegendeel ge
beurd. Afgezien van de fractie van 'Jen Boeren
bond en van de Russische minderheid, die de
regeering ondersteunden, en de sociaal-demo-
craten, die mededeelden, dat zij de regeering
geen moeilijkheden in den w.’g zouden leggen,
heeft het grootste gedeelte van de Parlemen
taire vei
Bkttk dé
ringsgezi - r
samenwerking tuaschen regeering en parlement
ónmogelijk hééft gemaakt. Ten slotte is de par-
lementszlttlng volgens den Minister ontaard in
woordgevechten en scheldpartijen, gelijk men
dat vroeger gewend was geweest. Twee sprekers
hadden zelfs het omverwerpen van den burger
lijk democratlschen staatsvorm en uitlevering
van de regeenngsmachi aan het hoogste ge
recht geëischt.
Onder dergelljke omstandigheden bleef de re
geering geen andere keus dan de buitengewone
zitting van het parlement te sluiten
Samenvattend constateerde de Minister, dat
de hoop op samenwerking met het parlement
ongegrond is gebleken, dat een samenwerking
van den staat met het parlement niet moge Hl k
Is, aangezien het parlement geen gemeenschaps
zin en geen gevoel voor zijn groote verantwoor
delijkheid heeft.
De Minister constateerde tot zijn spijt da:
minstens van de helft der afgevaardigden een
verstoring van het vreeedzame leven in den
staat verwacht moest worden
Derhalve zouden de staatspresident, de onper-
bevelhebber en de regeering de opgelegde ta
ken op grond van eigen verantwoordelijkheio
met ondersteuning van het »olk uitvoeren. De
regeering zal nog onderzoeken wat net veYdere
lot van het parlement zal zijn.
Tweede machiniste van de „Spaarnestroom’*
door de Haarlemsche rechtbank vrijgesproken.
Het Tweede Kamerlid Wijnkoop Is wegens em»
stige ziekte In een sanatorium in Rusland op-
renomen.
BRUSSEL, 3 Oct. (VJ>.) -r De sterrenwacht
van bet observatorium te Uccle bij Brussel doet
mededeeUng van de ontdekking van zeven
kleine planeten, die genoemd zijn Albertlne
Antwerpla, Santa, Julietta, Phryne, Luce en
Bonache Wlcza. Je planeet Albertlne, die ge
noemd is naar wijlen koning Albert, was op 31
Augustus 1933 reeds door Delporte ontdekt en
voorloopig gecatalogiseerd als Q. L. I
S l-T S
t
BRUSSEL, 3 Oct. (VJJ). De socialistische
..Banque de Travail" heeft definitief haar be
talingen gestaakt. De crediteuren hebben de
bank op baar dringend verzoek herhaaldelijk
uitstel verleend, in de hoop, dat herstel tnoge-
Hjk zou zijn. De gemeentebesturen van Ant
werpen en Gent hebben in totaal ongeveer 30
mlllloen francs bij de bank belegd. Gisteren
werd In den Antwerpschen gemeenteraad een
voorstel behandeld, dat de bank de stad Ant
werpen had gedaan tot betaling van 8 pCt. der
Antwerpsche deposito's. Na een opgewonden
debat besloot de gemeenteraad In afwachting
van nadere voorstellen zijn beslissing uit te
stellen.
Jp zulk 'n rassche uitbreiding was de H Kerk
niet voorbereid erf zoo was dese bijna fataal
voor Haar geworden in de baniieu en vooral
in de haven-kwartieren. De platgeoakte buizen
der buitenwijken met hun geestdoodende uni
formiteit boden een treurig symbool van de ge-
loofs-vervlakklng. Kerken waren er niet De
aanstroomende bevolking van landverhuizers,
ofschoon meerendeels katholiek, raakte gods
dienstig ondervoed en kwam Aot de grofste se-
delooeheid. De ouders konden de jeugd geen
houvast bieden en 35000 geloovlgen voor één
priester maakte het elementairste onderwijs tot
een ücjelen wensch. Het nijpend gebrek aan
kerken noopte den Ap. Delegaat in 1925 tot een
verzoek aan den Minister van Oorlog om een
aantal legertenten ter beschikking te stellen.
Twee jaar laten begon R. P. Enrique Rohllng
B. V. D. een succesvollen tocht door deze hul-
zen-woestijn. Een twintigtal tenten zijn thans
in gebruik genomen, de grootste kan meer dan
duizend personen bevatten. Het is opmerkelijlf,
dat de menschen zich echt thuis voelen in
deze noodkapellen. Hier is de Woontent Gods
voor velen de Poort des Hemels géworden. Het
blijvende succes van deze wandelende Missie-
methode Is de oprichting van twaalf nieuwe
parochies met een hersteld katholiek geloofs
leven.
In het schipperskwartier werkt de „Missie
onder de matrozen" met succes. Het bezoek op
de schepen door geestelijke leiders brengt de
matrozen In contact met het „missiecentrum”,
een clublocaal, waar een katholieke atmosfeer
van geestelijke en goede ontspanningslectuur
met het levende woord van den aalmoezenier
een practiseerend Katholicisme aankweekt.
Er heerscht een drukke missloneerings-actl-
vltelt rond de hoofdstad, welke wj! nog beter
waardeeren, wanneer wjj in vogelvlucht het ult-
testrekte achterland bezien, waaruit deze me
tropool zijn levenskrachten trekt.
De Bslgieebe socialistisobo Bank van den Ar
beid staakt haar betalingen; liberalen e«
katholieken sluiten de socialisten uit het ge
meentebestuur van Gent.
NOORD-HOLL ANDSCH DAGBLAD
i
-V-
