ïs godsdienst vervelend?
3T
1
D
De clearing met Duitschland
efuhken
'-len
Medische kroniek
i.
Handelsbesprekingen met Japan
'o or st aan
ste ent ie
H. Verbunt - van Dijk
Kruidt Uw sausen met HONIG's BOUILLONBLOKJES - 6 voor 10 cent
MINISTER VERSTREKT
INLICHTINGEN
4
p scher
INTERVIEW MET LID VAN
DELEGATIE
I
ZATERDAG 6 OCTOBER 1934
van
H
n.
Hoofdtaak
Japan terugdringen
Nieuwe spelling in Indië
Het eenige middel
Bewaarochoolexamen A
Soepelheid bij invoer
vergunningen
Waarschijnlijk eerst 1 Augustus
1935 invoering
TELE
FUN
KEN
Byzondere aandacht voor die
industrieën, welke steun
van contingenteering
miaaen
Vertegenwoordiger van den Minis
ter van Economische Zaken
heeft niet veel hoop op
een goeden afloop
De erfelijkheidswetten
Mende!
Miswijnen, Codsfampolie,
I
Miswijnen, Codsfampolie,
Kerk, kunst op elk gebied
Telef. 348, Tilburg, Casthuisstr. 64
Stopzetting van den uitvoer zou
tot nog ernstiger gevol
gen leiden
Belangrijke achterstand
Enquête van het Departement
e vortge maal hebben wü
LIBRA.
het oog op den Japanschen
ingeschrevenen
godsdienst
schuilen.
een
slecht
waarin één of twee A’s
j
aoodat
alleen
O. M.
A Loom* na,
te Nt)megen
Venlo.
ziel
valt
rationalisatie houdt is dese overweging van den
Engelschen Kardinaal van belang. Wanneer wü
christen zijn, wanneer wij ons geloovlg noemen,
laten wij het dan ook radicaal zijn. Voor een
werkelijk geloovlge nu heeft dit tijdelijke leven
alleen waarde tegen den achtergrond van de
eeuwigheid; voor hem is leven gelijk aan Ood
dienen en klinkt „verveling van den godsdienst
gis een vloek.
Ten aanzien van het aooeven genoemde vrije
percentage deed de regeering aan de Commissie
nog nadere mededeellngende Commissie kan
echter tot haar leedwezen geen vrijheid vinden,
deze In haar verslag op te nemen Wel kan sij
verklaren, dat sij op dit punt eenlgszins gerust
gesteld is.
Wat voorts een nadere regeling met betrek
king tot den ontatanen achterstand betreft, daar
omtrent deelde de minister mede, dat de regee
ring allereerst moet beschikken over de uit
komsten van de enquête naar aard en omvang
van do achterstallige bedragen. Zü is echter.
Een typisch voorbeeld hiervan is de gloel-
lam penfabricage.
Ja panache
de con-
welke
9 a A B B (A B>
10 a a B B (a B)
11. a A B b (A Bi
12. a a B b (a Bi
13. a A b B (A Bi
14. a a b B (a Bi
15. a A b b (Abt
16 a a b b (a b
wel buitengemeen vreemd; aoodat wü hieraan
een aparte kroniek sullen wijden.
Op de vraag naar zijn meening
naar de vooruitzichten voor het
verdere verloop der conferentie,
antwoordde hij: „Wij moeten Japan
terugdringen. Japan tracht natuur
lijk zooveel mogelijk te behouden,
want deze aangelegenheid is ook
ioor Japan van eminent belang.
1 A A B B (A B>
2A a B B (A B)
3 A A B b IA Bi
4. A 8 B b (A B)
5 A A b B IA
A a b B (A
7. A A b b <Ab)
8. A a b b (A b)
Nederland en
begrijpen.
Hierin eenige verbetering te brengen achtte
hij zijn eerste taak en hij gelooft, dat dit hem
wel eenlgszins gelukt is.
De Japanners zullen zich bij de contingen
teering van vele artikelen moeten neerleggen.
Deze contingenteering zal dan ook zoo spoe
dig mogelijk geschieden.
De heer A. Spanjaard, voorzitter
van de commissie van advies voor
de crisis-invoerwet, die als verte
genwoordiger van den Minister van
Economische Zaken deel uitmaakt
van de delegatie voor de handels
besprekingen met Japan en eenige
maanden in verband met laatstge
noemde functie te Batavia heeft
vertoefd, is dezer dagen in Den
Haag teruggekeerd en heeft in een
interview zijn indrukken weergege
ven omtrent het verloop van deze
besprekingen.
gesteld Het was haar bü de instelling van de
autonome clearing bekend, dat deze passiviteit
sinds eenige maanden sterk verminderd was.
Echter meende zü. dat aan die vermindering
een einde zou komen of reeds gekomen zou zijn,
daar zü niet kon veronderstellen, dat de ex
porteurs. het risico van uitvoer naar Dultsch-
land kennende, den export daarheen nog ver
der zouden vergrooten. Dit Is onjuist gebleken.
In het jaar 1933 bedroeg het gedeelte van on
zen import, dat door export gedekt werd, ten
opzichte van Duitschland steeds 40 k 46 pCt„
in Januari 1934 was het nog 40.5 pCt toen is
het gaan oploopen tot 84. 1 pCt. in Juni en 74.1
pCt. in Juli. Deze in de gegeven omstandigheden
ongunstige ontwikkeling is toe te schrijven aan
een samenloop van verschillende factoren. Het
laatstgenoemde cijfer was juist bekend, toen
tot de autonome clearing werd overgegaan.
Eerst bijna een maand later kon de regeering
beschikken over het cijfer van Augustus, dit
bleek 85.6 pCt. te zijn.
De marge, welke noodig Is. om den be-
taan den achterstand in te halen, is das.
Indien de verhoodingen blijven Meals dese
thans s|jn. aanzienlijk kleiner dan men ge
meend haft Toch ia de clearing het eenige
middel om te waarborgen, dal alle Neder
landsche betalingen met al (sondering
van het kleine percentage, dal krachtens
de overeenkomst van 34 September daarbui
ten blijft aan de schald-elschers In Ne
derland en In de eveneeeche gewesten tea
goede komen.
zoo verklaarde de minister, in beginsel bereid
te overwegen, of het mogelük is. dat maatre
gelen worden genomen om aan diegenen onder
de bona-fide exporteurs, wier bedrijven ten ge
volge van den ontstanen achterstand en de
moeilijkheden om dezen te Uquldeeren met on
dergang bedreigd worden, tegemoet te komen
Zü kan er echter niet over denken, het risico,
waarvan de omvang ook aan haar thans on
bekend Is en welks onstaan zü niet heeft
kunnen verhinderen, zonder meer over te ne
men.
Voor
lingsbeslulten reeds klaar, maar men
ze
kingen duurden. Het ia het streven van
pan. zoo besloot de beer Spanjaard het
derhoud. niet alleen den Import, maar
de distributie in handen te krijsen.
Om het oploopen van het Sonderkonte tegen
te gaan, moest de afzet van bankmarken wor
den vergroot De daarvoor gevoerde propaganda
heeft echter onvoldoende resultaat opgeleverd.
De achterstand bleef toenemen, het saldo groei
de steeds. Inmiddels onderhandelde een Neder
landsche delegatie te Berlün om tot 'n bevre
digende oplossing te komen, welke evenwel niet
werd bereikt. De regeering zag zich toen ver
plicht autonome clearing in te voeren; dese
trad op 15 Augustus in werking.
VJNLO Geslaagd de dames: O. J O Beekman,
-K Oosterhout. M. O.
B. Bandera M. E. Bweteloot
H P. B. van den Heuvel te
Teneinde tegemoet te komen aan de moei-
lükheden, welke enkele takken der verwerken
de Industrie ondervinden door de contingen
teering van verschillende barer grondstoffen
heeft de Minister van Economische Zaken be
paald, dat voor zoover ten genoegen van de
met de contróle belaste ambtenaren wordt aan
getoond, dat bepaalde stoffen niet in het bin
nenland zün te verkrijgen, de noodlge soepel
heid bü het verleenen van invoervergunningen
zal worden betracht.
De bedoeling van dezen maatregel Is om
meer nog dan voorheen een juiste verdeeling
van den Invoer te bereiken tusschen de pro
ducten, die de Nederlandsche inaustrie kan
leveren en die, welke uitsluitend ulj het bui
tenland zün te betrekken.
Bü deze regeling zal büzondere aandacht
worden geschonken aan de behoeften van die
takken van Industrie, welke den steun van con-
tingenteeringsmaatregelen niet ondervinden.
Het „A. I. D.” bericht, dat het departement
van onderwüs vooralsnog zich onthouden zal
van het geven van opdrachten als anderszins
tot invoering der zg. ..examenspelling" in
Ned.-Indlê. Men beschikt nog steeds over onvol
doende gegevens, hoe deze aange’ he’d in
Nederland precies is geregeld en moet zich nog
te veel in gissingen verdiepen dienaangaande
terwül de materie te Ingewikkeld is om haar zoo
losweg, geheel zelfstandig af te doen.
De mogelijkheid bestaat hierdoor, dat pas per
1 Augustus 1935 zal worden overgegaan tot het
Invoeren der nieuwe spelling op de Indische in
richtingen van ónderwjjs.
Japan neemt van de Indische exportpro
ducten te geen enkel opzicht voldoende
hoeveelheden af en Indien Indlê door sou
blijven gaan met alles of zoo goed als alles
van Japan te betrekken dan blüft er niets
over voor ruilhandel met de belangrijk
ste afnemers van Indische producten. En
geland, Duitschland. Frankrijk. Tsjecho
Slowakije oju
Neem b.v. een Invoer van textiel-artikelen.
van welk product Ned. Indlê thans de groot
ste afnemer is. Hier moet een stuk van den
Japanschen Invoer afgenomen worden, al ware
het alleen maar met het oog op de positie
van onze handelsbalans.
De regeering heeft gemeend, geen verantwoor-
delükheld op zich te kunnen nemen voor het
geven van advies om niet verder te expor-
teeren. Hoewel zü bü de instelling van de auto
nome clearing den toestand ernstig achtte,
kwam het haar voor, dat stopzetting van den
uitvoer tot nog ernstiger gevolgen sou lelden
Het zeer groote nadeel, dat daaraan midden
In het exportsetzoen van agrarische producten
verbonden geweest sou zün. mag men toch met
onderschatten; dit heeft bü baar overwegingen
gegolden.
betaald dan die uit of over andere .anden. gin
gen exporteurs uit die andere landen er steeds
meer toe over, de aan hen verschu.dlgde bema
lingen over Nederland te eiden. daarbij gebruik
makende van het Nederlandsche Bonder kon to.
Ten einde te voorkomen, dat dit konto op
deze wijze overbelast raakte, werd bü aanvul
lend protocol van 5 Juni voor gqederen van
niet-Nederlandschen oorsprong de moge!vkh*id
om van het Sonderkonto gebruik te maken
sterk beperkt.
In dezelfde maand Juni zette Duitschland de
storting op .de Sonderkontl van alle overige
landen tüdeïük stop; alleen het Nederlands’be
bleef functlonneeren en ook de taciliteit. be
staande in de bevoegdheid van de Nederland
sche Bank om de bankmarken op de vrüe
markt te verkoopen. bleef gehandhaafd In Juli
echter werd deze faciliteit, waartoe Diltsch-
land zich niet verplicht had. ingetrokken Van
dat oogenbllk af begon het saldo op bet Son
derkonto snel omhoog te loopen Tegelükertüd
ontstond achterstand bü de betaling van de
zgn. bewirtachaftete Waren waarvan de vol
doening niet over het Sonderkonto liep; voor
deze waren werd bü de dagelüksche toewijzing
een onvoldoende hoeveelheid deviezen toege
staan.
54 artikelen liggen de contlngentee-
heeft
niet willen uitvoeren, zoolang de bespre-
moet nog gemaakt worden,
on-
ook
„Als een bewijs”, aldus de heer
Spanjaard, „dat het saamhoorig-
heidsgevoel sterker is gaan spieken,
kan ik U nog tnededeelen, dat ik
zelfs enkele opdrachten heb meege
kregen, om hier te lande te onder
zoeken of verschillende artikelen in
Nederland gemaakt zouden kunnen
worden in concurrentie met Japsm.
Dit is de hoofdzaak van het werk van Men
del Voordat wü nu echter verder op de be-
langrüke consequenties uit deze leer kunnen
Ingaan moeten wü nog twee opmerkingen mik
ken. die noodig Zün voor het betere begrip van
de werkelükheld.
Dat Is ten eerste, dat een eenvoudig kenmerk
vaak bestaat uit verschillende kenmerken. Da
roode kleur van sommige Noemen blükt b.v,
geen eenvoudig kenmerk te zün. maar ia voort
gebracht uit. om maar een willekeurig voor
beeld te geven, den aanleg van een purperen,
een witte en een roes kleur. Wanneer zulk een
bloem nu gekruist wordt, dan komen er bü de
splitsing natuurlijk allerlei variaties voor den
dag Het eerste wat men dus te doen heeft bü
onderzoekingen op dit gebied, ia te zorgen dat
men met eenvoudige kenmerken te doen heeft.
Wat het haar betreft ia b.v. de kleur een
apart kenmerk, de vorm van het baarkleed een
andere, de kwaliteit weer een andere. Menkan
dus het eene zonder het andere overerven.
De tweede opmerking, die gemaakt moet wor
den is. dat sommige kenmerken aan elkaar
gekoppeld zün.
Twee zulke kenmerken komen dua altüd te
zamen voor De interessantste onder deze kop
pelingen zün wei <fie gevallen, waarbij een be
paald kenmerk aan het geslacht gebonden B.
Indien men vraagt naar mijn ver
wachting. dan moet ik U bekennen,
dat ik er niet veel hoop op heb.
Japan zal, van ons niet zoo veel
kunnen af nemen als wjj wenachen,
terwjjl wjj den Japanschen invoer
sterker zullen moeten gaan contin-
genteeren dan Japan toelaatbaar
acht.
I
De heer Spanjaard bemerkte al spoedig, dat
Indlê elkander bitter
Nogmaals wordt de aandacht gevestigd op de
enquête, die door het departement van Econo
mische Zaken wordt gehouden naar de vorde
ringen op Duitschland wegens of In verband
met goederenleverantlea, voor zoover dese vor
deringen vóór 24 September JJ. vervielen Men
voorzie zich van de noodlge formulieren, welke
bü de Kamer van Koophandel verkrijgbaar zün
en zende deze Ingevuld aan de afdeeling Handel
en Nü verheid van voornoemd departement.
In verband met verschillende vragen welke bü
het invullen der formulieren gerezen zün, wordt
nog de aandacht gevestigd op het volgende:
Op formulier I moeten ook worden opgegeven
de bedragen, welke, (voor zoover deze storting
althans niet ten onrechte geschiedde) bü voor
uitbetaling op Sonderkonto resp. Zwischenkonto
werden gestort, ook al zün de betreffende goe
deren nog niet naar Duitschland geleverd
Die vorderingen, welke vóór 24 September zün
vervallen en waarvoor de storting op Sonder
konto resp. Zwischenkonto bü inzending der
enquête-for mulleren om bepaalde redenen nog
niet heeft plaats gehad, dienen vooralsnog niet
te worden vermeld, ook al zullen deze stortingen
eerstdaags geschieden
Aan belanghebbenden wordt echter verzocht,
zoodra de storting op genoemde rekeningen is
verricht hiervan een aanvullende opgave op
aoortgelüke wijze in te zenden. Dese aanvul
lende opgaven worden ook na 10 October in
gewacht.
Houders van vorderingen zonder vaststaand >n
vervaldatum dienen zich met hunne Duitse hi
ef nemers over een vervaldatum te verstaar.
Bü aldlen op grond van bestaande handelsge
bruiken bedoelde datum moet vastgesteld wor
den als liggende In de periode voorafgaande aan
24 September, zoo zal de afwikkeling dier vo--
derlngen alsnog dienen te geschieden door
storting op Sonderkonto resp. Zwischenkonto
Zoodra dese stortingen plaats vinden moeten
ook hierover (op formulier I) aanvullende ge
gevens worden Ingezonden.
Ten aanzien van formulier V zü er nog up
gewezen, dat hierop slechte die vorderingen
moeten woraen vermeld, welke zün vervallen
na 24 September en welke zün ontstaan door
leverantie van gesdsrea. Vorderingen uit hoofde
van na 24 September vervallende andere be
talingen moeten dua niet worden Ingediend.
j—e vraag: is godsdienst vervelend? lükt
1 op het eerste gezicht ongepast. God die-
nen en dat is toch godsdienst is
's menschen eerste en grootste plicht, en dat
sou vervelend zün? En toch, wanneer wü in
volle oprechtheid trachten antwoord te geven
op deze pünlüke vraag, dan heeft de mensch,
In het algemeen genomen, ten deze den schün
tegen zich.
Laten wü met het kind beginnen. Zeker. In
de levens der heiligen vinden wü herhaalde-
lük opgeteekend, dat reeds in de allereerste ja-
ren een sterke trek naar liet godsdienstige in
bet jonge hart merkbaar was. Maar, zulke
heiligen zün groote uitzonderingen; op de mil-
Uoenen christenen vormen zü een niet te noe
men klein percentage. Ook is het waar, dat het
kindergemoed in het algemeen een neiging voor
het religieuse toont: kinderen hooren graag over
hemelsche dingen vertellen. Maar het beoefe
nen van godsdienst in den strengen zin des
woords is niet de liefste, bezigheid van het
kind. De jeugdige geest dwaalt weg over strand
en bosch. droomt van spel en vermaak, zoo
dra een gebed slechts enkele minuten is be
gonnen Wie durft beweren de aandacht van
kinderen in de kerk een half uur vast te kun-
nen houden; wie, dat kinderen graag den cate
chismus leeren, gebeden verrlcnten, slichtende
verhalen lezen? Wü allen weten bü ervaring,
dat het tegendeel de waarheid is: reeds de jonge
mensch ondervindt, dat de geest wel gewillig,
maar het vleesch zwak is. Nauwelüks heeft het
hart zich tot het hemelsche verheven, at de
zinnen worden door het aardsche afgetrokken.
Niet beter en heel vaak slechter staat er de
opgroeiende jeugd voor. Door ouders en opvoe
ders hoort zü zich voortdurend vermanen, dat
de godsdienst niet alleen eerste en hoogste
plicht is. maar ook het eenige middel om den
levensstrijd in deze moellüke jaren met
gezonde ziel door te komen. En toch, hoe
zwaar valt zelfs den meest goedwillende het
groote gebod: den Heer uw God zult gü die
nen en Hem alleen aanhangen! Dienen, bét
hoofd en den knie buigen is al reeds iets wat
den jongen mensch tegen staat. En dan voor
al die vermaning om steeds en overal den
strengen Schepper voor oogen te hebben en
Hem alleen aan te hangen, mets dan hem al
leen te beminnen; hoe stuit zulk een elsch af
op de onstuimige verlangens van het vurig
kloppende hart, dat verlangt naar schoonheid
zonder meer, naar uitbundig vermaak, naar
lichten dans, naar de zinnelüke liefde van een
ander schepsel. En hoe moellük valt het, ook
bü den besten wil, om in die jaren met woord
en daad te belüden, dat de godsdienst ons lief
is boven al; dat het ons geen moeite kost om
toe te snellen wanneer de kerkklok roept! Hoe
weinige jonge menschen zullen met de hand op
het hart kunnen getuigen dat ze nooit moeite
hebben een gevoei van verveling te onderdruk
ken bü’een rozenkransgebed, een predikatie, een
langdurige godsdienstoefening?
Maar ^ok^ wanneer de Sturm und Drang
periode voorbü is en de volwassen mensch zich
maatschappelük gevestigd heeft, kan hij helaas
niet beweren, dat godsdienst het aantrekkelük-
ste deel van zün leven is geworden. De vol
wassenen, die met graagte geregeld hun gods
dienstplichten vervullen behooren helaas tot de
uitzonderingen. Veelal zelfs vinden zü in de be-
beslommeringen van het dagelüksche leven, in
hun drukke zaken, in den strijd om het be
staan, de zorg voor een gezin gereede aanlei
ding voor de verontschuldiging: wü hebben
geen tüd om meer dan het minimum van onze
godsdienstplichten te vervullen. Hierdoor ont
gaan zü de pünlüke vraag: maar gesteld, ge
hadt tüd in overvloed, zoudt ge u dan met
graagte op religieuse oefeningen toeleggen: is de
godsdienst u geen verveling? Wanneer zü eer-
lük zün. kunnen zü niet ontkennen, dat die
lastige vraag nu en dan zich toch opdoet, maar
dat zü er hun ooren voor stoppen. Juist onze
tüd, die zoo enerveerend en sloopend wordt ge
noemd. geeft meer dan ooit gelegenheid tot pe
riodieke rustpauzen. Weekends en wekenlange
vacahtles zün goede uitvindingen van onzen tüd.
Is onze eerste vlucht In zulk een rustperiode
naar den godsdienst: of maken velen zichzelf
niet wjjs, dat de religie hun tüdens zulke nood-
zakelüke ontspanningen zou beletten om de ge
zochte rust te krügen? In werkelükheld hou
den zü er zich van af, omdat godsdienst ben
verveelt.
Godsdienst is vervelend: dat spreekt uit alle
menschelüke uitingen. Godsdienst wordt zoo
veel mogelük geweerd uit lectuur, uit theater,
uit bioscoop, uit de kunst. Waarom? Omdat er
verschillende soorten van godsdienst zün. zegt
men, en niemand in zün diepste overtuiging
mag worden gekwetst. Maar dat is een uit
vlucht: de ware reden is, dat godsdtehst door
de massa vervelend wordt geacht.
Is het "dan noodig overal den godsdienst bü
te halen: in onze gesprekken, wanneer wü bü
elkander gezelligheid zoeken, of zakelüke be
sprekingen voeren; wanneer wü geestesontspan-
nlng nastreven in een boek, een periodiek, in
een schouwburg of fllmvertooning? Neen, na
tuurlijk niet! Een zoo verheven iets als Gods-
vereering steeds opzettelijk en zonder aanlei
ding in alle dingen van den dag te betrekken,
■ou tot fanatisme voeren en den waren gods
dienstzin slecht te stade komen. Maar het is
niet te ontkennen, dat de godsdienst even veel
en meer malen opaettelük uit ons leven ge
bannen wordt, wanneer hü zien aan ons op
dringt Godsdienst is God dienen en dat kan
op duizenderlei wüaen. Het is niet altüd noodig
om den verhevensten vorm te kiezen, n.m. de
godsvereering van het altaar met al de plech
tigheden van den kerkelüken dienst. Daartoe
ie niet altüd gelegenheid en tüd. Bomtüds kan
godsdienst verheven zün in een zeer eenvoudi-
gen vorm. Wü kunnen onder den indruk ko
men van een machtig natuurtafereel; wü kun
nen aan eqp doods- of ziekbed getroffen wor
den door den adem van het andere leven; de
ongekunstelde vraag van een kind, ja de vaste,
klare blik van een kinderoog kan ons hart
•angrüpen en omhoog voeren. Daa stügt van
nature uit een chrlstelük gemoed een gebed
omhoog, hetzü van bewonderend aanbidden voor
de grootheid der schepping; hetzü van berouw
In schuldbesef, hetzü van
Volgens het verslag van de vaste
commissie voor overleg met de re
geering omtrent vraagstukken en
maatregelen, betrekking hebbende
op aangelegenheden van handels-
politieken aard, heeft de minister
van Economische Zaken in de ver
gadering van 3 October hierover in
lichtingen verstrekt, welke in het
kort voor zoover ‘s Lands belang
publicatie daarvan gedoogt op
het volgende neerkomen.
Nu spreekt het wel van zelf, dat Ik er geen
oogenbllk aan denk te ontkennen, dat de in-
landsehe markt behoefte heeft aan Japansche
artikelen. De goede en goedkoope Japansche
artikelen kan de inlander Inderdaad niet mis
sen.
Hoe goedkooper de dagelüksche artikelen te
verkrügen zün, hoe gelukkiger het voor die
menschen Is. Er zün echter ook tal van pro
ducten. welke Japan wel goed zoop maar niet
goed kan leveren.
En deze artikelen kan men beter van de In
dische markt weren.
Als hoofdtaak had de heer Spanjaard zich
gesteld:
„Indlê zooveel mogelük te doordringen
van het belang van een welvarend Neder
land en daarbü de zeer büzondere belan
gen van onze overzeesche gebieden niet
uit het oog te verliezen
Ten einde goed te kunnen begrijpen, hoe de
tegen^tporcjjge moellükheden met betrekking
tot de Ddltsche betalingen ontstaan zün. moet
men teruggaan tot Mei van dit jaai Tot zoo
lang functlonneerde het z.g. Sonderkonto be
vredigend. Naarmate echter de Dultsche re
geering tn den loop van het eerste half laar
van 1934 de „allgemelne Devlaengenehmlgun-
gen” beperkte, van 50 tot 40 pet. en zoo verder
tot 10 pet. toe. namen de bedragen, welke op
dat konto gestort werden, voortdurend toe en
ontstonden moellükheden met den verkoop der
zg. Bankmarken. In verband daarmede st> nd
de Relchsbank aan de Nedenandsche Bank nu
en dan toe. de bankmarken tot een voor elb’
geval bepaald bedrag op de vrüe markt te ver
koopen. terwül zü overigens alleen zonden wor
den beMeed voor betaling van Import uit
Duitschland. Dank zü deze faciliteit kon de
Nederlandsche Bank steeds zorgen dat het
saldo op het Sonderkonto binnen redelükc gren-
--- - zen bleef. Aangezien nu echter de export uit
dankbaarheid of lief- of over Nederland gemakkelüker zon worden
Op dien datum was er reeds een zeer belang
rijke achterstand De regeering verwachtte,
toen zü tot het instellen van de autonome clea
ring overging, dat deze tot vermindering van
den Achterstand zou leiden. Wel is waar gold
deze clearing alleen voor betalingen wegens >e-
veringen, gedaan na 15 Augustus; en daar de
meeste goederen op krediet geleverd worden,
duurde het geruimen tüd voordat de stortin
gen op de clearlngrekening een grooten omvang
aannamen, soodat een vermindering van den
achterstand niet onmiddellük kon worden ver
wacht; gezien de passiviteit van onze handels
balans meende de regeering evenwel, dat reeds
spoedtg een daling van de achterstallige bedra-
|gen aou intreden. Zü is daarin helaas teleur-
de. Maar hoevelen smoren zulk een edele op
welling onmiddellük bü zichzelf! Zü hebben er
zich aan gewend dat „godsdienst” alleen op een
bepaald tüdstip beoefend moet worden; 1 is een
plicht, dien zü uit sleur verrichten en waar
aan voor hen een nasmaak van verveling ver
bonden is. En zoo verzuimen zü schoone gele
genheden om God te dienen, uit heel hun hart,
op een eenvoudige, gemakkelüke en toch zeer
verdlenstelüke wüae.
Dit verzuim Is daarom zoo te betreuren, om
dat het wüst op een geheel verkeerde men
taliteit. Wü houden, er niet van om van den
eigen tüd, waarin wü leven, kwaad te spreken
ten voordeele van voorbüe tüdperken. Allicht
overdrijft men aan den eenen of aan den an
deren kant Maar dit staat wel vast, dat er ten
opzichte van den godsdienst een andere ge
zindheid groeiende is. Eeuwen lang was de gods
dienst met het menschelük leven verweven; de
religie speelde zoowel in het openbare als in het
büzondere leven een groote rol. De schaduw
kant hiervan was veel sleur, vormendienst en
zelfs huichelarij. Het tegenwoordige geslacht
staat tegenover alle vraagstukken, ook ten op
zichte van den godsdienst, anders dan vroeger.
Men kiest radicaler en schaamt zich niet voor
zün meening. Wanneer het percentage der
„godsdienstloozen” onrustbarend gestegen Is,
wil dit niet zeggen, dat bet aantal ongeloovi-
gen in gelüke mate is vermeerderd. Tiendui
zenden stonden vroeger als behoorend tot een
bepaald kerkgenootschap Ingeschreven, terwjjl
zü even weinig godsdienstig waren als degenen,
die thans als onkerkelük staan genoteerd.
Daarentegen is er bü de uitgesproken kerkelük
een krachtiger opkomen voor
hun overtuiging, een sterker beleven ook van
het geloof merkbaar. Daarin kan een voordeel
wanneer nm. het aantal van deze
laatsten sterk ultbreidt; wanneer de geloovlgen
ulterlQk en Innerlük godsdlenstlger worden. Hoe
zwart het er ook somtüds In de wereld moge
uitzien, de overwinning is dan aan den gods
dienst. Zooals Indertüd een geheele heidensche
wereld het veld heeft geruimd voor de weinige
maar onverschrokken en beginselvaste christe
nen der catacomben, zoo zal ook het moderne
heldendom voor de mlllioenen belevers van het
christendom van heden wfjken. Maar dan mag
godsdienst voor die christenen ook geen ver
veling zün, doch het voornaamste bestanddeel
voor hun leven. En voor den werkelük geloo-
vige kan dit ook moellük anders. Zooals de
groote Engelsche bekeerling Kardinaal Newman
het uitdrukte: „Ofschoon de Schrift over dit
onderwerp met geen woord spreekt, is het toch
duldelük genoeg, dat, Indien wü gelukkig willen
worden in de wereld, wü ons nieuwe harten moe
ten maken en moeten beginnen die dingen Hef
te hebben, waarvan wü van nature afkeerlg zün.
Practisch gezegd: de geheele zaak komt hierop
neer: wü moeten veranderd worden; want wü
kunnen niet verwachten, dat heel het univer
sum naar ons overkomt, de bewoners van den
hemel, de ontelbare koren van engelen, het glo
rierijk gezelschap der apostelen, de eerbiedwaar
dige schare der profeten, het edele leger der
martelaren, heel de zegevierende kerk, de Wil
en de eigenschappen van God; dat alles is on
veranderbaar. Wü moeten tot hen overgaan. Of,
om het in de gezaghebbende woorden van den
Verlosser zelf te zeggen: Voorwaar, voorwaar,
wanneer Iemand niet opnieuw geboren wordt,
kan hü het Koninkrijk van God niet zien.
Het Is een zaak van volkomen eigenbelang om
onze gedachten In te stellen op de noodzake-
lÜkheid van een omkeeren van onze harten,
nog afgezien van onzen plicht tegenover God
en Christus, onzen Verlosser.”
Voor onzen tjjd, die van efficiency en van
Alle combinaties,
voorkomen, zün geel; A is Immers dominant,
wint het van a. De combinaties, waarin twee
a’s voorkomen zün groen. Alle combinaties,
waarin één of twee B’a voorkomen zün rond,
want rond (Bi is dominant over kantig <b>.
Alleen die combinaties, waarin geen enkele B,
maar twee b's voorkomen, zün kantig Tusschen
haakjes Is er nu achter elke combinatie ge
schreven, hoe de nieuwe erwten er werkelük
uitzien Dan zün de nrs. 1, 2, 3, 4. 5, 8, 8, 11. 13
er staat achter A B geel en rond. De nrs.
7. 8. 15 (A b) zün geel en kantig De nrs 10,
12, 14 (a Bi zün groen en rond nr. 16 (a b)
is groen en kantig.
Er zün dus vier vormen en wel 8 maal geel
en rond. 3 maal geel en kantig. 3 groen en rond
en ten laatste eenmaal groen en kantig
Zoo aou het dus moeten zün, als de kansen
gelük verdeeld zün, als er evenveel kans voor
elke combinatie is Toen Mende! deze proef u
deed, wist hü reedk, dat volgens zün theorie
de vier genoenfde vormen in de genoemde hoe
veelheid moesten te voorschün komen.
Inderdaad waren er getallen 315. 101. 108. 32,
dus ongêveer 300, 100, 100. 33. dat is de ver
houding 8 3 3 1. precies zooals het volgens
de theorie gebeuren moest.
Hoe nu de verdere generaties er uit zien, zul
len wü onbesproken laten. Maar één opmerking
-----Door middel van
de tegels van Mendel is bet mogelük. uit te
rekenen, hoeveel verschillende vormen kunnen
ontstaan. Indien men kruisingen maakt tus-
schen twee planten, die b.v. In zeven punten
velschillen. Dat aantal vormen loopt reeds In
de honderden. Nu begrijpt men eerst dat de
vroegere onderzoekers die er niet op gelet heb
ben. bü hun kruisingen slechts planten te ne
men. die In één punt verschilden, uitkomsten
kregen, waar men x«en wüs uit kon worden.
Wat zün nu de regels van Mendel?
Vooreerst dat elk kenmerk apart overgeërfd
wordt. Men erft dus niet den vorm van da
ouders als geheel, maar als een samenatel van
verschillende kenmerken. Dit heeft ook eerst
de erfelükheldswetenschap mogelük gemaakt.
Ten tweede: de dominantie regel, dwz dat
wanneer het eene kenmerk o0r het andere
domineert, b.v. bruine oogen over blauwe oogen,
dat dan bü de eerste kruising het domlneerende
kenmerk naar buiten verschünt.
Ten derde: de splltelngsregels. In de derde
generatie verdwijnt de eenvormigheid van de
tweede generatie. De vormen splitsen zich vol
gens bepaalde regelen, zooals hierboven reeds
uiteengezet is. Daaraan ten grondslag ligt de
sllesbealissende wet. dat iedere combinatie op
zich-zelf evenveel kans heeft te ontstaan, als
een andere.
Daarom hangt het welslagen van
ferentie elgenlük af van de offerte.
Japon ons maken zal voor de afnamen van
Indische producten.
Of men elkaar voldoende zal naderen v^et
ik nog niet.
Hü merkte daarbü om op, dat de Japan
ners zaken niet van politiek kunnen schel
den en dat dit een moellükheld vormt bü on
derbande llngen.
Zoo is er b.v. een ziekte, haemophllle genaamd,
die daarin bestaat, dat het bloed niet stolt,
-i een lijder daaraan aan de kleinste
wonde doodbloeden kan. Dese ziekte komt
bü mannen voor, is erfelük Deze
ziekte is aan het mannelük geslacht gebonden.
Ook het geslacht Ie een eenvoudig kenmerk,
dat men erft. Dit schünt op het eerste gezicht
1 ”J uiteengezet,
welke vormen ontstaan. Indien er krui
singen gemaakt worden tusschen plan
ten, die slechts in één uiteriük ding verschillen
en wü hebben als voorbeeld aangehaald de
erwten, waarmee Mendel zelve zün eertte proe
ven verricht heeft. Na de eerste kruising ont
staat dan als eerste bastaard-generatie slechts
één vorm, die alle het dominante kenmerk ver-
toonen Er werden gekruist erwten met een
groene zaadschaal met erwten, die een gele
zaadschaal hebben. De eerste bastaard-genera
tie hebben dan alle een gele zaadschaal-
Wanneer deze bastaarden aan zich zelf worden
cvergelaten. dus zich zelf bevruchten, dan ont
staan om kort te spreken 3 gele tegen
1 groene. Die groene blüven nu in volgende
geslachten steeds groen. Op de drie gele blükt
er één ook In alle vetdere generatie steeds
geel. De andere twee gelen splitsen zich later
weer juist als de tweede bastaard-generatie,
d wz. hunne kinderen zün voor kwart geel,
voor 1 kwart groen.
Wanneer er nu erwten met elkaar gekruist
worden, die in twee punten gekruist worden,
wat gebeurt er dan? Mendel heeft ook deze
proef genomen, n.l. met eenerzjjds een hoeveel
heid erwten, die ronde zaden en een gele zaad-
schaal hebben, en een andere hoeveelheid, die
kant-ge zaden en groene ss ad schaal hebben.
Nu is de ronde vorm van de zaden dominant
over de kantige, en de gele kleur over de
groene Noemen wü daarom den aanleg voor de
gele zaadschaal A, over de groene a; noemen
wü den aanleg voor ronde zaden B, voor kan
tige zaden b. Er worden dus erwten A B (geel
en rond), met erwten a b (groen en kantig)
gekruist Uit den aard der zaak zün dan alle
bastaarden A a B b. en bevatten dus den aan
leg voor geel en groen, rond en kantig. Maar
de bastaarden zün geel en rond, omdat geel
over groen dominant ia. en rond over kantig.
Nu echter worden deze bastaarden aan zich
zelf overgelaten A a B b wordt dus met A a
B b bevrucht. Noemen wü nu achtereenvolgens
alle combinaties, die daaruit ontstaan. Uit elk
van de zaden komt dus een A of een a, en een
B oi een b. De mogeljjke combinaties zün dan
de volgende:
De Japansche gloeilampen zün buiten
gewoon goedkoop, maar zeer duur in gebruik
en moeten in den regel spoedig vernieuwd
worden. Voor dit product geldt wel in het bü-
zonder. dat goedkoop duurkoop is en de In
lander wordt hiervan de dupe.
Ook in Nederland hebben wü den Invoer
van gloeilampen moeten contingenteeren. voor-
nameHjk’ met
Import./
