ONS BLAD
Opstand
Spanje onderdrukt
in
Het
m
Een rede van
Mussolini
De plechtigheden begonnen
Catalonië gevormde
bewind gevallen
(li
f
L
ii
i
I
r
1
‘b
heden
Het nieuws
van
stateBIb
Catalaansche
mede-
Lerroux door het volk toegejuichd
27 NA TIES VERTEGEN
WOORDIGD
DE BAROMETER
Luis Companys, de president van de
generaliteit en zijn voornaamste
werkers gevangen genomen
De verkiezingen in
Frankrijk
MAANDAG 8 OCTOBER 1934
Luis Companijs
Italië en Frankrijk
Lerroux
Het Int. Eucharistisch Congres
Ruim één millioen pelgrims
a
I
'f
De Pauselijke Legaat
komt Dinsdag aan
De in werkverschaffing uitgevoerde vergrooting van de Nijmeegsche haven is bijna
gereed
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
BOMMENWERPER
VERONGELUKT
Vjs hav envan de Braziliaansche stad San tos, welke floor het sa. „Flandria" reeds
is geposeerd.
IZ—
f 285
De plechtigheden door de
radio uitgezonden
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
PLATVOETZOLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Oostenrijks onafhankelijkheid on
aantastbaar en eert waarschu-
wing voor Duitschland
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20 g, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag één 55 c. p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 433
altijd
goed
^VM^Wlilllllf/^
SÜNORTH
<o
§08
'1
e?
w
I
ACHT EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 299
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
en
over
▼an
Ne4.-
van
aftredend
Sociale Studiedagen te Herren (N.-H.).
De regeering te Madrid heeft besloten
o o
1
790
I
h
«MMMN
De aanhangers van Azana en Quiroga zijn
uit Barcelona gevlucht. Het is evenwel zoo
goed als zeker, dat zij niet zullen kunnen
34
47
17
110
9
9
3
CATALAANSCHE OPSTAND NEERGESLAGEN.
DE REGEERING VAN CATALONIë GEVAN
GEN GENOMEN.
kerkgebouwen zijn In brand gestoken. Gemo
toriseerde politietroepen hebben de orde her
steld.
De linksburgerlijke burgemeester van Madrid
Is met eenlge sodaal-democratische gemeen
teraadsleden afgezet wegens sabotage van re-
ïgeeringsmaatregelen. x
De minister zonder portefeuille Martin di
Lasco is benoemd tot regeeringscommissaris
voor Madrid.
,jk maak van de gelegenheid gebruik om er
weer eens den nadruk op te leggen, dat de ont
wikkeling der Europeesche geschiedenis onmo
gelijk is zonder Dultschland. Maar het Is tevens
noodzakelijk, dat zekere Duitsche stroomlngen
niet den indruk wekken als zou Dultschland zelf
zich willen onttrekken aan den loop der Euro
peesche geschiedenis.”
Sluiten de Fransche socialistische vakvereenigen
zich aan bjj de communistische? Heden zal be
slissing worden genomen.
Psychiaters verklaren Bruno Hauptmann toere
kenbaar. Merkwaardige verklaringen van een
taxi-chauffeur.
Stand op Maandag M «w vjn.: 779
Vorige stand: 797
Kantonnale verkiezingen in Frankrijk leveren
efj geringe verschuiving naar rechts op.
Op no. 17368 van de Ned. Staatsloterij ia de
f 25.000 gevallen.
Generaal von Blomberg zou volgens de Fransche
bladen van Hitler geëischt hebben, dat hij het
verdrag van Versailles ten aanzien van de mili
taire bepalingen opzegt.
r-n
r—-n
X3
inPa-
Aartsbis-
ipello heeft
epn^kerk toegewezen
vlaggen gaat wijden,
de processies meegedra-
de
ge-
iiffiiiumiiHiHiiiimiiiitiiffiiimniiiiiiiiiiHiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiitfiiiiiiiitiiiniiiiiHiiiiHinuiiiiiHiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiHiHHiiiiiiiiiiiiii
De regeering te Madrid verspreidt hier
omtrent het volgende communiqué:
Teneinde nutteloozen tegenstand en noo-
delooa bloedvergieten te voorkomen, heeft
Companys zich aan generaal Batet en aan
de regeering der Republiek overgegeven.
Conservatieven
Republikeinen
Links-Republikeinen
Onafhankeljjk-Radicalen
Radicaal socialisten
Republlkeinsche Socialisten
Socialistische Partij
Communisten
PARIJS, 8 October (Reuter): Te middernacht
waren de volgende resultaten bekend:
gekoMh
15
41
50
17
99
10
7
3
Het telegraafagentschap Fabra meldt, dat
minister-president Lerroux naar aanleiding van
de onderdrukking van den opstand der separa
tisten in Catalonië door de bevolking luide is
toegejuichd.
Ook de provinciale autoriteiten hebben zich
ten gunste van de regeering uitgesproken.
De zeventien-jarige dader van den moordaan
slag te Zwolle bekent.
Zware brand te Leeuwarden.
Te Madrid was het Zondagmiddag op straat
rustig.
Pas in den namiddag hoorde men in de ver
schillend* wijken der stad weer schoten. Het
schijnt dus dat de opstandelingen zich nog niet
gewonnen geven.
president van de Generaliteit van
de Catalaanselte regeering den Cata-
de federale Spaansche republiek, heeft
Pelikaan-comité wordt opgeheven. Hechte basis
gevormd voor het Nationaal Luchtvaartfonds.
Ruim f 96.000 voor dit fonds beschikbaar.
Over de verhouding van Italië tot de landen
die liet omringen, zelde de Duce dat het moeilijk
is om tot overeenstemming te komen met Joego
slavië, zoolang men daar voortgaat Italië zoo
diep mogelijk te grieven. „Daar wij ons sterk
voelen en inderdaad sterk zijn, kunnen wjj
echter probeeren tot overeenstemming te ko
men.”
dat Companys en zjjn gezellen zullen wor
den gevangen gezet en terecht zullen staan
voor de rechtbank der ConsUtutioneele
waarborgen, opdat zjj niet door den krijgs
raad zullen worden geoordeeld.
Onderzocht zal worden welk aandeel
Azana In den opstand heeft gehad.
Uit de voorlooplge resultaten blijkt, dat
radicaal-socialisten de grootste verliezen
leden hebben en dat deze verliezen ten gunste
komen van de rechterzijde en niet, zooals werd
verwacht aan de socialisten. Herkozen zijn Sar-
raut en Marguet, de minister Flandin, alsmede
de vroegere minister-president Poincaré, de
vroegere radicaal-socialistische minister Pierre
Cot en de rechts georiënteerde afgevaardigde
Mandei evenals de radicaal-socialistische vfce-
president der Kamer Delbet.
Gisteren is op de Firth of Forth (Schotland)
een ernstig vliegongeluk gebeurd. Een bommen
werper, die op het dek van het vllegtuigmoe-
derschlp „Courageous” wilde landen, kon op
zeker moment geen koers houden en botste te
gen de commandobrug, om vervolgens in zee
te storten.
„De onafhankelijkheid van Oostenrijk
hebben wij altijd verdedigd en wij zullen
voort gaan die te verdedigen. Deze onaf
hankelijkheid is geheiligd door het bloed
van een Bondskanselier, die klein van ge
stalte. maar groot van hart en karakter
was. Wie beweert dat Italië in Oostenrijk
veroveringsplannen nastreeft of de Republiek
een soort van protectoraat wil opleggen,
weet ofwel niets van de feiten, of is een
bewuste leugenaar.”
MILAAN, 6 Oct. (Reuter). Op de
Piazza del Duomo, het geweldige
plein voor den Dom. hield Mussolini
Zaterdagavond zijn aangekondigde
rede, welke door middel van luid
sprekers werd verspreid. Op het
Domplein en in de onmiddellijke
omgeving daarvan hoorde een on
afzienbare menschenmassa toe, wel
ke op meer dan 500.000 koppen
werd geschat.
Na verklaard te hebben, dat de ontvangst te
Milaan hem niet verrast, maar wel diep ont
roerd had, zelde Mussolini nog eens, dat hij geen
staatssocialisme nastreeft. „Wij denken er niet
aan het reeds zeer groote aantal ambtenaren
te vertienvoudigen.” v Nu sinds vijf jaren de
liberale kapitalistische oeconomle ineengestort
Is, rest er, naast het staatssocialisme, slechts
een oplossing van het oeconomlsch probleem
de fascistische corporatieve staat, welke alle
producenten en ook de arbeiders zijn pro
ducenten In het productie-proces betrekt, alle
Individuen gelijk maakt tegenover den arbeid
en de natie, de zekerheid biedt van niet werk
loos te worden, van een rechtvaardig loon, van
een menschwaardlg bestaan, welke kortom de
mogelijkheid beteekent van een algemeene wel
vaart
Mussolini zelde de Ontwapenings-conferentle
als mislukt te beschouwen. Daarom heeft hij ook
besloten tot de militaire opleiding van heel het
volk. Wanneer uit den onzékeren toestand van
thans een rechtvaardige vrede voortkomt, zal
Italië zijn soldaten met olljftwljgen uitrusten.
Is dat echter niet het geval, dan zullen alle
mannen die In het teeken van den „Llttorio
staan, zoo noodig de punten hunner bajonetten
versleren met de eikebladeren van de over-
winning T
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Tgbfoon Administratie 433, Radactie 633
ABONNEMENTSPRIJS)
for kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar
fM geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Het slachtoffer
Gouda overleden.
Jl
Gedurende de Congresdagen zullen drie
radio-uitzendingen plaats vinden. De eerste oo
Woensdag den openingsdag wanneer een kin
derkoor van 500 jongens en meisjes liturgische
liederen zullen uitvoeren. Deze eerste uitzen
ding heeft plaats om 9 uur n.m. (Amsterdam-
schen tijd 2.20 uur).
Om 4 uur in den namiddag van den volgen
den dag wordt een plechtig Lof uitgezonden,
dat gecelebreerd wordt door den Aartsbisschop
van 8t. Louis, Mgr. Glennon.
De derde uitzending heeft plaats op den slui
tingsdag. Zondag 14 October; om 9 uur n.n^
zal de Pauselijke Legaat Kardinaal Pacelli een
toespraak houden. De uitzending van deze toe
spraak wordt voorafgegaan door een beschrij
ving van de voornaamste plechtigheden door
Mgr. Eugene McGuinness, vice-president van
de „Catholic Church Extension Society",
De regeeringstroepen hadden in de och
tendschemering een algemeenen aanval onder
nomen op het gebouw der generaliteit en het
gebouw met mortieren beschoten, waarna de
Catalaansche regeering zich overgaf om onnut
bloedvergieten te vermijden.
In verschillende wijken van Barcelona von
den in de morgenuren nog hevige schiet
partijen plaats tusschen de legale troepen en
de gewapende opstandelingen.
Over Frankrijk zelde Mussolini:
„Het staat vast, dat sinds een jaar onze
betrekkingen met Frankrijk belangrijk ver
beterd zijn. (Eenlg applaus en een paar
aarzelende toejuichingen.) Wanneer wij door
een overeenkomst bereiken kunnen wat
wenschen, dan zal dat een nuttig en vrucht
baar succes «ijn, niet alleen voor beide
landen, maar voor heel Europa. Dit alles
zal blijken tusschen einde October en
begin November. (Applaus, maar geen toe
juichingen.)
ontkomen. Ook Largo Cabalero is ver
dwenen. Largo Cabalero is, zooals men weet
de voorvechter voor het soclallstlsch-commu-
nistische gemeenschappelijke front.
Starhemberg eenigen tijd vacantie? Hanuner-
stein-Seguord tot zQn plaatsvervanger benoemd.
Corruptieschandaal In China. Diefstal
paleisschatten te Peking.
Stabilisatie in de landsinkomsten
Indi*.
Turksche motorboot met SI opvarenden vergaap
Bezuiniging op de Defensie-begroeting in België.
Groothandelsprijzen over September.
Massa-ontslag bij de Ned. Schroefboutenfabriek
te Helmond.
Op die wijze werd dan ook Zaterdagavond
laai bil monde van den president der gene
raliteit de onafhankelijkheidsverklaring van
Catalonië afgekondigd en de Vrije Republiek
Catalonië uitgeroepen.
Tegelijkertijd riep men de Spaansche fe
deratieve republiek uit. Tot president werd
benoemd Asana, die van 1932/33 minister.-
president is geweest.
Deze verklaarde zijnerzijds de Madrileen-
sche regeering illegaal en afgeset.
De generaliteit meende daarbij, dat het le
ger, voor zoover dat in Catalonië in garni
zoen lag, en de politie aan haar zijde ston
den.
Buenos Aires heeft zich gereed gemaakt om
de ruim één millioen pelgrims uit alle oorden
der wereld te ontvangen. Verschillende Eucha
ristische CongresSfen werden door talrijke naties
bijgewoond doch nooit tevoren hebben zoo tal
rijke. vreemdelingen aan de voorbereidende
werkzaamheden van het Congres deelgenomen.
Ongetwijfeld zal dit 32e Congres meer Inter
nationaal zijn, dan zjj ooit zijn geweest.
De verschillende sub-comlté's hebben handen
vol werk, om het uitvoerend comité ter zijde
te staan.
Er zijn maatregelen getroffen, dat iedere na
tionaliteit aan het Congres zal kunnen deel
nemen en haar zijn afzonderlijk plaatsen toe
gewezen bü de plechtigheden.
Het Huisvestingscomité heeft eveneens zorg
gedragen voor de levensmiddelenleverantie aan
de deelnemers, van wie een groot aantal op de
schepen zal blijven. De havens liggen In bet
MADRID, 6 Oct (Reuter) Zaterdagavond heeft de Spaansche president
Zamora den oorlogstoestand afgekondigd over bet geheele land (dus ook
over Catalonië). Hiermede gaat de macht in heel Spanje over van de bur
gerlijke autoriteiten op de militaire bevelhebbers.
In een radio-rede verklaarde minister-president Lerroux vastbesloten te zijn,
om met alle ten dienste stsmnde middelen het staatgezag te herstellen
front te maken tegen het Catalaansche verraad.
Aan generaal Franco is het commando over alle strijdkrachten in Spanje
toevertrouwd.
Motorrijder met verloofde op onbewaakten
overweg te Stompwjjk tegen sneltrein gereden
en op slag gedood.
-V--X e plechtigheden van het Eucharistisch
J Congres zijn reeds begonnen. Donderdag
j.l. werd in alle kerken van de Republiek
Argentinië een trlduum gehouden terwijl ruim
honderdduizend vrouwen Vrijdag tot de H.
Tafel naderden.
Dinsdag zal de Pauselijke Legaat Kardinaal
Pacelli In een plechtige processie worden afge
haald, waarna de Kardinaal-Legaat zich naar
de Kathedraal zal begeven.
De stakingsbeweging duurt on
verminderd voort. De regeering
beeft bevel gegeven, dat Maandag
ochtend overal het werk moet wor
den hervat, omdat de stakers an
ders hun werk zullen verliezen.
Zoowel de Katholieke organisatie
als de in de Katholieke Volksactie
georganiseerde jeugd is overal te
werk gesteld, waar tengevolge van
de stakingsbeweging arbeidskrachten
ontbreken. Vermoedelijk zullen de
Katholieke arbeiders de communis
tische en sociaal democratische ar
beiders meer en meer verdringen.
Van de voorgeschiedenis van den opstand der
separatisten In Catalonië worden nog de vol
gende bijzonderheden bekend:
Nadat de wettige Catalaansche regeering
(generalldat) Vrijdag, dus den eersten dag van
de in geheel Spanje uitgebroken revolutionnaire
beweging der centrale regeering te Madrid
steeds opnieuw haar loyaliteit had verzekerd en
daarbli niet nallet er steeds weer den nadruk
op Orléggen. dat zij onder alle omstandigheden
de orde in Catalonië zou handhaven, werden
reed» Zaterdagmiddag berichten van
andere strekking ontvangen. Volgens deze be
richten zou de generaliteit dubbel spel hebben
gespeeld.
De betuigingen der generaliteit zouden ten
doel hebben gehad Madrid gerust te stellen,
ten einde intusschen de volkomen afscheiding
van Catalonië te kunnen voorbereiden.
Van Zaterdagavond tot Zondag was zoowel
het spoorwegverkeer als het telefoon- en tele
graaf verkeer aan de grenzen van Catalonië
stilgelegd.
Tegelijkertijd hadden de separatisten zich
over de belangrijkste punten verdeeld, zoodat
de generaliteit meende de afscheiding van
Spanje te kunnen bewerkstelligen.
centrum van de stad, zoodat de verschillende
kerken gemakkelijk bereikt kunnen worden.
Onder het uitgelezen gezelschap priesters,
die aan het Congres deelnemen, bevindt zich
ook de Aartsbisschop van Manilla, in wiens
residentie het eerstvolgende Congres zal wor
den gehouden. Hij wordt vergezeld door vijf
andere bisschoppen van de Phillppljnen.
Bijzonder welkom zal Frau van Hoa zijn, die
met zijn vrienden de reis vanuit Indo-Chlna
heeft ondernomen en Mgr. ouls Gaillard.
Aartsbisschop van Tours, die een reliqul mét
zich medebrengt van den K Martlnus,
troonhellige van Buenos Aires.
schop van Buenoe-Alres
Iedere nationale sectie i
waar hij persoonlijk^.de^
De vlaggen zullj
gen worden en bullen event ueel rond het altaar
In het Pq^ermo-park worden opgesteld, wan
neer de Pauselijke Legaat aan het einde van
het Congres de Pontificale Hoogmis zal op
dragen.
De kunstschilder Isaac Israels aan de gevol
gen van een aanrijding overleden.
Auto met twee-en-twintig hengelaars bij West-
woud tegen een boom gereden. De inzittenden
te water geraakt; enkele lichtgewonden.
van den moordaanslag te
MADRID, 8 Oct Voorzoowar 4e
toestand o» Iw* «ogenblik ja te
overzien, moet geconstateerd wor
den, dat het de regeering-Lerroux
gelukt is, zich te handhaven tegen
de opstandige bewegingen in Span-
Terwijl de toestand te Madrid
nog niet duidelijk is, is de sepaura-
tiscbe toestand in Catalonië volko
men onderdrukt.
Te 6.15 Zondagmorgen beeft de
Catalaansche regeering zich overge
geven aan de regeeringstroepen on-
der bevel van generaal BateL De
geheele ^geering, de burgemeester
van Barcelona, de leden van het
gemeentebestuur en de opperbe
velhebber der Catalaansche strijd
krachten zijn gearresteerd.
BARCELONA, 6 Oct. (Reuter). De
Catalonië, Companys, deelt mede dat
Uanscbe staat, deel uitmakende van
uitgeroepen.
In een eerder Reuterbericht werd ge meld, dat in het paleis der Catalaansche
generaliteit, waar een conferentie plaats vond tusschen Compunys en
oud-premier Azana, groote opwinding heerschte. Men spreekt van de vorming
te Barcelona van een voorloopige regeering der Spaansche republiek onder
leiding van Azana.
Een 2000-tal leden van de arbeiders alliantie, welke de uitroeping van de
Catalaansche republiek eischte, werd door een groot deel van het publiek
toegejuicht.
De tweede groote haard van verzet tegen de
regeering te Madrid was het steenkolengebied
van Asturië. waar de arbeiders den commu-
nistischen staat hadden uitgeroepen.
Volgens de laatste berichten zou ook hier
de opstandige beweging zijn onderdrukt. Groo
te detachementen militairen hebben dit ge
heele gebied bezet. Een voordeel voor de op
standelingen is evenwel, dat de streek zoo
bergachtig is. Niettemin verwacht men Main-
dag In den loop van den dag de orde te kun
nen herstellen.
Overigens worden uit de provincies berlch-
‘ten ontvangen, volgens welke hier en daar op
standelingen in actie zijn gekomen. Het be
treft meest afgelegen dorpen. Tien politie
beambten zijn neergeschoten. Verscheidene
1