Oud-Brussel wordt opgebouwd
Prae-historisch dal
Alaska
I
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel?
Plaats dan een „Omroeper”
gezinnen
voor 75.
L
in
FANTASTISCH VERHAAL
STAD UIT VERVLOGEN
EEUWEN
DINSDAG 9 OCTOBER 1934
Ek
Vergane werkelijkheid
Gloeiend optimisme
Geheimzinnig zwijgen
Kannibalisme in den
Belgischen Congo
Uit het verteder
Den Bosch 750 jaar
Prije
Herfatat^mmine in het woud
Karei AaUnmam
f
Wrak van een oorlogs
schip uit de 16e eeuw
n
Huia van Willem van Oranje
Soo aal men het paleis van den hertog van
Brabant alen, evenals tiet huls. «aar nciM
Lut
dwali
vrouw
den
schap
en m
stand
zelfst
hun
wellik
ren 1
ving.
Ervaringen van een pelahandelaar,
die drie en twintig jaar in
het Noord poolgebied
doorbracht
Middelpunt van volksvermaak,
doch ook centrum van zes
tiende- en zeventiende-
eeuwsche kunst
voor het ontwerpen van
affiche toegekend
f
FOTOREPORTAGE
Pi
or
het Julianakanaal nabij Beek-Elsloo (L.)
w<
ons
zi
Ja»'*
m
he
Z>.
w
De
kart
huwt
mem
mem
ach
God
God
Mi
heid
la na
D<
in
Itard-rlvier had
Indianenstam h*
te W
delin
ding
Ovt
heid
dr D
Vai
doch
krach
oerce
de fi
In G<
Ge»
strooi
aanst
van
Kerk
eeuwi
genst
waar
geste
Spi
perki
ment
went
lijkt.
1
die
eerst»
In st
In
doch
het n
hoog
God
HU s
huwe
verhi
De
nfbrc
welijk
rakte
de K
Lut
Va
mie;
echts
verlol
W<
die
juist»
sin
schot
Bt
pl
G
1».
Ie
ic hreven.
en oud-
nlnklUtee
sht.
b uit de
oraittee;
De bewoners van het Wamba-district In den
Belgischen Congo worden geterroriseerd door
troepen kannibalen, die den Belgischen autori
teiten groote zorg baren. De politie vond eenlge
dagen geleden de lijken van drie inboorlingen,
die door kannibalen «rmoord waren. De po
litie organiseerde een sBafexpeditie en 29 le
den van een kannlbalenstam. onder wie het
opperhoofd, werden gevangen genomen, schul
dig verklaard en ter dood veroordeeld. ZU wer
den allen onmiddellijk na bet uitspreken van
het vonnis opgehangen.
Alkmaar* ontzet herdacht De feestelijke
optocht werd door een groote menigte
bijgewoond
Tijdens baggerwerksaamheden In de haven
van Reval heeft men het wrdk gevonden van
een oorlogsschip uit de zestiende eeuw. Ben
duiker, die tot het wrak ts afgedaald, vertelde
dat het 46 meter lang' was.
Volgens de overlevering is tn de seetlende
eeuw een Zweedsch oorlogsschip met een lading
goud aan boord daar in de nabijheid gezonken.
Men wil trachten de lading zoo spoedig omh
eeltik te bergen.
Van de affiches werd met den eersten prijs
bekroond het ontwerp ingezonden onder motto
„Hertog Hendrik". Het bleek te zijn van den
heer H. van Amelsvoort in Den Dungen. Hij is
teekenaar bij de clichéfabriek Verhees te 's-Her-
togenboseh.
De tweede prijs is toegekend aan de inzen
ding onder motto „Godfried III” van mej. An
nie Visser te Vught. de derde prijs aan het ont-
De
leden
bond
200 I
georf
van
Wa
de w
de K
Haag
leidd
den
van
Omtrent de allerlaatste détails bewaren de
tentoenstelllngs-autoritelten nog een geheim
zinnig stilzwijgen. Men weet slechts, dat zij, de
crisis ten spijt, een voorbeeld van gloeiend op
timisme en een bewijs van vertrouwen in de
toekomst willen geven.
Oud-Brussel zal de stad zijn, waar de zon
niet ondergaat. De nachten zullen verhelderd
worden door kunstmatige zonnen, die niet veel
van het daglicht in kracht zullen verschillen.
En de toeschouwer, die tijdens de wereld
tentoonstelling naar Brussel komt, verzulme
vcoral niet een bezoek te brengen aan Oud-
Brussel. HU zal niet bedrogen uitkomen.
De pelahandelaar en onderzoeker Philipp
H. GodseU, die drieëntwintig jaar in het
Noordpoolgebied heeft doorgebracht, geeft
zUn meenlng over het vermaarde tropische
dal In deze streken.
drs. A. Brans; Jos. Cleerdin.. Ir. H. Damserau,
J. Deny; H. Ebeling; P. van Kessel; P. Slager;
mr. J. Smit en H. Teullngs. kreeg 29 ontwerpen
voor affiches en 24 voor slultzegels te beoor-
deelen.
Voor de ontwerpen van een slultzegel werden
geen prijzen toegekend. De commissie heeft
echter vUf premies toegewezen en wel aan de
inzendingen onder motto „Eenling" (ontwerper
nog niet bekend), „Herfst" ivan den heer
Scholz. ’s-Hertogenbosch)„Winix” (onbekend)
„Unnep" (van den heer Hub. Cox, Roermond)
en „Stichting stad” (onbekend).
De commissie heeft voorts besloten tot aan
koop van de ontwerpen onder motto .Peest”.
„GrUs verleden” en .Profunda Scrutatur”. met
de bedoeling er een andere bestemming aan te
geven. De namen der ontwerpers zUn nog niet
bekend.
Voor 4. qmUs uitdeellng vsa drufvee tijden* hot druiv.i*>
j***t op Mowtmartre ie Parijs waren vaal gegadigde»
a’
D« kozakken toonden zich uitstekende ruiters
bij hot internationaal concours hippique te
Potsdam
De commissie, belast met het uitschrijven en
beoordeelen van prUsvragen, die betrekking
hebben op de feestelUkheden te 's-Hertogen-
boeeh in 19SS, beeft, zooals gemeld prUsvragen
voor een affiche en een sluitaegel ultgt
waaraan konden deelnemen leerlingen
leerlingen van de kunstafdeellng der Kj
School voor Kunst, Techniek en AmM
De prUsvraag-eommisaio bestas*
hoeren Herman v. d. Serenbeemt, 4v
Hana van Meerten, vlee-voorsttter; André Veg-
*a»*kan horst, aeeretaris-ranoorteuri
Zeeland op de provinciale najaarsmarld, die te Amsterdam georganiseerd is door
de Vereeniging tot Instandhouding van kinderbewaarplaatsen
waar heet water uit de aarde opspuit en waar
leusachtige boomen groeien. De eilanden en
beren uit dit dal waren veel grooter dan elders,
maar de indianen waren er niet in doorgedron
gen.
Kan men steden uit den grond stampen?
Als men op de terreinen, waar eerlang de Brus-
selsche wereldtentoonstelling zal verrijzen,
rondwandelt, is men licht geneigd deze vraag
bevestigend te beantwoorden.
Koortsachtig wordt er gewerkt, gehamerd,
gesjouwd als ging het er om de geheele wereld
nogmaals In zeven dagen op te bouwen. Reeds
zUn enorme hallen verrezen. zUn reeds groote
paleizen ontstaan. Van de eene verwondering
komt men in de andere, vooral als men er aan
denkt, dat eenlge maanden geleden dit ter
rein nog geheel braak lag. Zonder overdrijving
kan men zeggen, dat België met den bouw
van de komende wereldtentoonstelling in het
a s voorjaai alle - bestaande records geslagen
heeft. Want het is niet te veel gezegd, als men
beweert, dat in de Belgische hoofdstad gedu
rende den afgeloopen zomer een nieuwe stad
is gebouwd en men heeft het volste recht aan
te nemen, dat deze bezienswaardigheid een
grooten stroom van bezoekers uit de geheele
wereld zal trekken.
Willem van Oranje gewoond heeft, terwijl nog
veel meer paleizen en huizen uit dien tUd, wel
ken men zoo dlkwUls „den goelen ouden tUd“
pleegt te noemen, een plaats op de tentoon
stelling zullen vinden.
Oud-Brussel zal niet alleen het middelpunt
van het Volksvermaak zUn. doch ook het cen
trum van zestiende- en zeventiende-eeuwsebe
kunst.
Het programma der feestelijkheden, waaraan
thans reeds gewerkt wordt, belooft veel goeds.
TalrUke attracties, die in staat zijn het inter
nationale publiek te boeien, zullen deel van dit
programma uitmaken. En men behoedt geen
profeet te zUn. om in te zien, dat hier resul
taten bereikt zullen worden, waarvan men nog
langen tUd spreken zal.
s er ergens in het Noordwesten van de
subarctische wildernis een dal. waar de toe
standen nog zUn. zooals duizenden jaren ge
leden? Een plaats, waar voorwereldlijke mon-
sters zooals dyncsaurussen en pterodactyl! zich
In bet warme water baden? Dit zou in zooverre
niet uitgesloten zUn, als er Inderdaad plaatsen
In Alaska voorkomen, waar heete bronnen een
voor die breedte ongewonen plantengroei en
fauna veroorzaken.
Ik heb evenwel nog nooit Iemand ontmoet,
die uit eigen aanschouwing van dit wonderbaar-
lijke gebied vertelde, aldus Philipp Godsell. Wel
achUnt vast te staan, dat ongeveer een men-
achenleeftUd geleden een Cree-lndiaan. Che-
quina geheeten. aan eenlge Europeesche ge
leerden beeft medegedeeld, dat zUn vader jaren
geleden in het land aan weerszijden van de
■reisd en daar een vreemden
aangetroffen, waarvan de
leden suggestieve verhalen deden over het hart
van dit land-, daar zouden temidden van een
evervloedigen plantengroei ongelooflijke groote
dieren leven. Chequina schetste «r een. zooals
zQn vader dit voor hem had gedaan, en de
Europeesche vorschers ontdekten tot hun ver
wondering, dat de omtrekken overeenstemden
met die van een dynosaurus. Hoe sUn de India
nen aan die afbeelding gekomen, wanneer ze
aoo'n dier nooit gezien hebben? Dit raadsel is
tot nu toe niet opgeloet.
Maar da verhalen over het tropische dal zUn
vrU vaag en stemmen onderling niet overeen.
In 1920 bezocht ik fort Blmpaon, tn het Noord
westen van het territorium en tUdens de win
termaanden reisde ik per hondenslee en bege
leid door Indianen langs de Mackenzte-rivier
Toen ik fort Llard bereikte, hoorde ik weer over
het praehistonaehe da! spreken. Desen keer was
de plaatsaanduiding nauwkeuriger: ergens in
het gebied van de Nehannle, ver ten Noorden
•M fort Ltard De Blavey-Indianen opreken er
met Ingehouden adem over.
In 1925 en 19M was ik op fort Nelson aA de
Nelsonrivier. driehonderd mUlen ten Noordwes
ten van fort 0t. John aan de Peaeerivier. Daar
sprak tk met leden van een Indianenstam, die
pas eenlge jaren in deae streek verbluf hielden;
werden Grand Lae-lndlenen genoemd en
van do Toadrivier en de Nshannl EU
SVOS eer» piëta dal hossen
In het jaar 1927 daalde het eerste water
vliegtuig in dit gewest op het Great Slave Lake
nebü fort Resolution. Het bevatte een troep
landmeters en goudgravers Dertig jaar fcele-
den waren hier twee blanken, de gebroeders
McLeod, die er goud gevonden hadden, ver
moord. De een of andere groots gebeurtenis in
de natuur moest den loop van de kleine rivier
in dien tUd veranderd hebben, want het meer
waaraan de MdLeods. eens hun tenten hadden
opgeslagen, was uitgedroogd.
Eenigen tud daarna werd een groepje jagers
en handelaren, dat in fort Simpson nabij de
Hudson Post om de kachel geschaard zat, opge
schrikt door de komst van een aantal baardige
mannen Het waren de goudzoekers en landme
ters. die tevergeefs op den terugkeer van het
vliegtuig hadden gewacht en die, toen de le
vensmiddelen schaarsch werden. Dead Man’s
Valley hadden verlaten en stroomafwaarts wa
ren gevaren. Het was een vreeselljke tocht ge
weest en slechts met bovenmenschelUke in
spanning waren zU er in geslaagd fort Simpson
te bereiken. In den loop van den zomer was bo
vendien hun kano verpletterd en ze hadden het
warmere jaargetijde toen doorgebracht met het
zoeken naar de goudmUn. Daarbij waren ze on
verwacht in het tropische dal terecht gekomen.
Naar hun meenlng was het verhaal van de voor-
wereldlijke dieren een mythe. Wel konden zU
vaststellen, dat als gevolg van de aanwezigheid
der heete bronnen de gewassen er hooger waren
dan elders in de omtrek en dat het dal bewoond
werd door elanden en roofdieren.
Praehlstorische wezens hebben dit NoordelUk
land wel bewoond, maar dat is al tienduizenden
laren geleden. Vooral in de nabijheid van
Aklavtk'Vn Circle City, waar ik in 1924 met de
hondenslede langs kwam. zUn veel overblUfse-
len van mammoets en mastodonten. Ook vindt
men resten van die dieren bU Chatanika en
Fairbanks.
Het merkwaardige is evenwel, dat men van
dynosaurussen in het Noorpoolgebled nog nooit
een spoor heeft aangetroffen.
De
atleet
ons k
over
H.t Belgisch, opleidingsschip -Mercator" Is van Antwerpen
vertrokken voor een Frensch-Belglsche archeologische kruls-
veai. Da sierlijk, vorm» van schip an tuigage trokken
zeer de eandecht
werp onder motto „Presbule” van den heer
Hub. Cox te Roermond.
Een complete stad is gebouwd: namelUk
Oud-Brussel. Een stad uit vervlogen eeuwen.
Glans en rUkdom uit het verleden zullen mid
den op de terreinen van de wereldtentoonstel
ling nieuw leven verkrUgen. Oud-Brussel zal
het middelpunt van de internationale wereld
tentoonstelling zUn en vol vreugde zullen de
Brusselaars en overige bezoekers uit binnen-
en buitenland aan de feesten deelnemen, waar
van de Vlaamsche kermis, die iedereen wel
van hooren zeggen kent, het hoogtepunt zal
vormen.
De Vlaamsche schilderschool van de zeven
tiende eeuw neemt een aparte plaats in in de
geschiedenis van de Belgische kunst. En de
moderne herbouwers van Oud-Brussel zullen
dezen geest zooveel mogelUk waarheidsgetrouw
trachten weer te geven. Alle beroemde hulzen
van adellUke geslachten uit het oude Brussel
worden hier natuurgetrouw gereconstrueerd.
terwUl men met de grootste sorg een keuze ge
daan heeft uit de openbare gebouwen, die
waard zUn op deze tentoonstelling gebouwd te
sullen worden.
t
-
W er
