Beieren het Duitsche Rijk en PER VLIEGMACHINE DE WERELD ROND u&Aaal van den dag KWIEK EN VIEF LYNDON ONTSNAPT NEIl VAN Zeer Oude Genever van Bootz PittigVol aroma RECORD HET VERRAAD” VON KAHR DONDERDAG 11 OCTOBER 1934 Austin Flite Het vitamine C. Alleabonnés DOOR VICTOR BRIDGES Duizend jaar oude vuur toren De Putsch te Muenchen in 1923 Wie waren de schuldigen, die de nederlaag van 1918 hebben veroorzaakt? r PER LITER Fl. 3.60 i De straf van I L huls om z’n vrouwendochtertje op te pikken, reed ze gewoon aan flarden; t kon hem nu niets Geen scheurbuik meer AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL richting moeten Waarom met keu* ,Jk weet er verechel- .Theoretisch ver of walvischvleesch hadden we toch Immers niet noodig. Daar zag Ik my weer voor de klas staan, terwijl meester mij op het bord wees, waar stond: behandel de dieren met zachtheid, spaar de vogels”. Neen, zonder noodzaak moes ten we geen dieren doodmaken. De commandant gaf thans order den toren te sluiten, we gingen allen weer naar binnen, want de tocht moest worden voortgezet. Weldra wa- Weldra was ik in mijn nieuwe functie ge ïnstalleerd, welke bestond uit het opnemen van temperaturen van het water op verschillende diepten en het nemen van monsters zeewater. ren we weer ondergedoken. Ik vroeg aan oom Sydney of hij eens aan den commandant wilde vragen of ik niet een kijkje mocht nemen in de Instrumentenkamer, en Oom beloofde voor mij een goed woordje te zullen doen. Terwijl wij zoo op het dek stonden te pra ten waren er eensklaps een drietal walvlsschen in het wak waar wij lagen boven water geko men en ik kon op mijn gemak deze dieren eens van dichtbij bekijken. die later op zoutgehalte moesten worden onder zocht. Jammer genoeg wist Ik niet dat dit karwei eerst was gedaan door een jongmensen die thans in de machinekamer was tewerkge steld en nu mokte dat ik hem uit zijn baantje had gestooten. Dit was natuurlijk niet waar en ik besloot dan ook om aan den heer Wood te vragen mi) weer in de machinekamer te werk te stellen. Twee uur later telefoneerde het politiebureau in de vreemde stad aan z’n bultenlandsche col lega’s, dat de misdadiger Austin Flite zoo juist was opgesloten in een krankzinnigengesticht alle op en toch in te zien, dat von Loesow onmogelijk Is geworden. Helpt niets. Brauns kan onver richter zake terug gaan. Nu handelt de Rljks- regeerlng, zij zet den muiter-generaal af. En Beleren antwoordt daarop door von Loesow tot commandant te benoemen van een zelfstandige Belersche Ryksweer. Beleren staat op tegen de grondwet, Beieren breekt de eenheid van bet Rijk. Opgravingen te Birka, de vroegere hoofdstad van Zweden, hebben eer. duizend Jaar oude sterkte blootgelegd, alsmede de overblijfselen van een vuurtoren, die vroeger zeelieden den weg moest wijzen. Birka, dat op het eiland Björkö In het Mklar-meer ligt. was den eeuwen geleden een groot handelscentrum voor het Noorden, en de haven was de ligplaats voor de Viklng-schepen. De bekende oudheidkundige dr. Holgar Arb- man heeft uitgebreide opgravingen In deae x - meer schelen; hij moést T door.... hjj moést is onze „Omroeper”. Eiken avond weer opnieuw Spreekt hij in 75.000 gezinnen, waar bij steeds een trouw gehoor vindt. Zaken-Omroepers 60 ct. per regel. Particuliere Omroepers 30 ct. per regel Betrekkingen (gevraagd en aangeboden) 10 ct. per regeL vruchten, ’n stof verkreeg van eenvoudige che mische samenstelling (C8HAO6), die op de ademhaling der weefselcellen een invloed uit oefende. Hij wist echter niet, dat de door hem ontdekte stof bet vitamine O was. Dit werd eerst door prof. Tillmans in Frankfurt vermood en ten slotte door Szent-Oyörgl met zekerheid aangetoond. Sindsdien heeft de Hongaarsche geleerde ontdekt, dat het vitamine in groote hoeveelheid in de paprica voorkomt. Daardoor is het mogelljk de stof, ascorblnezuur genoemd (scorbut of scheurbuik verhinderend zuur) op niet al te kostbare wijze te verkrijgen. Verschillende chemische fabrieken brengen het dan ook reeds in den handel, waardoor de onderzoekin gen snellen voortgang kunnen vinden. Voortvluchtig... misdadiger Austin Flite overleed dorpje X, s’n eigen dochtertje.” Het schemerde voor s’n oogen en als waan zinnig las hjj het berichtje, waarin werd ver teld van de aanrijding nabij z’n voormalige woonplaats.... hoe de automobilist tot veront waardiging van de getteeje bevolking was door gereden, en noe tenslotte de politie er achter was gekomen, dat de blauwe auto, door velen gesignaleerd, de gestolen wagen was, waarmee de inbreker Austin Flite voortvluchtig moest zijn. Dan kwam het tragische bericht, hoe de man z’n eigen dochtertje te pletter had ge reden.... hoe het kind op slag was gedood.... feiten omtrent de begrafenis en tenslotte de mededeeling, dat van den dader tot nu toe geen spoor was te ontdekken. ustin schrok op'uit z’n gepeins, terwijl de vork met het lapje brood er aan op weg naar z’n mond leef steken; de stem uit dt radio klonk door de zaal: „Lang een meter acht en veertig, blond haar, blauwe oogen, maakt geen onbetrouwbaren in druk. Bijzondere kenteekenen: een litteeken op den linkerpols. Gekleed in een grijs colbert- ccstuum met dito pet, vermoedélijk voortvluch tig in een gestolen auto." Daarna volgde een beschrijving van den sierlijken blauwen wagen, die buiten voor den Ingang van ’t café-restaurant stond. Austin keek vluchtig de gelagkamer door. Gelukkig.... er was niemand. Haastig ver orberde h(j de laatste resten van z’n bestelde lunch, terwijl hij met vollen mond nog, tikte voor de afrekening. Het afgepaste bedrag plus de fooi had hij reeds klaar gelegd op het tafel blad, uit angst dat hij misschien bij het te voorschijn halen van z’n portefeuille het lit teeken zou kunnen verraden, dat hem bij een herhaling van het zoo juist opgevangen politie bericht noodlottig zou kunnen worden. De suf fige, oude kellner tikte met z’n wijsvinger non chalant in de lucht, streek dan met een ge woontegebaar het geld op. Austin schoof z’n stoel achteruit, bleef nog een moment in gedachten verzonken, bij de leestafel staan Drommels.... waar moest hij nu naar toe? Naar huis had hjj gewild, naar Heel even ontwaakte mijn jongensnatuur. „Zullen wij ze éven harpoeneeren” stelde ik voor. Doch dadelijk daarop had ik spijt. Wat zouden we met de dieren moeten beginnen. Traan, le- dat in bet vuurbaken op een hooge rots brand de, mijlen ver op zee te zien moet geweest zijn. In de onmiddellijke nabijheid van dit vuur vond dr. Arbman een terras, aat waarschijnlijk als uitkijkpost voor de stad diende. Hij vond hier nog overblijfselen van wapenen en krfjgsult- rustlngen. Het vinden van Arabiscne n unten bewijst hoe ver de Vikingen met hun schepen geweest moeten zijn. Een ander geleerde, pro fessor O. Janse, vond een vierduizend jaar oude nederzetting aan de Valdemar Baal iets Zul- delijker aan de Oostkust van Zweden. Hier hebben waarschijnlijk jagen en vls- schers gewoond, te oordeelen naar de groote hoeveelheden skeletten van vlsschen en dieren, die daar gevonden wercen. Professor Janse hoopt nog meer dergelijke nederzettingen te vinden in dit gedeelte, dat een van de oudste cultuur-centra van Zweden is et was in het jaar 1461. In de vrije stad Neurenberg was de Duitsche Rijksdag bjjeen. Op de agenda stond: hervorming van het Rijk. Er zou eindelijk iets gebeuren om aan de anarchie in het binnenland en aan de machteloosheid naar bulten een einde te maken. De Turk dreigt. De Franschman, voor *t eerst In zijn geschiedenis bevrijd van den druk van Engeland en heer over zijn vazallen, staat op den sprong, om het ItaUaansche bezit van het Rijk te veroveren. Men wil een Rjjks- belastlng scheppen, den „gemeinen Pfennig”, want: zonder geld geen Zwitsers en het Rijk heeft wapens noodig en soldaten. Aan de spitse der hervormingspartij staat onbaatzuchtig en onvermoeibaar de Keurvorst-Aartsbisschop Berthold. Het geheele plan het was niet het eerste en zou ook niet het laatste blijven in de Duitsche historie is op niets ultgeloo- pen. Het eenige wat overbleef was het „Relchs- kammergerlcht”, dat ter schutse van den land vrede werd gesticht. En hoe kwam het, dat deze prachtige gelegenheid, tot eenheid te ko men, werd verzuimd, dat het Duitsche volk de eeuwen verzuimde, waarin de wereld onder de volkeren werd verdeeld? Hoffmann schrijft daarover in zijn „Polltlsche Geschichte der Deutacher”: „Het Rijk sou ter handhaving van den landvrede worden verdeeld in een reeks van districten, welke zouden komen te staan onder „Hauptleute”. Iedereen, die geen „Haupt mann” werd zag natuurlijk zijn zelfstandig heid bedreigd. Iedereen, die tegen den konlng stond en dat waren toen vooral de Beleren beschouwde het plan als tegen zich gericht. Toenmaals stonden de Beieren tegen den Dultechen konlng. Tijdens het régime van Wei mar tegen de Duitsche republiek. Toenmaals tegen da grondwet van Neurenberg. Tijdens de „Novemberrepubllek" tegen de grondwet van Welmar. Toenmaals In den hoogsten nood des Rijks. In 1923, toen Frankrijk het Roergebied besette, in het uur van het grootste gevaar voor da RUkaeenheid. Beleren „mag net”. Wat in 1923 gebeurde, was een catastrofe voor Dultschland. Het Rijk, toen twee en vijf tig jaren geleden, door Bismarck, ook met be hulp der dappere Belersche troepen gesticht, kraakte in al zijn voegen. Na den Rijn was ook de Roer bezet, vijf jaren na het sluiten van den wapenstilstand en van den gewapen- den vrede. In die dagen was minister-president van Beieren de heer Von Kahr ,de stille bond genoot van den uit Oostenrijk stammenden oproermaker Adolf Hitler. Beleren lag In aller lei conflicten met bet Rijk. Von Kahr ultte allerlei dreigementen en deed ten slotte een daad, waardoor hij Beieren feitelijk van het Rijk losscheurde, door de benoeming namelijk van een eigen Belerschen opperbevelhebber der Rijksweer. De autoriteit van het Rijk lag ge broken. Radeloos stond Berlijn voor een berg scherven. Commandant van de Rijksweer te München was toentertijd generaal von Loesow. Deae kreeg van zijn Berlljnsche supe^euren bevel, om met wapengeweld het drukken van den „Völkischen Beobachter” (toen nog een „KAseblfcttchen", eigendom van den oproerl- gen heer Hitler) te beletten, wijl het blad door Berlijn was verboden. In een open telegram aan zijn chefs weigerde de generaal en ver klaarde, dat hij bevelen, die hem in conflict konden brengen met de Belersche regeeting. niet zou uitvoeren. De Rjjksregeering had toen moeten doortasten en den muitenden generaal afzetten. Om wille van den vrede werd er echter met den generaal onderhandeld. Trots de Belersche regeering verklaarde, dat zij of ficieel niets te maken wilde hebben met den Rijksweermlnlster te Berlijn, reist deze naar Augsburg, ontvangt aldaar generaal von Kress en zendt dezen naar von Loesow, om hem voor te stellen, zelf zijn ontslag in te dienen. Von Lossow weigert. De van alle zijde hoogste ach ting bezittende priester-mlnlster Brauns reist naar München en bezweert het Belersche ka binet, om de eenheid des Rijks te bewaren Savaroff, die de deur achter zich sloot en daarna naar het venster ging, waar hij In het kozijn plaats nam, terwijl de dokter naast mijn bed bleef staan. „U hebt de krant gelezen, zie Ik”, zei hy, het blad opnemend. „Ik hoop, dat u de groot te van de hoofdletters bewonderd hebt.” „Dat Is een soort van compliment”, ant woordde ik, „waarvan Ik mln of meer genoeg begin te krijgen.” Savaroff barstte In een korten, heeschen lach uit en zei: alle rechtsche bladen, die toch werden door vroegere officieren, kromme wegen het optreden van von Lossow trachtten goed te praten. En daarom was bet zeer verheugenswaard, dat het blad van den heer von Papen, de „Germania”, ruiterlijk ver klaarde, dat de Rijksregeering met muitende generaals niet kon onderhandelen, dat het nooit ken worden toegestaan, dat een lands- regeerlng "t Ryksrecht met voeten treedt en over heel het Rijk een dictatuur wil oprichten. (Wat von Papen later zelf veroorzaakte!) Men ziet hier *t Hltlerlsme reeds naar alle kanten om de hoeken kijken. En het geheele Hltler-systeem heeft men reeds In zijn tota liteit voor oogen, als men het volgende uit een courant van October 1923 leest: „Iedereen zal zich afvragen, hoe Beleren zoo ver kon komen. De verklaring ligt In het feit dat de Beleren, evenals alle nationalistische elementen, met volslagen verkeerden kijk op de historie, die wij allen hebben medegemaakt, de sociaal-democraten aanzien als de schuldigen, die de,nederlaag van 1918 hebben veroorzaakt. Zij noemen hen Novembermlsdadlgers en Rljks- verdervers. In deze opvatting Is geen spoor van historische waarheid. Natuurlijk is het goed, dat de genoemde elementen het marxis me als zoodanig willen bestrijden. Genoemde elementen willen, dat uit alle regeerlngen en leidende posten de sociaal-democraten zullen worden verwijderd. Zij vereenzelvigen de so ciaal-democraten met de Joden. En Joden mo gen, naar hun opvatting, niet medewerken aan den „teutechen” opbouw van bet Germa- nen-rjjk. Lang hebben zij moeten wachten en alleen ondergronds kunnen woelen. Thans Schijnt hun de tijd rijp. Het Rijk beeft op zijn grondvesten. Nu of nooit. Nu sullen zij stichten een nieuw één Dultschland zonder In ternationale sociaal-democraten en zonder jo den. Het Rijk van Witteklnd en Teut zal weer opstaan. Zij zijn de eigenlijke dragers der Duit sche eenheid. Daarom keert aldoor weer In de proclamaties van Von Kahr de verzekering te rug, dat hij en heel zijn aanhang niets anders willen dan de eigenlijke eenheid. Dat hun weg gaat over de scherven van de grondwet van <i Welmar steken zij niet onder stoelen en ban ken.” En als de profetie, thans letterlijk uitgeko men, Is de visie, van den schrijver van 1933: Ttr vrees met allergrootste vreeze, dat de Beleren, die bijna alle katholieken zijn, na verloop van tijd met schrik en ontsteltenis zullen zien, dat z'J de geesten, bijna alle protestantsche, van het nationalisme, die zij hebben opgewekt, niet meer van zich zullen kunnen afschudden. Nog meer, dat zij geheel in de macht dier geesten zullen komen, als dezen eenmaal de macht weer hebben in Dultschland. Want dan zullen zij aan den lijve te voelen krijgen, dat dia al- Duitsche, völklsche elementen met evengrooten haat zullen vervolgen de Internationale sociaal - democratie, maar ook de internationale” ka tholieken, de zoogenaamde mannen van „ultra monies”. En dan zal het te laat zijn.” Deze eerste wording van bet Hltlerlsme langs Jegalen” weg stamt van einde October 1933. In vereeniglng met Ludendorff proclameerde Hitler op 9 November daarop In het Hofbrtu- haus zich zelf als Rljkskanselïer en den op- marsch naar Berlijn, daarbij sprekende de ge denkwaardige woorden: .Morgen ben ik over winnaar of een Ujk.” Hy werd voorlooplg noch het eerste noch het laatste. Von Kahr’s oogen waren eindelijk opengegaan. Met dit landsverraad wilde hij niet mee doen en hij liet op Hitler’s keur benden schieten, toen zij München binnentrok ken. Hitler vluchtte en kreeg, na zijn arresta tie, vestingstraf. Hij heeft het „verraad” van von Kahr nooit vergeven. Elf Jaar later, op 30 Juni 1934, werd aan heer von Kahr de reke ning gepresenteerd. De toen tachtigjarige grijs aard werd als een hond doodgeslagen. dat u al de noodlge materialen had, hoe lang zou het dan duren, wat van dit poeder of wat het zijn mag te ma ken?” „Dat Is moelelijk te zeggen”, antwoordde Ik. „Misschien een week, misschien enkele maan den. De stof zelf zou ik onmiddellijk kunnen samenstellen, wanneer Ik de materialen had. maar de moeilijkheid is, haar zoo samen te stellen, dat zij veilig voor praktische doelein den te gebruiken Is. Daarvoor nam Ik Juist proeven op het oogenbllk, dat ik werd gear resteerd.” McMurtrle knikte langzaam. „U bent openhartig tegenover ons geweest,” zei hy, „en wij zullen even openhartig tegen- XI. Wanneer er eenige kans was, mij door dit optreden te berooven, zou ik het hebben kun nen begrijpen Maar de zakenbetengen. die mijn reeds gedane uitvindingen hadden mee gebracht. waren veilig in handeh van mijn notaris en ofschoon ik hem het een en ander had verteld over een nieuwe explosies tof. waar aan Ik werkte, was het hem geheel onmogelijk, daarvan eenig misbruik te maken. Neen, George moest een andere reden heb ben gehad om zijn ziel te verkoopen en de eenige reden, die ik kon bedenken, was. dat hij opsettelijk tegen mij getuigd had om den werkelyken moordenaar te verbergen. HU had den vermoorde vrij goed gekend hun smaak ging ongeveer In deselfde richting en het was heel goed mogelijk, dat hjj wist, wie den moord had bedreven. Als altijd vervulde de gedachte aan hem mü van een verbitterde woede. Dikwijls had ik in mfln cel op en neer geloopen, terwijl Ik de vuisten balde. Als ik mijn neef toen by my gehad had, sou Ik hem geslagen hebben over u zyn. Myn vriend Savaroff en Ik hebben groote belangen by de fabrlkage van explosie- ven. Wanneer uw uitvinding op de markt kwam, zou dit een zeer ernstige zaak voor ons zyn. Maar wanneer wy er, aan den anderen kant, de beschikking over hadden, zouden wy. geloof ik, In staat zyn, onze eigen voorwaarden te stellen.” „Stellig!” antwoordde ik, „dat valt niet te be- twyfelen. Myn exploslestof zou niet kostbaar- der te fabriceeren zyn dan cordlet.” „U begrijpt dus, dat het voor my zeer na- tuuriyk was, om u, toen een buitengewoon wel willend toeval u door myn keukenraam voerde, uit te noodlgen om te blyven en deze zaak met ons te bespreken. Het toeval wilde, dat u In staat was, ons van nut te zyn, terwyi wy aan den anderen kant u misschien zouden kunnen helpen.” Hy leunde achterover en koek my aan zyn gewonen, koelen glimlach. „Wat denkt u er van. mynheer Lyndon?” Ik gaf my een snelle, doch noodzakeiyke rekenschap. Het was volkomen Juist, dat die nieuwe exploslestof aan alle tegenwoordige me thoden hun waarde ontnemen zou en het was stellig mogeiyk, dat McMurtrie’s belang by deae zaak groot genoeg was, om hem het gevaar van my te helpen te doen op zich nemen. Er scheen geen reden om er aan te twyfelen. dat hy de waarheid sprak en toch wantrouwde Ik hem. .Moe bent u myn experimenten te weten ge komen?” vroeg Ik kalm. Wordt vervolgd. De bodem In Beleren was voorbereid. Beleren wilde de breuke. De commandant der Ryks- weer, generaal von Seeckt richtte *n proclama tie aan de Belersche troepen en beval hun trouw te blyven. Hielp niets. Een chaos ontstond. De Belersche regeering verklaarde in hoogdravende proclamaties, dat zy de elgeniyke beschermster was der Duitsche vryheld. Von Kahr beweerde zelfs, dat de stryd van den muitenden von Loesow tegen Beriyn elgeniyk de stryd was der christeiyke levens beschouwing, tegen het Marxisme. Beieren stond vry sterk tegenover het schier zieltogen de Ryk. Beleren handelde In overleg mev*de Dultsch-Nationale en „völklsche" groepen, In heel het Rijk. Want het was merkwaardig, dat geleld allerlei u zoo Ik zag hem scherp aan; voor het eerst was er geen spoor van spotterny in zyn oogen. „Daar zou ik Inderdaad buitengewoon op ge steld zyn,” antwoordde Ik. „Maar hoe la dat mogeiyk?” McMurtrle boog wat voorover. .Mogeiyk is het,” set hy rustig. Een oogenbllk was het rustig. Savaroff nam een sigaar en beet er de punt af, die hy In den haard spuwde. Daarna strekte hy zyn arm uit naar de commode om een lucifer te kry- gen. „Leg het hem uit," met een hoofdknik In mijn richting. McMurtrle zag hem aan. Het scheen my dat er even een zeker ongeduld In dien blik lag. „Eenigen tyd voor den dood van mynheer Marks", begon hy, „was u bezig met proeven voor een nieuwe exploslestof.” Ik knikte. Ik begreep in het geheel niet, hoe hy dit had kunnen te weten komen, want George was de eenige, die iets van myn ge heim afwist. Hy vervolgde; „U was, meen ik. Juist op het punt van slagen, toen u gearresteerd werd?" was ik dat. Maar dergeiyke dingen werken niet altyd dadeUJk zuiver in de praktyk!” „Maar u was zelf toch geheel tevreden over de vooruitzichten?” Ik knikte opnieuw. „Wanneer Ik my niet vergis, zou deze nleu- als een hond. De lafaard, die myn leven ver gooid hado! ik zou hem kunnen ha ten! Ik hoorde het geluld van voetstappen in de gang De deurknop werd omgedraaid en op den drempel stond McMurtrle, terwyi de gestalte van Savaroff achter hem oprees. Een oogenbllk stilte, waarin de dokter my, zoo vrlendeiyk als altyd toelachte. .Mogen we binnenkomen?” vroeg hy. „wy -r oor eenige jaren werd In de pers het be- y richt verspreid, dat het vitamine O door een jong onderzoeker In Noorwegen zu-- ver was bereid en wel uit een oplumalcaloló'e, het narcotine. Het is echter gebleken, dat dit bericht voorbarig was. Het vitamine C komt in verschillende voe dingsmiddelen (versche groenten, aardappelen) tn zeer geringe hoeveelheid voor, in ruime mate In sinaasappelen en citroen. By gebrek aan dit vitamine treedt een ziekte, de scheurbuik op, reeds In de 17e eeuw aan zeevaarders be kend, die zich langen tyd met gedroogde groenten. Ingepekeld vleesch enz. moesten voeden. In ons land komt de scheurbuik maar heel zelden by zeer eenzydige onoordeel kundige voeding voor. Wel zag men vroeger by Jonge kinderen nog al eens een eenlgsztns gelijksoortige aandoening. Thans geeft men kinderen van een H jaar reeds wat byvoeglng met vruchten en groenten en is ook deze aandoening zeldzaam. In hoe verre vele menschen toch nog te weinig vita mine C In het voedsel krygen, Is nog onzeker. Verschillende feiten wijzen echter zeker in deze richting en de goede raad der hygiënisten om ruim fruit en groenten te eten, ia stellig ook hierop gericht. De wetenschap heeft niet gerust voor ook dit vitamine chemisch zuiver bekend werd. Het is de Hongaarsche geleeroe Von SzentGyörgl, die het eerst uit de bynleren, later ook uit storen u niet in uw maaltyd, hopen wy". „Neen, Ik ben klaar." weet ik niet, maar McMurtrie’s beleefdheid gaf my altyd een gevoel van weerzin. Er lag iets merkwaardigs onheilspel lends achter. HU kwam de kamer binnen, gevolgd door we stof oneindig veel meer uitwerking heb ben. dan elk middel, dat nu In gebruik is?” „Oneindig!” „Kunt u my eenig denkbeeld geven van die kracht?” Ik aarzelde. Toen zei Ik langzaam: „Volgens myn berekeningen moest de uit werking twintig maal zoo sterk zyn als die van schietkatoen." Savaroff slaakte een kreet en ging rechtop zitten. „Spreekt u de waarheid?” vroeg hy ruw. Ik keek hem recht in het gelaat; zonder hem te antwoorden, wendde ik my weer tot Mc. Murtrle. Deze maakte een gebaar. „Laat de zaak aan my over, Savaroff,” zei hy scherp. „Ik begryp mynheer Lyndon be ter dan jy.” „Gesteld, ten einde samen naar het buitenland te ver- dwynen. Maar die ellendige radio maakte hem dat nu onmogeiykTotaal onmogeiyk. Hy had geen seconde meer te verliezen.... regel recht inoest hy de grens over.... z’n papieren waren In orde, tenminste als zich geen ver wikkelingen voordeden. .^Jammer!” peinsde hy verderverdraaid jammer, vooral nu hy zoo vtek by huis zat. waas 8Peiende kinderen’aan misschien een half uurtje ryden en.... hy •- - - moest er voorbij, dat was het gekste nog, of wacht eens, hy zou door het dorpje kunnen ryden, en dan links af slaan, dan hoefde^ hy tenminste niet voorby z’n woning! Want die zou natuuriyk bewaakt worden, dat sprak van zelf! Die vervl.... radio ook, ’t werd een tnensch tegenwoordig gewoonweg onmogeiyk ge maakt nog eens een goeden slag te slaan, of schoon... hy had hem geslagen.... en goed ook! Zat hy daar niet maar eventjes met byna vyftig duizend aan contanten in z’n zak? Was .dat wat of was dat niks? Maar nu zien dat hy er zonder kleerscheuren doorkwam! Met een ruk richtte hy zich op, liep naar den uitgang van het kleine buiton-café, ter- wyi de suffige kellner de deur voor hem open hield. Hy stapte In den auto, sloeg den motor aan! Dén, met een korten sprong die bewees, dat hy den wagen nog niet lang kende, schoot hy vooruit! In de verte naderden reeds de twee torens van het dorpje, waar z’n vrouw en dochtertje wellicht op hem wachtten. Maar hy kön niet, hy mócht niet! Clara zou het wel begrijpen. Vanuit Dultschland zou hy trachten haar be- r.cht te zenden- konden ze misschien wel naar hem toekomen, ofschoon uiterste voor zichtigheid geraden bleef! Onwillekeurig keek Austin om. Het was et g^« ^h^on^,’*^rhe7 ™u7, “et bloed in z’n «deren verstyfde van schrik, seu au eu nev tuut, keek hjj héél to nagenoeg nog aan ’t einde van den langea, rechten weg kwam een auto aangesuisd. Austin kon er nog slechts de vage omtrekken van on derscheiden, maar hy voelde by intuïtie, den misdadiger eigen, dat deze voor hem bestemd was. De snelheid van den anderen wagen wees er op, dat z’n vrees bewaarheid zou worden. Zóó reed geen auto of.... hy moest iemand achtervolgen.- Een misdadiger., een dief bü- voorbeeld. En Austin was een dief! Maar hy zou zich zoo gauw niet laten van gen. Als het op stryd aankwam, dan stond Austin Flite z’n mannetje! Niet dat hy in staat zou wezen voor een moord! Want ofschoon hy voor de meest avontuuriyke inbraak of oplich ting z’n hand niet omdraaide.voor zoo iets deinsde Austin terug. Hy zette z’n tanden op elkaar.... Keek nog maals achter zich. De andere auto bleek op twee wielen kwamen één moment los van den grond en heel even was Austin bang te zullen omslaan. Dan had hy alweer een stuk rechten weg voor zich en den auto in z’n macht. Nog maals voerde hy de snelheid op Negentig reed hy nu.... en 't was hier nota bene nog wel een verkeersweg langs het dorp. Vóór hy de bocht trad genomen, had hy vluchtig nog even een blik achter zich geworpen en met een kreet van vreugde had hy gemerkt, dat hy weer won.... dat de-afstand groote/ was ge worden. Ze zouden hard moeten ryden, wilden ze hem, Austin Flite In- - halen, en als ze soms van plan waren hem tegen te houden.... hy „Onze vriend is bescheiden erg beschei den. Hy verlangt niet naar grooteren roem." Hy grinnikte tegen zichzelf, alsof de fyn- held van «IJn eigen geestigheid hem groot genoegen deed. In tegenstelling met zyn i over de grens! t Koste wat t koste, en als.... Hy brak s’n zin af gooide als waanzinnig z'r. stuur om, ten einde de aanrijding te ver- myden, die onvermydeiyk scheen. De wagen slingerde heen en weer en Austin dacht, dat hy tegen de boomen te pletter zou «laan 1 hy voelde, dat hy over Iets heen reed.... zag -__i kant van den weg, terwyi een snerpende gil door de stilte weerklonk. Dén had hit den auto weer op den weg.... Vlug keek hy om. Hy hoorde kryschende stem- t men; van alle kanten kwamen menschen toe gehold, die zich over iets heenbogen, dat op eten weg scheen te liggen, en plotseling, fel crong het nu tot hem dom-.... hy had iemand cverreden, een kind vermoedeiyk, dat al spe lend den weg had willen oversteken. Een oogenbllk aarzelde Austin.... zette hy de remmen aandan ky kend naar de men- schenmassa schrok hij terug. Neen, hy kón met, hy mócht niet. Ze zouden hem vasthou den.... X zou geiyk staan met zich zelf aan geven. Hy verplaatste z’n voet en gaf gas! Negentig.... honderd.... het dorp lag ach ter hemde rechte weg vóór hem en geen keus. Austin schold zich voor een ploert. Hy, die de menschen scherp veroordeelde, als ze als waanzinnig waren doorgereden by een aanrydlng, zools Je toch zoo dikwyis in de kranten las.... hy was niets beter.... was óók doorgereden, zonder zich te bekommeren over t geen achter hem geschiedde. Maar dan suste hy z’n geweten, hy moest immers, hy kon toch niet anders.... O, niet voor hem zelf, maar voor z’n vrouw, z’n kind, z’n dochtertje, waar hy zoo innig veel van hield. Eki misschien was het kind niet dood, verdoofd alleen. En vóórt yide de wagen.... in de riebting van de grens. Hoe hy er over was gekomen, hy wist het niet, maar.... hy was er! En zonder kleer scheuren. De auto, die alleen gediend had als vervoermiddel en hem niets anders dan last zou kunnen bezorgen, reed hij midden in den nacht in een rivier, waar hy Wem bleef nakljken tot hy In de diepte verdwenen was. Dan wierp hy het hoofd in den nek en stap te voort in de rlchtlg van de stad-... De stad die hem zou opslokken.... die hem zou ont trekken aan het spiedend oog van de politie, der rechercheDen volgenden ochtend stond hy aan *t station waar hy uit nieuws gierigheid een vaderlanósch dagblad kocht. Wacht.... daAr déar, stond het.... en hy zette zich op een der banken en las.... „De voortvluchtige naby het hem gewonnen te hebben, want de afstand was aanmerkeiyk kleiner geworden. Austin was nu het aardige dorpje genaderd, maar hy had er geen oog voor. Roerloos zette hy den voet op het gaspedaal... de auto schoot vooruit! De wagen schokte slingerde een oogenbllk, dan suisde hy met razende snel heid het kleine kerkje voorby. Zoo.... nu linksaf.... 't reed wel even om, maar hy mocht nu niets riskeeren. Suizend nam hy de bocht.... de buitenste ongevallen* verzekerd voor een der voegende ultkeerlngenf3000. verll^van'beicFe «msn^^^e* beex^* rf betde^ogen f750,~ doodeiyken* afloop f250»~ een voet at een oog f 125.“ luim at wijsvinger f 'o?UkZm f 40,~ ïïZmn* vlngw dochter sprak hy het Engelsch met een dui- deiyk vreemd accent. ,Ja, dat schynt zoo”, zei dokter Mc. Mur- trie bemlnneiyk, „maar toch is mynheer Lyn don een van die menschen, die wij niet kun nen missen. Talenten als de zyne worden gebruikt. Een korte stilte volgde. „En het is om myn talenten, dat vrlendeiyk geweest is, my te verbergen?” vroeg Ik botweg. De dokter zette zich met eenigen omslag op het voeteinde van het bed. „Het instinct om een achtervolgd rnede- mensch ter hulp te komen, treft men nage noeg overal aan”. Hy zweeg een oogenbllk, vervolgde toen: „Ik denk mynheer Lyndon, dat u er niet byster op gesteld bent, uw vrienden in JPrln- cetown” weer te zien?’. Ik schudde myn hoofd. „Niet wanneer er een aangenamer keus la.” Savaroff gromde en zei ruw: ,Kr zal toch wel geen onaangei voor u zyn!” „Toch wel!” zei ik, dene.” McMurtrie’s fluweelachtige stem kwam tua- schen belden. „Maar ons voorstel, mynheer Lyndon, zal u wel ;byzonder aanstaan, denk ik. Hoe sou het n lyken uw vryheld te behouden en te- geiykertyd uw wetenschappelyk werk weer op te vatten?”

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1934 | | pagina 20