1
Electriciteitsvoorziening van
Noord-Holland
lm
Pater Henricus O. Cap. aan’t woord
Zware brand te
Rotterdam
AKKER.CACHETS
ADRES 'AAN H.M. DE
KONINGIN
Zoo’n erge Hoofdpijn?
h
r( 444-U-4 rn L
DIAMANT
Minister Oud legt beslag
BOERDERIJ AFGEBRAND
Audiëntie
AKKERTJES"
Vlam in pan met vet; vonken in
den luchtkoker
Een verzoek tot niet-
goedkeuring
E»
i»
pat
t»C.
Jenk
ct-
:h«elt
‘l'
r B A K- EN BRAADVET'
1 1 1 1 IIIl1IIL
ge-
4
aan alle bovenvennel-
hi
alleen pver de boterham gehad.
De oorzaak
PATER HENRICUS Cap.
A
Eenige varken» omgekomen
Niet tlecht beheerd
Geen tarievenverlaging
nqg
Op het traject Philippine—8aa van Gent po
seerde men een tweetal vrachtauto*», welke ge
pantserd bleken te «Ijn en die op laat van den
minister in beslag genomen werden.
Integendeel moeten de staten lederen aanleg
afsonderiyk bevelen en aan de desbetreffende
wettelyke bepalingen wedervaart niet voldoen
de recht door het opnemen van sulk een stel
post op de begrooting van het Provinciaal be
drijf.
hler-
«ijn
dat
In Sas van Gent werd de lunch gebruikt,
waarna over Koewacht. Sint Jan Steen naar
Hulst werd gereden. Hier werd de St. Wllli-
brorduskerk bezichtigd, waarna men den terug
tocht aanvaardde naar Walsoorden.
Het recherchevaartulg „Albatros" was Inmid
dels alhier aangekomen en om ongeveer half
aes scheepte het geselschap zich In voor de
terugreis.
Toen hij gepanteerde auto*»
ontmoette
NU**
40
CT. NI
POND
Bovendien moet worden geconstateerd dat de
Statenleden niet In staat sljn, zich ulr de doe r
het Provinciale bedrijf verstrekte jaarverslagen
en rekeningen, een juist oordeel te vormen om
trent de financieels resultaten van de exploita
tie van de laagspanningsnetten van het PEN.,
hetgeen in rapporten van vooraanstaande ac
countantskantoren nadrukkelijk wordt vastge
steld.
Dergelijke besluiten worden, in strijd
met de bepalingen der gemeentewet,
niet meer getoetst aan het gemeen
telijk belang, maar aan de belangen
der Provinciale electrische centrale,
welke bij dit goedkeuringsrecht in
het geheel geen gewicht in de schaal
mogen leggen.
De oorzaak van het opnieuw uitbreken van
den brand is vermoedelijk de volget.de:
In de keuken is een houten luchtaoker. Vlak
daarbij was om seven uur de vlam in de pan
met vet geslagen en thanr wordt vermoed, dat
vonken in den luchtkoker zjjn geslagen en dat
hieraan het uitbreken van den brand is te wij
ten. Bij het onderzoek na het eerste brandje
is wel op den luchtkoker «elet doch heeft men
toen niets verdachts kurnen ontdekken. De
mogelijkheid is echter niet uitgesloten, dat toch
vonken hoog boven In deu koker terecht zijn
gekomen, die bet hout hebben doen smeulen,
doch waarvan men bij het ondersoek niets heeft
kunnen bemerken.
Een klein uur later la toen opnieuw brand
uitgebroken. Toen was niemand meer op de
bovenste verdieping aanwezig Personeel, dat
beneden Is de mak aanwezig was, bespeurde
onraad en door voorbijgangers werd direct de
brandweer gewaarschuwd De vlammen sloegen
Inmiddels reeds uit het dak De brandweer ruk
te nu met groot materiaal uit en met elf stra
len. aes van de motorspulten en vijf van slan
genwagens, werd het vuur Lestreden.
De brand had zich direct snel uitgebreid en
aan alle kanten laaiden de vlammen hoog op.
De brand woedde op de bovenste verdieping,
welke grootendeels werd '.ogenomen door de
keuken en een opslagplaats voor diverse Ingre
diënten.
Om 7 uur was men in de keuken bezig. Een
vlam is toen In een pan met vet geslagen.
Door deze vlam sprong eer. ruit en voorbijgan
gers, die zulks sagen, waarschuwden onmiddel-
HJk de brandweer. Toen deze echter arriveerde,
had het personeel reeds met eigen middelen het
brandje gebluaebt. Deskundigen stelden een
onderzoek in en er werd nergens meer een
spoor van bgand gezien.
Kr zijn volgens spreker te veel katholieken,
die in dezen tijd te veel wijzen op het Evan
geliewoord. dat God de menschen voedt, en de
lelies kleedt. Als deze heerlijke tekst in z’n
echte beteekenls wordt gebruikt, geeft spr. er
zijn zegen op, doch passen allen, die hem ge
bruiken hem wel op zichzelf toe?
Als zij er de bedoeling mee hebben de aan
dacht van den belabberden toestand af te
trekken, dan Is het niet minder dan struis
vogelpolitiek. BIJ lieden, die stikken van den
kommer en straks weer vader en moeder wor
den met vreugde ea wanhoop tegelijk, moet
men niet eenzijdig aankomen met dergelijke
Intenties als men zelf meer vertrouwen stelt in
een banksaldo Dat is een blasphemle! We
kunnen van den Hemel niet verlangen, dat Hij
telkens restitutie doet voor hetgeen dieven van
ds maatschappij afnemen. Rooven in den naam
van Satan en vertrouwen op God dat is een
vloek! Neen, we moeten bidden als engelen en
vechten als duivelen voor onze katholieke be
ginselen op economisch gebied.
Minister P. J. Oud arriveerde op »ön
inspectietocht door Zeeuwsch Vlaanderen met
het recherche-vaartuig „Albatros” In Bres-
kens, waarna met een tweetal auto's naar Cad-
sand werd gereden. Van hier ging de tocht naar
Sluis, waar het gezelschap eenigen tijd ver
toefde en het raadhuis werd bezichtigd. Ver
volgens reed men naar Ede, Aardenburg, Uzen-
dljke, Isabellasluls. Philippine en Sas van Gent.
gelden te investeeren in den aanleg van elpen
electrische netten en zoodoende het onderne-
mersrisico van een groot deel van de electr.fi-
catle van Noord-Holland op zich te nemen.
Daar thans deze bedrijven winsten afwerpen,
poogt de Provincie onder dwang deze netten
te naasten.
Spreker wijst er allereerst op, dat het nuttig
en noodig is het half vertwijfeld volk in te
spuiten met religie; diep-godsdienstig zijn Ir
ook soo natuurlijk, een mensch zonder God
levend Is eigenlijk dood. Als God in onze dagen
belet wordt gegeven, komt dat niet omdat de
geest zoo sterk Is, maar t hart zoo zwak is
De ridders uit de Middeleeuwen hadden het
nog soo ve rnlet mis, toen zU hun zwaard wet
ten aan een kerftr-kolomDe Tien Geboden zijn
geen dwangbuis" doch geven ons schatten in
de armen. Als je van alle kanten in den put
der zorgen zit, kun je wel eens in de blo harte-
Ijjk gaan lachen met Mickey Mouse en dat
mag gerust doch de echte opklkkering vind
je alleen in den godsdienst. Trapt het geloof
de deur uit, dan komt het ongeloof door het
venster naar binnen. Je geld kwijt raken is erg,
een been verliezen is ontzettend, doch je gods
dienst verliezen is alles verliezen. Zonder God
wordt de wereld een ijskelder.
Waarom durft men niet?
Hierin wordt aangevoerd, dat de Provincie
Indertijd de gemeenten heeft gepersuade >rd.
Z. H. Ezc. de Blsschop van Haarlem sal de
volgende week Maandag. Dinsdag «a Woensdag
léén audiëntie verleenen.
Op die wijze is de weg voor de gemeenten om
zich van de Provincie onafhankelijk te maken,
in strijd met wet en verordening, geheel afge
sloten.
Het adres bestrijdt uitvoerig de opvattingen
van de voorstanders van centralisatie op elec
tric! tel tagebted.
Over het al of niet gebruik van het lettertje
n is tegen een minister uitgepakt als nog nooit
is geschied. Er werd zelfs gezegd: zouden we
hem niet naar huls sturen? Waarom durft men
hierom soo beleedigend en cynisch te zijn, ter
wijl, als 1 over levenskwesties gaat men dien
toon nooit hoort en liever den schijn aanneemt
ea moeilijkheden omzeilt? Is de regeering niet
van plan voor 100 pet. eerlijk spel te spelen
om drastische maatregelen te nemen, dan dient
se ertoe desnoods gedwongen te worden en wel
in samenwerking met allen, die voor onze desi
derata zijn. Geef ons een paar honderd van
die radicale priesters als Carl Sonnenscheln,
voor wlen thans nog In Berlijn kaarsen ge
brand en bloemen op het graf worden gestrooid
Diens begrafenis was 'n volksverhuizing, telde
•en communist, en dat kwam, omdat Bonnen-
•chein gedurfd heeft, den kastegeest aan tas tU
en spuwde op degenen die dachten hun vin
gers vuil te maken door voor het plebs te wer
ken. HU was het ook, die zelde, dat nooit met
den gummiknuppel het communisme uit elkaai
Ie ranselen zal zijn doch verdwijning ervan
•lechts mogelijk Is als we self katholiek-revolu-
tionnalr worden. Bezuiniging is goed, maar dar
HJ de allerhoogsten beginnen en niet zoolang
dog de champagneglazen rinkelen I
We hebben te komen tot een organisch Inge
richte maatschappij, maar als het Innerlijk var
•na allen niet beter wordt hebben we daar nikt
•an De mensch la geen slaaf, noch van hel
kapitaal, noch van den grond; hij la de drager
»*n rechten en van onvervreemdbare waarden
liefde van mensch tot mensch ontbreeki
wmU
Donderdagmiddag tegen vijf uur is brand uit
gebroken tn de kapitale boerderij van den land
bouwer H Hoeve te De Wijk.
Het vuur greep soo snel om zich heen, dat de
boerderij in korten tijd tot den grond toe was
af gebrand.
Behalve eenige varken» die in de vlammen
omkwamen, werd het vee gered.
De brand te vermoedelijk ontstaan in den
schoorsteen der boerderij. D» schade wordt door
vetaekerlng gedekt.
Staaterechtelijke bezwaren
Deze bezwaren worden onderschreven door een
vijftal hoogleeraren In het staatsrecht aan onze
unlversltelten. nJ. Prof. Mr. P. W. Kamphuysen
te Nijmegen. Prof. Mr Dr. R. Kranenburg te
Leiden. Prof. Mr. F J. A. Huart te Amsterdam.
Prof. Mr. C. W. van der Pot te Groningen en
Prof. Jhr. Mr. B. C. de Savornln Lohman te
Utrecht, die allen van meenlng zijn dat het aan
leggen en exploiteeren van laagspanningsnetten,
waar zulks vroeger niet door de Provincie ge
schiedde. is te beschouwen als het aanleggen of
verbeteren van een provinciaal werk in den
zin van artikel 134 der Provinciale Wet waar
voor van geval tot geval de toestemming van
Provinciale Staten noodig Is. zoodat bjj bet In-
willlgen van een crediet van f 1.000.000. voor
het eventueel bouwen van laagspanningsnetten,
niet kan worden volsteen met-het oreugen van
een stelpost op de begrooting. toegelicht. op de
wijze, waarop Ged Staten zulks hebben gedaan.
Spreker vraagt zijn gehoor of het weet wal
werkloosheid is. Weet men dat? Maar weet mer
dan ook, dat als t eene oog schreit, t ander»
niet kan fuiven? Spreker schetst dan de w*rk-
loozen, zooals ze ook hier rondloopen: de eer
vertwijfeld, de ander bot en afgestompt; weei
een ander vol schaamte. Jan karakterloos; Keei
nog vol galgenhumor, terwijl de ziel aan het
stikken Is; Karei één bonk onverschilligheid:
Ties een schurftige hond, die zuipt nog lang
na t op Is en z'n gezin de enkele centjes ont
houdt en Pons loopt langs 1 kanaal of staat
aan de gaskraan stil.
Onze bedrijven zijn bloedarm, hopelijk niet
alle, maar er zijn er ook die doodbloeden. Onze
keuterboertjes krijgen telkens nieuwe opstoppers
en onze middenstanders zijn *n groote brok
zenuwen. Spreker ziet machines stil staan;
huizen met vensters als llchtlooae oogen.... Hjj
wil de werk loosen, die na zooveel jaren bleven
bidden, vanaf zijn podium kronen, want dat
zijn kranen! Maar feit is, dat een boel werkloo-
zen dag en nacht aan de komende revolutie
denken. Spreker wou, dat er veel meer gepraat,
geschreven, gecongresseerd werd! Als de com
munisten bij de Kameropening hongeroptochten
willen houden, keuren we dat af, omdat zy
buskruit in de ziel met zich dragen, maar spre
ker zag dat liever dan *t stille kankeren, dat
wy katholieken, patroons naast werknemers,
stram en gedisciplineerd, naar Den Haag op-
marcheeren om onze ellende te demonstreeren.
We zouden graag den put ultl
Maar de boterham is ook
noodig
Goed katholiek wil niet zeggen een modder
vette ziel in een scharminkel van *n lichaam!
Spreker heeft in Seppe de Sociale Studiedagen
meegemaakt en in dat retraitehuis, waar an
ders slechts gepredikt wendt: „Wat baat het
den mensch” enz., heeft men t drie dagen lang
alleen pver de boterham gehad. Daar, waar
er anders steeds op gewezen wordt, dat de
communiebank de centrale van het leven is,
werd toen gezegd, dat men zonder geid niets
ópschiet! Spreker wil hiermee zeggen, dat de
godsdienst niet fanatiek is en t oer-echte ka
tholicisme zich niet behoeft op te sluiten achter
Clarissentralies of te vluchten In de woestijn.
In onze kerken brandt de oude waskaars naast
de Philipslamp I
We mogen God niet verronselen tegen goud.
niet voor financiën ons geweten rullen, maar
wij Roomschen hebben juist in dezen bizar af-
gezaagden tijd den plicht de huidige heidensche
economie naar de doopvont te dwingen en de
Kerk er péetoom van te maken.
Spreker zegt het Aid, dat degene, die tegen
woordig alles in het werk stelt en uitzoekt om
meer werkgelegenheid te vinden een apostolaat
voert. De Kerk is niet tegen stoffelijke cultuur,
als deze maar niet verztoffeiykt.
De beste wijze om het communisme te
bestrijden is: geeft ons een land van ver
diepte en verstevigde industrie; zoek alle
mogelijke werkgelegenheden en wijzig *n
boel dingen! Zet bet heele Bankwezen om
en dwing onze banken tot een meer natio
nale geldpolitiek.
Donderdagavond beeft té Rotterdam een fel
le brand gewoed in pand 95 aan de Leuve-
haven. een hoog gebouw, behoorende tot hel
complex van de firma C. Ulrich en Zn., broed
en banketbakkerij, die in pand 95 een zeer
bekende gelegenheid tot het geven van partijen
en diners heeft.
Rijk moest bijspringen en dat het Rijk dus het
gelag voor de provincie zou moeten betelen De
Provincie, die het niet noodig heeft, zou dus
wellicht meer winst met haar bedrijf guan
Ir en maar in elk geval zou het Rijk de dupe
worden. -
Naast deze beswaren uit economisch oogpunt
heeft de Vereenlging bezwaren van staatsrech-
telljken aard tegen de verleenlng van het cre
dlet van f 1.009.000 door de Provinciale Staten
van Noord-Holland.
De Vereeniging van Hoofden
van Stroomdiatributiebedryven in
Nederland heeft een adres gezonden
aan H. M. de Koningin inzake het
toestaan van een crediet van
f 1.000.000 door de Provinciale
Staten van Noord-Holland voor den
bouw van laagspanningsnetten in
gemeenten met een,eigen gemeen-
tel ijk electriciteitabedryf. wier con
tract binnen korten tijd afloopt.
IntUMChen: eind goed, al goed. Al gat
Pater Henricus blijk, niet altijd de krach-
der woorden te verstaan, het stuk
boven laat geen onhelderheid over
beste bedoeling. Het Is nu duidelijk.
Het Volk zich te vroeg heeft verheugd in
het initiatief, een monnik te kunnen uit
spelen voor de sociaal-democratie tegen de
R. K. Staatspartij. De hoofdzaak uit zijn
kritiek op de regeering en het bepleiten
van werk, industriallaeerlng en», is door
leden der Staatspartij in en buiten de
Kamer als door de katholieke dagbladen
al herhaaldelijk gezegd. Hoeft Pater Hen
ricu» nieuwe argumenten, hij drage ze soo
duidelijk voor, dat hij nóch door Het Volk
worde misverstaan, nóch door de eigen
pers, die hem tot dusver in zijn sociale
actie heeft gesteund. Red.
Ing. bij allen ernst
jks bad. zonder
Naschrift. Pater Henricus moet
niet achteraf aan de katholieke pers de
schuld komen geven, dat ze met haar kri
tiek zoo voorbarig en hij met zijn rede zoo
tijdig is geweest. Het is mogelijk, dat er een
Barbertje in het spel is, maar dan schuilt
hij niet onder de critici. Pater Henricus
maakt van zijn Helmondsch geval een
plechtig algemeen pleidooi ,aan de Katho
lieken van Nederland”. Hij brengt uit het
applaudlsseerend publiek getuigen en ad
vocaten en het testimonium van een oud
moedertje mee voor de scène, die hij be
hoeft. Het ware verstandiger geweest, als
hij na-pleidooi, scénerie en apotheose
voorkomen had door wat minder rectifica
ties achteraf en meer evenwichtigheid bij
zijn optreden. Met dieper sociaal begrip is
Dr. Poels herhaaldelijk tegen misstanden
opgekomen, maar hij had altijd gevoel
voor afstanden, maatschappelijke harmo
nie en de elschen, die de openbare meenlng
met recht aan den getoogden redenaar
stelt ook als hij niet op den kansel staat
Beter dan opwindende redevoeringen te
houden zou Pater Henricus doen, indien
hij met een goed geargumenteerd program
kwam, wat dan eigenlijk wél moet gebeu
ren.
Kan onze R.K Staatspartij geen radicaler
geluld doen hooren en zijn we niet veel te
bang ox van een kabinetscrisis, vraagt K
spreker verder, wat ergert, dat is de klap-
looperU bjj Kamerleden; het loopen met
oogkleppen, zoodat men den waren toestand
niet durft zien; de verwaarloozlng der groote
gezinnen; het groeps-egoïsme in onze Room-
sche bonden, want bet dient hier ook maar
eens gezegd: ook onze Roomsche bonden
hebben bonzen!
Geachte Redactie, veel plaats vraag Ik niet
Even slecht» twee mededeellngen. Plu» 'n eigen
„nootje”.
De „Sociale-Zondag”-lezing van Pater Hen
ricus. Oapucljn. gehouden te Helmond op 30
Sept. IJ., bracht heel wat deAing in den lande
overal. Bjj een en ander zijn „waar” en „on
waar" treurig dooreen gehaspeld, in de Pers van
allerlei kleur
Ondergeteekenden, die samen de Commissie
van Samenwerking" vormen, die evenge-
noemden „Soc.-Zondag" regelden en Pater
Henricus als spreker inviteerden, stellen er prijs
op, het volgende mee te deelen:
De gedurfde lezing beeft héél niet gewerkt als
vergiftiging maar veeleer als opluchting en be-
vrljdlng.
'n Los tusschenzlnnetje van „Colljn 1» mijn
man niet”, bad niets van 'n drijven, de rich
ting uit van stemming maken voor *n Kabinets
crisis.
De uitdrukking „vrij rood”, als 'n geïmprovi
seerde interjectie gebezigd, to zóó gebruikt, plu»
toegelicht, door den spreker zélf en ter plaatse
in de lezing aélf, dat ze door geen enkel eerlijk
toehoorder Anders kón worden verstaan dan:
„als katholiek durvend voelen." 1)
Het „Mlllloenen armen, rond den gaven gul-
Men testte het vuur aan vanaf de daken van
omliggende gebouwen, vanaf de straat, vanaf
een motorladderwagen en door aangrenzende
perceelen aan de achterzijde Tot kwart over
negen werkte men met volle kracht; om half
tien kon men zeggen, dat het vuur bedwongen
waa en kon met de naclusaching begonnen
worden, die nog gerulmen tijd in beslag nam.
Het blusschlngswerk stone onder '-elding van
hoofdman Bakker en werd bljyewoond door den
burgemeester, den hoofdoommtoaarto van poli
tie en vele andere gemeentelijke autoriteiten.
De zeer talrijke menigte, die was toegestroomd
op het zien van de vlammen in het drukke
stadsgedeelte, werd door de politie op behoor
lijken afstand gehouden.
De bovenste verdieping 1» vrijwel geheel utt-
gebrand. terwijl het dak doorgebrand to. De
zijmuren zijn nog blijven Waan
De schade, die aanzienlijk moet zijn, doch
nog niet vastgesteld kon worden, wordt door
verzekering gedekt. Het overige gedeelte van bet
pand heeft door de geweldige massa'» water
groote schade opgeloopen
Men zal van spreker misschien zeggen, dat
hij praat als een socialist, maar hij heeft ei
niets op tegen als men later op z’n graf zet
vrij rood!
Nu moet er weer 130 mlUloen bezuinigd
worden, 't kan hard noodig zijn, maar toch
meent spreker, dat de regeering veel te veel
het snoeimes gebruikt. Als soo wordt door-'
gegaan, krijgen we in Nederland 8 millloen
zigeuners en ergens in een hoekje den gaven
gulden!
Worden we met al die verlagingen en
versoberingen Iets welvarender? Krimpt er
de werkloosheid Iets door in? Wat ge-
schiedt er om productieven arbeid te krij
gen? is men bij het neerhalen van het
levenspeil altijd bedacht op de verdeelende
rechtvaardigheid? Men weet de inkomsten
uit arbeid wel te belasten, maar die uit
geld ook?
Het beeluit tot verleening van een
crediet van f 1 millioen zou
niet getoettt zijn aan het
gemeentelijk belang
1) ..Socialisme, als stelsel, to antinatuurlijk
Is antlchristelUk. Maar, waar eenvoudige ste
len Roomsch-radicaal ooit brandmerken als
Socialistisch, daar wil ik wel verklaren: schrijf,
zóó verstaan gerust op 't kruisje van m'n graf
eens: Vrij Rood!" (Vrijwel de woordelljke
tekst. P. Henr.)
3) Foei, Maasbode, zielige Maasbode ooit,
zoo gróót en toch.... zoo klein!
Aanvankelijk werd in het vooruitzicht gesteld
een verlaging van tarieven, soodra bet PIN.
door aller samenwerking daartoe in staat zou
sljn. maar dese beloften zijn niet vervuld, in
tegendeel, de PA.N.-winsten worden mtslutt.md
gebruikt ten bate van de eigen P.E.N.-laag-
snanningsgebieden
Te Vleuten heeft de Utrechteche commie sie voor akker- en weidebouw een wed-
etrijd in het tcheuren van grasland gehouden. Een jongeman aan het werk.
Binnen een kwartier kunl Ge die
vergeten sijn en U als herboren
voelen door één of twee van die
Tot zoover Pater Henricu».
Ons dunkt, dat Pater Henricus door als
prieeter In den huldigen tijd een
zoo krasse rede uit te spreken, een zware
verantwoordelijkheid op zich geladen heeft.
Pater Henricus’ goede en nobele bedoe
lingen zijn ons boven Iedere verdenking
verheven-, hij spreekt aldus dat staat
voor ons vast uit groote liefde voor den
minderbedeelde.
Maar of hij dezen een dienst bewijst door
aldus op te treden, door de verwarring en
de ontevredenheid nog te vergrooten door
de suggestie, dat alles beter zou gaan, als
de regeering het maar ernstig wilde, als
de regeering sljn adviezen maar wilde vol
gen, dat is een andere zaak.
Pater Henricus heeft, theoretlseerend
over vraagstukken, waaromtrent de ge-
leerdsten onder ons het niet eens zijn, een
gemakkelljke taak, maar wat zou hij
doen, Indien hij morgen tot het minister-
presidentschap werd geroepen?
Wij vermoeden, dat hij verbaasd zou staan
over de moellljkheden-ln-de-praktljk,
waarop hij dan zou stuiten, wij vermoe
den, dat hU dan met eenige eerlijke schaam
te spijt sou hebben over deze redevoering.
Bovenstaand stuk stond reeds geheel gezet
voor de krant, toen toevallig samentreffen
hedenmorgen ondersteande beschouwingen
ons bereikten.
I
Na de lezing, is een bekende „motie” behan
deld en aangenomen.
Ondergeteekende stelt er prijs op. te meer
wjjl de spreker op onverantwoordelijke wijze in
een en ander is betrokken geworden, te ver
klaren, dat Pater Henricus met de heele motie
absoluut niéts uit te staan heeft, en dat de
motie al lang klaar lag. vóór Pater Henricus
zelfs z'n éérste, veel besproken lezing hield, op
IJ. „Socialen Zondag".
H. Claassen, Vlce-Voorz. R. K.
KV (H. Hart). Veestraat 5
Helmond.
Dit adres is eveneens toegesonden aan alle
ministers, den leden der Staten-Genere al en
aan alle leden van Provinciale Staten van
Noord-Holland.
De geheele wetgeving heeft zich in den loop
der tijden ingesteld op een zich ongestoo-d
kunnen ontwikkelen van de provinciale electri
sche centrales, terwijl de gemeenten daarente
gen slch op geen enkele wetteHjke bepaling
kunnen beroepen en geheel machteloos staan.
De bepalingen der gemeentewet sljn voor de
gemeenten inzake de electriciteitsvoorziening
tot een doode letter geworden, daar het toezicht
op de gemeenten wordt uitgeoefend door de
Provincie, die daarbij op eigen belangen let en
de belangen der gemeenten daaraan onderge
schikt maakt.
Ged. Staten weigeren principieel elke goed
keuring van eenlg gemeenteraadsbesluit, «lat de
gemeente in staat aou stellen, om bulten de
Provincie om de beschikking over electrische
energie te verkrijgen.
De werklooaheid naar beneden!
Onze politiek moet wezen: tot eiken prijs d<
werkloosheid naar beneden; een meer sterke
Intensieve Industrie trachten te krijgen. Daar
toe is noodig een omzetting der bedrijven, nt
betonnen muren den wereldhandel belemme
ren. We worden op ons eigen huishouden aan
gewezen; dus zal er ’n stuk van ons boeren
bedrijf afmoeten, de industrie moeten worder
omgezet. AUes dient gericht op de vraag: ho<
kan Holland het meest produceeren voor elger
Hollanders?
Ondergeteekende, vkce-voorzltter van de
R. K. Klesver. te Helmond (Parochie H. Hart),
heeft, op den avond van Dinsdag 3 Oct., de
vergadering geleid, waarin Pater Henricus op
trad als spreker, met bet thema „Trota alles
onszelf!’’ Behandeld werden: Communisme
Fascisme, om tenslotte ’n lans te breken voor
ons hedendaagsch Parlementarisme, al to bet
ook niet smetteloos.
In verband met Russisch Radicaal-Rood,
werd even gesproken ook over het Socialisme
ulterljjk in Europa geweldig toegetakeld. Inner
lijk overal ’n sterke ontwlkkellng-ln-nleuWe-
banen doormakend. "n „denkwereld" wordt
heel anders bezien thans, door vele Socialisten;
men staat inders (hier en daar) tegenover
„klassenstrijd", zelfs leest men van 'n richting,
die, wat aangaat „onteigening”. Mch bepaalt
tot socialtoeerlng van grootgrondbezit, sleutel-
industrleén en van t bank- en credtetwezen.
Zou 't algemeen belang, aldus spreker, ooit
vragen, vroeg of laat, dat genoemde dingen
worden vergemeenschappelljkt. dan sou 't Ka
tholicisme zich daartegen niet hoeven te ver
letten. Het Socialisme legt blijkbaar hier en
ginds en overal, heel wat ouwe plunje af. Als
nu óók nog z’n Innerlijk godsdienstloosheid en
materialistische mentaliteit en -praktijk) ver
anderde, wat konden Rood en Roomsch dan
wellicht sterk elkaar benaderen. In de praktijk
van sociale wetgeving; en wat kon dén moge
Hjk samen opgemarcheerd aan de hand van
’n gemeenschappelijk program.
Van ’n samengaannüto geen woord
gerept; geen haar van sprekers hoofd dicht
er aan.
Adressante te van meenlng, dat de eenige
grond, waarop over de opheffing van de ge
meentelijke distributiebedrijven zou mogen
worden gedacht, alleen deze mag zijn, dat deze
bedrijven zóó slecht worden beheerd en be-
bestuurd. dat slj tot een gevaar voor ons staats
bestel sljn geworden.
Maar soo ligt de toestand In geen enkel op
zicht. De gemeentelijke bedrijven, aldus het
adres, worden volstrekt niet slechter of duurder
beheerd dan het P E N zijn bedrijf twtuurt,
hetgeen met cijfers wordt aangetoond, waaruit
blijkt, dat de afschrUvingspolltiek bij-de ye-
meentelljke bedrijven veel gesonder te geweest,
dan bü het provinciale bedrijf.
Een gevolg van de provinciale politiek »ou,
voteens adremante onvarmlldeliik siin. dat bet
den*, bleek luldelijk niet bedoeld als *n plel-
dooi-sonder-meer voor devaluatie, maar als 'n
schrijnende kreet om Werk, werk tot eiken prijs,
óók, al zou de gulden ervoor moeten vallen!
Ondergeteekenden betreuren het, dat de
lezing, die doorloopend één bede was om werk,
werk, werk, zoo verkracht werd door de Pers,
gewild of ongewild.
Ze betreuren, dat op elk slakje zout Is ge
legd, 3) zonder er aan te denken, zich te scha
ren achter wat (voor ieder eerlijken toehoorder
duidelijk, de heele lezing door te constateereri
als groote Inzet en opzet gold: .Regeering, Booi
gedecideerd het roer om!”
Te meer klemt onze afkeuring van „zout op
elk slakje", waar de vergaderin
iets hulshoudeljjk-gemoedelUI
flauw l<Jee van de (ter oorzake van 'n onge-
woon-ultgebseld en ongewoon-zakelfjk venlagi
belangst élllng die voor en rond den Helmond
schen Socialen Zondag zou ontstaan!
F. den Ouden, voorz. R. K. Werkl.Ver. te
Helmond.
Adr. v. d. Hurk, voorz. R. K. Boerenbond
afd. Helmond.
Rudolf van Gemert. voorz. R. K. Midden
stand te Helmond.
Rudolf Raymakers, afgevaardigde R. K.
Werkgevers te Helmond.
B. H. v. d. Hagen. Pastoor, Par. O. L. Vr.
Hemelvaart, te Helmond, voorzitter
Comm. v. 8.
ooals wij berichtten, heeft Pater Hen-
rlcua O. Cap. de vorige week te Hel-
mond een rede gehouden, naar aan
leiding waarvan door de vergadering, waar
voor hfj sprak, een motie te aangenomen,
welke voor de regeering veel critiek innield.
Van enkele zijden vraagt men ons thans,
waarom wij de rede zelf, welke blijkens
verslagen in enkele andere bladen nogal
Jternachtig” geweest moest zijn, niet op
namen.
Het antwoord daarop luidt:
Omdat wij het belang daarvan niet in
lagen (de rede bevatte geen nieuwe
Mchtspunten) en omdat wij van verdere
verbreiding dezer rede slechts méér ver
warring der geesten, slechts méér ontevre
denheid meenden te moeten vreezen.
Nu ons echter blijkt, dat afgeschei
den van de inhoudswaarde bij een deel
van onsen lezerskring door publicaties el
ders een zekere belangstelling voor om
niet te zeggen: nieuwsgierigheid naar
dese rede gewekt is, willen wij niet nalaten,
de rede alsnog te publiceeren.
Na kennisneming van deze redevoering
sullen de aandachtige lezers ongetwijfeld
erkennen, dat de redenen, waarom wij aan
vankelijk meenden deze rede niet verder te
moeten colporteeren, wel steekhoudend
waren; dat de rede n.L niets nieuws bevat
te,. maar zich alleen door haar felheid on
derscheidde van vele andere vertoogen,
én dat zij slechts méér verwarring en méér
ontevredenheid zou kunnen stichten.
Uit het onderstaande moge thans blijken,
- of wij Juist geoordeeld hebben; wij laten
hier enkele zware detonaties uit de rede
volgen:
Nota: Gaarne bréng |k
de Heeren m’n dank.
't Zou te érg zijn, als let», gut niet slecht
was, door verbluffende misvorming slechts
afkeuring moest oogsten.
Dank aan den veteraan Vesters van „De
Volkskrant" journalist sans peur et sans re-
proch^, die te midden van alle persrumoer dorst
schrijven: „P. Henricus slaat den spijker op »’n
kop!” Dank aan Bruna van „De Morgen"
die „Verantwoordelijkheidsbesef” van .X>e
Maastxxie ridderlijk pareerde met s*n Werke
lijkheidsbesef", wat natuurlijk alles doodgezwe
gen wordt, terwijl, wat van tot .a“ vatoch
to (dat Ik n.l. geestelijke vader van de befaam
de .motie” wezen zou), in ons Grootblad met
aeker leedvermaak werd geëtaleerd. Dat de
Maasbode me w e 1 blameerde, maar niet ci
teerde (terwijl gezegden van liberaal en rood
tijzonder scrupel van ontstichting, rustig
worden aangehaald) is wel kwalijk verdedig
baar. Dank aan Vissers van „De Zuid”, die
van harte graag wel schildknaap spelen wou
en wil van den „eenvoudigen bruinen Pater*'
Dank aan de honderden (werklui, midden
standers. boeren, patroons, intellectueelen i die
m'n lessenaar overstelpten met sympathiebe
tuigingen. "k Zal zwijgen, natuurlijk- Maar....
Ik heb verbluft gestaan over „schijn en werke
lijkheid”. Alten en ieder m’n dank. Vooral ont
roerde me 'n telegram van werkloozen, en dito
’n briefje-met-hanepooten van 'n moederke
„Pater, toen ze me vertelden: heb je t al ge
boord van P. Henricus, toen schrok ik: aou
hij als priester Iets uitgezet hebben. Wat waa Ik
bil), toen ik alles wist. Nu zal u er wel aan
moeten, maar Ik bid voor u, O. L. Heer weet,
hoe 't allemaal In mekaren zit”.
Vervolgens: zou door velen niet vergeten war
den. dat 'n gezagcrisls óók kén ontstaan van
den kant van 't gezag zélf?
En nu Ik, gelaten, hagelbuien-van-kritlek-
In-aUe-soorten Pers over me liet gaan, moge,
zonder rancune, de vraag gesteld: had veel
door even te tnformeeren, niet voorkomen kun
nen worden?
Wat voor 'n gevoel Ik de laatste dagen had.
by al wat gebeurde?
Ik had 'n drenkeling gezien; had gemeend,
te moeten waarschuwen; had geroepen „help,
help", en.... In plaats van hulp te bieden,
hoorde ik ze smoezen overal: „wat spreekt die
man de ,,h” en de „e” gék uit!"
De vereeniging verzoekt aan H. M-
de Koningin wel de goedkeuring te
willen onthouden aan het besluit van
Provinciale Staten ven Noord-Hol
land van 25 Juli 1934, tot vaststel
ling eener suppletoire begrooting
voor het Provinciale Electriciteita-
bedryf.
We staan voor het ontstellende feit, dat onz<
magazijnen vol eetwaren en onze zolders va
oonfectie zitten en toch loopen duizenden mei
honger in de maag en vodden aan het lyf. Hel
wil er by spreker niet in, dat het niet anden
kan. Kan er geen groote, goedkoope leenlng
uitgeschreven worden? Het geld te er en koml
er voor los ook.