Van
Jubileerend politie-corps
emmer tot motorspuit
V
De Mont-BIanc wordt doorgegraven
VOORHEEN EN THANS
IN T HOOGE NOORDEN I
Snelle evolutie
Zestig jaar lang
DEMONSTRATIE
DE EEUWIGE STRIJD
Dood door gierigheid
Denkbeeldige torenbrand wordt
bestreden
Vredelievend
EEN SPOORBAAN EN
EEN AUTOWEG
Zoo trokken de bevrijders van het vuur er vroeger op uil
De populaire Amsterdamsche
brandweer in actie
Geen hooge tempera
tuur te vreezen?
Een felle brand wordt met de meest moderne middelen
bestreden
De ouderwelsche handspuit volgde de emmertjes op
A
B er eden politie onder Eskimo’s,
roodhuiden en blanken
'M?
Herinneringen aan Jan van der
Heyde en zyn uitvinding
UIT LANG VERVLOGEN TIJD
UIT HET BRANDWEERMUSEUM
de
aan.
de steden In het Noorden aan de pooi, of eni
gen* de papieren aan den Meten graad N B.
Het zou van wereldbelang zijn. Indian men nu,
M jaar na den aanleg van den Blmplon-tunnel.
den Mont-Blanc aou gaan doorgrBven. Ben hin
dernis aou worden weggenomen, die bel verkeer
eeuwenlang dwong groote omwegen te maken.
«net succes
evreden en
Maar men wil niet alleen een spoorbaan door
den Mont-BIanc aanleggen, doch ook een auto
weg. die voor het vrachtverkeer berekend moet
ztfn.
Men gelooft, dat de tunnel in vier jaren ge
reed aal ztfn. De spoorweg- en de auto-tunnei
rullen beide een breedte hebben van 8.48 M
De lengte zal ongeveer IS K.M. bedragen, al
thans volgens de berekeningen, die men tot nu
toe de nauwkeurigste acht.
ten, maar dit veroorzaakte zoon zondvloed, dat
de bhiser her* reeds door groote plassen omgeven
waren, voor zij het vuur konden bereiken.
In 1870 woedde op het Realeneiland te Am
sterdam een brand, die drie dagen aanhield en
die historisch aou worden in de geschiedenis van
de brandweer. Dese brand nJ. maakte een ge
weldigen indruk op den populalren Jan van
der Heyde. die zich reeds herhaaldelijk grondig
had geërgerd aan de tekortkomingen van de
spuiten. Hl) zocht en vond. Het resultaat was
een lichte spuit, die door enkele menschen naar
den brand kon worden gesleept en die na een
paar oogenbllkken een Hinken straal water gaf.
In 1672 nam hij proeven, die betrekkelijk goed
slaagden en die een feilen braaf
bestreed. Maar htf was nog niet1
daartoe was alle reden, hetgeen bleek btf een
tweeden brand In hetzelfde jaar, waarbtf de
spuit op een verkeerde piaata was opgesteld
Dit leidde er toe. dat de blusscher* weinig ver
trouwen toonden in de nieuwe spuit, maar Van
der Heyde zag toch kans het publiek hevig te
epateeren. Toen htf de Juiste plaats had gevon
den btf een paar loodsen, die ernstig bedreigd
werden en die onder andere omstandigheden
zeker zouden verbrand zijn, richtte hl) zijn slan-
genspult hierop en in korten tijd had hij heeie
watermassa’s tegen en op de loodsen geworpen,
roodst ztf behouden bleven. Daarna kreeg hl)
opdracht de oude spuiten om te bouwen en in
1881, toen de hoofdstad na een periode van
oorlog vrijer ademde, werd stf van geheel nieu
we spuiten voorzien. Tegelijk met deze vermej-
gen. Ook duidt men ze wel aan als „Manhun-
tero”, menscbenjagers.
Het is de gewoonte, dat de beambten nooit
eerder naar huis terugtaeeren dan na de volbren
ging van bun taak: de opsporing en voorgelei
ding van den een of anderen bandiet.
Kort geleden waren er met de gelukzoekers die
aan het groote meer radium hoopten te vinden
een paar gemeene individuen in het land ge
komen. Ze hadden Indianen overvallen en uitge
schud, een pelshandelaar half doodgeslagen en
twisten uitgelokt btf het spel. En daarna waren
ze aan de haal gegaan, in de overtuiging dat do
110 man politie niet bjj machte zouden zijn hen
in de oneindigheid op te sporen.
Maar de R. C. M. P. had voor dat baantje geen
110 menschen noodig, niet eens 10. Twee mannen
trokken er op uit. volgden geduldig ieder spoor,
ondervroegen lederen Indiaan, spraken met lede
ren jager en lieten niet af.
Op M gr. NB hadden de twee boeven zich
verschanst. De manhunters bleven wachten, tot
het tweetal geen water meer had en zich overgaf.
Op het Ellsmere-eiland staat bet verste blok
huis van de Noordeltfkste politie ter wereld. Het
bevindt zich op 3000 km. afstand van de dichtst
bijzijnde nederzetting der blanken. Hier zitten
voortdurend acht mannen op de wacht, waar
onder vier Eskimo's of kleurlingen Na drie of
vier jaar moeten de blanken worden afgelost,
maar merkwaardig is het, dat ae altijd naar hun
konden post terug verlangen.
De radio verbindt hen met de dichter bevolkte
wtereld Neen, het is er niet kwaad; nu en dan
een bandiet btf dèn kraag te pakken, een beetje
tegen de kou kunnen en van sleetjertfden hou
den, dat zijn de voorwaarden waaraan een
..mountte" moet voldoen. Waarbt) htf dan in dit
bijzondere geval nog dient te kunnen feest
vieren.
In de laatste jaren is er veel gesproken over
een tunnel onder de Straat van Gibraltar; zelfs
zijn onlangs de metingen en peilingen gereed
gekomen. Ook werd zoo nu en dan weer eens
gesproken over het tunnelplan voor het Nauw
van Calais, maar het zal nog wel wat jaren du
ren, vóór die projecten werkelijkheid zijn ge
worden Ztf zijn niet zoo urgent, zl) zijn Keen
absolute noodzakelijkheid ZIJ zijn niet van zóó
overwegend belang voor meer landen zooals b.v.
met het Mont-Blanc-probleem het geval is.
Genève heeft het initiatief genomen en met
onverwacht succes.
Zoo tobde men jaren lang door tot In het
midden der zeventiende eeuw. In 18M werd de
eerste brandspuit in Amsterdam ingevoerd en
hiermede werd een groote stap geest in de
richting van bet moderne brandweerwezen. De
brandspuit heeft steeds en overal Indruk ge
maakt. Als we de sirene ia de boofdstad hoo
ien gieren, kijken we op. Er Is ergens brand
en iets is er In ons, dat ons deelgenoot doet
zijn. Op do dorpen is de bel van de brandweer
Btf den aanleg van den Simplon-tunnel moes
ten 4000 man,- terwijl dag en nacht werd ge
werkt, een mil Hoen kubieke meter steen en aar
de uit den berg naar buiten brengen. Voor het
doen springen van het gesteente werd 1380 ton
dynamiet gebruikt. Men sal met de moderne
Instrumenten echter minder materiaal noodig
hebben.
Een voorloopige begrooting constateert, dat
een bedrag van 38 millioen gulden noodig zal
ztfn. Een leenlng zal worden ultgeechreven.
waarop kleine aandeelen zullen worden uitge
geven. De amortisatie moet worden opgebracht
door de passagegelden van het reizigersverkeer
en door een toeslag op het vrachtverkeer, niet
echter op het spoorweg-personenvervoer.
voldoende om alle bewoners te doen ultloopen
en hun dat merkwaardige gevoel te geven, dat
een mengeling Is van angst en sensatlelust
Ook die eerste brandspuit wekte dit gevoel.
Het wès een sensatie!
VermoedelUk is de uitvinder van deze eerste
spuit Daniël Btalpaert, destijds architect en
brandmeester binnen Amsterdam. De spuit be
stond uit een koperen ketel, dien men met
water vulde, en die verbonden was met een
pomp, waaraan twee lange armen waren beves
tigd, die door acht man in beweging werden
gebracht Zoo dreef men het water naar een
smalle, koperen spuit, die den waterstraal in
het vuur spoot en die naar alle richtingen kon
draaien
Natuurlijk beteekende dese spuit een groote
verbetering en spoedig werd een flink aantal
naar dit model vervaardigd. De nadeelen ech
ter bleken pas. toen de winter aanbrak en de spui
ten bevroren waren, zoodat menig brandend huis
met den grond gelijk werd gemaakt zonder dat
de brandweer iet* kon uitrichten Dit was o. a
het geval bij den grooten brand van de bekende
drukkerij ,-Blaeu”, waarbij de spuiten onbruik
baar waren.
Een ander beswaar was de te korte straal,
die wel den voorgevel kon berélken. maar niet
het dak. zoodat men soms gemoedelijk moest
wachten tot de vlkmmer uit den muur spoten,
alvorens tot den aanval over te gaan. Het eenlge
wat men doen kon was den muur drijfnat spul-
Wanneer dit project eenmaal sal «tfn uitge
voerd. zal het toerisme naar dese drie landen,
die in sterke mate van 1 vreemdelingenverkeer
afhankelijk zijn, nog toenemen: duizenden men
schen zullen jarenlang werk hebben en een be
langrijke nieuwe handelsweg zal zjjn aange
legd. Mussolini was terstond zeer Ingenomen
met het plan en htf gaf aanwijzingen, voor zoo
ver dat van Italiaanache zijde mogelijk waa
Men sal nu de plaats opeoeken waar het berg-
massief de kleinste breedte heeft en tegelijk net
gunstigst ligt, ten aanzien van do bestaands
rooilijnen. Ds tunnel moet op Genève gericht
zijn. De groote verkeersweg uit Engeland over
Parijs sou direct over den Mont-BIanc naar Ita
lic warden verlengd. Ook op den weg van Spanje
over Marseille naar Oost-Europa sou veel tijd
bespaard kunnen worden. Weliswaar legt ds
vliegtulgdlenM uit Genève deae trajecten veel
sneller af dan ooit door een tunnel mogelijk
sou ztfn, maar het spreekt vanzelf, dat voor het
grootere goederenvervoer de spoorweg nog steeds
aangewezen blijft.
wing trad ook een reorganisatie in. Vóór alles
werd orde gebracht in het blusachingswerk en
dit alles was welbeschouwd te danken aan Jan
van der Heyde, die het genoegen mocht sma
ken den tweeden triomf van zón werk te aan
schouwen Nog maar kort geleden werd de
brandweerboot, die zijn naam jaren en jaren
levendig heeft gehouden, afgedankt, om voor
een weer nleuweren Indringer plaats te maken.
Deze drijvende brandspuit, die de grachtenstad
Amsterdam ontelbare en onschatbare diensten
heeft bewezen, was gebouwd naar *n Londensch
voorbeeld, was dus niet een systeem-van der
Heyde. maar droeg zijn naam alleen als blijk
van eerbied aan zijn nagedachtenis. De boot
werd in 1875 gebouwd. De pomp had een sterkte
van 27 PK. en kon, op volle kracht werkend,
ongeveer 35000 liter water per minuut geven.
De spuit trad voor het eerst In actie in April
1875, toen de gebouwen van „Het Nieuws van
den Dag*- afbrandden. De boot kon de plaats
van den brand bereiken, omdat de N.Z. Voor
burgwal toen nog niet gedempt was In 18M
echter valt de eerste groote victorie van de
.Jan van der Heyde". toen een geweldige brand
woedde In de suikerraffinaderij aan de Laurier
gracht. De suikerraffinaderij brandde af. maar
de belendende perceelen bleven, dank zij de
tienduizenden liters water van de „Jan", ge
spaard. Geen groote brand heeft in Amster
dam gewoed, die niet door een bezoek van oe
machtige en populaire boot werd vereerd Het
eenlge. wat hem nu en dan dwars zat. was het
Ijs In feilen wintertijd De capaciteit van de
boot was te zwak om zwaar Ijs te kunnen ver
duwen. Maar 55 jaar lang heeft de beroemde
.Jan~ zjjn onschatbare diensten aan Amster
dam bewezen
En nu zijn we weer een stuk verder. Een
telefoontje, een druk op den knop van den
brandmelder i* voldoende, om de razende mo
torspuiten de stad in te jagen, onder het door
dringend geloei van de sirene, die heeie stads
wijken voorbèlvlden op de komst van de snelle,
glimmende wagens met de stoere, gehelmde en
gewapende brandweermannen.
Eens waren daar alleen jacht- en slachtvelden
De Indianen en de Eskimo’s joegen er elkander
op. slachtten er elkaar afen in hun vrijen H>d
hoedden ze het vee en vingen wild. Geen der
beide volken haatte de blanken, maar alle twee
vloekten ze den ander. Zomers drongen de in
dianen de Eskimo's onstuimig naar het Noorden.
Winters kwamen de laatste terug en dropen de
Roodhuiden af.
En zoo kwam het, dat de taak van de „North
west Mounted Police de bereden politie van bet
Noorden, eigenlijk in den beginne van vredeüe-
venden aard was ZIJ werd naar Alaska gestuurd
om de Indianen en de Eskimo’s met elkaar te
verzoenen. Het bleek evenwel spoedig, dat er
ander werk aan den winkel was Er zat geboefte
in de country. Meestal waren het blanken. Dus
hadden de dertig jongens gerecruteerd uit de
vermetelste ruiters van het Canadeesche leger
hun handen vol.
Tegenwoordig heet het instituut de „Royal
Canadian Mounted Police”. Koninklijke Canadee-
sche Bereden Politie. Ztf telt honderd en tien
leden, en in de wandeling noemt men haar de
R. C. M. P. De agenten heeft men den naam
..redcoats" gegeven, omdat ze roode jassen dra-
Eenige dagen geleden werden de bezoekers
van een volksrestaurant te New-York in hevige
opwinding gebracht, doordat achter elkaar in
de locaUteit twee sterfgevallen plaats hadden.
Om twee uur middags zette een Ingenieur,
die tot de stamgasten van dese armelijke ge
legenheid behoorde, zich aan een tafeltje in
de nabijheid van de toiletten. Daarna bestelde
hij een schotel, waarvan htf echter niet at. In
plaats daarvan at hij een stuk koek op. dat htf
zelf had meegebracht. Ongeveer tien minuten
verstreken, toen stond de Ingenieur plotseling
op, verdween huiverend naar het toilet, waar
hjj niet levend meer uit te voorschijn kwam,
Intuaschen was op de piaata. die de ongeluk
kige had verlaten, een oude vrouw gaan zitten.
Plotseling verbleekte ook zij. begon te huiveren
en overleed op ongeveer dezelfde manier ala
kort te voren de man. Natuurlijk stelde de po
litie spoedig een onderzoek in. De autoriteiten
ontdekten tot hun verwondering, dat de vrouw
vierduizend dollar baar geld bjj zich droeg. Btf
onderzoek van het slaapkamertje, dat ztf ge
huurd had, tróf men bankafrekenlngen
waaruit bleek, dat de gestorvene 41.000 dollars
had bezeten
Het is te begrijpen, dat een en ander nogal
wat consternatie tengevolge had. Bestond ar
eenlg verband tusachen het vreemde overlijden
van de bedelares en haar groot vermogen! En
zou men den dood van den Ingenieur met dien
van de vrouw mogen vergelijken! Bugeloovige
gasten balden tot de mee hing over, dat het
gevaarlijk was aan bet tafeltje, waar het dub
bele ongeluk gebeurd was. plaats te nemen.
Maar vanzelfsprekend was de poHtie met deae
oplossing niet tevreden.
Na lang zoeken stelde de politie de ware toe
dracht der zaak vast. De ingenieur was met
geprepareerd stuk koek vergiftigd HU had ech
ter niet Mn. maar twee stukken meegebracht.
Waarochtfnlljk lag het aanvankelijk in ztfn
bedoeling beide stukken te verorberen, maar
voor hu aan het tweede, dat htf op de tafel
had gelegd, was toegekomen, had het vergif
reed* uitgewerkt. De oude vrouw, dia ziekeltfk
gierig was en zonder daartoe gedwongen te ztfn
haar kost bU elkaar bedelde, had de gewoonte
de volksrestaurant* 'af te loopen en daar da
resten, die op de tafels waren achtergeblevszi,
btfeen te garen. Toen zU het stuk koek had
zien liggen, had zU zich er onmiddellijk mees
ter van gemaakt.
oor den Nederlander golden van
vroegste eeuwen af vooral twee vtfandfee
elementen vuur en water, belden In één
adem te noemen; niet omdat ae vrienden ztfn,
maar omdat ae in den nood zoo vaak samen-
gaan Maar deae vijanden ztfn ook onze groote
vrienden.
Het ie merkwaardig te zien, hoe het vuur
Meeds minder te verteren kreeg naarmate de
brandweer zich ontwikkelde, terwijl deae ont
wikkeling gepaard ging met een geweldigen groei
van het onbrandbaar materiaal. Juist toen de
brandmogeltfkheden groot waren, was 1 bluz-
achlngzwerk gebrek kip; nu de brandbaarheid van
de wereld aanmerkelijk verminderde, is bet
bluaehapparaat wonderlijk krachtig.
Huizen, kathedralen, steden en dorp?n ztfn
vu gaan door het vuur en de m?nsch van vroe-
Btr moest al ztfn schatten verloren zien gaan,
•onder een hand ter hulp te kunnen uitsteken
De beroemde Bossche St. Jan brandde tot drie
maal toe af en met een taaien moed begon men
telkens opnieuw aan den bouw van bet Gods
huis en daarvoor was minstens even veel noo
dig als voor den bouw van een nieuw stads
deel van Tokio, dat een paar jaar geleden
honderden hulzen in vlammen sag opgaan.
Met eenlge verbazing lezen we nu. dat de hid-
■Mi in de middeleeuwen niet alleen voornamelijk
van hout waren opgetrokken, maar bovendien
nog met teer en pik waren bewerkt en boven
dien een rieten dak hadden. Wat moest de
bluachemmer beginnen, als het vuur door deae
knetterende buizen raasde! Het brandweren was
in dien tijd nog verre van georganiseerd. Btf
den reep „Brand 1“ stormden de bewoners tierend
en door een panlschen schrik bevangen de straat
OP. waar ae elkaar in den weg liepen, met het
gevolg, dat de emmers water, die men van alle
kanten aandroeg, de kleeren klets nat maakten
zonder ook maar de kans te hebben den vuur
haard te bereiken.
In de vijftiende eeuw begon men wat orde
hi den gang van zaken te brengen. Er werden
brandmeester* aangesteld. die niet zoozeer be
last waren met het blinschen dan wel met het
voorkomen van brand. Het tluaachen zelf werd
nog alttfd aan de burgerij overgelaten, maar
er waren toen al speciale brandladders sn loe
ren brandemmers, door de Brusselaars uit-
In dezelfde eeuw werd een voorschrift uit
gevaardigd. om de rieten daken te vervangen
door „harde daken” en zelfs begon men meer
•n meer van de houten hulzen af te sten en
Meenen huizen te bouwen. Dtt kostte echter be
langrijke financleele offers, zoodat het voor
schrift slechts langzaam aan werd opgevolgd
Behalve den leeren brandemmer gebruikte men
ook nog brandzeilen en brandhaken. De zetten
werden nat gemaakt en daarna tegen de be
dreigde hulzen In de omgeving opgehangen, om
deae tegen de overslaande vlammen te be
schermen. De haken dienden om brandende of
gevaarlijke bellende muren omver te halen. De i
ladders en haken hingen op bekende plaatsen
aan bruggen en muren en werden bij den kreet i
„Brand- door den eersten den boston voorbij
ganger meegenomen.
Zoo ook ging bet met de leeren em- i
mers. Iedereen, die deze emmer* in bezit had.
zette ae na het nieuws van don brand bulten
do deur, waar voorbijgangers as meenamen
Iedereen, die kon. hielp mee. terwtfl de brand-
me staar* de leiding hadden. In dichte rijen ston
den de blusscher» en vormde files van den i
waterkant tot aan het brandende buis. De 1
emmers gingen van hand tot band naar boven I
en als ze leeg waren werden ae naar beneden i
Vtff en dertig jaar geleden werd te Domo-
d'Ossoia en te Brig, aan belde ztfden van 1 Bim.
plonmaaalef, geltfkttfdig begonnen met het werk
voor den grootsten timnel ter wereld, die in
rechte Itfn een lengte Jiad van 18 KM. TM M.
Evenals btf den Mont-BIanc het geval aal ztfn.
mtmoette men btf den Simplon eerst prachtig
vast gesteente <de Mont-BIanc bestaat aan den
buitenkant hoofdzakeltfk uit kristalltfn-psoteen-
te en wel uit protogine met gneis en glimmer-
leisteen); daarna stootte men op afbrokkelend
materiaal, dat den weg vrtf Het voor beete en
koude waterotroomen. Toen moesten steeds
nieuwe afleldingskanalen warden aangelegd, die
nog thans het water naar buiten voeren.
Erger nog w»«, dat plotseling de door oen
druk van het gesteente voortgebrachte warmte
toenam en steeg van 50 tot 53 graden. De werk
lieden zakten in elkaar, ofschoon voortdurend
koude lucht werd toegevoerd en Ijskoud water
in de gangen werd gesproeid. Intuaschen hoopt
men. dat de temperatuur in den Mont-filanc la
ger zal ztfn door de nabijheid van zoovele
gletschers.
t reusachtig massief van den Mont Blanc,
den hoogsten berg van de Alpen en van
geheel Europa, ligt precies op het punt
waar de grenzen van Frankrijk. Italië en Zwit
serland aamenkomen,
Deze machtige berg is een paradijs voor de
bergbeklimmers, een paradijs voor de geologen,
maar tevens een hindernis voor het Europeesche
en vooral voor het Zuidelijke internationale
verkeer.
De motorspuiten doen reeds meer dan tien
jaren dienst. Amsterdam heeft een reeks van
deze motorspuiten; geen groote, zware wagens,
maar kleine, handige en snelle spuiten, die btf
bet eerste alarm uitvliegen «n een brand direct
kunnen aantasten. Een spuit geeft 1500 liter
per minuut. Vrage. wat levert het dosijn spui
ten. dat de gemeente in dienst heeft en welk
een aanvalsfront kan een groot aantal spuiten
vormen! De stoomspuitboot Jason”, die de
.Jan van der Heyde" overleefde, kan eveneens
ontzaglijke watermassa's verwerken, doch moet
natuurlijk vanuit een bepaald punt aanvallen.
De kleine motorspuiten echter besluipen den vtf-
and en bestoken hem van alle kanten. De be
diening van de pomp kan bovendien aan één
man worden toevertrouwd, terwtfl de boot een
legertje op de been houdt.
Geen wonder dan ook. dat de motorspuit de
sympathie heeft van de deskundigen Maar niet
alleen de spuiten ztfn er op vooruitgegaan! Ktfk
eens naar de laddertjes van vroeger en de enor
me wolkenkrabbersladder* van nu! Deze ladders
halen een kleine dertig meter en de nieuwste
modellen onder ben worden door een motor uit
gelegd en gericht Ook de uniformen van de
brandwacht* ztfn tegenwoordig berekend op de
felste vuurzee en de brandweerman ia niet
Iemand, die alleen maar een brand bluacht,
maar voortdurend wordt htf geroepen als een
reddende engel In den barren nood. Wie in een
brandend huis radeloos rond rent, werpt zich
graag in de armen van den brandweei man. die
drie hoog in een venster verschijnt als een
engel uit den hemel Branden blusachen. groote
en kleine menschen redden uit brandende hui
zen! Maar ook drenkelingen redden en vechten
tegen vernielende stormen, ziedaar de taak
van de moderne brandweer, die eigenlijk een
weidscheren naam verdient.
De evolutie van de brandweer te wel respec
tabel en nu spraken we niet eens over de par
ticuliere brandweennstallaties In huizen en kan
toren over automatische brandweer in theaters
of op schepen. Onze eeuw van techniek heeft
ook hier niet gefaald.
y n bet jaar 1898. toen de goudkoorts uitbrak.
leerden de gelukzoekers de uitgestrektheid
der North-West Territories kennen Voor
het eerst drongen blanken In grooten getale tot
die streken door. En nog nam de bevolking per
vierkante kilometer niet noemenswaard toe. Het
is er btfna alttfd winter. Gedurende de korte
zomermaanden stikt men in het zuldeltfkste deel
van de droge hitte. Op dit tooneel speelden zich
de goudgraveisgeachledenlaeen af, die Jack bon
don en Curwood zoo boeiend wisten te beschrij
ven. Een land zonder Stetten, een land zonder
einde. Maar die quallficatles berusten op schijn
Lang vóór de officieele politie er zich vestigde
om er te regeeren in naam van hen, die thuis
btf de warme kachel zaten en zich onder de
palmen en vruchtboomen vermaakten, lang
daarvóór, zeggen we. werd dit gebied al be-
heerscht door een ongeschreven code. En een
einde is er aan dit vlak van sneeuw en tfs ook
immer geweest: in het Zuiden grensde bet aan
•L F
