PER VLIEGMACHINE DE WERELD ROND
vttAaal van den da$
Nieuwe titels
prins George
voor
DE HERTOG VAN KENT
NEII
LYNDON
ONTSNAPT
ih
d I
Praagsch koor
Zingende onderwijzer»
er
Hans Makart
md
De tchilder van het fin-de-tiècle
Luxe winkel te Moskou
Nieuwe luchthavens in
Mandsjoekwo
f
.Word» vervolgd.
Peers van koninklijken
bloede
DOOR
VICTOR
BRIDGES
I Overwinnaar van
het luchtruim i
I i
7e-
er-
kt
ut
ns
*4
er
en
n.
en
1
Nog voor zyn a.». huwelyk zal d<
nieuwe hertog zitting nemen
in het Hoogerhui»
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
door
Douglas-
Roe-
eft
el
HOOFDSTUK IX
HEIL LYNDON
DE MAN MET HET LITTEEKEN
vroeger gevangene te Princetown.
Mijn
Mij
30.
i
Ik nam het kaartje aan en las:
SIR GEORGE FRINTON, P. O.
hem ernstig de hand en ant-
The Reform Club.
mU een heel groote eer
zal
voor
hem.
oee
en
eer
zen
voelde er meer voor om weer samen met Oom
Sydney in een vliegtuig op nieuwe avonturen
uit te trekken.
wendde hu zich tot mij en zeide:
doet mij genoegen, met u kennis ge-
te hebben. Ik vertrouw, dat wif het
zullen hebben, elkander
ter begroeting over den onderzeeër,
tuigen was het eigendom van den
gastoevoer
kjd maakte
itopte toen
i deed hem
tot
“er
ling
de
aat
die
-urn
ten
Uf is
nabij
af-
Daarop kwam de heer Wood, de comman
dant mij zelf vertellen, dat er een huldlgings-
plan bestond, zoodra we in Nome zouden zijn
aangekomen. Ik.voelde hier echter bitter wei
nig voor en vertelde dit aan den commandant.
Deze zei echter dat ik hun het leven had gered
toen ik in mijn duikerpak de boegspriet van
den onderzeeër had losgemaakt. Daarop ver
telde ik hem dat hij ons had gered door ons aan
boord van zjjn onderzeeboot te nemen, zoodat
we dus quitte waren en daarbij bleef het. Ik
Te Mossskou is een „luxe winkel” geopend, de
eerste van een aantal winkels, waar de inwo
ners van Moskou kaviaar, wijnen en andere
delicatessen kunnen koopen.
Op den dag der opening trokken 35.000 men
schen voorbij de toonbanken om naar de levens
middel» ta kqkan, dia aü sedert zoovele jaren
niet meer hadden gezien. Het aantal koopers
was ecter gering, daar de prijzen zeer hoog zijn.
De winkel, die eens behoorde aan een rijk
koopman uit de dagen van het czarenrijk. is in
zijn vroegere glorie van vergulde en kristallen
kandelaars hersteld.
Men kan er potten kaviaar koopen, 50 soorten
brood, hammen en pasteitjes, 38 soorten kaas,
champagne en de beste wijnen van Georgië en
den Kaukasus.
Oom Sydney knoopte thans onderhandelln-
gen aan over den koop van het vliegtuig en
weldra was de zaak beklonken. De geheele stad
was feestelijk versierd ter eere van de geslaagde
expeditie en aan den havenkant stonden ver
schillende journalisten en fotografen.
H.
er
bekend
leden
aansloeg, lang-
Ide. Moest die
mille
1 op
elrU-
ihtor
zllks
Het
1.
akte
nam
de
on
tin
ert
lat
er
en
nst-
and
iek-
ond
ler-
«e-
Inderaaad vlogen bij aankomst te Nome twee
vliegtuig» ter
Een der vliegt)
heer Wood, dus dat kwam prachtig uit.
BpOTZ'
Q VQ NTI
noegen van zijn gezicht te zien, wanneer hij
het lezen zou:
De ontwikkeling van de luchtvaart in Mand
sjoekwo en van de luchtdiensten met Japan
maken den aanleg van een nieuwe, moderne
luchthaven noodlg. waartoe de voorbereidingen
begonnen zUn.
Behalve een nieuw vliegveld, dat 13.500 pond
Sterling zal kosten en waarvan de aanleg drie
jaar zal duren, wil men groote verbeteringen
aanbrengen aan de bestaande terreinen.
Zoo is men voornemens een nieuw radiostation
voor de luchtvaart te bouwen, dat 5000 pond st.
moet kosten en t nieuwe vliegveld te voorzien
van zoeklichten voor nachtvliegen. ten koste
van 2000 pond.
Tevens wil men tusschen Dairen en Antoeng
waren gekomen over het lot van
en dat een welmeenend maar kort-
anarchist zonder succes een aanslag
had gepleegd op den president van de Ameri-
kaansche Staaltrust.
Over mijzelf kon ik niets vinden, dtn een
korte mededeeling, dat ik nog in vrijheid was.
De heer Wood vertelde daarop dat hij te
Nome een eigen vliegtuig had. bestemd om de
copie van zijn reisverhaal naar een der grootste
Amerikaansche bladen te vervoeren. Indien
echter het blad zelf een eigen vliegtuig met
Journalisten stuurde, dan kon Oom Sydney zijn
toestel voor een schappelijk prijsje overnemen.
5 hoHt: rood*
i r n d met
J rood doorga-
streepte swar»
Aan de
I rachtarzljda
De llnker-!<»«r ««reet l«
.tr.ath.Ht tajssrke.ren
du» vrij. verbodm».
-w—v e koning heeft aan zijn jongsten zoon,
1 prins George, de waardigheden verleend
van Baron Downpatrick, Graaf van St.
Andrews en Hertog van Kent. De prins die
binnenkort in het huwelijk zal treden met prin-
- ses Marina van Griekenland, voert aldus een
lerschen, een Schotschen en een Engelschen
titel.
Het is steeds gebruik geweest dat de zonen
der Britsche souvereinen, wanneer zij zekeren
leeftijd bereikt hadden of In het huwelijk zou
den treden, tot een „peerage" verheven werden,
en wel tot een drievoudig peerage, waardoor
zU niet alleen tot den Engelschen. maar ook
tot den Schotschen en den lerschen erfeltfken
adel kwamen te behooren. De drie .Jongere
zonen” des konings zijn thans allen Engelsche
hertogen; de Hertog van York en prins George
sjjn bovendien Schotsche graven en lersche ba
ronnen, daarentegen la de Hertog van Glou
cester een lersche graaf en een Schotsche
baron. Zonen van den souverein hebben niet
steeds een Engelsche. doch ook wel een lersche
of Schotsche waardigheid als hoogsten titel
gevoerd, b.v. de thans nog in leven zijnde her
tog van Connaught, de oom des konings en
een zoon van koningin Victoria.
De prinsentitel is in Engeland uitsluitend een
beleefdheids- of geboortetitel, maar verzekert
op zich zelf geen bijzonderen rang. Een prins
is geen „peer”, en heeft dus niet zitting In
het Hoogerhui* al vorens hij, gelijk thans prins
Gecrge. in den hoogen erfeiyken adel verheven
wordt.
Hiermede is het feit dat de troonopvolger als
hoogsten titel dien van „prins van Wales* voert,
slechts schijnbaar in strijd. Het woord immers
heeft hier een geheel andere beteekenis. _n
soa in het Nederlandsch dan ook veel juister
vertaald worden door „vorst”. De forstentitel
evenwel is niet adellijk, doch koninklijk, en
verzekert den drager dus geen toegang tot het
Hoogerhuis. De Prins van Wales is „pe“r”
doordat hij bovendien de hertogeljjke, grafelijke
sa baronale titels voert, welke voor den troon-
«pvolger zijn weggelegd.
De nieuwe Hertog zal vóór zijn op 29 No-
wber vastgesteld huwelijk zijn zitting in het
■Mgerhuls nog innemen. Evenals andere nieu
ws peéri! zal hfj geïntroduceerd" wórden door
twee leden van het Buis; in dit geval evenwel
rullen die leden door den koning zelf aange
wezen worden.
De peers van koninklijken bloede wonen de
zittingen van het Hoogerhuis slechts zelden bij
en nemen nooit deel aan debatten waarbij par-
U)politiek betrokken is.
Terwijl de hertogelUke titels van den kon*ng
en van diens andere zonen van zeer ouden da
tum zijn, dagteekent die welke aan prins George
toegekend is uit betrekkelijk modernen tijd Een
graaf van Kent werd reeds door Willem den
Dagen achtereen voeren we voort zonder
noemenswaardlge voorvallen. We hadden de
Beringstraat reeds bereikt en zouden weldra te
Nome zijn. Het viel me thans op dat er aan
boord een eigenaardige stemming heerschte.
Telkens ontdekte ik dat men mij heimelijk
lachend aankeek. Ik vroeg er Oom Sydney eens
naar en deze vertelde dat men mij bij aankomst
wilde huldigen. „Niets daarvan", riep ik uit.
..Waarom moet ik gehuldigd woorden, wat heb
ik gedaan." Maar Oom lachte eens en zei niets.
soort
zich
naderden
voorbijsnellen met een ongeduld, dat ik nauwe
lijks kon bedwingen.
WIJ vlogen door Hanwell en Acton en plot
seling rees het gevaaarte van de WonnwoOd-
Schubbs-gevangenis op in de groeiende sche
mering rechts van de spoorlijn. Daar had ik
mijn tijd van afzondering uitgezeten, zes
verschrikkelijke maanden van eenzame op
sluiting die zelfs Princetown of Portland tot
een welkome en aangename afwisseling maak
ten.
Bij het gezicht van deze verderfelijke plaats
rees al mijn vroegere bitterheid weer in mU
op. Een oogenbllk zelfs scheen mijn vrijheid
haar genot té verliezen en ik zat te staren
naar die grimmige dikke muren, terwijl mijn
handen zich tot vuisten balden en afkeer in
mij opkwam.
hoogs vriend, Sir George Printen, zijn bagage
bij elkaar te leggen.
Ik had juist den tijd, weer geheel tot mijzelf
te komen voor de trein stopte. Uit de rij van
wachtentde kruiers stapte er een op onzen
coupé toe en opende het portier. Hij was op
het punt, den koffer van mijn reisgenoot te
grijpen, toen deze hem daarvan terug hield.
„U kunt dezen heer helpen,” zei HU; ..mijn
eigen bediende is op het perron.”
Daarna
„Het
maakt
wederzijdsche genoegen
terug te zien."
inkbopen kostten nogal wat ‘ijd. Ik
had verscheidene dingen noodlg en daar het
McMurtrie’s geld was, waarmee ik de taxi
betaalde, zag ik geen reden om mi) te haasten.
Ik liet bjj verschillende winkels stoppen en
schafte mij een kleine, doch zorgvuldig gekozen
garderobe aan. terwijl ik mij intusschen nog
van sigaren, een paar schoenen en een presen
tabelen Homburg-hoed voorzag.
Toen ik ten slotte bijna tweehonderd gulden
had besteed, scheen mij dit ongeveer de grens
voor een kapitalist van zeshonderd gulden.
Ik keerde dus naar de taxi terug en beval
den chauffeur, mij naar het adres* te rijden, dat
McMurtrle mij gegeven had.
Pimlico
vroeger
vereerd
Eensklaps verstomde het geluid van den mo
tor. Het publiek stond gespannen naar boven
te staren. Zou er Iets aan de hand zijn? Reeds
was het aantal toeren van den propeller sterk
verminderd.
Een kreet steeg op uit de menigte, toen plot
seling aan weerszijdeu van den staart, afsnede
uit de randen der vleugels vurige tongen sche
nen te schieten, wat gepaard ging met een oor
verdoovend geloei. Wat was er gebeurd, stond
de machine in brand? Deze vrees verdween
spoedig, want toen het vliegtuig met een ont
zettende snelheid schuin omhoog schoot om
in de wolken te verdwijnen, begreep men dat
het een soort raketvllegtuig was, dat zoo juist
zijn groote reis had aangevangen.
Ik zeg, een soort raketvllegtuig, want de
vlammen
uit de
schoten.
was een buurt van Londen, die ik
maar weinig met mijn bezoek had
en ik wist in het geheel niet, waar
Edith Terrace lag. De chauffeur echter scheen
beter op de hoogte te zijn; hij bracht mij
rec h tast reeks naar Victoria en boog daar links
van het station af in een buurt van trieste
traten en pleinen, die alle het troostelooze
uiterlijk hadden van betere dagen gekend te
hebben.
Zoo mogelijk was Edith Terrace nor troos-
telooozer dan de rest. Het bestond uit een
dubbele rij van onheilspellend uitziende' hul-
hü naar beneden. Achter hem hoorde hij de
vlammen loeien. Het geluid klonk hem als een
doodsgezang in de ooren. langzaam vermin
derde hij de helling.
Nog honderd meter. Hij keek achter zich en
zag hoe de vlammen snel naderden. Ondraag
lijk heet was bet nu in de cabine.
Het zweet gutste hem langs het gelaat. Vaag
zag hij beneden zich een groote menigte, die
in ontzetting naar boven staarde.
Hij had nu al zjjn kracht noodlg om de ma
chine in bedwang te houden. Nog één oogen
bllk en hjj zou zijn graf in de vlammen vinden,
reeds waren deze hem tot op een meter af
stand genaderd
Zoo ver gekomen Het Mijnheer Dibbes. ren
tenier van beroep, zijn pen even rusten. Op
hetzelfde oogenbllk weerklonk de basstem van
zijn dierbare wederhelft: „Schei nu maar uit
met dat malle verhaaltje, Theo. De redacteur
smijt het toch weer In de prullenmand 1“
Het koor P. S. P U., het vermaarde ensemble
van Praagsche onderwijzers, dat een toumée
door Nederland komt maken, heeft in 1912 een
van zjjn grootste triomfen gevierd te Parijs.
Het koor zegevierde over een enorm aantal me
dedingers. tezamen geroepen utt de meest ult-
eenioopende landen van Europa en Amerika en
behaalde den eersten prijs, evenals dea prijs die
gegeven werd door den president van de repu-
blik. de Grand Prix. Behalve met deze prijzen
werd bet koor nog vereerd met een bijzonderen
prijs, verstrekt door de jury, een waardevolle
Limoges-vaas, die het opschrift droeg: „voor de
hoogste artistieke verdienste aan *t koor werd
ook een gouden krans aangeboden. De pesident
van den zang wedstrijd, Alphonse Deville, ultte
zich als volgt: „Uw koor was het sieraad van
onzen wedstrijd en er was geen koor zoo vol
maakt als het uwe.”
Camille Saint-Saëns, de
beschermheer van den
wedstrijd en lid van de
jury, zeide: „U bent ar-
tisten van den hoogsten
rang. Ik zal u de eerste
compositie, die ik voor
een koor schrijft, wijden.
Het zal heel moeilijk
zijn. U zingt zoo goed,
dat ik geen ander op een
gelijke lijn meb u kan
stellen, na wat ik ge
hoord heb, heb Ik den
indruk gekregen, dat
niets u ónmogelijk Is.”
Claude Debussy verzocht
daarna om mo
derne Tsjeehisabe com
posities te hooren. De
bekende componist volg
de de uitvoering van een werk van V. Novik,
„De Ballade op de Véh Rivier”, met de parti
tuur in handen. HU verbaasde zich over de
moeilijkheid en zeide ten slotte: ,,Ik had geen
idee, dat een zoo moeilijk geschreven werk uit
gevoerd kon worden." De Parijsche zangwed-
strijd was tot toen de grootste onderneming
van dien aard. In het comité waren onder an-
Veroveraar gecreëerd, en de titel, die herhaal-
deliJk uitstierf, werd tot het einde der Middel
eeuwen toe steeds opnieuw verleend.
De hertogelijke titel van Kent evenwel was
nog slechts door één persoon gevoerd en
wel door Edward, den vierden zoon van
George III, den vader van koningin Victoria.
De hertog van Kent stierf in 1820 zonder man
nelijke nakomelingen, zoodat ook de titel uit
stierf.
Prinses Marina kwam de vorige maand van
Frankrijk naar Engeland over aan boord van
de kanaalboot „Duchess of Kent" en dit gaf
aanleiding tot de thans verwezenlijkte voorspel-
ling dat z|j weldr^ denzelfden titel zou voeren
als de moeder van koningin Victoria
De koning is Hertog van Lancaster, een 'itel
die sinds Hendrik VII aan de kroon is ver
bonden. De oudste zoon van den koning wordt
Hertog van Cornwall zoodra zijn vader den
troon bestijgt; dit is dus de eigenlijke titel van
den troonopvolger. Prins of Wales wordt hij
eerst na op het kasteel te Carnarvon Ingehul
digd te zjjn, en dit gebeurt vaak eerst geruimen
tijd nadat zjjn vader de regeermg aanvaard
heeft.
welke
buizen
werden
niet Veroorzaakt
door raketten.
maar door een
soort gas, dat,
met zuurstof ver
mengd. ontbrandde.
Enkele minuten later ratelden de persen der
groote dagbladen. Tezelfdertijd zat de haven
meester van het vliegveld te Melbourne stom
verbaasd te staren op een telegram, dat zoojuist
was ontvangen
.Jlaketvllegtulg neemt deel Mildenhall.”
Intusschen vloog de Hollandsche Douglas-
machine met groote snelheid zijn doel tege
moet. op ongeveer 50 meter gevolgd door den
„Pander jager*'.
Plotseling stootte de bestuurder zjjn mede-
piloot, die door het raampje naar de glinste
rende zee onder hen keek, heftig aan. Deze
opgeschrokken, keek in de door zijn collega
aangewezen richting Hjj kon een kreet van ver
bazing niet onderdrukken, want daar hoog bo
ven hen vloog een oogenschUnlijk brandende
machine met groote snelheid voort.
Stomverbaasd haalde de piloot zijn schouders
op Daar tikte het telegraaftoestel. Machinaal
schreef de piloot de woorden op. Plotseling
drong de beteekenis der boodschap tot hem
door en zacht tusschen zjjn tanden fluitend
schoof hij het papiertje naar zijn collega toe.
Deze kreeg een nog verbaasder uitdrukking op
zjjn gezicht can hjj reeds had. want voor hem
op het vodje papier gekrabbeld, stond te lezen:
.Raketvllegtuig neemt deel Mildenhall.”
Cor Tenope had intusschen reeds een voor
sprong verkregen, dien hij gestadig vergrootte.
Volkomen op zijn gemak vloog hij daar hoog
in de lucht In zijn .Boterkist”. zooals hij zijn
vliegtuig genoemd had, zijn doel tegemoet.
Na eenige uren was hij Bagdad gepasseerd.
Spoedig was ook Allahabad achter den rug.
Singapore en Darwin volgden snel op de lijst
der overwonnenen. Overal bracht het toestel de
menschen in verbazing. Velen waren In de mea
ning dat een meteoorsteen langs het firmament
suisde, temeer daar de vorm der machine niet
duidelijk te onderscheiden waa, vanwege de
enorme hoogte.
Ook de luchthaven CharleviUe lag nu achter
hem.
Naarmate het einddoel naderde werd hij ner
veuzer. Het »>u een glorieus oogenbllk zijn zoo
dra hij als eerste op het vliegveld zou neer
dalen. De naam der Hollsmdsehe luchtvaart zou
meer dan ooit gevestigd zjjn.
Ingespannen keek Tenope voor zich Uit. Een
kreet van vreugde ontsnapte hem. Daar lag het
vliegveld voor hem, blinkend in het licht van
ettelijke zoeklichten, die den duisteren nacht in
klaarlichten dag veranderden. Snel naderde hij
het hslverllcbu vlak. Hl) sloot, pen
af en zette den motor aan. Spoftef*
de propeller een paar slagen
weer. Een sissend geluid achter1 ?wm
zijn hoofd omwenden.
De adem stokte nem. Hij slaakte een angst
kreet, want het achterstuk van het vliegtuig
had door de grootte hitte, veroorzaakt door de
brandende gassen, vlam gevat en zoo vloog hij
nu als een brandende toorts in den donkeren
nacht het einddoel tegemoet. Zou hij nog in
tijds kunnen dalen? In een stellen duik schoot
y angzaam rolde de ochtendnevel voort
over het vliegveld Mildenhall. De stralen
der opkomende zon scheurden het mist
gordijn aan flarden. Alles wees er op dat het
een prachtige herfstdag sou worden.
Op het vliegveld was men druk In de weer
Mecaniciens Hepen af en aan. Hangardeuren
rolden open. Werklieden haalden de vliegtuigen
uit de loodsen. Groote en kleine machines.
Eén- en tweedekkers. Een groote Farman-ma-
chlne werd broederlijk opgesteld naast een
„Havilland Cornet
Heden zou de start plaats vinden van de
LondenMelbourne race. Over eenige uren
zouden een aantal dappere piloten onderUng
den strfjd aanbinden. Al hun kunnen zouden zij
geven, om maar als nummer één neer te strij
ken op het vliegveld van Melbourne.
Op het veld heerschte een groote bedrijvig
heid. Alle vUegtuigen, die deel zouden nemen
aan de vlucht, stonden voor de hangars op
gesteld. Hier werd er nog een van benzine voor
zien. Daar werd reeds de propeller aangeslagen
van een Bellanca-ééndekker.
Een der toestellen zette zich in beweging en
verhief zich, na even getaxied te hebben, gra
cieus in de lucht, waar het boven het vliegveld
bleef rondcirkelen.
Nu werd bet spreekwoord bewaarheid: „Als
er één schaap over de brug is, volgen er meer."
De een na de ander stegen de machines op.
Daar ging de Farman-machlne de lucht in, op
den voet of beter gezegd op den staart gevolgd
door den „Pandérjager”. één der Hollandsche
deelnemers. Bjj het gezicht der sierlijke ma
chine ging »en luid gejuich op uit een groep
Hollandsche supporters.
Het oorverdoovend geronk der boven Milden
hall cirkelende vUegtuigen maakte den men
schen het spreken onmogelijk.
Daar steeg de Amerikaansche
machine, waarmede Nederland zou deelnemen,
op. Snel taxiede het vliegtuig over het terrein,
om vervolgens als 't ware met een sprong bet
luchtruim in te schieten.
Op het terrein scheen iets niet in orde te
zijn. De leden der startcommissie stonden druk
met elkaar te praten. De toeschouwers bemerk
ten spoedig dat er iets gaande was en dra deed
het nieuws de ronde dat een der deelnemers
nog niet gearriveerd was. De Hollander. Cor
Tenope, die voor zijn vUegtuig een aparten
hangar had gereserveerd, was nog niet komen
opdagen.
Na onderlinge beraadslaging besloot men het
startsein maar te geven. Het Hcht van den
seintoren flitste aan en onder oorverdoovend
geronk vlogen de machines voor het laatst over
het vliegveld. Een donderend gejubel steeg uit
de menigte op, toen daar, hoog boven hen. die
koene mannen hun tocht aanvtngen.
De machines waren nog niet uit het gezicht
verdwenen, toen een slanke gestalte, gekleed
in overall, schuins het terrein overstak en af
stevende op hangar F., waar het vliegtuig van
den Hollander Tenope was opgeborgen. De ge
heele startcommlssie liep met haastige schreden
op den aviateur toe, want deze was het, die
doodgemoedereerd de loods ontsloot en met de
hulp van eerJge mecaniciens het vliegtuig naar
buiten rolde. Langzaam klom hij in de cabine.
Hjj wisselde nog eenige woorden met de leden
der startcommlssie, schudde één van hen de
hand en sloot vervolgens de cabine. Stomver
baasd stond het publiek te kijken toen het toe
stel, nadat de propeller ronkei
zaam over het terrein voorl
kist deelnemen aan de LondenMelbourne
race? Hij zou in geen maand zijfi doel berei
ken. Waarvoor dienden in 's hemelsnaam die
gekke witte buizen, die op het dek dtr vleugels
en bij het uiteinde van der! romp «aren gan-
gebracht?
Met een matig gangetje koos de machine het
luchtruim.
Kenners onder het publiek waren .vol bewon
dering voor de prachtige stroomlijn van het
toestel, maar schudden hun hoofden, wanneer
men hun meening omtrent den motor vroeg,
want o. zoo langzaam cirkelde het vliegtuig
boven de hoofden der toeschouwers, és
deren: Massenet, d lndy, Charpentier, Puccini,
Elgar en anderen.
Het concert door het koor gegeven te Wee
nen in 1813, werd door de Weensche pers toege
juicht als een triomf van Tsjechische muziek.
De „Zelt” schreef: .het orkest speelde de over
ture van Wagner’s Meistersinger, waarna de
werkelijke meesters van den zang verschenen.
Onder de aanwezigen bevond zich de eerbied
waardige Goldmark, die voor de eerste maal zjjn
koorwerk „Kalmte op Zee” hoorde, dat lang ge
leden geschreven was op Goethe’s woorden. De
pers schreef hierover: .het was noodlg, dat de
Tsjechische leeraren kwamen opdat Weenen
het werk kon hooren van haar beroemden com
ponist." In den loop van hetzelfde jaar ondernam
het koor een toumée door Frankrijk. België,
Luxemburg en Duitschland. Fransche, Engelsche
en Duitsche bladen, in totaal ca. 120, publiceer
den de gunstigste critieken over de resultaten
en het koor ontving vele artistieke gedenkpen
ningen en medailles van de autoriteiten van Pa
rijs, Brussel, Rijssel, Luik en Namen. M. Ravel,
de bekende componist, uitte zich bjj die gele
genheid als volgt: „de Praagsche leeraren vor
men een koor, waarvan men tot nu toe tever
geefs droomde."
Ook de reis naar Amerika werd een groot
succes.
zen, die uit den tijd schenen te zijn en waar
van bjj de meeste de oorspronkelijke bepleis
tering sinds lang was afgechlUerd. Het was
er uiterst kalm, want in de geheele lengte
zagen wij slechts een man, die onder een lan
taarn een sigarette stond aan te steken. Hij
keek op, toen wij voorbijreden en gedurende
een oogenbllk zag ik duidelijk zijn gezicht. Op
een lltteeken aan zijn wang na. leek hij merk
waardig veel op een van de bewakers van
Princetown; ik denk, dat om deze reoen dat
overigens onbelangrijke feit zich in mijn herin
nering prentte.
Wij hielden stil voor No. 3, waar ik een
stoep van enkele, niet zeer onderhouden treden
opging en hard aan de bel trok, die in een
toestand van verval verkeerde. Na een oogen
bllk hoorde ik het geluld van schuifelende
.voetstappen; toen ging de deur open en een
kleine, grappig uitziende oude dame stond mij
op den drempel aan te kijken.
„Hoe maakt u het?" vroeg ik. -U bent zeker
juffrouw Oldbury?"
Zij antwoordde als het ware met schokken.
„Ja, mijnheer, ik ben juffrouw Oldbury en
u bent de mijnheer, dien ik verwacht? De mijn
heer van dokter McMurtrle?’
Dit was eij accurate, ofschoon weinig vlei
ende beschrjjvng van mijzelf; ik Knikte en zei:
,Ja, dat is in orde. Ik ben Nicholson. „En
toen de zwaar beladen chauffeur de stoep
opkwam, veegde ik «r aan toe: „En dit is mijn
bagage
Uit deze minder aangename overdenkingen
werd ik gewekt door een plotseling licht
schijnsel en een verward geluld aan weers
kanten van den trein. Ik ging rechtop zitten,
met bijna het schuldige gevoel, dat ik op het
punt geweest was, mijzelf te verraden; toen
Het ik het venster neer en bemerkte, dat wij
het Paddlngton-station binnenstoomden. In
den anderen hoek van den wagon begon mijn
Hians herinnerde ik mij hem. HU was
een tamelük bekend politicus, een van de
conservatieve leden van de Hberiüe partij,
wiens naam Ik vroeger dikwijls had gehoord.
Ik had hem nooit persoonlijk ontmoet en
kende hem slechts van enkele portretten en
caricaturen.
Een oogenbllk bleef ik zwijgen, strijdend
tegen een sterken aandrang om te lachen.
Er was iets uiterst vermakelijka in de gedachte
dat ik hier op de meeat plezierige manier
met een welbekend politicus beleefdheden zat te
wisselen, terwijl Scotland Yard en de Rijks-
polltie hun hersens aftobden over mdn ver
dwijning.
Het was Jammer, dat Ik hem geen kaartje
v» mijzelf kon teruggeven louter om het ge-
Ik drukte
woordde
„Het
zijn.”
Van alle onbewuste voorspellingen, die ge-
uit warden, was dit een van de weinige, die
nauwkeurig worden vervuld
Voorgegaan door den kruier, die mijn koffer
droeg, liep ik het perron over naar een taxi.
„Waarheen, mijnheer?" vroeg de chauffeur.
..Langzaam door de Oxfordstreet.” ant
woordde ik. „Ik moet In enkele winkels zUn.”
De man zette zijn machine aan en langzaam
begon mijn eerste tocht sinds jaren door Lon
den. Ik leunde achterover in een hoek en
ademde diep en kostelijk. Ik waa in Londen
eindelUk in Londen en wien deze woor
den niet den Indruk geven van de opgewon
den voldoening, die mU vervulde, moet een
fc—en 3den October is het vijftig jaar gele-
1 den, dat Hans Mai art in Weenen ge-
storven is. Deze stad heeft sedert dien
tijd om geen kunstenaar meer zoo diep ge
treurd. Met Hans Makart was er voor Weenen
meer weggegaan dan een schilder, n.l. eer.
lieveHng, de drager der gecachte van, het toen
nieuwe. Weenen. een personificatie van den
wtl dezer stad, die zich in de jaren van 1870
1880 in een buitengewotxen opbloei opnieuw hao
getooid. En toen Makart, de bemlnae dictator
dor stad, in J879 bij de zilveren bruiloft van
et An 'hét Kbortt vUn>yén féesft^töcht
te paard over 'den Ring Téed, had zijn' leven
zich vervuld; toen had Makart. het prachtigste
zijner schilderwerken in de werkelijkheid omge
zet en was er zelf het middelpunt van.
Makart was de exponent van een'tUdperk.
HU doordrong niet alleen de kunst. hU door
drong ook het leven van alledag. En de kleine
en de groote wereld lag aan zün voeten Men
had zUn schildersvorst, die zich met een Rem-
even groot tekort aan begrip hebben als de
directeur van een gevangenis.
BlUkbaar verloor ik als bron van nieuws iets
van mUn eerste frischheid.
Het laatste gedeelte van de reis, vanaf
Maidenhead, scheen mU eindeloos lang. Een
van opgewonden rusteloosheid maakte
van mU meester, naarmate wU Londen
en ik zag de velden en de hulzen
Prof. Metod Dolezil,
de dirigent van het
koor der Praagsche
Ondermin
MU met moeite bedwingend, verborg ik
mijn blijkbare verlegenheid achter een lichte
buiging.
„Het was heel dom van m(j, dat ik u niet
herkende van uw portretten
Dit compliment behaagde hem blijkbaar, want
hU lachte mU stralend toe.
„U begrijpt nu." zei hU. ..waarom het mU
volkomen onmogelijk is over de zaak in kwestie
te spreken.”
Ik boog opnieuw. Ik begreep het in het
geheel niet, maar hU sprak op een toon, alsof
het zoo duldelUk was. aat ik het beter vond het
onderwerp te laten varen.
WU spraken nog over enkele andere dingen;
daarna verdiepten wU ons weer in onze kran
ten. Ik kan niet zeggen, dat ik de milne met
groote belangstelling volgde; ik waa te zeer
met mUn eigen zaken bezig om veel belang
te kunnen stellen in wat ik las. Ik zag alleen,
dat wU in een vrU gespannen verhouding tot
Rusland
Servie
zichtig
til 1 .f oo dH bléd ziln Ingevolge de verzekeringsvoorwaarden tegen f Ob« levenlang, geheele ongeschiktheid t»t werken door f •7Cn by een ongeval met f bij verMe. van een hand f 1 t: verlies van een f Cf) _bijeen breuk van f Af) »>U verlies van *n
<ÏOOnn€ Sg«»»hin V»lrero voor een der volgenae uitkeerlngen f verllee van beide armen, belde beenen of belde oogen I t doodeljjken afloop AUI/.- oen voet of een oog l ShU,- luim of wijsvinger V(/.“been of armf 7Ve" anderen vinger
brandtschen pronk omgaf. een pronk, die mee
tuimelde in den tuimel van'n oververzadigd le
ven. Geen salon, geen kamertje zonder de Ma-
kart-boeket met zUn grassen en pluimen. In
herfstachtige kleuren; geen mooie vrouw zon
der den roodachtigen glans in het haar, dien
Makart, volgens Tltlaan, voorschreef. En daar
de schilderkunst zich met gescfhiedenls en al
legorie bezighield, kwamer ze ook bU Makart
op bet tooneel: de konlngen en godinnen, de
triomftochten en al het symbolische gedoe.
Zoo wilde het de tUd. Makart wilde echter ook
de kleur, den gloed, de stof, het vleesch. En
zoo schiep hU. de vlammende colorist, de mo
numentale decorateur, al zUn kolossale schil
derwerken, nu eens historieerend. dan weer al-
legorleerend, maar altUd verzot op den kleurigen
glans, altijd schilder, altijd een feestelUk ar
rangeur. Soms is het slechte een kleine groep,
een nietigheid, die hem aanlokt en die hU met
meesterschap uitvoert; rondom groeit dan
▼luchtig, dat, wat de tUd verlangt.
De kleuren werden dof en vaal en met hun
glans verwelkte ook zUn roem. Maar er zyn
kleinere werken, vaak slechts studies,
welker onvergankeiyk colorlet het groote mees
terschap van Makart's penseel, de kleurenroes
van zUn palet, boven allen twUfel verheven
zUn. Daar zUn vrouwenportretten, die uit een
fluweelachtig donker in een fUn geaderd, door
schijnend Incarnaat opllchten en die zich waar
dig naast de edelste Engelsche. Vlaamsche en
Itallaansche werken kunnen plaatsen.
Hoe had de kleine, zwUgzame man uit Salz
burg, die naar Weenen was gekomen, alles,
wat hem innerlijk bewoog anders kunnen zeg
gen, dan in geUjkenis, zinbeeld en geschiedenis
van zUn tUd? En hU was zóó sterk, dat zUn
vorm den inhoud brak; mythologie en geschie
denis werden tot een vocrwendsel. een folie,
verlaagd terwllle van de zinnelUkheid zUner
kleuren en den groeten opzet zUner decoratie
ve visioenen. Maar toch Ugt over al dit weel
derige genieten al te dikwijls de schaduw der
Vanitas, de sombere glans van een begrafenls-
pronk. De tUd is vervuld, het hoogtepunt over
schreden. Fin de siècle. Er waait een koelere
wind.
Nu, vUftig jaren later, Ugt een kleine eeuwig
heid tusschen de ulterlUke pracht van toen en
de nuchterheid van het beden. Makart stierf
jong, vier en twintig jaar oud Maar toch niet
vroeg genoeg, om niet meer naar het afkHn-
ken van zUn leven te behoeven te luteteren. HU
was als een meteoor, die kwam en verdween
en die, nu men hem minder haat en bemint,
terugkeert. HU is het Weenen van het. eind
der 19de eeuw. Maar hU is tevens de Oosten-
rUker vol levensvreugde, overschaduwd door die
resignatie, welke door haar gedempten mol
toon de levensmelodie afrondt en die het don
ker is, waardoor het Hcht beter uitkomt Zoo
dringt zich ook InnerlUk steeds weer een ver-
geUjk met Mozart op, die evenals Makart in
het feestelUke Salzburg geboren, jong in Wee
nen is gestorven: die ook het leven genoot en
toch den smartbeker moest uitdrinken, zjjn lot
vervullend door een onge’ooflUke scheppings
kracht. Het werk dezer be.de kunstenaars legt
een eeuwige getuigenis af van den levenslust en
het levensleed der OostenrUksche menschen.
DR. HERBERT 6TIFTER
n-
b-
i-
Ls—
en
sr-
(Llnkerhelft
vba het bord: