ONS BLAD
Panderjager
brand gevlogen
Bij start op tractor gebotst
Het Duitsche protestantisme
1
I
INZITTENDEN SLECHTS
LICHT GEWOND
heden
Het nieuws
van
DR. JAGER AFGETREDEN
DE BAROMETER
De intem. wapen
handel
MIG DE KATHOLIEKE PERS
VER
Vliegtuig na enkele minuten niet
Geyssendorffer
Zal
Twee Rembrandts ont-
vreemd
Masaryk hersteld
van
De constructie der P.H.O.S.T.
Een bisschopsraad
bij eengeroepen
De Indië-reis als Postjager
Dr. Jager
De vlootbesprekingen
„Christenen-in-actie"
A»jet
Pech tot het tragische
einde
De concentratiekampen
in Oostenrijk
Reeds scherpe controle
in Engeland
Geen uitlevering
Pavlewitsj
Neger uit gevangenis
ontvoerd
Italië acht zijn schuld niet
bewezen
Als advocaat van de officieels
Duitsch-Evangelische Kerk
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
2
NORTH
L
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAF
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
ZATERDAG 27 OCTOBER 1934
g»
MarseilleSchiphol in
drie uren
Japanners verschaffen nieuwe
inlichtingen
Start op 9 December 1933
''d
2
BUREAUX: HOF 6. ALKMAAR
Het „intrekbaar landings
gestel"
Engeland de regeeringen uit-
noodigen controle uit te
oefenen op den
wapenuitvoer?
I
De Panderjager, welks korte bestaansperiode, vol teleurstelling, op zoo tragische wijze is afgesloten
meer dan een hoopje asch
-
ACHT EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 23
181111111
iiilliiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiliiiiiilliHiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiHillliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiitiiiiiiiiiiiii
en
-4
vooruitzichten:
weinig veran-
30
-0
Q
gestemd
4
6
o o
waa
anders
*9
33
s
a
ra
Onder de twee zljmotoren waa het „intrekbaar
landingsgestel" bevestigd, dat de geweldig groo
ts „Goodyear balloon”-wielen geheel tusscijen
de holmen van den vleugel kon wegmoffelen I
Deze constructie werd een bijzonder knappe uit
vinding geacht van den heer Slot, die hiervoor
ten bestuurden Asjes, Geyssendorffer en ir. van
der Maas het toestel.
Ir. van der Maas verklaarde na afloop, dat
naar zijn meenlng het toestel voldeed aan alle
else ben, die eraan konden worden gesteld. Ook
Geyssendorffer toonde zich uiterst tevreden, al
waren er nog wel eenige dingen, die verbeterd
konden worden.
•rekende snelheid bedroeg maximaal pl m
M. per uur. wat op een kruissnelheid <dus
met gedrosselde. zuinig loopende motoren) van
plm. 300 KM. uitdraaide, dus bij 1314 uur
vliefen ongeveer 4000 K.M. per dag was.
Is Engeland voornemens de regeeringen uit te
noodigen coutróle op den wapenuitvoer -uit te
oefenen?
De Onnes-saak zal niet vóór Januari 1935 In
booger beroep behandeld worden.
Het Duitsche protestantisme. Dr. Jager afge
treden als advocaat der Duitsch-Evangeliacha
Kerk.
In Engeland zjjn twee schilderijen van Rem
brandt ontvreemd.
Brutale Nedcrlandsche oplichters in België ge
arresteerd.
>oral,
kken
t je
lijk
ilt-
10
or
P.
in
te
vloot-
werden geleld
De directeur van de Hoogere Krijgsschool heeft
in Den Haag gesproken over de opleiding tot
beroepsofficier
Japansche gezant te Den Haag pessimistisch
gestemd ten aanzien van den afloop van de
conferentie te Batavia.
tfers
hij
vrjj
ulke
kiel
4de
tiled
die
end
Iers
cht.
cftt
lier
lem
eu-
us
Ier
np
Stand op Zaterdag ia aar vja.t 7(9.1
Vorige stand: 7(1.1
I
niet,
traal
pet.
lang
i bij
tot
Uien
het
rekt
dat
at
aar
dj)
er-
se
oor
m-
NOORD-HOLLANDSGH DAGBLAD
dien
als
ikje
I
Een wetsontwerp, strekkende om aan ben, die
het artsdiploma van de geneeskundige hooge-
school te Batavia bezitten, de bevoegdheid te
geven hier te lande de genesekunst uit te oefe
nen.
fijn.
een
NA)
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
Op 6 Januari 1934 te 3 uur 11 's morgens werd
van Batavia de terugreis aangevangen. Wegens
een defect aan de benzineleiding moest het
vliegtuig echter weer terugkeeren.
Om zes uur startte de Postjager opnieuw.
Reeds den volgenden dag had men opont
houd te Calcutta, waar een nieuwe motorstar-
ter moest worden aangebracht. Verder verliep
de reis zonder moeilijkheden. Op 11 Januari
landde de Postjager te 11 uur 40 op Schiphol,
nadat hij den afstand MarseilleSchiphol (985
K.M.) in ruim drie uur had afgelegd De ge-
heele terugreis werd in ongeveer 50 vlieguren
volbracht. De „Postjager” had ongeveer 240 K.G.
post aan boord. Een hartelijke ontvangst werd
den vliegers op Schiphol bereid.
Het Postjager-experiment was hiermede ech
ter ten einde.
en
zijn slechts licht gewond, al-
stateF
Terwijl de vergadering der Evangelische bis
schoppen, welke Donderdag en heden gehou
den werd, aangelegenheden inzake den toe
stand binnen de Duitsch-Evangelische kerk be
trof. heeft rijksbisschop Müller thans een bis
schopsraad bijeengeroepen, welke In hoofdzaak
kwesties van kerk-polltieken aard moet behan
delen.
Het is mijn overtuiging, dat de inwendige
kerkelijke opbouw en uitbreiding, die slechts
met den Inzet van alle krachten kunnen worden
begonnen, slechts gegrondvest kunnen worden
op actieve medewerking van het lat.d.
Ik stel u derhalve voor, een engeren raad
van de bisschoppen bijeen te roepen, welke u
voor het opbouwwerk in den zin van waar
achtige pacificatie ter Beschikking staat. Ik
hoop en wensch, dat het werk tot hot heil
van het Duitsche volk gelukt”.
Verwachting: Meest matige zuidweste-
Hjke tot westelijken wind, half tot zwaar
bewolkt, mogelijk enkele regenbuien, iets
kouder.
Verdere
de ring.
Rede van den hoofdaalmoezenier, kolonel J. J.
J. Noord man. over de geestelijke verzorging in
het leger.
Onze Romeinsche correspondent meldt ons:
De „Osservatore Romano” van 24 deze> geeft
de woorden weer, die de Duitsche HtlksbiMcrop
Müller wiens kerk onder zijn polltle-maat-
Geyssendorffer seint uit Allaha
bad:
„Bij nachtstart in Allahabad reed
plotseling een tractor met zoeklicht
in onze startlijn. Machine kwam
vliegende in botsing met dezen
tractor en vloog in brand. Wij kon
den gelukkig alle drie ontkomen en
zjjn ongadaard".
LONDEN, 26 Oct. (Reuter) Twee meester
werken van Rembrandt, de ..Bijbellezing” en
het „Portret van een edelman”, zjjn op gehettn-
zinnige wijze verdwenen uit de woning van lord
Peel, gelegen In het graafschap Hamshire.
DE „PANDERJAGER” IS BIJ HET STARTEN
TE ALLAHABAD TEGEN EEN AUTO GE
BOTST EN VERBRAND; DE INZITTENDEN
LICHT GEWOND.
Op 9 December 1933 des morgens kwart over
vier vertrok de Pander-postjager. de PJH.O.8.T.
voor zijn eerste reis van Schiphol naar Indië
met ongeveer 51.000 poststukken, tezamen
271 K.G. post. De bemanning bestond uit de
heeren Asjes, Geyssendorffer en van Straten.
Nog in den namiddag van dien 9en December
echter, toen het vliegtuig zich bevond tusschen
Brindisi en Athene, werden de bestuurders ge
noodzaakt terug te keeren naar het militaire
veld Grottaglie (Italië) tengevolge van het
vastloopen van den rechter-motor.
Na een gedwongen oponthoud van bijna drie
weken in Italië een nieuwe motor moest uit
Amerika overkomen zette de Panderjager
zijn reis voort en landde op Zondag 31 Decem
ber te half tien 's morgens Indische tijd be
houden op het vliegveld Tjililitan bij Batavia.
De tocht van Athene tot Batavia werd vol
bracht in 72 uur en 20 minuten. Van Athene
werd vertrokken op denzelfden tijd als waarop
de reis vandaar zou zijn vervolgd zonder nood
landing te Grottaglie.
De totale reisduur bedroeg dus (zonder nood
landing) 93 uur 46 minuten. De afstand van
13.600 K.M. werd afgelegd in ruim 45 uren.
Ztut straffen dreigen tegen verkoopers van
Sweepstake-loten; een hunner f 1006 boete
opgelegd.
auto.
Het toestel vloog in brand en
werd volkomen vernield.
De bemanning is geheel onge
deerd.
ROME, 26 Oct. (V. D.) Naar verluidt zouden
de Itallaansche autoriteiten voornemens zijn de
uitlevering van den te Turijn gearresteerden
Kroatlschen terroristenleider, dr. Ante Pavle
witsj en zijn medewerker Kwatemlk te weige
ren. aangezien naar hun meenlng het bewijs
voor de medeplichtigheid der beide Kroaten aan
den moordaanslag te Marseille niet geleverd is.
Als zuiver politieke vluchtelingen zou hun uit
levering in strijd met het geldende internatio
nale recht z(jn.
De gendarmen, die de passen van de reizigers
nazien, hebben te Thonon een blonde vrouw
gearresteerd, die een pas had ten name van
Grantska Malbowa uit Tsjecho-Slowakije. Ver
moedelijk stond zij in verbinding met de moor
denaars van Marseille.
T«Woon Adminiitratiq 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.—
Voor buiten Alkmaar f 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spearnestad - Haarlem
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c, ingez. med. 40c.
p. regel; idem op pag één 55c. p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Vopr de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
WEENEN. 26 Oct. (Reuter) Als gevolg van
de Februan-omwenteling bevinden zich nog
ruim 500 personen in de Oostenrijksche concen
tratiekampen in arrest of onder gerechtelijk
toezicht. Hiervan zijn 60 sociaal-democraten.
475 radicalen van den linkervleugel, o.w. 170
communisten.
Officieel wordt tegengesproken, dat oud-bur-
gemeester Seitz van Weenen zich in de gevan
genis bevindt. Sinds eenige maanden ondergaat
Seitz een behandeling in een der beste parti
culiere ziekenhuizen van Weenen.
Bovendien zijn vele andere leiders der om
wenteling op vrije voeten gesteld.
LONDEN. 26 Oct (Reuter). De diplomatieke
correspondent van de ..Dally Telegraph" meldt:
De Brltsche minivers onderzoeken de vraag,
of het niet wensclwlijk zou zijn, alle landen,
die wapenen uitvoeren, uit te noodigen tot het
afleggen van een verklaring, ten aanzien van de
ratlonallseering en contróle van den wapenuit
voer door de regeeringen.
De Brltsche regeering oefent een strenge con
tróle over haar eigen wapenuitvoer uit. Parti
culiere Brltsche firma’s mogen slechts oorlogs
materiaal uitvoeren na verkregen vergunning
van het ministerie van Handel, dat van te vo
ren overleg pleegt met het Departement van
Buitenlandsche Zaken en dat van Buitenland-
schen Handel.
De vergunning wordt slechts dan verleend,
wanneer de Brltsche regeerlng ervan overtuigd
is, dat de bestelling de goedkeuring heeft van
de betreffende buitenlandsche regeering, en de
wapenen niet bestemd zijn voor doeleinden,
waarmede de Brltsche regeering zich niet kan
vereenigen.
Volgens het blad oefent geen enkele regee
ring zulk een nauwgezet toezicht op de bewa-
peningsindustrie uit als de Brltsche regeering.
Zou de Brltsche regeering definitief besluiten,
andere mogendheden tot onderteekenlng van
een nieuw document uit te noodigen, dan zou
dit een belangrijke bijdrage beteekenen voor de
organisatie van den v*de.
De „Postjager” maakte zjjn eerste groote
proefvlucht boven ons land op 27 November
1933 langs de volgende route: Schiphol, den
Helder, Waddeneilanden. Groningen. Enschede,
Deventer. Arnhem, Nijmegen. Roermond, Breda.
Bergen op Zoom Vlissingen, Rotterdam, den
Haag, Leiden, Soes ter berg, Amersfoort, Schip
hol. in de zeven uren, dat hij in de lucht was,
*erd een kleine 2000 KM. afgelegd. Om beur-
r
E^V
■*LT»1O
GOEO
1
ïi
Hij was er van beschuldigd een jong blank
meisje te Greenwood te hebben gedood.
De overheid vreesde de woede der volks
menigte en had den man heimelijk naar Brew-
toen doen overbrengen.
ALLAHABAD, 26 Oct. (Reu
ter). Toen de „Panderjager” om
10 uur 40 plaatselijke tijd wilde
starten, om den tocht naar Australië
voort te zetten en bezig was naar
bet eind van het vliegveld te taxiën,
kwaan bet toestel in botsing met een
De Panderjager. schepping van den con
structeur Th. E. Slot, werd gebouwd om In
3J^ dag naar Indië te vliegen, met 500 K. O.
post. Het toestel moest daarvoor zoo licht en
tóch zoo sterk tnogelljk zijn. Dan moest het
zoo min mogelijk schadelijken weerstand heb
ben, om een groote snelheid te halen.
LONDEN, 26 Oct. (Reuter) In Downlng-
Street vond vanochtend een bespreking plaats
tusschek de Japansche en Engelsche
delegaties De beraadslagingen
door MacDonald.
In het na afloop gepubliceerde communique
worot slechts gezegd, dat de Japansche gede
legeerden hun voorstellen op verscheidene
legeerden hun voorstellen
punten hebben toegelicht.
Reuter meent te weten, dat de Brltsche re
geering de Japansche plannen nog niet in haar
bezit heeft. We) zouden echter de Engelschen
thans een goed algemeen begrip hebben ge
kregen van de basis der Japansche voorstellen
Een der voornaamste geschilpunten tus
schen de Japanners en de Engelschen zou, zijn
de kwestie, of dulkbooten al aan niet' tot
de offensieve wapenen moeten worden gera
kend.
STORMWAARSCHUWINGSDTENST
Geseind uit De Bilt 26 October 15 uur 25
aan alle posten:
^Attentiesein neer.”
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiitiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiniiiiitiiiniiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiH
na lange proefnemingen een zeer sterke, maar
toch lichte en eenvoudige mechaniek vond. De
wielen (op rollagers met flinke remmen voor
zien) zaten tusschen vorken, welke wederom
zoo eender als de voorvork van een motorrij
wiel. met een .Messierolleschokbreker” waren
afgevoerd. Door een eenvoudlgen draaitrommel
werden door den piloot met sterke kabels de
wielen In de uitsparing tusschen de lar.gslig-
gers der vleugels getrokken en automatisch
vastgezet. Een waarschuwingssysteem gaf den
piloot telkens den stand van het wiel aan. zoo-
dat hij nooit bij vergissing, zonder uitgetrokken
wielen, kon landen. Als het geheel ingetrokken
was, glapten tevens twee aluminium deurtjes
van het omhulsel dicht, zoodat het heele me-
Chniek uit den luchtstroom onttrokken werd.
De romp was van een slanke vischlljn, zooiets
als een jonge Zeppelin met een stompen neus.
Hij zat met 8 flinke bouten over de twee langs-
liggers der vleugels heen, zoodat de onderkant
van den vleugel met dien van den romp een
effen vlak vormde. In den neus was de derde
der motoren, ook met een .Ji. A. C. A.”-kap be
vestigd, waarachter de twee piloten zaten.
De cockpit (bestuurdersruimte) was zeer ge
rieflijk en ruim ingericht. De zitplaatsen waren
vertikaal verstelbaar (gezien het verschil In
lengte van Lt. Asjes en Geysaendorferen zij
delings draaibaar. De stuurarm met het wiel
van het enkelvoudige stuur kon naar eiken pi
loot toe geklapt worden, zoodat zij elkander ge-
makkelljk konden aflossen, zonder van plaats
ta veranderen. De romp bestond uit enkele
spanten, welke met betrekkelijk zwakke liggers
verbonden waren. Het geheel was wederom met
Bakelite-triplex bedekt en vormde zoo een lich
te, oersterke torsie vrije buis!
Aan den achterkant eindigde de romp met
een vlak (spiegel), waaraan alle bevestigingen
van het hoogte- en zijroer, tevens alle kabel
aansluitingen en smeerpunten vastzaten. Daar
omheen als afsluiting van den romp zat een
«lectronkap (een zeer licht magneslum-aluml-
nlum mengsel), welke de scherpe achterpunt
van het toestel vormde.
Uit hetzelfde lichtmetaal waren ook de ver-
kleedingen gemaakt, welke den overgang van
den vleugel in den romp vormden, iets wat
zeer noodzakelük was voor de goede werking
van t hoogteroer, dat door de streamline-ver-
kleedingen een gladden luchtstroom en daar
mede volle werking ook in landingstoestand ver
kreeg. In de zijkanten van het toestel waren
nog een deur en een laadgat. behalve de ra
men der cabine. Achter de piloten in de cabine
zat de radionjst en In de laadruimte de 500
K.G. post.
Het geheel was een der modernste 3-motor! ere
vliegtuigen en wel het kleinste in verhouding
met de P K der 3 motoren. De breedte
was plm. 16 Meter, lengte plm. 11 Meter en
M6
PRAAG, 26 Oct. (V.D.) De president van
Tsjecho Slowakije Masaryk is volledig van zijn
ziekte hersteld en heeft al zijn ambtsbezighe
den hervat. Men heeft het plan tot het benoe
men van een waarnemend president daarom
weer laten varen.
BREWTON, 26 Oct. (V. D.) Naar gemeld
wordt, hebben heden omstreeks 100 man, die
in 30 auto’s kwamen aanrijden, de gevangenis
overvallen en een gevangen neger ontvoerd.
Men vermoedt, dat de neger naar Greenwood
in Florida gebracht Is, om daar gelyncht te
worden
BERLIJN. 26 Oct. De Duitsch-Evangelische
landsblsschoppen met Inbegrip van de Zuld-
Dultsche geestelijke commissarissen hebben te
Berlijn vergaderd. Rijksbisschop Müller deed
mededeeling van een verzoek van den advocaat
der Duitsch-Evangelische kerk. Mlnlsterial-
dlrektor JAger, dat als volgt luidt:
„Mijnheer de Rijksbisschop. Na princlpieele
afdoening van de mij gestelde taak van organi
satorische behandeling der Duitsche Evangeli
sche Kerk, leg Ik, gelijk ik U reeds eenigen
tijd geleden heb aangekondigd, mijn kerk
politieke functie weer in uwe handen.
Het hoofdstuk van het toestel was de vleu
gel, waaraan de romp, de motoren en het lan
dingsgestel zaten. De vleugel bestond uit twee
geweldige langsliggers (holmen), kist vormig en
met versterkingen binnenin opgebouwd.
Op deze twee holmen waren de ribben, ook
vt\n triplex, met verstijvingen gelijmd en als
huid weer met trlplex-platen afgedekt, zoo
dat het geheel a. h. w. een groote waterdichte
kist werd. Het profiel was beneden licht, bo
ven flink gewelfd, wat groote snelheid en sta
biliteit gaf.
Daar nu de groote snelheid in de lucht niet
bepaald gemakkelük voor het landen is, moest
er iets verzonnen worden, om het landen zoo
langzaam mogeljjk te doen geschieden. De ach
terkant van den vleugel, welke anders de klep
pen voor de dwarsbesturing (ailerons) bevat,
was als één enkele klep gemaakt, welke alleen
een neerwaartsche beweging kan uitvoeren, zoo
dat deze, naar beneden onder een bepaalden
hoek getrokken, eerstens remde en ten tweede
draagvermogen (lift) gaf, doordat het vleugel-
profiel naar beneden werd gewelfd. Om nu
voldoende dwarsbesturlng te verkrijgen, zaten
er bovenop en langs den achterkant van den
vleugel kleine losse vleugeltjes, welke het werk
der gebruikelijke ailerons verrichtten I
Rechts en links van de plaats, waarop de
romp komt te zitten, waren op over de 3 Meter
afstand de twee zjjmotoren even voor den
vleugelneus in den vleugel gebouwd. De motoren
verdwenen geheel „streamline” In den vleugel
en waren bedekt met NA.CA. (z.b.)-kappen.
regelen uiteen valt zou gezegd herben in sen
Berljjnsche vergadering van Duitsche Christe
nen.
„Zij (de oneenlgen) beweren, dat men in
Dultschland een Staatskerk wil oprichten, waar
in God niets te zeggen heeft en waarin de
Staat en Adolf Hitler heer en maester t(jn
Het Is een leugen.... Men begrtjot niet dat
de jonge nat.-soc. strijders Christenen tn actie
zjjn. Men vindt het ruw. dat zij hun «tokken
stukslaan op de hoofden van nun tegenstanders
Ik echter heb steeds bekend, dat ik meet ach
ting heb voor dit christendom van ne daad ?an
voor de beschouwing in een hoekje oil oen
haard. Adolf Hitler zelf heeft voorgestel, -ma
de nat.-soc. christenen .natsoc Dultsehe
Christenen” te noemen De Dultscne Christe
nen denken er niet aan. Christus van zfjr plaats
te stooten en door een of andere oude G»r-
maansche godheid te vervangen Maar wij.
Duitsche Christenen, willen de dingen op
Duitsche wijze zien”.
Hierbij teekent de redactie van de .Oseerva-
tore” aan:
..BiJ voorbeeld: een Christendom dat den
naaste met stokken slaat en dat aan anderen
doet, wat het niet aan zichzelf zou wihen ge
daan hebben; want tndlen het niet- contemp a-
tleve Christendom de schouders vac den Rljlr»-
bisschop zou bewerken zou misschien óo* voor
hem de naastenliefde met bbbehoorende m«-dl-
tatle in een hoekje bjj den naard weer in eere
komen."
Nader wordt gemeld, dat de
„Panderjager” door het vuur in
derdaad volkomen is vernield.
De piloten Geyssendorffer
Asjes
dus dit laatste telegram.
Over den marconist Fronk zegt 't
telegram niets, maar voldoende zij,
dat het vorig telegram sprak over
de bemanning in haar geheel.
De „Panderjager", die na 't on
geluk van de vorige week gerepa
reerd was, zou om 19.30 Amster-
damsche tijd vertrekken.
Op het oogenblik, dat het toestel
zich van den grond verhief kwam
het landingsgestel in botsing met
een auto, waarop een zoeklicht
aangebracht.
De „Panderjager” kwam met dit
zoeklicht in aanraking en vatte on-
middellijk vlam.
De inzittenden sprongen uit het
toestel en ontkwamen aldus op won
derbaarlijke wijze aan een vreeseljj-
ken dood.
De Indische chauffeur van den
auto werd ernstig gewond.
Het benzine-reservoir van den
„Panderjager” geraakte in brand en
binnen enkele minuten was er van
het vliegtuig vrjjwel niets
over dan een hoopje asch.
