De laatste spellingronde
Het half millioen
de demagogie
van
OVER DEN AFSLUITDIJK
MINISTER MARCHANT
VOOR DE RADIO
Speculatie op de onna
denkende menigte
DINSDAG 30 OCTOBER 1934
HET INTERNATIONAAL EUCHARISTISCH CONGRES
en
Vreemde arbeids
krachten
MGR. MUTSAERSOORD
ORKAAN OP JAVA
GEVAARLIJK HERFSTWEER
PATER V. COOPS O. F. M. t
99
De moord te Waspik
DE K.L.M. IN WEST-INDIË
Aanvoer van pekel- en
steurharing
Autobestuurder onder
invloed
Versche haring naar
Duitschland
Publiek de dupe van
A-T.O.-monopolie
Het veranderde woord
beeld
HET FAILLISSEMENT VAN
DEN HEER ONNES
BOUW VAN EEN NIEUWEN
„PANDER JAGER”?
-
Ingestelde commissie geïnstalleerd
it
Geen Duitsch crediet
eind
Jaarvergadering te Utrecht
Auto geslipt en tegen een boom
B
bh
Anderhalf jaar voor dader
Slechte restauratie
k
n
i
behoeven om te geraken
I
Ik spreek van de laatste ronde, omdat Ik
men
I
t
I
e
a
id
10
rt
Nieuwe concessie-aanvrage voor
Ged. Staten van Noord-Holland
Wielrijder aangereden
later overleden
Wordt binnenkort geheel
stopgezet
Voorbereiding van de
postvlucht
an
an
ar
Toen de nacht gevallen was: te midden van de ongetelde volksmenigte straalt
het kruis fulget crucis mysteriam
Schryf- en spreektaal
Prof Huizing» behoorde te weten:
lo. dat de schrUftaal als Instrument eener
Ja, wat wil men nog, nu Hesman met zün
K LM zijn Pelikaan, zün Ulver, in zijn voor
naamste afdeellng, den vllegdienst vereenvoudl-
ger ia gebleken?
Nu de mannen van de daad den ballast van
e’s ea o’z, ch'a en n*z hebben over boord ge
gooid? Niet zoo, maar sol
Te Venlo is Maandag in het 8t. Jozefszieken-
hute op 45-jarigen leeftijd overleden pater VI-
valdus Coops Of.M,
■n
id
m
lit
te
;r»
sn.
en
nk
Vrijdag as. vertrekt de heer L. F. Bouman,
chef der afdeellng Speciale Zaken der K. L. M.
per s.s. „Costa Rica” van de K N. 8. M. naar
Curacao met het oog op de voorbereidingen
voor de Kerstpostvluoht AmsterdamCuracao
van de ,J3nlp” en de verdere plannen van de
K. L. M. ten aanzien van West-Indië.
De heer Bouman zal waarschijnlijk
Maart naar Nederland terugkeeren.
In de eerste plaats heeft de door
wijziging van de crlsis-haringbeschlkklng 1934 I
bepaald, dat het tijdvak waarin schepen ter
haringvangst mogen uitvaren zal eindigen met
Ingang van den 4den November 1934, zoodat
na 4 November n geen schepen meer zullen
mogen uitvaren.
Voorts is door den Minister aanhangig ge
maakt een kort besluit tot wijziging van het
crisis-hartngbesluit 1934 I. welk ontwerp reeds
in een vergevorderd stadium van behandeling
verkeert en hetwelk een bepaling bevat, dat de
aanvoer van pekel- en steurharing na 4 Nov.
a* is verboden.
Spr. erkende voorts, dat als de Spoorwegen
hun taktiek zouden wijzigen, zij met het mate
riaal wel een behoorlijken dienst zouden kunnen
onderhouden.
Spr. besloot zijn pleidooi met het verzoek aan
Ged. Staten het algemeen belang te begun
stigen en de concessie aan zijn cliënt te ver-
leenen.
De beslissing volgt later.
t
R
14
Prof Huizinga is hierdoor zoo verbijsterd, dat
hjj laat volgen: „Indien ik katholiek was, sou
het mij genoeg zijn om zoo spoedig mogelijk te
verhuizen naar een land waar de uitdrukkings
vorm van mijn geloof voor dergelfjke ingrepen
gevrijwaard was". Het is gelukkig voor de
Voor een commissie uit Gedeputeerde Statest
van Noord-Holland werd Maandag een aan
vrage behandeld van W. Veltmann te Leeuwar
den om vergunning tot het exploiteeren van een
autobusdienst van Leeuwarden over Alkmaar
en Haarlem naar Amsterdam en terug.
Op het Departement van Sociale Zaken is ge
ïnstalleerd de by beschikking van den Minister
van Sociale Zaken d.d. 22 October j 1. ingestelde
commissie van advies inzake de toelating en
het werken in Nederland van buitenlandscne
musici en artlsten en van buitenlandse!) perso
neel in hotel-, café- en restaurantbedrijven.
De taak der commissie vloeit voort uit een Ier
doeleinden der wettelijke regeling. t.w. beper
king van het aantal vreemde arbeidskrachten
voor zooveel dat noodig en mogelijk is; dat wil
zeggen: met inachtneming van de belangen der
bedrijven.
Een vergissing te dat „het Nederlandsche
Episcopaat zich h^eft laten belezen, door in het
gebed de woorden „Moeder Gods" door „Moe
der van God” te doen veranderen.” Het gebed
is wel zoo veranderd, maar de verandering
heeft met de vereenvoudiging niets te maken.
De voorzitter, mr. Bomans: Bestrijdt u het
standpunt van de Kroon, dat de Ned. Spoor
wegen voldoende in de verkeersbehoefte voor
zien?
Mr. Buiell: Ik bestrijd het standpunt als zou
den de spoorwegen het publleksbelang behar
tigen. Het publiek vraagt een goedkoope ver
binding linea recta en de Spoorwegen laten
de passagiers eenlge malen overstappen van
spoor in bus. Er moet een druk verkeer ge
schapen worden, men moet de menschen
anüneeren.
De strijd van de vereenvoudigers zou nooit
zijn gewonnen, als zij naar de wetenschap niet
gelijk hadden gehad.
DJEMBER. 29 Oct. (Aneta). Door een orkaan
te de rijst pellerij te Kallwates verwoest. Verder
zijn 128 Inlandsche woningen in drie kampongs
en zes tabaksschuren vernield. Eenlge telefoon
aansluitingen raakten onklaar.
In hooger beroep werd door het gerechtshof
te 's Bosch in een zitting met gesloten deuren
behandeld de strafzaak tegen den 32-jarigen
arbeider P. J. v. O. uit Sprang-Capelle. die door
de Bossche rechtbank wegens doodslag tot zes
jaar en zes maanden gevangenisstraf was ver
oordeeld.
Hem was ten laste gelegd dat hij op 23 April
IJ. te Waspik opzettelijk en met voorbedachten
rade J. Kools van het leven had beroofd door
hem, na kalm overleg en rijp beraad, met een
scherp voorwerp in den hals te snijden, waar
door de man is overleden. Het Hof wees gister
arrest en bevestigde het vonnis van de Bossche
rechtbank, waardoor den verdachte tot etn ge
vangenisstraf van zes jaar en zes maanden te
veroordeeld.
welk ook hét
verslag varJ
Wigman. Op
van ƒ399.085.23.
Ook de begroeting 1985 kon de goedkeuring
der vergadering erlangen.
De Vries en Te Winkel staan tot Stegen
beek als een ameublement uit massapro
ductie met goedkoop trijp, met een buffet
met gekleurde glaasjes in de deuren en
een karpet uit een plattelandswarenhuls
staan tot een deftig en rustig antiek inte
rieur. De Vries en Te Winkel is confectie.
De misleide en medelijdende vader of
moeder, ook in katholieke gezinnen, niet
te best op de hoogte met de kleur van bet
Nederlandsch Verbond van Vakverenigin
gen, zal natuurlijk gaarne zijn handteeke-
ning zetten onder een petitie aan de Re
geering, om in den winter wat meer voe
ding en dekking en een geldelijk toeslagje
te verstrekken aan de hulpbehoevende
werkloozen, want: „Landgenooten, van wel
ke kleur of richting, van welk beginsel of
geloof, van welken stand gij ook zijt.” enz.
De ensceneering van dit petitionnement
is een speculatie op de onnadenkende me
nigte voor de aan eigen propaganda den
kende soclaal-democratle. Pastoors en do
minees worden meegenomen om voor de
BD.AP. aan de deuren te kloppen. Ook
zullen de heeren Albarda en Kupers niet
verzuimen, om bij de begrootingsdebatten
te paradeeren met het half-millloen, dat
dezen oproep aan de Nederlandsche Re-
geering heeft onderteekend
In het Gebouw voor Kunsten en Wetenschap
pen te Utrecht had Maandag de algemeene
vergadering plaats van de R. K. Herstellings-
oord-vereenlging van Spoor- en Tramwegper
soneel „Mgr. Mutsaers", onder leiding van den
heer H. F. Timmermans.
Nadat de notulen der vorige alg. vergadering
op 30 October 1933 te Utrecht gehouden, zonder
bemerkingen waren goedgekeurd, had de ver
kiezing van bestuursleden plaats.
De aftredende bestuursleden. nJ. de heeren
Jos. v. Hert. Tilburg. J. J. Turlings. Roermond,
en J F. G. Wigman. werden, daar geen tegen-
candldaten waren Ingekomen, herkozen.
Het Jaarverslag van den secretaris, hetwelk
wij reeds publiceerden, werd goedgekeurd, het-
geval te met het financieel Jaar-
den penningmeester, den heer J.
de balans 1933 prijkt een bedrag
Met de vereenvoudiging zijn wij in twee
maanden verder dan de nieuwe De Vries
en Te Winkel te gekomen In tien jaren.
Het heeft toen zoo lang geduurd, doordat
Thorbecke en zijn ambtsopvolgers op dit
terrein geheelonthouder waren.
Zaterdagavond omstreeks half twaalf te op
den Benoordenhoutscheweg bij den Leldsche-
straatweg te Den Haag een aanrijding gebeurd
tusschen een personenauto, bestuurd door "n 33-
jarigen inwoner van Rünsburg en den 34-ja-
rigen wielrijder C. J„ wonende in de Hobbema-
straat te 's-Gravenhage.
Een te Wassenaar woonachtige geneesheer
verleende de eerste hulp aan den wielrijder, die
ernstig gewond door den geneeskundigen dienst
naar het ziekenhuis aan den Zuldwal werd ver
voerd. alwaar hij nachts te vier uur te over
leden.
Het rijwiel werd geheel vernield, terwijl van
den auto de rechterkoplamp en de voorruit wer
den vernield.
De politie heeft den auto In beslag genomen
en den autobestuurder, die onder invloed van
sterken drank verkeerde, aangehouden en in
bewaring gesteld.
De nieuwe spelling te erin gegaan. Wij zijn
aan de laatste ronde. De aanleiding voor mijn
spreken is voornamelijk het advies van profes
sor Huizinga.
HU schrijft: handhaaf Indien terugkeer nog
mogelUk is. HU bedoelt dus: keer terug.
De geleerde openbriefschrUver verkeert in de
dwaling, dat de minister van Onderwijs, dien
hU ziet als een pas bU ongeluk bekeerd dilet
tant, binnen zUn ambtskring van het onder-
wUs zekere maatregelen heeft genomen, die niet
zUn te verantwoorden.
De Minister van OnderwUs heeft, met in
stemming van den Ministerraad bevorderd,
dat voor het onderwUs een vereenvoudigde
schrUfwUze zou worden ingevoerd. Om deze
reden zijn bU KonlnklUk besluit wUziglngen ge
bracht in de examen-programma’s, die bU Ko
ninklijk besluit zUn geregeld.
De minister van OnderwUs heeft echter geen
voorstel gedaan om de nieuwe schrUfwUze op
stel en sprong voor den ambtelUken staatsdienst
in te voeren.
Het is volkomen verklaarbaar, dat de Re
geering dit niet doet voordat elk risico in de
algemeene aanvaarding te uitgesloten.
De wUziging behoeft niet onmiddellUk al
gemeen te worden toegejuicht, doch zU moet
aansluiten bU het geldende systeem, zoodat »U
na betrekkelUk kort gebruik er in gaat.
Een regeling van de schrUfwUze eischt unifor
miteit.
De regeling wUkt in hoofdzaak niet af van de
regelingen, die sedert 1912 zijn voorgesteld door
de deskundigen.
Men kan nu reeds, nog geen twee maanden
sedert de invoering, vaststellen, dat de nieuwe
schrUfwUze bU het overgroote deel van het on
derwUs te aanvaard. De argumenten, door de
verzetslieden aangevoerd, geven geen aanleiding
om te verwachten, dat het overgroote deel van
het volk niet zal volgen.
Ik heb goeden grond om aan te nemen, dat ook
naar het oordeel van prof. Huizinga, uit we-
tenschappelUk oogpunt op de wijziging geen
aanmerking te te maken.
Het Nederl. Instituut van Automobiel- en
Motor Experts wil een nationale inzameling
houden om de Nederlandsche constructeui s
weer in de gelegenheid te stellen tot den op
bouw van een nieuw nationaal product als de
„Panderjager”.
De „wilde" bussen trekken momenteel
veel meer passagiers dan de officleele. Wil
men aan deze onwettige diensten een einde
maken, dan behoeft men maar een concessie
te verleenen aan een onderneming, die in
het belang van het publiek gaat rudeii.
wr«t petitionnement voor meer steun
I—I aan de werkloozen haalde over het
half millioen handteekeningen en
volgens den voorzitter van het N.V.V. „wet
tigt deze uitkomst de hoop, dat het totaal
aantal handteekeningen de 500.000 zal over
schrijden." Zoo tenminste bericht de Ar
beiderspers.
Huls aan huis dragen roode werkloozen
het petitie-blaadje onder den titel „Wij
vragen gehoor.” Het is er heelemaal op m-
gericht, om op het medelijden te werken
en ook de handteekeningen van niet-so-
dalteten te werven. Die worden er dan ook
in menigte op gezet, want de schijn te aan
de petitie gegeven alsof ze met medewer
king van pastoors en domfné’s geschiedt.
Wat zal een christelijk gezin doen, dat een
verzoek tot onderteekening krijgt, aldus
Ingeleid door een met een schijn van in
stemming in het blaadje gememoreerde
mededeeling van den „weleerw. heer J.
Langendij k, kapelaan van den H. Wllli-
brordus buiten de Veste te Amsterdam.”
„Er te in vele harten door dezen maatregel
een zekere verbittering geslopen. Zelfs van
de meest godsdienstige werkloozen maakt
zich thans een zekere moedeloosheid mees
ter. En dat te te begrijpen, want heel vgel
van deze menschen zien geen
meer voor de zich opstapelende
beden. Niet alleen zijn de steunbedragen
■oodanig gedaald, dat zij in vele gevallen
ontoereikend zijn om aan alle noodzakelijke
gezinsbehoeften te voorzien, maar boven
dien opent zich voor hen geen enkel per
spectief meer, dat hoop kan geven.”
In de Torensche Allee onder Brammen is
Zondagmiddag een luxe-auto met drie inzit
tenden geslipt en tegen een boom gebotst. De
heer F. Ot en verloofde werden zwaar ge
kwetst, en naar het ziekenhuis te Zutphen
overgebracht. Hun toestand, die gisteren nog
levensgevaarlUk was, te thans redelUk wel. De
broer van F. O. kwam ar met lichte verwon
dingen af,
Bpreker's cliënt kan daarvoor zorgen.
De Ned. Spoorwegen maken wel bezwaren,
maar het te nog lang niet zoover dat er een
spoorweg over den afsluitdUk komt. Komt hij
er dan te hU hoofdzak^Ujk voor militaire doeX"
einden.
Als raadslid te Leeuwarden weet spr. dat er
zeer veel prUs gesteld wordt op een populairen
autobusdienst; in Friesland stelt men zich op
ndfrt bezoek van de Hollanders in. De afsluit-
4M moet niet blijven de nauwe hals van een
nesch. maar moet productief gemaakt worden.
Vroeg men voorheen aan de kinderen in Noord-
Holland „wat weet je van Friesland" dan ant
woordden ze „daar rijden ze het eerste schaat
sen”. Door den afsluitdUk zal ieder schoolkind
thans weten welke groote beteekenls Friesland
heeft. Het algemeen belang eischt dan ook een
goede verbinding.
Men weet, dat over den afsluitdUk verschil
lende „wilde" en onwettige diensten onder
houden worden en dat Ged. Staten een offi
cleele aanvrage reeds eerder hebben afgewezen,
welke afwijzende beschikking door de Kroon
bevestigd te.
Niettemin kwam deze aanvrage in behande
ling. omdat de aanvrager nieuwe feiten ter
verdediging gevonden meende te hebben.
Het grootste bezwaarschrift was dat van de
Nederlandsche Spoorwegen, die met den A.T.O.-
dienst voor de verbinding Friesland-Noord-Hol-
land zorgen.
Eenlge concessionarissen van diensten op bet
traject in N.-Holland 'vroegen verder een ver-
voersverbod op het door hen bereden teiTein.
Voor den aanvrager trad op mr. Buiell. die
betoogde dat in dit geval het algemeen belang
in hooge mate parallel loopt met het bUzon-
dere. De wet op de Openbare Vervoermiddelen
doelt niet op de eerste plaats op het veroor
zaken van flnancieele schade wanneer het al
of niet verleenen van een concessie overwogen
wordt. De Ned. Spoorwegen en de A,T,O. den
ken aUpen«aan geldelUk belang en niet aan het
publiek. De provincie mag niet vergeten, dat
de autobussen veel geld in het laatje brengen
(wegenbelasting, tolgelden etc.).
Volgens spr. heeft de praktik thans uitge
wezen. dat er wel degelUk behtsgfte bestaat aan
een goedkoope en rechtstreêkscne verbinding.
De categorie van reizigers die met de bussen
van aanvrager zal gaan rUden. denkt er nu
niet over de A.T.O. bussen te nemen, omdat ze
o.a. veel te duur zUn.
Een voorstel der afd. Eindhoven, om over te
gaan tot het bouwen van een Kleuterhuis. werd
uitgesteld tot de perspectieven der vereeniging
een gunstiger aanzien hebben.
Hef voorstel der afd. Eindhoven om voor de
bezoekers den bezoektUd te verruimen, alsmede
dat van Haarlem, om een ontvangzaal voor dat
doel te bouwen, werden aangehouden, daar het
bestuur binnenkort met een nieuwe regeling zal
komen.
Als plaats van de volgende algemeene verga
dering werd wederom Utrecht bepaald.
BU de rondvraag werd aangedrongen op een
eigen orgaan voor het Mgr. Mutsaersoord. Het
bestuur was van meening, dat met het oog op
de kosten daarvan, dit niet geheel verant
woord zal zUn. In het .Rechte Spoor” te ge
legenheid te over om mededeelingen te doen en
propaganda te maken.
De heer J. Hellemons, eere-voorzltter van 8t.
Raphael, sprak aan het einde der bijeenkomst
een krachtig woord, waarin hU er op wees, dat
door de organisaties zooveel tot stand te ge
bracht en thanwis het noodig nog meer krach
ten in te spannen dan vroeger, om de afbraak
tegen te gaan.
De installatie geschiedde door mr. A. O. H.
Tellegen, den voorzitter der commissie.
De voorzitter vestigde er de aandacht op iat
de leden der commissie geen vertegenwoordigen
of spreekorganen zUn van hun organisaties, doch
zitting hebben als vrUe onafhankelUke, deskun
dige personen, die uitsluitend naar eigen per
soonlijk Inzicht spreken en hun advies uitbren
gen.
Waarom de aanvraag geschiedde
Naar aanleiding van de faillietverklaring van
den heer Onnes, vernemen wU het volgende:
De heer Onnes woont thans op het landgoed
..Dallmin'’ in de nabijheid van Wittenberge,
welke laatste plaats gelegen te aan den spoor
weg van BerlUn naar Hamburg, ongeveer mid
den tusschen belde plaatsen in. De heer Onnes
staat daar aan het hoofd van een bedrUf van
een eenlge honderden hectaren groot landgoei,
waarop ruim 150 menschen werk vinden. De
faillietverklaring is gevolgd op verzoek van de
vroegere echtgenoote van den heer Onnes, ter
zake een haar toekomende contractueele uitkee-
ring die de heer Ones wel in staat was. doch
vanwege de verscherpte Duitsche deviezen-be-
paling. niet mocht oetalen. Ten tUde van het
uitspreken van het faillissement werd de heer
Onnes in de Emma-kliniek te Utrecht verpleegd,
waar hU een ernstige operatie heeft moeten
ondergaan.
In verband met den grooten aanvoer van
pekel- en steurharing in de laatste weken en
de zeer ongunstige vooruitzichten voor den af
let daarvan, worden door den Minister van
Economische Zaken maatregelen getroffen en
voorbereid om den aanvoer binnenkort g^hqel
te doen beëindigen.
Nederlandsche wetenschap, dat prof. Huizinga
niet katholiek te.
En elndelUk 4e. Het Nederlandsch wordt (dit
te natuurUJk een bUkomstig argument) minder
begrUpelUk voor vreemden. Tot nu toe kon de
vreemdeling met eenlge kennis van het Dultsch
uit onze geschreven taal meer of min wijs wor
den.
DaarbU diende hem tot steun de correspon
dentie van Nederlandsch -e- ee, -o- oo, met
Dultsch -e- el -o- au, evenzoo van geschreven
sch In vtech enz. met Dultsch -sch. Deze steun
wordt hem ontnomen, wU teoleeren onze taal
Iets ifleer.
Met voor de hand liggende voorbeelden te
aan te toonen, dat bedoelde vreemdeling er
niets aan heeft. HU kan er wel door in ver
warring komen.
Conclusie: hoofdzaak in de bezwaren te het
veranderde woordbeeld.
Het vraagstuk van de schrUfwUze te geens
zins „wanhopig en schier onoplosbaar.” Het
wordt aldus genoemd, omdat men de geboden
oplossing niet wenscht. Het vraagstuk te weten
schappelijk eenvoudiger dan het dlkwUls wordt
voor geste ld. De moeilUkheden komen voort uit
het verzet van hen, die van het tot dusver ge
bruikte woordbeeld moellUk kunnen schelden.
Daarom kan een wUziging nooit radicaal zün.
Dan zou het verzet niet zUn te breken.
Het verschil tusschen de taalkundigen en
andere geleerden, die van behoudenden geest
zUn, te gemakkeUjk te verklaren: de taalge
leerden houden de levende wetenschap bU; zU
leven mee. De anderen leven buiten dit proces;
zU staan stil.
Psychologisch te het geval Huizinga buiten
gewoon interessant.
De vereenvoudiger gaat uit van de gedach
te: de antithese schrUftaal spreektaal te on-
wetenschappelUke fantasie. De afstand tusschen
spreektaal en schrUftaal moet niet te groot
worden. De schrUftaal, die de abstractie van
het algemeen beschaafde zooveel mogelUk moet
nadoen, moet een nationaal goed zUn, in zUn
noodzakelUke uniformiteit binnen teders bereik.
Ik maak mU niet de illusie, dat in deze laat
ste ronde het verzet zal zUn gebroken, onna-
speurUjk weggezonken. Het heeft de taaiheid
van alle conservatisme. Daarom te het een ge
lukkig verschUnsel. dat ook de voorstanders zich
tot propaganda hebben georganiseerd.
Het onderwUs te veroverd. In een belangrijk
deel van den publleken dienst te de nieuwe
schrUfwUze ingevoerd. In het maatschappelUk
leven dringt zU verder door van dag tot dag.
Dagbladen hebben haar aanvaard en tallooze
periodieken. DagelUks komt de vereenvoudiging
van de pers. De advertenties in de nieuwe
schrijfwijs» nemen snel toe.
voel voor den bouw der taal
Ik kan- erkennen, dat het
uitgang tech, geschied ter eere van het seet-
hetische gevoel van prof. Huizinga en anderen
de nieuwe methode niet oplutetert. Men reu
van een schönheitsfehler kunnen spreken. Maar
dat hierdoor het gevoel voor de vorm der Ne
derlandsche taal sou worden afgestompt, is
overdreven.
3e. Allerkostbaarste taalmiddelen worden roe
keloos prUs gegeven.
Juist te, dat men bU t gebruik van den vorm
zich zal hebben te richten naar het beschaafde
taalgebruik.
De genitief „der” daarentegen kan
blijven gebruiken over de geheele Ujn.
8pr. memoreerde vervolgens nog de tractaten
van wederkeerigheld, met België en Luxemburg
getroffen en een voorloopige afspraak. met
Zwitserland gemaakt Hieruit blUkt het andere
voorname doei der wet: het scheppen van de
mogeUjkheid. dat Nederlandsche arbeidskrach
ten in andere landen zender bezwaar werk kun
nen verrichten. Een en ander te vooral van
belang voor de beroepsgroepen, waarover de
commissie moet advlseeren t.w. musici en artte-
ten en hotel- en restaurantpersoneel, alle be
roepen met een sterk Internationaal karakter.
Na dankzegging aan den Minister wUdde spr.
nog enkele woorden aan de leden, die niet in de
commissie zUn teruggekeerd.
De heer ir. R. A. VerweU, directeur van den
RUksdienst der Werkloosheidsverzekering m
Arbeidsbemiddeling, betuigde voorzitter en le
den zUn dank voor hun bereidwilligheid om te
voldoen aan X Regeeringsverzoek om hun ken
nis en krachten ter beschikking te stellen.
Een bekend geestig journalist, die zich dage-
lUks verdlenstelUk maakt door ons gevoel voor
humor wakker te houden, heeft, zoo begon mr.
Marchant, in de laatste spellingronde het beeld
noodig acht aan te toonen. dat de Indruk hier
en daar gemaakt met name door den bekenden
brief van professor Huizinga, gevolg te van zUn
positie, niet van zUn argumenten.
Indien men een herziening van de schrUf-
wüse sou moeten achterwege laten, soo lang
nog wetenschappelijke mannen en vrouwen zich
daartegen verzetten, zou geen herziening ooit
tot stand komen.
nationale cultuur even hooge rechten heeft als
de spreektaal;
2e. dat de verhouding van schrUftaal tot
spreektaal in het Nederlandsch buitengewoon
Ingewikkeld is, soo volstrekt eigenaardig, dat sU
bUna als twee talen kunnen worden beschouwd,
waarvan de ontwikkelde Nederlander zich met
gelUk gemak bedient;
3e. dat men, sooate de iféstand ten opzichte
van onze taal was. de spelling nauwelUks kon
wijzigen, zonder de taal zelf aan te tasten.
Spruitkool naar Duitschland
De commissie voor den gecontlngenteerden
groentenexport naar Duitschland maakt bekend,
dat ingevolge het Nederlandsch-Dultsche han-
deteverdrag de Invoer van spruitkool in Duitsch
land gedurende de maanden November en De
cember kan geschieden tegen een invoerrecht
van 5 M. per 100 K.G. mits de betreffende zen
dingen voorzien zUn van een door genoemde
commissie afgegeven oontlngenteeringscertifi-
caat.
Nederlandsche exporteurs kunnen op deze
certificaten aanspraak maken in evenredigheid
van de hoeveelheid spruitkool, welke zU in de
jaren 1930. 1931 en 1932 per maand voor eigen
rekening naar Duitschland hebben uitgevoerd;
zU dienen zich daaYtoe vóór 5 November as. met
hun opgaven te wenden tot den secretaris der
Commissie, mr. L. Niemöller, Javastraat 80 te
's-Gravenhage. TeL 112128.
Ongetwijfeld zal de „roep uit het volk”
in een motie met politieke pointe worden
omgezet. En speculeerende op de ontevre
denheid tegen het Kablnet-CoHJn en de
democratie In de christelijke partijen zul
len de voorstellers een meerderheid trach
ten te vormen. En wee, wie zich tegen wat
meer voeding, kleeding en dekking van
verkloozen midden in den winter verklaart.
De demagogen zullen den tegenstemmer
Uitspelen als een socialen onbarmhartige,
wien zijn houding moet worden ingepeperd
tegen de nieuwe verkiezingen.
Natuurlijk zullen de christelijke partijen
kan deze demagogie niet meedoen. Aan
looze beloften hebben de werkloozen niets,
men moet ze kunnen inlossen. Ongetwij
feld zijn in de petitie verlangens vervat,
die ook in christelijke kringen leven. Maar
dezen willen minder negatief en met ver
mijding der demagogie deugdelijker hel
pen. Ze blijven op het Kablnet-CoUjn al
hun Invloed uitoefenen voor werkverschaf
fing en constructieve politiek. Het is trou
wens een feit, dat in de vaststelling der
Steunnormen de steun in vele gevallen zoo
dicht het loon nadert, dat de prikkel tot
werk, gegeven de traagheid van de men-
schelijke natuur, zijn effect verliest.
Met name de R. K. Staatspartij komt
Voor meer activiteit van het Werkfonds
op, meer industrialisatie en het scheppen
van loonende arbeid. Dezer dagen pu-
bllceeren wij een uitgewerkt plan voor het
betrekken van 50.000 werkloozen aan der-
teUjken arbeid. Ook met de verlaging van
het indexcijfer, de huren en andere lasten
moet de massa geholpen worden.
Wat in het bijzonder de werkloozen be
treft zou tot zekere grens de bepaling moe
ten worden opgeheven, dat twee derde
worden afgetrokken van bijzondere ver
diensten of de hulp door particuliere lief
dadigheid. En opnieuw zou eens de vraag
moeten worden bezien, of ook onder de
werkloozen zelf niet een rechtvaardiger en
effectiever ver dee ling van de gelden uit
openbare kassen ware te verkrijgen door
individueel» ultkeerlng.
Maar de groote hulpbron blijkt werkver-
achafflng. De financiering daarvan Is met
•en eenvoudig vraagstuk, vooral als zij uit
nieuwe belastingen moet worden gepompt.
Een meer aanlokkelijke oplossing ware
het uitschrijven van een groote leening te
ken een laag percentage van 3 of 2M pro
cent, liefst een premleleenlng met kleine
coupures. Wanneer enkele leden van den
De Minister van Onderwijs mr H
P. Marchant, heeft Maandagavond
van kwart over zeven tot acht uur
het spellingsvraagstuk opnieuw voor
de microfoon behandeld.
Als titel van zün rede, welke over
de beide zenders werd uitgezonden,
had de Minister gekozen „De laatste
spellingronde".
Naar wU van oflcleele zUde vernemen, te het
bericht, als zou de Duitsche Regeering een cre
diet van R.M. 106.000 beschikbaar hebben ge
steld voor den aankoop van .versche haring In
IJmulden. welk bedrag buiten de Clearings-
overeenkomst met Nederland zou vallen, zoo
dat exporteurs onmiddellUk betaling zouden
ontvangen, onjuist.
Van een dergelUk voornemen der Duitsche
Regeering was ter bevoegder plaatse niets be
kend.
Ondergeteekenden. allen Nederlanders
boven 21 jaar, drtngen er. In verband met
den grooten nood onder de werkloozen, bij
Uw Regeering op aan, spoedig maatregelen
te treffen tot:
1. verhooging van de thans algemeen te
laag geachte steunnormen;
2. verhooging der percentages. In het blj-
wmder voor de arbeiders met lage loonen
en groote gezinnen;
3. verstrekking van een toeslag op de
kltkeerlngen gedurende de wintermaanden;
4. verstrekking op ruimere schaal van
kleeding en dekking aan de werkloozen;
5. ruimere beschikbaarstelling van goed
koope boter, en beschikbaarstelling van
goedkoope aardappelen;
8. hulp aan de jeugdige werkloozen door
arbeid of steun.
Ik moge opmerken, dat, ter wille van de on
misbare continuïteit, de oude veste niet wordt
omver gehaald, doch gerestaureerd Bulten de
restauratie bluft alles hetzelfde.
Het goede, dat verloren gaat, bouwt prof
Huizinga op in vieren.
Ie. Het schriftbeeld wordt onduldelUker De
vlugge lezer kan het gelezene niet meer bU Sc
heele zinsneden tegelUk opnemen.
De bewUzen voor het tegendeel liggen voor
het grUpen. De goed gestyleerde geschriften
in de vereenvoudigde schrUfwUze zUn talloos.
2e. Door „Duits naast Pruisisch" zal het ge
schade hjden.
handhaven van de
spreek ik van de laatste spelling
ronde? Niet omdat ik strUdensmoe zou zUn
of omdat de nieuwe schrUf wU«e nog een laat
ste verdediging zou l~.--- -
tot de overwinning.
De fout te deze: men houdt 1 correct schrij
ven van De Vries en Te Winkel voor een ken
merk van hooge geestelUke beschaving.
Op het gebied van het taalgebruik te maat
staf het juist, kort en niet gemaniëreerd
weergeven van de gedachte. Men moet, al
schrijvende hoeren wat men schrUft precies
als de componist.
Het vraagstuk van de schrijfwijze
is geenszins „wanhopig en
schier onoplosbaar”
gezien vare de bokspartU Ik heb daaraan niet
gedacht. Het woord „ronde” heeft als zooveel
andere Nederlandsche woorden, meer dan één
beteekenls
Waarom
ronde? 1—
Dat verzet is nooit opgegeven, niet tegen
Slegenbeek, ook niet tegen De Vries en Te Win
kel. Ook niet tegen eenlge vereenvoudiging
in een andere taal.
Conservatieve geesten kan men nu eenmaal
niet van de aards weg kUken. Het zou ook jam-
mar zün. indten bet anders ware.
ministerraad over zekere gemoedsbezwaren
konden heenstappen schreven wij reeds
zou zulk een premleleenlng het meest
aanbevelenswaardig zijn. Een leening voor
arbeid, met een aanlokkelijk winstkansje
en een doelmatige reclame: het succes Is
bij voorbaat verzekerd. In onzen gedach
tengang zou het bedrag van zulk een lee
ning zich niet tot één of twee honderd
tnJU|pen moeten beperken, opdat een groot
v*n werkvoorziening, zeg voor drie
jaren, zou kunnen worden opgezet.
Dat In katholieke kringen hevig met den
socialen en economlschen nood wordt
medegeleefd, bleek dezer dagen weer uit
het adres, door het Haarlemsche afdee-
Ungsbestuur der R.K. Staatspartij aan het
Bestuur In Den Haag gericht en waarin
wordt aangedrongen, zich met onze R. K.
Kamerfractie te verstaan, opdat zij alles
In het werk stelt, om ook de Regeering te
bewegen, harerzijds krachtiger maatrege
len te nemen ter bestrijding van de werk
loosheid en vooral werkverruiming en meer
flnancieele hulp voor de jeugd-werkloozen-
zorg.
