Het hof
den Zonnekoning
van
f250.
keerden wij uit
f 83.480.
T
1
PER VLIEGMACHINE DE WERELD ROND
f
I
I mAaal uan den dag
f V ie zo°' aIlen klaar? vroeg meneer Pybus. jongens! En goed uitkijken, of Je ergens een
j „Zün we d'r allemaal?” I besloten plekje ziet in de schaduw."
ONZE 353e UITKEERING
ADELAIDE VAN SAVOYE
RECORD
NE II
LYNDON
ONTSNAPT
I
Zeer Oude Genever van Bootz
A lie abonné’s
PittigVol aroma
l
I
Kunstzijde in Japan
Rond Al Capone
Proeven van Daventry
Maanlicht en radio»
ontvangst
Petroleumbronne:
in
Turkije
w
6
NU 15 CTS. VOOR DE STANDAARDBUS EN 27/ CTS. VOOR DE REUZENBOS
Geheimzinnige sterf
gevallen
Droitwich valt in den
smaak
geldende
den heer
Haarlem
ongeval
DOOR
VICTOR
BRIDGES
LITER
Fl. 3.60
I
Bandieten-practijken in
Mandsjoekwo
VOOR TEGELS STEEDS VIM
EN EEN GEWOON schuurmiddel!
I*
-
meneer Pybus
aan onze verzekerde abonné’s is uitgekeerd.
DIRECTIE VEREEN. KATH. PERS
Het raad tel van den dood van d*
printet, haar gemaal en hun
kind it nooit opgelott
ingevolge de voor onze abonné’s
gratis-ongevallenverselcering aan
P. K U IJ K E N, Ternatestraat 47,
wegens een aan hem overkomen
Dit is
WAARMEDE THANS EEN TOTAAL BEDRAG VAN
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK. DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
ZATERDAG 3 NOVEMBER 1934
mimuniimniiniii
„en Ik
1
Itë
bij een ongeval met
een halven sovereign verdienen,”
3u
(Wordt vervolgd)
DUBBELE WERKINGI
Onmiddellijk keerden wü ook op onze schre
den terug, doch gingen nog niet naar Murphy
en de zijnen toe. Ongeveer een kwartier bleven
we temidden der stoombronnen vertoeven en
wandelden eindelijk alsof het een uitstapje had
gegolden, naar de eskimo's die ons verbijsterd
aanstaarden.
De eskimo's waren stomverbaasd ons levend
terug te zien, daar de belde mannen huilend
van angst teruggekomen waren en Murphy had
den gesmeekt hen te straffen op iedere wijze
die hij verkoos, doch niet op deze wijze. Onze
terugkeer uit dezen hel scheen de eenvoudige
menschen dan ook wonderbaarlijk.
Zjjn aandacht
van de tafel
Een Duitsch deskundige op radio-technlsch
gebied deed onlangs een belangrijke ontdek
king. Deze persoon kwam n.l. tot de conclusie
dat de nachten, waarin de maan haar volle
licht over de aarde uitspreidt, storend werken
op de ontvangst van draadlooze uitzendingen
Wordt er getracht in verbinding te komen
met de gevangenen op Alcatraz Eiland, het nieu
we Amerlkaansche duivelseiland, waar Al Ca
pone zijn vonnis ondergaat? Reeds tweemaal
in veertien dagen hebben de bewakers van het
eiland moeten vuren op race-booten, die het
eiland tot op minder dan 300 meter waren ge
naderd. Eenmaal werd geschoten op twee man
nen in een kleine snelvarende boot en de tweede
maal op een bootje, waarin zich een m»n be
vond. De schoten joegen de booten op de vlucht.
De gevangenis is geheel van de buitenwereld
afgesloten en de gevangenen zjjn opgesloten als
in een graf.
vindingen mee te deelen. Wel bleek uit monde
linge mededeellngen, dat de zender in Londen
en omgeving zeer krachtig wordt gehoord. Dit
is niet te danken aan de grondgolf, want deze
strekt zich vermoedelijk niet meer dan 25 K.M.
rondom Daventry uit. De meeste uitzendingen
van Daventry bereiken echter Londen, dat er
ongeveer 110 K.M. vandaan ligt, door ‘directe
straling.
Vermijdt het eindeloze wrijven en schuren, dat de te rein!»
gen voorwerpen vernielt on U zelf vermoeit Gebruik hot
ongeëvenaarde VIM, omdat het een dubbele werking heeft
VIM is heel wat anders dan gewone, scherpe reinigings
middelen. waarvan de werking ber«Mt op hard schuren.
VIM bezit twee bijzondere bestanddelen. Het ene maakt
hot vuil los en het andere stelt U In staat om het ge-*
makkelijk weg te wrijven. Daarom de enorme hulp,
die VIM U biedt
iijliiiiiiiitiiiiiiiiiniiiiiiHiiiiiiiiiiiHiiiiiniiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiHiiiiifiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir
Sinds het debuut van Droitwich heeft er om
den zender van Daventry een waas van geheim
zinnigheid gehangen) De proeven van Daventry
hadden voornamelijk betrekking op de keuze
van de beste antennes. De horizontale dipolen.
die aan de oude masten bevestigd waren, wer
den op Canada gericht, terwijl die van de nieu
we, 350 voet hooge masten Brltsch-Indlë en een
deel van Australië bestrijken. Het Is bekend, dat
de radioselnen door de Heavlsidelaag worden
teruggebracht, zoodat het afhankelijk is van den
Invalshoek, waar zij op aarde terugkomen. De
proeven hebben nu ten doel om uit te maken,
onder welken hoek men moet uitzenden om 1 et
grootst mogeljjke aantal luisteraars te bereiken.
Hierbij gaat men af op mededeellngen van tech
nici in verschillende landen en op brieven van
luisteraars. Het is alleen jammer, dat met
uitzondering van de luisteraars in de Vereenlgde
Staten bijna niemand schrijft om zjjn be-
Zes bandieten hebben zich, volgens een be
richt uit Hsinklng, toegang verschaft tot het
bureau van het hoofd der politie in de provin
cie Kirin, Tsang, een broeder van den minister
van burgerlijke zaken van Mandsjoekwo. Zonder
een woord te zeggen grepen zjj Tsang en zijn
belde zonen aan en voerden hen weg. De ge-
heele politiemacht van Klrln ging onmiddellijk
op zoek naar haar chef, en den volgenden dag
ontmoette men een bende van 150 bandieten,
die na een gevecht gedwongen werden. Tsang
en een van zijn zonen uit te leveren. De andere
zoon is echter nog steeds zoek. Drie bandieten,
die gevangen genomen werden, zeiden, dat alles
het gevolg was van een vergissing en dat het
niet de bedoeling was geweest Tsang te ontvoe
ren. daar zij niets tegen hem hadden. De man,
dien zij zochten, was Tsang’s secretaris, die den
leider hunner bende had beleedigd.
Volgens te Tokio gepubliceerde berichten is
de geheele Japansche kunstzüde-productle van
nu af tot Maart 1935 reeds verkocht, ondanks
sterke toename der productie.
Hiermede zijn de pessimistische voorspellin
gen, volgens welke Japan voor een overproduc
tie van kunstzijde stond, weerlegd.
De productie bedroeg de eerste negen maan
den van dit Jaar ruim 400 mlllloen Engelsche
ponden <in gewicht), hetgeen meer is dan de
totale productie van 1933.
De productiekosten bedroegen van 40 tot 50
yen per 100 Engelsche ponden.
„Dank.
u mij aan
brengen.”
Snel en onbemerkt stak ik het kaartje in
mijn vestzak en betaalde de rekening met
een ruime fooi. Het is altijd de moeite waard,
wat vrijgevig te zijn, wanneer men f-oed be
diend is.
beraadslaagden fluisterend en eensklaps liepen
we recht op een der zwaveldamp uitspuwende
bronnen toe, waarbij we echter onze neus dicht
hielden en geen adem haalden. De belde man
nen die ons blindelings volgden, deden dit ech
ter niet, met het gevolg dat zij een flinke por
tie binnen kregen en onder het slaken van
angstaanjagende kreten terugholden.
Als zwijgen Instemming beteekent, is de ope
ning van Droitwich het grootste succes der
B.B.C. geweest na de afschaffing van de 24-
urige daglndeellng. Er zjjn praktisch geen brie
ven ontvangen naar aanleiding van dat feit,
wat als een goed teeken wordt beschouwd. De
kwaliteit van den zender is Inderdaad uitste
kend. De Londensche luisteraars hopen echter
toch, dat het stilleggen van Londen National
zoo lang mogelijk wordt uitgesteld. Droitwich
wordt nJ. af en toe door een telegrafiezender
gestoord, terwijl de Londenaars bij het luisteren
naar Droitwich ook meer last hebben van at
mosferische storingen, omdat hun ontvanger
gevoeliger moet zijn met het oog op den groo-
teren afstand tot Droitwich.
Een commissie, welke uit Turksche en vreem
de specialisten bestaat, is momenteel bezig met
geologische experimenten in de Zu d-Oostelljke
districten van Turkije, in hoeverre men er pe-
troleum-bronnen zou kunnen aanboren Deze
commissie, welke voor rekening van dt-n mi
nister van Economische Zaken werkt, heeft
reeds peilingen gedaan nabij Midyat in het
district Mardin. waar men vermoedt, dat men
petroleumbronnen zal aantreffen.
De minister van economische zaken heeft
aan de werkzaamheden een bezoek gebracht
en hij werd daarbij vergezeld door den Ween-
schen professor Granik, die speciaal voor
deze doeleinden naar Turkfie is gekomen. Gra
nik meent, dat men geen betere plaats voor de
proefboring had kunnen uitkiezen.
De minister heeft verklaard, dat alle plaat
sen, welke mogelijk netroleumhoudend zijn,
aangeboord zullen worden.
Pybus en z'n vriend verruilden nu en dan de
handvatten, om de handen beurtelings te laten
rusten, staken een pijp op en ploeterden voort
met de mand over heuvel en dal, In 't blijde
vooruitzicht van het feestmaal. De jongere
leden van 't gezelschap huppelden en de da
mes babbelden. Zelfs 't gezicht van mevrouw
Pybus klaarde op. naarmate zij verder kwa
men, zonder dat er een ramp gebeurde.
Ze zetten, zwoe
gend en zwee-
tend, hun tocht
voort, tot ze aan
een ideaal plekje
kwamen, een
laagte, met hoo
rnen rondom, en
een beekje ook.
„Schitterend!” riep de gastheer, in z’n han
den wrijvend. „Zie je nou wel, wat een pracht-
weer. vrouwtje? Wie heeft het tafellaken?”
„Hier pa!” riep Nettie.
Mijnheer Pybus maakte de gespen van de
mand los, keek in de mand.... en deed dat
zóó lang, dat het hongerige en dorstige gezel
schap er ongerust onder werd. Het gezicht van
den gastheer stond méér dan ongerust.
„Daar heb je 't al!" riep z'n vrouw; „ik wist
wel, dat er iets verkeerds zou loopen en nou
komt 't uit. Wat is er gebeurd, Mat? Is 't moe-
terdpotje gebroken?"
„Neen," kreunde mijnheer Pybus.
„Er hapert iets aan," zei mevrouw Pybus
dramatisch. „Ik zie 't aan je gezicht. Ik heb
het den heelen morgen al zien aankomen."
„Je hebt gelijk gehad, schat,” sprak haar
echtgenoot met een grafstem. „Er heeft een
zeer treurige vergissing plaats gehad. Je zei,
dat de waschbaas er van morgen geweest was.
HU heeft bü vergissing de etensmand meege
nomen... en wij hebben 't vuile goed meege
bracht voor de lunch."
Achter ons klonken een paar schrille angst
kreten. Het bleken een paar vtschdieven te
zün, die nu gestraft werden op eenlgszins
vreemde wijze. Murphy gelastte de belde boos
doeners ons te volgen, en toen ze dit weigerden
werden ze met knuppels gedwongen. Schreeu
wend van angst volgden de mannen ons.
Dit bracht ons op een plannetje. Oom en ik
waalf jaar oud, verloofd met den veertlen-
jarlgen Hertog van Bourgondlë, den oud
sten der drie kleinzoons van Lodewijk
XIV en voorbestemd om hem op te volgen, doet
Adelaide van Savoje haar intrede in het paleis
van Versailles, waar een sombere stüfheld de
laatste herinneringen aan den vroege ren luister
van den Zonnekoning al lang heeft uitgewlscht.
Een miniatuur van Antoine Benolst toont
tot op den huldigen dag den bezoeker van Ver
sailles den LodewUk XIV, dien het jonge prin
sesje er in 1693 ontmoette: een tandelooze
mond, een hard, strak gelaat met uitgedoofde
oogen vol innerlUke pUn en moeheid, een te
groote pruik.
Dat de twee vrienden uitstekend met elkaar
overweg konden, was duidelUk te merken, niet
alleen aan de uitdrukking van hun gezicht,
maar ook aan het lachen, dat soms door de
zaal klonk. Zoo geanimeerd was hun gesprek,
dat Ik, ofschoon ik later mijn diner begonnen
was, eenlgen tüd eerder klaar was dan zü
Daar ik echter geen plan had, eerder dan zü
heen te gaan, bestelde ik een kop koffie en
achterover leunend in mün stoel, stak ik een
sigaar op en ging voort de Pall Mall te lezen.
Ik was midden In een giftig artikel over
de moeilUkheden met de Sovjet Republiek,
toen een blik in den spiegel mü deed zien,
dat een kellner het tafeltje achter mij naderde
met een flesch wijn in een mand, die hij zoo
Ik zag den man met het litteeken alleen
op den rug. maar het gelaat van den ander,
die aan den zijkant van de tafel zat, was
duidelUk zichtbaar. Het was een treffend ge
zicht. HU scheen ongeveer vUf en dertig
een groote. gladgeschoren, forsch gebouwde
man met helder blauwe oogen en een vier
kante kin als de punt van een schoen. ZUn
haar was vroegtijdig grijs en dit, te zamen
met de monocle, die hu droeg, gaf hem iets
■eer opmerkehjks. Het was moellUk te zeggen,
of hü meer had van een gevierd pleiter of van
een rustend bokskampioen.
Ik nam hem met groote belangstelling op.
Wanneer ook hü tot McMurtrie's geheim-
-innig-n kring behoorde, verkoos ik hem stellig
ver boven allen, die ik er tot nog toe van
had ontmoet. ZUn gezicht, hoe sterk en haro
het ook was, had niets van de bruutheid van
Savaroff, en het ulteriük van kwaadaardigen
spot, dat den dokter kenmerkte, miste hü
geheel.
op een mieren- of
dorst, ouwe jongen?”
„Nou, 't is nog al een warm werkje: maar ik
zal 't wel uithouden tot we gaan lunchen."
„Spaar je do’-st maar op, man. Ik heb een
paar füne flesschen hier in de mand. En ”n
paar füne dingetjes om te eten! Hou je van
duivenpastel. Rex?”
„Nou. mijnheer Pybus!” riep Rex Morgan,
en hü grijnsde van oor tot oor.
„Er zit een pracht van een duivenpastei on
der dat deksel, jongen. En kouwe kip. en ham.
en een tong, en een blik ananas en een potje
mosterd. En bananen, kersen, limonade
„Mat,” zei mevrouw Pybus zenuwachtig, „als
er een limonade!lesch Je opengegaan is
„Je zult ze best open zien ^gaan.” zei Pybus
en schoot weer in een lach. „Wacht maar even,
totdat we om deze mend heen zitten, deze
schatkamer van heerlükhedenJe zult de
kurken eens rond zien schieten! Vooruit maar
11e de achterdeur en
Ja, waar is Floor?"
„Floor is al vooruit," zei mevrouw, „en ik
heb zelf gesloten. De waschbaas is er al ge
weest en ik heb gisteren tegen den melkboer
gezegd, dat we vandaag geen melk noodig heb
ben. Mat, ik hoop maar
„Wat?” spette haar echtgenoot. .Dat t niet
gaat sneeuwen? Waar zit je toch zoo over in?"
Mevrouw Pybus lachte zenuwachtig.
„Weet Je zeker, dat je niets vergeten hebt.
Mat? Ik heb zoon voorgevoel dat er iets in de
war loopt.”
„Geen kwestie van!" riep Mat Pybus vroolük.
..Als we de mand maar niet onderste boven
keeren, en daar zal ik wel voor oppassen. Waar
is ze. schat?”
„Op 't bordes, kant en klaar. De Morgana
wachten op den driesprong. Vind je 't niet erg
lastig om die groote mand te dragen?”
„Welnee," lachte meneer Pybus genoeglijk.
„Ko en ik nemen ieder een handvat en Mor
gan kan dan Ko aflossen als we zoover zün.
Vooruit maar!"
De heer en mevrouw Morgan en hun zoon
Rex wachtten inderdaad aan den driesprong,
enkel vroolljkhejd en lach. Ko werd van z'n
aandeel in den Tast ontslagen, en met tee’-ere
zorgzaamheid1 droegen de twee heeren de mand
verder voort, langs het pad tusschen de wei
den. Het was een blU groepje menschen en
münheer Pybus was in geen tüden zoo Jolig
geweest.
Tucky heeft booze voorgevoelens. Morgan
zei zij grinnikend met een knipoogje naar z’n
vriend. „We zullen 't plekje maar niet door
haar laten uitzoeken, anders plant ze ons net
wespennest. Krijg je al
Maar het prinsesje komt er binnen als een
zonnestraaltje, dartel, levensblij, en misschien
merkt ze „de kloosterstilte waarin men een
mier kon hooren loopen", zelfs niet op. Ze ver
overt op slag den konlng. En Madame de Main
tenon, die niet meer weet hoe ze in haar echt
genoot nog eenlge belangstelling voor het leven
opwekken kan, steunt haar. Adelaide vraagt
niet anders. Heelemaal niet als een prinsesje,
doch als een uitgelaten kind geniet ze haar
verovering niet, doch bult die uit. „Wanneer
een ander hardop durfde denken wat zü doet,
zou hü met zweepslagen tot rede worden ge
bracht," fluisteren de hovelingen.
Adelaide is de eenlge, die den Zonnekoning
niet als ,J31re” hoeft aan te spreken, doch nem
doodgewoon „Monsieur" noemt. Madame de
Maintenon, die den titel van „Majesté" wei
gert en door haar Gemaal „Votre Solidlté” ge
noemd wordt, laat Adelaide „ma tante" zeg
gen. .Monsieur” en „Tante" zien ondanks alles
In. dat hun lievelingskind tamelUk dom en vol
komen ongemanierd is en besluiten zelf haar
opvoeding op zich te nemen. Twee woorden
mogen in de tegenwoordigheid van het prin
sesje nooit uitgesproken worden: „opéra" en
„comédie”. Omdat ze veel van dieren houdt,
krijgt ze de heele menagerie van Versailles
cadeau. LodewUk XIV laat er Mansard een
paviljoen bouwen, dat het bagatel van vüftig
duizend „llvres" kost. Ze speelt daar boerin
netje en maakt de boter voor de konlnklüke
tafel.
De Konlng denkt er niet aan om ook nog
maar één wandeling te maken zonder zün
„poupée”. Ze gaat met hem mee op jacht, ze
moet bü zün bed komen zitten wanneer hij on
gesteld is. heele dagen is hü bü haar op bezoek,
wanneer ze geen lust heeft om uit te gaan
Wanneer de Konlng wat lang samen zit met
zün ministers, haalt ze hem eenvoudig weg.
Ten slotte zendt Madame de Maintenon haar
naar Salnt-Cyr, waar zü beschermvrouwe is
van een instituut voor adellüke meisjes. De
plechtstatige kostschool lükt spoedig een hek
senketel. Alles wat gisteren verboden was, be
hoort voortaan tot den „bon ton Zelfs too-
neelvoorstelllngen worden er gehouden. Wan
neer de jonge dames „trek” krügen, plunderen
ze onder leiding van het prinsesje, dat Konin
gin van Frankrijk worden moet, de provisiekast.
En nog veel meer streken haalt Adelaide uit.
Wie er meer van weten wil en vooral wie het
echter, dat zün weigering mogelük een anderen
grond had.
Hoe nieuwsgierig ik ook was. ik besloot
de verleiding niet langer te tarten. Ieder
oogenblik kou die man met het litteeken om
kijken en ofschoon ik op eenlgen afstand van
hem verwijderd zat, was het heogstwaar-
schünlük, dat hü mün gezicht in den spiegel
herkennen zou. Daar ik er thans dubbel op
gesteld was, zulk een tegenslag te vermijden,
opende ik Punch en bleef achter de bescher
ming van deze geestige bladzüden op mün
rekening wachten.
Lang duurde het wachten niet. De kellner,
onbewogen als altüd, verscheen weer met
zün zilveren blad, waarop thans de rekening
lag op de gewone wüze toegevouwen. Toen ik
het papier opnam voelde ik dat het om iets
heen gevouwen was en Ik nam er een visite
kaartje uit, waarop ge.drukt stond:
BRUCE LATIMER
145 (Jermyn) Street W.
Met potlood boven gekrabbeld, las ik de vol
gende woorden:
Nog dankbaarder zal ik zün, als
onderstaand adres een bezoek wilt
„Wil je
vroeg ik.
„Zeker, meneer.” antwoordde hü, zonder het
minste teeken van verbazing.
„Luister dan en kük in geen geval ergens
heen. In den hoek achter ons zit een heer
met monocle met een anderen heer. Loop eerst
naar het midden van de zaal en geef hem dan
dit briefje. Als hü vraagt van wien het komt,
zeg dan maar, dat iemand in de hal Je gezegd
heeft het te brengen. Breng mü daarna de
rekening."
De kellner boog en het briefje aannemend,
ging hü zün opdracht .uitvoeren. Gedurendé
den tüd, dat Ik sprak, had ik aldoor in den
spiegel gekeken; voor zoover ik wist, had geen
van beide mannen ons gesprek opgemerkt. Zü
zaten lachend te praten, terwül de man, aan
wien ik het briefje gezonden had. met zün
vingers den voet van zün wünglas vasthield
en lichte rookwolken van zün slgarette omhoog
blies. Juist toen ik keek, hief hü zün glas op
en een folterende seconde lang, dacht ik dat ik
te laat was. Op dat oogenblik kwam, als een
bode der góden, de kellner vanachter een de?
pilaren te voorschün en reikte hem mün briefje
op een zilveren blad.
Hü nam het onverschillig aan, met zijn
linkerhand, terwül hü zün glas weer neet-
zette. Ik zag hoe hü zich verontschuldigde
tegenover zün gastheer en daarna het briefje
opende. Ik weet niet wat ik verwacht had.
dat hü zou doen, maar het resultaat was zeker
verrassend. Zonder eenlge verwondering te laten
blüken, zonder zelfs den kellner een vraag te
-Alles in orde. Mat," lachte z'n vrouw. „Ik »-■—
hoop maar, dat we geen regen krügen."
„Regen," smaalde mijnheer Pybus. „Je kunt
geen prachtiger dag voor een pic-nic hebben:
zonneschün en een helderen hemel en een
zacht briesje.... Je zult eens zien wat we ge
nieten. Niets zoo heerlük als een pic-nlc, als je
alles vooruit goed regelt. Heb je je parasol.
Nettie? Die zal je wel noodig hebben, kind.”
„O ja, moeder heeft 'm al.”
„Prachtig,” zei münheer Pybus. „Dan kun
nen we zoo zoetjes aan wel gaan. Hebben jul-
't zijjjoortje gesloten? O
•■•MIMSSMIlSSSSSStSSMégMMaMMgMggesMSSMNI
De pic-nic
van
stellen, maakte hü lachend een opmerking tegen
zün gastheer, terwül hü een kleine leeren por-
teleullle uit zün zak haalde en daaruit een
kaartje nam.
Zich over de tafel buigend, schreef hü er
eenlge woorden op en overhandigde het den
kellner. In deze beweging raakte de rand
van zün mouw juist aan het wünglas. Ik
zag hoe de ander opsprong en zün hand uit
strekte, maar het was reeds te laat om nog
iets te voorkomen. Het glas viel, brak tegen
een der borden stuk en stortte al den wün over
het tafellaken uit.
Het werd zoo onopvallend gedaan, dat zelfs
ik er haast van overtuigd was, dat het bü
toeval geschiedde en de uitroep van spüt. dien
hü over zün onhandigheid slaakte, klonk zoo
volmaakt eerlük, dat ik er stellig door misleid
zou worden, wanneer ik niet geweten had. wat
in het briefje stond. Ik zag den kellner toeloo-
pen en haastig de vlek met een servet betten,
terwül de bewerker van het voorval kalm een
ander glas nam en zich opnieuw Inschonk.
Ik heb nooit het geluk gehad een beter doorge
voerde misleiding te zien spelen.
Wanneer de man met het litteeken al eenlg
vermoeden had wat ik niet geloof was
hü tenminste verstandig genoeg dit voor zich
zelf te houden. Hü lachte hartelük over het ge
beurde en zün sigarenkoker te voorschün
halend, bood hü dien zün gast aan. Deze
schudde echter zün hoofd, terwül hü zün
sigarette ophief, als om zün voorkeur voor die
soort tabak te kennen te geven. Mü trot het
lëven in het Versailles van die dagen grondig
wil leeren kennen, leze het uitstekende boek
van Kol. Henri Carré er maar eens op na: „La
Duchesse de Bourgogne. Une princesse de Sa
voie a la cour de Louis XIV, 1685—1712".
Haar huwelük, dat twee jaren lang werd uit
gesteld, wordt in 1698 voltrokken Ze is nu
veertien Jaar. Haar Gemaal, de Hertog v«n
Bourgondlë, telt er zestien. En ook het herto
ginnetje blüft „la poupée du rol". Ze komt bü
LodewUk XIV op zün knie zitten, zü knüpt hem
in zün wangen, in’ zün neus, trekt hem aan
zün ooren. neemt hem zün pruik af en giert
van de pret om zün kalen schedel. De Zonne
koning duldt en verdraagt alles. Hü kent haar
zelfs het recht toe om evenals Madame de
Maintenon den Ministerraad bü te wonen.
LodewUk XIV ontvangt voortaan zün post na
dat Adelaide de lakken verbroken en de brieven
gelezen heeft. Zelfs de eer van aan de tafel des
Konlngs te mogen eten schünt ze niet te be
grijpen. Zü zingt, danst op haar stoel, trekt ge
zichten, proeft de sauzen door er baar vingers
in te steken en die af te likken, zü rukt het
gevogelte met haar handen uit elkaar om de
lekkerste stukjes te bemachtigen. Bü een Plech
tige receptie naait zü de Japon van de eerbied
waardige matrone aan de mouw vast van den
Hertog van Berry. Ze laat een donderbus ont
ploffen onder den stoel van de matmne, en
wanneer deze haar vastgenaaide Japon scheurt
bü een poging om te vluchten, dan lacht Lode-
wük XIV hartelük om deze grap van zün „pou
pée".
Adelaide wordt twintig Jaren en moeder zon
der dat ze in eenlg opzicht verandert. Het is in
1704. dat haar eerste kind geboren wordt, een
zoon, die den titel krügt van Hertog van Bre
tagne. „Hü zou wel aardig zün. als hü maar niet
zoo kaal was," schrijft ze. En ze bekommert zich
weinig om het kind, dat een paar maanden later
sterven zal. In 4707 brengt ze weer een zoon ter
wereld en in 1710 nog een. De eerste krügt ook
den titel van Hertog van Bretagne, de tweede
dien van Hertog van Anjou. Adelaide, thans
Z£e-en-twintlg jaar. verandert niet.
Ze danst als nymf in het park, brenirt de
hovelingen tot wanhoop door plots als boeren
meid vermomd de konlnklüke vertrekken bin
nen te vallen, vaart heele nachten in een gon
del. jaagt, zwemt in de Seine, geeft ondanks
alle verboden tooneelvoorstelllngen, verliest aan
de speeltafel enorme bedragen, welke de konlng
zonder meer betaalt.
Haar schoonzuster, de Hertogin van Berry,
de Prinsessen van Bourbon en Conti, heel het
hof haat haar, in stilte weliswaar, maar daar
om niet minder oprecht. Adelaide ontwükt naar
vüandlnnen niet en lacht ze uit. Eens zal zü
Koningin over haar zünl
En dan. 5 Februari 1712, wordt Adelaide plot
seling ziek. Mazelen, zeggen de geneesheeren
een geval van niets. Maar een week later, 12
Februari, is ze dood. En nog geen week later,
18 Februari, is ook haar pemaal, de Hertog
van Bourgondlë, dood. Den 7en Maart sterft
hun oudste zoon, de Hertog van Bretagne. En
Madame de Ventadour, gouvernante van het
hertogelük paar, weet nog juist hun jongsten
zoon, den Hertog van Anjou, aan de genees
heeren te ontnemen, terwül hü reeds stervende
Is. Dit kind van nauwelüks een jaar zal eens als
LodewUk XV over Frankrijk regeeren.
Het raadsel van den dood van Adelaide, haar
Gemaal en hun kind is nooit opgelost. Er was
echter wel niemand, die twüfelde of er misdaad
in het spel was. Büna veertig Jaren later schrijft
de Hertog van Luynes dat Fagon, de lüfarts
van LodewUk XlV, die de lükschouwlng op
Adelaide verricht had, den Konlng op zijn vele
vragen geen antwoord gaf en zün oogen neer
sloeg.
Ook maakte de Hertog van Luynes nog mel
ding van een gouden snuifdoos, welke Hertogin
Adelaide van Bourgondlë kort voor haar dood
in handen was gespeeld.
Ten slotte weet de Hertog van Luynes te ver
tellen. dat al degenen, die het drama van 1712
beleefden, stllzwügend maar eenstemmig de
Hertogin van Berry beschuldigden van den drle-
voudlgen moord.
De .mémoires” van Luynes werden volgens
testamentaire beschikking niet voor 1849 ge
publiceerd.
voorzichtig droeg, dat het wel een buitengewoon
merk moest zün Hü schonk twee glazen vol en
zette met een zekeren eerbied de flesch neer.
Ik zag hen belden een klein teugje nemen
en met hoogst tevreden gezichten hun glazen
weer neer zettén. Daarna maakte de man
met het litteeken plotseling een opmerking
en de andere wendde zün hoofd om en keek
over zün schouder de zaal in.
kon hoogstens enkele seconden
zün afgeleid, maar in dat korte oogenblik ge
beurde er iets, dat mün hart in koude span
ning kloppen deed. Zoo snel, dat ik het al
leen kon hebben gezien doordat ik recht In
den spiegel keek, bracht de mar. met net
litteeken zün hand obven het glas van zün
gast. Tei mün oogen mü bedrogen, zag ik
hem iets in den wün storten.
Er zün weinig oogenbllkken In het leven,
dat men instinctmatig op de juiste wüze han
delt. nog voor het verstand den tüd heeft gehad,
de gebeurtenissen vast te stellen. Zoo verging
het mü thans. Zonder mü den tüd te gunnen
om na te denken, had ik een potlood uit mün
zak gehaald en een stuk van het witte papier
afgescheurd, dat onder mün schoteltje confi
turen lag.
Haastig krabbelde ik er de volgende woorden
op: -
.Drink niet van den wün. Uw gastheer heeft
er iets in gedaan."
Ik vouwde het papier tot een briefje en
wenkte een kellner, die bü de deur stond. Hü
kwam onmlddellük naar mü toe.
Voor zoover ik kon zien, praatte de man
met het litteeken het meest. Hü seneen ook
de gastheer te zün, want ik zag hem een
wünkaart opnemen en, na den smaak van
zün gast te hebben geraadpleegd, gaf hü een
zorgvuldig overwogen bestelling. Op dat
oogenblik werd mün eigen diner gebracht en
Punch terzüde leggend, zette ik de Pall Mall
voor mü tegen een karaf en begon met mün
soep.
Gedurende den geheelen maaltüd verdeelde
ik mün aandacht tusschen de Krant en den
spiegel. Ik ging zoo voorzichtig mogelük te
werk, want de kellner was voortdurend In mün
buurt en ik wenschte niet den Indruk te wek
ken, dat ik sommige van de andere gasten be
spiedde. Terwül ik het nieuws In de krant
doorliep, wierp ik nu en dan een ollk in den
spiegel óm te zien, wat er achter mü voorviel.
op dit blad svn ingevolge de verzekerlngsvoorwaarden tegen bü levenslange geheele ongeschiktheid t »t werken door f ’7Cfi bü een ongeval met f OCQ bij verlies van een hand 125 - ïüiZT f 50.-°^^ 40.”
ongevallen vïïsekem voor een der volgenae ultkeerlrien f ÓUUU.~ verlies van t£lde armen, Lelde beenen of belde oogen T OU.“ doodelyken afloop f iOU.' een voet of een oog luim of wijsvinger f U(Z. been of armf TW. anderen vinger