Heeft U
’n Gelegenheids-Advertentie
welke ook in een of meer ANDERE Naden snoet werden geplaatst?
One administratie verleent hiervoor gnarn., haar beatMdeüng.
II
- I
Grootsche Paushulde te Haarlem
-it
MARKTEN
ILLUSTER GEZELSCHAP
AANWEZIG
1 i
11
I I
pv
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1934
Rede prof. dr. F. J. Feron
Gevaar voor snelverkeer
Ze was wat
trotacherig
H
Centraal Kaliproefveld voor
Noord-Holland te Obdam
De invloed van de zoutconcentratie
in den bodem op den groei
der planten
1
Z. Exc. de Paaaelyke Internuntius,
Mgr. L. Schioppa was wegena
ongesteldheid niet
aanwezig
F
HET NOORD-HOLLANDSCH
VEEVOEDER-BUREAU
Mgr. Aengenent spreekt
F eestrede prof. dr. F. Féron
I Mieneke hee heuren ouwen Jochems steavig ingehaald g
De straf van
O. L. Heer
r
Ml AD10NI8TBAT1I
een
Bum,
de Heer moge
by den Plantenziektenkun-
VAN HERWIJNEN.
8t. Panera*.
Na een kort openingswoord van den Voor-
As Ik
iiiiiiiiiimimiiiiiiiiiiiimiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiH
iiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiniiiiiiiiii
ULVENHOUT, 13 Nov. 1934
Menler,
begrepen nle veul van heur.
wa)
toet roe
DR*
l
un
boo regeer-
jammer was de veelal verre reis te kostbaar
voor de tuinbouwer* om deze velden te bezoe
ken, om zoo de kennis van zijn vak vooral ook
op het gebied van kalibemestlng te vermeerde
ren.
Meermalen is door ons de hoop uitgesproken
om ook in Noord-Holland een dergeiyk veld,
zy het dan eenvoudiger van inrichting, te ver
krijgen.
De moeilijkheid was echter een geschikt ter
rein te vinden, dat egaal ligt, goed ontwaterd
is en bovendien in het centrum van den tuin
bouw ligt en gemakkelijk bereikbaar ie voor
bezoekers.
Na overleg met het bestuur van de L.TJ-
veillng te Obdam stelde deze het stuk grond
naast de veiling bij het station beschikbaar.
Het ligt In de bedoeling om alleen tulnbouw-
gewassen te verbouwen op dit proefveld.
Een vastgesteld plan moet nog worden uit
gewerkt, doch dit zal tz.t. door ons worden ge-
WU
Ochja,
Met een daverend applaus, dat aanzwol tot
een ovatie, betuigden de aanwezigen hun in
stemming met deze woorden, die den Blsschop
zoo recht uit het hart kwamen.
Reeds meermalen waren wij In de gelegen
heid de Centrale Kallproefvelden te Hedel en
Ammerzoden te bezoeken, waarover reeds een
en ander In dit blad is geschreven. Telkens
wesen wij er op, dat dese velden voor land- en
J
M. j.
Mekel.
fouten maakt, hetzij door te royaal, te weinig
of in onjuiste verhouding of te duur te voeren,
dit de uitkomsten van het bedrijf, welke toch al
zoo slecht zijn, nog slechter maakt dan nood
zakelijk zijn. Fouten by de samenstelling van
het rantsoen herhalen zich alle dagen minstens
twee maal, centen worden op deze manlefgul-
dena.
zy. die iets met bet Veevoeder-Bureau op de
hoogte zijn, weten, dat van de zijde van het
Veevoeder-Bureau op vele wijzen getracht wordt
den veehouder* te adviseeren. Dit wordt OJB. be
reikt door gedurende de stalperiode eenlge kee
pen een circulaire met goede voorbeelden van
rantsoenen te verspreiden via de Ooöp. Malerijen
en de Coöp. Zuivelfabrieken, aangesloten bjj'
den Bond van Ooöp. Zuivelfabrieken. Op die
wijze worden van elke circulaire pijn. «000
exemplaren In Noordhnlland verspreid. Wij
meenen hiermede een goed werk te doen. Doch
het spreekt vanzelf, bevat een dergelijke cir
culaire voorbeelden, die niet voor alle bedrijven
geschikt zijn, daarom blijft het gewenacht, dat
ook van de zijde van de praktijk een beetje
moeite gedaan wordt, om contact met het Vee
voeder-Bureau te krijgen. WIJ weten, dat de
boeren niet gauw naar pen en inkt grijpen, dat
ligt hun niet, alhoewel velen tengevolge van de
crisismaatregelen de laatste jaren veel meer
aan het schrijven en invullen van staten of for
mulieren gewend zijn geraakt. zy, die du* twij
felen aan de juistheid van hun rantsoenen,
kunnen niet beter doen dan daarover advies in
te winnen bij het Veevoeder-Bureau.
Het N. H. Veevoeder-Bureau,
Landbouwhuls, Alkmaar.
of tien ge-
deurwèèrder
Men verzoekt ons opname van het volgende.'
Nu de staltijd weer 1* aangebroken meenen
wy, dat het goed is wederom de aandacht var.
de veehouders te vestigen op het Veevoeder-
Bureau. Waar dit Veevouder-Bureau langza
merhand reeds bijna 10 jaar bestaat, zou men
zoo denken, dat de meeste veehouders, althans
de georganiseerden, met het bestaan en het doel
wel op de hoogte zullen zijn. Telkens blijkt ons
weer, dat wjj ons daarin vergissen. Voortdurend
komen wij tot de conclusie,.dat er nog zeer velen
ook onder de georganiseerden zijn, die niet we
ten. welke instellingen er bestaan, waar zij
gratis adviezen kunnen Inwinnen op allerlei ge
bied. Een dier instellingen is dan het Veevoe
der-Bureau, waar gratis adviezen kunnen woe
den Ingewonnen omtrent de veevoeding. Ware
neer men dit doet, is ^et gewenscht op te geven
voor welke dieren men de adviezen verlangt,
opgeven: leeftijd, levend gewicht, productie,
voedtngstoestand enz., ook dient men op te
geven hoeveel voer men ten naasten bjj uit
eigen bedrijf per dag per dier beschikbaar heeft
hooi, stroo. voer-suikerbieten, kullgras, aard-
aappelen, enz.) en welke krachtvoedermiddelen
en voor welken prijs men reeds heeft gekocht
of kan koopen. Speciaal daarvoor ontworpen
formulieren worden op aanvraag gratis toege
zonden.
Laat men toch bedenken, dat wanneer men
Na de grootsche slotfuga van Bruckner’s „Te
Deum" sprak Z. H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent
een kort slotwoord. Mgr. aeide. dat alle uit
voerenden en aanwezigen op dezen schitterend
geslaagden feestavond niet alleen den Persoon
van den H. Vader, maar ook zichzelf geëerd
hadden. Uit uw hulde, aldus Mgr„ sprak uw
geloof en uw aanhankelijkheid aan den Opper
herder van de H. Kerk, den Plaatsbekleeder van
Christus. Maar ook den Paus hebt gij geëerd.
Dien God in dezen moeilijken tijd al* Leider van
u allen heeft aarigesteld. De geschiedenis zal
onzen Paus eeren als een groot man in een
zwaren tijd. Zijn beroemde encyclieken zijn mo
numenten, die altijd zullen blijven getuigen van
een historisch pontificaat. Mgr. eindigde met
de bede, dat God onzen H. Vader nog lang
moge sparen tot welzijn van de geheele H. Kerk
„BIJ ons sta-g-et vierde schlpke op stapel"
„Zoozoo, dan hedde gij *n goel wijt, Drt,"
spotte ze.
„Zijde gy nle goed veur Jochem*?”
De nieuwe provinciale weg door den Geest-
mer Ambachtpolder van Noord-Bcharwoude
naar Koedijk mondt loodrecht uit op den West-
Frieechen dijk langs het Noord-Hollandach Ka
naal, waardoor voor het snelverkeer ter plaat
se gevaar bestaat, rechtuit het kanaal in te
rijden. De A.N.W.B. en de K.N. A.C. hebben
aan den wegbeheerder verzocht, langs den ka-
naalkant tegenover den nieuwen weg een in
heldere kleuren geverfde setnplank of hekwerk
te doen aanbrengen.
In heur vingers.
Jochems doet eiken dag z*n waandelingska.
Gaat le naar z’n Nelleke, da getrouwd la mes
'nen advocaat. Jochems’ trots I
't Trotsche Mleneke....?
Ochèrm.
*k Heb mee heur te doen.
Trui zee: ..net goed."
Die wefkes.,.,1
Aarlg goedje. *k Zal er oe nog *n paar be
schrijven. Maar .Moeke” van vlejen week
Rosse Mien van vandaag, *t la wel veul ver
schil.
*k Schei er maar af, nog peinzend aan Mlen-
kes witten bruidssluier, waarmee t heel» durp
d'oogen uitstak....
Jahl
Veul groeten van Trui en u alty gin hortte
minder van oewen
Komman deerde.koffiezetten."
*t Dienatbodeke flusterde: Ja. mevrouw."
Gebeurd was er niks. Toch laakte-n-ik Mie
reke nouwl
„Gaat hier zitten. Drt, In dat hoetake."
Ik verdween in ’nen stoel, die soo diep was.
da Tc er haast in verzoop.
„Dan gaan Ik hier zitten," see Mien: „das
gezellig." Met *nen krachtige draal sleurde
ze 'nen aanderen stoel dicht bij me, bukte
daarbij en....
Neeë, zoo liep Trui nooit gekleed.
Ze zat nog zekers *nen meter van me af en
toch toch had ik t gevoel of ae veul, veul
dichterbije was.
„Hebben jullie gin klnders. Mien?”
„Een," zee ze. „HU zou en hU moest kinderen
hebben, lis er by een gebleven." Ze knipte *n
ogske. .JJa’s wellekes."
„Is 7 op school?”
.Kostschool’,
publiceert eventueel met andere bljzonderbe-
lichting te geven ten volle bereikt zal worden.
Ik wil niet nalaten een woord van dank te
brengen aan het bestuur der velllngsvereenl-
glng voor de medewerking om te trachten wan
neer de betere tijden mochten aanbreken, pa
raat te stjn door de ervaringen met Kallbe-
mestlng op dit veld opgedaan.
Voorlooplg sullen de proeven vijf jaar w«-
den genomen; wy hopen van langer, gezien de
andere Centrale-veiden. die steeds de aandacht
hebben van land- en tuinbouw, doch ook van
de wetenschap, omdat zich steetto nieuwe ge
zichtspunten voordoen.
Spoedig zal worden begonnen, en gezien de
ondervinding met andere proeven, zal ook dit
veld in orde zijn.
„HU hee gin klagen, dunkt me. Vjjf en twin
tig jaren verschil I Is ’t nog nle genogt?”
Amlco, alles daanste veur m’n oogen. En
sodemearel, dieën stoel. As ik daar alvast maar
uit was. Maar ’k moest nog aan den koffie.
As da ding in die keuken nou maar opschoot.
Vergimmenl
Na de pauze sprak de Hoogeerwaarde heer
prof. dr. F. Féron, praeses van het Groot Se-
minarte te Roermond de feestrede uit, welke
onder ademlooze stilte werd aangehoord. De
gewfjde redenaar sprak als volgt:
In twintig minuten kan men een Pontificaat
van twaalf en een half Jaar niet verwerken. Er
zijn wel menschen, ook, groote menschen, die
in weinige minuten aan ons oog kunnen voor
bijgaan. Wij hebben hen dan gezien, wellicht
reeds voldoende begeestering! gekregen om ben
toe te juichen. Maar daarvoor Is Plus XI te
groot en zijn Pontificaat te grootsch. Men aal
mjj daarom vergeven als ik mijn kracht zoek lp
synthese en Uw kennis van en Uw bewondering
voor de persoonlijkheid van Z. H. Plus XI tracht
op te wekken, door hem sober en eenvoudig in
het kader van één gedachte, van één lijn te
plaatsen, een iyn waarin, naar ik meen, dese
groote Paus geheel te begrijpen valt.-Welke is
die Ijjn?
Z. H. Plus XI heeft Iets strijdbaars, iets held
haftigs, iets durvends in zijn gedachten en da
den. Bij gelegenheid van zijn vijftigjarig pries
terfeest werd hjj eens genoemd .Plus de durver”.
Toen zijn strijdbare persoonlijkheid tot het
hoogste ambt, dat ter wereld bestaat, werd ge
roepen en hij. als de ware Plaatsbekleeder van
Christus, als het hoofd der eenlge ware Kerk,
geestelijk gezag ging voeren over alle gedoopten
en zijn leerarende stem zelfs volgzaamheid
mocht vragen van heel het menschdom, had
zich blijkbaar zulk een wondere synthese van
natuurlijke kracht en bovennatuurlijken Ijver,
van menscheiyke karaktervastheid en priester
lijke durf, in hem voltrokken, dat hij van
stonde af aan voor de wereld trad in dien vas
ten vorm, waarin hy is biyven staan, als een
stryder, als een held, als de moedige heraut van
Koning Christus. Sinds de eerste uren, die ik
het geluk had mee te maken, waarop hy met
verbazingwekkende durf dadeiyk voor de ontel
bare» op het St. Pietersplein te Rome trad en
zich door geen aangedaan onrecht noch drei
gende moeilijkheden liet weerhouden om Urbl
et Orbl. aan Stad en Wereld, deh zegen te geven,
den „pax Christi in Regno Christi’’ den vrede
van Christus in het Ryk van Christul te schen
ken. sinds die ure, die nu twaalf en een half
jaar van ons af ligt, is hij geen moment ver
anderd. Geen moeheid, geen ouderdom, geen
teleurstelling breekt de kracht, waarmee hy zyn
ideaal dient. En dat Ideaal, waaromheen zich
al *yn gedachten en daden groepeeren. is het
Koningschap van Christus over de wereld.
Heraut van Christus, onzen Koning, was hy,
toen hy de jammeriyke breuk oer legerscha
ren trachtte te binden in de Hereenlging der
Kerken en zijn Vaderarmen wyd openzette
voor allen, die toch één moesten zyn in den
stryd voor het Konlnkryk van den Verlosser.
Heraut van Christus, onzen Koning. was hy.
toen hy zyn hart en ziel uitputte in medelijden
en zorg voor het land, waar de godoeloozen Juist,
tegen dat Koningschap met bitteren haat stre
den. Daarom heeft Plus het arme Rusland zoo
lief en bidt en offert hy byzonder voor dat
gedeelte van het Ryk van Christus.
Pius had in het begin van zyn Pontificaat
reeds gewezen op den ergsten vyand van en in
het ryk van Christus, het z.g. Laicisme. En.
eigen als het aan hem was recht op den vy
and af te gaan en uitersten tegen uitersten te
stellen, koos hy de leeken zelf uit als de red
ders en verdedigers van oat Laicisme. De pries
ters alleen achtte hy daartoe niet meer in staa».
Het oude Leekenapostolaat, zooals dat in het
Mystieke Lichaam van Christus aan ieder lid
maat als verplichte taak toekomt, deed hy met
nieuwe vitaliteit herleven. En met geheel oor-
spronkeiyke durf, riep hy uit die vele leeken
kerntroepen op. die zich niet *ouden schamen
om vlak naast en onder de hiërarchie voor
Christus te gaan strijden.
Zyn eigen gedachten en daden vormen een
prachtig parallelisme met wat hy van ons. zyn
kinderen vraagt. Ik kan u dat aantoonen ooor
te wyzen op den Konlngszang, dien hy de Kerk
Afyn! „Sufferds motten er ok zyn," zee myn
vader alty: „aanders is er veur de gladdekkers
niks te verdienen."
Rosse Mlsneke dan, heuren bynaam zegt
t al, had sjuust ’n kleur van haren as d’n
Tlest, den Blaauwe. Maar hoe gaat da? D’n
Wat de feesteiykheid echter den grootsten
luister byzette en de huldebetooglng tot een
werkelyk algemeene maakte, was de aanwezig-
Weer priemden die bruine oogzke* in m’n
zlelement. da ”k er afijn l
„Kan,” zee ik.
En onwileleurig vlogen m’n oogen naar Jo
chems. net of ik weer wa gedaan had, ten na-
deele van hum.
„Welja, da’s leuk,” zee Jochems, ./nen ouwen
schoolvrlnd van m’n vrouw as leverancier, da a
aardig I En eh volgende week. Dré, dan
ia ons Nelleke thuis mee vacaantle. dan kunde
ze «elvers sienf"
„Da doe Ir,” zee ik. „Ja, Mien, ik koom in t
vervolg laanks, horre!"
Jochems kreeg gin koffie.
Ok nle na ’n haalf uur, toen we klaar waren,
mee de zaken.
*Vtrtlen dagen later zee Mien: „*t gaat nla
goed mee Jochems, Dré. *k Denk dat ie dood
gaat." rr~
*k Schrok.
„Hy lopt al naar de zestig,” zee ze, of M
bedoelde: hy hee zynen tijd g*ad.
„Hoe oud Is le dan persles?”
„Volgende maand wordt ie vyfenvyftig.”
Ik begreep....
Vandaag, amlco, la Roese Mleneke de vyftig
wyd gepasseerd.
Jochems is in de tachtig.
Onzenllevenheer straft soms op ’n eigenaar
dige manier!
Mleneke hee heuren ouwen Jochems steurt*
Het zal
zoutgehalte
tratle. meer verhoogd zal worden dan noodlg
is als men gebruik maakt van bijv Ckiillsal-
peter, dat 15.5 pet. stikstof bevat en dan ook
maar alleen stikstof, dan dat men gebruik
maakt van een andere stik stofhoudende mest
stof, byv. A. S. F Nltrophoeka, waarvan het
Het behoort niet tot onze taak te schryven
over bemesting of over meststoffen, dit behoort
tot het gebied van de Rykstuin- en landbouw-
consulenten. Wel echter kunnen er zich gevallen
voordoen, dat de concentratie van het bodem-
vocht of de samenstelling van de toegediende
meststoffen tot gevolg hebben, dat wy op plan-
tenzlektenkundlg terrein terecht komen.
Deze gevallen doen zich den laatsten tijd her-
haaldeiyk voor en dan vooral bij cultures onder
glas.
Tot goed begrip van een en ander zullen
wy by wyze van inleiding, zeer in het kort,
iets over de concentratie vertellen.
Reeds lang is bekend, dat de groei van de
planten samenhangt met de hoeveelheid zouten,
die in den bodem zyn opgelost (in het bodem
water dus), zyn er teveel zouten in opgelost,
dan noemt men de concentratie hoog en zyn er
weinig in opgelosten toestand in aanwezig, dan
noemt men de concentratie laag. Is de con
centratie te hoog, dan gaan de planten dood,
ze verbranden, zooals dat in de praktyk ge
noemd wordt. Dat de concentratie zoo laag is,
dat de' planten niet groeien kunnen ep dus
dood gaan, komt in de praktyk niet voor of in
cultuurgronden niet. Wel kan het natuuriyk
voorkomen, dat in het bodemwater de concen
tratie weliswaar niet te laag is. maar dat er
van een gegeven voedingsstof niet voldoende
aanwezig is. Wy moeten dus vooral niet de con
centratie verwarren met de aanwezige voedings-
zouten. Het zal nameiyk duidelijk zyn, dat in
den bodem naast de voedlngszouten ook an
dere. soms giftige zouten in het bodemwater
zyn opgeloet.
Zooals reeds werd opgemerkt zyn de gevaren
voor een hooge of een te hooge concentratie
onder glas veel grooter dan buiten. Dit zal
duidelijk zyn als men in aanmerking neemt het
feit, dat in den winter en ook in andere jaarge-
tyden tydens den regenval veel zouten door dat
regenwater wordbn weggespoeld of dat daar
door in leder geval de concentratie wordt ver
laagd. Omdat men onder glas bovendien hog
gietwater gebruikt, dat heel dlkwyis meer keu
kenzout bevat dan het regenwater zal bevatten
hebben wy ook nog rekening te houden niet
alleen met de concentratie maar ook met het
feit, dat keukenzout voor vele cultuurplanten
als een gif werken kan. Dit is in Noord-Holland
by de kassenbouwers maar al te zeer bekend.
Afgezien nu van het eventueele keukepzout-
gehalte van het gietwater moet men er ook, .tuinbouw van onberekenbaar nut waren, maar
onder glas, rekening mede houden, dat de
kunstmestglften daar veelal veel en veel hoo-
ger zyn dan men ze ooit by een vollegronds-
cultuur geven zou. Nu komen wy dan ook waar
wy eigenlyk zyn moeten. Wy wilden er nameiyk
op wyzen, dat het ongelimiteerde gebruik van
kunstmestzouten en dan vooral van de ouder-
wetsche, min of meer ruwe kunstmestzouten
veeleer een te hooge concentratie tengevolge
zal hebben dan wanneer men gebruik zou
maken van de nieuwere, meer geconcen
treerde en meer gezuiverde kunstmeststoffen
van den tegenwuordlgen tyd.
nameiyk duidelyk zyn. dat het
van den bodem, dus de concen-
elndeiyk by Jochems op *t kantoor
kwam, dan was ik inwendig beschaamd Be
schaamd over iets, wa ’k nle ultmekaar kon
zetten. Daar was toch niks gebeurd! En toch!
Toch voelde-n-lk m’n eigen onplazleng teu-
genover dieén ouwen mensch. achter dieën
grootep lesjenèër. U Was of ik stiekum in z’n
zakken had geloerd. Tt Wist te veul van deuzen
wildvreemdenmensch; dkt was *t. Ik kende z’n
groote verdriet, dat le me misschien veur gin
geld van de weareld zou hebben toevertrouwd
'k Voelde me oneeriyk In zijn oogen, die mat
blonken achter de spiegelende brilleglazen.
‘n Groot, prachtig portret van z’n klndeke
stond op zijnen bureau, naast den Inktpot. Op
de schouw stond "t klndeke weer, gezeten op
Jochem’s knie.
Aan Jochems rijnen horlogeketting *n medail
lon met 't klndeke. Z’n dasspeld was *n melk
tand van t klndeke, gevat in gouwen montuur
4>a's aeken oew dochterke, menier Jo
chems’" see ik.
Hy knikte lachend.
„Bchoone meld, horre!"
„En of!"zee-t-le. „Maar Je mot ze nóu
zien! Dit is alweer ‘n half jaar gele jen. Kek
zoo ziet ze *r nouw uit.” Toen pakte-n-le naar
zynen Binnenzak. *Nen portefeuille mee
twintig portretjes van z’n klndeke. Hij lachte
'n bietje verlegen. ^Ja, ik fotografeer zel-
vers," cxcuaeerde-n-la z’n eigen .Kek, dltte
heb Ik verlejen week van d’r gemokt op de
kostschool. Zoo is ze nouw! Wa-d-’n meid eet’
Zoo zaten we al 'n haalf urke te praten, met
wel vyf-en-twintig portretjes op den bureau
as Mien binnenkwam.
„Zoo hebben julie niks aanders te doen
dan portretjes te bekyken?" Jochems sebertoe
de kartonnekes vlug, maar veurzlchttg by mal
kaar en borg ae weer weg. .Home?" vroeg ae
„Graag, vrouw. Maar nle zoo sterk, aste-
blieft."
„Ge neem t maar, iyk *t valt." zee Mlen
„Ge zljt as ouwen vrijgezel te veul verwend!
.Zeg. Drt„ zee Mleneke toen teugen my
,.!k wou oe eigenlijk gevraagd hebben, om elke*,
dag laanks te komen mee oewen groenten-
wageL" 1
sente geen ISJl meer totaal M kilo vorttnga-
stoffen per 100 K.G. bevat en het laatste on
geveer deselfde cljfen vertoont.
Doel van dese schrijverij is dan ook U erop
te wijzen, dat by een afwykenden groei of een
slecht gewas, onder glas dan, men zich eent
eem af moet vragen, of de concentratie van
het bodemvocht niet te hoog kan zyn. By
een oudere kas aal men daar natuuriyk eer
der last van hebben dan by een nieuw ge
bouwde. hoewel het daar ook heel goed kan
voorkomen.
Vele monsters die in het afgeloopen seizoen
genomen zijn van kaagronden hebben dat met
vrij groote zekerheid aangetoond. Ik geloof ech
ter wel, dat bemestingsdeakundlgen het gebruik
van de ruwere kunstmestzouten by de volle-
grondscultures tn vele gevallen niet zullen af
raden; daar zal men niet soo spoedig met een
te hooge concentratie of met een vergiftige
werking te kampen hebben als men maar reke
ning houdt met hetgeen omtrent tyd van toe
dienen, al of niet onderwerken, mengen enz.
voorgeschreven wordt.
Hetgeen gezegd is omtrent OilllssJpeter dient
dan ook niet als een waarschuwing tegen het
gebruik van die stot te worden opgevat Alleen
zal men zich onder glaa eent moeten afvragen,
of wellicht de concentratie daardoor ongunstig
kan worden beïnvloed, omdat dit artikeltje ook
gelezen worden door menschen. die van con
centratie nog nooit hebben gehoord. Voor die
genen wordt dit eigenlyk geschreven; de ande
ren hebben het in de grootere vakbladen reeds
kunnen lesen in een meer wetenschappeiyken
vorm.
By het naderon van den tyd, waarin men
tot het bemesten van kaagronden en bakken
over zal gaan, boude men met dit vraagstuk
du* rekening en mochten zich In het komende
en reeds dlchtbyzynde seizoen twyfelachtlge
verachynselen voordoen, dan is een briefkaartje
voldoende om ondergeteekende tot een beaoek
uit te noodlgen.
De ambtenaar
digen Dienst,
in de Prefatie van het Feest van Christus Ko
ning doet zingen.
Groote Paus, Plus XI, er ligt iyn In Uw leven!
Uw persoon, Uw gedachten. Uw daden, sooals
wy die nu twaalf en een half jaar mogen zien,
trekken die lyn duidelyk en vast.
wy kennen U,_ uit Uw feest, het feest van
Christus Koning. wy kunnen met U meeden
ken. meevoelen en meebidden, als wy de Li
turgie van dat feest in onze ziel trachten te 'be
leven. Dear bidt U Immers: Dtgnus est Ag
nus.... Lam Gods, Gy zyt waardig over ons
te heerschenDaar vraagt U in de Oratie:
ut cunctae familiae gentium Ejus suavlsslmo
subdantur imperio. dat toch alle volkeren aan
zyn zoete heerschappy onderworpen mogen
worden.
Daar schildert U ons Jesus, met Paulus:
transtullt in regnum Filil dllectlonls suae, die
ons overgeplaatst heeft naar het Konlnkryk
van den Zoon zyner liefde.... Daar roept U
•telkens weer Christus voor ons In het Evange
lie getuigend: Tu dlcis, quia Rex sum ego.
Waariyk Ik ben Koning....
Daar leert U ons smeeken In het gebed over
de offergaven: ut Ipse cunctis gentlbus unita-
tis et pacis dona concedat. dat Hy, onse Ko
ning. ons toch de gaven van eenheid en vrede
moge verleenenDaar jubelt U in de on-
vergeiykeiyk mooie Praefatle over dat jeg-
num-Ryk", dat ons alles zal geven wat wy
aan goddeiyke gaven noodlg hebben. Daar ein
digt U elndeiyk in de Postcommunlo met die
heeriyke bede, die Uw Pauseiyke figuur geheel
teekent: quasumus, ut qul mllltare glorlamur
cum Ipso, tn coelestl sede juglter regnare pos-
slmus, wy bidden dat wy die hier er op roe
men onder Uw vaan te mogen strijden, eenmaal
eeuwig met U mogen heerschen.... Feestvie
rende vergadering, en allen, die op eenlgerlel
wyze dit woord zullen vernemen. Plus XI is de
Koninkiyke Heraut van den Konlnkiyken Ver
losser. van Koning Christus. Ik vraag U op
dezen jubel dag:
Bidt dat wy dezen strijder voor Jésu* nog
lang mogen behouden:
Domlnus conservet
hem sparen
Ik vraag U echter nog inniger, vooral
U. leeken. zoo grooten als kleinen r—
ders als onderdanen: laat onzen grooten aan
voerder niet alleen, wórdt medeatryden, wordt
leeken-apostelen. Slechts in een groeiend,
steeds meer strydbaar leger van strijders voor
Christus onzen Koning, zal deze Paus vrede
en voldoening vinden voor zyn heldhaftig hoo-
ge-prlesterschap.
ALKMAAR, 17 Nov. Veemarkt. 4 melkkoeien
140.00200.00. 24 nuchtere slachtkalveren 4.00
14 00. 84 schapen: vette 19.00. overhoudrs 10 00
—13.00, 41 biggen <10 weken) 7.00—11.00. 3 bok
ken en geiten 2.0010 00.
ALKMAAR. IS Nov. N V. Alkm Exportvelllng.
Andijvie 0 50—3 00 per 100 «tuk». Appelen 200--
9 00 per 100 pond. Bloemkool I 7.00-1 SOO M11
2.00—4.00, Boerenkool 0.70220 per 100 «tuk».
Bleten 2 30 per 100 K.O. Druiven SOO-ylVOC pee
100 pond. Gele kool 100—190 per 100 K.Q. Groe
ne kool 1.0O—4A0. Kropel* 080—2.00. Knoteeld*-
rle 1.00—4 40 per 100 «tuk» Peren 2 00—10 00 p.
100 pond Prei 1.20—820 per 100 boa. RooOe koOl
1.00—2.10 per 100 K.G. Selderie 080—120 per 100
bo*. Bplnaale 1.08—1.12 per bak. Spruiten 280—
SOO snyboonen 1280—19.00. Tomaten 180—7 00
per 100 pond. Uien 1.103.40. Wortelen 0.70^1.50
per 100 KG Wortelen 180—«80 per 100 l»e.
Witlof I 5.00—8.00. idem n 100—380 per 100
pond.
ALKMAAR, 1« Nov. Graanmarkt. Aangeveerd
totaal 1071 H L ala: 2 voertarwe 4.75: 41 rogge
780—7.76: 304 gerst 5.765.90 en chev. gerrt
8.00—«.10; 309 haver 5.40—4.90: 1«B boonen:
paardenboonen 5.00—35. bruine boonen 1100—
12 50. cttroenboonen 14.00—17.00. duiven boon en
5.00—«.76. witte boonen 22.0035.00. rood en
geel kanarteeaad 28.00; 57 karwyzaad 1580—19.32;
1 blauwmaanzaad 14.00: Tuinboonen 5.00—680:
355 erwten: groene kleine 9 00—10 00 groene
groote 10.00—161)0. «rauwe 15.0032.00.' vale 18.00
—30.00. platte vale 20.002280. Per 100 K.O.
Handel matig.
BROEK OP LANG ENDLIK. 17 Nov. 700 K.G.
aardappelen: Blauwe Eigenheimers 3.40, Deve-
lander* 0.70—1.00. 4300 K.G Wortelen 0.70—
1.00, 27000 K.G. Roode kool 1.00—2.80, Idem
doorschot 100—2.20. 16000 K.G. Gele kool 1.00—
1.30, 14000 K.G. Deensche Witte kool 0.701.40.
5300 K.G. Uien: Gele Uien 2.00—2.40, Grove
3.40—2.80. Gele Drielingen 180—1.80. Gele Nep
2.30. 280 stuks Bloemkool: reuzen 4 30 2800 KG.
Bleten 8070 cent.
XNKHUIZEH. 18 Nov. Coop. Bloemenveiling
„Bloemenluet" Chrysanten 521 cent. Een»,
poter» 59 cent. Rozen 830 cent. Freeeia 13
15 cent
Groentenveiling. Andijvie 1001.10, Groene
kool 1.703.00. Spruiten 4.405.80.
HEM (Zulder-Kogge), 16 Nov. Uien 1.70220,
grot 1 «03.50. Drlel. 60 -90 cent. Bloemkool I
4.106.00. idem II 1.603.00. Putjeskool 2.10
4.40. Andijvie 0.501.70. Roode kool 1.00—1.30,
Gele kool 1.00120. Sprultkool 10.5013 60. Wit
lof 9 0016 50. Wtnterjan 4.807.20. Louwtje*
5.60580. Gieeer Wildeman 680580. Nouveau
Poiteau 9.00—15.00. Curë 8.50—9.00. Clalrgeau
12 8018.60. Bezie van Schon. 11.5015 50, Bram
mie 8 50—8 00, Present 7 5013.40. Goudrelnct
8.80—16.00. Geld. Bellefleur 680—8.00, Druiven
□9 00—33 00.
L1IDKN. 16 Nov. Kaasmarkt 48 partlfen Goud-
sche kaas: I 21.0023.50. II 19 0020 00. 12 par
tijen Leldsche kaas: I 23.0026.00. II 20.0022.00
per 50 K G Handel matig.
NOORD-SCHARWOUDÏ. 17 Nov. 300 K.G. aard
appelen: Bi. Eigenheimers 2.70. 8300 K.G. Uien:
Gele Nep 1.70IJ». Drielingen 1201.30. Uien
2 00—2 30. Grove Uien 2.202.70 3800 K G. Peen
1001 10. Idem kleine 0.70. 66400 K.G. Roode
kool 1 00- 2 40, 4600 K.G gew Witte kool 1.10 -
1.40. 31400 KG D Witte kool 0.70—1 40. 11000
K G Gele kool 1201.40. 400 stuks 4.30 per 100
stuks.
OBDAM. 16 Nov. ,J>e Tuinbouw” 18000 K.G.
Deensche kool 0.60—1.30. 17000 K.G. Roode kool
1.00—320. 13000 K.G. Gele kool 1.00—120. 5200
KG. Witte kool 1.00—1.10. 3500 KG. Ulen 1.0C
2*0. 8000 K.O Roode Bleten 0.60, 12000 K.G.
Wortelen 60--70 cent.
WARMENHUIZEN. 16 Nov. Uien 180 3 10, td.
groote 2 102.30. Drielingen 1.40. Nep 2.30. Gele
kool 1.001.20, Roode kool 1.00—3.60. Idem II
100—120, Deensche kool TI 1001.10. Per 100
K.G.
Utter van het Uitvoerend Comité, véferde de
RK. Haarlemsche Oratoriumvereentglnq. onder
leiding van haar emlnenten dirigent, den heer
Hub. Cuypers de Missa in f-dur van Beethoven
uit. Solisten waren Ankle V. Wlckevoort
Crommelin, sopraan; Jo van de Meent Walter,
«it; Evert Miedema, tenor; Bas de Groot, bas.
Het geheel werd begeleid door het Utrechtsch
Stedeiyk Orkest.
Met dezelfde bezetting werd na de Pauze,
nadat het UB.O. de Jubel-Ouverture van C. M.
von Weber had ten gehoore gebracht, de groote
Tb Deum van Ant. Bruckner uilgevoerd.
Op school, as meske van *n
jaar of tien, twaalf, was Mlen
van Dlnter ’n eigenaardig tiepke.
'n Bietje teugenstrydlg!
Wy jongens
Waant ze was trotscherlg. vonden wy. En toch
ja, hoe zal Tc da zeggen? Toch stond b.v. op
*hen ynuur, op ’n gellnd. op 'n staldeur, ge
schreven mee ’n gegapt stukske schoolkryt:
nRosse mleneke is een jongensgek
Wy jongens, wy waren natuuriyk nog veuls
te jonk, om te snappen dat ’t samenvallen kon.
dat n meske trotsch én toch ’nen .Jongensgek
zyn koet.
Veuls te jonk ja, waant ik ken wel kearels.
groote kearels. die deus teugenstrydlgheid in
*t vrouwmensch nooit leeren onderscheien of
onderkennen!
Die, om t kind maar ’s by den sjuuster.
Ingehaald.
Mleneke zit in heuren stoel. Ze hee ‘neo
attaqué gehad, *n broerte. Idioot rit ze veur de
ramen. Dezelfde ramen, waar ze jarenlank
troonde met ’n gepoeierd gezicht en ’n slgretje
weldige orgel uit het Paleis voor Volksviyt, een
feestelyk schouwspel, dat steeds weer impo
neert.
De Graalmeisjes van Haarlem met hun fleu
rige vlaggen vormden in de hall van het Con
certgebouw een eerewacht.
Tlest wier „Blaauwe” genoemd, Mleneke ,jx»ssr
Mleneke”.
By d’n jongen, t manneke, wordt in
toort van dingen gin flutje compassie gebruk
Waarmee ik maar zeggen wil da Mlen van Dln
ter veur den Blaauwe z’n rosse stekels nlei
onder dee.
Rosse Mleneke was *n llliyk dlngske In d’ren
■ehooltyd.
Mager, en da was vroeger 1 teugendeel van
•choonheld, maar toen gaven de architecten de
node nog nle aan. Sinds die da
doen, is veul liliyks-van-vroe-
ger. venheven tot schoonheid-
van-daag!
Daar schijnt in hullie oogen
gin schooner stuk bééldhouw-
werk of berslersel te bestaan
dan‘nen baksteen.
Maar hoe ben Tc nouw zoo Ineens van Mle
neke op ’nen baksteen terecht gekomen?
Ollee, da doet er weinig toe.
Ze was dan mager, lijk ik zee. En gesproeteld
Ze had ’n velleke as-as-asof ’t onder de viie-
genschetjes zat, zal ’k maar zeggen. Maar ja.
da kost ze nle verhelpen.
Wel was t vrimd, da zo’n liliyk dlngske zoo
verwaand was.
Mleneke is toch jonk getrouwd, veur heuren
doen.
As ze twintig was. gong ze trouwen mee "nen
deurwèërder van vyf-en-veertlg.
„Ze dee t goed,” zeeën de ouwere menschen
„maar.
Meer zeeën ze nle!
^UIUinUIUIIIUIIIIMUIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIlllllllllHIIINIlillllllllllMIUIIIIUI BRABANTSCHE BRIEVEN
heid van zoovele kerkeiyke en burgeriyke auto
riteiten.
Allereerst de Blsschop van Haarlem, zyne
Hoogw. Excellentie Mgr J. D. J. Aengenent,
die aanstonds bereid is geweest Beschermheer
van het Eere-comité te worden. Naast hem zat
de voorzitter van het uitvoerend comité, de heer
H. E. Everarcf; aan de andere zyde Z. D. H
Mgr. M. P. J, Möllmann, Vlcaris-Generaal van 7
Bisdom, voorzitter van het eere-comité. Naast
den heer Everard had plaats genomen Z. Exc.
mr. dr. L. N. Deckers. Minister van Defensie, en
naast Mgr Möllmann Z. Exc. mr. J. R. H. van
Schalk, Minister van Justitie. Naast den deken
van Haarlem, den hoogeerw. heer H. 6. J. Son-
daal, had pleats genomen mr. dr. D. A. P. N.
Kooien, lid van den Raad van State.
Van het hoogwaardig kathedraal kapittel wa
ren aanwezig Z. D. H. Mgr. H. J. M. Taskin.
proost van het kapittel en president van het
Seminarie Warmond, en de hoogeerw. heeren
L. A. A. M. Westerwoudt, plebaan der kathe
draal en M’W. A. Wij tenburg, atld-regent van het
Seminarie Hageveld. Verder waren aanwezig
Mgr. A. J. Hollërhoeg uit Amsterdam, buiten
gewoon kamerheer van Z. H. den Paus. Mgr. P
G. Groenen en de heer H. A. Heymeyer van
Heemstede, buitengewoon geheim kamerheer
met kap en degen van Z. H. den Paus. De hee
ren Ir. W. A. J. van Waterschoot van der
Gracht en W. Dreesman, eveneens geheim
kamerheer met kap en degen van Z. H. den
Paus, waren verhinderd, de laatste wegens het
overlyden van zijn vader.
Van de katholieke leden van de Eerste Ka
mer der Staten-Generaal waren aanwezig de
H EG. heeren mr. J. N. J. E. Heerkens Thys
sen te Haarlem en prof. dr. A. M. A A. Steger,
te Heemstede. Van de katholieke fractie der
Tweede Kamer Ch. L. v. d. Bildt, A. J Loerak
ker, A. J. Engels, F. Stumpel en tr. L. J. M
Feber. Verscheidene Kamerleden waren wegens
ambtsbezigheden verhinderd.
Van de H.E.G. heeren leden van den Hoogen
Raad der Nederlanden prof. mr. B. M. Taveerne
en mr. J. L. M. Meckmann.
Van de katholieke professoren van de Unl-
versitelten te Lelden. Amsterdam en Delft prof,
dr. W. H. Keesom, prof. R. Welschen O.P.. Ir,
Granpé Molière en prof. dr. J. A. A.
naam te noemen, 'n z.g. verovering op ’n
trotsch frummes, beschouwen as ’n kollesale
victorie, terwyi.... de „victorie” nle aan hum
maar aan heur is.
De Haarlemsche Pausfeesten, die
Zondag j.l. geopend werden met
een plechtige Pontificale H. Mis in
de Kathedraal en ter eere waarvan
reeds Donderdagavond een plech
tige feestvergadering en -concert
plaats vonden, bereikten gisteravond
hun hoogtepunt in een grandioze
Paushulde in de Gemeentelijke
Concertzaal te Haarlem.
held” is alty maar *n onderwerp van den zoo-
veulsten rang.
Trui zee my indertyd vlak in m’n bakkes, da
ze den SJang (ge kent ’m!) veul knapper vond
dan my. waant „d’n SJang had zo’n kort zwart
snorreke” zee Trui
Nou gy, amlco!
’k Was .efkens gepikeerd, op myn manier.
En ’k flapte er uit „denkte gy, da gy zo’nen
Venus zyt?"
En yskoud lachte ze: „oneeë! Gy had mak-
keiyk wa beters kunnen krygen, Dré!”
„Das gelogen,” riep ik: „kom hier, da Tc oe
opvreet
En zoo, amico, zitten wy al bekaanst virtig
Jaren mee malkaar opgescheept, en toch....
da's prlveel
Maar ’k zou weer van m’n chapiter geraken.
V Wou alleen maar hebben gezeed: de wefkens
bepalen heuren keus op ’n manier, die wy, kea
rels, nooit heelegaar peilen kunnen.
In mijn geval zelfs ok nie, as ’t oew eigen nog
wel betreft....!
Maar, alles by malkaar: Mleneke had al
heur soortgenooten verslagen.
In zooverre had gezegevierd heuren.. trots!
En ’k heb alty geleufd, dat hieraan dieën
ouwen deurwèèrder zyn „overwinning" te-wy-
ten had!
Mieneke zal zoowa-d-’n jaar
trouwd gewist zyn, as ik by
Jochems moest zyn, veur ’n affalreke dat op
zegel gesteld moest worren, mee allen embres
van dien.
’k was zelvers ok al wa jaren getrouwd, boer
de gééf veur m’n eigen op vaders hof en Trui
spulde-n-er baas over de kinder*, die wé al
hadden, de beesten en de melden.
As ik aan de deur van Jochems kwam en
eerst ’t huls opnam 7 was In den mergen
dan zag Ik boven, 7 gezicht van Mleneke in
‘n splonneke. 4
As ik belde, dee ze zelvers open Ze stond
boven aan den trap, en riep, veur ik nog wa
gezeed had: ..kom boven, Dré, kom boven!”
’k Was ’n bietje In de wéér; waarom, zou Ik
nle kunnen zeggen.
„Ja. Gèren. Goeienmergen. En mevrouw
hm! 'k Zou oewen man motten spreken,
teur zaken. Ja. I* le thuis?"
Onderwyie wa* Ik boven gekomen. En as ik
teugenover Mleneke stond, dan sodemearel
wa was ze opgeknapt. Ze. ze, ja, ze wa* "n schon
wijf geworren! Werendlgt Ik zag aan heur
bruine oogen. die piekende oogen, die nooit
stil stonden, da ze myn gedachten snapte Tt Zat
er mee in ’t wèèrgaren. Sodetjuu. 1 Wa* "n
parmantig, deftig en knap frummes geworren
da llliyke „roese Mleneke d’n jongensgek
As me zoo efkens teugenover malkaren ge
staan hadden, Ik ’n bietje In verwondering
zy met wa biyen trots, dan gaf ze me n
haand.
Maar ja was Ik nou zoo achterdochtig?
Zag ik ievernans iets in, da nle goed was?
Zóó had ik nooit 'n haand gehad van 71
vrouwspersoon. As 'n veugeltje onder moeders
Jongens, wy lachten onder malkaar,
wy verloren nie veul aan Mienekes.
Veural nie, omdat wy allegaar onze keus al
hadden gedaan. Ok, al wilden we t zelfs veur
ons eigen nog nie weten.
’tjonge vrouwvolk stond er «Anders teugen
over. Ti Bietje, Ja, wa zal ’k zeggen: n bietje
afgunstig, jaloerslg.
Zoo zyn de wefkee dlkkels.
Ze waren 'n bietje jaloersch op Mienekes
buis, op Mienekes bruidspakske mee den wit
ten sluier, op de geryen, op, op, op alles wat ei
aan "nen trouwdag zoo aan den buitenkaan*
vastzit.
Mleneke’* man mja, ze sprakken er nle
van.
Hoe Is 7? De wefkes weten van malkaar nie
sjecuur hoe mooi of hoe llliyk ze zyn en den
man, ollee, die *71.... bml.... ^schoon-
en langs de wanden was een eenvoudige, maar
smaakvolle planten versiering aangebracht. Voor
den hoogen setel van den dirigent stond, tus-
schen groen en bloemen, het Pauseiyk borst
beeld. Van het balcon hingen rijk de zware
tapyten. die voor deze gelegenheid welwillend
door de fa. Randoe waren afgestaan. Op het
uitgebouwde podium stond achter het volledige
bezette Utrechtsch Stedeiyk Orkest het groote
koor der R. K. Haarlemsche Qratoriumvereeni-
met als Krootscher achtergrond het ge-
vleugêls, zoo „kroelde” heur haand zacht, drin
gend en langzaam In de myne.
„Hoe ga-g-et mee jou, Dré?”
(Hoe kom ik van da-d-handje-af, docht Ik).
„Goed. goed. Jaja, thuis ok alles goed, eh
mevr....”
„Nik»! Mlen, horre!" Ze kneep m’n haand
vaster.
*k Móest. .Mlen," zee Ik en Tt nam elndeiyk
mynen klavier terug.
,Kom binnen! Hy hee beaoek. Hy hee alty
bezoek.” Toen lachte ae. In d’r oogen stond:
,ge begrept me!"
Maar ik, ik begreep niks. Zoo dee ik ten
minste.
Jtommeke koffie, Drt?”
Duurt *t lang?" Tc Wees met mTi oogen naar
de kamer, waar Jochems bezoek had.
„Weet Ik veul?” zee Mlen onverschillig
Ze belde *t dlenstbodeke.
