Op alle markten dreigt Japan
gezinnen
Plaats dan een „Omroeper”
voor 75.'
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel?
EEN BELANGRIJK BOEK
z
JHitler^-sinaasappel*
Hei noodlot der millioenen
Rondom den Pacific
OP ALLE PUNTEN DREIGT JAPAN
I
T innen vaas voor prinses
Marina
Examen Staathuishoudkunde en
Statistiek M. O.
RUSLAND EN DE OLYMPISCHE
SPELEN
Japan in Europa
Expansie levenskwestie
Een der middelen, waarmee Japan den strijd om het bestaan voert. Cavalerie in Mandsjoerije
'Japans economie heeft zich van
oudsher volgens een plan
ontwikkeld
Fruithandelaren te Londen weige
ren er een bod op te doen
DINSDAG 20 NOVEMBER HM
irafc
I
zuNm moeten helpen variiisilisn
stuur
om
È5
tentoonstelling
het verkeer ge-
De expansie beperkt zich niet tot de landen
rondom den Stillen Oceaan. Dat hadden wij
trouwens niet in een boek behoeven te lezen:
lederen dag zien we hier in West-Europa de
kaartje in ontvangst en geeft het aan een derde
die het knipt, terwijl de vierde het nog eens
controleert.En toch heeft het land nog twee
millioen werkloozen.
DEN HAAO. Geslaagd: de dames E. Grlvel
en mej. H. o. Kessllng. Den Haag, en de heer
J. Gosschalk te Rotterdam.
tien jaar
van
h
ir
tl
d
d
sl
d
11
P
welke bruggen hei ontzaglijke verkeer Woensdag as.
Het land heeft thans goedkoope werkkrach
ten in overvloed. De controle van de kaartjes
in den trein zoo vertelt Zischka geschiedt
door vier personen: de eerste buigt en kon
digt den controleur aan, de tweede neemt het
Dat leidt tot expansie, expansie naar het noor
den, naar het vruchtbare Mandsjoerjje, dat alle
grondstoffen bezit die de industrie van Japan
noodig heeft, expansie naar China dat met zijn
450 millioen inwoners een noodzakelijk afzetge
bied is voor die industrie, expansie naar het
Zuiden, naar de Phllippijnen, naar Indië, naar
Australië, waarheen Japan zijn bevolkingsover
schot zou willen zenden, zooals bet ook Formosa
gekoloniseerd heeft.
Zischka bespreekt de positie der genoemde
landen, de mogelijkheden om aan een Japan
sche invasie weerstand te bieden. HIJ is ge
weest in de „verschansingen der blanken", in
de formidabele vesting Singapore, in de vloot-
basis Soerabaja. Maar de muiterij op de „Zeven
Provinciën" is voor hem niet onopgemerkt ge
bleven, evenmin als de onlusten op Java. En
hij heeft de Japansche handelsagenten in den
Arciiipel zien binnendringen. „Nederlandsch-In-
dië”, zoo schrijft hjj, „Is een typisch, maar
verschrikkelijk voorbeeld van wat Europa zal
overkomen, als wij niet zeer snel ons econo
misch systeem veranderen, en als Japan zijn
economische indringing blijft voortzetten.”
Zischka is ook in Australië geweest, In Japan
wonen gemiddeld 169 menschen op één vierkant*
kilometer, in Australië 0.8. Niettemin blijft dat
continent hermetisch gesloten, "ook voor blanke
immigranten.
Volgens een bericht in de Flnsche pers zal
Rusland trachten aan de Olympische Spelen
deel te nemen. Getracht wordt thans de rela
ties met de diverse landen te verbeteren opdat
aansluiting bu het I. O. O. kan worden ver
kregen.
het Zuiden, de expansie naar het Noorden, de
expansie ovër de geheele wereld. En het is
juist gezien: de geheele positie van .Japan in
de wereld" wordt samengevat in dat eene woord:
expansie.
markten met Japansche goederen overstroomd
tegen prijzen die iedere concurrentie uitsluiten.
Textielgoederen in massa, die den industriee-
len in Lancashire. Roubaix en Twente den
schrik om het hart doen slaan. Manufacturen,
flets- en autobanden, electrische lampjes voor
3K cent, horloges voor f 3.60 per kilo! Japan
moet werken, produceeren en uitvoeren tegen
lederen prijs om zijn honderd millioen inwoners
in het leven te houden: om zijn fabrieksarbei
ders te kunnen helpen aan een schotel rijst per
dag en twee tramkaartjes om op tijd in de fa
briek te zijn. Zonder uitvoer kan Japan niet
leven.
De lezing van Zischka’s boek is geen bemoe
digende lectuur. Hij teekent de situatie scherp
en onbemanteld. Wij deden slechts een losse
greep in het overstelpende feitenmateriaal dat
hij aanvoert. Hij wijst niet met nadruk naar een
bepaalde oploAng van het probleem. Maar als
zijn bdek ons één ding laat zien dan is het
ditde ontreddering waartoe één eeuw van
„lalssez-falre” onze economie gevoerd heeft en
de noodzakelijkheid om met grooten spoed te
komen tot het eerilge dat onze productie en
onze cultuur redden kan: ordening en samen
werking O. L.
1) Antoine Zischka: Le Japon dans le monde,
ultg. Cayot, Paris.
Het is over dit land en zijn«fantastische ont
wikkeling, dat de Fransche Jo&rnallst Antoine
Zischka eenige maanden geleden een boek ge
publiceerd heeft, dat om zijn degelijkheid niet
minder dan om zijn boetenden schrijftrant ook in
ons land een nadere bespreking ten volle ver
dient. 1) De schrijver die het land en de aan
grenzende landen langen tijd doorrelsd heeft, en
oorlogscorrespondent in Mandsjoerije geweest
te, geeft een meesterlijke samenvatting van alle
krachten, verlangens en tegenstrijdigheden die
leven in dit merkwaardige volk, dat tachtig Jaar
geleden ternauwernood ontkwam aan het pro
tectoraat der Europeeache machten, dat destijds
met tegenzin, onder de bedreiging van kruisers
ook Nederlandsche en landingsdtvisles. zijn
havens moest openstellen en dat thans door
zijn economische als wel door zijn politieke ex-
dleaeUdg machten met vrees en ontzag
Nog is de idylle niet verdwenen uit het
Japan van heden. Meisjes aan een
tempelmeer
om dor leerlingen van het lyceum Janson-De. SaiUy te
Parijs, dat zijn gouden jubileum vierde
klngham palace.
Prinses Marina zal Woensdag uit Parijs naar
Londen vertrekken. Te Dover zal zU door haar
bruidegom verwelkomd worden en In een spe-
clalen trein met hem naar Vlctorla-statton
rijden, waar de konlng, koningin, de prins van
Wales en de andere leden der koninklijke fa
milie ter verwelkoming aanwezig zullen zijn
om vervolgens per auto naar Buckingham pa
lace te rijden.
k van den heer Zisc hka geeft eerst een
van de btnnenlandsche toastenden van
-rder verdeeld in drie deelen.
behandelend: de expansie naar
Onder den «tel .Vervoermiddelen In vroeger eeuwen
wordt In Paddington-station te Londen om 1--- -
•net betrekking tot do ontwikkeling van
houden, waarvan hierboven een detail
Na de ontsluiting van Japan kwam het be-
in andere handen. De keizer en zijn
raadslieden zagen terstond in, dat Japan in
dustrieland moest worden, wilde het zich kun
nen handhaven. Dus waren er goedkoope werk
krachten noodig. En met evenveel beslistheid
als waarmee de shoguns geboortebeperking
hadden voorgeschreven, werd zij door de nieu
we heerschers verboden. In 60 jaar tijds steeg
de bevolking op de eilanden, die het oorspron
kelijke Japan vormen, van 33 tot 67 millioen.
Het geheele Rijk telt thans 94 millioen zielen.
En Japan is een arm land. Het heeft geen
grondstoffen. Slechte 17 pct. van den bodem
van het eilandenrijk is voor bebouwing geschikt.
De rijst die deze gronden voortbrengen, is ove
rigens te goed voor de Japanners zelf. Zij
wordt uitgevoerd en de Staat koopt voor het
eigen volk goedkoopere rijst in China en Korea.
gaven leiding in alles, ook in het aantel kin
deren dat geboren mocht worden.
Vóórdat Japan, in 1854, door het eskader van
commodore Perry uit zijn eeuwenlange afgeslo
tenheid werd opgeschrikt, voerden de regeerders
bewust en openlijk een politiek van geboorte
beperking. Het aantal inwoners werd eeuwen
lang gehandhaafd op 26 A 27 millioen. Het ge
tal kinderen dat een gezin mocht hebben, was
bjj de wet geregeld. Wanneer een aardbeving of
een andere catastrofe het land had getroffen,
werd dit maximum lijdelijk verhoogd, tot men
weer op het gewenschte peil was.
En welke zijn de oorzaken van die expansie?
De eerzucht der Japansche generaals, de
heerschzucht der Japansche industrieelen, gods
dienstig of nationaal fanatisme van heel een
volk? Maar al te vaak denken wi), als wjj onze
bedrijven zien ondergaan in den strijd tegen den
Japanschen import, over de ongekende bedrij
vigheid die in dat land moet heerschep en de
welvaart die daarvan het gevolg moet zijn. Wij
gelooven maar al te vaak, dat onze verliezen
winsten zijn voor dengene die de markt verovert.
Maar in de eerste hoofdstukken van zijn boek
laat Zischka ons den toestand anders zien. Geen
eer- of heerschzucht. geen fanatisme, maar de
bittere noodzakelijkheid en de zorg voor het
veege lijf dringen den Japanner tot de verove
ring van heel de wereld. Aan de heele situatie
ligt ten grondslag één ontzettend feit: de Over
bevolking van het eilandenrijk.
Een overbevolking die men bewust, willens en
wetens, in het leven geroepen heeft. Japan
heeft nooit het onzalige „lalssez-aHer” gekend.
Zij die het land bestuurden eerst de shogun
met zijn dainlo’s, daarna de Mikado met zijn
„genro", en thans de geldadel der families
Mltenl en Mltsublskl hebben nooit de dingen
maar op hun beloop gelaten. Zij hebben altijd
een doel en een weg voor oogen gehad, en zij
Eenigen tijd geleden ultte de ..Haagsche
Post” bezwaren tegen de wereldreis die Hr. Ms.
Onderzeeboot K XVIII thans onderneemtdit
vlagvertoon zou niet verantwoord zijn in een
tijd waarin een conflict in dn Stillen Oceaan tot
de mogelijkheden van eiken dag behoort en een
concentratie van de geheele „vloot” in den In-
dischen Archipel door de voorzichtigheid geboden
wordt. Wij achten de opmerking weinig geluk
kig en bovendien overdreven: de onderzeeboot
kan te allen tijde nog haar route wijzigen en
dan tijdig genoeg in Indië zyn. Maar zjj is ken
merkend voor de bezorgdheid waarmede men
hier in West-Europa de gebeurtenissen in Oost-
Azlë beschouwt; de vrees voor onbekende
krachten en onvermijdelijke spanningen die in
dezen tijd den naam Pacific tot bijtende ironie
maken en waardoor we ons niet slechts in onze
overzeese he bezittingen, maar zelfs in onze ei
gen bestaansmogelijkheid in de naaste toekomst
bedreigd voelen. Kiesche westerlingen die wij zjjn,
vermijden wij zelfs bet gevaar bij zijn naam te
noemen: wjj spreken over „het ontwaken van
Azió" of de „problemen van den Pacific”, doch wij
weten maar al te goed, dat wjj een veel con
creter zaak bedoelen: Japan.
Een boerin, afkomstig uit het Grleksche
bergland, heeft prinses Marina ter gelegen
heid van haar huwelijk met prins George een
tinnen vaas ten geschenke gegeven om er
haar vreugdetranen in te bewaren.
Op het oogenblik worden in Athene talrijke
zakdoeken verkocht met de beeltenis van den
Hertog van Kent en prinses Mapina en op den
achtergrond de Westminster Abdij.
Ofschoon prinses Marina geen
in Griekenland geweest is, ontvangt zij
talrijke vereenlgingen in Athene en ook van
de landelijke bevolking vele geschenkeh, die er
op wjjzerx dat men de prinses niet vergeten is.
Een schatrijke Grleksche schoenenfabrikant
heeft het bruidje een paar schoentjes ter
waarde van 80 pond sterling cadeau gedaan.
Reeds thans arriveeren vele koninklijke gas
ten, die den 29sten November het huwelijk
van prins George zullen opluisteren in Buc-
werd medegedeeld, dat de partijen 63
tot 73 uit de veiling waren genomen.
Een handelaar vertelde later aan een ver
tegenwoordiger van de „Daily Telegraph”: We
dachten al, dat er iets met deze Hltler-appels
zou gebeuren. Op de veiling waren slechte eeni
ge monsters aanwezig. De heele zending lag
nog op de Marokko-kade. Wij hadden allen be
sloten om geen bod op de partijen te doen en
ook de veilingmeester had blijkbaar reeds ge
hoord van de consternatie door deze „Führer”
sinaasappels veroorzaakt. Hitler’s portret was
In een fraai lijstje afgedrukt met de namen
van de afzenders er onder.
Men vertelde ons later nog, dat er een
vergissing in het spel moest zijn. De zending
zou nJ. bestemd geweest zijn voor Dultsch-
land. Wij zijn er van overtuigd, dat zoo iets
geen tweeden keer zal geschieden.
Intusschen weet men nog steeds niet wat
met de sinaasappelen moet gebeuren. De Lon
densche vertegenwoordiger van de Spaansche
maatschappij heeft zijn firma om nadere in
structies verzocht.
Een aardig incident heeft zich dezer dagen
op de Londensche groenteveiling voorgedaan.
Honderdduizend sinaasappels, afkomstig uit
Spanje, en gewikkeld in vloeipaplertjes, waar
op Hitler’s portret, werden op de Londensche
markt ter veiling aangeboden. De fruithande
laren waren hierover echter zoo ontstemd, dat
de veilingmeester het tenslotte beter vond,
maar niet tot den verkoop over te gaan.
Toen de partijen werden aangekondlgd,
hoorde men van alle kanten ironische kreten,
zooals „Heil Hitler” enz. Een gejuich steeg op,
toen
FOTOREPORTAGE
tl
E
w
ei
v
Geen vlsseherslatijn. Twaa visschers vingen
te Vlnkeveen aan snaak, dia niet minder
dan 18‘/t pond woog
Te Bussum heeft Maandag de plechtige uitvaarten begrafenis
plaats gehad van dan haar A. C. R Dreesmann, oud* directeur
der NV. Vroom Dreesmann
A 5