ONS BLAD
DE
BEHOUDEN OP SCHIPHOL GELAND
„UIVER”
i
I
Het nieuws van heden
Door ruim 80.000 toeschouwers
enthousiast* verwelkomd
li
I
en K.R.O.
DE BAROMETER
i
D
Indrukwekkende oogenblikken
Uiverbemanning
gemeentebestuur van Amsterdam met de
zilveren medaille der gemeente begiftigd
„Uiver”-bemanning en de heer Plesman door het
s
DONDERDAG 22 NOVEMBER 1934
VEREEN1GDE KATHOLIEKE PERS
4220
minuter Kalff
de rede
van
Het weerzien
In afwachting
„Daar ia ie!”
3
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
Snert-eten op Schiphol. Door het departement van Defensie waren op Schiphol
leaerkenkena aeinstaUeerd, waar de wachtenden een warm haoie konden bekomen
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 a, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55 a p. regel
Bij contract sterk
De bemanning na aankomst luisterend naar
verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Honderden genoodigden
By den Amstelveenscheweg
De politiemaatregelen
l Snert
Vliegles voor allen
i
NOORD-HOLLANDSCB DAGBLAD
MMHHIHIHIU«WHMIIIIHmHimUlltMHIIHHIIIIIIIHUIUIIIIIIIIIIIIIII|||||||lilHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII|IHIIIIIIIimilll(llllllinilllllHlllllimUlllllllllinilllin
Wordt Ar. Rintelen ia veiligheid gesteld?
Amerikaansche vliegtuigmotoren voor Moskou.
VQf dooden btf een instorting in een Belgische
Mk
Prinses Juliana te Londen.
Prof. dr. W. de Bitter te Leiden overleden.
O O
te
de
Is Leiden gepasseerd.
opmerkelijk
K!
De Gran-Chaco-oorlog. Bolivia vraagt den Vol
kenbond een bedenktijd van 25 i 38 dagen.
De heer Plesman benoemd tot Bidder van den
Nederiandschen Leeuw.
Stand op Donderdag 18 uar fa.: HU
Vorige stand: TIU
naar
aan.
Kabinet-Thonis beiedigd. Draconische besut
nigingen verwacht.
Wetsontwerp tot nieuwe wette^jke regeling van
het binnenvaartrecht.
Athene bestelt 250 militaire vliegtuigen. Zep
pelin naar Mandsjoekwo?
De Tweede Kamer heeft Woensdag de begroe
ting van Economische Zaken besproken.
Begrafenis der slachtoffers van het familie
drama te Den Haag.
Bpoorwegwagon ontspoord bij het Centraal-Sta
tion te Amsterdam.
auto’s chocoladerepen zijn d>
raad om de Uivergangers op
Dreigend conflict bjj de N.V. Textielfabriek H.
van Puyenbroek te Goirle opgelost.
Geestdriftige intocht der „Uiver"-bemanning hl
de hoofdstad.
-looplge voor-
it te houden.
minuut wordt de spanning Procter. Op de tri
bunes en op het eere-tarras verheffen velen
zich van hun plaatsen en dit voorbeeld wordt
door allen, die gezeten zijn, gevolgd als de
sirene begint te loeien, ten teeken dat de „Ulver”
in zicht is.
Intusschen heeft zich van de duizendkoppige
menigte de talrijke autoriteiten niet uitge
zonderd een nerveuze spanning meester ge
maakt. Uit de door den omroeper op gezette
tijden verstrekte mededeelingen Is gebleken,
dat de „Ulver” met de laatste etappe Parijs
Amsterdam uitnemend weg weetl Een deining
gaat door" de massa, als bekend wordt dat het
vliegtuig zich boven Nederlands^ gebied be
vindt en met groote snelheid naar Schiphol
koers set. VadefyiUd tikt met volmaakte on
bewogenheid de tnmuten weg en na iedere
In afwijking van het gepubliceerde program
ma zal de K. R. O. op Zaterdagmiddag van 4
5 uur een uitzending verzorgen uit den Dieren
tuin te 's Gravenhage.
Parmentier en zijn mannen zullen daar ge
huldigd worden door Minister Marchant, door
den heer Verbeek, Voorzitter van de Kamer van
Koophandel en anderen.
Zondag'avond, 25 November om 8.15 uur komt
In overleg met de K. L. M. de Uiverbemanning
voor de K. R. O.-microfoon, geïnterviewd door
A. Viruly. Naar verluidt zal de gemeente Hil
versum deze gelegenheid gebruiken om de be
manning te huldigen.
Maar ook mevrouw Parmentier, mevrouw
Moll, mevrouw Prins en mejuffrouw Geudeker.
de verloofde van Van Bruggen, zijn op het appèl
en voor hun begroeting past slechts een eer
biedig zwijgen.
ACHT EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 43
zij het feit, dat velen reeds vroeg op pad waren
gegaan om de spitsuren te missen. Zoo koe al
het verkeer vlot verwerkt worden, zelfs het
pontje dat naast de pontonbrug het monopo
lie voor voetgangers behield, leverde geen over
wegende moeilijkheden.
Na 10 uur komt de groote stroom van het
publiek los. een stroom, die afgedamd en orde
lijk langs tevoren bepaalde wegen en paden.
Schiphol bereikt. Langs de randen van het
kijkfront, vooal op de staantrlbunes, groeit
het publiek tot vele duizenden aan. De laatste
nevelen zijn opgetrokken en het winterzonnetje
zet alles In feestelijken gloed. Uit de luidspre
kers klinkt vrooljjke dansmuziek Het vlaggedoek
golft in den wind. Alle menschen zijn mild
gestemd, de sfeer op Schiphol Is Ideaal. De
zittribunes vullen zich minder vlot. Padvinders
en zeeverkenners verkoopen programma's en
Insignes aan de vroege gasten, die huiverig
weggedoken in hun mantels en plaids, wachten
op de komende dingen. Meer drukte is er op
de groote betonvlakte achter de tribunes, waar
het publiek de aankomst en het vertrek van de
lijntoestellen van nabij kan gadeslaan.
En op hetzelfde oogenblik klinkt uit
honderden keelen de kreet: „Daar
is ie!** En waarlijk: daar komt de
trotsche vogel pijlsnel aanschieten.
guren uit kringen van lucht- en scheepvaart,
van handel en bankwezen, loopt in de honder
den. Voor de ontvangst Is het douanelokaal in
gericht. Voor het overige deel Is het restaurant
met het voorterras, dat een speciale uitbrei
ding heeft ondergaan, alsmede het dakterras,
gereserveerd en tenslotte nog de uithoek van
tribune A.
Ook de hal van het stationsgebouw is bij het
restaurant getrokken.
In de groote vliegtulgloods is de consumptie-
gelegenheid ingericht voor het publiek der zit
tribunes.
Schier eindeloos rijen er zich de tafels en
stoeltjes en op de geïmproviseerde buffetten
dampen alweer de monsterachtige ketels, wach
ten bekers en glazen op de grage monden.
Achter de tribunes vindt het luchtverkeer van
de haven rustig voortgang. Weerberichten ko
men binnen, ze Interesseerea ons bijzonder
voor de laatste Uiver-route. 'Parijs blijkt vrU
van mist, Brussel en Antwerpen zijn potdicht,
Rotterdam en Schiphol opklarend. Het Lon-
densche vliegtuig vertrekt, Berlijn wordt door
mistberichten nog eenlgen tijd opgehouden.
Het bedrijvig ronken en roffelen der motoren
vormt een merkwaardiger achtergrond van de
groeiende drukte en bedrijvigheid in en rond *t
stationsgebouw.
Wanneer wij omstreeks 8 uur in den morgen
door de nog ochtendstllie straten van Amster
dam en langs de buitenwegen naar Schiphol
rijden, is van de groote belangstelling, die
wordt verwacht, nog weinig te bespeuren.
Enkele jeugdige fietsers, een paar lachende
gezichten achter de ruiten van bevlagde ge-
meentebussen, zijn blijkbaar de eerste Uivar-
gangers.
Een goudgele zonneschijf drijft als een be
lofte In de nevelige morgenlucht, die hier en
daar reeds veegjes bauw vertoont. Er staat een
wakker briesje en het laat zich aanzien, dat
regen noch mist den Uiverdag afbreuk zullen
doen.
In het feestelijk gepavoiseerde stationsge
bouw fungeert de Kon. Nederlandsche vereenl-
glng voor Luchtvaart als gastvrouw. Het aan
tal genoodigden: regeerlngspersonen. hooge
militairs en civiele autoriteiten, leidende fl-
jon gelul,
jassen
geborgen, gemakkelijk maken en de meege
brachte mondvoorraad verwerken. Bij de con-
sumptietenten staan de groote ketels snert van
de veldkeukenwagens, behaaglijk te dampen.
Achter het versche hout der afzettingen zijn
op de staantrlbunes vroeg In den morgen al
groepjes kijklustlgen bijeen, meest
die het zich op vouwstoeltjes, onder
gemakkelijk
Na 12 uur is het publiek voor het grootste
gedeelte op Schiphol bijeen. De zittribunes ver-
toonen geen hiaten meer. Langs het front der
staantrlbunes staan de menschen tien tot twin
tig rijen dik. Men schat het aantal aanwezigen
op 80.000. Op de trtbune der genoodigden heb
ben de ouders van de vliegers plaats genomen
Op het véld is Inmiddels een auto der Poste
rijen verschenen, met bovenop een reclamebord
met de woorden „De Ulver moet leven van uw
post naar Indlë”. Voor aan het bord zweeft
een houten Ulver In vogelmodel.
Het publiek behoeft zich geen oogenblik te
Het publiek, dól van vreugde dat het lang
verbelde oogenblik werkelijkheid is gewórden,
roert zich geweldig. Het gejuich zwelt tot
orkaan als de „Ulver” tot rust komt op ko
afstand van het podium, waarop de offlc
sprekers van dezen middag bijeen gekomen zijn
en bemamflng en passagiers het toestel verlaten.
-
Het is nu half twee. Dan komt het bericht
„De Ulver is de grens gepasseerd.”
De spanning, die er zoo even was, begint te
stijgen, en zal niet meer verflauwen voor de
Douglas op Hollandschen bodem is geland.
Weer klinkt veel zwakker nu het geluld
van de motoren, als de machine haar neus
naar het platform richt en langzaam komt
aanrijden. Het wordt overstemd door de da
verende kreten der massa. „Parmentier! Par
mentier!” klinkt het op tribunes en staan
plaatsen.
Gezagvoerder Parmentier en de zijnen weten
wat hun te doen staat. De „Ulver” taxiet langs
het front van het publiek, de glundere gezich
ten van de bemanning en van de passagiers.
Om 13.58 komt het laatste berichtDe „Ulver” van wie de heeren Gilissen en Dominie
gansche vlucht heen en terug hebben meege
maakt, zijn duidelijk te zien. Men kan er van
op aan dat de oogen van vier dapperen zoeken
naar hen, die hun het liefst zijn. En men voelt
wat er omgaat in de harten van vier vrouwen
en in die van de ouders en verwanten
Langs den Amstelveenscheweg, waar wij
omstreeks half 11 een kijkje namen, en langs
de wegen, die vandaar door den polder
Schiphol leidden, rijden de auto's at en
Buitengewoon zijn de politiemaatregelen voor
dezen dag getroffen. Onder bevel van den
wrnd. hoofdcommissaris J. W. Haarman staan
in gesloten formatie opgesteld zes Koofdinspec-
teurs, zeventien Inspecteurs, zestien brigadiers,
drie honderd en twintig agenten te voet, tien
Amsterdamsche ruiters, veertig bereden mare
chaussees en tachtig man Rfjksveldwacht. Bo
vendien heeft de heer Haarman de beschik
king over honderd man KL.M -personeel.
Op de toegangswegen naar Schiphol is ge-
requireerd een macht van honderd man rjjks-
veldwacht, honderd man bereden marechaus-
see's en twee honderd man polltletroepen. Het
oprukken der politieformatie in de donkere en
groen-grijze uniform levert een opmerkelijk
schouwspel.
t
In de consumptletenten, vindt de snert grif
afzet. Tientallen ketels, elk met 180 L. dik groen
vocht, lozen hun dampenden inhoud in carton-
nen bekers, die bij honderd- en duldendtallen
overgaan in begeerig grijpende handen.
In de groote vllegloods heeft de Amsterdam
sche politie, broederlijk vereenigd met de
Koninklijke Marechaussees een waar snert-
festtfn aangericht. Overal ziet men de hand
havers der orde slurpend met verhitte kaken,
terwijl de wasem glinsterend condenseert op
de ruige kolbakken. Het ruikt er weldadig en
de binnenkomenden snuiven den plttlgen geur
uit de borrelende ketels als hongerige paarden
qen ruif versch hooi. Niet minder dan 15.000
belegde broodjes, 7.000 bananen, drie vracht-
Om 14.1 7 precies is de „Uivar” voor
het podium gekomen. Dan komen
de beide dochtertjes van Parmen
tier en de echtgenooten van de an
dere bemanningleden naar het vlieg
tuig, evenals minister Coljjn, om de
bemanning te verwelkomen.
Het Missie-Jubileumfonds in een permanent
fonds omgezet.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.—
Voor buiten Alkmaar- .1 f 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N1V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Het viermanschap, vier ridders in de Orde
van Oranje Nassau, die de „Uiver” op zulk een
schitterende wijze over drie werelddeelen naar
het einddoel hebben gebracht, is zichtbaar on
der den indruk van de ontvangst, die het be
reid wordt.
Het Wilhelmus klinkt en duizenden zingen
ons volkslied mede. Het zijn momenten van
groote ontroering. Dan treedt de directeur der
K.L.M., de heer Plesman. vergezeld van den
heer Thomson, chef dezer maatschappij op
Schiphol, op hen toe en drukt hun met warmte
de hand.
Schiphol maakt zich gereed de „Ulver" te
ontvangen. De autoriteiten, onder hen de drie
ministers, gaan naar het podium, daarbij staat
de militaire kapel opgesteld, evenals de Post-
fanfare en een afdeellng politie. Door de luid
sprekers klinken aanwijzingen voor het publiek:
Het is gevaarlijk de afsluiting te verbreken,
wanneer de „Ulver” er is. Om 13.43 komt het
bericht: De „Uiver" is Rotterdam gepasseerd en
met applaus van de tribunes wordt het ontvan
gen. Nu nog een kwartier. Het „welkom aan de
Ulver” van J. Röntgen, dat straks door de
schoolkinderen op het Museumplein gezongen
zal worden, wordt thans reeds vöor het publiek
op Schiphol ten gehoore gebracht.
De P.H.O.T.O. stijgt op om de „Ulver” In de
lucht te „nemen”. Dan volgen de berichten van
de Rijksradlo elkaar snel op: Te 13 49 Delft ge
passeerd. 13.53 Den Haag voorbij. Drie minuten
vóór 2 uur landt een Fransche verkeersmachlne
op Schiphol. Aan boord Is de heer Ant. Fokker,
die dus nog net op tijd komt voor het grootsche
moment.
Om 2.04 kwam de „Uiver" boven
Schiphol. Een oorverdoovend ge
juich stijgt op uit de duizendkoppige
menigte. Dan worden de eere-
rondjes gevlogen boven de overvolle
tribunes. Om 2.08 precies komt de
„Uiver" aan den grond en taxied
langs de opgetogen menigte, die
niet moe wordt de bemanning toe
te juichen.
Het druk, maai niet overweldigend, dank U uur begon het offlcleele programma
--- en van toeh af was Schiphol 'n groot luehtvaart-
cabaret. Wie kijken wilde, keek en wie niet
keek, amuseerde zich ook wel. Het eerst gingen
de instructeurs van de N.t. 8., de heeren De Mul
en Postma de lucht in met 't Koolhovenlesvlieg
tuig FK 48, om enkele eenvoudige vluchten uit
te voeren. Vanaf den selntoren klcnk uit de
luidsprekers een stem over het veld, die de
verrichtingen verklaarde en vertelde waar de
moeilijkheden in zaten. Zoo korf ieder, die zijn
oogen en ooren maar openzette. Kosteloos en
aanschouwelijk onderricht in het vliegen nemen.
Degenen die deze lessen niet ter harte wil
den nemen, wandelden achter de tribunes rond
en konden zich te goed doen aan den aanblik
van de (i rukte op het platform, waartusschen
de uniformen van militairen en piloten een
aangename afwisseling brachten. Weer anderen
bekeken eerbiedig de Fokkers en de Junkers, die
zich stonden te zonnen In een herfstweertje,
zoo mooi als we dit jaar nog niet beleefd heb
ben. Nu eens werd aller aandacht getrokken
door een passagiersvliegtuig uit Parijs of Mal
mö. dat neerstreek om de halte Schiphol aan
te doen, en dan weer door de twee muziekkorp
sen van de Posterijen, die met een kranigen
marsch het veld kwamen opgemarcheerd.
Voorbij Sloten komt er teekening in de si
tuatie. Naast het Sloterbrugje over de Ring
vaart Is de pontonbrug geslagen en onder het
waakzaam oog van enkele militairen passeeren
groepjes fietsers het hechte getimmerte, dat
veilig en massief rust op de pontons.
Langs den weg aan de Ringvaart zijn fiet
senstallingen ingericht in concurrentie met de
stalling der K.L.M. Ook toegangskaarten kan
men langs den weg koopen. Over nieuwe Meer
en Ringvaart glijden de eerste bootjes van de
passagiersdiensten, voorlooplg nog matig be
zet. WIJ passeeren de geïmproviseerde voet
gangersbrug aan het eind van het Jaagpad;
twee langsover gelegde zolderschuiten met op
gangen aan weerskanten.
Bij de toegangen tot Schiphol heerscht reeds
vroeg groote bedrijvigheid. Militaire vaartui
gen liggen er gemeerd naast de pontons van
de brug, die hier pas tegen 10 uur wordt ge
slagen Pontonniers, een afdeellng Roode
Kruis, Burgerwachters staan er in bonte groe
pen bijeen. Een ondernemend schipper heeft
er zjjn schuit gemeerd, behangen met kleurige
reclames voor pluimveevoeder.
Venters met Uiverspeldjes wachten er op het
publiek.
Schiphol ligt In afwachting van het groot
sche gebeuren. Vlaggen wapperen van de nog
verlaten zittribunes, gericht naar het midden
van het platform, waar zich het podium ver
heft, omspannen door rood-wtt-blauw en
oranjedoek. Zes vlaggen de Nederlandsche,
de Engelsche, de Australische, de Amsterdam
sche, de K.L.M.-vlag en de vlag van de Kon.
Ned. Vereenlging voor Luchtvaart, zijn opge
steld op het podium, dat van een stevig hek
werk voorzien is. v
Aan de zjjde van het stationsgebouw Is een
opgang gemaakt, aan den tegenovergestelden
een kleine verhooging met tapijten belegd. Een
spreekgestoelte en microfoons zijn opgesteld.
Dan begeeft zich het gezelschap de heeren
Gilissen en Dominie, wien ook een hartelijke
begroeting ten deel is gevallen. Incluis naar
het podium, waar de ordonnans-officier van
H.M. de Koningin, de eerste luitenant Römer,
de bemanning In een korte toespraak namen»
de Landsvrouwe gelukwenscht met haar behou
den thuiskomst.
Vervolgens voerden nog het woord Z. Exc.
Ir. J. Kalff, minister van Waterstaat, burge
meester de Vlugt. Generaal C. J. Snijden, jhr.
W. Roéll, commandant van het veldleger. Ir. de
Vogel en de heer Wurfbain, namens den raad
van beheer van de KLM
Hierna klonken over Let veld de tonen van
het „Wilt heden nu treden” medegezongen door
duizenden. Toen de laatste klanken verstorven
waren sprak de commandant fan Je .Uiver’’
een dankwoord, dat wij elders in dit nummer
weergeven.
DE „UIVER” IS WOENSDAGMIDDAG TE tM
UUB OP SCHIPHOL AANGEKOMEN.
vervelen: te half één zijn het weer een paar
luchtraritelten,.- die de aandacht vragen. De
auto-giro, bestuurd door den chef-instructeur
der N. L. S., den heer Schmidt Crans gaat de
lucht in, geëscoorteerd door een tweetal kleine
tweedekkers van de school. Met veel branie doet
het zonderlinge vliegtuig zijn verrichtingen, ah
wilde het aantoonen, dat het voor zijn gevleu
gelde soortgenooten niet onder hoeft te doen.
Deze laatste lijken twee zwaluwen, die een flad
derende uil achterna ziten.
Op een gegeven oogenblik blijft de autogiro
stil in de lucht hangen; de twee begeleiders ma
ken groote kringen er omheen. Maar dan schiet
de autogiro weer vooruit, en In formatie scheren
de drie machines weer over de vliegwel.
Tegelijkertijd zweeft hoog In de lucht de
.Adelaar,” het ranke zweefvliegtuig bestuurd
door den heer van Meyenhoff, en gesleept door
een kleine Koolhoven. Na eenlgen tijd gekruist
te hebben, wordt „de Adelaar" losgegooid, en
in sierlijke bochten en lange glijvluchten daalt
hij langzaam neer.
Dan komt door fle luidspreker het eerste be
richt van de Uiéer: „te 12.22 uur te .Parijs op
gestegen.” Het bericht gaat van mond tot mond.
Wanneer bekend wordt dat de minister van
Koloniën, Dr. H. Colijn, gearriveerd is, maakt
de Kon. Mil. Kapel een marsch langs de tri
bune om hem te huldigen.
Te 12.50 gaat de heer Schmidt Crans weer
de lucht In, thans met een Tiger Moth, om
eenlge stunts uit te voeren. Dan scheert een
escadrille van vier jachtvliegtuigen over Schip
hol: de deputatie van de Lucht vaar taf deellng
Soesterberg, onder commando van den kapi-
ten-vlieger van Weerden Poelman. De demon
straties worden nu even onderbroken'. De stem
van den omroeper kondigt een nieuwe verras
sing aan „Louis Davids zal eenlge liedjes ten
gehoore brengen." Louis Davids komt ook,
maar zijn stem is zoo zwak, dat zijn loflied op
K. L. M. slechts op een klein gedeelte van
bet terrein verstaan kan worden.
Onder uitbundige toejuichingen van
tienduizenden is te 2.08 uur de
Douglas D.C. 2 „Uiver”, eerste
prijswinnaar in de handicap-race
Londen——Melbourne, behouden op
de moederhaven Schiphol geland.
Het toestel was te 12.22 uur uit
Parjjs vertrokken.
Voor een goed overzicht van de
gebeurtenissen op en om Schiphol,
laten wy hieronder het verslag vol
gen van onze redacteuren, die zich
reeds in de vroege ochtenduren
naar de Amsterdamsche luchthaven
hadden begeven.
'r