Uiterst merkwaardige basiliek
De Sinterklaasviering te Amsterdam
elde.rs
en
Bari, de stad van Sint Nicolaas
nhum— isiiiiRiiiüiiiiiii
Sint Nicolaas in de
vliegmachine
j
I
DOEL VAN TALRIJKE
PELGRIMSTOCHTEN
„AFGODISCHE ABUYZEN
ENDE STOUTIGHEDEN”
It
j
De basiliek van den H. Nicolaas te Bari in Apulië
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
St. Nicolaas-avond van Jan Steen
Nutteloos verzet van de
predikanten
Iedere verandering is nog geen
verbetering
Spelletjes op strooi-
avond
Inde gryze oudheid een belangrijk
stapelplaats voor den handel
op de Levant
Reeds in de dertiende eeuw werd
het feest in de hoofdstad met
grooten luister gevierd
Beeld van St. Nicolaas, sooals hel
te Bari in de processie wordt
rondgedragen
Waar het gebeente van
den Bisschop rustte
Het interieur der basiliek van den H. Nicolaas te Bari
d
Een met silver belegd poftret
pan St. Nicolaas, dat te Bari idordt
bewaard
,dfet heuglijk avondje is gekomen**
I
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiimiiiiNiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiumiiiiiiiiiiiHiiiiiiiii
Sinterklaas moest er niet aan denken, want
anders werd het hem bang te moede. Alhoewel
hU zich met alle kracht tegen dergelUke som
bere gedachten trachtte te verzetten, lukte hem
dit toch niet heelemaal en zoodoende was er
een schaduwwolkje over zl)n vroolUkheld van
andere jaren.
7 En de kinderen zijn zoo ge
zingent „Sinterklaasje. bonne-
Behouden In Spanje teruggekeerd, klopte Sin
terklaas zijn trouwen schimmel op den blanken
nek en zei: Jongen, er is veel veranderd in de
wereld, maar Iedere verandering is helaas nog
geen verbetering
ICIII
IRi"
Hl
Die antennes, zuchtte Sinterklaas, zij zul
len mijn lieven schimmel nog eens een ongeluk
doen krijgen.
Zwarte Plet, die juist de koptelefoon op had.
om naar de weerberichten van de radiostations
te luisteren, hoorde slechts half wat Sinter
klaas zei. HU» zette de koptelefoon af en vroeg:
Wat set u. Sinterklaas?
Sinterklaas herhaalde zijn verzuchting.
Tja, zei Zwarte Piet, u hebt gelijk, maar
Plet wees tegelijk naar de koptelefoon.
Nou ja, zei Sinterklaas, iets hebben we
wel van de nieuwigheden geprofiteerd. Hoe lul
den de weerberichten. Piet?
Over het algemeen gunstig, Sinterklaas In
het Noorden een beetje sneeuw op komst, maar
nergens storm in aantocht.
Dat doet me plezier, Piet. Evenals alle
menschen. vier Ik graag m'n verjaardag met
mooi weer. Een beetje vorst kan geen kwaad,
wanneer het maar niet zoo vies regent hier en
daar. Apropos Plet, heb jij een poosje geleden
geen aanbiedingen gekregen voor een nieuw ver
voermiddel? Kom, hoe heet dat vjlegdlng ook al
weer van die Amerlkaansche maatschappij?
U bedoelt de aeroplane?
Juist, de vliegmachine. Wat denk je er van,
Plet, zullen we ons zoo’n ding aanschaffen?
De zwarte oogen van Plet glinsterden.
Geen kwaad Idee, Sinterklaas.
Dat is waar en daarom zullen we d'r maar
een nemen. Het spijt me wel, dat we den schim
mel thuis zullen moeten laten, maar tja, ik mag
toch ook niet riskeeren, dat hjj een ongeluk
krijgt. Stuur maar even ’n telegram. Piet, en
schrijf, dat we de machine uiterlljk over twee
dagen In ons bezit moeten hebben.
Plet deed aldus en de Amerlkaansche maat
schappij zorgde, dat de vliegmachine op den
bepaalden tijd op haar plaats van bestemming
was gearriveerd. Het besturen van het lucht
vervoermiddel was heel eenvoudig en nadat Plet
er een half dagje mee In de buurt van 't oude
kasteel had rondgevlogen, kende hij alle kneep
jes van het bestuurdervak. HU was heel bljj.
toen hU dit aan Sinterklaas kon vertellen en
deze was tevens zeer verheugd.
Die Plet, zei hU glimlachend, dat is toch
een wondermensch. Als ik jou niet had. Plet,
wat zou Ik dan met dat stalen ding moeten
aanvangen.
Aldus ving Sinterklaas dit jaar, in plaats van
met de boot, zijn reis aan per vliegmachine en
toen hU zoo hoog in de wolken op de aarde
neerzag, moest hU toch bekennen dat het uit
zicht heel mooi was. Met plezier keek Sinter
klaas naar de handelingen van Zwarte Piet, die
met hetzelfde gemak stuurde als een volleerd
vliegenier.
Doe het‘maar kalmpjes aan, Pietf, riep
Sinterklaas door den roeper.
voerd. op straffe van verbeurdverklaring en
'n boete van 30 stuiven. Ouden waren ver
antwoordelijk voor hunne kinderen, meesten
en meesteressen zouden aansprakelUk zUn voor
hun dienstboden.
op den Dam en den VUaendsun op B Decem
ber. Elk jaar weer gingen de predikanten naar
’t stadhuis om te klagen bU de burgemeesters
en hun te verzoeken „de afgodische abuUsen
ende stoutigheden" van 1 volk op Sinterklaas
te beletten. De magistraten zeiden dat ze t ook
heel erg vonden en er zeer bedroefd om waren,
maar dat ze er niets aan konden doen De
groote en kleine Amsterdammers wilden hun
feest niet missen. Maar de predikanten hielden
vol en in 1838 verboden de burgemeesters het
vieren van *t feest. Dit werd op 3 December van
de pui van 1 stadhuis afgekondlgd. nadat eerst
de klok ’n tijdlang geluid had en 't volk op den
Dam kwam samengestroomd Er ontstond 'n
luid gemor en de bode, die de keur had voor
gelezen. werd uitgejouwd. Er mocht geen Sin
terklaasboek of ander lekkers meer gebakken
en nog veel minder verkocht worden. Ook niet
over de straat gedragen of op andere wijss ver-
stikte gordijnen aan het oog der stervelingen
onttrokken.
Het is alsof in de stilte dezer kleurige en
juweelige onóeraarschheid, in het mystisch
duister dezer gewUde plaats, de „Ottava rima”,
van Tasso’s strofisch dichtwerk begint te rui-
schen, als een stroom van ruischend edelsteen.
Denk aan de zwoele verzen, waarin hU In
het „Jerusalem Verlost”, van het gestolen
beeld verhaalt. Is in deze vloeiende muziek
niet ook weer het groote geruisch der zee; de
zee, die ge ook hoort zingen op oen drempel der
Sint Nlcolaaskerk? Nu vervult zü zelfs deze
stille crypte, en die muziek klinkt als een an
der heldendicht over de kruistochten, wav-
van de tafereelen in Bari's kerken opleven in
broeiende kleurenpracht en goudschemering.
Zoo laat ons nu de zee voor Bari zien, die de
galjoenen zag uitvaren in een pracht en een
geestdrift, die den achterbUJvende tranen In
de oogen perste, toen zoo vele pelgrims van
hier naar Palestina togen, toen ook Frederik II.
eindeloos geprangd, te Brindisi scheep ging.
Voor deze zee herzegt de geschiedenis de glo
rieuze namen der helden, verheerlUkt aan dit
strand, als tot een beeldrijken zang Boude-
wUn van Henegouwen. Robert van Normandlë.
Godfried van Bouillon. Bohemond van Ta
rente en Tancred en Robert van Vlaanderen.
een zang van strijdbaar staal en flonkerend
gesteente. In het aangezicht dezer wlegewagende
golven, dezer zee als van gesmolten saffier.
Is het geen Chineesch-doorelkaargehaspeld
kwartier? Aan zUn onordelUkheld herken je het
Zuiden. Zooals de lucht der geiten je het Noor-
delljker Foggla verpest, kan de vischmarkt je
dit oude Bari wel tot een gruwel maken. Deze
volkswUken, Ingewrongen tusschen de beide
havenbekkens en ’t Castello, het machtig ver
dedigingswerk, dat tegen het gevaar der zee
zijde beschutte, doen verschrlkkelUk armoedig
aan. terwijl de moderne voorstad je wel geloo-
ven doet, dat Bari de rUkste stad Is van Zuid-
Italië. Welk een donker verleden ligt er opge
stapeld in die enge straatjes en donkere hoeken,
in die nauwe stegen der havenwUk; een laat
ste rest van de grijze vestingstad der middel
eeuwen, waar de menschen tierden zonder
lucht en licht, in sombere opeenhooplng. om
veilig te zijn binnen "de sterke muren, die hun
schatten beschutten, maar hun tevens den adem
ontnamen. Zoo ligt er dit sombere document van
het verleden nu nóg, met zijn antieke kerken
als met gewichtige zegels beslagen. Bart bezat
van ouds het niet benijdbaar voorrecht, door
alle, partijen gezocht te zUn. Want de welvaart
stroomde er gelijktijdig van twee zijden binnen:
langs den weg der zee, de oudste der handels-
straten, vanwaar ook de Baracenen en Byzan
tijnen waren gekomen, die het ongeluk over
Bari brachten; langs de wegen laed-lnwaarts
daagden andere benljders en vijanden, waar
het koren gedUde, wünstok en olijf Beide we
gen werden haar noodlottig, zoowel die van het
bonte Oosten kwam, als die leidde naar het
gouden Rome
Want „de jonghe jeught moest opgroeien in
de waerheyt ende godtsaeligheyt"! Maar de
Amsterdammers stoorden zich er niet aan, de
bakkers bakten en de grooten en kleinen koch
ten en aten hun klaasmannekes, allkkerde-
miksKes en wal er nog meer tot de lekkernuen
van dien tijd behoorde; se maakten pret en
vierden (eest, alsof er geen dominees en burge
meesters bestonden. De Slnteririaasmarkt was
drukker dan ooit, t Volgend jaar werd de keur
weer voorgelezen en schout en schepenen verbo
den ’t oprichten van kramen, staan van kruiwa
gens, ‘t verknopen van lekkers en van poppen
en andere presenten. De bewoners van de hul-
aen op den Dam. in de Nee en in andere stra
ten mochten hun stoepen en hun pothuizen
niet verhuren op straffe van 25. boete, alle
in beslag genomen koopwaar zou aan de wees
huizen worden geschonken. *t Heeft niet gehol
pen.
In 1661 traden burgemeesters strenger op. Ze
lieten door de „rakkers" politiemannen van
den Schout, de kramen, die opgeriebt waren,
omsmUten. 1 Volk maakte toen soo n spektakel,
dat de regeering zelf den schrik kreeg voor haai
hardhandig optreden, en toen t volgend jaar
de predikanten weer aan 't stadhuis kwamen,
gaven de burgemeesters hun beleefd te kennen
dat se de oplossing van de Sinterklaaakwestie
maar asm hen moesten overlaten. En Amster
dam vierde s’n dierbaar feest weer als vanouds
Toch werd de viering nog wel eens weer ver
boden: in 1672 wegens de „beconuneriucke tij
den”; in 1674 omdat de Zondag niet mocht wor
den ontheiligd en in 1680 omdat Sinterklaas
op 'n biddag viel. Maar door alle tijden heen
Is 1 Sinterklaasfeest 1 volksfeest gebleven.
Sinterklaasjes hem in s'n jeugd hadden ge-
Ook de predikanten zijn van meening veran
derd. Heeft niet de Genestet den lof van den
Bint en van s(jn feest geaongen en heeft ook
Ds. Haaebroek hem niet verheerlijkt en geaegd,
dat het genot, dat de met klatergoud bedekte
schonken, alles overtrok wat hem op tateren
leeftijd ooit M) feesten of maaltijden mocht
zijn te geniet# gegeven? En wie kent niet de
prachtige beschrijving van de verguldpartu bU
bakker De Groot uit de familie Kegge van Hil
debrand? Wat 't vergulden van de Sinterklaas
koeken betreft, op hygiënische gronden is t
Plet draalde zich om en grijnslachte.
Zoo'n rakker, dacht Blnterklaar. het vuur
van avontuur is bij hem nog lang niet uitge
doofd.
Toen ze In de NoordeUjke landen kwamen,
ging Plet wat lager vliegen en Sinterklaas zocht
in de duisternis het was inmiddels den nacht
van den vierden December geworden na*r de
eerste geschikte landingsplaats.
Het werk vlotte naar beider zin; zoowel Sin
terklaas als Zwarte Plet waren best tevreden.
Tot er plotseling Iets onaangenaams gebeurde.
Toen Zwarte Piet een breede straat overstak,
zei de motor op eens takketakketak en bewaarde
vervolgens het zwijgen. Zwarte Plot schrok niet
zuinig, doch gelukkig hield hU zijn tegenwoor
digheid van geest en wist door handig ma-
noeuvreeren de machine behouden en wel op
het dichtstbijzijnde dak te krijgen.
Motorpech?, vroeg Sinterklaas en zUn ge
laat versomberde. En hiertoe was alle reden,
want wat zouden ze met een kapotte machine
moeten aanvangen? Piet was wel een handige
jongen, maar of hl; een fout in de motor con
structie zou kunnen ontdekken, stond te bezien.
Plet ging echter onmlddellUk met behulp van
een sterk zoeklicht aan het werk en Het zUn
oog over een gewirwar van schroefjes, buisjes,
en nog vele andere onderdeden glUden.
Het zoeken nam veel tijd In beslag en in
middels overlegde Blnterklaar met spijt, dat het
misschien toch beter was geweest, wanneer hjj
dezen keer nog met zijn schimmel was gegaan.
Daar stonden ze nu al een half uur; hoeveel
bezoeken hadden zU in dien tijd niet kunnen
afleggen. En stel je voor, dat Zwarte Plet de
machine niet zou kunnen repareeren.
Een kwartier duurde het. voordat Piet het
euvel ontdekte. Ben schroefje was losgeraakt
en na dit te hebben vastgedraald, begon de mo
tor weer te loopen.
Ze stegen weer op en vervolgden hun tocht
over de daken. Doch Bint Nicolaas was niet
meer In zoo'n goede stemming als een uur te
voren. Zoo’n machine bracht je wel vlugger
van het eene huis naar het andere, doch het
vervoer bracht veel meer gevaren met zich mede
dan vroeger.
/^wver Bart, de stad van 8t. Nicolaas, von-
J den wU In „Op reis" een Interessant ar-
tikel van de hand van Dr. Felix Rutten.
Bari is een dubbelstad. Eerst een nieuw
gebouwde, achtUJnig aangelegde handels-
stad. vol beweging en gedrulsch, met een
„piazza dl Roma" en palmen bU aan
komst; dan de oude stad naar den zeekant toe,
bU de haven, duister en vochtlg-grauw. Benijd
om haar voorspoed in het heele land, en be
rucht om het rooverachtige. dat haar Inwoners
eenmaal eigen was, schijnt deze volkrijke stad
in het Zuiden van Apulië nog altUd een dubbel
leven te leven, dat van moderne handelsplaats
en- van donker-doorschaduwde, mlddeleeuwsche
veste. Door de eerste gaan wjj heen, des te
vlugger al naar wij al meer van het Italiaan-
sche stratenleven elders gezien hebben. Ver
wacht niet veel schilderachtigheid in een stads
gedeelte, dat als langs een rooster gebouwd is
en er uitziet als een schaakbord, hokje aan
hokje. In het tweede Bari voelt de vreemde
ling verwantschap met Napels. Havenplaats is
dit nog altijd, als toen Horatius sprak van het
„piscosum Barium”, Bari, het vischrijke. Deze
stadswijk tegen het strand gedrongen, is alles
wat er overbleef van de oudere stad, voor zoo
ver Baracenen en ByzantUnen die niet geheel
verwoestten.
later nagelaten, maar wat maakten die dag
broers en vrijsters en schepen met hun gouden
versiersels toch n prachtig effect! Wat 'n ver
rukking als 's morgens 6 December de kinderen
naar hun stoeltjes snelden, die ze, van hun
naam voorzien vóór ae naar bed gingen, tegen
den wand hadden gezet, met hun schoen er
onder, gevuld met wtu hooi voor t paard van
8t Nicolaas. En als dan 't hoot blijkbaar door
't paard was opgegeten, maar de schoen gevuld
was met pepernoten, en de stoel belast en be
hangen met heerlijkheden, die de brave man
voor hen uit Spanje had meegebracht!
En wat *n zaligheld, ’s avonds tevoren, als in
schemerdonker *n geheimzinnige hand door de
half geopende deur werd gestoken en peper
noten en suikererwten door de kamer vlogen,
of 'n barse he stem vroeg of er ook stoute kin
deren waren? Want Sinterklaas, soet-heiiig
man, werd ook we! eens als boeman gebruikt
De paedagogen seggen. dat 1 heel verkeerd is
om kinderen bang te maken en er zUn er ook.
die beweren, dat die sprookjes, die met t vie
ren van t feest in verband staan, schade toe
brengen aan den zin voor waarheid, die we de
jeugd vóór alles moeten bUbrengen. Maar wie
onser kan met de hand op t hart verklaren,
dat ooit s'n waarheidsliefde geschaad of s’n
vertrouwen op vader en moeder verzwakt is, als
hU bemerkt, dat al t heerlijks en moois, dat
hem geschonken was. niet door Sinterklaas,
maar door s’n goeie ouders zelf was geschon
ken? Z|jn we niet allen dankbaar voor wat we
in onzen kindertUd hebben te genieten gekre
gen door een tijdlang te leven in bet heerlijk
rijk der far --
lukklg terwl_
bonnebonne, gooi wat in de leege tonne, gooi
wat in m’n laarsje, dank je. Sinterklaasje!" of:
..Sinterklaas kapoentje, gooi wat In m'n schoen
tje Of: ..Daar ginds komt de stoomboot uit
Spanje weer aan!" Of: „Sinterktaaa, goed hei
lig man. trek je beste tabberd an (ook wei tss
stappers) gaat er mee naar Amsterdam,” enz.
En zoo vele andere liederen. Want dichters
en schilders hebben zich altUd aangetrokken
gevoeld door de poëzie, die Sinterklaas door alle
tuden heeft osngeven en zal blUven omgeven
Door een groot dagblad werd eens gevraagd
aan een groot aantal schrijvers, paedagogen of
andere personen, die verondersteld konden wor
den over de kwestie te kunnen oordeelen, hee
se dachten ever de vraag of het Si. Nleotaaa-
feest ook veer onsen tjjd geschikt was.
BUna algemeen werd die vraag, zonder esnig
voorbehoud, bevestigend beantwoord Men sou
dit echt Hollandscbe kinderfeest niet kunnen
en willen missen!
Onder de Halve Maan werd Bari een stapel
plaats voor den handel op de Levant. Dan
kaapten haar de Normandlërs, daarna de
Hohenstaufen. De Anjou's plantten er hun
vaandel op hunne beurt en Del Balzo beheersch-
te ze Sforza bezat ze. en daarna Arragon. Toch
is het niet de tinne van haar Castello, dat
Bari's geschiedenis bestrijkt. Frederik II had
van deze vesting, die konlng Rogier met zUr
Baracenen er gebouwd had, een schitterend
feestpaleis gemaakt; hier ontving de Zwabl-
sche keizer op het toppunt zijner macht, den
Arme van Asslsië. Franciscus den bedelmonnik
Hier ook was Manfred gekroond. In den ach
tergrond van de historie der stad rijst veeleer,
ah het geheel beheerschend, de strenge som
berheid van den gevel harfr Sint Nlcolaaskerk.
de basiliek der pelgrims en vreemden Van Ro
gier den Noorman af. in 1089. tot den Russi-
schen czaar die haar In 1892 bezocht, was deze
kerk het doel van talloose vrome tochten en
gangen Daar knielde Petrus de Eremijt; daar
verrichtte Boëmond zUn gebed, eer hU afreis
de naar Palestina. Urbanuz den blik op de
zee gericht, leidde er het concilie, dat gericht
was jegen de Grieksche kerk.
Boe vreemd Is se in haar bouw; een opstape
ling van ruwe steen. Het is een kruiskerk
driebeukig, Romaansch, met naar iedere zijde
daarnaast nog weer nevenbouwsels, die als to
rens bedoeld zUn en er nu hopeloos-onaf bU-
staan: sober en somber, alleen maar met en
kele dubbelramen. Zoo lijkt ze haast een ruïne,
meer op een vesting dan op een votief-kerk. Zij
werd in de Xllde eeuw gebouwd, in de XHIde
voltooid. Oorspronkelijk was zU de palatUn-
sche kapel der vorsten van Bari. Van het bor
des voor haar hoofddeur, vier trappen hoog,
zie je niets dan armoedige huizen tegen haar
aangeleund op het nauwe plein. Maar dicht
daarbU ruischt de zee; en de zee rulscht door
haar verleden, want zU dankt aan matrozen
haar ontstaan, deze kerk van Sinterklaas.
Zeven en veertig zeelui van Bari, verhaalt
de legende, besloten hun vaderstad een pand
van voorspoed en geluk te bezorgen. ZU gin
gen scheep, staken de zee over, landden op de
kust van Klein-Azië en begaven zich naar Mira
in Licië. Daar verrasten zU de monniken, die
er waakten over het lUk van den heiligen bis
schop Met het mes tusschen de tanden vielen
de grafschenders de vrome broeders aan. Deze
hadden aan hun geeselkoord geen genoegzaam
wapen en grepen de kandelaars van het altaar
om de aanvallers te Hjf te trekken. Maar de
matrozen wisten wat vechten was. ZU kregen
de overhand en bemachtigden den gewUden
buit. En een gunstige wind blies hun zeilen
bol, zoodat zU gelukkig weerkeerden. Zóó land
de Sint Nicolaas te Bari. Ze dolven er een
crypte om de reliek te bewaren: en déAr vond
het gebeente van den Heilige de rust, die het te
Mira niet gegund was.
Bari is niet slecht gevaren met den bult
zUner zeeschuimers; den achtsten Mei kan de
stad de karavanen niet bevatten van het om
liggend land en de boeren uit het gebergte.
Het Is een nevenstuk, deze legende, tot de
roofgeschiedenis van den patroon der Lagunen-
Z-V int Nicolaas” klinkt veel deftiger maar ..Sln-
terklaas" Is veel echter, familiaarder en
hartelüker. Sinterklaas, d. i. Sint Heer
Klaas, is van alle heiligen sinds eeuwen her de
meest geziene, de meest geliefde in ons land,
vooral ook in Amsterdam. De Oude Kerk was
gewijd aan den braven Bint. De aanzienlijke
kooplui, de wevers, de kleermakers, hadden hem
tot patroon Op Sinterklaasfeest hielden ze ’n
teestmagj ter eere van hun beschermheilige. De
.rbówrvreev *n reuzentaart, en de pastoor, die
het altaar In hun kapel in de Oude Kerk be
diende. ontving in de 15e eeuw en ook nog la
ter, ’n groote pastel, die 14 stuivers kostte, "n
heele som voor dien Ujd Reeds In de 13de eeuw
werd ’t 8t. Nlcolaasfeest blnnens- en buitens
huis met grooten luister gevierd; ook in de vol
gende eeuwen. De schippers hadden Sinterklaas
ook tot nun beschermheilige gekozen Geen
mensch zou op den naamdag de kerk verzui
men Lang heeft de Oude Kerk ’n groot Bint
Nicolaasbeeld gehad van klinkklaar silver. Het
Is indertijd tot noodmunt versmolten in be
nauwdheid en gebrek. Er hangt nog een oud en
mooi schilderij van Sinterklaas. De beeldenstorm
en ook de overgang van Amsterdam in 1578
hebben de glorie van den beminden BBint niet
kunnen doen tanen. Bulten alle geloofskwesties
om bleef *t volk Sinterklaas trouw. De predikan
ten deden al hun best 't vieren van 't feest van
December tegen te gaan. Te vergeefs! Ot ze
al beweerden, dat *t van heel weinig dankhaar-
held getuigde voor het feit, verlost te zUn uit
„de dulatemlsae des Pausdoms" r- t volk liet
de dominees preeken en klagen.
Heel druk was *t vooral op Blnterklaasmarkt
stad. Ook wie de basiliek van Bari betreedt,
zal aan San Marco en Venetië denken. Maar
de kerk van Sinterklaas heeft te veel geleden,
om met andere vergeleken te worden. Vreemd
in deze Noormannenkerk met haar zuivere
boogvormen doet het houten gewelf van 108
rijk beschilderd en verguld. Zullen droegetf er
zuilengangen in volmaakte harmonie vanal
door rondende lUnen. Maar het geheel ts er
su gestoord door schraagbogen. binnen Inge
bouwd, die het hoofdschip laag overbruggen,
om het te verstevigen tegen de aardbevingen;
een gebiedende noodzakelUkheld In de XVde
eeuw! Dit geeft de kerk iets geheimzinnigs,
iets van een moskee, met donkere afsluitingen
en kapellen, die als grotten zUn. Daar vele
vensters ook al dichtgemetseld werden, valt
het licht er maar schaars in. Er hangt als een
beklemming In haar wierookgeurige schaduw,
met die verrassende perspectivische werkingen.
Een sombere ruimte, die nog méér doorscha-
duwó wordt bü den naam, daar op een graf
steen gelezen: Robert van Bari, die het proces
lelde tegen Conradino, kleinzoon van Frede
rik II, op vUtlenjarigen leeftUd onthoofd te
Napels Zóó wordt het duister van dit heilig
dom nog verzwaard door de tragiek van den
laatste der Hohenstaufen. In deze kerk van
Bari’s heilige Is de crypte het grootste heilig
dom. De asch van den H. Nicolaas wordt er
bewaard In een marmeren urn, op een altaar
van zilver. Acht en twintig zuilen betrekken er
een vrpme wacht rondom, alle met rUke en
verschillend bewerkte kaplteelen. De mozaïeken
op den vloer verraden met hun inschriften
nog hun Oostersche muzelmansche herkomst.
Naast de Slnterklaas-basiliek bezit Bari
ook nog een afsonderlUke dom. aan 8t. Sabina
toegewUd. Romaansche als de eerste, heeft ook
deze een crypte. Hier wordt een byzantUnscbe
Moedergods. de z«. Madonna die Constantino-
poll bewaard. Evenals zoovele in Italië, zou
St. Lucas ook deze geschilderd hebben. Men
beweert, dat zU in 733 naar Bari gekomen is
Haar vereerders hebben ze met diamanten en
gouden ketenen overladen.
Achter glas gezet, wordt zU nog door
„Het heerlUk avondje is gekomen”.... heet
het in een van de Bint Nlcolaasversjea dat al
heel oud is. doch ook nu nog overal gezongen
wordt. Ja. Bint Nlcolaasversjes laten zich niet
zoo gauw verdringen en ook dit jaar zullen jul
lie er natuurlUk weer verschillende zingen.
Vooral op Sint Nicolaas-avond zelf zullen in
menige huiskamer de liederen weerklinken. Ja,
zoo’n Sint Nicolaas-avond in de huiskamer is
wat gezellig Moeder heeft natuurHjk gezorgd
voor een ketel chocolade en voor lekkers. On»
het zingen van Sint Nicolaas-liedjes af te wis
selen, worden er natuurlUk ook spelletjes ge
daan om den tijd te vullen. En bet hoogte
punt van den avond is natuurlUk de komst van
Bint Nicolaas, In eigen persoon met Pieterbaaa.
Jullie bent natuurlUk allen In de beste stem
ming, vroolUk gemutst en wilt al bet mogelUke
doen om den avond zoo leuk mogelijk te doen
verloopen.
Nu. in dese goedgemutste stemming zullen
we samen eens een paar aardige spelletjes gaan
doen, die niet zoo algemeen bekend zUn. Ken
nen jullie dat aardige spelletje: „gedachten
lezen"? Niet? Dan zal ik het jullie eens leeren.
Je vraagt iemand een getal in gedachte te
nemen, dat hU natuurlUk niet mag zeggen. HU
kan het desnoods op een papiertje zetten, dat
hu in zUn zak steekt. Zeg nu tegen den per
soon, die het getal in gedachten heeft geno
men: Tel er 1 bU. neem het getal, dat je nu
hebt gekregen dubbel tel er weer 1 bU en
tel er ten slotte het getal bU op. dat je het
eerst in je gedachte hebt genomen. Noem mU
nu het eindcUfer.”
De gedachtenlezer trekt in stilte van dat
eindcUfer 3 af. Het derde deel van de rest is nu
geluk aan het geheime getal, dat de ander het
eerste In gedachten heeft genomen. Als de ge
dachtenlezer dat getal noemt, zal de ander hem
zeker verbaasd aankUken. Probeer het zelf
m*»r eens met een willekeurig getal, je zult
dan zien, dat het kunstje met alle cüfers op
gaat.
Een andere aardige en tegelUkertUd nog
leerzame bezigheid is de volgende. Een van het
gezelschap neemt een pen of potlood en laat
deze over een krant schuiven. Iemand uit den
kring zegt: stop Het potlood of de pen is
dan bU een bepaalde letter gebleven. Deze letter
la het punt van uitgang van bet volgende spel
letje. Iedere aanwezige van het gezelschap heeft
een vel papier met esc potlood of pen voor
zich. Nu moet In een bepaalde tUdsperiode,
vUf minuten bUvoorbeeld, getracht worden zoo
veel mogelUk ptaatsnamen, beginnende met de
letter, waar het potlood of pen op de krant is
blUven steken, neer te schrijven. Het beste is
de plaatsnamen tot Nederland te beperken Als
de rijf minuten om zUn moeten de schrijfin
strumenten neergelegd worden. Dan begint er
een de namen van zUn papier voor te leaen. De
anderen, die dezelfde namen hebben, strepen
dese door. Bestaat het gezelschap uit vUf per
sonen. dan krijgt hU of zU. die een plaats heeft
neergeschreven, die geen enkele andere heeft.
5 punten. Hebben twee personen deselfde
namen, dan krijgen deze elk één punt toege
wezen wie het meeste aantal punten heeft,
is winnaar. Men kan het spelletje ook doen
met namen van dieren of met namen van voor
werpen. welke zich In de huiskamer bevinden.
Je zult eens zien hoe veel plelzler jullie met dit
spelletje zult hebben.
Tenslotte vermelden we nog een rlngspel,
waarmee heel wat grappige oogenblikken te be
leven zUn. Hang een ring aan een touw op.
Bind een zakdoek voor één oog. Steek een speld
in het eind van een stokje en probeer hier
mede nu om in den ring te steken. Maar.... je
mag niet recht voor den ring gaan staan doch
zóó. dat je den ring opzU ziet. Dan is het een
heele kunst om de speld er in te krijgen Je
kunt voor lederen keer, dat het lukt een aantal
punten vaststellen. Wie het meest aantal pun-
ten behaalt U dan winnaar.
