Minister Marchant aan den
tand gevoeld
Crisis-Uitvoer
bureau
Arbeid der Kamer
fractie
Spoorwegloonen
V-
f TWEEDE KAMER GEEFT
HAAR OORDEEL
TEGEN HOEST
Vicks Hoestbonborïs
'f
MAANDAG 26 NOVEMBER 1934
d
Eer of college geven?
Het vleesch in blik
Distributie ook aan landarbeiders
en
GOEDE ZEEP STAAT
OP
PQ GOEDE ZEEP STAAT
lÖBBELM^N
De werkloosheid in Indië
Concentratie.
Een blyvend Gemeenschapshuis?
De valsche oormerken
De gearresteerde heeft bekend
LIMBURG WEERT ZICH
Voorlichtingsdagen te Vénlo
Vjjf schrijfwijzen
Ruïneus
Naar huurverlaging
Conferentie in Den Haag
Hoe is te helpen?
verloofde”
Nederlander in Engeland beboet
Schuldvraag
Rede pater Henricus
Motie
NIEUW ONTSLAG
1
Joodsche stichting in
Wieringermeer
Nog eenmaal pater
Henricus
De minister handhaaft zijn eisch
van vyf pet. verlaging
De spelling
127»
cent
Deze nieuwe instelling is noodza
kelijk geworden in verband met
hel toenemende belang van
controle op den uitvoer
„Geschenken van ex-
H. M. DE KONINGIN IN
DEN HAAG TERUG
'J
Intrek genomen in Huis Ten Bosch
schoonheidskoningin
uitverkoren uit alle zeepsoorten
dat is Castella, Dobbelman's heer-
[ijke schoonheidszeepl Werkelijk:
t is buitengewone zeepl Castella
bevat fijne oliën die Uw huid
soepel en zacht maken en haar
héél even parfumeeren. Gun Uw
huid de weldaad van deze kos
telijke schoonheidszeepl
Zijn taak vastgesteld
Opgemerkt wordt, dat de minister
meermalen overijld te werk
gaat en zijn optreden
niet van willekeur
is vrij te pleiten
Harde noten over de
spellingkwestie
Mr. Teulings heeft haar taak ge
schetst in een vergadering van
den Rijkskieskring
Den Helder
De Regeering voor
Ik
r
van
de
y
Hieraan wordt het volgende ontleend:
i
f
ZOU-
i
C-
de
i
Max Poll heeft in zijn rede te Helmond
meer
lijn
Verschenen Is het Voorloopig Verslag nopens
Hoofdstuk VI (Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen) der Rl)ksbegrootlng voor 1935.
i
op
lat
Vele leden keurden de houding van den Mi
nister ten opzichte van het spellingvraagstuk
ten sterkste af. Het optreden van den Minister
achtten zjj hoogst bedenkelljk, niet slechts om
dat het als een staatarechtelUken misgreep is
aan te merken, doch ook omdat de Minister
de eenheid en pacificatie op het gebied van de
spelling, die hij zeide na te streven, allerminst
heeft bevorderd.
Verscheidene andere leden verklaarden zich
in het algemeen met het beleid van den Mi
nister te kunnen vereenigen. Zij meenden, dat
dit beleid als voortvarend kan worden geken
merkt en blijk geeft van groote werkkracht.
de Minister ten aanzien van het spellingvraag
stuk den juisten weg heeft gevolgd.
dene
Milt
en
an
iet
dat te dezen aanzien verschillende beslissingen
worden genomen.
ssche actieve optreden van minister
;he vervult spr. met trots en wekt
rwachtingen.
Met Ingang van Maandag 26 November as.,
zal de prijs van het op bon verkrijgbaar ge
stelde rundvleesch in blik in plaats van 0.35
worden f 0.25 per blik.
De voor de maand November afgegeven bons
vermeit
Men lette er op.
nige
ioor
en
eks
het
De
De eigenlijke werkdag is Vrijdag 30 November,
wanneer zes sprekers belangrijke onderwerpen,
voornamelijk op Industrieel gebied, zullen be-
handelen.
Het is de bedoeling, om op die manier al-
gemeene onderwerpen, welke van nationale be-
teekenls zijn, in het midden der belangstelling
te plaatsen. -
optreden op Donderdag-
■Q
Vele leden zouden gaarne van den Minister
een nadere toelichting ontvangen betreffende
zijn bezuinigingsplannen.
snige
een-
de
Ire-
ten.
«e-
or-
ten
serd.
Za-
>litie
ving
>lin-
dat
fccti-
fcan-
het
nale
ven»
het
die
«1-
DU-
>n-
ee-
m-
tiet
lo
ng
ren
3r-
irie
rdt
er-
het
de
‘ra
De R.K Staatsparty was de Regeering steeds
enkele slagen vooruit; daar gaat spr. niet groot
op; hij betreurt het eerder. 8pr. wijst op de
actieve handelspolitieke maatregelen; selfs de
liberalen durven hun standpunt van vrije han
delspolitiek van enkele jaren terug niet meer
handhaven.
Het
Steent
groote
De bestonddeelen von Vicks VapoRub
thans verkrijgbaar in den vorm van
renswaAdl
hij opami
Een aantal leden noemden het eindcijfer
van deze begroeting ruïneus; sfj meenden,
dat de Minister in nog veel sterkere mate
zal moeten bezuinigen. Naar hun oordeel
sou bjj het lager onderwijs al veel te be
reiken zjjn als de uitgaven werden terugge
bracht tot het peil van het bijzonder onder
onderwijs. Zij vroegen den MiniMer wat
toch de oorzaak is, dat het openbaar onder-
wtfs, dat werkelijk niet beter is dan het bij
zonder onderwijs, in alle opzichten aanzien
lijk duurder is dan het laatste.
BATAVIA, 24 Nov. (Aneta.) Einde September
waren bij de onderscheidene arbeidsbeurzen in
geschreven 3955 Europeesche. 11,782 Inheemsche
en 1187 Chlneesche werkloozen tegen op einde
Augustus 3920 Europeesche, 11.017 Inheemsche
en U23 Chlneesche werkloozen.
In totaal werden 5454 personen uit alle land
aarden gesteund met een totaal-bedrag van
88 055.29. In Augustus was het aantal gesteun-
den 4997 met een bedrag van ƒ93.083.67.
Gelijk bekend, heeft onlangs de Minister van
Waterstaat aan de directie van de Ned Spoor
wegen ais zijn wensch te kennen gegeven, dat
de loonen en salarissen (met inbegrip van emo
lumenten) van het spoorwegpersoneel. Ingaan
de 1 Januari 1935 met vijf procent zouden wor
den «verlaagd.
Nadien Is tusschen directie en Personeelsraad
overeenstemming verkregen over verlaging van
drie procent, waarvan aan deh minister mede-
deeling is gedaan
het eenig juiste antwoord op de vraag gegeven,
toen hjj zei, dat de menschen de goddelijke
Orde der dingen hebben verstoord; de crisis
is menschenwerk; het is onze schuld; het ver
laten van de Christelijke beginselen is de oor
zaak van de diepste ramp. Dit is het eenig
juiste antwoord.
In plaats van constructieve plannen van den
Minister zagen deze leden slechts een betreu-
llge afbraak van het onderwijs, dat
ut aan de Illusie van een kleine be
zuiniging. een bezuiniging op papier, die vol
komen teniet zal worden gedaan door de ge
weldige kosten welke de wederopbouw van het
onderwijs met zich zal brengen, zoodra het In
zicht zal zijn doorgedrongen, dat men langs
den thans gevolgden weg in de verkeerde rich
ting koerst.
Hadden vele leden een jaar geleden voor den
arbeid en het optreden van den Minister lof
en meenden anderen, dat de tijd om een ge
fundeerd oordeel uit te spreken over zijn onder,
wjjspolitiek nog niet was gekomen, thans was
het oordeel van verscheidene dezer leden niet
gunstig.
Vele leden uitten hun ontstemming over de
bezoldiging van den dlrecteur-generaal van het
onderwijs, die zjj veel te hoog achten. Zjj be
treurden het dat niets wijst op een algemeen
reorganisatieplan, waardoor bezuinigingen van
beteekenls verkregen kunnen worden.
Daarom wil de R.K. Staatspartij richting
geven tot die constructieve en actieve politiek;
zl) heeft aan de parlementaire besprekingen die
richting ook gegeven en geeft ze nog.
Onze partij werkt In de richting van werk-
behoud en werkverruiming; onze verkiezings
leus was niet „loonende arbeid", maar „n aar
toonenden arbeid”.
Thans vernemen wjj, dat Zaterdagmorgen
bjj den secretaris van den Personeelsraad te
Utrecht van den minister bericht is Inge
komen. dat Z. Exc. den eisch van vijf pro
cent verlaginge Ingaande 1 Januari 1935,
handhaaft en aan de directie heeft opge
dragen een loonregeling, waarin die korting
is verwerkt, te ontwerpen.
Zijn Excellentie heeft toch medegedeeld, dat
de Regeering aan het Voorloopig Comité voor
de Joodsche vluchtelingen toezegging heeft ge
daan om kosteloos de beschikking te kunnen
krijgen over barakken en loodsen met inventa
ris, benevens den grond waarop deze barakken
en loodsen geplaatst sullen worden; dat de Be
schikbaarstelling geschiedt voor niet lansrer dan
drie jaren en dat de overige, door het Comité
verlangde gronden met schuren, zullen worden
verhuurd aan de sindsdien opgerichte stichting
Joodsche Arbeid, eveneens voor drie jaren en
tegen normalen huurprijs.
Aangedrongen werd op ruimere verstrekking
van kleedlng voor leerplichtige kinderen uit be
hoeftige gezinnen. Ook meende men, dat niet
voldoende schoolvoeding wordt verstrekt.
Enkele leden achtten facultatief onderwijs In
de Frlesche taal op de hoogste twee klassen der
lagere school gewenscht.
Verscheidene leden drongen er op aan om
een groote oppervlakte helde, bijv, bjj Norg of
Rolde als natuurreservaat aan te leggen. Zij
vreesden, dat de typische Drentsche helde an
ders spoedig geheel verdwenen zal zjjn.
Enkele leden vroegen naar aanleiding
een benoeming voor den vacanten leerstoel in
de algemeene muziekwetenschappen aan
unlversltelt te Utrecht, of deze benoeming ge
schied is ten einde den betrokkene voor zjjn
verdiensten te eeren, dan wel of het de bedoe
ling la, dat hij op vastgestelde uren college
zal geven.
Al Is het vraagstuk der vaste lasten-verlaglng
ingewikkeld, daarom mag de Regeering. die het
in feite met het standpunt der R.K. Staats
partij eens Is, er nog niet van af zien het tot
een oplossing te brengen.
Wie spreekt over crislsbeleld, moet spreken
over de werkloosheid en belastlngverhooglng.
den toestand. Door misleiding wosdt ons volk
nog meer gedrukt en terecht waarschuwde mi
nister Oud de 8.D A.P. het volk niet op te
hitsen tegen de regeeringspersonen. op wie een
buitengewoon zware taak rust.
Ter bespreking van het vraagstuk der verla
ging van huren zal In de komende week onder
leiding van prof. mr. P. A. Diepenhorst in Den
Haag een samenkomst gehouden worden van
vertegenwoordigers der bestaande organisaties
op het gebied van hypotheken, spaarbanken,
verzekeringsmaatschappijen en vertegenwoordi
gers van den bond van huiseigenaren en bouw
ondernemers.
In deze vergadering zal aan de orde worden
gesteld een rapport van de heeren Brouwer
Brutnsma en v. d. Schaar, houdende aanwijzin
gen tot bevordering van huurverlaging.
Aan het Voorloopig Verslag Is toegevoegd een
nota van den heer Tilanus Inzake het spel-
llngsvraagstuk.
De toestand Is thans deze, dat de verschil
lende lichamen en besturen hebben te beslis
sen, welke schrijfwijze zal worden gevolgd en
Is de Minister bereid aan de Kamer mede-
deellng te doen van den inhoud der stlchttngs-
acte, overeenkomst of ander geschrift, waarbjj
de beschikbaarstelling van de roerende en on
roerende goederen (eventueel inclusief levende
have, werktuigen enz.) heeft plaats gehad?
Een volksche vraag is: wie is de schuld van
den economlschen nood?
Zij, die de regeering. den minister-president,
of verschillende partijen er de schuld van ge
ven, doen aan onverantwoordelijke demagogie,
waarvoor het thans een prachtige tijd is. Geen
enkele regeering Is ten volle aansprakelijk voor
Aan het slot van zijn rede waarschuwde spr.
gehoor te geven aan de exclamatieve ertttek
van pater Henricus; een eritlek zonder Inhoud.
Daardoor wordt het vertrouwen in hen, die de
leiding moeten geven, geschokt. Aan deze nega
tieve eritlek doen alleen zij mee. die geen ver
antwoordelijkheid te dragen hebben. 8pr. roeg
vooral vertrouwen in de leiders, die hun plicht
Het zal In de eerste plaats ovemetnen die be
moeiingen met de regeling van den uitvoer,
welke het Crisis In- en Uitvoerbureau thans
vervult krachtens de Crisisuitvoerwet.
Dit bureau zal ook belast worden met de uit
voering van die maatregelen welke noodzakelijk
kunnen zjjn voor een doeltreffende regeling
van den uitvoer van Nederland naar landen,
waarmede glearingregellngen bestaan.
Met de leiding van het Crisls-Ultvoer-Bureau
wordt belast de heer drs. Ch. Trujjen. Het
bureau zal gevestigd worden Mauritskade 55.
Nader zal worden aangekondigd. wanneer het
Crisis-Uitvoer-Bureau de werkzaamheden, welke
het Crisis In- en uitvoerbureau ingevolge de
Crisisuitvoerwet verricht, zal ovememen. Het
Chrisls In- en*Uitvoerbureau zal voortaan heeten
Crisis Invoerbureau en zal zich uitsluitend be
lasten met de uitvoering van de contingentee-
ringen, welke op het oogenblik practlsch ook
reeds de hoofdtaak van dit bureau vormden.
Nadat nog over verschillende punten gedis
cussieerd was, stelde de afd. Hoorn een motie
voor, waarin de wenschen van een vijftal in
gediende afdeellngsvoorstelien vervat waien,
en waarin het vertrouwen uitgesproken wordt,
dat de RJC. Kamerfractie al het mogelijke zal
doen, om de verlangens, In de „Verklaring” naar
voren gebracht, tot verweaenlUking te brengen.
Bjj het crislsbeleld zjjn twee methoden te vol
gen: laten gebeuren, wat er gebeurt en zien
wat er te doen valt; of doelbewust, construc
tieve en actieve politiek voeten, die perspectief
biedt.
In verband met het toenemende
belang, dat de regeering krijgt bij
het uitoefenen van een controle op
den uitvoer, tengevolge van de toe
nemende belemmerende maatrege
len in het buitenland, is besloten
tot het instellen van een afzonder
lijk Crisis-Uitvoerbureau, hetwelk
onder het Ministerie van Economi
sche Zaken ressorteert. Dit bureau
zal zijn taak dezer dagen aanvaar
den.
Het zijn thans zeker wel een vijftal
■iluUfwIfrrin. die in sus vaderland werden
gevolgd. De orde en de eenheid, die de Mi
nister heeft willen brengen in de schrijf
taal, zijn geworden tot wanorde en ver
deeldheid.
Het is dan ook niet te verwonderen, dat
tegen een dergeiljken toestand in den lande
verzet is gerezen.
De laatste weken lijn bjj de N.V. Kon. Maat
schappij De Schelde weer vierhonderd werk
lieden ontslagen.
De herziening der steunbedragen van Juli
1934 Is, behoudens enkele uitsonderingen een
verlaging geworden. Men verkeert In de mee
rling, dat dit met de goedkeuring van de R.K.
fractie tot stand gekomen Is. De R.K. fractie
heeft dit nimmer goedgekeurd; doch met leed
wezen gevolgd. Het was en blijft uitsluitend
een Regeerlngsdaad.
BIJ de behandeling van de motle-Kupers in
zake de steun in Twente heeft mr. Aalberse
het standpunt der fractie duidelijk uiteen ge
zet. en erop gewezen, dat werkverruiming en
werkbehoud voorop moeten staan. In dit op
zicht moest de Regeering doortastender en ac
tiever zijn en wanneer zij den steun verlaagt,
dan moet tij ook de vaste lasten en prijzen
verlagen.
Men ontkwam in de Kamer niet aan den
Indruk, dat de Regeering de eerste methode
heeft toegepast en, zooals dr. Westerman
uitdrukte, voor brandweerman speelde.
Troonrede gaf geen vleugje perspectief.
Iden nog den ouden prijs.
lette er op. dat niettemin In plaats van
0.35 slechts 0.25 behoeft te worden betaald.
De voor de volgende maand afXe geven bons
zullen den nieuwen prijs vermelden.
In verband met de door de prijsverlaging
noodlg geworden inventaiis-opnemlng bjj de
slagers, zal de verkoop op Maandag as. wel
licht jcjs minder vlot kunnen geschieden.
Deze leden wilden niet ontkennen, dat de
Minister inzake d^ reorganisatie van ons onder
wijl een zware taak op zich heeft genomen en
sfi verwonderden er zich dgn ook niet over,
dat hij nog niet tot een resultaat is gekomen,
doch de omstandigheid. dat van een algemeene
lijn In ’s Ministers onderwijspolitiek niets valt
te bespeuren en tiU zich tot partleele regelingen
blijft beperken, heeft het vertrouwen niet ver
sterkt, dat aanvankelijk In dezen bewindsman
werd gesteld door die leden, die Indiening van
een grondslagenontwerp op prijs zouden hebben
gesteld.
Veracheidenen dezer leden voegden hier
aan toe, dat de Minister beter had gedaan
door zijn activiteit op andere objecten te
richtem ZU hadden er ernstig beswaar te
gen, dat de Minister op dit punt de beslis
singen van de Kroon Is voorultgeloopen
door In het openbaar de voordeelen van de
nieuwe spelling In het Ucht te stellen In
redevoeringen en zijn meening daaromtrent
In de couranten te doen weergeven.
Voor de algemeene vergadering van den RJjks-
kieskring Den Helder, Zaterdagmiddag In
*t Gulden Vlies te Alkmaar gehouden, hield
mr. Fr. Teullngs een rede over het doen en
laten der R.K. Kamerfractie.
De economische nood staat in het middel
punt van de algemeene belangstelling; de eco
nomische vraagstukken beroeren ons volk en
vooral op dit gebied is thans voorlichting noo
dlg. Met luidruchtige uitroepen worden onver
vulbare perspectieven geopend, die het een
voudige volk tijdelijk voldoening geven, doch
tot bittere ontgoocheling leiden.
Met betrekking tot de opzienbarende ontdek
king van de vervaardiging van valsche oormer
ken voor varkens, welke heeft geleid tot de
arrestatie van den heer H. 8 te Woudenberg,
verneemt „De Telegraaf” nog het volgende:
Reeds gerulmen tijd bestond verdenking te
gen den heer S. Onderzoekingen door politie,
marechaussee en controleurs der Crisls-Var-
kenswet leidden tot In wijden omtrek steeds
naar deze gemeente en den persbon van 6.
Ongeveer een maand geleden werd hem ook
reeds een verhoor afgenomen. De betrokkene
ontkende toen echter hardnekkig, terwijl de
gegevens nog niet van dien aard bleken te zijn,
dat zjj een voldoend overtuigend bewijs kon
den leveren.
Nu gaf Donderdag een Inwoner van Biltho-
ven de politie aldaar een aanwijzing, die leidde
tot de ontdekking van de plaats waar de val
sche merken, althans de blikjes daarvoor, wer
den vervaardigd. Bij het onmlddelljjk ter plaat
se Ingestelde onderzoekkwam toen aan het
Ucht, dat deze In opdracht van den heer S.
werden gemaakt en aan hem afgeleverd.
De betrokken fabrikant blijkt geheel te goe
der trouw te zijn geweest. Hem was de be
stemming der blikjes totaal onbekend, aange-
rien de stempeling der merken door den heer
8. zelf geschiedde. Hjj verstrekte de politie
alle mogelijke inlichtingen, waardoor de han
delingen van den heer 8. zoodanig werden ge
openbaard. dat voldoende grond tot diens ar
restatie aanwezig was.
De heer 8. heeft bekend.
Als sprekers zullen
avond de heeren:
Mr. E. O. J. M. Baron van Hövell tot Wes-
terflier. Commissaris der Koningin én Voor
zitter van den Raad van Bestuur van 'tE.T IX.
en mr. B. M. Berger, burgemeester van Verflo.
Op Vrijdag de heeren: Ir. H Bemelmans,
directeur van den Limb. L.T.B.; Ir. M. C. E
Bongaerts, oud-mlnister en lid van de Tweede
Kamer; ir. R. C. A. Franken, directeur van
de N.V. Limagas; prof, dr ir. H. C. J. H. Ge-
lissen, directeur der N.V. ,Prov. Umb. El. Mij;
mr. R. A. H. M Glelen, directeur van het
E.TIX. en mr. L. B. J. van Oppen, burge
meester van Maastricht.
De heer Tilanus stelt vervolgens de vraag of
althans het K. B. betreffende het eindexamen
der gymnasia en het K. B. betreffende de eind
examens der Hoogere Burgerscholen wel steunen
op de wet. Door deze belde besluiten wordt In
direct. door gebruikmaking van het programma
voor het eindexamen. Ingegrepen In het leerplan
op een wijze die verder gaat dan de wet bedoelt.
Maar zeker zou te ver worden gegaan, wan
neer de Minister gevolg gaf aan het voornemen
om ook een aanvulling uit te lokken van de
Koninklijke Besluiten tot vastatelUng van de
leerplans der openbare gymnasia en hoogere
burger scholen, die er toe zou dwingen bjj het
middelbaar en voorbereidend booger onderwijs
algemeen uitsluitend de nieuwe schrijfwijze te
doen volgen, nu z|j voor de eindexamens Is voor-
geschreven.
De vraag dringt zich op ot de thans gescha
pen chaotische toestand kan en mag worden
bestendigd.
Tot hun leedwezen hadden ver
scheidene leden herhaalde malen
opgemerkt, dat de Minister
malen overijld te werk gaat en
optreden maar al te vaak niet vah
willekeur is vrij te pleeiten. Voorts
waren verscheidene leden van oor
deel, dat de Minister herhaaldelijk
Koninklijke Besluiten heeft uitgelokt,
die in Breeden kring ontstemming
hebben gewekt, en verweten den
Minister willekeur bij de toepassing
der wet.
In een circulaire aan de gemeentebesturen
deelt de minister van Binnenlandsche Zaken
mede, dat, behalve aan de daarvoor tot dusver
reeds in aanmerking komenden, de distributie
van rundvleesch in blik met Ingang van 25 No
vember as. ook zal kunnen geschieden aan
personen, dié als landarbeiders werkzaam zijn.
Voor gezinnen van meer dan zes personen
wordt het aantal kllogrambussen. dat betrokken
kan worden, met Ingang van dien datum ver
hoogd van twee op drie kllogrambussen per
week.
De fabricage van gehakt In blik wordt nog
nader overwogen.
Het Eerste Kamerlid van Cltters heeft de
volgende vragen gesteld aan den Minister van
Waterstaat:
Is het juist gelijk uit de dagMadberMiten
omtrent de Inwijding van het Werkdorp Nleu-
wesluls (Wieringermeer) valt af te lelden dat
de Regeering er toe is overgegaan het werk
dorp Nieuwesluls en 75 H.A. grond er omheen,
vogr tien Jaren gratis ter beschikking te stellen
voor opleiding van Joodsche vluchtelingen?
Is het juist, dat bij gelegenheid dier inwijding
ten behoeve der vreemde bewonen, aanvang Is
gemaakt met de stichting (bouw) van een bllK< X
vend Gemeenschapshuis voor dat dorp? 1 vi
Is het juist, dat niet alleen vluchtelingen?'w
maar ook vrijwillig zich aanmeldende vreemde
lingen in dat werkdorp worden opgenomen?
Zoo ja, is een en ander dan niet In strijd met
de mededeeiingen, door den Minister van Wa
terstaat gedaan aan de Eerste Kamer der Sta-
ten-Generaal In de Memorie van Antwoord der
Kanjer over het ontwerp van wet tot vaststelling
van de begrooting van Inkomsten en uitgaven
van het Zuiderzeefonds voor bet dienstjaar
1934?
Het economisch Technologisch Instituut in
Limburg, daartoe financieel In staat gesteld
door een aantal Industrieele ondernemingen in
de provincie, organiseert op Donderdagavond
29 en Vrijdag 30 dezer Limburgsche Voorlich
tingsdagen waartoe vrijwel alle Nederlandsche
couranten zijn uitgenoodigd. Een 40-tal redac
ties (waaronder die van de groote bladen) gaf
aan de ultnoodlging gevolg. Bovendien zullen
vele autoriteiten uit Limburg en buiten die pro
vincie, alsmede Limburgsche industrieelen de
Voorlichtingsdagen bijwonen.
Na een offlcleele ontvangst ten stadhuize door
B. en W. van Venlo, op Donderdagavond half
negen, zal mr. E. O. J. M. Baron v. Hövell tot
Westerflier, Commissaris der Koningin in de
provincie Limburg en voorzitter van den Raad
van Bestuur van het E.T.H., de dagen met een
algemeen inleidend woord openen.
De elschen, aan de overheid gesteld,,moeten
gesteld worden in het licht van den econo
mlschen toestand.
Alle Regeerlngsmaatregelen moet men zien in
het licht der sluitende begrooting, die er moet
zijn, om economische ongelukken te voorkomen.
Dé ernstige toestand mag niet leiden tot
ernstige berusting, doch we moeten een onver-
zettelljk Godsvertrouwen hebben.
doen ten bate van het heele volk, ten bate van
de zielen; men moet de politiek bezien als een
leekenapostolaaten zoo werken tot heil van
bet heele Nederlandsche volk. (Applaus).
Tijdens de hierop volgende discussie betreurde
een der aanwezigen dezen aanval op pater
Henricus.
Dit was voor mr. Teullngs aanleiding om nog
even nader op deze zaak in te gaan. Dese rede
van pater Henricus, aldus spr„ wekte geen
vertrouwen; hy gaf zijn gehoor een tijdelijke
voldoening; doch geen goede voorlichting. Deze
rede hield geen rekening met de mogelijke
perspectieven. Tegenover het moeilijke en stu
wende werk van de leiders, die dagelijks met
de politieke moeilijkheden te maken hebben,
schiep deze rede, temeer, daar zij door een
priester werd uitgesproken, een hoogst-onge-
wenschte situatie.
Het Is onverantwoordelijk de realiteit alt
het oog te verliezen en dat deed deze
spreker, die niet deskundig Is op politiek
gebied. Ook politiek is een vak, maar een
vak. dat deze spreker niet verstaat. Het is
de eerste keer, dat spr. zich over deze
kwestie uitlaat, maar hij wilde het eens
duidelijk zeggen. (AppUus).
Op een vraag, wat of er gebeuren zaï, aH
het tot een breuk tusschen R.K fractie en
Regeering komt zeide spr., dat de R K. fractie,
die haar houding nog niet bepaald heeft ten
aanzien van dese begrooting. daar zelf over te
oordeelen heeft. Ret RJC. volk moet vertrbuwen
hebben in zijn vertegenwoordigen; bet' heeft
echter niet het recht vooraf te vragen wat of
er na een breuk met de Regeering gebeuren
zal Spr. weet dit trouwens niet; er zijn ver
schillende mogelijkheden, al naar gelang
wijze waarop een conflict zou ontstaan.
De R.K. fractie draagt van deze Regeering
niet de verantwoordelijkheid; zij ia verant
woordelijk voor het aanbiyven van deze Re
geering en voor de besluiten, waaraan de fractie
heeft meegewerkt.
Andere leden wezen er op, dat hier bedoeld
is de leerstoel van de Maatschappij tot Be
vordering van de Toonkunst en de hier be
doelde hoogleeraar zal doceeren: Algemeene
muziekwetenschappen, voor zoover deze een
grondslag vormen voor de reproductieve toon-
kust. Deze leerstoel is toegelaten juist als an
dere bijzondere leerstoelen. Hoeveel uren en
volgens welken rooster deze hoogleeraar college
zal geven, achtten zij een zaak, die niet den
minister raakt, doch uitsluitend betreft de ver
houding tusschen genoemde Maatschappij en
haar hoogleeraar, die naar hun oordeel op zijn
gebied een zoodanige reputatie geniet, dat de
keuze van zijn persoon voor het geven van on
derwijs in dezen tak van wetenschap zonder
voorbehoud mag worden toegejuicht.
Voorts vroegen verscheidene leden, welke de
voornemens van den minister zijn ten aanzien
van het Lorentz-lyceum te Eindhoven, nu ter
plaatse nog geen overeenstemming is verkregen.
Verschillende leden wezen op de noodzake
lijkheid, in Twente maatregelen te nemen om
de arbeiders mechanisch en technisch beter te
onderrichten, daar het te vreezen is, dat anders
de textielnijverheid de mededinging met het
buitenland in de toekomst niet zal kunnen vol
houden.
Hoe moeten wij de werkloozen thans helpen?
Hierover heerscht onder de onzen meenlngs-
verschll.
De Regeering mag en kan niet denken aan
belastingverboogingdat zei ook mr. Aalberse.
De andere hulpmiddelen zijn verlaging van
huren, van lasten, hulp in natura enz. BIJ elk
nog te behandelen hoofdstuk der Begrooting
zal de R.K fractie op die punten terug komen,
waarover minister Colljn bij de algemeene be
schouwingen het antwoord schuldig bleef.
Het is te danken aan de R.K. fractie, dat
voor den Kersttijd twee millioen extra-steun
wordt verleend.
Veie andere leden waren van msenlng, dat
Na een langdurig verblijf ten Paleize Het
Loo is H. M. de Koningin Zaterdagmiddag te
14 27 uur met den gewonen trein aan het
Stastsspoorstation In de Residentie aangeko
men.
Zoowel op het perron als bulten het station
stond een groot aantal belangstellenden de
komst van H. M. af te wachten. Precies op den
aangegeven tijd stoomde de trein binnen.
Op het perron waren ter verwelkoming aan
wezig, de burgemeester Mr. 8. J. de Moncby
en de Gouverneur der Koninklijke Residentie
lultenant-generaal Jhr.. W RöeU.
Toen H M. het salonrljtuig verliet weerklon
ken luide hoera’s en riep men „Leve de Konin
gin”. Nadat H. M. zich korten tijd In den ont-
vangstsalon met de autoriteiten had opgehou
den, stapte zij In den gereedstaanden hofauto,
wederom lulde toegejuicht door het talrijke pu
bliek. De Koningin reed vervolgens met haar
gevolg naar het Huis Ten Bosch.
De Minister heeft integendeel
door zijn optreden op een hoogst
inopportuun oogenblik de gemoede
ren verhit en wel zoozeer, dat de
vrede en eenheid op dit gebied, zoo
wel in Nederland als in België thans
verder af zijn dan voor 's Ministers
optreden.
Zjj meenden dat de Nederland
sche taal, voor wat de spelling be
treft, in een toestand van volslagen
anarchie verkeert.
Zeer vele leden verklaarden, dat
door wettelüken dwang tot ophef
fing en samenvoeging van bijzon
dere scholen de grondwettelijk ge
waarborgde vrjjheid van het bij
zonder onderwijs zou worden aan
getast en dat zij zich tegen eiken
daartoe strekkenden maatregel
den verzetten.
De heer Tilanus stelt daarom den
Minister de vraag of de Minister be
reid is te bevorderen, dat de bij
meergenoemde Koninklijke beslui
ten aangevulde examenprogramma’s
voorloopig worden teruggenomen
en dat inmiddels dooMeen alzijdig
samengestelde commissie, waarin
ook vertegenwoordigers van België
zitting hebben, het vraagstuk, in
verbat^ met de thans aan het licht
getreden moeilijkheden, ook prin
cipieel nader worden bezien. Het
rapport der ^ommissie zou verge
zeld moeten gaan van een woorden
lijst met toelichting.
De lm- en exporthandelaar H. H. uit Am
sterdam, Is, naar uit Londen gemeld wordt, ver
oordeeld tot 28 pond sterling boete wegens
poging tot ontduiking van douanerechten op
een automatisch pistool met patronen, drie rin
gen en twee paarlen halskettingen. De hande
laar zeide. dat ringen ^n halskettingen ge
schenken waren van zijn vroegere verloofde, die
de verloving op den vooravond van het huwe
lijk uitgemaakt had. Hij vroeg, de juweelen te
mogen behouden, doch dese werden verbeurd
verklaard, evenals het pistool met patronen.
Met het beleid van den minister ten aanzien
van de concentratie van het lager onderwijs
konden vele leden zich niet vereenigen.
Deze concentratie gaat zelfs zoo ver, dat in
verschillende kleine plaatsen van ons land In
het geheel geen openbare lagere school meer
bestaat. Door deze concentratie worden niet
alleen de belangen van het onderwijs, maar
ook de belangen van de onderwijzers miskend.
Vele leden betuigden hun Instemming met
’s Ministers streven om door opheffing en
samenvoeging van lagere scholen tot bezuini
ging te komen.
Wanneer de regeering daarna haar beslis
sing zal hebben genomen, zal het In verband
met den strijd, die op taalgebied Is ontstaan,
wel noodlg zijn een wettelijke regeling te tref
fen, omtrent de schrijfwijze die door de regee-1
ring zal worden gevolgd. Wanneer op deze wjjze
een behoorlijke voorbereiding heeft plaats ge
had en vastheid zal zijn verkregen, zal het Ne
derlandsche volk, gereeder dan thans een wijzi
ging van de schrijfwijze aanvaarden, die gezag,
orde ën rust op taalgebied zal kunnen her
stellen.
