De toestand
Zuid-Afrika
H
Huldiging der Uiverbemanning te Aalsmeer.
Plaats dan een „Omroeper”
gezinnen
Zoekt gij betrouwbaar
‘Personeel?
in
Md
HEDEN EEN LAND VAN
VOORSPOED
^1
De activiteit aan
BOEK EN BLAD
„De Rand”
Een land, dat groote dingen aan
durft en, met Europa vergele
ken, een parad y t it
DONDERDAG 29 NOVEMBER 1934
,3
Men schrijft ons uit Pretoria:
de
ZOOALS DE OUDEN ZONGEN.
NIEUWE UITGAVEN
Verschenen sUn:
heel
„DE DOUGLAS DC-2
door E. Smits Harris. UJtj
N.V. Amsterdam.
„SPROOKJES VAN BOBBIE, TIN
EN LILY" Uitg. Van Holkema
en Warendorf, Amsterdam.
„MET DE „UIVER” NAAR MEL
BOURNE” door Nor Heerkens.
Uitgave H. Nelissen, Bilthoven.
„EEN
DEN
sprookjes en Hansje met minder en zoo kien
zij samen het bosch veel en veel mooier dan
het al is.
Voor meisjes tot tien jaar een aardig boek
je, dat echter met wat meer zorg sou kunnen
zijn geïllustreerd.
„DE MEISJES VAN DE HAMLET
CLUB", door Elsie Oxenham.
Uiig.: L. J. Veen, Amsterdam.
Kijk een» irummir ik heb baar prw
sao latca knippen, als pappie!
X Everybody's» Londen),.
„VROOLIJK FRANSJE”, door A
J. W. Brugman. Uitg.: ,JDe
Spaamestad".
BIJ
door Joh.
Uitg.: Gebr. Kluit-
Nu het Douglas-type in het algemeen en de
„Ulver” In het bijzonder na de zoo succesvolle
deelname van dit vliegtuig aan de Londen—
Melbourne-race de belangstelling heelt van het
publiek, is er beboette aan een boekje als dit.
Fransje is een aardig meisje dat niet alleen
vroolljk Is, maar ook heel flink en haar moeder
kranig door de moeilijkheden heen helpt.
Als er eens heel harde dagen aanbreken en
het Fransje bijna te machtig wordt blijft ze
om moeders wil en ook om haar broertjje en
zusjes een goed voorbeeld te geven blij en op
gewekt.
Het boekje, dat door C. Dtunen verdienstelijk
werd geïllustreerd, verkreeg de goedkeuring van
den Keurraad.
Vacantle. een heerlijk woord voor jong en
oud. maar bovenal voor het viertal jongens, dat
elkaar bU den vuurtoren te IJmuiden gevonden
heeft. Twee weken van heerlijke zomergenoe-
gens in de duinen en aan strand en zee. Maar
ook twee weken van avonturen, blijde en ge
vaarlijke. Bovendien valt uit het boek nog wel
een en ander te leeren.
Wie dit reeds in den titel suggestieve boek
leest begrijpt hoezeer de angst voor een komen
den nieuwen oorlog velen in deze verwarde W"
den gevangen houdt.
Het is een gedocumenteerde beveiliging van
de sensatloneele publicaties uit den laatsten
tijd omtrent de plaats welke de oorlogsin
dustrie heeft weten te veroveren In de natio
nale en Internationale politiek, hoe ze haar
groote winsten behaalde in oorlogstijd, hoe haar
leiders en vertegenwoordigers in nauwe verbin
ding staan met banken en regeerlngen en met
oe pers, hoe die oorlogsindustrie de sinistere
spelbreekster ia in de reeds zoo moeilijke actie
voor ontwapening en vrede.
Het boek la een felle aanklacht tegen een der
gevaarlijkste kankergevallen van onze romanle-
zing.
Met de „Ulver” naar Melbourne is geschreven
voor de jeugd en bevat vrijwel alle bijzonder
heden van de Melbourne-race in een doorloo-
pend vlot verhaal samengevat. Voor onze jeugd,
die met zooveel spanning en geestdrift de vlucht
van de „Uiver” heeft gevolgd, is dit boek een
mooi bezit en een herinnering voor later,
waarin zij kunnen lezen en herlezen al de ge
beurtenissen. die hen in deze dagen zoozeer
hebben gepakt. Maar ook de ouderen zullen dit
boek met genoegen lezen en op het bezit van
dit populaire werkje prijs stellen. Verlucht met
origlneele foto’s en kaarten geeft het een aar
dig overzicht van heel het Melboume-gebeu-
ren.
„ALICE’S AVONTUREN IN WON
DERLAND", door Lewis Carroll,
opnieuw verteld door M. C. v.
Ovenv. Doom. Uitg.: G. B.
van Goor Zonen's UMJi.V., Den
Haag.
et centrum der huidige activiteit is na
tuurlijk De Rand, bét brandpunt der
goudindustrie. In de Goudstad, Johan
nesburg. en de kleine plaatsen op den Rand,
zooals BenonL Gennistou, Brakpan, Nigel en
„DE MEISJESFLAT” door J. H.
BrinkgreveEntrop. Uitgave
Gebr. Kluitman, Alkmaar.
Een voor de kinderen boeiend boek. J<et
graagte zullen ze van de avonturen van de klei
ne Alice lezen, die eerst in een diepen put valt,
met dieren kennis maakt en kan spreken, die
grooter of kleiner wordt naar gelang ze drinkt
of eet, in één woord, die de vreemdste dingen
beleeft.
Mooie gekleurde platen en teekeningen ver-
hoogen de waarde van het boek.
•t Is een_ vrij onwaarachtig verhaal, dat de
schrijfster óns opdlscht; drie jonge meisjes, die
van een bejaarde tante de beschiklkng krijgen
over haar gemeubileerde flat, waar zij kunnen
handelen zooals het haar goeddunkt. Onze
waardeerlng gaat alleen uit naar de uitsteken
de typografische verzorging.
Holkema en
Amsterdam.
„Ons Rekenaar'’ door J. van Buren en J. M.
Qulst, uitgave J. B. Wolters, Groningen tvtordn
deeltje.)
niet
Afrika!’’
Het is bfjna twee jaar geleden einde De
cember 1932 dat na heel veel strijd ons land
van den goudstandaard WNMg. Algemeen ver
wachtte men een stijging van den levensstan
daard. Niets bleek echter minder waar; de
levensstandaard is eerder naar beneden dan
naar boven gegaan en direct na het verlaten,
at) bet In den beginne ook langzaam, was een
algemeene kentering waar te nemen.
Tal vEn faktoren. os. de steeds grooter wor
dende vraag naar goud en de daarmede gepaard
gaande enorme stijging van den goudprijs, heb
ben er toe bijgedragen, dat Zuid-Afrika van
daag een land van voorspoed Is; een land, waar
men de toekomst vol vertrouwen tegemoet ziet
en groote dingen aandurft; een land, dat ver
geleken met de Europeescbe landen, een para
dijs op aarde lal
„D< eerste cowununiewenscben van Keesje-
door To Hölscher, uitgave G. Mosmans Zn-
Den Bosch, een voor kinderen heel aardig
boekje, verlucht met teekeningen van Jo Bij
voet.
„Zwart-Wit”, zestien teekenbeelden voor de
lagere school door J. Altlnk en J. Boer uitgave
J. B. Wolters. Groningen.
Dit als nummer achttien verschenen boek in
de Jeugdserie van de R. K. Boekcentrale is er
een, dat er zijn mag. Zoowel de vlotte en mooie
stijl als de trant, waarin de schrijver hier een
pracht-Jongen teekent, zullen lederen lezer ge
boeid houden van begin tot eind. Wlm is een
echte Jongen, bij zijn makkers en ieder ander
zeer geliefd, die een oprechte ziel in zich heeft.
Dit maakt ook, dat hij de tegenslagen, welke
hu. zoo jong nog, reeds moet ondervinden
oa. een langdurige ziekte met jeugdigen
heldenmoed doorstaat enzoo overleeft, dat
hjj in zijn latere leven eén degelijk en nuttig
mensch in de maatschappij blijft.
Alzoo een boek met veel leering, vooral voor
den jongen lezer.
Een wonderlijk verhaal van het zotte Harle
kijntje, dat uit het Jan Klaasenspel is wegge
stopt om enke'e weken vacantle dooro te brenger,
op het kasteel Hemelhoog Harlekijntje wil het
leder naar den zin maken, doch door zijn grap
pen, welke Jeugdige kinderen met veel genoe
gen zullen lezen, brengt hij menigeen in ver-
'cgenheid. HU weet zich er echter telkens weer
uit te redden. Met moeite nemen we afscheid
van hem, als de vacantle weer voorbU Is.
ZOMER VACANT IE
VUURTOREN",
Veenbaas.
man, Alkmaar.
„OP EIGEN BEENEN’" door B.
van der Hoeven. Uitg.: Van
Warendorf N. V.,
De heer E. Smits, de actieve chef van de afd.
publiciteit der N.V. Nederlandsche Vliegtuigen-
fabriek, geeft hierin een volledige beschrijving
met vele détails van den bouw en de uitrusting
van dit populaire vliegtuig. Zeven heel-pagina
foto’s verluchten den tekst, die ook voor den
leek op luchtvaartgebied begrflpelUk Is en een
duidelijk beeld geeft van de bijzondere eigen
schappen dezer constructie. Wie de „Uiver” wil
kennen, leze dit boekje.
Deze royaal uitgegeven bundel, door Mla van
Oostveen pakkend geïllustreerd, bevat een
achttal heel verbeeldingrijke sprookjes, waaraan
de jeugd, die tegenwoordig zooveel romantiek
moet ontberen, haar hartjes kan en zeker ook
zal ophalen.
Al gelooven ze dan niet meer in dieren, die
spreken kunnen, in elfjes, feeën en toover-
konlnglnnetjes. Ze lezen er toch allemaal n<
even graag van.
.HARLEKIJNTJE MET VACAN-
TIE” door Josephine Siebe.
Uitg. Van Holkema en Waren
dorf N.V., Amsterdam.
„Het rutochende Waad”, leerboek voor de la
gere school door Jac. v. d. Klei en J. Ublnk,
uitgave J. B. Wolters, Groningen (tweede
deeltje.)
zegt goedkoop te krijgen. De postspaarbank, de
bouwvereenlglngen en andere bankinstellingen
hebben nog nooit zooveel geld In deposito ont
vangen en door den grooten toevoer de rente
voor beleggingen aanzienlijk moeten verlagen.
In de Reserve-Bank te Pretoria, onze Staats
bank. lag kort geleden tachtig millioen pond
sterling, waar men geen weg mede wist.
Als men de steeds toenemende welvaart In
Zuld-Afrika zoo ziet en de daarmede gepaard
gaande vraag naar allerlei soort arbeidskrach
ten, dan vraagt men zich zoo onwillekeurig wel
eens af. waarom niet meerderen naar Zuld-
Afrika komen. Er is ruimte genoeg! Onze be
volking Is klein. Slechts ruim anderhalf mil
lioen
Door t openen van nieuwe terreinen, nieuwe
industrieën kan men aan duizenden werk ver
schaffen. Zuid-Afrika kan een ..outlet” zUn
voor de Europeesche landen, waar vele werk-
lustigen geen werk kunnen vinden. ZU zullen
hartelijk welkom zjjn in dit zonneland. Komt
men hier heen met een goede dosis energie,
werklust, werkkracht en het vaste voornemen
te willen slagen, wel lezers, dan is er geen bé
ter land, beter in twtee opzichten, ten eerste
het is het land, dat de beste gelegenheid tot
slagen biedt, ten tweede het is l>et land, waar
men In dezen chaotischen tijd het beste leeft!
■w-'» e afgeloopen twee Jaar zjjn wel heel btj-
1 zondere jaren voor de Unie van Zuid-
Afrika geweest. Jaren. waarin ons land
van de grootste depressie, die het ooit doorge
maakt heeft, gekomen is tot een ongekende op
leving en voorspoed.
Jaren, waarin ongekende droogte ons land
teisterde en de boeren tot den rand van den
ondergang bracht. Wat nog verergerd werd
door een der grootste sprinkhaanplagen, een
plaag, die belaas weer opnieuw ons land schijnt 1
te bezoeken en waar moderne verdelgingsmld-
delen, zelfs de vliegmachine is ter verdelging
te hulp gerobpen, machteloos tegenover schij
nen te staan.
Jaren, waarin de lange politieke strijd
tusschen NAT en S A P. Nationalisten en
Zuid-Afrikaansche party een einde genomen
heeft en belde partijen zich vereenlgd hebben.
Politiek geharwar en politieke oneenlgheid heb
ben steeds een remmenden Invloed op de ont
wikkeling en vooruitgang van ons land gehad.
Pe lang verwachte ..Fusie" Heeft hieraan een 1
einde gemaakt, althans op papier. De leuze Is
nu niet meer „politiek éérst”, maar „Zuld-
Gezellige, opgeruimde meisjes, romantiek van
allerlei avonduren In en buiten de school, pret
tige melsjesviiendschap leeft zich utt In de
Hamlet-club. Een luchtig, aangenaam boek,
waar we geen enkel bezwaar tegen hebben.
„WIMS LEVENSLUST",
door Piet v. d. Zanden.
Uitg.: R.K. Boekcen
trale Amsterdam.
De strUd om het bestaan, die vooral In onzen
tUd zoozeer aller gedachten bezig houdt, Is het
onderwerp dat de schrijfster zich heeft geko
zen voor dit boek uit de „Knal”serie, dat on
langs bij bovengenoemde uitgeversmaatschap-
PU is verschenen.
Han en Marja van Helden, die bU hun oom
en tante inwonen, willen na afloop van de
schooljaren zoo gauw mogeiyk onafhankelijk
zUn om uit de wat kille, llefdelooze omgeving
weg te trekken. Han. de oudste, krijgt spoe
dig een benoeming als onderwijzeres aan een
school op een klein dorpje. Marja. vroolUk en le
vendig, moet, tegen haar zin. naar de Huis
houdschool, maar na eenigen tyd biykt maar
al te goed, dat zy hier niet op haar plaats Is.
Toch neemt zU een betrekking als hulp tn de
huishouding aan. Van het overgespaarde geld
bekwaamt zU zich voor haar ideaal, het kan
toor. waar ze echter nooit terecht kom#.
In dit verhaal vormt een liefdesgeschiedenis
een belangrijk onderdeel, waardoor wU het
boek voor melsles van 1216 jaar nu Juist met
zoo geschikt achter..
„KOOPLIEDEN DES DOODS"',
door H. C. Engelbrecht en F. C.
Hanig hen, voor Nederland be
werkt door F. Koning. Uitg.:
Schellens en Giltay, Amsterdam.
„TRIENEKE, HANSJE EN ME-
REIN", door Johanna Kuiper.
Uitg.: H. Meulenhoff, Amster
dam.
Dit boek vertelt van twee meisjes, en den
bok Mereln. Hansje is een stadsmeisje dat bU
de ouders van Trieneke komt logeeren en op de
boerderij en van de boschrilke omgeving naar
hartelust geniet. Trieneke houdt veel van
andere, ziet men de tastbare bewijzen van voor
spoed. Duizenden voeten onder de straten van
de metropolis van Zuld-Afrika wordt het goud
moeizaam aan de aarde onttrokken en in de
straten geeft men het met handen vol uit.
Kom overdag in het centrum der stad, met
haar straten, ingesloten door hooge gebouwen,
het is er een gewoel en gekrioel van je welste;
geen plaatsje is er In de tearooms te krijgen,
de bars zUn tjokvol, het is overal een gedrang.
OU zoudt niet denken In Johannesburg
met tweehonderd-vUttig-dulzend inwoners te
zUn. doch in een mlllioenen-stad.
De bouwwoede in Johannesburg en de andere
steden op den Rand is met geen pen te be
schrijven. Als paddestoelen verrijzen de gebou
wen uit den grond, alle van cement, rechtlijnig
en vierkant. In een oogwenk tijd is door het
barre veld een nieuwe weg naar een nieuw
geopende mijn gelegd, waaromheen al heel
spoedig een dorp ontstaat.
De grond is duur, de lucht goedkoop!
Ergo bouwt men de hoogte in en nu de ge
meente der meest cosmopolitische stad in
Zuld-Afrika toestemming heeft gegeven ge
bouwen van zeventien verdiepingen op te trek
ken. bouwt men ze en breekt van de lagere,
tien of elf verdiepingen hoog, het dak af om
de ontbrekende zeven of zes verdiepingen op
te zetten. De ongekende bouwwoede Is oorzaak,
dat er op den Rand een acuut tekort aan ge
schoolde werkkrachten is. Men reist het land
af om geschoolde timmerlui, metselaars, lood
gieters, enz. te krijgen en betaalt loonen ver
boven het vastgestelde minimum, dat heusch
met slecht is, acht en twintig tot twee en der
tig pond per maand.
Duizenden ponden worden dagelUks op
beurs In Johannesburg gewonnen en verloren.
ZU. die het winnen, geven een groot gedeelte
weer uit en zU, die verloren hebben, beginnen
opnieuw, daar in tegenstelling met het oude
vaderland hier altoos gelegenheid is er op een
of andere wijze weer boven op te komen, en m
dezen tijd van voorspoed en daarmede gepaard
gaande speculatie dikwijls weer heel snel. Even
als In Nederland tijdens den oorlog een nieu
we stand ontstond nJ. die der nouveau* ri
ches, der ,,owee”-ers. zoo hebben wU hier pre
cies hetzelfde
De zaken en het zakenleven floreeren zooals
nooit te voren. Velen hebben paard en wagen
weggedaan en vrachtauto’s voor de aflevering
hunner goederen genomen. Kenteekenend is
ook het aantal auto’s en vrachtauto's, dat in
één maand tUd In Johannesburg alleen ver
kocht Is. De cijfers zUn resp. 468 en 86.
enig een. die nooit In Afrika geweest is,
stelt zfch Zuld-Afrika als een stukje
1'1 van bet zwarte werelddeel en Johannes
burg en de andere steden in ons land als on
gelukkige dorpjes of op zUn hoogst als een
stil stadje voor. Men heeft geen begrip hoe
Zuld-Afrika zich ontwikkeld heeft en nog steeds
ontwikkelt. Geen wonder dan ook, dat Dr.
Zimmerman, die eenigen tUd geleden zUn eer
ste bezoek aan ons land bracht, paf stond en
van Johannesburg getuigde, dat het nergens
zUn weérga ter wtereld vindt. In de andere
steden, zU bet dan niet in die mate, is het
precies zoo gesteld.
Geld is er overal in overvloed en wat meer
,UIVl
\ve
FOTOREPORTAGE
Met koortsachtige haast werd
gedurende de laatste dagen
gearbeid aan de toiletten voor
Prinses Marina van Griekenland
Martin Krewer, Camilla Kaibab, B. Stemeck
en A. Jerger tijdens een korte pauze In de
generale repetitie ven Richard Strauss’
.Arabella** in den Stadsschouwburg te
Amsterdam
K-.
De gouden medaille voor 36-jarlgen brouwen
dienst werd Donderdag op het terrein der
Chassê-kazerne te Breda uitgereikt aan den
kapelmeester bij de stalmuziek van het
6e Rog. Infanterie, Louis do Moroe
