PER VLIEGMACHINE DE WERELD ROND
vetóaal van den dag
Afrika
Door de binnenlanden
van
I
NEII
LYNDON
ONTSNAPT
BOOTZ
il
I
bnnisserv
AVONTUREN VAN RENÉ
CAILLIE
PER FLESCH Fl. 2.80
I
ailllliiiiiiiiiiiiiiiiii
VRIJDAG 30 NOVEMBER 1934
1
r-
De St. Nicolaas-
verrassing
De mozaïeken van de
Aya Sofia
3gcote stuklc/i vocï slechts
Bommen in Havana
Alle abon
Brand in raffinaderij
Gaat Amerika groote
schepen bouwen?
Edison’s opvolger als
telegrafist
Omzwervingen in het
zwarte werelddeel
Hyena’s van Schotland
naar Canadk
Periscopen in de ge
vangenis
Wie was de Europeaan, die het
eerst in Tombouctou wist
DOOR
VICTOR
BRIDGES
I
v I
VAN
R
F
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
LJ
o
n
K
MARTIN BK RD EN
(Nadruk verboden)
schee pvaart-magnaat
het
LIJM-*
heeft. Het laat te veel onverklaard.
,Waar la Gow?"
gaf
62
me
dat
(Wordt vervolgd)
.jBheppy?" herhaalde Ik. .Maar, Tommy, ik
Een
kom juist van Sheppy vandaan."
GW
f
In de Yatala-gevangenls te Adelaide (Austra
lië) hebben de gevangenen erover geklaagd, dat
ze niet konden slapen, doordat de cipiers eenige
malen per nacht met brandende lantaarns de
cellen kwamen inspecteeren.
Daarom heeft men nu een nieuw inspectie-
en een dochter en trekt zich uit Parijs terug.
HU sterft in 1838, al bUna vergeten, straatarm,
omgekomen aan de ontberingen, welke hU in
Afrika doorstond.
„Van
dag.
voorbeeld diende te
Italië en
door regeeringssteun
We waren thans in een donkere grot. Op
handen en voeten kropen we verder, de duis
ternis was volkomen. De grot was schijnbaar
vrij diep. Eensklaps luisterden we alle twee vol
spanning. Het was of we iemand in onze na
bijheid hoorden ademhalen. Gelukkig had ik
een zaklantaarn bU me. Een druk op het
knopje deed het lampje branden en.... ja,
daar lag het meisje rustig te slapen.
Professor Whlttenore, president van het By-
zantUnsch Instituut in Amerika, heeft zich drie
jaar bezig gehouden met het blootleggen en
schoonmaken der mozaïeken in de Aya Sofia
te Istanboel.
Thans zijn acht schitterende Byzantljnsche
kruisen, die honderden ja ren aan hei oog ont
trokken zUn geweest, voor den dag gekomen.
De kruisen zün donkerrood op een prachtlgen
gouden achtergrond, en ruim twee meter lang.
IIIIHIIDE MAAN iiiiiiiiiiiiHmiNiniic
-
Op 88-Jarigen leeftijd is te Montgomery over
leden Edgar Winter, van 1876 tot 1902 directeui
van de Western Union Telegraph Company,
die eens in de plaats was gekome* van Thomas
Edison als telegrafist, toen laatstgenoemde ont
slagen was, omdat hij met het apparaat had
.geknoeid”.
Winter raakte nooit moe om te vertellen, hoe
hü 68 jaar geleden Edison's baantje kreeg,
doordat het toen nog onbekende genie het met
zUn superieuren aan den stok had, omdat hU
in zUn werktijd steeds nieuwe dingen pro
beerde.
HAVANA, 29 Nov. (Reuter) In een groote
raffinaderij van de Standard Oil Company is
brand uitgebroken. Het gebouw met de voor-
raadtanks is één vlammenzee. Het was tot nu
toe nog niet mogelUk de schade te schatten,
doch deze zal waarschUnlUk enorm zün.
I
iimiiiiiiiiiuuiiiiiiiiiiiiiin
Zie de maan schijnt
Door de boomen
En dan weet u
't Al terstond,--
Want dit liedje
Klinkt weer vroolijk
Dezer dagen
In het rond!
't Wordt gezangen.
En geschreven,
't Wordt geschilderd
En gezegd.
Want Sint Nic’laas
Zonder schijnsel
Van het maantje
Lijkt niet echt!
En de maan is
Op dien feestdag
Toch zoo graag van
De partij.
Maar door drukke
Bezigheden
Is zij dit keer
Er niet bij!
Dus zij biedt u
Haar excuses
Voor 't gemis van
‘t Maanlicht aan,
Want toevallig,
Op Sint Nic’laas
Is het dit jaar.
Nieuwe maan!
Uit Schotland zün twee hyena's naar Canada
verzonden. ZU vormen een geschenk van den
dierentuin te Edinburgh aan .den Riverdale-
dierentuin te Toronto.
De High Park-dierentuln te Toronto heeft
eveneens enkele dieren uit Schotland ont
vangen.
Het Schotech Zoölogisch Genootschap schonk
twee wilde katten in ruil voor eenige Cana-
deesche beren, een bever, alligators en mar
motten.
De dieren zouden behooren tot soorten, die
snel uitsterven.
tusschen mijnheer Dickenson en zUn dochter
was uiterst ontroerend.
We hadden echter niet veel tUd, want leder
oogenblik kon de ontsnapping van het meisje
bekend worden. Zoo vlug mogelUk zochten
we thans onze paarden op. Amy kwam bü mü
op het paard zitten, daar wU belden de Ucht-
sten uit het gezelschap waren, en onze paar
den nog een groot traject moesten afleggen.
We gaven de dieren de sporen en renden weg.
Heel voorzichtig probeerde ik haar wakker
te maken, waarbij ik natuurlUk op moest pas
sen. dat hek meisje, als ze mü zag. niet een
kreet zou slaken. Toen het meisje wakker werd
legde ik haar met een paar woorden uit wie
ik was en dat we gekomen waren om haar te
redden. Wat was ze blij. Vlug maakten we
daarop aanstalten om te vertrekken. Weldra
waren we weer uit de rotskamer. Het wederzien
dat zU met George in verband staan en mek
Marks nog.
HU zweeg; na een oogenblik voegde hjj er
half spottend aan toe: „Het zal nog blüken,
dat Latimer er ook in betrokken ia.”
„Het zou me niet verbazen.'* antwoordde
ik. „Ik kan niet alles aannemen wat hü jou
verteld
Zie je, ik ben er vrü zeker van, dat de kerel,
die hem wilde vergiftigen tót McMurtrfe’s kring
behoort, maar dan
„Dan." onderbrak Tommy met een korten
lach, „zullen we zeker *n Interessanten avond
hebben. Me dunkt, Nell, dat we bezig zUn, onze
eigen booten te verbranden, vanavond.”
Plotseling kwam de oude wroeging, dat fk
Joyce en Tommy in mün zaken had gehaald
met vernieuwde kracht weer in mü op.
„Ik ben een zelfzuchtige bruut, Thomas,”
zei ik spUtlg. „Het beste, wat ik werkelijk aou
kunnen doen, fk overboord te vallen. De hemel
weet in wat voor moellükheden ik jou nog
brengen zal, voor dit alles ten einde is.”
„In de moeilijkheid je te vertellen, dat je
oogenbllkkelUk je mond zult houden.” ant
woordde hU. HU stond op en keek utt ever
de verre vage watervlakte, dfe hier en daar
met lichten beplekt was en vervolgde vroolijk:
„Neem jU haar nu. Nell, we zün nu aan
het eind van het Y any let En na vanavond ken
JU den weg beter dan ik.”
systeem ingevoerd. Door middel van periscopen
kan men nu van buiten af in de cel kUken. met
behulp van een minimaal lampje, dat de ge
vangenen niet in hun slaap stoort.
De periscopen worden in den muur aange
bracht en door een rasterwerk beschermd.
door dit verschrlkkelUk voorval Weken duurde
het vóór ze weer een beetje met de omgeving
meeleefde. En pak. toen hü weg moest voor
deze reis, was ze een beetje flinker geworden.
Om zUnentwllle had ze toen getracht het leed
een weinig moediger weerstand te bieden. HU
wist dat ze hem nog innig lief had, dat het
gemis van hun Heven jongen hen nog nauwer
verbond, dat ze hard naar zUn thuiskomst ver
langde. Ze had het gedurig geschreven, nu zou
hU t spoedig ondervinden. En Marie?
Met ongeduld wacht ze de thuiskomst van
haar goeden man
af. Ze weet wat
hü dan zal mis
sen, hoe zwaar
dat weerzien voor
beiden zün zal.
Daarom zal ze
haar best doen
flink te zijn en trachten dat gejpis eenigzslns
te vergoeden.
Zé verlangt hard naar haar Rudolf en hééft
hem ook een cadeautje gekocht voor zUn 8t.
Nlcolaas. Maar.... ze heeft nog een andere
verrassfhg.
Vaag was nog de gedachte aan de hoop op
nieuw leven in huls, toen haar man vertrok.
Hoewel die gedachte Rudolf steeds had bezig
gehouden, durfde hU er Marie niet naar vra
gen in de brieven, wijl zU er nimmer iets over
schreef. Doch met stille zekerheid en in-geluk-
klg heeft ze alles voorbereid voor het groote
gebeuren. Onder het groote portret van hun
eersten lieveling staat bet eens gebruikte wiegje
fleurig opgeknapt als nieuw. Ze zal haar Ru
dolf in deze kamer weerzien en begroeten en
met dit blUde nieuws hem verrassen.
Toevallig komt de dokter eens naar haar ge
zondheid informeeren. Eerst kon Marie maar
niet wennen aan dezen nieuwen dokter, die
zich pas ter plaatse had gevestigd. Maar nu ze
hem eens vertellen kon van haar Wimple, dien
ze zoo plotseling hadden verloren, en van haar
man, dien ze met zooveel verlangen verwacht
te, nu is de verhouding tusschen dokter en
patiënt vertrouwelUker geworden, nu spreekt
hij haar moed in en vertelt dat de boot na een
week zal aankomen.
Rudolf heeft echter zijn reis bekort en is
per trein van Marseille gekomen. Dat zal de
eerste verrassing voor zün Marieke wezen.
Nu hU op weg is naar zUn woning, dringen
aUeriei vragen zich aan hem op. Hoe zal hü
haar terugzien? Zal ze verrast zün? Zal ze
thuis zün? Ja, thuis is ze. want 't lamplicht
dringt door de kieren van de gordUnen. die
niet volkomen afsluiten. HU kan zün nieuws
gierigheid niet bedwingen en- gluurt er
door. HU kUkt en hoort een vreemde mannen
stem tot haar spreken, duldelUk en beslist:
„Wees u gerust, mevrouw, over een week kan
uw man hier zün en bluft dan immers drie
maanden thuis! Mocht u me eerder noodig
hebben, dan kom ik terstond, hoor!”
„Best dokter,” is 't rustige antwoord van zün
Marie.
Nog is de dokter in de gang, als Rudolf zün
vrouwtje om den hals valt en begroet en dan
zenuwachtig vraagt: „Is 't dan toch heusch
waar. Marieke, ik hoorde
Vóór Rudolf verder kan spreken, troont Ma
rie haar man mede naar de voorkamer. Met
een stralend gelaat en een zalig lachje om de
lippen kust ze hem innig en zegt dan:
„Als ’t een jongetje is, zal t weer een Wimpie
wezen, hé Rudölf?”
En twee gelukkige menschen staren op t
kleine wiegje, waarin weldra opnieuw de rijk
dom, de vreugde en hoop van een jong huis
gezin zal rusten.
„Ik denk. Tommy,” antwoordde Ik „dat we
voor mUnheer Latimer een uitzondering zullen
moeten maken.”
HOOFDSTUK XX
Nader tot de spleeeieg
Chfneesch spreekwoord beweert, dat
er driehonderd en zes en veertig onderwerpen
voor gesprek zün, maar gedurende dezen tocht
beperkten Tommy en ik ons tot twee punten.
Het eene was Bruce Latimer en het andere
Joyce's verrassende ontdekking over McMurtrie
en Marks.
Hierover was Tommy even verbaasd als ik.
„Verdikkeme, als ik weet wat ik daar van
denken moet Nell,” zei hü. .Als net iemand
anders dan Joyce was geweest zou ik denken
dat het een vergissing was. Wat kan Mc
Murtrie in 's hemelsnaam met die Marks hebben
te maken gehad.”
.Joyce denkt, dat hü aardig wat met hem te
maken had,” zei ik.
„Dat weet ik. ZU fs overtuigd, dat hü dat
werkje opgeknapt heeft. Maar men gaat toch
zoo maar niet iemand vermoorden zonder be-
grUpeUJke reden?”
„Ik kan verschillende grondige redenen
om Marks te vermoorden bedenken," ant
woordde ik onpartUdlg. ..Maar ik denk toch
niet, dat die voor McMurtrie hebben kunnen
gelden. Wat mü hem vooral doet wantrouwen
Is, dat hü George kent en dit voor mü ver
borgen houdt. Ik vermoed, dat hü door hem van
mijn uitvinding afwist. George was de eenige,
die dat wtst.”
„Ik heb altUd gedacht, dat het een vreemd
geval was,” gromde Tommy, „maar boe meer
er van aan het licht komt, des te ingewik
kelder wordt het. Die lui van jou Mac.
Murtrie en Bavaroff zün op zichzelf al
een paar helsche gasten, maar nu uitkomt.
y y et is bUna December en vinnig koud bul-
ten. Het stoomschip „Atlanta” vervolgt
x stampend en slingerend zün weg naar t
vaderland. Tot heden had het schip geen zware
stormen te doorstaan gehad. Bemoedigend zegt
de commandant dan ook, terwijl hü over 't dek
wandelt: „Als 't zulk kalm weer blUft, kunnen
we in onze huiskamers de Slnt-Ntcolaassurprise.
nog uitpakken!” Zoo kort beleefd en zoo beslist
is zjjn toon, dat de gezichten der passagiers
cpklaren en de naderende Slnt-Nlcolaasavond
het onderwerp aller gesprekken wordt. Voor
velen rUst dan op het beeld van een vredig, ge
zellig thuis met grabbelende, lachende en
stoeiende kinderen, anderen zien een goedige,
hefdevolle moeder, die voor ieder ♦en verras
sing bereidt of een altUd bezigen vader, die
stralend het vroolijke troepje gadeslaat. En
men vertelt op de boot van de verrassingen,
die zoo dikwijls tot vroolUkheid aanleiding ga
ven en van het tehuis, waar de a.s. Sint-Nico-
laasavond weer feestelUk belooft te worden.
Men is dan terug na jaren van scheiding en
men zal weer volop genieten van de liefde en
zorgzaamheid van hem of haar, die met St.
Nlcolaas daarvan stelHg een
Naar al die gesprekken
somber en zwUgend te luisteren, t Is RUdolf
Blok, een der stewards, die geregeld de reis
heen en weer meemaakt en dus riaar een paar
maanden van huis is geweest. Ook hU denkt er
over na. hoe de 8t. Nicolaasavond voor hem
wezen zal. Maar zoo blU en verlangend hU an
ders steeds naar huis terugkeerde, t is nu met
een zekere vrees en beklemming.
Met zorg en verdriet denkt hü aan *t nade
rend Sint Nicolaasfeest. waartoe alle lust hem
ontbreekt. Wel heeft hü een cadeautje uit In-
sulinde voor zün dierbaar vrouwtje meegeno
men, maar oaarmee zal 't ook afgeloopen zün.
Misschien heeft zUn Marie ook iets voor hem
bedacht, als hU thuis is, maar.... hoe zal hü
haar terugzien?
Zou ze gezond zün. zooals ze schreef? Zou
ze nu dien zwaren slag te boven zUn en dat
vreeselUk gebeuren een weinig vergeten kun
nen? Maar zal niet juist met 8t. Nlcolaas het
leed zich opnieuw schrünend doen gevoelen?
Immers, 't is dan juist een jaar geleden, dat
hun lieve boy. hun eenlgste lieveling, hun zoo
plotseling en zoo wreed werd ontrukt. Wimple
was toen al vUf jaar geweest. Wat al illusies
hadden ze samen opgebouwd en besproken.
HU. met zün schrandere, onschuldige oogjes,
met zUn Uverïge natuur, met zUn goedig getoe-
lig hartje, hU. hun Wim, zou eens de trots en
de vreugd van hun ouderdom zUn. HU was toen
hun lieve, guitige jongen, die van 8t. Nlcolaas
een fietsje had gekregen op 5 December. Hoe
dol-gelukklg was Wimpie toen geweest. Samen
hadden vader en moeder hem geleerd hoe te
trappen en te sturen; het breede trottoir bood
oaarvoor ruimte genoeg. Maar den volgenden
dag was Wim onvoorzichtig geweest. HU was t
trottoir afgereden. Juist toen een vrachtauto
passeerde. Rudolf moest er niet aan denken,
hoe hU toen zUn lieven Jpngen had terugge
zien doodvermorzeldonkenbaar
En zUn vrouwtje. zUn Marie?
Ontroostbaar, ja wezenloos was ze geweest
Tommy, die zich tot aan den rand van het
Water haastte groette mU opnieuw.
.Maak voort, oude Jongen!” rfep hU mU toe.
is iets aan de hand!"
Een aansporing tot haast van
Eensklaps klonk een luide schreeuw achter
ons en eenige Indianen kwamen op ons af,
terwUl we een' ruiter hard in tegengestelde
richting zagen wegrennen, schUnbaar om alarm
te maken. Voort stoven we. Nu zou wel dade-
lUk de achtervolging beginnenPete kwam
thans met een plan voor den dag. Amy moest
thans bU Oom Sydney op het paard gaan
zitten, die nu tezamen met mUnheer Dicken-
sop voorop ging, terwUl wU achterbleven.
jaren gewerkt heeft, naar Senegal, bepraat den
gouverneur dezer kolonie, die hem zUn onder
neming uit het hoofd probeert te praten, maar
hem toch aan een uitrusting helpt en dan gaat
hU onder de Mooren om hun taal en gebruiken
te leeren.
En ten slotte begint 19 April 1827 zUn groote
reis. HU is als Arabier uitgedost, heeft vUftig
kilo bagage in een leeren zak en kan zich de
eigenaar noemen van drie-honderd franken. HU
bezit voorts een paraplule, een compas en een
Koran, die hU uit zUn hoofd leert.
Aan leder die het maar hooren wil, ver
telt hU afkomstig te wezen uit Alex^ndrlë.
Fransche soldaten hebben hem meegenomen en
hU is opgevoed onder de ongeloovlgen. Dóch hU
wil terug naar de omgeving van Cairo en daar
zUn familie opzoeken en weer leven volgens den
heiligen godsdienst zUner vaderen. Daarom
loopt hU van Senegal naar Cairo.
Over het algemeen wordt dit verhaal wel ge
slikt. Hier en daar wordt hU ook wel met arg
waan ontvangen en dit zUn dan de moeilUkste
oogenblikken. Want men hoeft maar te ont
dekken wie en wat hU is, en hU wordt afge
slacht.
Zoo reist hU precies een jaar en een dag,
steeds in levensgevaar, steeds zUn leugens uit
strooiende, lUdende van honger en dorst, van
hitte en uitputting, gevoed met de walglUkste
brouwsels en met den harden grond van een
vervuilde hut als bed. Na drie maanden stort
hU ineen en heeft een lang en smartelUk ziek
bed. HU hoopt nu zelf, dat de dood hem komt
verlossen. Doch n<w eens neemt zUn onver
woestbaar gestel de overhand en vUf maanden
later, in Januari 1828, gaat hU weer op weg.
Vertrokken uit den Senegal op 19 April 1837,
bereikt hu 20 April 1828 Tombouctou.
Bepaald meevallen doet hem zUn jeugddroom
niet. HU schrUft het eerlUk neer:
,Jk had van de grootte en de rijkdommen
dezej stad een opvatting, welke al heel weinig
Overeenkwam met de opeenhooping van bak
steenen hulzen, waaromheen wUde. geblakerde
vlakten liggen van geel zand. Niet één vogel
hoorde ik er zingen. Maar toch imponeert mU
de gedachte: zoon stad midden in de woes-
tUn.”'
HU brengt veertien dagen door in dit arm
zalig eden en gaat 4 Mei weer terug met een
karavaan. De tocht door de woestUn is een
marteling. Vier maanden lang staat René bloot
aan alle ontberingen. ZUn gezellen mogen hem
niet. BU de tenten, waar hU om eten en drin
ken bedelt, wordt hU weggejaagd. HU leeft van
dadels en van gedroogd kameelvleesch. Wan
neer hU na vier maanden Tanger bereikt, is hU
een gebroken man en hU kan zelfs geen hulp
zoeken bU het Fransche consulaat, want wan
neer hU daarop betrapt wordt, kost hem dit
zUn leven.
Ten slotte kan hU zich daar binnen smokke
len. HU wordt wwa en als matroos
vermomd brengt 'mëh «ertrnaar een schip, dat
den uitgeputten ontdekkingsreiziger te Toulon
aan land zet. HU is nu bekend, eigenlUk al half
beroemd, en er liggen vUf honderd franken
voor hem klaar om naar Parijs te komen.
HU wordt gevierd, de .Moniteur” wUdt een
Juichend artikel aan zUn avontuur, heel Europa
bejubelt den held, die dwars door Afrika trok.
Alleen Engeland laat zich niet van zUn beste
zUde kennen en het Britsch Genootschap voor
Aardrijkskunde weigert den prijs van honderd
duizend franken uit te keeren. Immers, een
Engelsdhman, Lord Laing, was reeds vóór René
Cailllé in Tombouctou geweest; toen hU de stad
weer verliet, was hU weliswaar door TOuaregs
vermoord, doch hU bleef de eerste Europeaan,
die tot Tombouctou doorgedrongen was.
Het Fransch Genootschap voor Aardrijks
kunde geeft Calllié een gouden medrille, de
Ministers van Karel X geven hem een kapitaal
vkn tlen-dulzend franken, de staat doet daar
een pensioen van zes-duizend franken bU, hU
krijgt het kruis van het Legioen van Eer.
HU vestigt zich te Parijs, geeft zUn reisverhaal
uit in drie deelen. krijgt daarop nogal wat kri
tiek, vooral uit het buitenland, waar men niet
algemeen aan hem gelooft, en gaat daaronder
zwaar gebukt.
Dertig jaren oud trouwt hU, krijgt een zoon
HAVANA, 29 Nov. (Reuter) Toen de po
litie trachtte eenige leiders der Cubaanache
communisten te arresteeren, ontstond een he
vig gevecht tusschen politie en communisten.
Er hadden een groot aantal incidenten plaats,
en in verschillende deelen der stad werden
bommen geworpen, tengevolge waarvan ver
scheidene personen ernstig werden gewond.
Nu was het Tommy’s beurt verbaasd te «Un.
„Wel vervloekt,” riep hU uit. „Wat bracht je
daar heen?”
.EigenlUk de Hetty.” antwoordde ik. Zoo
kort mogelUk vertelde ik hem wat wU dien dag
hadden gedaan. Ik was juist daarmee gereed,
toen wU langs boord kwamen.
Erachtig, die uitvinding,” zei hU, terwUl hU
aan dek klom. „Waar is Gow?"
„Joyce gaf hem vacantte,” antwoordde ik.
„en hU is nog niet terug.”
De jol vastmakende vroeg ik:
De Amerikaansche i
Franklin is te New-York teruggekeerd van een
reis naar Europa en verklaarde dat de Ameri
kaansche regeering het
volgen van FrankrUk, Engeland,
Duitschland, waar men
het bouwen van groote schepen als de „Nor
mandie”, de „Queen Mary-», de ..Rex”, de „Bre
men” en de „Europa” mogelUk maakt.
Amerikas modernste schepen zUn op
oogenblik de „Washington” en de .Manhattan”
die echter niet grooter zUn dan 30.000 ton, ter
wUl de ..Queen Mary” naar men weet 73.000
tem inhoudt.
„Maar JUT” riep Tommy uit. ,4e kunt niet
mee. HU heeft jou aan de hut gezien.”
„Wat hindert dat?" wierp fk tegen. „Als hU
mU niet heeft hrkend als dengene, die hem
het briefje bU Parein zond, kunnen we ge-
makkelUk genoeg een verklaring vinden. Zeg
hem. dat fk pas lid van de sellclub geworden
ben en dat je mU ontmoette en meenam om
met de boot te helpen. Er is geen reden, waarom
een fotograaf niet zou zeilen.”
Ik sprak er licht over, maar eigenlUk ver
trouwde ik Tommy’s oordeel over Latimer a
oprechtheid wat de gebeurtenis in het res
taurant betreft niet geheel, evenmin als over
zUn bezoek aan de hut. Ik was echter vast
besloten, mee te gaan naar Sheppy De toe
stand was nu op het punt gekomen, waar
men met voorzichtigheid niets winnen kan.
Latimer had mU herkend of niet. In het eerste
geval wist hU reeds, dat Tommy hem niét
de waarheid had verteld en dat de mythische
kunstschilder niemand anders was dan ikzelf.
Als dat juist was, wist fk geen betere oplossing
dan den stier maar bU de horens te vatten
en uit te vinden, welke rol hU mU inderdaad
toekende. Ik had zUn leven gered en al leven
wU ook in een ondankbare wereld, nu moest
toch wel min of meer fn mUn voordeel gestemd
zün.
Bovendien zou Tommy zeker hulp op de
.Hetty" noodig hebben. HU zeilde goed, goed
genoeg, maar met mist over de rivier en toe
nemende duisternis is de mond van de Theems
geen plaats om alleen te bezeilen.... vooral
wanneer men haast heeft.
Tommy erkende dit bUJkbaar, want hU
maakte geen verdere bezwaren.
„Goed dan,” zei hU met een eenigszins on
verschilligen lach. „We spelen ’n oeetje hoog,
maar dat ligt aan de kaarten. Het anker op.
Neil, en vooruit!”
Ik haalde het anker fn en haastte mU
naar de zeilen, die ik in mUn haast om naar
de jol te komen, las op het dek had neer
gelaten. Na enkele welgeslaagde pogingen
en een paar zeer geslaagde verw-nschlngen
kreeg Tommy den motor aan den gang en
wU voeren langzaam de kreek uit, die thans
door den vloed een aanzienlUke oppervlakte
water had.
Lachend zette ik mU in de cockpit.
„Ik had nooit gedacht, dat ik den tocht nog
eens maken zou vanavond.” zei ik. „Ik begin
zoo ongeveer te voelen als een kapitein
op een passagiersboot, die Je voor een penny
overbrengt."
Tommy, die de belangrijke bezigheden van
sturen en een pUp stoppen deed samengaan,
keek op van zün werk.
„De Lyndon-Morrfsen Lün," zei hü.
Tilbury naar Sheppy. Tweemaal per
Passagiers worden verzocht niet te spreken met
den man aan het stuurwiel.’
„Ik denk. Tommy,” antwoordde ik
Tommy be-
teekende zulk een dringendheid, dat ik geen
tüd verkwistte met vragen; ik gooide het
imker uit. wierp mü in de Jol en roerde zoo
snel mogelUk naar land.
.Het spüt me, dat ik Je heb laten wachten.
Tommy," zei ik, terwUl hU in de boot sprong.
^A1 lang hier?"
„Drie uur.” antwoordde hU- „Ik vroeg me al
af of je dood was.”
Ik schudde mUn hoofd.
„Nog geen tüd voor," antwoordde ik, „Wat
is er voor moeilükheid?”
HU keek op zün horloge.
„Wel, hoofdzakelük de tüd. „Denk je.
ik om half tien in Sheppy kan zün?’
Ik hield met roeien in.
bewijs zal leveren,
zft een jongeman
Un vader was een slager, die meer van wün
hield dan van werken. Zün moeder tobde
om in een onzegbare armoede haar vüf
kinderen groot te brengen. Een diefstal van zes
franken bracht zün vader voor de rechtbank en
vennoedelük meer om zün reputatie dan om
den ernst van het feit, werd hü veroordeeld tol
twaalf Jaren bagno. Het vonnis was reeds uit
gesproken, toen hü geboren werd als zesde kind
van het gezin Cailllé. Men doopte hem René.
De moeder trok met haar kinderen van Mauzé.
in de omgeving van Parijs, naar Rochefort,
waar haar man boette. De dagen, dat er in de
kleine hut die ze bewoonde, niet gegeten werd,
waren weinig zeldzaam. In 1808 stierf de vader
voor het einde van zün straftUd. Drie jaren
later kwam zün vrouw om van uitputting, el
lende en wanhoop. Haar oudste kinderen kon
den toen reeds, zoo goed en zoo kwaad als dit
ging, voor zich zelven zorgen. René, die pas
twaalf Jaren oud was, vond onderdak bü een
tante in zün geboorteplaats Mauzé.
Hü was klein, mager en stil, maar üverig. Op
school maakte hü goede vorderingen. Toen hü
lezen en schrijven kon. kreeg hü een baantje
bü een schoenmaker. Hü leerde het vak. doch
■onder geestdrift. Hü las veel, hü piekerde veel.
En hü was vüftien Jaren toen hü wist wat hü
wilde.
Hü zou naar Tombouctou gaan, de geheim
zinnige. de heilige stad in Afrika, waarvan de
poorten gesloten waren voor eiken ongeloovige
en waarvan de beste aardrijkskundigen sells
bü benadering niet wisten waar zü lag. Het
Britsch Genootschap voor Aardrijkskunde had
zelfs een premie van honderd-duizend franken
uitgeloofd voor den eersten Europeaan, die in
Tombouctou door zou dringen, doch het is al
heel onwaarschünlük, dat René Cailllé dit wist.
De jongen wilde alleen maar een paradüs in
de woestün zien met al zün schatten en heer-
lUkheden en zün gelukkige bevolking, fn on
danks alle bespottingen, ondanks den goeden
raad van de vele groote menschen züner om
geving. ging hü 17 April 1816 op weg. Hü was
toen zestien Jaren oud. kon een paar eigen
gemaakte nieuwe schoenen aantrekken en had
■estlg franken op zak.
Het relaas van Callllé’s omzwervingen in Af
rika we*-d al eens eerder verzorgd door de hee-
ren André Lamandé en Jacques Nanteuil,
Thans echter heeft het reisverhaal, dat Cailllé
zelf schreef, het licht gezien. WU ontleenen hier
een en ander aan: Le Voyage de René Cailllé
A travers l’Afrique, 1834—1828, publié par
Jacques Boulenger.
René’s eerste reis mislukt. HU gaat naar Ro
chefort, monstert aan op een schip en komt
zoo lir Seaegal terecht. Daar hoort hfj. dat uit
Siera-Leone een expeditie vertrekken zal, op
zoek naar een ontdekkingsreiziger, die in het
Nlgergebied verdwenen is. Een schip naar Sier-
ra-Leone vindt hü niet en dus gaat hü maar te
voet. Hü loopt drie-honderd kilometer langs
het strand, geteisterd door den dorst, zün vpeten
verbrand door het laaiende zand en komt meer
dood dan levend in Dakar aan. Hü heeft dan
nog niet meer dan een twintigste van zün voet
reis achter den rug. De kapitein van een
Fransch schip neemt zün gestranden landge
noot uit medelüden aan boord. Hü is echter
op weg naar Guadeloupe: een heelen omweg
voer iemand, die naar Tombouctou moetl^Call-
llé komt op de Antillen aan. blüft er een half
Jaar en keert dan naar FrankrUk terug. In
Mauzé heeft men zooveel medelüden met hem.
dat er een inzameling gehouden wordt, welke
drie-honderd franken opbrengt.
René komt geleidelük zün zwakte te boven
en zoodra hü weer geregeld denken kan, denkt
hü aan Tombouctou. Opnieuw trekt hü er op
uit en in December 1818 is hü weer in Senegal.
Hü loopt nu niet langs het strand en maakt
ook geen uitstapjes naar den overkant van den
oceaan, maar gaat van de kust lukraak Afrika
In. HU brengt het een heel stuk, maar honger
en dorst, oververmoeidheid en koorts jagen
hem na zes weken terug. Te Saint-Louis brengt
hU zes maanden door in het ziekenhuis Wan
neer hü langzaam weg kwünt. zet men hem op
een schip, dat hem naar FrankrUk terug brengt.
Hü hemelt uiterst langzaam en vindt in Bor
deaux een baantje als reiziger.
Hü weet er na twee mislukkingen ten minste
zooveel van. dat hü zich grondig begint voor
te bereiden op zün derde reis. Hij bestudeert
Afrika, hoe moellük dat ook is. daar er nog
niemand ver in doorgedrongen is en de kaarten
uitsluitend de kustlünen kennen: al het andere
is een groote witte vlek. HU begrüpt, dat geen
karavaan hem naar zün doel kan brengen. Hü
is niet bereid den roem der ontdekking van
Tombouctou met wie ook te deelen. En ten slot
te besluit hü zich voor Arabier uit te geven, op
die manier het vertrouwen te winnen der be
volking en zoo van dorp tot dorp te reizen.
HU vertrekt van Bordeaux, waar hü vier
z*T”od dit blad zijn Ingevolge de verzekertngsvoorwaarden tegen f Qfjnfl bü levenslange gebeele ongeschiktheid t »t werken door f “TCft bü een ongeval met OCfl bü verllee van een hand Z 9C w verlies van een Cfi _btj een breuk van Afl bU verlies van *n
S ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeerlngen JUUU, verlies van belde armen, belde beenen of belde oogen doodelUken afloop een voet of een oog 1 duim of wijsvinger VW, been of arm f “We anderen vinger
„Wat is er
toch aan de hand. Tommy? Voor den dag er
mee!”
„Lattmer.” antwoordde hü- „Ik vertelde je,
dat ik bericht van hem verwachtte. Dat kwam
vanochtend en ik beloofde hem. dat ik om
half tien fn de kreek onder de bungalow var.
de drie Russen zou zün. Ik moet daar zien
te komen, hoe dan ook.”
„O, dat kan gebeuren.” antwoorde ik vroo-
UJk. „Wat moet je er doen?”
„Ik denk, dat hü daar eens rondküken wil.
HU ^ls er in elk geval maar alleen en hü ia
er op gesteld, er mü te vinden."
„Maar waarom vroeg hü jou?"
„Hü wist, dat ik een boot heb. Ik denk,
dat hü dit spelletje zonder officieele hulp wil
uitspelen. Voor zoover ik begrijp, wfl hü zeker
heid hebben omtrent de lui. voor hü ’oeslaat.
Men heeft in den geheimen dienst nfet veel op
met iemand, die een fout maakt."
,Laat ons den tUd niet verpraten.' merkte
ik op. „Als je daar om half tien wilt zün, moe
ten we dadelUk weg.”