Oviedo, het hart van Asturië
uttAaal aan den daq
o
PER VLIEGMACHINE DE WERELD ROND
Boot
i
GOUDKOORTS
STUG EN STOER VOLK
NEII
LYNDON
ONTSNAPT
van
ZATERDAG 8 DECEMBER 1934
«hhhiiiihiihh»?
Grootste atlas ter wereld
Westgotische bouw
kunst
Luchtpost Amerika
China
Zonsverduistering in
1936
De rit naar
het Noorden
DOOR
VICTOR
BRIDGES
De herovering van Spanje op de
Moor en werd vanuit dit
kraaiennest ingezet
Alle abonné’s ongevallen verzekerd
*5 £g~X» f3000.-^r^^^ S3TJ5Z f 750.-f250.- *3^ -nh*<£ f 125.-750.-32* f40.-
AANG1FTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
Een rijke arme vrouw
hrt
il
I
t
kleine
MARTIN BERDEN
(Nadruk verboden)
De
en
zo na
waar Ik waa.
van de
Pete
krijgen.
waa
maken over mUn hou-
HOOFDBTUK XXII
De politie hemt la aeUe
Wordt vervolgd.
bonje waa
TIP
vatorium In Amerika en van
ran Cambridge.
het raam naar binnen te
gered.
We hadden beiden even tyd noodlg om op adem
te komen. De inspanning waa geweldig geweeat
Toen viel Pete op zijn knleen en smeekte om
vergiffente. HU had ons niet alleen willen laten
vertrekken en daarom dit middel te baat geno-
ben om met ona mede te gaan Ik wendde mij
thana tot oom Sydney, die niet weinig ontsteld
waa toen hU Pete daar in het toestel zag We
lengend heet, 's win
den een molen, maar
ir het bergland met
hooger en wilder.
>ners van de kleine
Oom bestuurde het toeste! en hy had nieta be
merkt. Ik boog my uit het raam en pakte Pete
by zyn armen Met alle inspanning gelukte het
mjj om hem omhoog te trekken en toen door
..Wat hebben we gedaan. Nell?”
Joyce deed die vraag met een kalmte, die
werkelijk prachtig waa. We wierpen nog een
van
De commissie der Academie van wetenschap
pen te Leningrad, tot voorbereiding der waar
neming van de zonsverduistering In 1936. heeft
vijf expedities uitgestuurd naar de gebieden,
waar de verduistering zal zijn waar te nemen,
n.l. in Noord-Kaukaslë. de steppen van Oren
burg en West- en Oost-Siberië.
Deze expedities hebben geschikte plekken
uitgezocht om de waarnemingsstations op te
richten. Alle vyf expedities zijn hiermede ge
reed gekomen en hebben interessante gegevens
verzameld. Veracheioene nieuwe Instrumenten
zullen bu de waarneming worden gebruikt.
Ook in andere landen heerscht onder astro
nomen groote belangstel!ng voor deze
verduistering.
Op de agenda van het internationaal astro-
nomencongras van Parijs, volgend jaar. la een
rapport geplaatst van de commissie uit Le
ningrad. Talrijke aanvragen zijn ontvangen om
de waarnemingen te mogen bijwonen, o. a. van
•t Harvard-obe
ae astronomen
Wie schetst myn groote ontzetting toen Ik aan
de andere slide twee handen over het raam ag
steken, die zich krampachtig vastklemden. Naar
buiten kijkend zag ik daar American Pete aan
het toestel hangen. Het angstzweet brak mij alt
Goud U altijd nog een woordje.
Dat zoozeer de aandacht trekt,
Daar de hebzucht bij de menschen
Dadelijk wordt opgewekt!
Goud maakt wijze lui tot gekken,
Goud heeft volken afgeslacht,
Goud betoovert nóg de wereld
Door suggestie van de macht!
California en goudkoorts
Zijn bijzonder na verwant
Rn d’ ontdekking van een ader
Toonde dit weer zeer frappant.
Heele menschen-karavanen
Trekken naar een eenzaam oord,
Waar een ader vol met gouderts
Onverwacht is aangeboord
Veel ellende, veel ontbering,
In een verre woestenij.
Ieder denkt het goud dat ligt daar
Uitgezócht alleen voor mij!
Moord en doodslag om te hébben
Rn de misdaad in 't kwadraat.
Maar wat is van heel zoo’n goldrush
Het uiteind’HJk resultaat?
Dat het goud alléén verplaatst wordt
Van de plek, waar men het vond,
Naar een kluis, wel goed bepantserd.
Maar toch ook weer. ...in den grond!
De dag van het vertrek was aarigeor iken cn
alles was gereed. Een laatste afscheid Het toe
stel zette zich in beweging Daar kwam Ameri
can Pete het veld ophollen. Terwijl net toestel
zich van den grond verhief, greep hy zl:i vast
aan een der ramen van de cabine. Dit laatste
zag ik echter niet, daar ik juist aan den anderen
kant vaarwel stond te wuiven aan mijn ’erw’ri
ten Eindelijk wag het veld uit het gezicht m .k
keerde ml) om.
Een 78-jarige vrouw. Louise Herle genaamd,
werd onlangs dood In haar vervallen huisje te
Brooklyn gevonden. Buren fluisterden dat ze
een aanzienlijk fortuin moeat bezitten, ‘doch
tot voor kort had men aan deze praatjes geen
geloof gehecht Na haar dood is men echter
in het krotje aan het zoeken gegaan en het
verhaaltje van haar rijkdom bleek niet zonder
waarheid te zijn.
In den kelder tusschen een vreeselyken rom
mel vond mew groentenblikken die vol chèque-
boeken. effecten en geld zaten. Uit de boekets
bleek dat ze een zeer groot bedrag op de bank
had staan, maar de grootste ontdekking deed
men toen men onder het zeil In de keuken
een aantal goud-certificaten vond De tot nu
toe gevonden bedragen maken een waarde uit
van 1 200.000 dollar Men vermoedt dat tusschen
de spleten in de muren en schoorsteen nog be
langrijke sommen verborgen zitten Er is geen
testament gevonden en erfgenamen hebben zich
nog niet aangemeld.
saaie Kastiljaansche vlakte
bent Dan kan 1 gebeuren dat op het pad
het hooge stationnetje (weldsche naam
een in planken gevat ten grtndhoop met of
kunnen opblazen, voor iemand zich nog haast
bewust was. dat de oorlog was verklaard.'
zy sprak haastig, koortsig snel bijna, zich
vooroverbuigend en xlch zoo sterk vasthou
dend aan den tafelrand, dat de huid op haar
knokkels wit werd. Ik geloof, dat myn opwin
ding even groot was, maar ik trachtte dit niet
te verraden.
„Veel belovend!" herhaalde ztf Wel.
was i
later zou ae voltooid zijn, toen Boabdll, hullend
als een vrouw, aranada moest verlaten en de
Katholieke Konlngen zegevierend hun intrek
in het Alhambra namen.
Tot Konlng van het kleine Asturische
Christenrijk werd Pelayo gekozen, een nobele
westgoot. In hem set zich de Westgotische
monarchie voort. Hy is de Idealistische aan
voerder van het kleine christenleger duchtig
verschanst In het ontoegankeiyk gebergte van
Asturië. Veel kan hij met zyn kleine leger
tegen de overmacht der Saracenen niet uit
richten. Maar gebruik makende van een oogen-
hUk. dat ae hun troepen tegen Galllë richtten
wist hij de Muzelmannen In de Vallei van
Covadonga. niet ver van Oviedo, in 718 te slaan.
Strategisch te dit wapenfeit door Chrtetelyke
kroniekschrijvers vaak overdreven maar van
een dlep-doorwerkende moreele beteekenls te
het aeer aeker geweest, omdat het de eerste
staat was in het logge Ujf van de Saraceensche
poliep. Covadonga staat in de historie van
Spanje met lichtende neon-lettera geschreven.
Rond het kerkje van 8. Vloente in Oviedo
groepeerden zich de woningen van Pelavo's op
volgers. By hem hadden zich aangesloten, na
de overwinning van Covadonga. de Chrteten-
aanvoerders uit het nabije Gallclë en Ckntabrlë.
Bisschoppen, door de Mooren uit hun diocees
verdreven, zochten gastvrijheid in het nevelig
bergland van de Christen-monarchie. Twee
concilies herbergde Oviedo. Van hieruit werd de
kerk van Spanje bestuurd. Het koninkrijk As
turië groeide en Oviedo werd er de hoofdstad
van.
De strijd tegen de Muzelmannen hield gees
ten en handen voortdurend bezig en spande
ze vaak tot het uiterste. Zoo kon er van nor
male ontwikkeling der kunst in Asturië nauwe
lijks sprake zijn Toch staan er juist op Astu-
rlschen bodem merkwaardige specimina van
Westgotische bouwkunst Wanneer we ons tot
het nu zoo verminkte Oviedo bepalen, dan zien
we. dat Alfons II, de Zuivere, onder wien Oviedo
het middelpunt van Asturië werd, in de ge
eeuw de basiliek van San Salvador, wellicht
een werk van zijn voorganger Frolla. voltooide.
Hy voegde er twee getouwen aan toe: de ba-
tiliek van Santa Maria, bestemd voor konink
lijk pantheon. en de kapej van 8an Miguel die
tot bewaarplaats van relieken moest dienen.
In de 12e eeuw Het de prelaat Pelayo de basi
liek van San Salvador restaureeren, maar het
vandalisme van latere eeuwen heeft het eer
biedwaardig bouwwerk aan de mokerslagen
overgeleverd. Hetzelfde lot was aan de basiliek
van Santa Maria beschoren. Alleen bleef over
de kapel van San Miguel, met relikwieën en
Kruis der Engelen, een schat van Westgotisch
edelsmeedwerk, de eenige kunst, die In Asturië
tot ontwikkeling kwam Tot voor enkele weken
was de kapel bekend als CAmara Santa.
Even bulten Oviedo liet Alfons de Zuivere
een kerk bouwen: San Julian de los Prados, tn
den volksmond Bantullano genoemd Deze kerk,
ui 830 gewyd, is een der merkwaardigste voort
brengselen van Westgotische bouwkunst met
zijn driedeellge portica, drie schepen met pijler-
arkaden, dwarsbeuk en drie rechthoekige ab-
siden.
Oviedo heeft nog andere kerken, <die voor
Bantullano in eerbiedwaardigheid niet onder
doen: San Miguel de Lino en Santa Maria de
Naranco met de schilderachtige loggia
In de 13e eeuw begon Gutierre de Toledo den
bouw van de gotische kathedraal met haar drie
portalen, waarin de beeltenissen van Proila en
Alfons den Zuiveren staan. Wie de stad uit het
Zuiden nadert, teat haar slanken toren wyzen
naar do plak, die het hart van Asturië te.
Di* gedacht^ was zoo prachtig naïef dat Ik
een oogenblik vergat te ademen.
..Hoe kan Ik dan met hen in aanraking
komen?’’ vroeg ik.
zy dempte haar stem weer tot een fluiste
ring.
„Ik kan je onmlddeliyk by de beide man
nen brengen, die de geheels zaak m handen
Ik weet, dat ze carte blanche heb-
ergens heen
komt me aeker achterna!"
Ze sprong ‘n den wagen, slqbt het portier
wees naar de bestuurdersplaats
„Toe!” smeekte ze, en de schrik kwam weer
in haar oogen.
HU schoof achter het wiel en bracht werk
tuiglijk den auto in beweging Ze kwamen uit
het straatje op een nog tamelyk drukken weg.
en hU had al z'n aandacht noodlg om te wen
nen aan den vreemden wagen. Hij reed dwars
het Park docr, ging de Arsenaal-brug over en
nam toen meer vaart. Vragen «tellen kon hij
later nog doen.
Even aarzelde hij, of hy links of rechte zou
gaan. Aanstonds hoorde hy haar stem:
„1 Komt er niet op aan. waar liefst Lon
den uitmaar gauw I"
Hy hoorde liaar achter zich snikken en repte
zich uit de Londensche straten naar de sla
pende buitenwijken Toen hij meer toornen dan
hulzen om tech heen zag aan een kruispunt
van twee lanen, bracht hij den wagen achter
ren hoogen weg tot stilstand Hy voelde den
druk van een hand op z’n schouder
„Nu.” zei hy. „Waar zullen we heen? En wat
waa er elgeniyk?"
Haar stem beefde van angst. „Blijf niet
ttAAn," rmeekte zij. ..Ik moet weg hU volgt
me. vast en zeker.... en dan
„Dan wat?’ vroeg hy. .RU dien u bedoelt
zal u hier om desen tyd. met dien mist niet
V inden Maar we kunnen wel een eindja ver
der rijden als u wilt. Komt u naast me zitten,
dan kunt u t me dndeiweg vertellen.’'
Ze opende het portier en stapte snel over.
„Gaat u nu verder!" drong ze aan. .Tiaar t
Noorden als u wilt Ik zal Intusschen een plan
uitdenken. Miar ryd hard Ik zal u de heele
geschiedenis vertellen.
Een oogenblik aarz-lde hy.... maar dan
startte hU weer, gaf gas en joeg voort in den
nacht Hy gevoelde zich nu een sterke arm
voor die hulpelooze vrouw. HU hoorde een diepe
zucht, keek en zag tiaar nu met rustig saam-
gevouwen handen Ze sprak met kalme zachte
laatsten blik op de verdwynende gestalte
Bonja daarna aal ik:
.Rom binnen, dan zal ik trachten Je het uit
te leggen".
We kwamen
In het begin van het volgend jaar zal een
wekeiyksche luchtdienst worden geopend tus
schen San Francisco en China door de Pan-
American Airways, met medewerking
Honoloeloe Airways.
Voorloopig zal aileen post vervoerd worden,
doch later zullen ook passagiers worden mee
genomen
Voor dezen dienst zullen groote watervlieg
tuigen worden gebruikt, daar de route grooten-
deels over den Stillen Oceaan loopt.
De organisator van dezen dienst verwachten
toestemming van het Congres te krygen om het
luchtposttartef te verhoogen. daar het huidige
te laag is, om de kosten van den dienst te
dekken.
uCl AvIll, U UC SU tva ITllönvIl*”**
Dat viel hem een beetje tegen. .Maar hoe
lang wou u...."
„O. laat me toch niet in den steek.” smeekte
ze „Nu vooral niet. Als u eens wist mijn
man wou me brengen tot een misdaad en
hU heeft gedreigd.... Ut weet dat hy t meen-
le. Ik heb faml-
lie in Schotland..
ik heb gewacht
op een kans en
die kans kwam
vanavond... op
die partyen
u zult me niet
aan m’n iet overlaten?”
Ze liet haar handen tn d'r schoot vallen en
keek hem aan. HU zag hoe zU beefde.
„Natuuriyk laat ik u niet aan uw lot over,”
zei hU dapper.
Hy had niet veel tyd om na te denken. HU
Wist totaal met waar hij was en had groote
moeite om het midden te houden tusschen de
heggen die door den mist verwaad werden.
Toen hy eenige minuten later weer naast xlch
keek, zag hy dat ze de oogen dicht had Ze
zag er moe en bleek uit. Hy reed maar door,
langzamer nu. want de weg werd oneffen,
scheen te vr rloopen in karrespoor tusachen
gras De donkerte van hooge boomen rees voor
hem op; de wagen helde sterk over: de wielen
zogen. Al wat op een weg leek, was opgeslokt
door een dicht nat boach. Hy zette den motor
af. Op 1 zelfde oogenblik kwam het hoofd der
jonge vrouw, dat het laatste kwartier tegen z’n
schouder lisd gerust, met een ruk overeind.
Ze deinsde van hem af en riep, weer met al
dien schrik in haar oogen:
.Raak me niet aan! Waar ben Ut? Wat te
er gebeurd?"
,JCr te niets gebeurd. Ik ben alleen den weg
maar kwyt; we zitten in 't slik
Ze streek met haar hand over de oogen en
de vrees in haar blik ging langzasun over in
ten glimlach
„Wat dom van me.” zet ze „Ik heb gesis
penIk wist niet zoo gauw
Waar zijn we zoowat?”
..Ik heb er geen flauw Idee van Maar er
moet een dorp of een boerdery In de buurt
zijn, want ik heb een haan hooren kraaien Ik
zal even kUken hoe diep de wielen zitten: blijft
u maar in den wagen en bedenkt u intusrehen
«aar u precies heen wilt. Ik zal eerst maar
eens op verkenning uitgaan. HU stapte uit.
„BlUft u niet zoo lang weg?” riep ze. „Ver
beeld u, dat ar iemand kwam, terwijl u weg
was.”
HU lachte. druk zal 't hier niet loopen;
Ik kom achteruit wel weg eerst zien waar
d< weg te.”
HU verdween achter een boachje aan den
woudrand. Het spoor, waar hy langs gekomen
was. kwam uit een smalle laan en hU sloeg
die in, naar den kant, van waar hU hanen
gekraai had meenen te hooren HU vond geen
toerdery. maar het laantje bleek uit te loopen
op een breeaere laan, die laan kon hU dus
mruden. Hij keerde op z’n schreden terug en
dacht er aan, dat hy de Jonge vrouw nu veilig
zou afieveren aan haar familie HU zou haar
ontrukken aan den mlsdadigen greep van haar
schurk van een man en daarna als de wind
naar huls
Hy liep om den «ragen heen en keek naar
binnen. De auto waa leeg!
Hy stond als wezenloos te staren. HU zocht
en hu riep Een uur lang doorzocht hü het
boach. Er was geen spoor van een worsteling
en een andere auto had niet kunnen naderen,
zonder dat hü het merkte Het was al een flink
eind In den ochtend, toen hy het opgaf
HU had treinen hooren fluiten en zocht nu
het stationnetje en zag dat het Burnlngton
was Met een trein ging hy terug. Ze zouden
auto wel laten halen. HU voelde zich moe en
ontstemd.
„Brutale diefstal op een soirëe,” las hu in t
avondblad: „Tydens een soiréa ten huize van
TNrd Hamilton In Kensington is het kostbare
parelsnoer van lady Hamilton gestolen. Van
diefstal wordt verdacht een Jonge vrouw, die
tot een op Bcotland-Yard bekende bende be
hoort er. door den aanwezigen detective onder
de gasten te opgemerkt Ze schttnt er echtwr in
geslaagd te zUn hem te misleiden en te vssr-
schUnlUk met haar buit ontsnspt. even vóór
de diefstal ontdekt werd, de dauren op slot gin
gen en alle aanwezigen werden gefouilleerd.
..Vermoed wordt dat ze ontkomen is door een
achterdeur, wyi een auto, toebehoorende aan
Sir Josuah Pelham, die door den chauffeur een
paar minuten in een stille straat achter het
huls was achtergelaten, eveneens verdwenen te.
ZU moet zich met haar medeplichtige uit de
voeten gemaakt hebben
Onder „Laatste Berichten” stond nog de
aanvulling ,JJe auto kan Sir Pelham te tarug-
uevonden in «en boach dicht by het dorp Bur
nlngton. De politie zoekt naar oen man in
bruin costuum en tweed overjas
Het was nu al Jaren geleden Men was noch
l em noch de jonge vrouw, ooit op het spoor
gekomen Maar nog dtkwyis dacht hy aan dien
nachteiyken rit naar het Noorden.
de hut binnen, waar de ver
frommelde brief nog op den grond la*. Jouree
ging op de punt van het bed zitten en wach’te
kalm, terwyi ik een paar keer de hut oo en
neer liep
.Joyoe sel ik, Jk verdien bespot te worden.
Ik ben er niet zeker van of Ik de zeheele Muur
niet in de war gestuurd hete”.
stem: „Ik weet niet hoe Ik u danken moet. Ale
u «rist wat u voor me gedaan hebt!”
„Geen dank.” weerde hü af .Maar wel zou
ik u een paar vragen willen stellen. Allereerst:
«aar gaan we heen?"
,Jk weet het niet Waar zouden we zoowat
syn?"
„We hebben steeds naar t Noorden gereden,
verder «reet Ik ’t ook niet, ’t Is zoo donker
..Des te beter,” zei ae. .dan kunnen we den
gTooten weg nog houden. Als t licht wordt,
herkent u de streek misschien.”
niets van bluken Misschien een seconde lang
stond zU ons beurtelings aan te kijken; toen
stapte zü met haar Innemenden glhniach
vooruit en stak Bonja een hand toe
„Ik ben zoo blU u te ontmoeten.” sei ze een
voudig „Nell heeft mij verteld, hoe goed u voor
hem geweest bent."
Sonja nam ds toegestoken hand niet aan.
ook reageerde zü niet op de woorden van
Joyce. ZU wierp een tengen. smachtenden bl.k
op mU. draaide zich toen langzaam om en ’iep
vlug 'weg In de richting van dan weg naar
Tilbury
by verliea van H
Anderen
de deur naderde,
..Betty
Ik was juist tot deze overweging gekomen
minachtend. .^U süu nieta voor ml). Ik haaltoen een vreemd geluM achter mU me deed
hen allebei. En Hoffmann ook.” emwenden alsof Ik gestoken wee.
beraadslaagden eenigen tijd, waarna we beslo
ten. dat Pete maar met ons mee moest gaan,
waarover de Indiaan zich buitengewoon ver
heugd en denkbaar betoonde Ook wy waren
trouwens erg a«n den braven kerel gehecht
Onze eerste landing ondernamen we te San
Francisco, waar we aankwamen In een gewel
digen storm, waardoor het landen nogal vrij
groote moeiiykheden opleverde. Onze eerste
etappe was beëindigd.
Zü zweeg: haar borst hUrde snel onder den
aandrang van haar emotie
„Weggaan ergens aan den anderen kant
van de wereld Amerika Buenos Aires
wat hindert bet wasu-heen? Er syn plaatsen
genos*.”
Zy richtte zich half op. maar Ut was haar
voor.
..Een oogenblik Sonja" zei ik.
Ik stak mUn handen fn de zakken en liep
de kamer door naar het kleine venster, dat
ultzag op het veld Toen Ik hier o teef staan,
kreeg Ik het gevoel, alsof Iemand plotseling een
handvol fUngestampt ys op myn .Fh*am legde
Ongeveer tweehonderd meter van de hut
naderde vroolyk en onbekommerd Joyce, even
bekooriyk als ongelegen op dit oogenblik!
In mUn opgewondenheid over Bon jas ver
klaringen. was ik geheel verreten det Joyce
komen zou en nu was het te laat om nog feu
te voorkomen
Ik stond doodstil en pynlgde myn hersens
af Haar een teeken geven door het venster
was onmogelyk. want Bonja zou dat stellig den
Vond ik een motief om sen oogenblik naar
bulten te gaan dan sou Joyce mU zeker toe
roepen voor ik tUd had. haar te waarschuwen
MUn eenige hoop bestond In de mogeiykheid
det zü ons sou hooren spreken, wanneer *y
U.»soodat zy begrypen sou dat
Iemand was en door zou loopen naar do
Men is ta Moskou op het oogenblik bezig met
de samenstelling van den grootsten atlas ter
wereld. Deze atlas zal 450 landkaarten bevatten,
waaronder een speciale kaart, die een beeld
geeft van alle revoluties, die sedert 1815 heb
ben plaats gehad.
Ben afdeeltng zal worden gevormd door de
wereldkaarten, een andere door kaarten van
de Sovjet-Unle, en een derde afdeeUng door de
kaarten van andere landen.
De et las zal astronomische en klimatologische
kaarten bevatten. Andere kaarten zullen be
trekking hebben op oceanen, geologie, geoetee-
mie, grondsoorten, flora en fauna, ethnogra
phic. taal, bevolkingsdichtheid, landbouw en
industrie.
Een speciale kaart zal een beeld geven van
de wereldproductie van grondstoffen.
In den stlas zal tevens een overzicht worden
gegeven van de verdeeling der wereld sedert
18U.
voor Joyce s vlug verstand moes', de
beklemmend zyn. maar zy liet er
In Ovledo staat een fontein. Het water
stroomt uit een opening, hoogstens een halven
meter boven de straat. Wil iemand drinken,
dan moet hy zich diep buigen. Is een trotsch-
aard vernederd, dan zeggen de Ovetensers: ha
ido a beber al fontAn hU heeft aan de fon
tein gedronken. Oviedo heeft zyn laatste minst
roemi Uke opstandigheid moeten boeten met het
verlies van veel dat eens zyn roem uitmaakte.
Het heeft aan de fontein gedronken
maar ik
voor de Russen van zooveel beteekenls. dst
«U ons alles gag^ven zouden hebben, «at wU
verlangden op het oogenblik, dat «U **et ge
heim van de uitvinding aan hen ove legden
Nu zal je wel begrypen waarom wy son gastvrU
en vriendelUk voor je waren
..En denk je, dat McMurtrle nooit dt bedoe
ling gehad heeft, zijn belofte aan mU na te
komen." vroeg Ik.
„Als Je hem kende, zooals ik. zou je dat
niet gevraagd hebben, hü sou -envoudlg ver
dwenen zyn en jou aan je lot hebben overge-
laten.**
Ik nam mUn sigarettenkoker en stak een
sigaret op.
„Het te geen prettig voorultzftot
denk, dat er wel een andere keus ia.”
Bonja’s donkere oogen schitterden van opge
wondenheid.
„Luister,” zei ze; „het eenfge wat de Rus
sen verlangen, te het geheim Dacht je. dat
ze er lets om geven, van wie zU het vernemm?
Je hebt hun slechte te bewysen dat je doen
kunt, wat je zegt te kunnen doen en ze rul
len aan Jou het geld even graag betalen als
aan den dokter.”
opgeeprongen en stond my aan te kUken met
iets van beleedlgd-zyn In haar oogen Zonder
een woord te spreken keken wy elkaar een
oogenblik aan Toen zag Ik plotseling fn. wat er
gebeurd was. In haar rechterhand had zy een
brief den brief, dien ik dfen ochtend van
Joyce had ontvangen. Ik had hem op tafel
laten liggen en terwyi ik uit het raam stond
te kyken. had zy hem opgenomen en gelezen.
Ik verwachtte, dat zy kwaad sou worden en
mU veel vwrwyten zou
dfng, maar Ik had my vergist in baar karakter.
Als spionne kon zy mteechien hard en wreed
zyn. maar tegenover my had zü alleen tiaar
hart laten spreken; de vrouw die liefheeft had
de zakrlyke de verraderiyke vrouw in haar ver
drongen. Dit alles zag fk uit dat eene «ebaar
van haar hand ate het ware om my terug te
trekken, maar meer nog uit haar oogen die
droefgeestig In de myne staarden Ik had diep
medelyden met het metaje
Zonder nog iets te zeggen liep zy naar de
deur om de hut te verlaten; Ut volgde haar
Doch het ongeluk vervolgde my dien dag
Juist toen zy buiten was. kwam Joyce hard
aanloopen. die waarschünlyk gedacht had. dat
Ik naar bulten kwam De twee vrouwen ston
den een oogenblik zwygend tegenover elkaar.
Ik moest de situatie redden doch Ir myn on
handigheid maakte Ik haar nog slechter
„Joyee." sei ik. „dat te Sonja Ze beeft zoo
juist je brief geleien, dien Ik op tafel had laten
Ugwen."
Zelfs
U vroeg zich soms nog ef wat er van
haar geworden was. Hy had er nooit met
z’n vrouw over gesproken, omdat ny niet
wist hoe Pauline het op zou nemen en of ae t
wel goed sou begrijpen Maar hü dacht er nog
wel eens aan; vooral nu. tn November, want
in November was 't gebeurd. HU «ras met den
wagen het land in geweest, en toen hij naar
de garage reed sloeg 't van een toren half
twaalf. Toen z’n auto gestald was. begon hy de
korte wandeling naar z’n woning, waar nie
mand hem wachtte, want Pauline was uit lo-
geeren. 't Was een donkere, gure en winderige
avond, en toen hü den hoek omsloeg van een
groot huls, dat op t Park uitzag, dook hy wee
in z’n kraag. Achter het huls liep een stil
straatje, waardoor hy den weg naar huls schuin
kon afsnyden.
Toen hij dat straatje, door één lantaarn be
schenen. inging, had hy Juist den tüd om op
te mersen. dat er een groote limousine
tegen het trottoir s’ond. toen een vrouw
de stoep kwam afsnellen van het huis, uit
welks raam een zee van licht stroomde waar
uit muziek klonk en waarin biykbear feest
gevierd werd. ZU «rterp zich, om zoo te zeggen,
op den auto. Die was blykbaar leeg, en toen
»U met de hand aan het portier, het straatje
afkeek, meende hü te zien dat haar gelaat ver
trokken waa van angst en schrik. Op het oogen
blik dat zy hem in 't gezicht keek, weken die
trekken terstond voor iets, dat op hoop en
verlichting leek
Hy merkte op. dat ze jong en knap was en
een avondjanon droeg onder een zware bont
cape Haar hand raakte z'n arm aan en tn
haar oogen lag een smeekende uitdrukking
„O." sei ze hygend. met een snellen blik naar
de deur, .kunt u chauffeeren?"
.Jawel." antwoordde hy. „wat is er?”
„Blüf hier niet s’aan praten” riep ze on
geduldig „Er is geen mifiuut te verliezen
chauffeur achynt ergens heen te zyn en Ik kan
zelf niet sturen. In 's hemels naam. help me
RUd me ergens heen hier vandaan HU
m kwart over negen 's avonds stopt de
Asturië-express In Ovledo. 's Morgens om
kwart voor negen 1», hü uit Madrid ver
trokken. Ruim een hal-sai dag heeft hü ge
stoomd en gezucht. Eerat door de vlakte van
Oud-Kastillë, met links rechts het rood
bruine land, 's zomers
ters pynlgend van kou.
veel rotsgrond. Lat^r
diepe insnydingen” stej
Daar wachten de I
plaatsjes op de gebeurtenis van den dag: de
aankomst van den express. In Bpanje stopt zelfs
«en express nog vaak. Heb je geluk, dan zie je
nog mannen met de typische Asturische muts,
het gele hemd en het vest-met-lange mouwen
En dan by het vallen van den avond: Ovledo,
het hart van Asturië. Nog een uurtje en de
trein stopt aan 1 schuim van den Atlantischen
Oceaan, In Gljón. Dan heb je een express ge
nomen. den eenlgen trein in Spanje waaraan 'n
zekere snelheid eigen te. Maar wanneer men
zich tevreden stelt met de correo, de boemel
van zes uur 's avonds uit Madrid, dan zie je
pas den volgenden morgen tegen tien uur den
toren van Oviedo’s kathedraal hoog tegen de
lucht afsteken. 1 Kan ook wel wat later wor
den. Maar met zoo’n correo zie je ook meer
wanneer je maar eenmaal den nacht over de
Kastiljnansche vlakte doorgestikkeld
l naar
voor
------ zon
der wachtruimte) een oude liedjeszanger met
zijn draailier komt aangesjokt net te laat
om centjes langs de coupé’* op te halen. Of op
de bergweiden, tuaschen grijze rotsen, zie je.
rustig uit het raampje leunend, het vee grazen,
dat uit verren omtrek, ja uit Extramadura, naar
hier gebracht is.
Asturië is het land der opstanden En Ovledo
is het hart er van Geen wonder. Waar heeft
de natuur op het Iberisch schiereiland bergfor-
maties gesneden, die zoo geschikt zijn voor
weerstand en aanval? En «(aar een volk ge
kneed zoo stug en stoer als In Asturië een
iwnischensoort. die de zwltgende vasthoudend
heid van haar bergland In het karakter mee
draagt?
Riet den eersten keer te het. dat de geest van
weerstand zich samengebald heeft in Asturië.
Nu zyn het de troebele machten van marxis-
tisch-communlstische agitatoren, die zich in de
spleten van Asturië en in zUn hoofdstad genes
teld hebben, om zich tegen Christendom en
Christelijk leven te richten. Een roemrtjker
weerstand kent de geschiedenis van Asturië.
Toen ging het om het behoud van het Chris
tendom. dat in Spanje en zelfs over de Pyre
neeën dreigde'vernietigd te worden.
Ovledo was nauwelijks een halve eeuw oud;
enkele htMën Waren het. gedrongen rond het
kerkje, dat de BenediktUner monnik Fromlsta
of Fromestano, ter eere van 8t. Vincentius op
den berg Oveto by het Lucus Asturum gesticht
had of Spanje werd overstroomd door Mu
ze lm a nsc he horden. Het to«h al niet zoo homo
gene Westgotenrük. waarvan Roderlk zoning
waa. kon den Impuls niet weerstaan In de lente
van 711 zetten de Berbers onder Tarik. vazal
van emir Mousa. voet aan wal In Algeciras
Waarom waren ze niet by hun dadelpalmen
gebleven en hoé hadden ze zich zoo snel van
het Westgotenrük kunnen meester maken?
De In vele romances bezongen legende ver
haalt, dat Julianus, gouverneur van Ceuta,
zich op Roderlk wilde wreken, die de eer van
zyn dochter Florinda geroofd had. De verbol
gen vader, ondoordacht, diep de Mooren te hulp
om den verleider van zUn dochter te straffen.
En zoo trokken de Muzelmannen Andalurtë
binnen, nog geholpen door de zonen van Wi-
een voorganger van Roderlk. ZU volgden
de Guadalquivir, namen Córdoba ^n versterkt
boor troepen van Motua. hadden de ver
bonden Muzelmansche legers in enkele jaren
het Iberisch schiereiland met een warnet van
gryparmen omspannen.1 Vele steden sagen in
de dragers van den standaard van den nrofeet
nog geen gevaar. Ze begroetten ze eerder als
welkome gasten dan als vyanden. Geregeerd
te worden door Westgoten-konlngen en een
steeds opstandlgen adel, bracht óók zyn bezwaren
mee. Ze zetten hun poorten open, omdat hun
de oogen nog niet waren opengegaan Zoo te het
verklaarbaar, dat het Kruis van de Straat van
Gibraltar tot aan de Pyreneeën In verbluffend
korten tyd door de Halve Maan verdrongen
werd.
Een plek was er. kleiner dan Vlaanderen ach
ter het Ijzerfront, waar de Arabische paarden
nog niet trappelden: Asturië de hooge
wachtpost boven de vanen van den Profeet,
wyd verspreid over het Bpaansche land. In dat
kraaiennest, koud en arm. verzamelden zich
kopstukken der West«oten. bisschoppen en
leeken en de resten van de verslagen legers.
De reconquteta. de herovering van Spanje op
de Mooren, was ingezet. Ruim zeven eeuwen
Opnieuw zwegen wy
..Wat deed jullie e'geniyk hl dien verlaten
Uithoek van de wereld?" vroeg ik opnieuw.
Voor my was die vraag volkomen overbodig
maar ik meende, dat Sonja haar verwachten
zou.
„O, niet voor ons genoegen," antwoordde
tart. „Wy moesten dfcht by Devonport
«Un en tegeiykertyd hadden wy een rustige
en onopvallende plek noodlg. Hoffman vond
het buis en wy hebben bet voor ges maanden
Bemeubeld gehuurd.”
.Met waa een ongehoord buitenkansje, dat
Ik juist daar door het raam klimmen moest,
merkte Ik op.
„Aeh. dat te juist zooiets. wat den dokter
altyd óverkomt Zuiver geluk I Het teteekende
alles voor hem. Het gaf hem de macht um
zUn voorwaarden aan de Russen te
Denk eene aan het verschil, dat een Bergelitke
etof zou maken Het sou Engeland geneei
aan hen overleveren. Met behulp van sponnen
■ouden zy Portsmouth, Sheerness en Devonport
hebben,
ben
„Wie zyn dst?” vroeg ik met een verlangen,
dat Ik niet zocht te verbergen.
„ZU heeten Smerdjakoff en Iwanowna en
wónen In ren kléfne bunvaloa by 8hepp-;.,
Men houdt hen /oor artlatan Maar ,n wwr-
keiykheid te Iwanowna een kapitein ter is,
wie de ander t* weet ik niet Ik dank, dat hU
alleen te uitgezonden om de etof te onder
zoeken”
Haar verklaring siernde zoo vólkernen over
een met wat ik reeds had vernomen van La
timer en Oow, dat ik gr in de verrt« verte
niet aan twyfelde of zy vertelde my de volle
waarheid MUn hart sloeg snel van opwinding,
maar de noodzakehikheld. om onmlddeliyk een
plan van handelen te maken, hield uiljn hoofd
kalm en helder In de eerste plaats moest tk
enkele oogenbllkken tyd wftinen.
„Zie Je de beteekenls van dit allee wel goed
in, Bonja?” vroeg Ik. ,R«b Je er aan rrdacht
hoe de dokter handelt met hen. die hem heb
ben verraden, zoodra hy een kana krijgt?”
..Ik ben niet bang voor hem antwoordde «U
toen een
emwenden
