Oviedo, het hart van Asturië
PER VLIEGMACHINE DE WERELD ROND
Boot
uttfiaal wut den dag
H
NEII
LYNDON
ONTSNAPT
ZATERDAG 8 DECEMBER 1934
r.
GOUDKOORTS
STUG EN STOER VOLK
van
«ÜLE? f 7S0.- f2S0.- SU"^1 SIS f 125.-f 5O.-^r f 40.- Mr 'JLÏ
Een rijke arme vrouw
Grootste atlas ter wereld
Alleabonné’s
Westgotische bouw
kunst
Luchtpost Amerika
China
Zonsverduistering in
1936
De rit naar
het Noorden
DOOR
VICTOR
BRIDGES
De herovering van Spanje op de
Moeren werd vanuit dit
kraaiennest ingezet
AANGIFTE moet, op straffe van verlies van alle rechten, geschieden uit erlijk drie maal vier en twintig uur NA HET ONGEVAL/
kt
9e
MARTIN BERDEN
(Nadruk verboden)
ii
iiiiiiiiiiiiui
zons-
te
Noorden.
het
maken over mün hou-
In de rtchtfng Van den weg naar
HOOFDSTUK XXII
D* politie krat in aeMa
niet
Wordt vervolgd.
Sooja was
TIP
.Blijf niet
hij volgt
Oom bestuurde het toestel en hü had niet* be
merkt. Ik boog mü uit het raam en pakte Pete
bü zfjn armen Met alle Inspanning gelukte het
mij om hem omhoog te trekken en toen door
Jn
e—
alles was gereed. Een laatste afscheid Het toe
stel zette zich In beweging. Daar kwam Ameri
can Pete het veld ophollen. Terwijl net toestel
zich van den grond verhief, greep hij iba vast
aan een der ramen van de cabine. Dit laatste
zag ik echter niet, daar Ik Juist aan den anderen
kant vaarwel stond te wuiven aan mijn 'erw'ri
ten. Eindelijk was het veld uit het gezicht m .k
keerde mij om.
de andere zijde twee handen over het raam *g
steken, die zich krampachtig vastklemden. Naar
bulten kijkend zag Ik daar American Pete asm
het toestel hangen Het angstzweet brak mU alt.
gered.
We hadden beiden even tijd noodlg om op adem
te komen. De inspanning was geweldig geweest
Toen viel Pete op zijn knieën en smeekte om
vergiffenis. HU had ons niet alleen willen laten
vertrekken en daarom dit middel te baat geno-
ben om met ons mede te gaan Ik wendde mij
thans tot oom Sydney, die niet weinig ontsteld
was toen hU Pete daar In het toestel zag We
„Ik verdien bespot te worden.
Ik ben er niet zeker van. of ik de geheels zaak
niet ta de war gestuurd heb".
de
ti
le
op
He
et
tV
en
en
te
V.
ti
ns
he
be
itle zoekt naar een
k tweed overjas.”
Jkvgn geleden Men was noch
ooit op het spoor
Bllllllllllli
den een i
Ik moest
De commissie der Academie van wetenschap
pen te Leningrad, tot voorbereiding der waar
neming van de zonsverduistering In 1936, heeft
vijf expedities uitgestuurd 'naar de gebieden,
waar de verduistering zal zUn waar te nemen,
n.l. In Noord-Kaukasië. de steppen van Oren
burg en West- en Oost-Siberië.
Deze expedities hebben geschikte plekken
uitgezocht «QL^e waarnemingsstations op tF
richten. Alle vUf expedities zUn hiermede ge
reed gekomen en hebben Interessante gegevens
verzameld. Verscheidene nieuwe instrumenten
zullen bU de waarneming worden gebruikt.
Ook in andére banden heerscht onder astro
nomen groote belangsteling voor deze
verduistering.
Op de agenda van het internationaal astro
nomencongres van ParUs, volgend jaar, is een
rapport geplaatst van de commissie uit Le
ningrad. Talrijke aanvragen zijn ontvangen om
de waarnemingen te mogen bljwonen. o. a. van
t Harvard-observatorlum In Amerika en van
ae astronomen van Cambridge.
Een 79-jarige vrouw. Louise Herle genaamd,
werd onlangs dood in haar vervallen huisje te
Brooklyn gevonden. Buren fluisterden dat ze
een aanzienlijk fortuin moest bezitten, doch
tot voor kort had men aan deze praatjes geen
geloof gehecht. Na haar dood Is men echter
In het krotje aan het zoeken gegaan en het
verhaaltje van haar rUkdom bleek niet zonder
waarheid te zijn.
In den kelder tusschen een vreeselijken rom
mel vond men groentenblikken die vol cheque
boeken. effecten en geld zaten. Uit de boeken
bleek dat ze een zeer groot bedrag op de bank
had staan, maar de grootste ontdekking deed
men toen men onder het zeil In de keuken
een aantal goud-certlflcaten vond. De tot nu
toe gevonden bedragen maken een waarde uit
van 1300 000 dollar. Men vermoedt dat tusschen
de spleten in de muren en schoorsteen nog be
langrijke sommen verborgen zitten. Er Is geen
testament gevonden en erfgenamen hebben zich
nog niet aangemeld.
ZU zweeg; haar borst hUgde snel onder den
aandrang van haar emotie
..Weggaan ergens aan den anderen kant
van de wereld Amerika. Buenos Aires
wat hindert het waarheen? Er zijn plaatsen
genoeg.”
Goud it altijd nog een woordje,
Dat zoozeer de aandacht trekt,
Daar de hebzucht bij de menschen
Dadelijk wordt opgewekt!
Goud maakt wijze lui tot gekken,
Goud heeft volken afgeslacht,
Goud betoovert nóg de wereld
Door suggestie van de macht!
California en goudkoorts
Zijn bijzonder na verwant
En d’ ontdekking van een ader
Toonde dit weer zeer frappant.
Heele menschen-karavanen
Trekken naar een eenzaam oord.
Waar een ader vol met gouderts
Onverwacht is aangeboord
Veel ellende, vóel ontbering,
In een verre woestenij.
Ieder denkt het goud dat ligt daar
Joyce’s vlug verstand moest de
beklemmend zijn, maar sfj liet er
wanneer je
saaie Kastiljaansche vlakte C
bent. Dan kan t gebeuren, dat op het pad
het hooge stationnetje (weldsche naam
een lp planken gevallen grindhoop met of
„Wat hebben we gedasm. Nell?”
Joyce deed die vraag met een kalmte, die
werkelijk prachtig was. We wierpen nog een
laatsten blik op de verdwünende gestalte van
Bonja daarna zei ik:
.Kom binnen, dan aal ik trachten ja het uit
te leggen”.
We kwamen
stem: ,Jk weet niet hoe ik u danken moet. Als
u wist wat u voor me gedaan hebt!”
..Geen dank.” weerde hü af. ..Maar wel soa
Ik u een paar vragen willen stellen. Allei eerst:
waar gaan we heen?”
„Ik weet het niet. Waar zouden we zoowat
zijn?"
„We hebben steeds naar 1 Noorden gereden,
verder weet Ik ’t ook niet, ’t Is zoo donker
„Des te beter," zei ze, ,4an kunnen we den
groeten weg nog houden. Als *t licht wordt,
herkent u de streek misschien.”
niets van blUken Misschien een seoende laag
stond zU ons beurtelings aan te kijken; toen
stapte zU met haar innemenden glimlach
vooruit en stak Sonja een hand toe.
,Jk ben zoo blU u te ontmoeten.” set ze een
voudig. „Nell heeft mij verteld, hoe goed u voor
hem geweest bent”
Bonja nam de toegestoken hand niet aan.
ook reageerde zij niet op de woorden van
Joyce. ZU wierp een langen, smachtenden buk
op mü. draalde zich toen langzaam om en 'lep
vlug weg 1_ -Z_-
Tllbury.
Uitgezocht alleen voor mij!
Moord en doodslag om te hébben
En de misdaad in ’t kwadraat.
Maar wat is van heel zoo’n goldrush
Het uiteind’lijk resultaat?
Dat het goud alléén verplaatst wordt
Van de plek, waar men het vond,
Naar een kluis, wel goed bepantserd'.
Maar toch ook weer. ...in den grond!
Dat viel hem een beetje tegen. ,X«sr hos,
lang wou u..."
„O. laat me toch niet In den steek.” smeekte
ze. „Nu vooral niet. Als u eens wist.... mijn
man wou me brengen tot een misdaad en
hU heeft gedreigd.... Ik weet dat hij T meen
te. Ik heb faml-
lie in Schotland.j
ik heb gewacht
op een kans., en
die kans kwam 1
vanavond... op i
die partU.. en..
u zult me niet
aan m’n lot overlaten?"
Ze liet haar handen in d’r schoot vallen en
keek hem aan. Hü zag hos beefde.
..Natuurlijk laat ik u niet aan uw lot over,”
zei hU dapper.
HU had niet veel tijd om na te denken. HU
wist totaal niet waar hü was en had groote
moeite om het midden te houden tusschen de
heggen die door den mist verwaad werden.
Toen hU eenlge minuten later weer naast zich
keek, zag hü dat ze de oogen dicht had. Ze
zag er moe en bleek uit. HU reed maar door,
langzamer nu, want de weg werd oneffen,
scheen te vcrloopen In karrespoor tusschen
gras. De donkerte van hooge boomen rees voor
hem op; de wagen helde sterk ovef; de wielen
zogen. Al wat op een weg leek, W« opgeslokt
door een dicht nat boach. HU zette Ier. motor
af. Op 't zelfde oogenbllk kwam hu. hoofd der
jonge vrouw, dat het laatste kwartier tegen z’n
schouder hid gerust, met een ruk overeind.
Ze deinsde van hem af en riep, weer met al
dien schrik in haar oogen:
„Raak me niet aan! Waar ben ik? Wat is
er gebeurd?”
„Kr is niets gebeurd. Ik ben alleen den weg
maar kwUt; we zitten in ’t slik.”
Ze streek met haar hand over de oogen en
de vrees in haar blik ging langzaam over in
een glimlach.
..Wat dom van me,” zei ze. „Ik heb gesla
pen.... ik wist niet zoo gauw waar Ik was.
Waar zijn we zoowat?”
„Ik heb er geen flagw idee van. Maar er
moet een dorp of een boerderij In de buurt
zUn, want Ik heb een haan hooren kraaien. Ik
zal even kUken hoe diep de wielen zitten: blijft
u maar In den wagen en bedenkt u Intusschen
waar u precies heen wilt. Ik zal eerst maar
eens op verkenning uitgaan.” HIJ stapte uit.
„Bluft u niet zoo lang weg?” riep ze. „Ver-
n acbjmjg »beeld u, dat er iemand kwam, terwijl u weg
HU lachte. „Zóó druk zal 't hier niet loopen:
Wrwat ty kom achteruit wel weg eerst zien wa%r
de weg is."
HU verdween achter een. boschje aan den
woudrand. Het spoor, waar hij langs gekomen
was, kwam uit een smalle laan en hü sloeg
die in, naar den kant, van waar hij hanen
gekraai had meenen te hooren. HU vond geen
boer der U. maar het laantje bleek uit te loopen
op een breeaere laan, die laan kon hij dus
inrijden, HU keerde op s'n schreden terug en
dacht er aan. dat hü de jonge vrouw nu veilig
zou afleveren aan haar familie. Rij apu haar
ontrukken aan den misdadlgen greep van haar
schurk van een man en daarnaals de wind
naar huls.
HU liep om den wagen heen en keek naar
binnen. De auto was leeg!
HU stond als wezenloos te staren. HU zocht
en hU riep Een uur lang doorzocht hij het
boech. Er was geen spoor van een worsteling
en een andere auto had niet kunnen naderen,
zonder dat hU het merkte. Het was al een flink
eind in den ochtend, toen hü het opgaf.
HU had treinen hooren fluiten en zocht nu
het stationnetje en zag dat het Bumlngton
was. Met een trein ging hü terug. Ze zouden
auto wel laten halen. HU voelde zich moe en
ontstemd.
..Brutale diefstal op een sotrée.” las hU In 1
avondblad: „TUdens een sotrée ten huize van
lord Hamilton in Kensington Is het kostbare
parelsnoer van lady Hamilton gestolen. Van
diefstal wordt verdacht een jonge vrouw, die
tot een op Scotland-Yard bekende bende be
hoort er. door den aanwezigen detective onder
de gasten is opgemerkt Ze schijnt er echter in
geslaagd te zün hem te misleiden en is waar
schijnlijk met haar bult ontsnapt, even vóór
de diefstal ontdekt werd, de deuren op slot gin
gen en alle aanwezigen werden gefouilleerd.
„Vermoed wordt dat ze ontkomen is door een
achterdeur, wijl een auto, toebehoorende aan
Sir Josuah Pelham, die door den chauffeur een
paar minuten In een stille straat achter het
huls was achtergelaten, eveneens verdwenen ta.
ZU moet zich met haar medeplichtige uit de
voeten gemaakt hebben
Onder „Laatste Berichten" stond nog de
aanvulling: .De auto van Sir Pelham ta terug
gevonden In een boech dicht bij het dorp Bur-
nington. De Militie zoekt naar een man in
bruin costuum e>
Het was nu al-
tem. noch de jonge
gekomen. Maar nog dlkwjjls dacht hü aan dien
nachtelUken rit naar
de hut binnen, waar de ver
frommelde brief nog op den grond lag. Joyce
ging op de punt van het bed zitten en wachtte
kalm, terwijl ik een paar keer de hut oo en
neer Map.
.Joyoa”. zal
kunnen opblazen, voor Iemand zich nog haast
bewust was, dat de oorlog was verklaard.’
"ZU sprak haastig, koortsig snel bijna, zich
vooroverbuigend en zich zoo sterk vasthou
dend aan den tafelrand, dat de huid op haar
knokkels wit werd. Ik geloof, dat mijn opwin
ding even groot was, maar ik trachtte dit niet
te verraden.
„Veel belovend!” herhaalde zU. .Wel,
was voor de Russen van zooveel beteekenta, dat
zü ons alles gegeven zouden hebben, wat wU
verlangden op het oogenbllk, dat >U "et ge
heim van de uitvinding aan hen ove legden
Nu zal Je wel begrUpen waarom wfj zoo gastvrij
en vriendelijk voor je weren."
,,En denk je, dat McMurtrie nooit de bedoe
ling gehad heeft, zijn belofte aan mij na te
komen," vroeg tk.
„Als je hem kende, zocata ik, zou je dat
niet gevraagd hebben. hU zou eenvoudig ver
dwenen zün en jou aan je lot hebben overge-
laten.**
Ik nam mijn sigarettenkoker en stak een
sigaret op.
„Het ta geen prettig vooruitzien! maar Ik
denk, dat er wel een andere keus ta."
Sonja's donkere oogen schitterden van opge
wondenheid.
„Luister,” zei ze; het eenfge. wat de Rus
sen verlangen, ta het geheim. Dacht je, dat
ze er iets om geven, van wie zU het vernemm?
Je hebt hun slechts te bewuaen dat je doen
kunt, wat Je zegt te kunnen doen en ze tul
len aan Jou het geld even TTkag betalen als
aaa den dokter."
ten. dat Pete maar met ons mee moest gaan,
waarover de Indiaan zich buitengewoon ver
heugd en dankbaar betoonde Ook wU waren
trouwens erg aan den braven kerel gehecht.
Onze eerste landing ondernamen we te Ban
Francisco, waar we aankwamen in een gewel
digen storm, waardoor het landen nogal vrij
groote moeilUkheden opleverde. Onze eerste
etappe was beëindigd.
Dfe gedachte was zoo prachtig naïef, dat Ik
een oogenbllk vergat te ademen.
.Hoe kan tk dan met hen in aanraking
komen?” vroeg Ik.
ZU dempte haar «tem weer tot een fluiste
ring.
„Ik kan je onmlddellUk bU de belde man
nen brengen, die de geheele zaak In handen
hebben. Ik weet, dat ze carte blanche heb
ben
..Wie zijn dat?” vroeg ik met een verlangen,
dat ik niet zocht te verbergen.
„ZU heeten Bmerdjakoff en Iw^nowna en
wonen tn een kleine bungalow bU Bheppey.
Men houdt hen zoor arttaten. Maar jn wer-
kelUkheid ta Iwanowna een kapitein ter a s.
wie de ander ta weet ik niet. Ik denk, dat hU
alleen ta uitgezonden om de stof te onder-
■oeken.”
Haar verklaring stemde zoo volkomen over
een met wat Ik reeds had vernomen van La
timer en Oow, dat Ik er in de rente verte
nfet aan twUfelde of zU vertelde mU de volle
waarheid. MUn hart sloeg snel van jpwlndlng.
maar de noodzakelilkheld. om otuniddellUk een
plan van handelen te maken hield mijn hoofd
kalm en helder. In de eerste plaats moest Ut
enkele oogenbllkken tUd winnen.
„Zie Je de beteekenta van dit alles wel goed
in, Bonja?” vroeg Ik. ,Heb j« er aan redaiht
hoe de dokter handelt met hen. die hem heb
ben verraden zoodra hu een kans krUkt?”
„Ik ben niet bang voor hem antwoordde «U
minachtend. .ZU >Mn niets voor mU. Ik haal
hen allebei. En Hoffmann ook."
Opnieuw zwegen wU.
„Wat deed Jullie e’genlUk ta dien verlaten
uithoek van de wereld?" vroeg tk opnieuw.
Voor mU was die vraag volkomen overbodig,
maar
zou.
..O,
M I
zUn en
en onopvallende plek noodlg.
ik meende, dat Bonja haar verwachten
niet voor ons genoegen," antwoordde
kort „WU moesten dicht bU Devonport
tegelUkertUd hadden wU een rustige
gemeubeld gehuurd."
.Het was een ongehoord bu'tenkansje. dat
Ik juist daar door het raam klimmen moest.
"^Ach, *dat% Juist zoolets, wal den dokter
altUd overkomt. Zuiver gelukt Het teteekende
altas voor hem. Het gaf hem de macht om
ZU» voorwaarden aan de Russea
Denk eens aan het vertchll. dat een dergeillke
■tof zou maken. Het zou Engeland geheel
aan hen over’everen Met behulp van sp oneen
■ouden zü Portsmouth, Bbeerness en Devouport
opgesprongen en stond mU aan te kUken met
Iets van beleedlgd-zUn In haar oogen. Zonder
een woord te spreken keken wu elkaar een
oogenbllk aan. Toen zag Ik plotseling fn. wat er
gebeurd was. In haar rechterhand had zü een
brief den brief, dien Ik dien ochtend van
Joyce had ontvangen. Ik had hem op tafel
laten liggen en terwUl Ik uit het raam stond
te kUken. had zü hem opgenomen en gelezen.
Ik verwachtte, dat zü kwaad zou worden en
mU veel verwüten zou
ding, maar Ik had mü vergist in haar karakter.
Als spionne kon zü misschien hard en wreed
zün. maar tegenover mU had zü alleen haar
hart laten spreken; de vrouw die liefheeft, bad
de sakelüke. de verraderluke vrouw In haar ver
drongen. Dit alles zag Ik uit dat eene gebaar
van haar hand als het ware om mü terug te
trekken, maar meer nog uit haar oogen, die
droefgeestig In de müne staarden. Ik had diep
medelUden met het metaje.
Zonder nog Iets te zeggen Uep zü naar de
deur om de hut te verlaten; Ik volgde haar
Doch het ongeluk vervolgde mü dien dag.
Juist toen zü buiten was, kwam Joyoe hard
sanloopen, die waarschünlUk gedacht had, dat
Ik naar bulten kwam De twee vrouwen ston-
oogenbhk zwügend tegenover elkaar.
de situatie redden, doch ir mUn on
handigheid maakte Ik haar nog slechter.
..Joyce.” zei ik. „dat ta Bonja Ze heeft zoo
juist je brief gelezen, dien ik op tafel bad laten
liggen"
Zelfs voor
toestand
later zou ze voltooid zün. toen Boabdll, hullend
als een vrouw, Granada moest verlaten en de
Katholieke Konlngen zegevierend hun tatrek
in het Alhambra namen.
Tot Korting van het kleine Asturtoche
Christenrük werd Pelayo gekozen, een nobele
Westgoot. In hem zet zich de Westgotische
monarchie voort. HU ta de idealistische aan
voerder van het kleine christenleger, duchtig
verschanst ta bet ontoegankelük gebergte van
Asturlé. Veel kan hü met zün kleine leger
tegen de overmacht der Saracenen niet uit
richten. Maar gebruik makende van een oogen
bllk, dat ae hun troepen tegen Galllê richttenA
wist hü de Muzelmannen in de Vallei van
Covadonga, niet ver van Oviedo, in 716 te slaan.
Strategisch ta dit wapenfeit door Chrtatelüke
kroniekschrijvers vaak overdreven, maar van
een dlep-doorwerkende moreele beteekenta is
het zeer zeker geweest, omdat het de eerste
staat was In het logge lijf van de Saraceensche
poliep. Covadonga staat in de historie van
Spanje met lichtende neon-letters geschreven.
Rond het kerkje van S. Vicente in Oviedo
groepeerden zich de woningen van Pelayo’s op
volgers. Bü hem hadden zich aangesloten, na
de overwinning van Covadonga. de Chrtaten-
aanvoerders uit het nabUe Oalipta en Cantabné
Bisschoppen, door de Mooren uit hun diocees
verdreven, zochten gastvrüheld In het nevelig
bergland van de Chrtaten-monarchle. Twee
concilies herbergde Oviedo. Van hieruit werd de
kerk van Spanje bestuurd. Het konlnkrük As-
turté groeide en Ovledo werd er de hoofdstad
van.
De strüd tegen de Muzelmannen hield gees
ten en handen voortdurend bezig en spande'
ze vaak tot het uiterste. Zoo kon er van nor
male ontwikkeling der kunst in Asturië nauwe
lijks sprake zün. Toch staan er juist op Astu-
rischen bodem merkwaardige specimina van
Westgotische bouwkunst. Wanneer we ons tot
het nu zoo verminkte Ovledo bepalep. dan zien
we, dat Alfons II, de Zuivere, onder wien Ovledo
het middelpunt van Asturië werd, ta de 9e
eeuw de basiliek van San Salvador, wellicht
een werk van zün voorganger Froila. voltooide.
Hü voegde er twee gebouwen aan toe: de ba
siliek van Santa Maria, bestemd voor konink
lijk nantheon. en de kanel van San Miguel die
tot bewaarplaats van relieken moest dienen.
In de 13e eeuw liet de prelaat Pelayo de basi
liek van San Salvador restaurceren, maar het
vandalisme van latere eeuwen heeft het eer
biedwaardig bouwwerk tuin de mokerslagen
overgeleverd. Hetzelfde lot was aan de basiliek
van Santa Maria beschoren. Alleen bleef over
de kapel van San Miguel, met relikwieën en
Kruis der Engelen, een schat van Westgotisch
edelsmeedwerk, de eenlge kunst, die in Asturië
tot ontwikkeling kwam. Tot voor enkele weken
was de kapel bekend als Cimara Santa.
Even buiten Ovledo Het Alfons de Zuivere
een kerk bouwen: San Julian de los Prados in
den volksmond Santullano genoemd. Deze kerk,
in 830 gewüd. is een der merkwaardigste voort
brengselen van Westgotische bouwkunst met
zün driedeellge porties, drie schepen met püier-
arkaden, dwarsbeuk en drie rechthoekige afr-
siden.
Ovledo heeft nog andere kerken, die voor
Santullano tn eerbiedwaardigheid niet onder
doen: San Miguel de Lino en Santo Maria de
Naranco met de schilderachtige loggia.
In de 13e eeuw begon Gutierre de Toledo den
bouw van de gotische kathedraal met haar drie
portalen, waarin de beeltenissen van Froila en
Alfons den Zuiveren staan. Wie de stad uit het
Zuiden nadert, ziet' haat-'slanken toren wijaen
naar de plek, die het hart van Asturië ta.
'Jtïï
In Ovledo staat een fontein. Het water
stroomt uit een opening, hoogstens een halven
meter boven de straat. Wil iemand dnnken,
dan moet hü zich diep buigen. Is een trotsch-
aard vernederd, dan zeggen de Ovetensers: ha
Ido a beber al fontin hü heeft aan de fon
tein gedronken. Ovledo heeft zün laatste, mthst
roemrüke opstandigheid moeten boeten met het
verlies van veel dat eens zün roem uitmaakte.
Het heeft aan de fontein gedronken.
In het begin van het volgend jaar zal een
wekelüksche luchtdienst worden geopend tus
schen San Francisco en China door de Pan-
Ametfean Airways, met me<i< Wertlhg van de
Honoloeloé Airways.
Voortoopfg zal alleen post vervoerd worden,
doch later zullen ook passagiers worden mee
genomen
Voor dezen dienst zullen groote watervlieg
tuigen worden gebruikt, daar de route grooten-
deels over den Stillen Oceaan loopt.
De organisator van dezen dienst verwachten
toestemming van het Congres te krügen om het
luchtpostterief te verhoogen, daar het huidige
te laag Is, om de kosten van den dienst te
dekken.
Men ts te Moskou op het oogenbllk bezig met
de samenstelling van den grootster atlas ter
wereld. Deze atlas zal 450 landkaarten bevatten,
waaronder een speciale kaart, die een beeld
geeft van alle revoluties, die sedert 1815 heb
ben plaats gehad.
Een afdeellng zal worden gevormd door de
wereldkaarten, een andere door kaarten van
de Sovjet-Unie, en een derde afdeellng door de
kaarten van andere landen.
De atl^g zal •sUocotnlache en klimatologisch»
kaarten bevatten. Andere kaarten zullen be
trekking hebben wp nenanen, geologie, geoche-
mie, grondsoorten, flora en fauna, ethnogra
phic. taal, bevolkingsdichtheid, landbouw en
industrie.
Een speciale kaart zal een beeld geven van
de wereldproductie van grondstoffen.
In den atlas zal tevens een overzicht worden
gegeven van de verdeellng der wereld sedert
1815.
U vroeg zich soms nog af wat er van
haar geworden was. HU had er nooit met
z’n vrouw over gesproken, omdat hU niet
wist hoe Pauline het op zou nemen en of ze 1
wel goed zou begrUpen. Maar hü dacht er nog
wel eens aan; vooral nu, In November, want
in November was ’t gebeurd. Hü was met den
wagen het land in geweest, en toen hü naar
de garage reed, sloeg *t van een toren half
twaalf. Toen z’n auto gestald was, begon hü de
korte wandeling naar z’n woning, waar nie
mand hem wachtte, want Pauline was uit k>-
geeren. *tWas een donkere, gure en winderige
avond, en toen hü den hoek omsloeg van een
groot huis, dat op ’t Park uitzag, dook hü weg
in z’n kraag. Achter het huis liep een stil
straatje, waardoor hü den weg naar huls schuin
kon afsnüden.
Toen hij dat straatje, door één lantaarn be
schenen, inging, had hü juist den tijd om op
te merxen, dat er een groote limousine
tegen het trottoir stond, toen een vrouw
de stoep kwam afsnellen van het huta, uit
welks raam een zee van licht stroomde waar
uit muziek klonk en waarin blükbear feest
gevierd werd. ZU wierp zich, om zoo te zeggen,
op den auto. Die was blükbear leeg, en toen
zü met de hand aan het portier, het straatje
afkeek, meende hU te zien dat haar gelaat ver
trokken was van angst en schrik. Op het oogen-
blik dat zü hem In ’t gezicht keek, weken die
trekken terstond voor iets, dat op hoop en
verlichting leek.
Hü merkte op, dat ze jong en knap was en
een avondjanon droeg onder een zware bont
cape Haar hand raakte z’n arm aan en In
haar oogen lag een smeekende uitdrukking.
„O.” zei ze hügend. met een snellen blik naar
de deur. Kunt u chauffeeren?”
.Jawel,” antwoordde hü, ..wat is er?”
„Blüf hier niet s’aan praten." riep ze on
geduldig. „Er Is geen minuut te verliezen. De
chauffeur schünt ergens heen te zün en Ik kan
zelf niet sturen. In 's hemels naam, help me!
Rüd me ergens heen.... hier vandaan. HU
komt me zeker achterna!"
Ze sprong :n den wagen, sloot het portier en
wees naar de bestuurdersplaats.
„Toe!” smeekte ze. en de schrik kwam weer
In haar oogen.
Hü schoof achter het wiel en bracht werk
tuiglijk den auto in beweging. Ze kwaunen uit
het. straatje op een nog tamelük drukken weg,
en hü had al z’n aandacht noodlg om te wen
nen aan den vreemden wagen. Hij reed dwau^
het Park door, ging de Arsenaal-brug over en
nam toen meer vaart. Vragen stellen kon hij
later nog doen.
Even aarzelde hü. of hü links of rechts zou
gaan. Aanstonds hoorde hU haar stem:
,,’t Komt er niet op aan. waar liefst Lon
den uit...', maar gauw!"
HU hoorde haar achter zich snikken en repte
zich uit de Londensche straten naar de sla
pende buitenwijken Toen hü meer boomen dan
hulzen om zich heen zag. aan een kruispunt
van twee lanen, bracht hü den wagen
een hoogen weg tot stilstand. Hü voel
druk van een hand op z’n schouder.
„Nu," zei hU. „Waar zullen we heen?4
was er eigenlük?"
Haar stem beefde van angst,
ctóén," zmeekte zü- „Ik moet weg
me. vast en zeker en dan....'
„Dan wat?” vroeg hü- ,HÜ dien u bedoelt,
zal u hier om dezen tüd, met dien mist niet
vinden. Maar we kunnen wel een eindje ver
der rijden als u wilt. Komt u naast me zitten,
dan kunt u t me onderweg vertellen.''
Ze opende het portier en stapte snel over.
„Gaat u nu verder!" drong ze aan. „Naar "t
Noorden, als u wilt Ik zal Intusschen een plan
uitdenken. Maar rUd hardIk zal u de heele
geschiedenis vertellen.”
Een oogenbllk aarzelde hü -.. maar dan
startte hü wier, gaf gas en Joeg voort in den
nacht. HU gevoelde zich nu een sterke arm
voor die hulpelooze vrouw. Hü hoorde een diepe
zucht, keek en zag haar nu met rustig saam-
gevouwen handen. Ze sprak met kalme zachte
ZU richtte zich half op, maar ik was haar
voor.
..Een oogenbllk. Bonja." zet Ik.
Ik stak mün handen tn de zakken en liep
de kamer door naar het kleine venster, dat
uitzag op het veld. Toen Ik hier oleef slaan,
kreeg ik het gevoel, alsof Iemand plotseling een
handvol fijngestampt U* op mün iF.haam legde
Ongeveer tweehonderd meter van de hut
naderde vroohjk en onbekommerd Joyce, even
bekoorUJk als ongelegen op dit oogenbllk!
In mün opgewondenheid over Bonja» ver
klaringen. was Ik geheel vergeten, dat Joyce
komen sou en nu was het te laat om nog iets
te voorkomen.
Ik stond doodstil en pUnlgde mün hersens
af. Haar een toeken geven door bet venster
was onmogelük, want Bonja zou dat stellig alen.
Vond ik een motief om een oogenbllk naar
bulten te gaan dan sou Joyce mü zeker lof
roepen voor Ik tüd had, haar te waarschuwen.
MU» eenlge hoop bestond in de mogelükheid
dat zü ons sou hooren spreken, wanneer rij
de deur naderde, soodat zü begrUpen sou. dat
er iemand was en door zou loopen naar de
.Hetty”.
Ik was jutat tot deze overweging gekomen
toen een vreemd geluld achter mU me deed
omwenden alsof Ik gestoken was.
m kwart over negen 's avonds stopt de
f 1 Asturië-express in Ovledo. Morgens om
kwart voor negen ta hü uit Madrid ver
trokken. Ruim een halven dag heeft hü ge
stoomd en gezucht. Eerst door de vlakte van
Oud-Kastillë, met links en rechte het rood
bruine land, *s zomers verzengend heet, s win
ters pünigend van kou. Zelden, een molen, maar
veel rotsgrond. Later door het bergland met
diepe Insnüdingen, steeds hooger- en wilder.
Daar wachten de bewoners van de kleine
plaatsjes op de gebeurtenis van den dag: de
aankomst van den express. In Spanje stopt zelfs
een express nog vaak. Heb je geluk, dan zie je
nog mannen met de typische Asturtache muts,
het gele hemd en het vest-met-lange mouwen.
En dan bü het vallen van den avond: Ovledo,
het hart van Asturië. Nog een uurtje en de
trein stopt aan t schuim van den Atlantischen
Oceaan. In Gijón. Dan heb je een express ge
nomen, den eenlgen trein in Spanje waaraan ’n
zekere snelheid eigen Is. Maar wanneer men
zich tevreden stelt met de correo, de boemel
van zes uur 's avonds uit Madrid, dan zie je
pas den volgenden morgen tegen tien uur den
toren van Oviedo's kathedraal hoog tegen de
lucht afsteken, t Kan ook wel wat later wor
den. Maar met zoo’n correo He je ook meer
_’j maar eenmaal den nacht over de
doorgesukkeld
1 naar
voor
«on
der wachtruimte) een oude liedjeszanger met
zün draailier komt aangesjokt net te Iaat
om centjes tangs de coupé’s op te halen. Of op
de bergweiden, tusschen grijze rotsen, zie je.
rustig uit het raampje leunend, het vee grazen,
dat uit verren omtrek, ja uit Extramadura, naar
hier gebracht ia
Asturië is het land der opstanden. En Ovledo
is het hart er van. Geen wonder. Waar heeft
de natuur op het Iberisch schiereiland bergfor-
matles gesneden, die zoo geschikt zün voor
weerstand en aanval? En waar een volk ge
kneed zoo stug en stoer als [in Asturië een
menschensoort, die de zwljgkide vasthoudend
heid van haar bergland in Het karakter mee
draagt?
Niet den eersten keer ta het. dat de geest van
weerstand zich samengebald heeft in Asturië.
Nu zün het de troebele machten van marxta-
tlseh-communistische agitatoren, die zich in de
spleten van Asturië en In zijn hoofdstad genes
teld hebben, om zich tegen Christendom en
Christelijk leven te richten. Een roemrüker
weerstand kent de geschiedenis van Asturië.
Toen ging het om het behoud van het Chris
tendom. dat In Spanje en zelfs over de Pyre
neeën dreigde vernietigd te worden.
Ovledtt-vas nauwelüks een halve eeuw oud:
enkele hulzen waren het. gedrongen rond het
kerkje, dat de BenediktUner monnik Fromlsta
of Fromestano, ter eere van St. Vincentlus op
den berg Ov.'to bü het Lucus Astunun gesticht
had of Spanje werd overstroomd door Mu-
zelmansche horden. Het toch al niet «oo homo
gene Westgotenrük, waarvan Roderlk zoning
was, kon den Impuls niet weerstaan In de lente
van 711 zetten de Berbers onder Tarik. vazal
van emir Mousa, voet aan wal in Algeciras
Waarom waren ze niet bü hun dadelpalmen
gebleven en hoe hadden ze zich zoo snel van
heg Westgotenrük kunnen meester maken?
De in vele romances bezongen legende ver
haalt, dat Julianus, gouverneur van Ceuta,
«ich op Roderlk wilde wreken, die de eer van
zijn dochter Florinda geroofd had De verbol
gen vader, ondoordacht, diep de Mooren te hulp
om den verleider van zUn dochter te straffen.
En «oo trokken de Muzelmannen Andalurië
binnen, nog geholpen door de zonen van Wl-
tlza. een voorganger van Roderlk. Zü volgden
de Guadalquivir, namen Córdoba en versterkt
öoor troepen van Mousa. hadden de ver
bonden Muzelmansche legers In enkele jaren
het Iberisch schiereiland met een warnet van
grüparmen omspannen. Vele steden zagen in
de dragers van den standaard van den crofeet
nog geen gevaar. Ze begroetten ze eerder als
welkome gasten dan als vüanden. Geregeerd
te worden door Westgoten-koningen en een
steeds opstandlgen adel, bracht óók zün bezwaren
mee. Ze zetten hun poorten open, omdat hun
de oogen nog niet waren opengegaan. Zoo is het
verklaarbaar, dat het Kruis van de Straat van
Gibraltar tot aan de Pyreneeën In verbluffend
korten tüd door de Halve Maan verdrongen
werd.
Een plek was er, kleiner dan Vlaanderen ach
ter het Ijzerfront, waar de Arabische paaroen
nog niet trappelden: Asturië de hooge
wachtpost boven de vanen van den Profeet,
wüd verspreid over het Spaansche land. In dut
kraaiennest, koud en arm, verzamelden zich
kopstukken der Westgoten. bisschoppen en
leeken en de resten van de verslagen legers.
De reconquista. de herovering van Spanje op
de Mooren, was Ingezet. Ruim «even eeuwen
sn
id
et
Ie
te
n
is
n
Ie
n
it
n
Ie
n
!t
et
ie
Ik
et
■n
Ui
ig
>P
n.
:h
m
te
ot
te
>P
r.
a.
Ie