ONS BLAD
m
t
1
Aanvullend oorlogscrediet
Frankrijk
4
Rede
Laval
van
>1
Het nieuws van heden
Kabinetscrisis in
4
„Uiver'' naar
Oost-Indië
•1
Joego-Slavië
1
DE BAROMETER
DOOK DE KAMER GOED
GEKEURD
25-jaren-plan in
Amerika
Noorsch schip in
nood
VEREEN IG DE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 19 DECEMBER 1934
ACHT EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 65
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
y
i 4
Schepen ter assistentie onderweg
I
I
Generaal Maurin
an
Een vlot vertrek
TERWIJL DE
De Belgische Congo
Kardinaal von Faulhaber
i
Debatten betreffende nationalisee-
ring van de wapenfabricag
in Januari
Een drukke dag voor
Flandin
Aanmerkelijke stijging van
den uitvoar
Het geloofsleven te
München
INTERN. COMMISSIE
„PRO DEO”
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
12.-
1 2.85
Het snelle vliegtuig voor een extra
Kerstvlucht hedennacht
I|i|
Jubelende ovaties voor Kard.
Faulhaber
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAB
105 Milliard voor
openbare
„SNIP” OP WEG IS NAAR WEST-INDIË
Nieuwe onder handelingen met
Duitschland over het Oost-
Locarno plan
BUREAUX. HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor button Alkmaar
Met gmlluttreerd Zondagsblad f 0.60 hooper
Dagblad uitgegeven door do
N.V. Drukkerij De Spaamostad - Haarlem
De overeenkomst met
Litwinof
Vrouw brengt haar jn
om het leven
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55 c p.regei
Bij contract sterk verlaagde prijzen
uitvoaring van
werhen
V ertrek-gereed
kUIIIIIHA
k\xv v w v \imi n n u n 1/77777
NOORD-HOLLANDSGH DAGBLAD
99
dal
gestart
Frankrijk
pm**-
VUegveta te Beverwijk rf Alkmaar?
ngst der kranige
o o
Laval’s verklaringen werden door den Se
naat met Instemming begroet.
Staat ep WeeaadM U bbt vju: 744.4
Vsrigs «laad: 7484
garanties, welke alsdan voor bet
doel geschikt taken.
Aanmerkelijke staging vaa dea aitvwer hl de
Belgische Conga.
Een 2*-jarenplan in Amerika veer de eitvee-
>lng van openbare werken aan Beseeeett voer-
S«*egd.
Verschillende sprekers van uiterst links had
den te voren verklaard, voor het credlet te
rullen stemmen, terwijl enkele socialisten blan
co stemden.
Te Djoeja is een ewde verglftigingasaak ont
dekt, waarbij een vraag kaar maa om hot
leven gebracht beeft.
Het Nooroche schip „Siste” bevindt rich Md mtf
ten Noorden van do Aaoren ia aoed.
1 vooral een beroep
omdat hij wist. dat
LONDEN 18 Dec (Reuter) Uit Washington
wordt gemeld, dat het Bureau voor NaUonale
Steunverleenlng President Roosevelt een 25 ja-
ren-plan heeft voorgelegd, waarin een bedrag
van 105 milliard dollar wordt bestemd voor de
uitvoering van openbare werken.
De aanvaarding van het plan sal afhangen,
ten eerste van de bereidwilligheid van President
Roosevelt om het voorstel geheel at gedeeltelijk
over te nemen, ten tweede van de houding van
bet Congres en ten derde van de wjjae, waarop
het plan gefinancierd wordt.
Onse Belgische correspondent seint ons dd
18 December:
de regeering verlangde aanvullend credlet
ten bedrage van 800 millloen francs voor
het ministerie van oorlog.
BERLIJN. 18 Doe. (DN.BJ De ..Germania"
meldt: Het vorig jaar la te Genève een Intern
commissie ..Pro Deo" geslicht, welke ten doel
heeft een tegenwicht te vormen tegen de com
munistische godtoosen-campagne Thans Is ook
n Dultsche sectie van dem commissie benoemd,
waarin o a. van katholieke rijde sitting hebben
ds professoren dr. Algrrmlissn en dr. Berg.
ntasdag to de Tweede Memsr begonnen met
de behandeling van de wetsontwerpen 1st na
dere flnancieele regeling tnmchen Rijk en ge
meenten en tot instelling van een Werkloso-
Afseheid van am. F. W. A, Cert van der Lin
den als Ud van dea Baad van State.
Nederlandsehe regeerlng keurt het Sovjet-veor-
stel om de ontwapeningsconferentie permanent
te verklaren niet goed.
Hierna trok Cot zUn verdaglngsvoontel in.
De socialistische leider Leon Blum verlangde
verdaging der besprekingen en verwierp met
de gebruikelijke argumenten het militair credlet.
Weldra aldus Blum sou men de Kamer
opnieuw een half milliard voor militaire doel
einden vragen.
Voor de tweede maal in enkele dagen staan
wU tn het nachtelUk uur op Schiphol. Zater
dagnacht JX voor de JBnip. thans weer voor
de „Uiver” De natuur die voor de .Btap" zoo
weinig sympathie bleek ta koesteren en het
duizendkoppig publiek bij zUn vertrek ont
haalde op grimmlgen wind en striemenden
legen, was thans de mildheid self. Een ei-vor
mige manesehljf dreef langgs een wasiglichten-
den hemel, waaraan de sterren zacht te trillen
hingen Als een reusachtige rimpellooss vijver
glansde het betonnen platform In het bleeks
maanlicht.
8EMARANG 18 Dec. (Aneta.) Ts Djocja to
een vergiftiglngssaak voorgevallen waarin thans
volledige klaarheid is verkregen, doordat in den
afgeloopen nacht een der personen daarbij be
trokken. mevrouw V. I., heeft bekend haar man
op 8 Augustus j.l. door toediening van arseni
cum om het leven te hebben gebracht.
De vrouw had reeds zes jaren lang een ver
houding met een Inheemscben bediende en
wilde rich op dese wjjae vrijmaken.
De geneesheer had dysenterie als doodsoor-
saak opgegeven, het l|jk la opgegraven en schet-
kuadig onderzocht. Hierdoor werd do vergifti
ging veelgesteld.
Op de Dinsdagmorgen te Brussel gehouden
algemeene vergadering van de aandeelhouders
van de Bank van den Belgischen Congo gaf
staatsminister Franck, gouverneur van de Na
tionale Bank van België. een overslcht van
den econosnlschen toestand van de Congo-
koiotae.
Deputatie van .Aletas beereu* ta Maas en Waal
aan .bet ministerie van Irnasratotbc Zaken
entvaagea.
BI) den aanvang der sitting had de rad soc.
oud-minlster Plerre Cot aanvankelijk voorge
steld. bet debat te verdagen. Volgens desen
spreker diende de regeerlng eerst te verklaren,
welke maatregelen sjj had genomen voor de
contröle op de wapen-aanmaak.
Onder grooten bijval van sijn partjjgenooten
verklaarde Cot, dat men tijdens den oorlog
had gezien, hoe aan den oenen kant mannen
voor Frankrijk hun bloed en leven gaven, ter
wijl aaa den anderen kant groots winsten wer-
dsn opEMtrcifrrn Spr.
op de oud-frontsUU<tfn. oi
desen dat nog niet vergeten hadden.
Dat men tegen dienstweigeraars optrad, was
volkomen in orde, doch In de eerste plaats
diende men allen burgers de zekerheid te geven,
dat men van hen niet het offer van vrijheid
en leven eischte ten bate van do wapen
industrie.
In Amerika waren hieromtrent opzienbaren
de onthullingen gedaan en een ondersoek in
Frankrijk sou, volgens spreker, deselfde resul
taten opleveren. Cot achtte natlonaliseerlng
van de wapen-industrie daarom noodsakeUjk.
HU noemde het merkwaardig, dat de Franache
pers soo weinig had gepubliceerd omtrent de
enquête naar de wapenindustrie In de V. S.
BU de contröle van de wapenindustrie dien
de toesicht geoefend te worden b.v. op de re-
clame-campagnes van de gasmasker-fabrikan-
ten. De politieke campagne over de gevaren van
den luchtoorlog ging uit van de gasmasker-
fabrlkanten.
Minister-president Flandin antwoordde, dat
de oplossing waarnaar Plerre Cot streefde in
derdaad wenschelUk was.
Het ging echter om een internationaal pro
bleem Op Franach voorstel Is de ontwapenings
conferentie slch met dese saak gaan bezig
houden.
De Knfftleclw soldaten, die met de andere buitenlandse he troepen voor de orde tn
het Saargebied hebben te zorgen, zijn door Generaal-Majoor Dolby voor het
vertrek geïnspecteerd.
De Adventepredikatlee ia den dom te Mün
chen worden. In aanwezigheid van Z E. Kard
Faulhaber, den Aartsbisschop, dit Jaar gehou
den door prof. dr. Hermann Muckermann uit
Berlijn. Na de laatste predikatie kwam het
spontaan tot een overweldigende katholieke de-t
monstratle. De Kardinaal moest langen Ujd
voor de Kathedraal blijven wachten, om te
danken voor de stormachtige ovaties sUner ge-
loovigen. De onafzienbare menigte song aan-
gedaan het Kerklied ..Eln Haus steht fest ge-
gründet Door heel da oude stad klonk de
machtige belijdenis: ..Heer. wU loven U, Heer
wjj smeeken U. maak ons geloof weer nieuw
en trouw.” Vóór sun woning sprak prol.
Muckermann slechts Mn sin: „WU willen trouw
blUven aan ons katholiek geloof en ons volk
En na den Katholieken groet. „Geloofd ill Je
sus Christus! bruiste het dntoendat»mmig ant
woord op: „In alle eeuwigheid! dawn.”
Dit was Mttnchens grootste Adventsgebeur-
tenls van dit jaar. Het Ujkt van bulten af. of
het geloofstovsn in MUnchen stU to geworden
Dat to niet jutot. Wel weg vaa de groote
lawaaierige straten, maar toeh machtig en
sterk midden in het hart van de stad.
Het geld aal tn vier richtingen bijeengebracht
worden. De plannen der commissie, waarvan de
Staatssecretaris voor Btnnenlandsche Zaken
Ickes voorzitter la. en waarin nog vuf andere
leden van het Kabinet zitting hebben, hebben
betrekking op water, mineralen en organise le.
Oa. wordt voorgeslagen elk jaar 5 millloen
acres betrekkeluk weinig opbrengend tand onge
bruikt te laten liggen Nieuwe landbouwgebieden
zullen worden ontsloten en er zal een federale
contróle worden ingesteld over de als weidegrond
geschikte landerijen De staataboaschen en de
nationale parken sullen uitgebreid warden. De
waterkracht, die tn het land aanweag ia. zal
meer geëxploiteerd worden Het overstroomtngs
gevaar zal zooveel mogeluk uit den weg worden
geruimd. Delfstoffen zullen worden gewonnen,
zooveel mogelUk onder openbare conuóle. Ten
slotte zullen permanente bureauz worden inge-
steld voor de uitvoering van openbare werzen
betreffende het land, bet water en de delfstof
fen.
NEW-YORK. 18 Dec. (Reuter). Het Noor-
sche stoomschip .JEHsto” is met een defect aan
de stuurinrichting op 4B graden N B. en 23 27
graden W.L„ 300 mUl ten Noorden van de
Asoren. In een hevigen storm geraakt. Het schip
sendt B OB -signalen uit.
Het naar Europa onderweg zunde Amerikaan-
sche mailschip .Jdanhattan". de „Europa" van
den Norddeutschen Lloyd en de stoomschepen
..Beaverdale" en „American Banker" sUn op
weg om het tn nood verkeerende schip assisten
tie te verleenen
Nader aeint Reuter, dat het Bntacbe petro-
leumtankachlp „Mobilvll" zich reeds bU het tn
nood verkeerende schip bevindt.
BELGRADO. 18 Dec. (Reuter) Na het aftre
den van Jeftltaj en Kojitsj is thans het geheele
kabinet-Oesoenowltsj afgetreden Prins Paul
heeft het kabinet met de voortzetting der loo-
pende zaken belast, totdat een nieuwe regee
rtng het bewind over sal nemen.
BELGRADO, 18 December. (Reuter.)
De sinds langen Ujd verwachte kabi
netscrisis is Dinsdagmiddag uitgebro
ken. JeftitsJ. de minister van Buiten-
landsche .Zaken en KojRsj. minister
van Landbouw sijn afgetreden.
Om acht minuten
taxiet de
einde van
neue in den wind en na met het
felle koplicht het terrein verkend te
hebben, gaat bet toestel de hoogte
in. jaagft denderend weg over de
hoofden der tot een honderdtal aan
gegroeide belangstellenden, die het
vliegtuig in het vage licht van de
omkranete maan in Zuid-Ooetalijke
lichting zien verdwijnen.
Teg..,, den N.8.B.-propa«andtot De. G. van B.
een maand gevangenisstraf gegtosM wegens
beteedlgtng va. de Regeertng.
Laval verklaarde vervolgens, dat Frankrijk
er naar streefde. Polen te bewegen om tot
bet Oostpact toe te treden. Ook de bespre
kingen met Duitschland hierover souden aeer
spoedig worden hervat.
Dreigend conflict bg de .Berghnyuer
fabrieken te Hattem.
Hedennacht ie het K. L. M.-vlieg
tuig de Uiver" onder commando
van den heer Beekman van Schiphol
gestart vpor een snelle Kerstvlucht
naar Batavia.
De „Uiver" zal het traject Am
sterdam-Batavia v.v.. met inbegrip
van één rustdag, in negen dagen af
leggen. Zaterdagmorgen 10.20 uur
(plaatseluke tjjd 17.20 uur) wordt
het toestel met de Keretpoet uit Hol
land te Batavia verwacht
Op deze reis vervoert de „Uiver
drie passagiers en 350 kilogram post
(51.000 brieven).
PARIJS, 18 Dec. In de Franache
Kamer was vandaag aan de orde
het voorstel der regeering, om de
begrooting van oorlog uit te breiden
met een crediet van 800 millioen
franca. De minister van Oorlog, ge
neraal Maurin. betoogde dat het
oorlogsmateriaal in Frankrijk ver
nieuwd diende te worden. De we
reldoorlog - aldus Maurin was
in 1918 gewonnen dank zjj de ge-
vechtwagens.
Men moest dssrotn. aldus verder
*t betoog van den minister, den uit-
vindersgeest in Frankrijk ontwikke
len, wilde het volk-van-40-millioen
niet overwonnen worden door een
▼olk-van-60-millioen.
Bet Jocge-Blevtock kabinet thans ta sJM 8»-
beel affe*re4ea.
over half 4
.Uiver" naar het uiterste
het veld, keert hier den
PARIJS 18 Dec. «Reuter). Minister Laval
heeft in den Senaat een overxlchi gegeven van
Frankrijks bultenlanusche politiek
De minliter verklaarde dat gestreefd wordt
naar een overeenstemming met de Itallaansche
regeering nopens de voornaamste problemen
der Europêesche politiek Evenals wU aldus
Laval heeft Mussolini vriendschappen, die
hü trouw wil blUven. Op dit gebied kan er
tusschen beide landen geen onoplosbaar vraag
stuk bestaan. Frankrük blüft trouw aan zijn
vriendschap met de Kleine Etente -
Overigens bestond er. volgens Flandin. In
Frankrijk geen speciale wapenindustrie Allerlei
vreedzame tndustiieele bedrijven konden aeer
snel tot oorlogsindustrie worden gemaakt.
De ervkrtng leert, dat nationalisatie niet
wenscheltjk Is. Het organiseeren van den vrede
to voor Frankrijk de hoofdzaak Men moet
rekening houden met de bewapening van an
deren. tn welk verband Flandin sprak over een
groote mogendheid, die Frankrijk in de laatste
honderd jaar driemaal had aangevallen Een
militair crediet is een verzekeringspremie voor
de toekomst.
Flandin diende den soctalistlschen spreker
van antwoord. Blum had verklaard, dat men
Duitschland goedschiks of kwaadschiks in een
ontwapenlngsconventle moest betrekken, doch
tast gezegd, hoe dit moest gebeuren Meent
Blum. aldus de Fransche premier, dat Frankrijk
een oorlog moet voeren, om Duitschland tot
deelneming aan een ontwapenlngseonventle te
noodzaken?
Met bijzondere scherpte bestreed Flandin de
bewering van Blum. als zou de omvang der
Fransche bewapening een rechtvaardiging zijn
voor de Dultsche. Frankrijk moest ter wille
sUner veiligheid sUn defensie organiseeren.
HU wees op den aanmérkeltjken vooruitgang
welke geboekt wordt wat betreft den uitvoer
van do voornaamste koloniale producten. Zoo
bereikt ds boterultvoer thans 10 tot 11400 ton
per maand, wat nagenoeg het dubbele is van
verleden jaar. De uitvoer van koffie Is geste
gen tot 10 8 11.000 ton dit Jaar, tegen 72)00 ton
In 1933. De uitvoer van katoen bereikte thans
plm. 19.000 ton. Ook de uitvoer van kopal
breidde zich uit.
Ds koloniale goudvoortbrengst Is gestegen van
3 400 K.G. in 1930 op ongeveer 10.000 K O.
in 1934.
Het Curacaosche muziekcorps ..Caecilta" repeteert om de ontyanf
bemanning zoa feestelijk mogeltjk op te luistden.
Achtereenvolgens werden daarop twee
socialistische voorstellen met groote meer
derheid verworpen. Blum’s voorstel tot ver
daging der besprekingen werd afgewezen
met 403 tegen 138 stemmen, terwtjl een
voorstel tot natlonaliseerlng der particu
liere wapenindustrie met 199 tegen 308
stemmen In de minderheid bleef. Flandin
had tegen dit voorstel de kwestie van ver
trouwen gesteld De premier had zich aan
gesloten bU een rad. soc. voorstel, cm dese
kwestie .eerst tn Januari in de Kamer ta
Tenslotte hechtte de Kamer met overwel
digende meerderheid. nX met 400 tegen 180
Memmen, haar goedkeuring aan het door
Om kweri voor drie verlaat de „Uiver” de
hangar en eenlge oogenbllkken later staat het
ter wereld meest-besproken toestel in den
schUn der zoeklichten op de startplaats bU
hot terras, thans voor sljn degel ükachen"
plicht te vliegen naar IndlO.
Post en bagage worden Ingeladen Tusschen
de koffers der passagiers ligt vreemd wit een
tropenhelm; de gramofoon speelt Hawailan-
muatek. Langs de lucht trekt thans een lichte
bewolking. Bolle wind spoelt ons om de slapen.
De voorverwarmlngs-installatie doet baar
plicht, de hoesen worden weggenomen, de mo
toren aangeset De bemanning neemt afscheid
en verdwUnt tn de cabine De passagiers, prof.
Welch, de heer Berettl. directeur van „Aneta”
en de heer Kort sUn Ingestapt
Het is thans vUf voor half 4. als de gramo-
foonmuzlek. die achtereenvolgens heeft laten
hooren ..Muss Ich denn. sum BttdUe hlnaus”.
„Lief Taderiand, vaarwel” en den K. L. M.-
marsch. wordt overstemd door het ronken en
roffelen van de motoren.
Vervolgens las Laval de Fransch-Russi-
sche overeenkomst voor, waarin de twee
betrokken regeerlngen zich verplichten,
niet te onderhandelen over Internationale
overeenkomsten, welke het Oost-Locamo-
plan souden kunnen schaden
In het bUzonder zullen Frankrijk en
Rusland niet In onderhandellngen treden
met de uitgenoodigde regeerlngen. welke
zich nog niet principieel bereid hebben
verklaard, tot bet Oostpact toe te treden.
Mochten van de zude dier regeerlngen eeta-
gerlel voorstellen voor dergelijke onder
handellngen worden gedaan, dan zullen
Frankrijk en Rusland elkaar van die voor
stellen op de hoogte brengen.
De overeenkomst geldt voor den duur
van de loopende diplomatieke actie, welke
slechts beëindigd kan worden door de ge-
meenschappelUke constaleering, dat een
voortzetting der actie nutteloos zqn sou.
Alleen In dit geval zullen FrankrUk en
Rusland elkaar raadplegen over nieuwe
beoogde
