Een feestdag
West-Indië. De grandiose oceaanvlucht
voor
van
Z
Moe aan de oceaanvliet»
M
het Kerstpostvliegtuig de „Snip”.
Y P M A
LANGESTRAAT 69 ALKMAAR
Instrumentale muziek
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel?
Plaats dan een „Omroeper
voor 75.000 gezinnen
V
gezin
DRIE VOORDEELEN
FA.
1.
W”
UTRECHTSCH STEDELIJK ORCREST
U
s
o
Tel. 14088
MIRANI
DONDERDAG 20 DECEMBER 1934
4
z
V*
Bi
X
I
z
A
[F
f
r
BOEK EN BLAD
in
Zin voor harmonie
ZELF BEOEFENEN VAN DE MUZIEK, EEN LEVENSGELUK MEER!
en
doch
'"Wk
6
Verstrekkende invloed op de
ontwikkeling en neiging
van het kind
GROOTE MOGELIJKHEDEN
worden O geboden door advertentle-reciame m
de rubriek „Omroepers" Laat die O niet ont
glippen. De prUs kan geen beswaar s0n. want
roer slechts M cent per regel komt Uw Zaken-
Omroeper onder do aandacht van *M0 •»-
alnnen.
jg
Ss?
Een KLEINE vleugel, u’ucn
een KONINKLIJK geluidI
Sinds 1858 van hooge kwaliteit,
thans uiterst laag in prijs.
iïïoninyfon'tlÜebton
De baby-vleugel, die ook voor Uw
huis- of muziekkamer een sieraad
zal blijken.
GEBRUIKT BIJ UW ONDERRICHT
NEDERLANDSCHE MUZIEK VAN
NEDERLANDSCHE COMPONISTEN
6. ALSBACH Co.
ADAM, VOETBOOGSTR. 1^
D« groots feestdag. De aankomst van het Kerstpostvliegtuig de .Snip* te Paramaribo vormt voor de bewoners van de West Indische bezittingen zoowel als van het moederland de verwezenlijking ven
de zoo zeer gewenschte nauwere verbinding tusschen beide rijksdeelen. De K.L.M. komt de eer toe deze verwezenlijking zoo grandioos door de hulp van haar kranige luchthelden tot stand te hebben
gebr acht
Speelt en zingt en ontwikkelt Uw muzikaal
gevoel. Als U op een goede piano wilt spelen
als bij de aanschaffing de prijs bij'U ook
een woordje meespreekt, stelt dan Uw ver
trouwen in de
ll ogy
i
DE KEPSTGPOET UIT HET HOEVE»IADU
,1
FOTOREPORTAGE
A
V
A
M
i
t.
X
'W
■r
-
'W
h
QX
'I
1
THEO BOSMAN.
f
■i V
'IJfHiji.y f
1
h
„Toen toü nog in tenten woon
den, Herinneringen uit de dagen
van Oosterbaan en Le Cointre
door H. J. van Wijlen Uitg.
van Oosterbaan en Le Cointe
Goes. 1934 317 blz.
Geeft symphonie-concerten te Utaaeht, 's-Hertogenboeeh
en Breda
Concerteert regelmatig voer de KJLO. microfoon.
Verleent medewerking M) uitvoering van vele koorver-
eenigingen.
Alle inlichtingen bS de administratie
van Lidth de Jeudestraat 24. Utrecht
Kantooruren: 0-13K en 14-17 - Zaterdags 0-13 uur
De tegenstelling kapitalismesocialisme, wordt
door den schrijver van dit boek gesteld als die
van particulier Initiatief tegen le scherpste
onderdrukking daarvan. Als ondernemer, die
zich van benedenaan heeft opgewerkt tot een
hooge leidende positie in het zakenleven, ver
oordeelt hij ten scherpste dit laatste, daar hjj
aan den lijve de gunstige werking van het eerste
heeft gezien. Zijn betoog ten gunste van het
„kapitalisme" komt neer op een verdediging
van den vrijen armslag voor den energieken
captain of Industry. Het verhaal van zijn leven
en de uiteenzetting van zijn economische mee
rlingen draait om deze spil. En bet moet wor-
Laten wij eerlijk zijn: binnen tien jaar tijd
waardeeren wjj het zuur bevochten resultaat
van een eeuw politieke strijd slechts weinig
meer. Wij sturen onze kinderen naar onze
eigen scholen, alsof het de gewoonste zaak van
de wereld is. Het minste of geringste geeft ons
reeds aanleiding om een bedenkelijk gezicht te
trekken over de sommen, die thans aan het
bijzonder onderwijs toevloeien. Enfin de ge
schiedenis schijnt vergeten. De moeiten en zor
gen, waarmee vorige geslachten hun eigen
scholen bouwden hebben schijnbaar weinig in
druk bij ons achtergelaten. De herinnering aan
de dagen, waarin gestreden moest worden te
gen het religieus-onverschllllgheidsglf der open
bare school, schijnt verflauwd.
Met bijzonderen klem bevelen wij daarom dit,
van protestantsch-christelüke zijde uitgegeven
boekje aan. Het bevat de herinneringen van
enkele oude onderwijzers uit hun jonge jaren
toen zij hun examens deden voor de liberale
heeren, hun eerste aanstelling kregen op
hongersalarissen of een bijzondere school heele-
den gezegd: dat verhaal en die theorieën zijn
boeiend en lezenswaardig in hooge mate. Ver
eenzelvigt hjj echter an tl-kapitalisme en onder
drukking van het particuliere initiatief niet te
veel? Leiding van overheidswege kan den indl-
vidueelen ondernemerszin toch ook s 4i mu
le e r e n. Een Engelscliman, die aan een zeer
geringe mate van staatsinmenging in het be
drijfsleven gewend is. kan zich dat misschien
moeilijker indenken dan een Nederlander, die
van zijn overheidsbedrijven meer gewend is
men denke maar even aan de Indlë-vluchten
in wederzijds aanmoedigende samenwerking
tusschen K LM. en Posterijen ondernomen.
Ook kan men in het anti-kapitalisme wel
trekken vinden, die op wezenlijk foutieve pun
ten in het geldende „stelsel” den vinger leg
gen de Instelling op het gemeenschappelijk
Welzijn bijvoorbeeld. Men mag honderdmaal
beweren, dat de verbruiker als de eigenlijke
machtige In de economie fungeert, men weet
heel goed, dat als het erop aankomt, de kapita
list behoeften weet te wekken en dat zijn sla
gen afhangt van de mate, waarin hem dat
lukt. De macht van den verbunker moge groot
zijn, zij ligt verspreid en is niet geordend, en
treft daarom vrijwel nooit doelmatig. Helpt de
gemeenschap haar werkelijk effectieve kracht
bjj te zetten, dan deugt het niet juist bjj die
genen, die den verbruiker in theorie op
het voetstuk zetten.
Intusschen Beun's boek blijft sympathiek ge
noeg om aanbevolen te worden.
zwaar, <^K t vlsueele element het afzien
der spraak- en zangbewegingen is uitgescha
keld. wat voor kleinere kinderen bepaald een
ernstig paedagogisch bezwaar moet geacht
worden.
De gramofoon. tijdelijk op den achtergrond
gedrongen door de radio, neemt thans door
mogelijke combinatie met den luidsprker
weer in beteekenis toe en wordt in muziek-
paedagogische kringen van groote waarde ge
acht voor alle muziekonderwijs en alle pogingen
tot muzikale ontwikkeling. Er is geen genre
van muziek en zang, of in de duizendtallen
nummers der lijvige catalogi treft men er meer
dere exemplaren van aan, uitgevoerd door prima
vertolking.
De gramofoon heeft dit voordeel op de radio,
dat men ten gehoore kan krijgen, wat men wil
en zoo vaak achtereen als men lust heeft of
noodig acht.
Wat de gramofoonplaat weer *n zekere voor
sprong geeft is 't feit, dat X ten gehoore ge
brachte (als de plaat althans niet versleten is)
technisch U is. wat van de radiouitvoeringen
niet altijd gezegd kan worden.
'n Goede gramofoon met zorgvuldig gesor
teerde platen kan de ontwikkeling van de mu
zikaliteit der kinderen minstens even goed
zoo niet beter bevorderen als de radio (In X
algemeen beschouwd).
In vele gezinnen bestaat X repertoire uit
eenlge komieke voordrachten (waarbij de boer
met kiespijn en 'n schaterlachplaat zelden ont
breken), enkele marschen en de nieuwste
„schlagers”.
Doch platen met kinderkoortjes, éénstem
mige Hollandsche liederen met begeleiding, rei
de nsjes, met orchestnummers in pittig rhythme,
met Kerstliederen en kerkzang, met lichtere
klassieke muziek zoek men al te vaak vergeefs.
Van eerstgenoemde soort zijn ‘n flink aantal
Hollandsche platen in den handel.
De radio, mits op oordeelkundige wijze benut,
kan ongetwijfeld veel bijdragen tot verhooglng
van X muzikaal peil onzer jeugd, ja zelfs van
het volkspeil. Met onnoemelijk veel goede mu
zikale indrukken, met allerlei muzikale vormen,
met klassieken zoowel als populair en stijl kan
't kind nu in t gezin zonder noemenswaardige
moeite kennis maken. We herhalen: mits op
oordeelkundige wijze benut, kan de radio heel
veel doen tot verhooglng der muzikaliteit van
enkeling en massa.
Er zijn gezinnen, waar de radio van ’b mor
gens vroeg tot 's avonds laat zonder ophouden
daaaW'. Hier Is gevaar voor „des Guten zu
viel” niet geheel buitengesloten. Na ft>rteren
of langeren tijd zal men aan de muziek even
veel juister een weinig aandacht schenken!
als aan X tikken van de klok. i
Er zjjn gezinnen, waar de Jazz zoodanig
hoogtij viert, dat bijna uitsluitend dansmuziek
uit de aether „gezogen" wordt. Dan is geraar
voor eenzijdigheid verre van denkbeeldlg.Zlazz
is muziek, meer voor de voeten dan voor de
DUBBEL PANTSERRAAM
130 cantimatar langO 7 U.«
PIANO In „Jacobaan*’-M|jl, 1 fl K
dubbal pantsarraam. JrU,"
maal nieuw „erin” moesten brengen. Daar ko
men prachtige staaltjes los uit den heeten tertio
van de voorposten. Een lezenswaardige collectie
documentair materiaal, dat ten spoedig
ste ook van onzen kant verzameld diende te
worden wil niet, met het afsterven van de
oude garde, veel kostbaars verloren gaan.
Voor onze jonge onderwijzersgeneratie harte-
lijk aanbevolen, evenals voor allen die den
schoolstrijd voor zich willen zien in de helle
kleuren van de dagelijksche realiteit.
VRAAGT CATALOGUS BIJ 1
hELKDM.5NIP”JN PAHAMABh
.^Bekentenissen van een Kapita
list”, door E. J. P. Beun, bewerkt
door Mr. E. C. van Dorp, v Vitg.
H. Meulenhoft, Amsterdam - 1934,
285 blz.
ooren bestemd. Vergelijk maar eens *t menuet,
dat tot dansen „noodigt", met 'n step, tango,
enz., die tot dansen „prikkelt”!!! 't Rhythmlsch
gevoel moet ongetwijfeld ontwikkeld, maar niet
uitsluitend bedacht worden.
De radio is betrekkeUJk nog te kort in alle
kringen doorgedrongen, om alreeds 'n W.lledig
overzicht te kunnen hebben van z’n Invloed op
de muziek- en zangbeoefenlng bij groot en
klein.
We willen een paar ervaringen hier meedee-
len, vooral omdat ze zoo echt typeeren. wat ’t
kind uit ’t overvloedig gebodene juist grijpt en
vasthoudt. s,
Zeer kort geleden ontmoetten we in eene stad
een klas schoolkinderen, onder leiding op
schoolwandeling. En wat zongen ze? Geen
Liedjes, op school geleerd, maar nummertjes
van Jacob Hamel's kinderkoor.
De propagandistische zangen, als „O die
K. R. O.-Boys” en „O die Kovacs" hoorde men
in stad en dorp dagen achtereen van groot en
klein. We hoorden 't eerste zelfs in een nage
noeg uitsluitend niet-Katholleke plaats. Dat de
kinderen zich niet volkomen bewust waren,
waarover ’t ging, bleek uit t feit, dat de naam
verdacht veel geleek op „cowboys".
En hiermee nemen we afscheid van de me
chanische muziek, opmerkend dat muziek- en
zangbeoefenlng in t gezin in vormende waarde
het verre wint en zal blijven winnen van alle
mechanisch geconserveerde of overgebrachte
muziek.
Bulten t gezin wordt 1 kind beïnvloed door
carillon en straatorgel, straatmuzikanten en
strest-»?»"gera, naastopen bare concerten en mu
ziek in openbare gelegenheden.
Tenslotte willen we nog een andere zijde
van het vraagstuk belichten.
De actie voor meer daadwerkeljjke muziek
beoefening in X gezin beschouwe men niet
eerst en vooral als *n actie ten gunste van
handelaren in muziekinstrumenten en zang
bundels.
De actie heeft op de allervoornaamste plaats
't belang van uw kind of kinderen op X oog,
de .ontwikkeling der muzikaliteit, voor heel X
verdere leven de bron van veel waarachtig
genot.
Dat *n dergelüke actie verre van overbodig
is, willen we u doen blijken uit één onzer er
varingen.
Jaren achtereen hebben we X muzikaal peil
nagegaan der leerlingen, die voor de eerste
maal in de aanvangsklasse der L. 8. geplaatst
worden en geen bewaarschoolonderwijs hebben
genoten.
Lang niet de helft der 6-jarlgen kan een
lied uit 't hoofd zingen en van hen, die t wel
kunnen, brengen verschillenden X niet verder
dan een straatdeun!!!
Wijst dat droeve feit niet op *n ontstellend
tekort in de huiselijke muzikale opvoeding?
Slechts 39 tot 40 pet kan een voorgezongen
melodleregel juist nazingen.
Louter 'n gevolg van onvoldoende verzorging
der muzikaliteit in X gezin.
'n Niet onbelangrijk percentage kan zelfs
niet eens Xi voorgezongen toon nazingen!!
Wanneer deze bedroevende cijfers u niet
overtuigen, kunnen we alle verdere moeite wel
sparen.
Voor hen echter, die door X voorgaande tot
beter inzicht mochten gekomen zijn, sluiten
we met de leuze: ,X3oe het zelf!!!”
Laat de plano in uw huls weerklinken, laat
liederen in uw woning schallen
Zing alleen, zing gezamenlijk!
Zing zelf, musiceer self!
Doe het zelf! e
Oefent eeng en vooral gezamenlijke zang een
geweldigen invloed tan goede uit op de muzi-
kale ontwikkeling en neiging van X kind, nog
rentii rrende is de invloed van Instrumen
tale muziekbeoefening in X gezin.
Vergeleken met zang beeft instrumentale
muziek de volgende voordeel en:
1 Ook tonen, buiten X stembereik liggend,
worden in X ontwikkelingsproces betrokken.
3 Als nieuwe factor komt de klankkleur de
belangstelling vragen.
3. Vooral bij plano, orgel en ensemhle-spel
wordt de dn voor harmonie, die X laatst van
aHe onderdeden van de muzikalen zin tot ont
wikkeling komt, gunstig beïnvloed. Zang met
piano- of orgdbegeleldlng biedt hetzelfde voor-
ded.
Voor kleinere kinderen Ie het lied (kinder-,
eebooi- en volkslied) met begeleiding X meest
bevattelijk. Tekst en melodie vormen voor hen
aooXi onafscheidelijk geheel, dat muziek zonder
woorden voor ben niet „spreekt”.
De invloed der huiselijke muziekbeoefening
blijkt X sterkst uit de jeugdbijzonderheden van
i groote en beroemde musici.
Spohr zong als 4—5 jarige dreumes duetten
met zXi moeder; X eerste wat hij componeerde
als knaap waren vioolduetten.
Haydn’s vader song veel en bespeelde de
harp; als vader song, song de kleine Josef mee
en X harpspel begeleidde hij op de viool.
Als vader Liszt piano speelt, zit de kleine
Frans stil en mijmerend te luisteren.
Frans Schubert kreeg van x*n vader de eerste
pianolessen.
Gounod’s moeder «oog altijd, als ze haar kind
▼oedde
De familie Strauss was mustekUevend en in
het gesin werd veel en goed X ensemtaespel be
oefend. Richard Strauss kreeg van z’n moeder
<lr eerste pianolessen.-
Vioolspel te vooral van beteekenis voor de
verfijning van X muzikaal gehoor.
Samenspel in alle mogelijke combinatie, ver
sterkt X rythmtech gevoel, kweekt maatvast
heid, scherpt de opmerkzaamheid en bevordert
In niet geringe mate den zin voor harmonie.
In X voorgaande vindt de welwillende leser(es)
voldoende motieven om de piano in de huis
kamer niet uitsluitend als completeerend meu-
bel te beschouwen.
In menig gezin kan men niet self muslceeren
cf laten de financiën de aanschaffing van
duurdere muziekinstrumenten niet toe.
Toch wil men „muziek in huis" hebben en
dan la daar de mechanische muziek als gewil-
aestatent.
Alle mechanieche zangmuziek beeft dit be
