DE HONGER ZAL ZEGEVIEREN
WAAR WAPENEN FALEN
I
r
Concentratie bij het lager onderwijs
Het
’t Juliana-kanaal
CIJFERS, DIE SPREKEN
OORLOG IS GEORGANI
SEERDE WREEDHEID
RIJKS UITGA VEN CONTRA
REGEERING
H
H
I
^Jagersfontein”
h
en
I
Duikboot en blokkade
Onatabiele bodem
Opening eerst later
b
De kleine boeren en de
Statenverkiezing
TWEEDE KAMER
Tuinders in nood
van het motorachip
Wettelijke vastlegging
geëischt
Ergerlijke achteratand in de admi-
niatratie van dit bedrijf?
DE LOONSVERLAGING BIJ
VAN GELDER
AUTO OP TRAMRAILS
GESLIPT
GROENTEDISTRIBUTIE AAN
WERKLOOZEN
HERTOG HENDRIK” HEDEN
TERUG
I
Geallieerden en Centralen ver
klaarden elkaar in Januari
1917 den vernietiginga-
oorlog
Naar het „overatroomingagebied”
te Obbicht en Urmond
K
Het uit geven van gelden, welke
niet by de begrootingawetten
zyn toegeataan
H
l.
De katholieke fractie bereid om,
waar mogelyk, mede te wer
ken aan concentratie
heer
t
ld?
ieu
Urmond
en
DEN HAAG, 19 December 1934.
A,
Je
L>
i
i
De kapitein van de ^Jagersfontein" krijgt een souvenir van den heer D. Goedkoop,
directeur van de Ned. Scheepsbouw Mi)., bij den offiiceelen proeftocht, welke
Dinsdag op de Noordzee plaats had.
het
hte
voor
een
dat
al
ien
2ü
■35
-00
Hl’.
el
ite
er
li
nt
3e
at.
.50
uo.
50
rn-
sid.
in-
or-
dlo
|ke
sze
m-
HJ1
49
Kf
m.
lus
an
te-
>te
00.
50.
W.
cn
ld.
Blijkens bU het Departement van Defensie
ontvangen bericht is H. Ms „Hertog Hen
drik” Woensdagmiddag te 14.00 uur Dungeness
gepasseerd en zal heden in den namiddag te
Nleuwedlep binnenloopen.
De afdeelingen Velsen van den R. K. en van
den Modernen fabrieksarbeidersbond hebben,
naar wij vernemen, besloten, het voorstel van
de directie der NV. Papierfabriek van Van
Gelder Zonen tot loonsverlaging met 5 pCt. per
1 Januari as. aanvaard. Omstreeks Maart zal
dan de tweede verlaging met 6 pCt. toegepast
worden.
Die overdreven eischen - en dus ook de
motie-HiUssen - afwUsend, heeft de heer
Suring niettemin de bereidwilligheid der
katholieke fractie uitgesproken, om. waar
mogelijk, mede te werken tot de concentratie
bij het bijzonder onderwijs. Wil de Minister
met een wetsontwerp komen, de katholieke
fr^M^zal ervóór stemmen, mits aan vier
vooraarden is voldaan. Primo zal de vrij
heid van onderwijs, ook financieel, onver
kort moeten worden gehandhaafd. Secundo
za! er ook verder een volkomen gelijkheid
van behandeling moeten zijn. Tertio zullen
de vcorwaarden, waaronder de flnancleele
vergoedingen gegeven worden, in de wet
moeten worden vastgelegd. En quarth zal
óók in die wet moeten worden bepaald,
welke schadevergoedingen het bijzonder on
derwijs zal ontvangen, als het zijn scholen
opheft.
het oordeel der Commissie, met grooten ernst
te worden gewaakt.
De motie-THIJSSEN bood aan de afgevaar
digden ter rechterzijde houvast, zeiden we reeds.
De katholieke onderwjjsexpert SURING heeft
er terdege van geprofiteerd, om met verjJlette-
rende cijfers aan te toonen, hoe ongerijmd die
eischen waren. Gij vraagt, merkte hij op, con
centratie op „gelijksoortige’’ wijze. Maar gij ver
geet dat de beide soorten van onderwijs volsla
gen ongelijksoortig zijn. Het openbaar onderwijs
is Overheidsonderwljs, dat door de ééne cen
trale Overheid kan worden overzien, terwijl bij
het bijzonder onderwijs wegens zijn vele rich
tingen een centraal lichaam ontbreekt. Beide
soorten onderwijs leven bovendien onder geheel
ongelijksoortige bepalingen, welke voor het
openbaar onderwijs veel gunstiger ongelijk
soortige toestanden scheppen. De oprichting en
instandhouding is bij het bijzonder onderwijs
aan belangrijk strenger normen gebonden. Bij
het openbaar onderwijs bestaat zelfs geen enkele
voorwaarde voor de oprichting, zoodat een paar
jaar geleden te Maartensdijk nog een openbare
school kon worden gesticht, terwijl er nog niet
één leerling wasl Bij het openbaar onderwijs
is er zelfs een bepaling, welke da concentratie
tegenhoudt!
OU vraagt evenredigheid, ging de heer Suring
voort, maar gU beseft niet, waar gij terecht
zoudt komen, als gU die evenredigheid conse
quent ging doorvoeren. Voorbeelden? Op 31 De
cember 1933, toen de ccucentratle-Marchant al
voor een flink deel had doorgewerkt, bestonden
er 1274 openbare scholen met niet meer dan
100 leerlingen- Het bijzonder onderwUs heeft
tweemaal zooveel leerlingen als het openbaar en
zou dus naar uw evenredigheid 2548 van derge-
Hjke scholen mogen hebben. Maar het had er
1001! Het openbaar onderwijs had 41 scholen
De Tweede Kamer legt er In de laatste week
van haar bUeenzljn een schepje op, om vóór
Kerstmis het begrootingswerk geheel klaar te
hebben. Daarvandaan een extra avondvergade
ring op Woensdag.
Van de Onderwljsbegrootlng resteerde nog de
belangrijke afdeeling: Lager OnderwUs, waarbU
natuurlijk opnieuw het conoentratledebat in
vollen omvang ontbrand is. De sodaal-democraat
THIJ8SEN, de eerste spreker van den avond,
kwam al onmiddellljk met een motie, waaraan
degenen, die het bijzonder onderwUs tegen aan
slagen op zUn vrijheid moeten verdedigen, hou
vast hadden. Die motie eischt „dat de maat
regelen tot opheffing en concentratie van open
bare lagere scholen op gelijkmatige wUze bU het
bijzonder lager onderwijs toepassing (moeten)
vinden” en dat „de bezuinigingen op het on
derwUs evenredig op openbaar en bUaonder on
derwUs behooren te worden aangebracht.”
De „kunstwerken” p dit gedeelte van het ka
naal trekken natuurlUk de büzondere aandacht.
We zUn immers boven het verzakkingsgebled
van Staatsmijn Maurlts.
Wel tien meter kolen zullen In den loop der
jaren hieronder weggehaald worden, wat be-
teekent dat, zelfs bij de beste opvulling der
leege aders, de grond daar nog vUf meter ep
meer zakken kan. Huizen liggen op dit gedeel
te niet, wel enkele bruggen, en die zUn zoo ge
construeerd. dat ze. ook tegen ongelUkmatlge
bodembeweging, bestand zijn. Is de grond een
meter of vijf gezonken, dan bouwe men op den
rand van het zakkingsgebied een nieuwe sluis
van matig verval.
Hier beweegt de bodem zich dus verticaal
Hier bewoog hij ook horizontaal. Wat meer
zuidwaarts kwamen vroeger belangrijke grond
verschuivingen voor. De spoorlUn Sittard
Maastricht is zelfs eens. vlak na het passeeren
van een sneltrein, over een heel eind het dal
in geschoven. Men moest dus zUn maatregelen
nemen tegen catastrophale dingen, als b.v. bU
het Panamakanaal voorkwamen. Daarom heeft
men den ondergrond lang en degelUk onder
zocht. vervolgens de drtjfzandlagen watervrU
gemaakt en ten slotte den bodem van het ka
naal op allerlei manieren versterkt. Er bestaat
alle reden om zich tegen verrassingen gevrij
waard te achten.
Lloyd George had echter zoo zijn eigen kijk
op de dingen. Zeker, België, Roemenie en Ser
vië. Noord-FrankrUk en West-Rusland waren
veroverd; de onafiiankelükheid van Polen was
uitgeroepen; de drie groote offensieven der Ge
allieerden op bet WestelUk Front hadden geen
succes gehad; de Fransche artillerie werkte on
voldoende; Italië was niet tegen zUn vijand op
gewassen; In Rusland had men gebrek aan
alles. Kortom, *,de overweldigende getalsmeer-
derheld welke den Geallieerden een zoo vol
komen valsch gevoel van veiligheid had gege
ven. was nu practlsch verdwenen. De Centralen
leken sterker en onverwinlUker dan ooit."
Dinsdagmiddag heeft te Llsse een hevige auto-
botsing plaats gehad tengevolge van slippen op
de tramrails. Daardoor maakte een luxe auto,
komende uit de richting Haarlem en bestuurd
Aldus in enkele passages de inhoud der
Duitsche vredesnota welke kanselier Bethmann
Hollweg den 12 December 1916 adresseerde aah
den Amerikaanschen zaakgelastigde Joseph
Clark Grew, met het verzoek haar door de
bemiddeling van de regeering der Vereenigde
Staten ter kennisse te brengen van Frankrijk,
Engeland, Japan, Roemenië, Rusland en
Servië.
Er is kans dat de Hollandsche vlag op
passagiersschepen uit de Noord- en Zuld-
Amerikaansche wateren gaat verdwUnen
en weinig Hollanders maken zich druk over
dit feit, dat een nationale ramp zou be-
teekenen. De resultaten van moeirijk en
veel werk van een halve eeuw zou dan ver
nietigd worden, het respect van Nederland
gevestigd in die landen, zou verloren gaan,
omdat op het oogenblik geen zichtbare fl
nancleele resultaten met die vaart te be
reiken zijn.
Naar wU van officieels zijde vernamen, heb
ben de heeren A. Bouwman en G. Tromp de
Geldersche leiders van de actie voor de kleine
boeren voor iedere candfdatuur voor de as.
Statenverkiezingen bedankt.
Naar wij van bevoegde zjjde vernemen, zal
aan het einde van deze week reeds worden over
gegaan tot beschikbaar stelling van goedkoope
groente aan Werkloozen en ondersteunden, uit
gaande van de Nederlandsche Groente Centra
le te Den Haag.
De gemeente Oostzaan is de eerste gemeente
in het land, welke deze groente-distributie zoo
spoedig mogeiljk heeft bevorderd.
door een Hagenaar, op den 1
hoogte van de firma Tegelaar
deelterijken slag qm en botste
een uit de richting Lelden komei
welke in de flank getroffen we
wagen werd van voren geheel
drukt, terwUl de bestuurder ove
heen sloeg naar achteren en teg
ruit geslagen wgrd. Gelukkig wi
breekbaar glas, zoodat de man
wonde kreeg. Door den hevigen
waarschljnlUk echter wel een h
opgeloopen.
De doktoren Duymaer van 1
waren spoedig ter plaatse voor
van de eerste hulp. De automobl
na per auto naar Den Haag ve
In de uit Lelden komenden ai
mille uit Bloemendaal; deze kre
letsel. Hun auto werd vooral t
dlgd en raakte defect.
Op eigen gelegenheid zijn deze
Bloemendaal verder gereisd.
Dat inderdaad die bereidheid tot het brengen
van offers bij de katholieken aanwezig is, heeft
de heer Suring trouwens bewezen door te ver
klaren. dat zU zich zullen neerleggen bU de ver
lenging tot 1937 van de wet van 4 Augustus 1934,
al treft die wet eenzijdig het bljzondej onder
wUs, omdat nu eenmaal alleen bjj het büzonder
onderwUs oprichting van nieuwe scholen noodlg
is en omdat de wet bulten toepassing blijft,
wanneer het betreft de oprichting van een eerste
openbare school binnen een bepaalde gemeente.
Ook de ChristelUk-Historische OnderwUs-
deskundlge TILANUS heeft met zeer overtui
gende cUfers het groote verschil in positie tus-
schen het openbaar en het bUzonder onderwUs
aangetoond. HU wees er bovendien op, dat de
voorstanders der openbare school zeer weinig
recht van spreken hebben, omdat van hun kant
iedere maatregel van den Minister op de meest
felle jvjjze bestreden is, terwijl zjj, in tegenstel
ling met het bUzonder onderwUs. zich vroeger
nooit een offer getroost hebben. Daarom is het
afstand doen van een school voor de voorstan
ders van het bUzonder onderwijs ook veel pUn-
lüker. Ook de heer Tilanus heeft erop aange
drongen, dat de financieele nadeelen voor de
kassen der bijzondere schoolbesturen In leder
geval door de Overheid zullen worden opge
vangen.
De liberaal Mr. WENDELAAR heeft zich te
genover het vraagstuk heel wat onbevangener
en sympathieker gesteld dan de sodaal-demo-
craten, al ontging ook hem de geheel andere
positie, waarin hierbU het bUaonder onderwijs
zich geplaatst ziek
■dag is op de Noordzee de öfficleele proef-
gehouden van het dubbelschroef motor-
:iers- en vrachtschip „Jagersfontein”, het
van het viertal schepen, dat in op-
t van de Vereenigde Nedertandaehe
pvaart MaatschappU te ’s-Gravenhage is
vd door de Nederlandsche Scheepsbouw-
Doch Engeland beheerscht de zeëen! „De
afloop van den oorlog was een kwestie van
uitputting. Wien zouden zUn krachten het
eerst begeven?” Wat de wapenen niet
konden, dat zou de honger doen. OostenrUk
leed reeds gebrek, omdat de Hongaarsche
oogst mislukt was. Dultschland zat midden
In den „Krotenwinter", omdat de aardap
pelen op waren. Hongersnood moest er ko
men! Wanneer een overweldiger een hon
gerend volk aanvalt, dan zal dit volk zUn
honger vergeten en naar de wapenen grU-
pen. Doch wanneer een leger honger rijdt In
het land van den vijand, dan vergeet het
Alles en wordt het machteloos. De ultput-
tlngsoorlog dus! „In dezen oorlog was de
macht ter zee de sleutel der overwinning.”
De Centralen moesten afgesloten worden
van de buitenwereld. Men moest hen be
legeren. Uithongeren! „Dit was een mee-
doogenlooze berekening, doch oorlog Is ge
organiseerde wreedheid.”
Verschenen is het verslag van de Commissie
voor de RUksultgaven over een Brief der Alg.
Rekenkamer ter geleide van een afschrift van
haar briefwisseling met de ministers van On
derwUs, K. en W. en van Financiën betref
fende het uitgeven van gelden, welke niet bU
de begrootlngswetten zUn toegestaan.
in krasse termen en met nog veel krasser voor
beelden aangetoond, de funeste mentaliteit van
de roode onderwUzers op de openbare school
en de wanbegrippen, die daar onder een groot
deel van het personeel ten opzichte van het ge
zag bestaan. Ook de liberaal Mr. WENDELAAR
had, zU het In veel gematigder vorm dan de
afgevaardigde van Nationaal Herstel, op dit
gebied critiek.
In den namiddag keerde de „Jagersfontein",
die voor zUn eerste reis reeds is volgeboekt, te
IJznuiden terug.
Ivenals het motorschip „Bloemfontein" zal
„Jagersfontein" gaan varen voor de Hol-
d-Afrika LUn.
’e twaalf uur, toen de „Jag^sfontein” zich
ond dwars van NoordwUk, op 52 graden IS
luten N. Br. en 4 graden 17 minuten O. L.,
ft de directie van de N. 8. M. het schip
rgedragen aan de Ver. Ned. Scheepvaart-
atschappU. een plechtigheid, die geschiedde
r de symbolische handeling van het strijken
vlag van de werf en het in top hUschen
i den vlag der reederU-
■Udens het noenmaal dat daarop is gevolgd,
ft de directeur der N 8. M. de heer D.
?dkoop Dm. een rede gehouden.
toelang zal het duren eer weder een nieuw
ierlandsch passagiers- of zelfs een vracht-
iip ter proeftocht gaat, aldus vroeg spr. Het
ziet er naar uit. of er Jaren zullen verloopen
eer het weer voor zal komen.
Het gaat de Hollandsche scheepvaart slecht
en de werven in Nederland niet beter. Slech
ter dan ooit In de laatste 40 Jaar voorkwam.
Naar aanleiding van in sommige bladen
verschenen berichten omtrent de offi-
cieele opening van het Juliana-kanaal
welke eind dezer week zou plaats hebben,
werd ons van officieele zijde medegedeeld
dat deze berichten voorbarig zijn en de
opening zeker nog eenigen tijd op zich
zal laten wachten. Uitdrukkelijk verzocht
men ons evenwel, te vermelden dat dit
uitstel in geen enkel verband staat met
technische redenen. Met name behoeft *t
doorsijpelen van de Kanaalwand niet als
een onrustbarend verschijnsel beschouwd
te worden.
I
met meer dan 500 leerlingen. Naar evenredig
heid alweer zou men bU het bUzonder onderwUs
tot 82 van dergelUke groote scholen moeten
komen. Maar het had er 350!
terdruk en kolensllk de poriën dra vullen en dat
geen verzakking of erger Intreden zal. Groote
waakzaamheid en grondige bestrijding van het
euvel zoowel in het kanaal als op de over
stroomde landen blUven echter gebonden. En
een billUke vergoeding voor geleden schade
mag niet achterwege blUven.
Daar de bewoonde streek boven het winter
bed van de Maas ligt, zUn de bewoners niet
op wateroverlast voorbereid. Het in de kelders
bewaarde fruit heeft men niet overal weten te
redden. Met de ingekuilde veldaardappelen is
het eveneens treurig gesteld. Aardappelen be
derven spoedig en bieten houden het ook niet
lang uit.
De omvang van de geldelUke schade valt
nog niet te schatten, omdat men in vele ge
vallen niet kan zien, wat nadeel ondervond.
Men hoopt nu maar, dat geen vriesweer of hoog
water Intreedt.
Vriesweer zou de in het water geraakte veld
vruchten totaal bederven en de wegen in Us-
banen veranderen, terwUl hoog water het af-
stroomen van het lekwater zeer zou bemoei-
UJken.
In de streek maakt men zich ongerust over
de gaten in den kanaalbodem. omdat men
zoawel wit zand als kolensllk mede heeft zien
doorspoelen
Men concludeert daaruit, dat de poriën zóó
groot zUn geworden, dst zU een en ander niet
tegenhouden en dat diepere bodemgedeelten
aangetast zUn.
Het zeer pc ze gedeelte zich uit
over een lengte van ongeveer vied kilometer.
2o. Zoo ja, willen B. en W. dan mededeelen,
ten eerste: of bU genoemd bedrijf inderdaad
achterstand in de administratie voorkomt met
als gevolg, dat aan afnemers soms drie vier
maanden later nog kwitanties voor verbruik
van gas en electrlcltelt over een bepaalde
maand worden aangeboden.
Ten tweede of Juist Is de mededeellng, dat
veel overwerk moet worden verricht.
Indien deze vragen bevestigend worden be
antwoord, zUn B. en W. dan bereid te bevor
deren, dat zoo spoedig mogelUk maatregelen
worden getroffen, waardoor bedoelde achter
stand worde voorkomen en. zoo het werk door
het aanwezige personeel niet binnen de daar
voor gestelde diensturen kan worden verricht,
daarin te voorzien door aanstelling van vast,
dan wel te werk stellen van tUdelUk personeel?
overwinning" vrede sluiten. In verband met
I wat minder dan tien maanden later’ gebeurde,
te het Interessant dat „het Russische antwoord
door de Doema en niet alleen door den Czaar
geïnspireerd werd.” Italië dat de OostenrUkers
over den vloer had. zou In elk geval den «sta
tus quo” weigeren te erkennen. Japan "toen
ook al! ging nog verder en wilde zelfs den
.status quo ante" niet meer. Amerika waar
Wilson op het punt stond van vredesvoorstellen
te doen, zag het liefst den oorlog zoo gauw
mogelUk eindigen, hoopte vooral dat het er
zelf niet In betrokken werd en maakte drukte
over de onderzeëers.
In het algemeen overheerschte de meenlng
dat men Dultschland niet antwoorden moest
met een botte weigering, doch dat nu het
vragen zou zUn voorwaarden bekend te maken.
Het was dan ook in dezen geest dat de Geal
lieerden een gemeenschappelUk antwoord ont
wierpen hetwelk den 30 December 1916 aan den
Amerikaanschen Gezant te Parijs overhandigd
werd.
Intusschen hadden de Geallieerden den 20
December een Vredesnota ontvangen van Pre
sident Wllson. Het antwoord daarop kwam den
10 Japuarl 1917 tot stand. Het was Jiet
schema van Versailles.” Geëischt toch werd:
herstel van-Relgië, Servië en Montenegro; ont
ruiming van FrankrUk, Rusland en Roemenië;
schadeloosstelling van genoemde staten; reor
ganisatie van Europa en velligheeid. ook op
economisch terrein, voor alle staten, groote en
kleine; teruggave van eerder aan de Geallieer
den ontnomen gebieden (Elzas-Lotharlngen)
bevrUdlng der Italianen, Slaven, Roemenen.
Tsjechen en Slowaken van de vreemde over-
heersching; verbanning van het Ottomaansche
RUk uit Europa en beëindiging der Turksche
tirannie over vreemde volken; doorvoering der
proclamatie van den Czaar betreffende de
Poolsche onafhankelUkheid; onderdrukking van
het Pruisisch milltalrteme.
Nader wordt gemeld:
In den toestand van het overstroomde ge
bied langs het Jullanakanaal is, ten gunste
noch ten ongunste, eenlge verandering geko
men. Te Urmond staan de kelders, en hier en
daar ook boVengrondsche gedeelten van de
wosUngen onder' water; ook Obbicht en Stein
hebben nog ernstig van het water te lUden.
Dé autoriteit*» stellen de angstig geworden
bevolking zoo veel mogelUk gerust; zU zUn de
overtuiging toegedaan, dat de dijk zich zal
zetten en het leed spoedig geleden zal zUn.
Omtrent de „lekken” In den kanaalwand nabU
Obbicht en Urmond. waardoor de bewoners der
aan het kanaal gelegen gronden veel last on
dervinden. schrUft onze correspondent, die per
boot een tocht naar deze gebieden heeft ge
maakt. ons het volgende:
„We hadden al kennis genomen van de be
richten daaromtrent en ook van de mededee-
ling dat de ingenieurs van den RUkswater-
staat zich heelemaal niet druk maken over het
geval, het als zeer normaal en een voorbUgaand,
hoewel onaangenaam verschUnsel beschou
wen. Deze deskundigen geven echler toe, 0at
het bU Obbicht tpch wel wa? harder lekt dan
vooralen werd. ie_
We stegen dtls aart wal, ter hoogte van een
punt waar men vlUtig bezig was kolensllk in
het kanaal te storten. Deze „Schlam" slaat neer
en verstopt de poriën van bodem en dUk. Mag
men hier echter wel van poriën spreken of ont
stonden echte gaten in de klelbekleeding, die
wegsUpelmg van de hoog boven, het omringen
de landschap liggende watermassa voorkomen
moet? Het kwelwater, uitborrelend door de kie-
zellagen van de nabij gelegen heuvelhelling
gelukkig niet door de ralatief smalle dUken!
vormt er ware beekjes, van zoo groote capaci
teit, dat de sloten en andere waterloopen van
het lage land het niet snel genoeg kunnen af
voeren.
Het lek te Obbicht en er zUn er meer
ziet er Inderdaad onrustwekkend uit. We hopen,
dat Waterstaat het niet nderschat, dat wa-
En die motie werd toegelicht op den eigen-
aardlgen spottenden en kankerenden toon, die
den sociaal-democraten nu eenmaal „ligt” en
die, versterkt en verscherpt, nog onlangs op
bet Haagsche congres van „Volksonderwüs"
klonk op een wUze, welke den ChristelUk-Hte-
torischen afgevaardigde TILANUS de vraag
deed stellen, of tegen de agitators op deze
congressen geen ingrijpen noodlg is in het be
lang van de openbare school zelf. Vóór den heer
Tilanus had trouwens reeds Mr. WESTERMAN
BU ondrahandsche akte van 5 October 1931
kocht de staat van de Rott. Bankvereeniging
voor f 57.500.— eenige perceelen te Utrecht ten
behoeve van de RUksunlversltelt. Deze koop
werd aangegaan zonder voorbehoud van de
goedkeuring van den begrootingswetgever en
onder beding, dat de Staat de betaling van de
kooppenningen zou mogen uitstelten tok mter-
Ujk 31 December 1936. waartegenover de ver
plichting van den Staat werd gesteld, voor den
duur van het uitstel een rente te betalen naar
rede van 3500 per jaar, dat is dus ruim 6%.
Na mededeellng van de correspondentie, In
verband hiermee gevoerd tusschen de Algem.
Rekenkamer en de Regeering, merkt de Com
missie voor de RUksultgaven <un. op;
De Commissie acht hetgeen hier is geschied
in hooge mate bedenkelUk. De me
dedeellng van den minister van Financiën, dat
het voor behoud van goedkeuring door den be
grootingswetgever door een onwillekeurig ver
zuim achterwege is (gebleven, aanvaardt de
Commissie als verklaring onmlddelluk en
ten volle. Als verontschuldiging zou
zU haar niet kunnen aanvaarden. Naar haar
meenlng toch is dat voorbehoud het eerste,
waaraan men moest hebben gedacht toen men
zich zette tot het conclpleeren van een rege
ling, welke het mogelyk mwest maken, het be
geerde object in handen tfe krijgen, niettegen
staande voor den aankoop daarvan geen gel
den beschikbaar waren.
Zeer ernstig acht de Commissie het
feit, dat uitstel van betaling is bedongen tot
eind 1936, dat is dus ruim 5 jaar. Onder de
omstandigheden had de regeering. hoezeer zU
de bewuste perceelen ook meende noodlg te
hebben en hoe laag de koopsom haar op dat
oogenblik ook voorkwam, dezen koop niet mo
gen sluiten.
Tegen herhaling van het thans gebeurde,
waarbU zoozeer te kort gedaan is aan de rech-
Door het lid van den raad van Utrecht, den
heer van der Laan (S.D_AJ>.) zUn de volgende
schriftelUke vragen aan B. en W. dier gemeente
gesteld
lo. Hebben B. en W kennis genomen van het
bericht in het ochtendblad van „Het Volk” van
18 December over achterstand in de admini
stratie bU het Gas- en ElectrlclteltsbedrUf en
de verder in dat bericht gedane mededeellng
over het groot aantal overuren, dat door het
administratieve personeel bU deze bedrijven
wordt gemaakt?
Den 7 December 1916 was Lloyd George ka
binetsformateur geworden. Den 9 December
was hU met zUn oorlogskabinet begonnen te
regeering. Toen de tekst der Duitsche nota den
18 December overhandigd werd, stond het En
gelse he deel der latere ..Big Four" dus voor
zUn eerste groote diplomatieke actie. Lloyd
George wUdt aan „het Duitsche vredesoffen
sief” een heel hoofdstuk van zun „War Me
moirs".
HU heeft geen oogenblik overwogen of er
misschien iets bruikbaars zat in het Duitsche
voorstel. HU dacht slechte aan den vorm waar
in hU het vierkant verwerpen zou. Moellük
was dit niet daar reeds vóór hU aan het bewind
kwam „de regeerlng-Asqulth eenstemmig tot
het besluit gekomen was dat het een ramp
zalige vergissing wezen zou met Dultschland in
vredesonderhandelingen te treden, zoolang niet
de Duitsche strUdkrachten een beslissende ne
derlaag geleden hadden.” Bovendien stond nie
mand de toon van Bethmann Hollweg's schrU-
ven erg aan. En ten laatste viel de stelling wel
te verdedigen dat het hier een manoeuvre
gold. „De Duitsche staatsmanschap welke ge
heel onder militair toezicht en onder militaire
leiding stond, streefde een drievoudig doel na.” I
De Dultschers die den oorlog moe werden,
moesten inzien dat alleen de overwinning tot
een eervoüen vrede kon leiden; het besef moest
overal doordringen, vooral bU de neutralen en
bU de bevolking der oorlogvoerende landen, dat
Dultschland den vrede wilde en door de Ge
allieerden tot den strijd gedwongen werd; en
ftlfi gr tóch vredg komen moest» dan rmtuu»
lUk liefst terwUl de Centralen er zoo schitte
rend voorstonden.
Het Duitsche Ujstje van verlangen was niet
minder kras. De Duitsche Gezant te Washing
ton, Graaf Bernstorff, deelde het vertrouwelUk
mee in een brief aan kolonel House op 31
Januari 1917. Men oordeele: teruggave van den
Boven-Elzas; een grens welke Polen en
Dultschland strategisch en economisch verde
digt tegen Rusland; koloniën in overeenstem
ming met bevolkingsaantal en Duitsche econo
mische belangen; herstel van België onder
zekere voorwaarden van Duitsche veiligheid;
herziening van de Fransch-Duitsche grens;
schadeloosstelling in ruil voor veroverde gebie
den; compensatie voor Dultschers en Duitsche
ondernemingen welke van den oorlog geleden
hebben; vrijheid van de zee.
Daarmee was de vernletlgingsoorlog een
feit. De Geallieerden wilden den onder
gang van OostenrUk-HongarUe en de mach
teloosheid van Dultschland. Hun middel
was: de honger! De Centrale zochten hun
opperheerschappU over Europa voor goed te
vestigen. Hun middel was t te trachten de
blokkade te breken door den onbeperkten
duik bootenoorlog.
Want Bernstorff schreef onder zUn ver-
langensUJstje„MUn regeering zou de on-
derzeëersblokkade gaarne Rebben uitgesteld.
Dit gaat echter niet, omdat alle maat
regelen getroffen zUn. MUn regeering la
van meenlng der de onderzeëersblokkade
den oorlog spoedig zal beëindigen." En in
een post scrlptum: „Deze blokkade zal
worden opgeheven, zoodra een conferentie
bUeen kan komen ter bespreking van rede
rijke voorstellen.”
Intusschen stond Lloyd George niet alleen
ih zUn afwUzende houding. Brland maakte zich
kwaad omdat DuitscMand zUn rol van aan-
*»Uer ontkende. Rusland zou „slechts na de
Daar er fantastische geruchten beginnen te
loepen omtrent den omvang der overstroomin-
gen, veroorzaakt door het „lekken” van het
Juliaiakanaal hebben wU hieromtrent nader
bij welingelichte'personen geïnformeerd.
Vooreerst viel te const ateeren, dat het lek
ken nog niet af neemt, al zUn de maatregelen,
door den RUkswaterstaat genomen om afvoer
van het kwelwater te verbeteren, gelukkig niet
zonder resultaat.
De toestand wordt ten minste niet erger.
Het overstroomde gebied strekt zich uit over
ongeveer zeven kilometer langs het hoog ge
legen gedeelte van het kanaal.
Vooral de gemeenten Obbicht
ondervonden den overlast.
Te zamen zUn ongeveer honderd hectaren
ondergeloopen of zoodanig in t water geraakt,
dat deze grond er ernstig schade van on
dervindt.
Het zal natuurlUk veel van de komende
weersomstandigheden afhangen, welken omvang
de schade aanneemt. Kersen boomgaarden mo
gen niet te lang onder water blUven. Winter
graan kan straks bU invallende vorst even
eens veel rijden.
Het aantal huizen, dat overlast ondervindt,
zou 100 tot 120 zUn!
BU de meesten geraakten de kelders onder
waer. BU enkele andere staat het water hoo-
Het Tweede Kamerlid Groen heeft aan den
Minister van Economische Zaken gevraagd, of
deze bekend is met den uitersten nood, waar
in verreweg de meeste tuinders verkeeren en
de noodzakelUkheld dat het voor den tuinbouw
beschikbaar gestelde steunbedrag geheel wordt
uitgekeerd en zoo ja. wat dan de redenen zijn,
waarom nu, terwUl het jaar bUna om is. aan-
gekondlgd is. dat slechts een gering deel van
dit toch ai ontoereikende bedrag namelijk
i 2.800.000 zal worden uitgekeerd.
Is ZUne Excellentie bereid waar wel vast
staat, dat anders de meeste tuinders aan schier
geen enkele verplichting zullen kunnen voldoen
en hun middelen om hun bedrijf voort te zet
ten volstrekt ontbreken zoo spoedig mogerijk
het geheele beschikbaar gestelde bedrag te
doen uitkeeren?
Is het den Minister bekend, dat de nu aan-
gekondlgde uitkeerlng voor een aantal volle-
grondsproducten zóó laag is. dat ze veelal zelfs
niet voldoende moet worden geacht om in den
dlrecten gezin mood der tuinders te voorzien?
Is ZUne Excellentie daarom bereid, deze ult-
keeringen te verhoogen?
Is de Minister bereid, aldus vraagt bet Kamer
lid verder, mede te deelen. waarom geen toe
slag verleend wordt op aardbeien en princesae-
boonen. al mede snUboonen, althans in streken
als Kennemerland en Ter Aar e. o., waar dit
hoofdteelten sUn, doch waarvan in deze stre
ken de oogst zoo gering is geweest, dat de ver
kregen opbrengst ondanks betere prijzen
selfs bU een vorig Jaar ten achter te gebleven?
Is het den Minister bekend, dat de in Mei
en Juni verkregen prUzen voor de vroegste
aardappelen eveneens het gevolg waren van
een uiterst geringen oogst in NoordelUk
Nooró-Holland en dat de hiervoor toegezegde
toeslag al evenmin zal kunnen voorzien in den
grooten nood. Welke in dit gebied heeracht?
Is ZUne Excellentie daarom beréld deaen
toeslag, die zelfs belangrijk beneden de heffinc
brijft. welke op dit product te gelegd, alsnog te
verhoogen?
In den -Verschrikkeluksten oorlog
dien de geschiedenis heeft gekend
en dien een gemeenschappelijke dui
zendjarige beschaving niet verhin
deren kon. hebben Duitschland en
zjjn bondgenooten, Oostenrijk-
Hongarjje en Turkije, door groote
overwinningen hun onverwinljjke
kracht getoond. De laatste gebeurte
nissen bewijzen dat hun weerstands
vermogen niet gebroken kan wor
den. In, tegendeel, de algemeene
toestand wettigt veeleer de hoop op
nieuwe successen.
Het was vodr de verdediging
van hun bestaan en voor de vrijheid
van hun ontwikkeling dat Duitsch
land en zijn bondgenooten de wa
penen hebben opgenomen. Het is
echter niet hun doel, hun tegenstan
ders te vernietigen en uit te roeien.
In het besef van hun militaire en
economische sterkte en bereid om
den strijd die hun opgedrongen is,
tot het einde te strijden, maar te
vens bezield met 't verlangen om "n
grens te stellen aan het bloedbad en
de verschrikkingen van den oorlog,
stellen Duitschland en zijn bondge
nooten voor vredesonderhandelin
gen te beginnen.
Van verschillende zUden waren zU aangezocht
zich candidaat te laten stellen, maar zU be
dankten. wijl zU zich van tedere «politieke
actie verre zullen houden. Het te hun alleen
er óuj de sociale, 'posEte der kleine
boeren door openbare actie te verbeteren. ZU
verwerpen ook iedere fascistische actie.
Het comité,van actie voor de kleine boeren
telt officieel rtëeds 1100 leden.
It van on
bloedende